e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
fruitboom fruitboom: freu.tbuum (Zonhoven), freutboum (Kortessem), fruitboom (Maastricht), fruitboum (Sittard), fruitbuim (pl) (Meerssen, ... ), obst-boom: obs’boom (Bleijerheide, ... ) fruitbomen || fruitboom I-7
fruiten aanbakken: aanbakke (Schinnen), aanbraden: aabroane (Simpelveld), aabroune (Eys), aan brôôje (Wessem), aanbraoje (Roermond), aanbraojə (Hunsel, ... ), aanbraojən (Urmond), aanbrŏŭé (Schimmert), anbrŏaje (Meerlo), āābraone (Simpelveld), āānbraojə (Haelen), o’nbròië (Tongeren), àànbrao (Oirsbeek), áanbraojə (Tegelen), áánbraojə (Heythuysen), indien het vlees niet dadelijk opgegeten wordt  o’nbròië (Tongeren), pas op dat spöt  vlies anbraoje (Oirlo), t Vleis mót efkes aangebraoje waere veur det-ver t wegzitte  aanbraoje (Roermond), van vlees  áánbraojə (Roermond), vlees aonbraoje  aonbrajə (Caberg), bakken: bakke (Schimmert, ... ), bakken (Brunssum, ... ), bakkə (Maastricht, ... ), bākkə (Leopoldsburg), braden: brao (Amstenrade, ... ), braoje (Gronsveld, ... ), braojə (Gennep, ... ), braonə (Epen), braoə (Nieuwstadt), braoənə (Heerlen), braénne (Eys), brāōje (Sevenum), broaijə (Meers), broaje (Stramproy), broajen (Stein), broajè (Doenrade), broane (Waubach), brojen (Bunde), brōͅə (Kwaadmechelen), bròjə (Kelpen), bròòjen (Maasbracht), bròənə (Simpelveld), bröje (Beek), lauk braojə (Horst), vleis braoje (Reuver), ⁄n eutje braoje (Herten (bij Roermond)), boven de eerst soi een streepje  brənə (Loksbergen), braden  br‧ōͅi̯ə (Ingber), vlees  braojə (Meijel), bruin bakken: braun bakke (Bilzen), brawn bakke (Hoeselt), broen bakke (Posterholt, ... ), broenbàkke (Nieuwenhagen), brōēn bàkkə (Jabeek), bruin braden: broen braoje (Venlo), broen braojen (Hamont), broen braone (Gulpen), broen braonə (Simpelveld), broen broa (Wijnandsrade), broen broane (Gulpen), broenbraoje (Venlo), broenbroaje (Ell), broên braoje (Blerick), broên broaje (Blerick), brōēn braojə (Beesel, ... ), brōēnbraoje (Weert), brōēnbraojə (Grevenbicht/Papenhoven), brŏĕn broojə (Rekem), bro͂en bro͂jje(n) (Velden), brunj braojə (Meijel), brūə.n brōͅ.jə (Neeroeteren), bròén broane (Heerlen), brôen braojə (Venlo), bruinen: braune (Bilzen), bruinen (Eksel), loûk broene (Hoensbroek), bruineren: brunere (Maastricht), brüneren (Schimmert), (vleis)  bruneren (Maastricht), doorbraden: durbraoie (Venray), frieten: fritte (Gulpen, ... ), frituren: frituren (Neeroeteren), fruiten: frēūtə (Maastricht), fruete (Gronsveld), frui.te (Amby), frui.tə (Maastricht), fruite (Buchten, ... ), fruiten (Born, ... ), fruitte (Maastricht), fruittə (Doenrade), fruitə (Caberg, ... ), frūītə (Hulsberg), frèùjtə (Schimmert), frèùtə (Meijel), fröjtə (Heugem), f⁄ruttö (Stevensweert), (unne) - boven de u een v-tje  fruiten (Maastricht), Gefruitde unnekes: in kokend vet of boter gestoofd  fruite (Maastricht), ui  fruitə (Caberg), uiefuite  fruitə (Meijel), uien  fruite (Weert), van unne vleisch  fruite (Beek), fruiteren: frûtère (Bree), smoren: schmoore (Vijlen), schmore (Sint-Odiliënberg), schmoren (Heerlerbaan/Kaumer), sjmaoərə (Ubachsberg), sjmoore (Beek, ... ), sjmoorə (Kapel-in-t-Zand, ... ), sjmore (Kerkrade, ... ), sjmorre (Nieuwenhagen), sjmōēwóeə (Heel), smaoren (Stein), smoore (Montfort), smoorre (Merkelbeek), smoren (Eys), šmōrə (Teuven), ⁄n eutje sjmoore (Herten (bij Roermond)), snirken: sjnirkə (Schinnen), snirkə (Urmond), snèrke (Bilzen), stoven: staove (As, ... ) aanbraden || aanbraden in boter [N 80 (1980)] || bakken; Hoe noemt U: Spijzen met boter of vet bereiden (kuinen) [N 80 (1980)] || fruiten || fruiten; Hoe noemt U: Vlees of uien bruin braden (fruiten, fritten) [N 80 (1980)] || lichtjes, oppervlakkig braden om bederf te voorkomen || nog niet volledig braden || vlees of uien bruin braden (fruiten) [N 80 (1980)] || vlees voorbraden III-2-3
fruitmand aardsbeziënmandje: ɛrts˱bēzǝmē̜ntjǝ (Castenray, ... ), appelkorf: apǝlkø̜rǝf (Sint-Truiden  [(voor 15-20 kg appels)]  ), ben: bɛn (Sint-Truiden), flat: flat (Tongeren  [(meervoud: flatǝ)]  ), flats: flats (Sint-Truiden), fruitkorf: frø̜jtkø̜̄rǝf (Maastricht), fruitmand: frø̜jtmanj (Stokkem), kersenflats: kjōwzǝflats (Jesseren), kersenkorf: kēzǝkø̜rǝf (Sint-Truiden  [(10 kg kersen)]  ), pruimenflats: prǭwmǝflats (Jesseren) Algemene benaming voor een mand of korf voor het bewaren en/of vervoeren van fruit. Het woordtype flats, dat door respondenten uit Haspengouw werd opgegeven, is -in het enkelvoud- eigenlijk een benaming voor een, vaak vierhoekige, exportmand. In het Tongers woordenboek (pag. 152) wordt de flat omschreven als een ronde korf met onder en boven een doorsnede van 30 cm en een hoogte van 15 √† 20 cm; de korf wordt gebruikt om er kersen en pruimen in te bewaren. Kennelijk wordt de vorm met eind -s in sommige plaatsen in Haspengouw ook voor het enkelvoud gebruikt. Vgl. het Sint-Truidens woordenboek s.v. flats, ø̄ronde fruitkorfø̄. [N 40, 96; N 40, 97; N 40, 107; monogr.] II-12
fruitvla ooftevla: ‧ø͂ͅftəvl‧ā (Sittard), toeslag: toeslag  toesjlaach (Sittard) fruitvla || fruitvla overdekt met dunne besuikerde deeglaag III-2-3
fruitvlaai fruitvlaai: free.tvla͂.j (Hasselt), freu.tvlao.ëj (Zonhoven), ooftevla: euftevla (Valkenburg) fruitvlaai || limburgse vlaai (zeer dunne ronde broodkoek) met moes van gedroogde appels bestreken III-2-3
fruitworm appelenmade: apələmaj (Hasselt), appelenworm: appeleworm (Baarlo, ... ), appelewörm (Middelaar), WLD  einen appelewórm (Roermond), appelenwormpje: idiosyncr.  appelewòrmke (Blerick), WLD  appelewurmke (Boekend), appelmade: appelmaai (Rotem), appəlmo (Herk-de-Stad), apəlmaj (Boorsem, ... ), apəlmāi (Beringen), apəlmāj (Lummen), apəlmōwə (Halen), apəlmōͅ (Borgloon), apəlmōͅj (Lommel), apəlmōͅwə (Halen, ... ), apəlmoͅi̯ (Grote-Spouwen, ... ), apəlmoͅi̯ (—moͅwə) (Linkhout), appelmadetje: appəlmajkə (Hechtel), appelmannetje: eigen spellingsysteem  appele-menke (Horn), appelworm: appelwurm (Oost-Maarland), appelwórm (Stevensweert), appelwôrm (Swalmen), appelwörm (Blerick), apəlwoͅrəm (Geistingen), apəlwərm (Beverlo, ... ), äpəlwərərm (Mechelen-aan-de-Maas), eigen spellingsysteem  appelworm (Hoensbroek, ... ), appelwūrm (Hoensbroek), appelwòrm (Jabeek), idiosyncr.  appelwörrem (Maastricht), Veldeke (iets gewijzigd)  appelworm (Tegelen), vrij naar het WLD  appelworm (Klimmen), appelwormpje: WLD larve van carpocapsa  appel wörmke (Maasniel), fruitworm: freut-worm (Brunssum), fruitworm (Herten (bij Roermond)), Veldeke  fruitwōrm (Sittard), fruutworm (Welten), kitswormpje: Veldeke  kitswŭrmke (Montfort), liesje: lieske (Heythuysen, ... ), kinderen zeggen -  lieske (Nunhem), liesje met de kont: Lieske met te kont (Helden/Everlo), lieske mette kòntj (Haelen), lieske mit de kontj (Neer), WLD  Lieske-mĕĕt-de-kónt (Panningen), made: maai (Tessenderlo), maaie (Sittard), maaj (Geistingen), made (Sittard), maiə (Beringen), maoj (Lummen), māj (Bree, ... ), māəj (Rekem), mo.j (Neerpelt), moi (Mal), mōj (Kermt), mōͅ (Diepenbeek, ... ), mōͅj (Leopoldsburg), moͅi̯ (Riksingen, ... ), idiosyncr.  maue (Borgloon), WLD  maaj (Tungelroy, ... ), madetjepui: mujkəpøͅi̯ɛ (Donk (bij Herk-de-Stad)), miesje met de kont: idiosyncr.  mīeske maet de kônt (Egchel), moeikepui: mujkəpøͅi̯ə (Zelem), oorworm: ooreworme (Stevensweert), oorworm (Ittervoort), pier: peer (Helden/Everlo), pierikje: pierkske (Meijel), piertje: pierke (Meijel), rups: WLD  roeps (Tungelroy), steekworm: stiəkwərəm (Vliermaal), stīəkwerəm (Genk), toereliesje: idiosyncr.  toereliske (Grathem), worm: eine wurrem (Maastricht), enne worm (Thorn), inne wórm (Hoensbroek), worm (Heerlerheide, ... ), wòrm (Guttecoven, ... ), wórm (Kerensheide, ... ), wórrem (Maasbracht), wörm (Maastricht, ... ), wörrem (Gronsveld, ... ), wörəm (Sint-Martens-Voeren), wørəm (Hoepertingen), wøͅrəm (Ketsingen), wərm (Neerharen, ... ), wərəm (Borlo, ... ), den appel is verpierd  wörm (Meijel), dr appel h??t dr wurrem  wurrem (Margraten), eigen spellingsysteem  worm (Nuth/Aalbeek, ... ), wuirem (Heugem), wurm (Nuth/Aalbeek), wörm (Wijk), wörrem (Valkenburg), fonetisch b.v. daen appel haet de woerm in  de wŏĕrm (Oirsbeek), gewoon spellingsysteem  weurm (Mheer), idiosyncr.  worm (Bleijerheide), wörm (Maastricht, ... ), Veldeke  ene weurm (Eijsden), wórm (Bocholtz), Veldeke (iets gewijzigd)  worm (Tegelen), Veldeke veroorzaakt door "fruitmot  wörm (Ulestraten), vrij naar het WLD  ne worm (Klimmen), WBD  worm (Obbicht), WLD  worm (Eys, ... ), worrem (Weert), wèùrem (Oost-Maarland), wörm (Milsbeek, ... ), wörrem (Gronsveld, ... ), WLD (indien mogelijk)  worm (Grevenbicht/Papenhoven), wormpje: wörmke (Hout-Blerick), afwijkend van Veldeke  wurmpke (Heerlen), idiosyncr. + soms fon. schrift Engels  wuurəmkə (Einighausen), Tegelen Wb.  wörmke (Tegelen), Veldeke  e wörmke (Eijsden), WLD  wŭrmke (Schimmert), WLD (zoveel mogelijk)  wörmke (Wijk) fruitworm [DC 23 (1953)] || worm die in een appel huist [pieremenneke] [N 26 (1964)] III-4-2
fuchsia balonnetjes: -  blònnekes (Tungelroy), belboom: belbuim (Heerlerheide), bellen: belle (Baexem, ... ), bellen (Maasbree, ... ), beͅl (Sint-Truiden), -  belle (Echt/Gebroek, ... ), bellen (Montfort), eigen spelling  belle (Vlodrop), bèllə (Montfort), ook: fôksia  bellen (Stevensweert), ouderwets  bellen (Geistingen), WBD  belle (Sevenum), bellen-stock: bɛləštoͅk (Bleijerheide, ... ), bellenbloem: bellebloom (Schimmert, ... ), beləbloom (Meterik), -  bellebloom (Montfort), eigen spellinsysteem \'zèèr rijk bloezem dragend\'  belle bloem (Meijel), bellenbloempjes: bellebleumke (Reuver), bellenboom: be:llebaum (Berg-en-Terblijt), belle boom (Geleen), bellebaum (Geulle), belleboum (Sittard, ... ), bellenboum (Venlo), -  belle-boum (Nieuwstadt), Verklw bellebuimke  bellenboum (Venlo), bellenboompje: belle beumke (Vijlen), bellebeumke (Simpelveld, ... ), bellebumke (Kunrade), bellebömke (Castenray, ... ), belləbumkə (Schaesberg), -  belle-buimke (Nieuwstadt), bellen buimke (Limbricht), \'belleboompje\'  bellebumke (Gulpen), Veldeke  bellebömke (Klimmen), WBD/WLD  bèlləbömkə (Heerlen), bellenkruid: -  bellekroêd (Mechelen-aan-de-Maas), bellenplant: belleplanjt (Melick), belleplant (Kessel), belleplānt (Oirlo), -  belleplant (Kessel), belleplantj (Maasbracht, ... ), WLD \'= fucksia\'  belleplant (Posterholt), bellenpotjes: -  belleputjes (Echt/Gebroek), bellenroosje: Veldeke  belleruëske (Waubach), bellenstekje: belle-sjtekske (Eygelshoven), bellenstruik: belle stroek (Ell), bellesjtroek (Roermond), bellestroek (Horst, ... ), bellestroèk (Venlo), bel’le’sjtróek (Tegelen), -  bel’le’sjtróek (Tegelen), Verklw. bellestruukske  bellestroèk (Venlo), bellenstruikje: belle sjtrükske (Tegelen), belle-struukske (Maasbree), bellestruukske (Itteren, ... ), belletje: belleke (Diepenbeek), belletjes: bellekes (Eigenbilzen, ... ), belletjes (Zonhoven), bellëkës (Hoeselt), -  bellekes (Hasselt, ... ), bèlkes (Dilsen), [Fuchsia], bloemsoort  bêllëkë (Tongeren), slechts mv.  bellekes (Rosmeer), Spelling: \"fonetiek-dialect\"= Frings  bɛləkəs (Eksel), WBD/WLD  bèlləkəs (As), belletjesbloem: belkes bloom (Tungelroy), bellekesblóm (Diepenbeek), idiosyncr.  belkesbloom (Thorn), ± Veldeke  bellekesbloom (Weert), belletjesboom: -  ’beləkəs’bo.m (Diepenbeek), belletjesboompje: belkesbuimke (Tungelroy), belkesbûimke (Gronsveld, ... ), -  belkesbuimke (Maastricht, ... ), belletjeskruid: oê = oe-oe lang  bellekeskroêd (Mechelen-aan-de-Maas), boerenbelletjes: WBD/WLD  bórəbèlləkəs (As), bosilletje: bosilleke (Diepenbeek), foks: -  foeks (Venray), foksen: -  fokse (Stokkem), foksjes: fokskes (Eigenbilzen), fuchsia: flekseja (Niel-bij-St.-Truiden), fochsia (Maastricht), foeksia (Beesel, ... ), foeksiaas (Reuver), foksia (Roermond), fuchsia (Berg-en-Terblijt, ... ), fuksia (Blerick, ... ), fóksiaa (Sittard), füksià (Tongeren), -  foeksia (Dilsen, ... ), fŏksia (Genk), fuksia (Mechelen-Bovelingen), fuuksia (Bree), fóksia (Uikhoven), algemeen geworden  fuchsia (Geistingen), eigen spelling  fuksia (Montfort), eigen spellinsysteem \'zèèr rijk bloezem dragend\'  fugsia (Meijel), geen aparte naam  fuchsia (Berg-en-Terblijt), idem  fuchsia (Venlo), idiosyncr.  fuchsia (Blerick), ook: bellen  fôksia (Stevensweert), Veldeke  foeksia (Echt/Gebroek), WBD/WLD  fŏĕkĭĕa (As), fuksia (Urmond), WLD \'alg. ben.\'  Fuchsia (Meijel), ± Veldeke  fuksia (Tienray), klokjes: -  klökskes (Tungelroy), \'ook\'  kløͅkskəs (Jeuk), snotterbel: sjno:terbel (Beesel) belleplant, fuchsia || fuchsia [DC 57 (1982)], [DC 57 (1982)], [DC 60a (1985)], [N 92 (1982)] || Fuchsia (fuchsia). Halfheesters of heesters, soms zelfs boompjes met meestal kruisgewijs staande bladeren. De bloemen zijn kelkvormig (bellekesbloem, bel, klok). [N 92 (1982)] || fuchsia\'s || fuchsiabloem III-2-1
fuchsia (fuchsia l.) bellenplant: WLD \'= fucksia\'  belleplant (Posterholt), belletjesboompje: be:lkesbui:mke (Roermond), fuchsia: ajer luuj zègke taege \'ne foeksieja belkesbuimke  foeksie:ja (Roermond) foeksia || foksia || fucksia [N 92 (1982)] III-2-1
fuchsia fuchsia l belletjesboompje: belkesbuimke (Maastricht), fuchsia: fóksia (Maastricht) foksia III-2-1
fuik fuik: faek (Echt/Gebroek), foe:k (Bocholt), foek (Amby, ... ), foeëk (Stokkem), fōēk (Asenray/Maalbroek, ... ), fŏĕk (Arcen, ... ), fuuk (Leunen), fūīk (Steyl), fūk (Meeswijk), fŭŭk (Afferden, ... ), fóek (Tegelen), fôêk (Tungelroy), fø͂ͅk (Griendtsveen), fûk (Bree), fük (Heijen), [Met afbeelding].  foék (Gronsveld), Een fuik leggen (om vis te vangen).  fūk (Hamont), lang  foek (Sint-Pieter) 1. Fuik. || fuik [SGV (1914)] || Fuik (vistuig). || Fuik, korfvormig visnet. || Fuik. || Fuik: 1. Langwerpig gevlochten vistuig met steeds nauwer wordende afdelingen, waarvan de laatste gesloten is. || Fuik: fuik. || Fuik: korfvormig visnet. III-3-2