e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
fijt fijt: faat (Hasselt, ... ), fait (Hechtel, ... ), fā.t (Hasselt), feejət (Gelinden, ... ), feet (Hasselt, ... ), feit (Borlo, ... ), feiət (Nieuwerkerken), fejet (Ulbeek), feyt (Beringen), feət (Ulbeek, ... ), fē.t (Borgloon), fējət (Zonhoven), fēt (Mettekoven, ... ), fēͅt (Beverlo, ... ), fēͅət (Loksbergen), feͅt (Wellen), fi-jt (As, ... ), fi.t (Meeuwen), fie.t (Kelpen), fie:t (Herten (bij Roermond)), fieet (Opoeteren, ... ), fieht (Waubach), fiet (Beek, ... ), fietet (Grote-Brogel), fiēt (Schimmert, ... ), fiĕt (Sevenum), fij(e)t (Ulbeek), fijet (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), fijt (Alken, ... ), fijət (Hoepertingen), fit (Lanaken, ... ), fitj (Meijel, ... ), fièjt (Achel), fièt (Eisden), fiét (Gronsveld), fiêt (Blerick, ... ), fiët (Kesseleik, ... ), fiət (Opglabbeek), fī.t (Eys, ... ), fīēt (Amby, ... ), fīt (Hamont, ... ), fuit (Tessenderlo), fy(jə)t (Gutshoven), fyət (Hoepertingen, ... ), fä:t (Diepenbeek), fèit (Kuringen), fèt (Beverlo, ... ), féj-et (Jeuk), fééjət (Loksbergen), fêt (Hechtel, ... ), fîêt (Amstenrade, ... ), fɛ.t (Borgloon), fɛət (Heers), t fijt (Caberg), ut fiĕt (Brunssum), viet (Geleen, ... ), vit (Meijel), vīēt (Gulpen), véét (Leopoldsburg, ... ), kwaad ding: kotéŋk (Montzen), nagelrand: nogəlraŋ (k) (Bilzen), nògelrank (Kortessem), omloop: den umloup (Maastricht), oude grauw: den ouwe grauw (Kaulille), pijn aan zijn vinger: pein aan miene vinger (Neerharen), pulver: polfer (Rijkhoven), polfər (Bilzen, ... ), polver (Bilzen), pŏlfĕr (Zichen-Zussen-Bolder), polfer betekent eveneens "buskruit"volgens de informant.  polfer (Zichen-Zussen-Bolder), roos: rouws (Bilzen), sodaba: sodabaa (Ell), witte vinger: ene witte vienger (Sint-Truiden), iene witte vinger (Montenaken), ne witte vinger (Montenaken, ... ), zwerende vinger: zweretige vinger (Maastricht) fijt [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || fijt (ontsteking van de nagelriem) || het fijt || ik heb de (of het) fijt (zeer pijnlijke verzwering van een vingertop) [ZND 35 (1941)] || nagelontsteking: De ontsteking van a) heeft ook het beenvlees van een vingerkootje aangetast; fijt (zwart, daal, vijt, fijt, fijk, fiek). [N 84 (1981)] || nagelontsteking: Etterige ontsteking van het nagelbed van een vinger (vloem, hondsblein) (of: bloem?). [N 84 (1981)] III-1-2
filet contrefilet: Fr. contrefilet  kontərfi.lē. (Sittard) lendestuk rundvlees III-2-3
filet, haas bief: bief (Oirlo), biefstuk: bief-schtuk (Waubach), billen: bille (Thorn), braadvlees: bràòtvleis (Reuver), braai: braoj (Susteren), conterfilet: conterfilee (Maastricht), kontrafilee (Beesel), kóntərfĭĕllĭĕ (Grevenbicht/Papenhoven), Fr. contrefilet  kónterfielee (Maastricht), ossehaas  kontrefilee (Weert), Sjlechter, ich had gaer ne sjone kónterfielee Fr. contrefilet  kónterfie:lee (Roermond), ezeltje: aezelke (Sittard), filet: fie.lè (Hasselt), fielee (Caberg, ... ), fielet (Schinnen), fielie (Beek, ... ), fiellie (Kerkrade), fielè (Hasselt, ... ), fielé (Nuth/Aalbeek), file (Roermond), filee (Echt/Gebroek, ... ), filet (Gulpen, ... ), filē (Eys, ... ), fileͅ (Rutten), filli (Heerlerbaan/Kaumer), fillie (Gulpen), filè (Leopoldsburg), filèt (Bree), filèè (Venlo), filé (Vlodrop), filéé (Simpelveld), filêt (Schimmert), filɛ̄ (Teuven), fiélê (Gronsveld, ... ), fiêlee (Schinnen), fīēlee (Amstenrade, ... ), fīēleej (Maastricht), fīēlie (Hulsberg), fīēləkə (Sittard), fĭĕlee (Meijel), fĭĕlēē (Heerlerbaan/Kaumer), fĭĕlə (Schimmert), fĭĕ⁄lee (Brunssum), fíélee (Itteren), f‧ilē (Neeroeteren), acsenten op de i en of e  fīēlee (Maastricht), fielet  fielee (Meijel), filet alleen voor varkensvlees  fieli (Gulpen), osse-. kalfshaas Fr. filet  fillè (Tongeren), ossehaas  filee (Beesel), fĭĕlee (Haelen), rugstuk  fi.leͅ (Diets-Heur), fi’leͅ (Rutten), ¯ne Lekkere fielee mèt erretsjes en wörtelkes ¯ne Fielee veur twie daog  fielee (Maastricht), filetkotelet: fieleekórtelet (Roermond), goede biefstuk: ne goejje bifstèk (Bilzen), haas: haas (Eys, ... ), hoos (Beverlo), háás (Meers, ... ), haasje: haeske (Stein, ... ), heëske (Heerlerbaan/Kaumer), hēēske (Venray), hiëske (Maasbree), hèske (Sevenum), héske (Sevenum), hééskə (Hunsel), hééəskə (Moorveld (Waalsen), ... ), niet haeske, hêske,haas  haiske (Neer), harst: hèrs (Susteren), bij varken  hàrst (As), filet  hā.st (Stevoort), varken  hàrst (Gruitrode, ... ), herst: herst (Weert), kamer: dikke lende  kamer (Weert), karbonade: filet  kɛrmənōͅtə (Gellik), krep: krep (Sittard), lende: leinje (Stein), lenjə (Pey), ling (Vlodrop), linge (Wijlre), linj (Horn), linje (Maasniel, ... ), linjə (Geleen, ... ), lènj (Born, ... ), lènje (Merkelbeek), lendestuk  lindje (Weert), linjə (Beesel), lendestuk: lendestuk (Tienray), lendestök (Blerick), lĕndeschtùk (Schimmert), linje stuk (Montfort), linjestuk (Montfort, ... ), linjəsjtək (Haelen), lènjesjtûk (Lutterade), lénjə sjtək (Doenrade), lendslap: lénsjlap (Urmond), mergstuk: mörregstök (Maastricht), streepje en twee puntjes op de o van mor  mōrrəgstök (Maastricht), muis: ossehaas  moes (Geleen), muisje: mūūsge (Simpelveld), mŭŭske (Schinveld), mŭŭskə (Sweikhuizen), varkenshaas  muske (Geleen), ossehaas: oosehaas (Vijlen), ossehaas (Amby, ... ), ossehààs (Schimmert), osseháás (Venlo), ossöhaas (Stevensweert), ossəhààs (Sittard), oͅsənhōͅs (Kwaadmechelen), òssehaas (Klimmen), òssehāās (Brunssum, ... ), óssəhààs (Heerlen), rindsfilet: ringsfilee (Simpelveld), rints filet (Oirsbeek), rèndsfili (Lutterade), rènsfillei (Bilzen), rênsfiélê (Gronsveld, ... ), rindslende: rindjslinje (Ell), rokkelade: rokkəlaoj (Maastricht), rosbief: ròsbif (Guttecoven), rug: rök (Heugem), rugstuk: rukstuk (Meers), runderfilet: runderfilé (Meijel), rundsfilet: rundsfilet (Hamont), schenk: sjènk (Geleen), schenkelap: sjinkelap (Ubachsberg), stuk: stök (Heugem), stuk uit de lende: sjtuk oet de lènje (Doenrade), stuk oet de linje (Montfort), stuk van de lende: sjök van de linjə (Kapel-in-t-Zand), van de lende: van de lindje herst (Weert), (lip)  vanne linje (Neer), varkenshaas: vè"rkeshoos (Beverlo), varkenskis: verrekeskis (Tungelroy) een muisje rookvlees || filet || filetkarbonade || haas || karbonaden [Goossens 1b (1960)] || lende || lende, tweede soort ossehaas || lendestuk, ossehaas [N 80 (1980)] || lendestuk; Hoe noemt U: Lendestuk, ossehaas (ossehaas, harst, osseharst, runderharst, filet) [N 80 (1980)] || ossehaas || ossehaas, biefstuk van het haasje || ossenhaas || rugstuk (deel van een geslacht dier) || schenkel; Hoe noemt U: Het onderste gedeelte van de achterpoot van een rund met het vlees eraan (schinkel, schenkel, bout, schenk, schonk) [N 80 (1980)] || stuk mals vlees, haas || varkenshaas || varkenshaas (lettl. varkensbil) || varkensrugstuk (filé) III-2-3
filiaal agentschap: agentsjap (Maastricht), bijhuis: bi-jhûs (Bree), bééhəəs (Loksbergen), bijwinkel: beejweenkel (Meerlo), beejwinkel (Maasbree), beëjwīnkəl (Heerlen), bieweenkel (Itteren), biewinkel (Kesseleik), bijwinkel (Meeuwen, ... ), [biejwinkel?, rk]  bierwinkel (Wijlre), bijzaak: beejzaak (Hoensbroek), bi-jzaak (Venray), biejzaak (Swalmen), depot (<fr.): depoo (Maastricht), filiaal (<fr.): fielie-jaal (Maastricht), fieliejaal (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), fieliejāāl (Maastricht), fielie‧jaal (Maastricht), fieljaol (Maastricht), fielliaal (Vlodrop), fieləjáál (Heel), fili.jaal (Hulsberg), filiaal (Blerick, ... ), filiaāl (Beesel), filieāāl (Reuver), filijaal (Ell), fillejaal (Stein), fillie-jaal (Kapel-in-t-Zand), filləjaal (Maastricht), filəaal (Roermond), fĭĕlĭĕāāl (Nieuwenhagen), fĭĕlĭĕjààl (Susteren), fĭĕlĭĕáál (Venlo), fĭĕləjààl (Heerlen), ⁄t filiaal (Klimmen), o.  filii̯‧āl (Eys), pand: pand (Eksel), succursale (<fr.): Van Dale: succursale (&lt;Fr.), hulp-, bijkantoor; -depot, winkel die een zetbaas houdt; -filiaalkerk.  succursaal (Leopoldsburg), tweede winkel: 2e winkul (Brunssum), zaak: zaak (Eksel) de tak van een handelshuis op een andere plaats dan waar het hoofdgebouw gevestigd is, bijwinkel [succursaal, filiaal, bijwinkel] [N 89 (1982)] III-3-1
filter in de melkzeef boomwollen lapje: bōwolǝ lɛpžǝ (Vaals), boterdoek: boterdoek (Amby), boterzeefje: bōtǝrzēfkǝ (Montfort), boterzij: bōtǝrzi (Nieuwstadt), cementdoek: cementdoek (Sint-Lambrechts-Herk), doek: dōk (Limbricht), doek van de zij: dōk van dǝ zi (Ransdaal), doekje: dø̄kskǝ (Beegden, ... ), doekje katoen: dekskǝ katun (Peer), fijne zij: fīn zi (Houthem), filter: feltǝr (Sint-Truiden, ... ), filter (Kessenich, ... ), veltǝr (Velden), filterpapier: feltǝrpapēr (Geistingen), filterpapier (Heers), filtertje: feltǝrkǝ (Sint-Truiden), filtervodje: feltǝrvøtšǝ (Sint-Truiden), filtreerpapier: filtreerpapier (Houthalen, ... ), flanellen lapje: flanellen lapje (Helden), flanšlǝ lɛpkǝ (Lommel), flǝnɛlǝ lɛpkǝn (Lommel), gaaslapje: jāslɛpjǝ (Spekholzerheide), haarzij: hǭrzęi̯ (Vaals), lap: lap (Neerglabbeek), lapje: lɛpkǝ (Heerlen), lapje van de zijger: lɛpkǝ van dǝ zęi̯gǝr (Lanaken), lijnen lapje: līnǝn lɛpkǝ (Maasbracht), līŋǝ lɛpžǝ (Vaals), melkdoekje: melǝkdekskǝ (Genk), męi̯lǝkdø̄kskǝ (Amby), mɛlkdøkskǝ (Weert), mɛlkdø̄kskǝ (Dieteren, ... ), melkzeef: mɛlkzēf (Helden, ... ), melkzij: mɛlkzēi̯ (Nederweert), melkzijwatten: (mv)  mɛlkzēi̯watǝ (Helden), neteldoek: neteldoek (Peer), netǝlduk (Wellen), neteldoekje: nitǝldø̄kskǝ (Maastricht), nītǝldø̄kskǝ (Bocholt), paardsharen zij: pęrtshǭrǝ zī (Meerssen), raamdoek: rāmduk (Zichen-Zussen-Bolder), romenzift: rōmǝzeft (Overloon), roomdoek: rou̯mdōk (Meerssen), rumdōk (Kanne), rōu̯mdōk (Maastricht), schijf wat: schijf wat (Gelinden), sermijndoek: sermijndoek (Ordingen, ... ), sɛrmęi̯ndoǝk (Hasselt), sɛrmęi̯nduk (Montenaken, ... ), žęrmē̜nduk (Sint-Truiden), stramien: stramin (Maaseik), stramiendoek: strǝmęi̯nduk (Sint-Truiden), watje: watje (Maaseik, ... ), wętšǝ (Opgrimbie), wɛtjǝ (Heythuysen, ... ), wɛtšǝ (Moerslag), watlapje: watlɛpjǝ (Spekholzerheide), watten: (mv)  watten (Kessenich, ... ), watǝ (Berkelaar, ... ), wattetje: watǝkǝ (Peer), zaandoek: zoi̯ǝnduk (Mechelen-Bovelingen), zoǝnduk (Berlingen, ... ), zunduk (Hoepertingen), zuu̯ǝnduk (Engelmanshoven, ... ), zuǝnduk (Groot-Gelmen, ... ), zu̯onduk (Tongeren), zwǫndūk (Hoeselt), zōi̯nduk (Berg), zōndūk (Gutschoven), zōǝndok (Diepenbeek, ... ), zūǝnduk (Borgloon), zǫǝnduk (Vliermaal), zǭnduk (Kortessem), zǭǝnduk (Wellen), zaanlapje: zu̯uǝnlɛpkǝ (Tongeren), zeef: zięf (Ransdaal), zēf (Geleen, ... ), zeefdoek: zifduk (Jesseren), žęfdōk (Vroenhoven), zeefdoekje: zēfdøkskǝ (Beringen), žęfdø̄kskǝ (Vroenhoven), zeefje: zēfkǝ (Roermond, ... ), zeeflap: zęflap (Walshoutem), zɛflap (Walshoutem), zeefwatten: (mv)  zefwatǝ (Maastricht), zeemdoek: zēmduk (Heusden), zift: zeft (Lommel, ... ), ziftetje: zeftǝkǝ (Beringen), zij: zei̯ (Helden), zi (Neeritter), zii̯ (Haelen, ... ), ziǝ (Broeksittard), zē (Blerick), zēi̯ (Siebengewald, ... ), zē̜ (Tessenderlo), zęi̯ (Echt, ... ), zijdoek: sędōu̯k (Eupen), sęi̯dōk (Arcen), zei̯duk (Hamont), zei̯dōk (America, ... ), zidou̯k (Einighausen, ... ), zidōk (Bocholt, ... ), zii̯dōk (Elen, ... ), zijdoek (Heusden), ziǝi̯dōk (Dilsen), zēi̯duk (Siebengewald), zēi̯dōk (Bree, ... ), zęi̯dok (Houthalen), zęi̯dox (Wolfhaag/Raren), zęi̯duk (Amby, ... ), zęi̯døx (Eynatten), zęi̯dōk (Boshoven, ... ), zīdōk (Meerssen, ... ), zijdoekje: zei̯dykskǝ (Wellerlooi), zei̯døkskǝ (Arcen, ... ), zidø̄kskǝ (Dilsen, ... ), zii̯dø̄kskǝ (Eisden, ... ), zēi̯dykskǝ (Geysteren, ... ), zēi̯dēkskǝ (Bree), zē̜i̯dykskǝ (Overpelt), zęi̯dekskǝ (Linde), zęi̯døkskǝ (Eksel, ... ), zęi̯dø̄kskǝ (Amby), zęi̯dø̄kškǝ (Eygelshoven), zīdø̄kskǝ (Peij), zijg: zęi̯gǝ (Mook), zęi̯x (Gelinden), zęǝx (Sint-Truiden), zijgdoek: zāi̯xduk (Bilzen), zęi̯xdok (Genk), zęi̯xdou̯k (Godschei), zęi̯x˱duk (Amby, ... ), zęi̯ǝxduk (Boekhout), zīx˱dōk (As), zɛgdǫk (Hasselt), zijgdoekje: zikdø̄kskǝ (Geleen), zē̜x˱dø̄kskǝ (Kortessem), zijglapje: zęi̯xlɛpkǝ (Vlijtingen), zijgschotelvod: zęi̯xšasǝlvot (Vliermaalroot), zijgslat: zęi̯xslat (Beringen), zijlap: sęi̯lap (Arcen), zilap (Roggel, ... ), zilǫp (Putbroek), zęi̯lap (Meijel, ... ), zīi̯lap (Maaseik), zīǝlap (Kinrooi, ... ), zijlapje: zei̯lɛpkǝ (Nederweert), zilɛpkǝ (Blerick, ... ), zęi̯lɛpkǝ (Hamont), zijschotel: zei̯sxotǝl (Venlo), zišotǝl (Merkelbeek), zišōtǝl (Buchten), zēi̯sxotǝl (Horst, ... ), zēsxotǝl (Sevenum), zīšotǝl (Beegden), zijschoteldoek: zisxōtǝlduk (Dorne), zišotǝldōk (Roosteren), zijschoteldoekje: zii̯šotǝldø̄kskǝ (Heythuysen), zisxōtǝldø̄kskǝ (Montfort), zišotǝldø̄kskǝ (Maasbracht), zišōtǝldø̄kskǝ (Stramproy), zīšōtǝldø̄kskǝ (Voerendaal), zīǝšyǝtǝldēkskǝ (Opglabbeek), zijslet: zei̯slɛt (Tienray), zēi̯slɛt (Helden, ... ), zēslē̜t (Meterik), zęi̯slɛt (Lottum), zijtje: zei̯kǝ (Lottum, ... ), zikǝ (Geleen, ... ), zēi̯kǝ (Helden), zīkǝ (Limbricht, ... ), zijwatje: zei̯wɛtjǝ (America), ziwɛtjǝ (Maasniel), zēwɛtjǝ (Meterik), zijwatten: (enk)  zēi̯wat (Maasbree), zīwat (Peij), (mv)  zei̯watǝn (Venlo), ziwatǝ (Berg / Terblijt), zēwatǝ (Meterik), zuiver doekje: zȳvǝr dø̄kskǝ (Eisden) In het algemeen is de filter een linnen of katoenen lap waardoor de melk gezuiverd wordt van verontreinigingen. In plaats van deze lap gebruikt men ook wel een vel filtreerpapier of een schijf watten. Ouderwets is de met paardenhaar vervaardigde melkzeef. [L 48, 35.Ia, Ib en Ic; Lu 2, 35.Ib en Ic; A 18, 11b en 11c; BN 2, 4; monogr.] I-11
filterbaas filtreerder: f ̇eltrę̄.dǝr (Opitter) De arbeider die belast is met het filtreren. [N 35, 58b] II-2
filterpunt puntstuk: pøntstøk (Stokkem), slagpunt: šlāxpøntj (Roermond) Puntig stuk metaal dat bij het heien aan het uiteinde van het zuigleidingfilter wordt geschroefd. Op deze wijze kan het filter gemakkelijker in de bodem worden gedreven. Zie ook afb. 244f. [N 66, 49v] II-11
fineer fineer: fenēr (Maastricht), fin ̇ęjǝr (Sittard), fineerhout: finērhǫwt (As), plakkage: plákāš (Bilzen), plekhout: plɛk(h)ōt (Bilzen) Dunne platen van een harde, mooie of kostbare houtsoort, die met lijm op meubels van goedkopere houtsoorten worden bevestigd. Als fineerhout worden harde, vaak tropische houtsoorten gebruikt. Respondenten uit Maastricht (Q 95) en Bilzen (Q 83) noemden de volgende soorten: acajou, mahonie, afrormosia, avodiré, teak, eiken, essen, noten en zebrano. [N 56, 10; N 56, 18; monogr.] II-12
fineerder plakkageman: plákāšman (Bilzen), plakker: plakǝr (Maastricht) De persoon die het fineer aanbrengt op het hout. [N 56, 16a] II-12
fineermes fineermes: fenērmɛts (Maastricht), finērmɛts (Posterholt), steekmes: stē̜kmɛs (As) Mes met scherpe punt, waarmee men fineer snijdt. [N 56, 35] II-12