33755 |
fokmerrie |
bokmeer:
bǫkmēr (Q095p Maastricht),
fokmeer:
fokmēr (L290p Panningen, ...
Q117a Waubach,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
fȳǝ.kmē̜.r (L317p Bocholt),
fõ̜kmēę.r (L419p Elen, ...
L420p Rotem),
fǫkmēǝr (Q112a Heerlerheide, ...
Q032a Puth),
fǫkmē̜.r (L359p Beek, ...
L317p Bocholt,
L369p Kinrooi,
L416p Opglabbeek,
L365p Wijshagen),
fǫkmē̜r (L282p Achel, ...
L244c America,
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L247p Broekhuizen,
L322p Haelen,
L330p Herten,
L325p Horn,
L332p Maasniel,
L292a Maxet,
L382p Montfort,
L329p Roermond,
L266p Sevenum,
L270p Tegelen,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L289p Weert),
fǫkmɛr (L191p Afferden, ...
L293p Roggel),
fǫkmɛ̄r (L369p Kinrooi, ...
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L331p Swalmen),
fokmerre:
fǫkmø̜rǝ (P050p Herk-de-Stad),
fǫkmē̜rǝ (L425p Grevenbicht / Papenhoven, ...
L321p Neeritter),
fokmerrie:
fǫkmęri (L314p Overpelt),
fǫkmɛri (L286p Hamont),
fokpaard:
fǫkpē̜rt (L328p Heel, ...
Q033p Oirsbeek),
geschikte meer:
gǝsxek˱dǝ mɛ̄ǝr (L312p Neerpelt),
gewone merrie:
gewuǝn mri (K353p Tessenderlo),
kweekmeer:
kwekmēr (K036p Schoonrewoerd),
kwekmē̜r (K315p Oostham),
kwikmēr (L413p Helchteren),
kwikmē̜r (Q163p Berg),
kwikmęr (Q160p Bommershoven, ...
Q079p Guigoven,
Q157a Overrepen),
kwikmɛ̄r (L364p Meeuwen),
kwē.kmē.r (Q003p Genk),
kwē.kmē̜.r (L417p As, ...
L418p Niel-bij-As,
Q001p Zonhoven,
Q005p Zutendaal),
kwē.kmęr (Q072p Beverst, ...
Q002a Godschei),
kwēkmēr (L353p Eksel, ...
L352p Hechtel,
L422p Lanklaar),
kwēkmē̜.r (L360p Bree, ...
L319p Molenbeersel,
L367p Neerglabbeek,
L358p Reppel),
kwēkmē̜r (Q007p Eisden, ...
L356p Grote-Brogel,
Q094p Hees,
Q188p Kanne,
Q010p Opgrimbie,
Q175p Riemst,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q171p Vlijtingen,
Q084p Waltwilder,
L354p Wijchmaal),
kwēkmęr (Q077p Hoeselt, ...
Q162p Tongeren,
Q075p Vliermaalroot),
kwēkmɛ̄r (Q088p Lanaken, ...
L416p Opglabbeek,
L314p Overpelt),
kwē̜kmęr (Q008p Vucht),
kweekmerre:
kwekmø̜rǝ (P050p Herk-de-Stad, ...
P177a Ordingen,
P107a Rummen,
P176p Sint-Truiden,
P058p Stevoort,
Q073p Wimmertingen,
P177p Zepperen),
kwekmęrǝ (P053p Berbroek, ...
P224p Boekhout,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
P182p Buvingen,
P175p Gingelom,
Q153p Gors-Opleeuw,
P173p Halmaal,
P180p Kerkom,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P067p Sint-Pieters-Woluwe,
P056p Stokrooie),
kwikmø̜rǝ (P115p Duras, ...
P161p Halle,
P118a Wijer),
kwikmęrǝ (P179p Aalst, ...
P187p Berlingen,
P095p Binkom,
P224p Boekhout,
Q159p Broekom,
P186p Gelinden,
P184p Groot-Gelmen,
P048p Halen,
P197p Heers,
Q165p Hopmaal,
P219p Jeuk,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q168p s-Herenelderen,
P121p Ulbeek,
P174p Velm,
P227p Vorsen,
P172p Wilderen),
kwiǝkmęrǝ (K353p Tessenderlo),
kwēkmø̜rǝ (P049p Donk, ...
P119p Sint-Lambrechts-Herk),
kwēkmęrǝ (K358p Beringen, ...
P055p Kermt,
P046p Linkhout,
P051p Lummen,
P045p Meldert,
P052p Schulen,
P044p Zelem),
kweekmerrie:
kwikmęri (K314p Kwaadmechelen, ...
P222p Opheers),
kwiǝkmɛri (L286p Hamont),
kwē.kmē.ri (L414p Houthalen),
kwēkmeri (K359p Koersel),
kwēkmęri (K318p Berverlo, ...
K316p Heppen,
K357p Paal),
kwēkmɛri (K317p Leopoldsburg, ...
K278p Lommel),
kweekpaard:
kwikpi̯ā.t (Q166p Vechmaal),
kwikpi̯āt (Q002c Bokrijk),
kwēkpeǝt (K359p Koersel),
lege meer:
lęǝx mē̜r (Q113p Heerlen),
lɛ̄x męr (Q248p Remersdaal),
mam:
mam (Q170p Grote-Spouwen),
meer:
mēr (Q096d Smeermaas),
mē̜.r (L368p Neeroeteren, ...
L362p Opitter),
mē̜r (Q014p Urmond),
raspaard:
raspi̯ā.t (Q164p Heks),
trekmeer:
trękmē̜r (Q242p Diets-Heur
[(trekken: fokken)]
, ...
Q182p Nerem,
Q181p Sluizen,
Q178p Val-Meer,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
trekmerre:
trękmęrǝ (Q082p Munsterbilzen),
tuchtmeer:
zø̄xmēr (Q121p Kerkrade
[(vgl duits Zugmähre)]
),
veulenmeer:
vø̄.lǝmē̜r (L282p Achel, ...
L316p Kaulille,
L312p Neerpelt),
vø̄lǝmē̜r (L330p Herten),
vø̜̄lǝmē̜r (L322p Haelen, ...
L328p Heel,
L163p Ottersum),
veulenmerre:
vø̄.lǝmē̜.rǝ (L370p Kessenich),
veulensmeer:
vię.lǝsmē̜r (Q083p Bilzen, ...
Q170p Grote-Spouwen,
Q084p Waltwilder),
viɛ.lǝsmē̜r (Q171p Vlijtingen),
vi̯ø.lǝsmē̜r (Q174p Herderen, ...
Q077p Hoeselt,
Q177p Millen,
Q175p Riemst,
Q181p Sluizen,
Q155p Werm),
vi̯ø.lǝsmē̜ǝ.r (Q169p Membruggen),
vi̯ø̜.lǝsmē̜r (Q089p Martenslinde),
vi̯ø̜lǝsmɛ̄r (Q086p Eigenbilzen),
vyø.lǝsmē̜r (Q163p Berg),
vyø.lǝsmęr (Q168a Rijkhoven, ...
Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
vyø̜̄.lǝsmē̜.r (Q167p Koninksem),
vyǝlǝsmęr (Q076p Romershoven),
vȳǝ.lǝsmīǝ.r (L421p Dilsen, ...
L372p Maaseik),
vȳǝlǝsmē̜r (Q111p Klimmen, ...
Q200p s-Gravenvoeren,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
vø̄.lǝsmø̜r (Q071p Diepenbeek),
vø̄.lǝsmēr (Q011p Boorsem, ...
Q009p Maasmechelen,
L423p Stokkem,
K361p Zolder),
vø̄.lǝsmē̜r (Q007p Eisden, ...
Q088p Lanaken,
Q096c Neerharen,
Q010p Opgrimbie,
Q241p Rutten,
Q013p Uikhoven,
Q008p Vucht),
vø̄.lǝsmęr (Q079p Guigoven, ...
Q158a Henis,
Q074p Kortessem,
Q157a Overrepen,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
Q079a Wintershoven),
vø̄ǝ.lesmēǝ.r (L424p Meeswijk),
vø̄ǝ.lǝsmē̜r (Q012p Rekem),
vø̜̄lǝsmē̜r (Q251p Gemmenich, ...
Q204a Mechelen),
vē.lǝsmēǝr (Q002a Godschei),
vē̜lǝsmēr (L355p Peer),
vīǝ.lǝsmē̜.r (L359p Beek, ...
Q083p Bilzen,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
Q087p Gellik,
L366p Gruitrode,
Q094p Hees,
L364p Meeuwen,
Q090p Mopertingen,
L367p Neerglabbeek,
L415p Opoeteren,
L361p Tongerlo,
Q091p Veldwezelt,
Q172p Vroenhoven),
veulensmerre:
vøi̯.lǝsmø̜rǝ (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
vøi̯.lǝsmęrǝ (P195p Gutschoven, ...
P188p Hoepertingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P192p Voort),
vøi̯lǝsmø̜rǝ (P178p Brustem),
vøi̯lǝsmęrǝ (P047p Loksbergen),
vølǝsmø̜rǝ (P113p Binderveld, ...
P176a Melveren,
P117p Nieuwerkerken),
vølǝsmęrǝ (P048p Halen),
vø̄.lǝsmø̜rǝ (Q161p Piringen),
vø̄.lǝsmęrǝ (P224p Boekhout, ...
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
P186p Gelinden,
Q153p Gors-Opleeuw,
P197p Heers,
Q164p Heks,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
Q152p Kerniel,
P220p Mechelen-Bovelingen,
Q168p s-Herenelderen,
Q166p Vechmaal,
P174p Velm),
vø̜̄lǝsmęrǝ (P182p Buvingen, ...
P180p Kerkom),
vø̜i̯.lǝsmø̜rǝ (P120p Alken, ...
P118p Kozen,
P177a Ordingen,
P118a Wijer,
P177p Zepperen),
vø̜i̯.lǝsmęrǝ (P121p Ulbeek, ...
Q078p Wellen),
vø̜i̯lǝsmø̜rǝ (P115p Duras),
vø̜i̯lǝsmęrǝ (P179p Aalst, ...
P218p Borlo,
P175p Gingelom,
P173p Halmaal,
P219p Jeuk,
P227p Vorsen,
P172p Wilderen),
vø̜lǝsmęrǝ (P176p Sint-Truiden),
vē.lǝsmęrǝ (Q002p Hasselt, ...
P057p Kuringen),
vīǝ.lǝsmęrǝ (Q081a Heesveld-Eik, ...
Q082p Munsterbilzen),
veulensmerrie:
vø̄lǝsmęri (P214p Montenaken),
veulmerrie:
vø̄lmęri (K317a Kerkhoven)
|
Een merrie geschikt voor de kweek of die één of meer veulens gehad heeft. Een kweekmeer werkt niet (Q 168), terwijl een veulensmeer ook in de kar loopt (Q 77). In tegenstelling tot een veulensmeer is een kweekmeer gewoonlijk drachtig. Kleinere boeren zorgen ervoor een veulensmeer te hebben, die jaarlijks een veulen werpt, waardoor elk jaar een aanspanner ter beschikking staat. [JG 1a, 1b; A 4, 2a; L 11, 11; L 20, 2a; L A1, 92; S 27; Wi 4; monogr.], [JG 1a, 1b; N 8, 50b]
I-9
|
26202 |
fokwiek |
fauël:
fawǝl (L289p Weert),
fauëlwiek:
fauëlwiek (L211p Leunen),
fokwiek:
fǫkwik (L292a Maxet, ...
L289p Weert)
|
Wiek die voorzien is van een stroomlijnbekleding volgens het systeem van ir. P.L. Fauël. Het systeem is geïnspireerd op de fok van een zeilschip, het kleine driehoekige zeil vōōr de mast. Het vōōrhek is gebogen en zodanig aan de roede bevestigd dat er een spleet overblijft waardoor een gedeelte van de windstroom kan passeren. Het systeem wordt gebruikt in combinatie met zeilen. Zie afb. 42. [N O, 6d]
II-3
|
34312 |
fokzeug |
baggelzeug:
bagɛlzu̯øx (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
baggelzoog:
bagǝlsōo.x (Q178p Val-Meer),
bagǝlzui̯ǝ.x (Q090p Mopertingen),
bagǝlzu̯ox (Q168a Rijkhoven, ...
Q171p Vlijtingen),
bagǝlzō.x (Q177p Millen, ...
Q096c Neerharen,
Q013p Uikhoven),
bagǝlzō.ǝx (Q072p Beverst, ...
Q081a Heesveld-Eik,
Q082p Munsterbilzen),
bagǝlzū.ǝx (Q087p Gellik, ...
L416p Opglabbeek),
bagǝlzūo.x (Q170p Grote-Spouwen),
bágǝlzou̯.x (Q153p Gors-Opleeuw, ...
Q079p Guigoven,
Q157p Jesseren,
Q152p Kerniel,
Q079a Wintershoven),
bágǝlzu̯ox (Q089p Martenslinde),
bágǝlzō.x (Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
bágǝlzōo.x (Q083p Bilzen),
bágǝlzūox (L421p Dilsen),
baggenzeug:
bágǝzø̄.x (Q002p Hasselt),
bágǝzø̄x (Q001p Zonhoven),
baggenzoog:
bagǝzō.x (Q071p Diepenbeek, ...
Q007p Eisden,
L414p Houthalen,
P057p Kuringen),
bagǝzū.x (Q003p Genk),
bágǝzoi̯u̯.x (P120p Alken, ...
Q078p Wellen,
Q073p Wimmertingen),
bágǝzou̯.x (Q074p Kortessem, ...
Q166p Vechmaal,
Q075p Vliermaalroot),
bágǝzou̯x (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
bágǝzō.x (K360p Heusden, ...
Q240p Lauw,
Q241p Rutten),
beggelzoog:
bɛgǝlzoux (Q157a Overrepen),
bɛgǝlzou̯.x (Q160p Bommershoven),
bɛgǝlzō.x (Q242p Diets-Heur, ...
Q187a Heugem,
Q077p Hoeselt,
Q167p Koninksem,
Q169p Membruggen,
Q161p Piringen,
Q076p Romershoven,
Q168p s-Herenelderen,
Q181p Sluizen,
Q162p Tongeren,
Q080p Vliermaal),
bɛgǝlzōx (Q155p Werm),
drijfzog:
drē̜.fsox (P049p Donk),
drē̜fsux (P046p Linkhout, ...
P044p Zelem),
drijfzoog:
drē̜.fsō.x (Q002a Godschei),
drē̜.fsō.ǝx (Q072p Beverst),
drē̜.i̯fsou̯.x (Q074p Kortessem),
drē̜ǝ.fsou̯.x (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
fokzoog:
foksūi̯x (L356p Grote-Brogel),
fokzō.x (L420p Rotem),
fǫksō.x (L314p Overpelt),
gelt:
gelt (L282p Achel, ...
L352p Hechtel),
gę.lt (L286p Hamont),
kuddenzog:
kødǝzux (P047p Loksbergen),
kurrenzog:
kerǝzox (P052p Schulen),
kørǝzox (P179p Aalst, ...
P113p Binderveld,
P218p Borlo,
P178p Brustem,
P182p Buvingen,
P115p Duras,
P175p Gingelom,
P173p Halmaal,
P219p Jeuk,
P180p Kerkom,
P118p Kozen,
P176a Melveren,
P214p Montenaken,
P117p Nieuwerkerken,
P176p Sint-Truiden,
P174p Velm,
P227p Vorsen,
P118a Wijer,
P172p Wilderen),
kørǝzux (P048p Halen, ...
P167p Laar,
P046p Linkhout),
kurrenzoog:
kerǝzō.x (P055p Kermt),
kerǝzōi̯.x (P053p Berbroek),
kyrǝzou̯.x (P192p Voort),
kørǝzoi̯u.x (P121p Ulbeek, ...
Q078p Wellen,
P177p Zepperen),
kørǝzou̯.x (P187p Berlingen, ...
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
P186p Gelinden,
P184p Groot-Gelmen,
P195p Gutschoven,
Q164p Heks,
P188p Hoepertingen,
Q165p Hopmaal,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P058p Stevoort),
kørǝzou̯i̯x (P120p Alken),
kørǝzō ̝.x (P224p Boekhout),
kørǝzō.x (P177a Ordingen, ...
P056p Stokrooie),
kweekzeug:
kweksø̄.x (K361p Zolder),
kwēksø̄.x (L313p Sint Huibrechts Lille),
kwīǝksø̄x (K317a Kerkhoven),
kweekzog:
kweksox (P113p Binderveld, ...
P175p Gingelom,
P180p Kerkom,
P174p Velm,
P172p Wilderen),
kwiksox (P050p Herk-de-Stad, ...
P176p Sint-Truiden),
kwiksux (P045p Meldert),
kwēksox (P178p Brustem, ...
K278p Lommel),
kwēksux (K318p Berverlo),
kweekzoog:
kweksoi̯u̯.x (Q073p Wimmertingen),
kweksou̯.x (Q153p Gors-Opleeuw),
kweksou̯x (P058p Stevoort),
kweksō ̞.x (P224p Boekhout),
kweksō.x (P051p Lummen),
kwiksou.x (Q160p Bommershoven),
kwiksou̯.x (Q156p Borgloon, ...
P197p Heers,
P188p Hoepertingen),
kwiksou̯x (Q157a Overrepen),
kwiksō.x (Q242p Diets-Heur, ...
Q002a Godschei,
Q158a Henis,
Q167p Koninksem,
Q162p Tongeren),
kwē ̝ksō ̝ǝ.x (Q006p Leut, ...
L424p Meeswijk),
kwēksou̯.x (Q166p Vechmaal),
kwēksō.x (Q011p Boorsem, ...
L413p Helchteren,
L315p Kleine-Brogel,
L422p Lanklaar,
L319p Molenbeersel,
L312p Neerpelt,
L423p Stokkem,
Q008p Vucht,
L354p Wijchmaal),
kwēksōo.x (Q178p Val-Meer),
kwēksōx (K358p Beringen, ...
Q007p Eisden,
Q077p Hoeselt),
kwēksū.x (L372p Maaseik),
kwēksū.ǝx (L417p As, ...
L418p Niel-bij-As,
Q005p Zutendaal),
kwēksūi̯.x (L356p Grote-Brogel),
kwēksūi̯ǝ.x (L359p Beek, ...
L360p Bree,
L366p Gruitrode,
L367p Neerglabbeek,
L415p Opoeteren,
L365p Wijshagen),
kwēksūox (Q170p Grote-Spouwen),
kwēksūǝx (L419p Elen),
trekzoog:
trę ̝ksō.x (Q163p Berg, ...
Q182p Nerem),
tręksuǝ.x (Q094p Hees, ...
Q091p Veldwezelt,
Q172p Vroenhoven),
tręksu̯ox (Q174p Herderen),
tręksu̯øx (Q175p Riemst, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
tręksō.x (Q167p Koninksem, ...
Q010p Opgrimbie),
tręksōo.x (Q188p Kanne),
tręksōǝ.x (Q084p Waltwilder),
zaadkriem:
zǭtkrēm (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
z˙ōtkr˙ēm (Q200p s-Gravenvoeren, ...
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
zaadzoog:
zōtsūi̯ǝ.x (L365p Wijshagen),
zǭtzōx (L320a Ell),
zog:
zox (K314p Kwaadmechelen),
zux (K316p Heppen, ...
K315p Oostham,
K357p Paal,
K353p Tessenderlo),
zoog:
zō.x (L282p Achel, ...
Q007p Eisden,
L353p Eksel,
L286p Hamont,
L352p Hechtel,
L316p Kaulille,
L370p Kessenich,
K359p Koersel,
Q088p Lanaken,
L371p Ophoven,
L355p Peer,
Q012p Rekem,
L420p Rotem),
zū.x (L317p Bocholt, ...
L368p Neeroeteren,
L362p Opitter,
L361p Tongerlo),
zūi̯.x (L317p Bocholt, ...
L363p Ellikom,
L364p Meeuwen,
L362p Opitter,
L361p Tongerlo),
zūi̯ǝ.x (L368p Neeroeteren, ...
L358p Reppel)
|
Zeug die men houdt om biggen te winnen. [JG 1a, 1b; N M, 22 add.; monogr.]
I-12
|
25025 |
fonkelen, flonkeren |
blinken:
ble.ŋkə (Q202p Eys),
flikkeren:
flikkuru (Q035p Brunssum),
flikkərən (Q071p Diepenbeek),
flonkeren:
flongkərə (L300p Beesel),
flonkere (Q202p Eys, ...
Q203p Gulpen,
L246p Horst,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L294p Neer,
Q098p Schimmert,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
flonkeren (L353p Eksel, ...
Q203p Gulpen,
Q203b Ingber,
L424p Meeswijk,
Q032p Schinnen,
Q015p Stein),
flonkərə (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
Q098p Schimmert),
floongkərə (Q095p Maastricht),
floonkere (Q095p Maastricht),
floonkərə (Q095p Maastricht),
flōnkərə (L329p Roermond),
flŏŏnkərə (Q117p Nieuwenhagen),
flònkere (L322p Haelen),
flónkərə (Q113p Heerlen, ...
L432p Susteren),
flônkere (L320a Ell, ...
L330p Herten (bij Roermond),
L331p Swalmen),
(floonkerdje-gefloonkerdj).
floonkere (L318b Tungelroy),
fonkelen:
foenkele (Q034p Merkelbeek),
fonkeld (Q039p Hoensbroek),
fonkele (Q027p Doenrade, ...
L321a Ittervoort,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L294p Neer,
Q197p Noorbeek,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
L271p Venlo,
L386p Vlodrop,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
Q201p Wijlre),
fonkelen (L428p Born, ...
Q039p Hoensbroek,
P219p Jeuk,
L382p Montfort,
L371p Ophoven,
Q001p Zonhoven),
fonkelle (Q018p Geulle),
fonkelə (Q033p Oirsbeek),
fonkĕle (Q077p Hoeselt),
fonkələ (P047p Loksbergen, ...
Q095p Maastricht,
L382p Montfort),
foon.kələ (Q095p Maastricht),
foongkələ (Q207p Epen),
foonkele (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht,
Q196p Mheer,
L387p Posterholt,
L318b Tungelroy),
foonkələ (L164p Gennep, ...
L328p Heel,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
fŏnkele (Q021p Geleen),
fŏŏnkələ (Q117p Nieuwenhagen),
funkelen (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
fuŋkələ (L364p Meeuwen),
fūnkele (L433p Nieuwstadt),
fònkele (L381p Echt/Gebroek, ...
Q021p Geleen,
L267p Maasbree,
L329p Roermond,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum),
fónkele (L360p Bree, ...
Q111p Klimmen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L374p Thorn,
L245b Tienray),
fónkələ (L326p Grathem, ...
Q113p Heerlen,
L320b Kelpen,
L265p Meijel,
L271p Venlo),
fônkele (L269p Blerick, ...
L330p Herten (bij Roermond),
L383p Melick,
L216p Oirlo,
Q098p Schimmert,
L210p Venray),
fônkelen (L300p Beesel),
fônkələ (L299p Reuver),
vunkelə (Q027p Doenrade),
(licht).
fónkele (L417p As),
(vuur).
vónkele (L417p As),
glanzen:
glanze (L289p Weert),
glanze(n) (L268p Velden),
glinsteren:
glinstere (Q095p Maastricht, ...
L331p Swalmen),
glinstərə (L429p Guttecoven, ...
Q109p Hulsberg),
glitseren:
jlietsere (Q121p Kerkrade),
schitteren:
sjittere (Q111p Klimmen),
sjittərən (Q014p Urmond),
sprankelen:
sjpránkələ (Q117p Nieuwenhagen)
|
flonkeren || levendig, maar niet onrustig stralen of glanzen, warm schitteren [sprietelen, fonkelen, flonkeren] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
21559 |
fooi |
cent:
⁄n cent (K357p Paal),
drinkcent:
drinkcent (L352p Hechtel),
drinkgeld:
dra͂[i}nkgeͅld (P193p Mettekoven),
dreenk geld (Q203p Gulpen),
dreenkgeld (Q096b Itteren),
dreenkgeïld (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
dreenkgèld (P121p Ulbeek),
dreenkgèlt (Q095p Maastricht),
dreenkgèèld (L164p Gennep, ...
Q196p Mheer),
dreenkgéld (Q193p Gronsveld),
dreinkgelt (P176p Sint-Truiden),
drenkcheltj (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
drenkgeld (Q083p Bilzen, ...
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
P219p Jeuk,
P181p Muizen,
P176p Sint-Truiden,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
drenkgeljt (Q033p Oirsbeek),
drenkgēͅlt (Q088p Lanaken),
dreŋkgelt (L414p Houthalen),
dreŋkgeͅl⁄t (Q001p Zonhoven),
drē[n}kgeld (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
dreͅnkgeͅld (Q003p Genk),
dreͅnkgeͅlt (P176p Sint-Truiden),
drijnkgeld (P054p Spalbeek),
drijnkgeljd (L420p Rotem),
drinchgeld (L364p Meeuwen),
dring-geld (P052p Schulen),
dringkgèlt (Q207p Epen),
drink geld (P218p Borlo),
drink geldj (L382p Montfort),
drinkchɛlt (K357p Paal),
drinkgeld (K318p Beverlo, ...
L428p Born,
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
Q086p Eigenbilzen,
Q202p Eys,
L371a Geistingen,
P116p Gorsem,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q039p Hoensbroek,
Q203b Ingber,
L298a Kesseleik,
Q111p Klimmen,
K359p Koersel,
P057p Kuringen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L364p Meeuwen,
P045p Meldert,
P214p Montenaken,
L382p Montfort,
L216p Oirlo,
L371p Ophoven,
L355p Peer,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
P058p Stevoort,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q162p Tongeren,
Q117a Waubach,
Q201p Wijlre,
Q001p Zonhoven),
drinkgeldj (L372p Maaseik, ...
L383p Melick,
L294p Neer,
L433p Nieuwstadt,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
Q015p Stein,
L331p Swalmen,
L318b Tungelroy),
drinkgeljd (L374p Thorn),
drinkgelt (L300p Beesel, ...
Q095p Maastricht,
L416p Opglabbeek,
L299p Reuver,
L271p Venlo),
drinkgeltj (Q035p Brunssum),
drinkgèld (P047p Loksbergen),
drinkgèldj (L328p Heel),
drinkgéld (Q095p Maastricht),
drinkgélt (Q117p Nieuwenhagen),
drinkgəld (Q095p Maastricht),
drinkgɛld (Q083p Bilzen),
drinkjeld (Q121p Kerkrade),
drīnkgēld (L245b Tienray),
drīnkgèèlt (Q113p Heerlen),
drènkgeld (Q002p Hasselt, ...
Q032p Schinnen),
drèèngeldj (L429p Guttecoven),
drénkgeltj (Q027p Doenrade, ...
Q014p Urmond),
drénkgèltj (L432p Susteren),
drënkgeldj (Q034p Merkelbeek),
drìnkgêld (P057p Kuringen),
drənkgɛlt (P195p Gutshoven),
drɛinkgɛlt (P186p Gelinden),
(bij rundvee-verkoop).
drinkgeld (L265p Meijel),
Note v.d. invuller:
drinkgeld (Q098p Schimmert),
o.
dre.ŋk˃geͅ.lt (Q202p Eys),
ongevraagde en onbepaalde beloning voor een dienst
dri[e}nkge;t (Q089p Martenslinde),
fooi:
faaj (L294p Neer),
foe[a}ì (L371a Geistingen),
foeai (L321a Ittervoort),
foeej (L318b Tungelroy, ...
L289p Weert),
foei (L317p Bocholt, ...
Q039p Hoensbroek,
L372p Maaseik,
K315p Oostham),
foeij (L362p Opitter),
foej (L267p Maasbree, ...
L299p Reuver),
foeëi (L217p Meerlo),
foeëj (L245b Tienray),
foeəj (L328p Heel),
fooi (L381p Echt/Gebroek, ...
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
L164p Gennep,
Q018p Geulle,
Q203p Gulpen,
L320c Haler,
Q120p Heerlerbaan/Kaumer,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
Q109p Hulsberg,
Q203b Ingber,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L382p Montfort,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L374p Thorn,
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
Q117a Waubach),
fooij (L386p Vlodrop),
fooī (L265p Meijel),
fooj (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L271p Venlo),
fooëj (L330p Herten (bij Roermond)),
fōēē-j (L210p Venray),
fōēj (L417p As),
fōēəj (L299p Reuver),
fu[ə}j (L415p Opoeteren),
fòj (L265p Meijel),
fôêi (L320b Kelpen),
fôêj (L318b Tungelroy),
aalmoes
foei (L363p Ellikom),
fooi (K358p Beringen),
drinkgeld
foe[e}j (L415p Opoeteren),
foei (L317p Bocholt, ...
L286p Hamont,
L316p Kaulille,
P046p Linkhout,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
L420p Rotem,
Q005p Zutendaal),
foei-j (Q002p Hasselt),
foeij (L368p Neeroeteren),
foi-j (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
fooi (L282p Achel, ...
Q086p Eigenbilzen,
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
P188p Hoepertingen,
L368p Neeroeteren,
L355p Peer),
foui (L415p Opoeteren),
foëi (L368p Neeroeteren),
fōə (Q088p Lanaken),
fuij (L360p Bree),
fuiū (L360p Bree),
fūi (L286p Hamont),
fyj (L360p Bree),
fòei (Q007p Eisden),
enkel als AN gebruikt voor drinkgeld
fooi (P117p Nieuwerkerken),
geld
fooi (K360p Heusden),
geld dat men krijgt wanneer men een dienst bewezen heeft
foei (P045p Meldert),
geld gekregen voor een licht karweitje
foi (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
gift om beloning, drinkgeld
fôêij (L368p Neeroeteren),
kleine beloning
foei (Q001p Zonhoven),
na een dienst
fooi (L414p Houthalen),
ps. boven de a moet nog een ? staan; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
foaj (L374p Thorn),
fooitje:
drinkgeld
fooike (L355p Peer),
fuuke (Q088p Lanaken),
gift:
gif (Q113p Heerlen),
kermisgeld:
kermisgeld (Q012p Rekem),
loon:
laown (Q032p Schinnen),
loeën (L320a Ell),
lōēn (Q102p Amby),
pot-boire (<fr.):
pot-boire (Q002p Hasselt),
pourboire (fr.):
(pour boire).
poerbwaar (Q197p Noorbeek),
pree (<fr.):
pree (L417p As, ...
L353p Eksel,
P219p Jeuk,
K317p Leopoldsburg,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L271p Venlo),
prij (Q083p Bilzen),
prée (K353p Tessenderlo),
drinkgeld
pree (Q156a Groot-Loon),
premie:
premie (Q095p Maastricht),
quinzime (fr.):
kəzem (L417p As)
|
de gift in geld aan iemand die een dienst verleend heeft (vanwege zijn beroep) [fooi, pree, drinkgeld] [N 89 (1982)] || fooi [ZND 35 (1941)]
III-3-1
|
22585 |
fooienjagen |
drinkgeld:
drinkgeld (P047p Loksbergen),
eet:
eet (P047p Loksbergen),
fooienjagen:
foeienjagen (L298a Kesseleik),
fooijagen:
voejaage (L289p Weert),
Op "voedaensdich"stroopten de jonge mannen het hele dorp af op alles wat eetbaar was; daar werd dan een maaltijd van gemaakt en gegeten. De bewoners van het dorp probeerden etenswaren en kleinvee zoveel mogelijk achter slot en grendel te brengen, al het overige immers was de rechtmatige buit der jongemannen. Iedere jongeman op zijn beurt zorgde wel, dat er bij zijn ouderlijke woning nog iets te halen was.
voejaage (Q020p Sittard),
Voejage is afkomstig van voye of fooienjagen.
voejage (Q035p Brunssum),
granden:
[Vgl. WLD III, 3.1].
grantje (L382p Montfort),
haaslopen:
ha:wsloeëpe (L316p Kaulille),
Sub hausri-je: Het was weleer het gebruik i.v.m. een bruiloft: de boerenjongens reden om ter hardst op hun werkpaard en die het eerst de handschoen van de bruid vasthad, was de overwinnaar en ontving een geldsom. De meisjes deden aan hausluipe.
hausluipe (L360p Bree),
haasrijden:
Het was weleer het gebruik i.v.m. een bruiloft: de boerenjongens reden om ter hardst op hun werkpaard en die het eerst de handschoen van de bruid vasthad, was de overwinnaar en ontving een geldsom. De meisjes deden aan hausluipe.
hausri-je (L360p Bree),
hasenlopen:
Loopwedstrijd waarbij het meisje dat het eerst de hand van de bruid en de jongen die het eerst de hand van de bruidegom kon drukken, met drinkgeld werden bedacht, waarna meisjes en jongens gezamenlijk pret maakten: z. H.C. Melis, p. 219.
ha(a.)selōēpe (Q001p Zonhoven),
schuimen:
sjuumer (Q098p Schimmert)
|
*Haasenlopen: *Handschoen lopen, volksgebruik op een trouwdag door de jeugd uit de buurt. || Fooienjagen (oud gebruik). || Het langs de deuren gaan met de rommelpot om aalmoezen op te halen. || Kent u het gebruik dat fooienjagen [voejagen] heet? Hoe noemt u het? [N 88 (1982)] || Lett. voor een handschoen lopen. || Lett. voor een handschoen rijden. || z. toel.
III-3-2
|
20143 |
fopspeen |
fiep:
fiep (L295p Baarlo, ...
L245a Castenray,
L211p Leunen,
L265p Meijel,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L290p Panningen,
L212a Smakt,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
fieper:
fieper (L288a Ospel, ...
L318b Tungelroy),
fop:
fop (L295p Baarlo, ...
L300p Beesel,
L269p Blerick,
L269a Hout-Blerick),
fopje:
foepke (L269a Hout-Blerick),
fupke (L266p Sevenum),
föpke (L192p Bergen, ...
L247p Broekhuizen,
L291p Helden/Everlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
fopper:
fopper (L250p Arcen, ...
L271p Venlo,
L271p Venlo),
foppertje:
föpperke (L271p Venlo),
fopspeen:
fopsjpieën (L299p Reuver),
fopspeen (L159a Middelaar, ...
L294p Neer),
(= fopspeen).
fópspīēn (L417p As),
fots:
foets (Q074p Kortessem, ...
Q166p Vechmaal),
fóts (Q071p Diepenbeek),
cf. VD s.v. "fots(e)"II. 1 oude lap; Mar.: meer bedoeld als een zuigdotje??
foets (Q075p Vliermaalroot),
ontrondingsgebied???
fiets (L360p Bree, ...
L367p Neerglabbeek),
ontrondingsgebied???; cf. VD s.v. "fots(e)"II. 1 oude lap; Mar.: meer bedoeld als een zuigdotje??
fiets (L318b Tungelroy),
frot?:
frut (L288p Nederweert),
kind-instop:
kindj-instop (L266p Sevenum),
lol:
lòl (L381p Echt/Gebroek),
lots:
lodsj (Q099p Meerssen),
loeds (L250p Arcen, ...
L266p Sevenum),
loedsj (Q202p Eys, ...
Q197p Noorbeek),
loerts (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
loetch (L421p Dilsen),
loets (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
Q203p Gulpen,
L292p Heythuysen,
L246p Horst,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L214p Wanssum),
loetsch (L324p Baexem, ...
Q109p Hulsberg,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen),
loetsj (Q038p Amstenrade, ...
L269p Blerick,
L291p Helden/Everlo,
L376p Linne,
Q192p Margraten,
Q192p Margraten,
Q204a Mechelen,
Q196p Mheer,
L381b Pey,
Q208p Vijlen,
Q117a Waubach,
Q117a Waubach),
lots (L282p Achel, ...
L320a Ell,
Q003p Genk,
L286p Hamont,
L369p Kinrooi),
lotsch (L423p Stokkem),
lotsj (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
L424p Meeswijk,
Q097p Ulestraten),
luts (Q002p Hasselt, ...
Q001p Zonhoven),
lutš (Q284p Eupen),
lòts (L318b Tungelroy),
lòtsj (L381p Echt/Gebroek, ...
Q097p Ulestraten),
lóts (K278p Lommel),
lótsch (L372p Maaseik),
lótsj (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
L424p Meeswijk,
Q020p Sittard),
cf. RhWb (V), kol. 562, s.v. "lotschen II"= saugen, lutschen
lotsj (Q021p Geleen),
cf. WNT s.v. "lots"; zie loes; cf. WNT s.v. "loes - loeze"= zuigdotje, speen. In het land van Waas = "loet"(Joos in het Z. der Kempen "lots"(CV in Z. Limb. en aangr. streken "loetsj"(Jongeneel; afl. loezen en lotsen)
lods (L360p Bree),
loedsj (Q017p Elsloo),
syn. tuter
lòts (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
lotsje:
meestal dim.
lutske (Q001p Zonhoven),
speen:
spiën (L271p Venlo),
stop:
sjtop (L331p Swalmen),
stopje:
sjtöpke (L291p Helden/Everlo),
stupke (L268p Velden),
stöpke (L266p Sevenum),
(mar.: stopje)
stuipke (L266p Sevenum),
suts:
? niet goed leesbaar; Mar.: Heeft het iets te maken met het ww. "sussen"? (= kalmeren, rustig maken, stil maken)
seuts (P220p Mechelen-Bovelingen),
Mar.: Heeft het iets te maken met het ww. "sussen"? (= kalmeren, rustig maken, stil maken)
sùts (P176p Sint-Truiden),
vroeger!. Mar.: Heeft het iets te maken met het ww. "sussen"? (= kalmeren, rustig maken, stil maken)
sets (P184p Groot-Gelmen),
tet:
tét (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
cf. WNT s.v. "tet"(eig. vrouwenborst, tepel) en de Afl. "tetten (= zuigen)
tet (Q074p Kortessem),
tut:
tut (L245a Castenray, ...
L164p Gennep,
L165p Heijen,
Q074p Kortessem,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L163p Ottersum,
L192a Siebengewald,
L212a Smakt,
L163b Ven-Zelderheide,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray),
Q001p Zonhoven),
tutje:
tuutje (L377p Maasbracht),
tutter:
tutter (L381p Echt/Gebroek, ...
P050p Herk-de-Stad,
L370p Kessenich,
Q074p Kortessem,
K278p Lommel,
L377p Maasbracht,
L266p Sevenum,
L318p Stramproy,
K353p Tessenderlo,
L318b Tungelroy,
L268p Velden,
L375p Wessem,
Q001p Zonhoven),
tuttər (K278p Lommel, ...
K357p Paal),
tŭŭttər (P048p Halen, ...
K353p Tessenderlo),
rubber
tuttər (K318p Beverlo),
tuttertje:
tutterke (L381p Echt/Gebroek, ...
L318b Tungelroy),
verneuker:
verneuker (Q098p Schimmert),
voddenmem:
stof "= oud woord
vóddəmém (K318p Beverlo),
zeverlapje:
zīēverlepke (Q002p Hasselt),
zeverlots:
zīēverluts (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
zuikerd:
zäökert (Q020p Sittard),
zuller (du.):
cf. VD D.-N. s.v. "zuller"speen, zuigdot
zjtoelor (Q222p Vaals)
|
fopspeen || fopspeen; hoe heet in uw dialect de fopspeen die men kleine kinderen in de mond stopt om ze stil te krijgen [DC 43 (1968)] || speen || Speen waarop kinderen zuigen, los of op een zuigfles; geef verschil aan tussen een van rubber of een dotje van stof [N 01 (1960)] || speen, fopspeen || speen, tutter || speen; een gummidop op een zuigfles [speen, fiep, frutter, tutter, toetje, fiepke, frut, stiekse] [N 86 (1981)] || zuigdot
III-2-2
|
31468 |
forceerbank |
forceerbank:
fǫrsērbaŋk (L210p Venray),
moulure:
mǫlȳr (L423p Stokkem)
|
Een soort draaibank met hardhouten mal, waarop men precies gelijke metalen werkstukken kan draaien. Volgens de koperslager uit L 210 werd de forceerbank als volgt gebruikt. Op de draaibank werd een hardhouten mal gezet, bijvoorbeeld in de vorm van het deksel van een koffiepot. Het plaatmateriaal werd vervolgens met een forceerijzer tegen de draaiende mal gedrukt. Men gebruikte deze methode om op een gemakkelijke manier identieke producten te vervaardigen. Het afwerken van het werkstuk bestond daarna in het op de forceerbank gladdraaien van het koperwerk met behulp van een vijl of krabber. Zie ook het lemma "forceerijzer". [N 66, 22a]
II-11
|
31469 |
forceerijzer |
moulureijzer:
mǫlȳrizǝr (L423p Stokkem)
|
Een ijzer met handvat waarmee men het metaal tegen de draaiende mal van de forceerbank drukt. [N 66, 22b]
II-11
|
31470 |
forceren |
draaien:
drɛjǝ (L423p Stokkem),
forceren:
fǫrsērǝ (L423p Stokkem, ...
L210p Venray)
|
Met behulp van een forceerijzer het plaatmateriaal tegen de draaiende mal van de forceerbank drukken. [N 66, 22c]
II-11
|