e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
door een staand gewas lopen baden: baaje (Tungelroy, ... ), banjeren: banjere (Nieuwstadt), bessemen: {bss\\m\\n}  bessemen (Eksel), bochten: bôchte (Maasbree), bolderen: boldere (Mheer), door het gewas lopen: door t gəwas loapə (Montfort), door het koren lopen: dör ət koorə lôepə (Meijel), door struiken lopen: durch sjtruch loofe (Vaals), door {...} lopen: d".rəch ... lō.pə (Eys), dø.rəch ... lō.pə (Ingber), er dwars doorheen lopen: der dwars doorhaer loupe (Venlo), flodderen: floddere (Blerick), jatsen: joetse (Montfort), lopen: loope (Eys), loëpen (Meijel), paadjes maken: (door kinderen)  paedjes maken (Oirlo), pateren: pateren (Ospel), B.v. dur t kore / de hei patere.  pātere (Meijel), slobben: slòbbe (Sevenum, ... ), slóbbe (Maasbree), spaden: spaaje (As), spolken: spolke (Venray), spolken (Stein), sporen: sjpoarə (Simpelveld), spòrə (Loksbergen), stolpen: stollepe (Meerlo), struinen: sjtruinə (Nieuwenhagen), taffelen: i.e. door struiken of gras.  taffele (Leuken), treden: traeje (Venlo), trèjen (Meijel), verru?neren: verrenneweere (Vlodrop), waden: waaie (Venray), waaje (Swalmen, ... ), waajə (Grevenbicht/Papenhoven), wààjö (Stevensweert), wààjə (Susteren), wringen: vringe (Amby) lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: Door een staand gewas lopen (spolken). [N 84 (1981)] III-1-2
door elkaar, verward daar en hier: daor ⁄n hèr (Heythuysen), door de bot: door de bot (Maastricht), (in de zegsw. door de bot).  door de bot (Maastricht), door elkaar: dör əlkaar (Meijel), dooreen: dereen (Hoeselt), deurien (Swolgen), deurèn (Blitterswijck, ... ), dĕŭrèn (Venray), doeree (Heerlen), doerein (Eijsden, ... ), doirein (Klimmen), door rein (Maastricht), door één (Maastricht), dooree (Oirsbeek), doorei (Doenrade, ... ), doorein (Amby, ... ), doorein zĭĕn (Maastricht), doorēīn (Heer), doorin (Weert), doorrein? (Baarlo), dooréén (Maastricht), dorein (Maasbree, ... ), dorēīn (Velden), doriĕn (Sevenum), dōōr-ree (Vijlen), dōōrein (Roermond), dŏŏrie en (Lottum), dŏŏrieun (Meterik), dŏŏrieən (Arcen, ... ), dur en (Heijen, ... ), durch ee (Gulpen, ... ), durch-ee (Kunrade), durchee (Waubach), durchee⁄ (Bleijerheide, ... ), durchei (Epen), durcheè (Gulpen), durg een (Schaesberg), durgeree (Simpelveld), durjee⁄ (Bleijerheide, ... ), durên (Venray), dŭrchee (Eys), dŭrcheê (Heerlen), dŭren (Leunen), dŭrgee (Mechelen), dŭŭrijn (Opglabbeek), dyrɛin (Meeuwen), dòr iën (Sevenum), dörcheïne (Eupen), dörrèn (Meerlo, ... ), dörèn (Afferden, ... ), dörén (Gennep), dø.rəx˂ē. (Eys), dø͂ͅrèn (Well), dùrèin (Tongeren), eine door-ein (Herten (bij Roermond)), (betekent ook: gemiddeld). duurein gepakt.  duurein (As, ... ), (De i niet laten horen).  doorein (Bingelrade), (e).  doorein (Stevensweert), (FR. mais).  durgee (Rimburg), (oe en ee: open).  doeree (Brunssum), (Soms klinkt het als: doorein).  doarein (Obbicht), (t geit hem doorein).  doorein (Beegden), ei zonder j  durein (Oirlo), dooreen geroerd: durch ee gereurd (Gulpen, ... ), dooreengemischt: dŭrgēēmiĕsjə (Nieuwenhagen), dooreens: doereins (Belfeld), gemengeld: gəmingəlt (Epen), gemengen: gemônge (Hoensbroek), gemischt: gemiesj (Vlodrop), gemiesjt (Wijlre), in de war: e.n də w‧oͅr/w‧ar (Eys), in de war (Heythuysen, ... ), in de war ziej (Maastricht, ... ), in der wór (Kerkrade), in də war (Maastricht), inne wir (Weert), ĭĕn də wár (Gennep), unnəwár (Opglabbeek), in doorsnede: in dōarsjnieed (Schinveld), ineengestrengeld: inèjngestrengeld (As), los: lòs (Loksbergen), losvast: losvas (Herten (bij Roermond)), ondereen: onderein (Valkenburg), ongereen (Schinveld), ongərein (Kapel-in-t-Zand), ongərēīn (Beesel), onnereen (Hoeselt), ōngərein (Roermond), óngeree⁄ (Bleijerheide, ... ), óngərein (Urmond), ôngerein (Swalmen), ôngərein (Reuver), öngeréén (Stein), (Doorein)  ongerein (Posterholt), als ned. onder i.p.v. d-g.  òngerēīn (Maasbree), Diej beuk ligke òngerein.  òngerein (Echt/Gebroek), onegalig: o.nəg‧ālex (Eys), ongelijk: ongeliek (Kunrade), onguliek (Brunssum, ... ), ôngeliek (Venray), ongeregeld: oengeregeld (Merkelbeek), on-gereegəlt (Epen), ongeraengeldj (Neer), ongeregeld (Blerick, ... ), ongeregeldj (Ittervoort, ... ), ongeregelt (Susteren), ongeregled (Born), ongereigeld (Geleen, ... ), ongerègeld (Sevenum), ongəregəld (Montfort), ongərēēggəlt (Beesel), oongeregeld (Maastricht, ... ), oongerègeld (Doenrade), oongerèègeld (Mheer), oongəreegəlt (Maastricht), oongəregəld (Maastricht), ōēngərīēgəlt (Opglabbeek), ōngəreegəlt (Reuver, ... ), ŏngərēēgəlt (Nieuwenhagen), òngereegelt (Sevenum), òngereigeld (Klimmen), òngĕregeldj (Echt/Gebroek), óngereegeldj (Thorn), óngeregeld (Maastricht), óngeriêgeld (Bree), óngerīēgeld (As), óngerégeld (Maastricht, ... ), óngəreegəlt (Heerlen, ... ), óngəreigəlt (Hulsberg), ôngeregeld (Maasbree), ôngeregeldj (Ell), ôongerêêgelt (Swalmen), ongeschikt: ongesjikt (Wijlre), ongezien: ongezeen (Oirsbeek), onregelmatig: onregelmaotig (Ophoven, ... ), onregelmoatig (Eigenbilzen), onrejelmèsieg (Kerkrade), oonreegəlmaotig (Maastricht), ónreegəlmaotich (Susteren), ónregelməotig (Maastricht), onverschillend: onverschillend (Eys), onverschillig: onvassjilləg (Diepenbeek), onverschillig (Eksel, ... ), onversjillig (Beesel, ... ), onvərsjillig (Schimmert), onvəršeləx (Meeuwen), oonverschillich (Amby), oonversjelig (Maastricht), oonversjillig (Guttecoven, ... ), oonvərsjilig (Heel), oonvərsjillig (Maastricht), ònvərsjillich (Urmond), ónversjellig (Maastricht), ónvərschilləch (Meijel), ónvərsjillich (Heerlen), ônverschillig (Oirlo, ... ), rommelig: rommelig (Weert), ruw gezegd: roew gezat (Klimmen), schots en scheef: schots-en-scheif (Horst), slag in het koffer: ene slaag in ⁄t koffer (Gulpen), slecht ondereen: slecht onder èn (Oirlo), slordig: slordig (Jeuk), vermengd: vermengd (Hoensbroek), verruizeld: (van haren, veren, bladeren enz.).  verruzeld (Maastricht), verscheut: verschöt (Maastricht), versnoerd: versnû-erd (Eksel), verstreuveld: vərsjtruvəld (Schimmert), vərstruuvəld (Maastricht), verstrooid: vərströjt (Maastricht), verward: va weəd (Gulpen, ... ), verward (As, ... ), verwardj (Ittervoort, ... ), verwart (Montfort), verweijd (Jeuk), verwerdj (Tungelroy, ... ), verwoert (Guttecoven), verwordj (Montfort), verwort (Doenrade), verwérdj (Ell), verwòrt (Geleen), verwôrdt (Melick), vérwart (Swalmen), vërwàard (Tongeren), vərweird (Diepenbeek), vərwertj (Grathem, ... ), vərwárt (Heerlen), vərwèèrt (Loksbergen), vərwòrt (Epen, ... ), vərwórt (Susteren), (touw b.v.).  verwôrtj (Herten (bij Roermond)), (zeldzaam)  vërwàrd (Tongeren), verwarrend: verweerend (Maastricht), voor evenveel: veréévevèèl (Stein), warrig: warre (Stein), zomaar eropaan: zōēmèr d⁄r òpaan (As) door elkaar || door elkaar, verward || dooreen [SGV (1914)] || een verwarde boel [hals, rommel, piëel, warwinkel, werzel, pan] [N 91 (1982)] || niet volgens vaste regels geschikt [ongeregeld, onverschillig] [N 91 (1982)] || op ongeregelde wijze dooreengemengd [verward, verstreuveld] [N 91 (1982)] || verward III-4-4
door water het lopen met schoeisel aan baden: bajə (Bree, ... ), bōͅjə (Smeermaas), boͅwəjən (Lommel), boͅəjən (Achel), baggeren: baggere (Blerick, ... ), bagərə (Bocholt, ... ), i.e. met schoenen of klompen door het slijk lopen.  baggere (Hees), batteren (<fr.): badərṇ (Kwaadmechelen), battere (Swalmen), bettere (Kerensheide), bijzen: bezən (Houthalen), dabbelen: dabbele (Gronsveld, ... ), debbele (Brunssum), (F)  dabbele (Roermond), dabben: dabbe (Roermond), dabben (Blerick), dabberen: dabbere (Baarlo, ... ), dabbere(n) (Sint-Truiden), dabberen (Hoensbroek, ... ), dabere (Tongeren), dabərṇ (Kwaadmechelen), dabərə (Achel, ... ), dabərən (Lommel), debbere (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), deͅbərə (Paal), dammelen: i.e. trappelen in water, modder of zand.  dammele (Panningen), dauwelen: daawele (Valkenburg), door de plassen gaan: dur de ples goan (Diepenbeek), door het slijk baggeren: door `t slèèk baggərə (Hechtel), door het water dabbelen: door t water dabbele (Maastricht), door het water dabberen: door t water dabbere (Venlo), door het water klavotsen: dor t wōͅətər klavotsən (Hamont), door het water klossen: dor t wōͅətər klosən (Hamont), door het water krossen: doͅr t wōͅətər kroͅsən (Hamont), door het water lopen: door t water laope (Leuken), door t water loupe (Berg-aan-de-Maas), met de sjoon of de klômpe doer et waoter loope (Oost-Maarland), mit schoon of klomke doer t water loope (Rimburg), door het water opwaden: dur t water òòpwaaje (Broekhuizen), door het water plotsen: door t water ploetsje (Puth), door het water pratsen: door t water pratse (Reuver), durch t water pratsje (Nieuwenhagen), door het water soppen: door t water soppe (Nunhem), drabbelen: drabbele (Maasniel), dweilen: B.v. lik neet zo door det water te dweijele.  dweijele (Herten (bij Roermond)), flatsen: dr door flatse (Belfeld), in het water dabberen: B.v. plezierig is `t altijd in `t water dabberen vehr kinder, of ge schoen of klompen draagt das gelijk.  in `t water dabberen (Peer), klabetteren: klabettere (Limbricht), klauwen: klāvə (Tessenderlo), kletsen: kleͅtsə (Opglabbeek), klossen: klosse (Eksel, ... ), kloͅsə (Neerpelt), B.v. op zijn zware schoenen kloste hij over het veld.  klossen (Achel), i.e. op klompen lopen. B.v. hèè. koom veurbie.j geklósse op zienn klu.mp.  klósse (Boukoul), klotsen: klotse (Haelen, ... ), klotsə (Lommel), knoeien: knoeâje (Roosteren), knutsen: knaatse (Boeket/Heisterstraat), met de blokken: mē zən bloͅkə (Leopoldsburg), met schoenen en klompen...: mèt sjoon en klómpe ... (Thorn), modderen: móddere (Ottersum), op de klompen klotsen: vrüger klotsde me op de klòmpe (Tegelen), palsen: palsə (Beverst), patsen: pautsche (Meeswijk), pladeren: plaanjere (Montfort), planzen: plansje (Hoensbroek), plassen: plasə (Sint-Truiden), platsen: plat.šəl (Moresnet), platsche (Echt/Gebroek), platse (Tegelen), platsen (Lauw), platsje (Houthem, ... ), platsə (Sint-Truiden), plâtsche (Schimmert), plenzen: plense (Rekem), plensen (Zonhoven), pletsen: pletse (Vliermaal), pletse(n) (Sint-Truiden), pletsen (Hoepertingen), plonzen: ploense (Tegelen), ploensen (Eksel), plontsje (Bunde), pratsen: pratsje (Neerbeek), rondknoeien: rondjkneëje (Leveroy), slobben: sjlóbbe (Panningen), slobberen: sjlobbere (Panningen), smodderen: smodderen (Alken), smoͅdərə (Koersel, ... ), Door het water lopen;  smoddere (Jeuk), tettelen: deddele (Ubachsberg, ... ), tratsen: tratsje (Echt/Gebroek, ... ), onbehouwen lopen, onvoorzichtig ergens doorheenlopen  tratsje (Klimmen), waden: waaje (Baexem, ... ), waje (Ell), zwadderen: zwadərə (Gingelom) lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: met schoenen of klompen door het water lopen [daawele, dabbere, bettere] [N 10 (1961)] || Met schoenen of klompen door het water lopen (dabberen, platsen, smodderen, plensen). [N 109 (2001)] || Zonder doel rondlopen (zwabberen, zwadderen, (s)lummelen). [N 109 (2001)] III-1-2
door zwangerschap gedwongen huwelijk moetens: motes (As, ... ), ’t is vàn móete(s) (Sint-Truiden), ’t ès mòtte(n)s (Zonhoven), cf. VD s.v. "moetje"een gedwongen huwelijk doordat de bruid zwanger was: dat huwelijk was een moetje; cf. VD s.v. "IV. motten"oneschaafde (ook wel geaffecteerde) spreekvorm van moeten  mùtes (Beverlo), moetje: mótje (Altweert, ... ) gedwongen huwelijk door zwangerschap || gezegd van een paar dat "moet"trouwen || meisje dat moet trouwen omdat het in verwachting is || moeten trouwen (zwanger) || moetje; gedwongen huwelijk III-2-2
door-en door goed lief: leef (Horst, ... ) zeer goed, alles voor anderen overhebbend [infraai, inbraaf, wijs] [N 85 (1981)] III-1-4
doorbakken doorbakken: doorbakke (Sittard), durbákke (Castenray, ... ), D¯r kóch is jód durchbak¯ke  durchbak’ke (Bleijerheide, ... ), doorbraden: ¯t Vleesj is sjun durchbroa¯ne  durchbroa’ne (Bleijerheide, ... ) doorbakken III-2-3
doorbreken doorbreken: dørǝxbreǝkǝ (Kelmis) Het gesteente kon door de beschoeiingsplanken e.d. heen breken. [monogr.] II-4
doorbreken van de bulten doorbreken: dø̜rbrē̜kǝ (Griendtsveen, ... ), losbreken: losbrēkǝ (Sevenum) Op een gegeven moment breken de bulten door en loopt de veenkuil waar men aan het steken is vol water. [I, 49] II-4
doordeweekse (werk)schort `s weekse scholk: sweekse scholk (Wijk), `s werkendaagse voordoek: swerkedaagse vjeering (Boekt/Heikant), swerkedaagse vurring (Boekt/Heikant), swerkədāXsə vjērĕŋ (Boekt/Heikant), `s werkendaagse voorschoot: swerkədaXsəvəsXuət (Leopoldsburg), sweͅrksndaxse vysxyt (Zelem), ⁄s weikendagse vöschoewet (Leopoldsburg), blauwe doekenscholk: blauwe dokessjolk (Borgharen), blauwe dooke sjollek (Jabeek), blauwe dookescholk (Amstenrade), blauwe-dooke-sjolk (Hoensbroek), blaüw dokə šoͅlək (Bree), bloͅudokəšolək (Opglabbeek), blauwe jurk: blaujeurk (Millen), blauwe scholk: blao scholk (Mechelen), blauwe schjolk (Heerlerheide), blauwe scholk (Grathem, ... ), blauwe scholluk (Nieuwenhagen), blauwe schōlk (Heerlen), blauwe schulluk (Weert), blauwe schòllek (Wellerlooi), blauwe sjolk (Herten (bij Roermond), ... ), blauwe sjollek (Panningen), blauwe sjolluk (Meijel), blauwe-scholk (Brunssum), blauwesjolk (Limbricht), blauwə šolək (Rotem), blawe sjolk (Horn), blawwe sjòlk (Klimmen), blawwe sjolk (Klimmen), blawə sjzjòlək (Mechelen-aan-de-Maas), blowwe sjolk (Eijsden, ... ), blōͅšolək (Teuven), blauw geverfd linnen  blauwe scholk (Blerick), een echte werkschort erschillen naar de kleur  blauwe schoulk (Amstenrade), in de keuken de blauwe scholk werd nooit gestreken, doch keurig in gelijke rechthoekjes gevouwen na het wassen  blauwe scholk (Horn), van een bepaalde blauwe ruwe stof  blauwe sjolk (Neer), van grof linnen  blauwe schöllek (Hushoven), verleden tijd  blawwe sjolk (Tegelen, ... ), blauwe schommelaar: blaave schŏĕmeleir (Tessenderlo), blaave schŏĕməlèər (Kwaadmechelen), blāvəsXuməleͅjər (Kwaadmechelen), blauwe schoot: blavə sXuwət (Tessenderlo), blauwe schortel: blauwe sjotel (Eigenbilzen), blauwe schortsel: blauwe sjotsel (Bleijerheide), blauwe voordoek: blaouwə vèùrk (Opheers), blauwe veuring (Borgloon), blauwe vork (Vliermaal), blāvørək (Tongeren), blou vəriŋ (Herk-de-Stad), blowe verek (Hoeselt), blōəvø̄rək (Borlo), bloͅwə vørenj (Lanklaar), blauwe voorschoot: blaaə vörschoewet (Beverlo), blāə vörschoot (Beverlo), blauwe voorschoot  blawə vöschowət (Lommel), blauwe werkscholk: blauwe werksjolk (Ulestraten), blauwe werkvoordoek: blaouwə wɛɛrkvèùrk (Opheers), blauwlint scholk: blōͅwlint šolk (Ophoven), boerenvoordoek: boerevərək (Sint-Truiden), cotonnade (fr.) scholk: kardinatesjolk (Schinveld), katenake sjólk (Hoensbroek), katenate scholk (Blerick, ... ), katenatescholk (Blerick), kattenaatesjólk (Haelen), kattenatescholk (Puth), kattenatesjolk (Munstergeleen), F. Kurris: De lexicologische invloed van Oost-Wallonië op het dialect van Maastricht. In: Publications de la Société historique et archéologique dans le Limbourg, dl. XCII-XCIII (1956-1957), p. 385-413. -&gt; blz. 391: kattenaat, Fr. cotonnade, gestreepte katoenen stof.  katənātə} scholk (Meeswijk), Fr. cotonnade, gestreepte of geruite katoenen stof, gebruikt voor hemden of schorten.  kattenate sjollek (Gronsveld), Praktisch uitgestorven. Cfr. ook par. 34: De Kleding, p. 443.  katënate sjolk (Herten (bij Roermond)), Vero. (Fr. cotonnade)  kattenate sjolk (Tegelen), Vgl. p. 126, kattenaat: sjone sjwaore kattenaat veur sjolke.  kattenate sjolk (Roermond), Was vóór de twintiger jaren de normale klederdracht voor schoolgaande jongens. Gedragen werd hierbij een afwasbaar hoog boord met een lint als strik.  kattenaate sjölk (Sittard), daags kleed: daagskleid (Valkenburg), dagenscholk: daagesjolk (Neeritter), doekenscholk: doke scholk (Neeroeteren), dokesjolk (Hoensbroek), dokəšoͅlək (Rekem), dookescholk (Geulle), doordeweekse scholk: doreweëkse sjolk (Maasbracht), kiel: keel (Beek), kieltje: keelke (Wijk), kwade scholk: kojjescholk (Eksel), lijnwaden voordoek: leͅivədə vərək (Sint-Truiden), lijnwaden werkvoordoek: ləvədə weͅrkvørək (Riksingen), linnen scholk: lenesXoͅlək (Kaulille), liene scholk (Echt/Gebroek), liene sjolk (Tungelroy), lienen sjolk (Tungelroy), lienesjolk (Ell), līnəšoͅlek (Bocholt), scholk: scholk (Stein), schólk (Sevenum, ... ), sjolk (Oirsbeek, ... ), sjolək (Boorsem), sjòlk (Waubach), sXoͅlk (Achel), sXoͅlək (Hamont), [schollik als spellingsvariant, uitspraak -/\\k/?]  schollik (Venlo, ... ), schommelaar: schommeleer (Beringen), sXoməlēr (Beringen), sxumalijər (Linkhout), schommelvoordoek: schommelvoejering (Lummen), voordoek: vīreŋ (Hasselt), vjeureug (Diepenbeek), vurring (Beringen), vø̄rəŋ (Beringen), vø͂ͅrk (Romershoven), vərəng (Linkhout), voorschoot van de week: vərsXuwət və də weͅik (Halen), weekdaagse scholk: weͅkdagsəšoͅlək (Mechelen-aan-de-Maas), weekse scholk: waekse sjòlk (Klimmen), werkenscholk: wirkeschjolk (Sittard), wirkke sjŏlk (Stevensweert), werkkleed: wirkkleid (Valkenburg), werkscholk: weerksjölk (Baarlo), werk scholk (Schimmert), werkscholk (Hout-Blerick, ... ), werkscholluk (Geysteren, ... ), werkschôllek (Helden/Everlo), werksjolk (Maasniel, ... ), werriksjolk (Oost-Maarland, ... ), wirk sjollĕk (Herten (bij Roermond)), wirk- sjòlk (Klimmen), wirk-sjôlk (Hoensbroek), wirkscholk (Brunssum, ... ), wirksjolk (Ell, ... ), wirkšollək (Putbroek), wèrkscholk (Horst, ... ), wèrksjolk (Stokkem), wèrreksjollek (Maastricht), wérk-scholk (Schimmert), wêrksjolk (Tegelen), wêrrĕkscholk (Meerssen), blauw, op de boerderij gebruikt  wìrksjolk (Heel), blauwe katoen  wirksjolk (Maasbracht), is meer bestemd om te dragen bij t iets meer vuile werk  wirksjolk (Echt/Gebroek), verschillen naargelang de stof  werkscholk (Helden/Everlo), werkschort  wirkscholk (Heerlerheide), werkschortel: werksjeutel (Val-Meer), werksjotel (Eigenbilzen), weͅrkšoͅtəl (Rosmeer), wèrrek sjöttel (Mechelen), wèèrksjottel (Zichen-Zussen-Bolder), werkschortsel: wirksjótsel (Kerkrade), werkvoordoek: werkvjeurk (Millen), werkvørəŋ (Borgloon), werkvərk (Mal), werəkfiəreŋ (Hasselt), werəkvørəŋ (Borgloon), weͅrkvørək (Riksingen, ... ), weͅrrekveͅreng (Kermt), weͅrəkvø̄rək (Borlo), wɛ:rk vərək (Wintershoven) - soort katoen, speciaal voor schorten || [katoenen schort] || katoenen schort || katoenen, bebloemde stof voor voorschoten; schortenbont || schort van blauwwit gestreept katoen || schort, blauwlinnen (werk) ~ voor door de week [N 24 (1964)] || voorschoot van jute of grof linnen of een als schort gebruikte baalzak [slobbert, baolscholk, baalslop, pleggert, plekker] [N 24 (1964)] || voorschoot, werkschort zonder borststuk scholk, skolk, veuring, veurik, sloep, sloof, slopschorteldoek] [N 24 (1964)] || werkschort || wit- of roodgestreepte katoenstof, speciaal gebruikt voor het maken van schorten of voorschorten || zijn er verschillende namen voor verschillende soorten van deze kledingstukken ? [DC 15 (1947)] III-1-3
doordeweekse kleren <uitdr.> zie toel.: b.v. Ién de klyasj zuus te nog neet mie t versjèil tössje zoondig en [wérdeg].  (wérdeg) (Gronsveld), `s weekdaagse kleren: swekdagsə kleͅiər (Neerharen), `s weekse kleren: sweekse kléjer (Maastricht, ... ), sweeksekléjer (Wijk), s⁄ weekse kléjer (Wijk), `s weldaagse kleren: [sic]  sweljdigse klèjer (Stein), `s werkdaags kleed: swerrekdjes kleid (Tungelroy), `s werkdaagsdingen: sjwerredes dinge (Panningen), swerdesdinge (Egchel), swèrresdinge (Meijel), ’s werresdinge (Meijel), `s werkdaagse kleren: schwerdigse kleiër (Tegelen), sjwendusse kleijer (Baarlo), sjwerdese kleier (Posterholt, ... ), Sjwerdese kleier (Tegelen), sjwerdese kleier (Tegelen, ... ), sjwerdese kleijer (Grathem, ... ), sjwerdese klijjer (Vlodrop), sjwerdichse kleier (Eijsden), sjwerdisje kleyer (Neer), sjwerdèsse kleijer (Swalmen), sjwerredese klèjer (Panningen), swaerdesse kleier (Klimmen), swedəsə kleͅiər (Neerharen), swerdaagse kléjer (Borgloon), swerdese kleijer (Kessel), swerdesse kleijer (Egchel), swerdigse kleijer (Itteren, ... ), swerdisse kléjer (Belfeld), swerdjese kleijer (Ell, ... ), swerdjesekleijer (Haelen), swerdəsə klēͅr (Eigenbilzen), swērdəsə klejər (Zichen-Zussen-Bolder), sweͅrdoͅXsə kleͅjər (Borgloon), sweͅrdoͅxsə kléjər (Ketsingen), sweͅrdəsə kler (Millen), sweͅrdəsə klēr (Riksingen, ... ), sweͅrdəsə kleͅijər (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), swjerdigse kleijer (Nunhem), swèrdese kléjer (Eind), swɛrdəsə klēr (Wintershoven), swɛrdəsə kliər (Meijel), swɛrdəsə klɛijər (Mechelen-aan-de-Maas), zjwerdigse klééjer (Oost-Maarland), zwerdigse kleijer (Guttecoven), ’s werkdaagse kleren (Kwaadmechelen), ⁄s werdjese kleier (Tungelroy), Lett. des werkdags.  sjwérdese klyjer (Gronsveld), Sub sjwerdes, op werkdagen, daags.  sjwerdese kleier (Tegelen), `s werkdaagsgoed: sjwaèrdegs good (Eijsden), `s werkdaagskleren: swerdeskleier (Uikhoven), swērdəsklejər (Val-Meer), `s werkeldaagse kleren: `s werkeldaagse kleijer (Maasbracht), sjwerkəldaagsə kléjər (Holtum), swerkeldaagse kleijer (Grathem), swerkeldāxsə klēͅiər (Bree), ⁄s werkeldigse kleier (Maasniel), Gen. van werkdag, met prothetische s.  swaerkəlda.xs}e kleren (Meeuwen), `s werkelijkse kleren: [sic]  sjwerkelikse kleijer (Herten (bij Roermond)), `s werkendaagsdingen: `t sweredagsdinge (Lummen), swerkendags dinge (Broekhuizen), swerkəsdaxs diŋə (Beringen), sweͅrkəndaxsdiŋə (Zelem), sweͅrə’əndagzdeŋə (Kwaadmechelen), tswɛrkəndaxsiŋe (Paal), `s werkendaagse broek: s wèr"kendoogse brùk (Beverlo), `s werkendaagse dingen: swerkendigse dinge (Sevenum), ’swĕrkədāxsədĕŋə (Boekt/Heikant), ook swerdesse.  swerkendaagse dinge (Boekend), `s werkendaagse klederen: swerkendaagse kleder (Lommel), `s werkendaagse kleren: `s werkendaagse klieër (Venray), `s werkendagse klier (Venray), sjwerkendigse kléjer (Susteren), swerkendaagse kleier (Schimmert, ... ), swerkendaagse kleijer (Blerick, ... ), swerkendaagse klyer (Venlo), swerkendaagse kléjer (Hout-Blerick), swerkendagse klier (Rummen (WBD)), swerkendagse kliêr (Neerpelt), swerkendagse klīēr (Venray), swerəkədāXsə klīər (Achel), swērkendaagse kleijer (Blerick), sweͅrkədaxse klijər (Linkhout), sweͅrkədoxsə kleͅiər (Rosmeer), sweͅrkənda.sə klijər (Velm), sweͅrkənda.sə kliər (Sint-Truiden), sweͅrkənda.xsə klīr (Borlo), sweͅrkənda.xsə klīər (Kermt), sweͅrkəndagsə kliərə (Halen), sweͅrkəndaxsə klīər (Hasselt), sweͅrkəndoͅxsə klejər (Opheers), sweͅrəkədaXsə klīər (Hamont), sweͅrəkəndaxsə_klīər (Hamont), swirkendaagse kleijer (Roermond), swärən?əndāxsəkleiər (Lommel), swürkəndagsə kliejər (Grazen (WBD)), swɛrkəndaxsə (Donk (bij Herk-de-Stad)), swɛrkəndoͅxsə kleər (Hoepertingen), ’s werkendaagse kleer (Middelaar), ’s werkendagse kliere (Beverlo), ⁄s werkedaagse kleijer (Bocholt), ⁄s werkendaagse kleijer (Venlo), B.v. s werkendaags kostuum; s werkendaags gekleed.  swarəkəndaxs+ə kleiər (Lommel), `s werkendaagsgerei: ’t swerkendagsgréj (Ottersum), `s werkendaagskleedsel: ’s werkendagskleedsel (Tessenderlo), `s werkerdaagse kleren: [sic]  sweəkərdāXsə klīr (Kaulille), aldaagse kleren: a.ldāxsə kleͅijər (Rotem), aldaagse kleier (Boeket/Heisterstraat), aldaagse kleijer (Dilsen, ... ), aldaagse kléjer (Weert), Sub aldaag.  aldaagse kleren (Meeswijk), Uitsl. mv.  aldaagse klei-jer (Weert), aldaagse spullen: aldaagse spullen (Neeritter), aldaagskleren: sub al(le)daags.  aldaags kleier (Kerkrade), alledaagse kleren: a.lədāgsə kleͅijər (Maaseik), alledaagse kleier (Weert), alledaagse kleijer (Bree, ... ), alledaagse kléjer (Heythuysen), alledaagse klééjer (Opglabbeek), alledaogse klier (Zonhoven), alə daxsə kleͅijər (Eisden), congkleren (<fr.): [Van Dale (FN): congé, verlof]  kōͅžəklɛžər (Tongeren), daagse kleren: daagse kleier (Venlo), daagse kleijer (Tungelroy), daasje klèjer (Panningen), Sub daags.  daagse kleer (Gennep), doordeweekse boks: Sub dördewèèks.  dördewèèkse bóks (Gennep), doordeweekse kleren: doer de wiékse kleijer (Mesch), door de waekse kleier (Venlo), door de waekse kleijer (Stevensweert), door de waekse"[kleijer} (Herten (bij Roermond)), door-de-weekse kleier (Maastricht, ... ), door-de-weekse klèjer (Heugem), door-de-weekse kléjer (Meerssen), door-de-wéékse klejer (Sittard), doordewaekse kleier (Sittard, ... ), doordewaekse kleijer (Ell, ... ), doordewaikse kleijer (Stramproy, ... ), doordeweekse kleijer (Maastricht, ... ), doordeweekse klijjer (Waubach), doordeweekse kléjer (Maastricht), doordeweêkse kléjer (Kerensheide), doordewäkse kleier (Beek), doordewéékse kleijer (Roermond), doorrdewaekse kleijer (Echt/Gebroek), dordewekse kliêr (Oirlo), Het gebruik van daags als bn., b.v. daagse kleijer, is van jonge datum onder invloed van het AN; Ro[ermonds] is door-de-weekse-kleijer. Sub daags.  door-de-weekse-kleijer (Roermond), durchdeweekse kleren: durg de weekse (Heerlerheide), gewone kleren: gewoon klêr (Hoeselt), gəwun klēr (Genk), kleren voor `s werkdaags: kleer vör swerdes (Bilzen), kleren voor doordeweek: kleer vör door de waek (Bilzen), kleier veur door de waek (Meerssen), kleren voor doordeweeks: veur door de weeks (Heugem), kleren voor durchdeweek: kleijer veur durch de weêk (Nuth/Aalbeek), kwade dingen: koaj dinge (Eksel, ... ), kwade kleren: koi kler (Mal), koj kleer (Bilzen), koͅj kleͅiər (Bree), oude kleren: auw kleijer (Maastricht), ouw kleier (Hoensbroek, ... ), pongelen: pungele [mv.} (Maastricht), pongelige kleren: póngelige kleier (Venlo), weekdaagse kleren: waekdaagse kleejer (Oirsbeek), wēͅkdāxsə (Opglabbeek), weekkleren: wiekkleijjer (Maaseik), weekse kleren: waekse kleier (Venlo), waekse kleijer (Nieuwstadt), weekese kleijer (Maastricht), weekse kleier (Valkenburg), weekse klèjer (Maastricht), weikse kleier (Heerlerheide), weëkse kleijer (Mechelen-aan-de-Maas), weëkse klijjer (Waubach), wēēkse kleijer (Schaesberg), wiəksə klīr (Hasselt), wèèkse kleijer (Puth), wèèkse klèjer (Amstenrade), wéékse kleijer (Nuth/Aalbeek), wéékske kleijer (Munstergeleen), e"in weekse zoals "e"in wereld  weekse kleier (Borgharen), weekse pongelen: WNT: pongel, 3. vod, lomp, en vervolgens iets dat geen waarde heeft.  weekse pongele (Roermond), weekskleren: weͅkskleͅ`ər (Ophoven), weekstenue (<fr.): weekstenu (Stokkem), wekelijkse kleren: wekelijkse kleer (Hasselt), wekendaagse kleren: [sic]  wekendagse klier (Sint-Truiden), werkdaagse kleren: waerdese kleier (Klimmen), waerdesse klei-jer (Klimmen), waerdigsekléjer (Bemelen), wedigse kleijer (Oirsbeek), werdese kleejer (Oirsbeek), werdesse klèjer (Puth), werdigse kleier (Schinnen), werkdigse kleier (Beesel), wēͅrdoͅxsə klēr (Diepenbeek), weͅrdəsə klēr (Tongeren), wèrdese klîer (Brunssum), wèèrdigse kleijer (Klimmen), werkdaagskleren: werdes klijer (Hoensbroek), werdeskleijer (Geulle, ... ), werdesklijjer (Epen), werdesklèjer (Hoensbroek), werkdaagskleier (Maastricht), wēͅrdəskleͅjər (Teuven), wèèrdes kléjer (Mheer), wèèrdeskléjer (Margraten), werkdingen: wĕrkdĕŋə (Boekt/Heikant), werkeldaagse kleren: werkeldaagse kleier (Ubachsberg, ... ), werkeldaagse kleijer (Brunssum, ... ), werkeldaagse klejer (Schinveld), werkeldaagse klijjer (Waubach), werkeldaagse kléejer (Brunssum), werkeldaarse kleier (Kerkrade), werkeldaase kléjer (Horn), werkeldagseklééjer (Mechelen), werkeldigse/-daagse kleijer (Thorn), werrekeldaagse kléër (Wittem/Partei), wèrkeldaagse klèjer (Mechelen), wérkeldaagse kléjer (Bocholtz, ... ), werkeldaagskleren: werkeldaags klei-er (Bleijerheide), werkeldaagskleijer (Eygelshoven), werkeldaagskléjer (Brunssum), werkeldaarskleijer (Vaals), werkeldeskleier (Simpelveld), werkendaagse kleren: werkedaagse kliêr (Bergen), werkedaagse kléjer (Nieuwenhagen), werkendaagse kleren (Lommel), werkendaagse klier (Venray), werkendaagse klieër (Tienray), werkendaagse kliêr (Venray), werkendagse klier (Venray, ... ), werkendaagsgerei: werkedags grei (Venray), werkendaagskleren: werkedagskléjer (Heerlen), werkkleren: werk-klier (Oirlo), werkkleer (Gors-Opleeuw), werkkleijer (Beek, ... ), werkklīr (Beringen), werkklèèr (Eigenbilzen), werkkléjer (Caberg), werkléjer (Rotem), werrekkléjer (Weert), werək kleͅijər (Lanklaar), weͅrəklēr (Hoeselt), weͅrəkleͅijər (Lanklaar), weͅrəklijərə (Halen), wirkkleier (Einighausen, ... ), wirkkleijer (Neeritter, ... ), wirkklejer (Jabeek), wirkklijer (Hoensbroek), wīrkkleijer (Mesch), wèrrekklejer (Gronsveld), wérkklééjer (Lutterade), wərkkleͅijər (Neeroeteren), wərəklɛijər (Boorsem), werktenue (<fr.): wèrktenuuj (Stokkem) #NAME? || (alle)daags, gewoon || (doordeweekse dag) || (s)werkendags kleren || [in de week] || aldaagse kleren || dagelijkse [kleren] || dagelijkse kleding || De kleren die men in de week draagt. [DC 62 (1987)] || door-de-weekse kleding in tegenstelling tot zondagse kleding || door-de-weekse kleren || door-de-weekse kleren [t s werkendagse dinge, werkdinge] [N 23 (1964)] || doordeweeks[e broek] || doordeweekse broek || doordeweekse jurk || doordeweekse kleren || pungel: b) voddige kleren || s werkendaags || slordige kleding III-1-3