32890 |
haarblok |
blok:
blǫk (Q039p Hoensbroek),
bok:
bok (L321p Neeritter),
haarblok:
(h)ārblǫk (Q032a Puth, ...
L420p Rotem),
(h)ǭǝrblǫk (Q002p Hasselt),
harblǫk (K314p Kwaadmechelen, ...
K278p Lommel),
hãrblǫk (K361a Boekt Heikant, ...
Q156p Borgloon,
P051p Lummen,
K357p Paal,
Q096d Smeermaas),
hā.rblǫk (L360p Bree, ...
L369p Kinrooi,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek),
hārblǫk (L295p Baarlo, ...
L359p Beek,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
L331b Boukoul,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L421p Dilsen,
Q007p Eisden,
L419p Elen,
L320a Ell,
L363p Ellikom,
Q119p Eygelshoven,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L384p Herkenbosch,
Q039p Hoensbroek,
L426z Holtum,
L325p Horn,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L434p Limbricht,
L372p Maaseik,
L292a Maxet,
Q204a Mechelen,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L383p Melick,
Q034p Merkelbeek,
L319p Molenbeersel,
Q022p Munstergeleen,
L288p Nederweert,
Q019a Neerbeek,
Q096c Neerharen,
L321p Neeritter,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
Q033p Oirsbeek,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L288a Ospel,
Q095a Oud-Caberg,
Q003a Oud-Waterschei,
L355p Peer,
Q203a Reijmerstok,
L358p Reppel,
L329p Roermond,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q209p Teuven,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L368b Waterloos,
L289p Weert,
Q113a Welten,
L365p Wijshagen,
K361p Zolder),
hāǝrblǫk (L317p Bocholt),
hǫrblǫk (Q077p Hoeselt),
hǫu̯ǝrblǫk (P054p Spalbeek),
hǫǝrblǫk (P177p Zepperen),
hǭ(ǝ)rblǫk (Q071p Diepenbeek, ...
Q078p Wellen),
hǭrblǫk (Q096p Bunde, ...
P186p Gelinden,
P048p Halen,
P197p Heers,
L422p Lanklaar,
P107a Rummen,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
ārblǫk (L422p Lanklaar, ...
L424p Meeswijk,
Q014p Urmond),
ārblǭk (Q009p Maasmechelen),
haarblokje:
hā.rblękskǝ (L361p Tongerlo),
haarbok:
hārbu ̞k (L372p Maaseik),
hārbǭk (Q211p Bocholtz, ...
Q204a Mechelen),
hǭrbǫk (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
haarezel:
(h)ãrīzǝl (L372p Maaseik),
haargetuigbankje:
hǭǝrgǝtȳx˲bęŋkskǝ (L282p Achel),
haarhout:
hǭrhǫu̯t (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
haarklots:
hārklǫts (L291p Helden, ...
L268p Velden),
haarsblok:
(h)ārs˱blǫk (Q002b Kiewit),
haarselstoel:
hęrsǝlštōl (L331p Swalmen),
haarstoel:
hārstōl (L326p Grathem),
hārštōl (L324p Baexem),
hǭrstűl (Q093p Rosmeer),
ārstōl (L370p Kessenich),
haarvoet:
hārvōt (Q105p Heer),
voet:
vōt (Q039p Hoensbroek)
|
Het haarblok is het houten voorwerp waarin het haarspit wordt vastgezet als men het niet in de grond zet. Soms heeft het haarblok een zodanige vorm en omvang dat men er tevens schrijlings op kan zitten; vaak heeft het dan de vorm van een hoefijzer. Bij de mondelinge enquêtes in Belgisch Limburg is aangetekend waar het haarblok is aangetroffen; dit gebied is op kaart 25 aangegeven. Ook buiten dit gebied komen benamingen voor het haarblok voor, zoals uit het lemma blijkt. Zie afbeelding 8. [N 18, 88; JG 1b, 1c, 1d, 2c; A 4, 28e; L 20, 28e; add. uit N 11, 85, N 15; A 23, 16]
I-3
|
18726 |
haarborstel |
borstel:
beurstel (Q012p Rekem),
beustel (L427p Obbicht),
borstel (L329p Roermond),
borstel vehr hoar te kèmmen (L355p Peer),
bossel (P219p Jeuk, ...
Q082p Munsterbilzen),
bòssël (Q162p Tongeren),
bóó.sel (Q153p Gors-Opleeuw),
eine bustel (L382p Montfort),
ene burstel (Q095p Maastricht),
’ne beurstel (Q096b Itteren),
haarborstel:
eine hoarbeusjtel (L434p Limbricht),
eine hoarbusjtel (Q119p Eygelshoven),
gworbjöstel (Q178p Val-Meer),
haarborstel (K278p Lommel, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L364p Meeuwen,
K353p Tessenderlo),
haarbossel (Q153p Gors-Opleeuw),
haor-beusjtel (L433p Nieuwstadt),
haorbeursjtəl (Q103p Berg-en-Terblijt),
haorbeurstel (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
haorbeustel (L381p Echt/Gebroek, ...
L371a Geistingen,
Q188p Kanne,
L369p Kinrooi,
L371p Ophoven),
haorbjèstel (Q091p Veldwezelt),
haorbjöstel (Q175p Riemst),
haorborsel (L298p Kessel),
haorborssel (L250p Arcen),
haorborstel (L300p Beesel, ...
L353p Eksel,
L299p Reuver,
L318p Stramproy),
haorbostel (L318b Tungelroy),
haorbōrstel (L312p Neerpelt),
haorbōrstəl (L245p Meterik),
haorbōsel (Q166p Vechmaal),
haorbursjtel (Q196p Mheer),
haorbusjtel (Q118p Schaesberg),
haorbuurstel (L372p Maaseik),
haorbuustel (L421p Dilsen),
haorbŭrstel (L271p Venlo),
haorbòrstel (L325p Horn),
haorbörstel (L423p Stokkem, ...
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
hāōrborstel (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
hearborstel (K361p Zolder),
hoarbeustel (L371a Geistingen),
hoarbjostel (Q083p Bilzen, ...
Q086p Eigenbilzen,
Q086p Eigenbilzen,
Q086p Eigenbilzen),
hoarboarstel (L282p Achel),
hoarborsel (L352p Hechtel),
hoarborstel (L324p Baexem, ...
L360p Bree,
L267p Maasbree,
L329p Roermond,
Q005p Zutendaal),
hoarbossel (Q071p Diepenbeek, ...
Q003p Genk,
Q002p Hasselt,
P188p Hoepertingen,
P220p Mechelen-Bovelingen),
hoarbōrstel (L318b Tungelroy),
hoarbusjtel (Q113p Heerlen, ...
Q117a Waubach),
hoarbustĕl (L377p Maasbracht),
hoarbuurstel (L372p Maaseik),
hoarbuuërstjel (Q200p s-Gravenvoeren),
hoarbŭrstel (L320a Ell),
hoarbörstel (L381p Echt/Gebroek),
hoe-er-bossel (P120p Alken),
hoe-erboossel (Q080p Vliermaal),
hoewerbossel (Q078p Wellen),
hoorborsel (L353p Eksel),
hoorborstel (L353p Eksel),
hoorbəstəl (P047p Loksbergen),
hooérbostel (P227p Vorsen),
horbeuschtel (Q032p Schinnen),
hourbeurstel (Q096b Itteren),
hourborstel (L414p Houthalen),
hoërbossel (Q083p Bilzen),
hoərbosəl (Q071p Diepenbeek),
hōrboestəl (Q003p Genk),
hoͅuərbōͅsəl (K278p Lommel),
huwəzboə(t)əl (Q166p Vechmaal),
hworbossel (Q077p Hoeselt, ...
Q077p Hoeselt),
hâôrbostel (P176p Sint-Truiden),
häörborstel (L210p Venray),
hòòërborstel (Q001p Zonhoven),
hó:Rbø:stəl (L369p Kinrooi),
hörborstel (L210p Venray),
hörbustel (Q021p Geleen),
un hûrborssel (L115p Mook),
unne hôôrbuschtel (Q116p Simpelveld),
worbjosəl (Q170p Grote-Spouwen),
Duitse ö Umlaut
hoarbjöstel (Q086p Eigenbilzen),
Spelling: <`> = sjwa.
haorborst`l (L317p Bocholt, ...
L316p Kaulille),
ô als ôh uitspreken
hôrborstel (L360p Bree),
kam:
kam (K317a Kerkhoven),
kamp (Q240p Lauw),
luizenkammetje:
Aanvulling. NB: ne roskamp is voor een paard te kammen.
lauzekêmpke (Q083p Bilzen)
|
Een haarborstel. [DC 56 (1981)] || haarborstel || Haarborstel. Een borstel om de haren mee te kammen. [N 114 (2002)]
III-1-3
|
18404 |
haarcrème |
brilcrme:
brilcraièm (P227p Vorsen),
brillcrēme (Q078p Wellen),
bRélkRɛ:mə (L369p Kinrooi),
Gewoonlijk de merknaam, b.v. brylcrème.
brylcrème (Q005p Zutendaal),
brillantine (fr.):
breljantin (K278p Lommel, ...
K278p Lommel),
brieljantien (L352p Hechtel),
briljantien (Q095a Caberg, ...
L353p Eksel,
Q240p Lauw,
Q012p Rekem,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
briljantin (Q083p Bilzen, ...
Q086p Eigenbilzen,
P175p Gingelom,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q170p Grote-Spouwen,
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
P047p Loksbergen,
L372p Maaseik,
Q162p Tongeren),
briljantĭĕn (Q033p Oirsbeek),
briljentien (Q018p Geulle),
briljàntièn (L371p Ophoven),
briljántin (P047p Loksbergen),
[AN-uitspraak?]
briljantine (L353p Eksel, ...
P188p Hoepertingen,
P219p Jeuk),
[Fr. spelling, uitspraak]
brelanten}, [brejanten (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
[Fr. spelling]
brelanten (L424p Meeswijk),
brelantien (L428p Born),
brellentine (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
brilatine (L414p Houthalen),
brillantien (L330p Herten (bij Roermond), ...
Q121p Kerkrade,
Q095p Maastricht),
brillantin (Q175p Riemst),
brillantine (Q035p Brunssum, ...
L353p Eksel,
Q003p Genk,
K317p Leopoldsburg,
K278p Lommel,
Q200p s-Gravenvoeren),
brillantĭĕn (L265p Meijel),
brillentien (L353p Eksel, ...
Q091p Veldwezelt),
brillentiene (L271p Venlo),
brilletien (L289p Weert),
brilləntien (Q095p Maastricht),
brilləntīēn (L432p Susteren),
brillətien (L329a Kapel-in-t-Zand),
briləntin (Q078p Wellen),
brèlləntien (Q095p Maastricht),
[Fr. uitspraak, spelling] cfr. pommade cosmetique.
brijatin}, [briljantin (Q188p Kanne),
[Fr. uitspraak]
briejantien (L352p Hechtel, ...
L329p Roermond),
brijantien (L371a Geistingen, ...
Q091p Veldwezelt),
brijantin (Q080p Vliermaal),
brijantīēn (Q027p Doenrade),
[Fr. uitspraak] Verouderd.
brijantin (Q188p Kanne),
Pommaad en zalf hebben vnl. medicinale toepassingen.
briljantin (Q083p Bilzen),
cosmetiek (<fr.):
[Van Dale: cosmetiek (<Fr. cosmétique < Gr. kosmètikos), schoonheidsmiddel]
kosmetiek (Q095p Maastricht, ...
L355p Peer),
kòsmətĭĕk (L417p As),
Pommaad en zalf hebben vnl. medicinale toepassingen. [Van Dale: cosmetiek (<Fr. cosmétique < Gr. kosmètikos), schoonheidsmiddel]
kosmetik (Q083p Bilzen),
crme (fr.):
crèm (L300p Beesel),
crème (L320b Kelpen, ...
L265p Meijel,
K361p Zolder),
crèmə (Q095p Maastricht),
crême (L364p Meeuwen),
krēmme (L210p Venray),
krēͅm (K278p Lommel),
krème (Q201p Wijlre),
kréém (Q014p Urmond),
gel (eng.):
gel (Q086p Eigenbilzen, ...
L372p Maaseik),
gèl (L371a Geistingen),
haarcrme:
gworcrème (Q178p Val-Meer),
haarcreme (K353p Tessenderlo),
haarcrème (Q015p Stein),
haarkreem (L364p Meeuwen),
haor crême (Q098p Schimmert),
haorcraem (Q021p Geleen, ...
L271p Venlo),
haorcraim (Q095p Maastricht),
haorcreme (Q039p Hoensbroek),
haorcrème (L269p Blerick, ...
L353p Eksel,
Q203b Ingber,
Q095p Maastricht,
L371p Ophoven,
L387p Posterholt,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren),
haorcréme (L299p Reuver),
haorkraem (L246p Horst, ...
L369p Kinrooi,
L271p Venlo),
haorkrem (L329p Roermond),
haorkrèèm (L271p Venlo),
haorkréém (L265p Meijel),
hoar crèmə (Q108p Wijnandsrade),
hoarcrème (L282p Achel, ...
L355p Peer),
hoewerkrēm (P120p Alken),
hoorcrème (P219p Jeuk),
hòòërcrème (Q001p Zonhoven),
(ai van Fr. maire).
haorkraim (L320a Ell),
Spelling: <`> = sjwa.
haorkraem (L316p Kaulille),
haorkràème (L317p Bocholt),
haarlak:
hoarlak (Q001p Zonhoven),
haarvet:
haorveet (Q032p Schinnen),
haorvet (Q111p Klimmen, ...
Q095p Maastricht,
L331p Swalmen,
L374p Thorn),
haorvit (L386p Vlodrop),
haorvèt (L267p Maasbree, ...
Q101p Valkenburg),
haorvét (Q109p Hulsberg, ...
L329a Kapel-in-t-Zand),
haorvêt (L330p Herten (bij Roermond)),
haòr-vet (L266p Sevenum),
heurvet (L217p Meerlo),
ho-arvèt (Q015p Stein),
hoar fet (Q222p Vaals),
hoar vet (Q108p Wijnandsrade),
hoar vèt (Q019p Beek),
hoarvet (Q113p Heerlen, ...
Q117a Waubach,
L289p Weert),
hoarvət (Q032b Sweikhuizen),
häörvet (L216p Oirlo),
hòərvèt (Q113p Heerlen),
(o.).
h‧oͅarveͅ.t (Q202p Eys),
koelik:
-lek (lik) van een koe (ironisch).
koelek (Q086p Eigenbilzen),
pommade (fr.):
pemaad (Q095p Maastricht),
plemaad (Q095p Maastricht),
plemaat (Q193p Gronsveld),
pləmo.ət (Q078p Wellen),
poma.t (P175p Gingelom),
pomaad (L294p Neer, ...
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden),
pomade (L382p Montfort, ...
Q098p Schimmert),
pommaad (Q018p Geulle, ...
Q203p Gulpen,
Q016p Lutterade,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L322a Nunhem,
L329p Roermond),
pommaat (L321a Ittervoort, ...
Q112c Kunrade,
Q196p Mheer,
L382p Montfort),
pommade (L360p Bree, ...
Q202p Eys,
Q203p Gulpen,
L292p Heythuysen,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
Q034p Merkelbeek,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
L245b Tienray,
Q222p Vaals),
pomodə (Q170p Grote-Spouwen),
pōmmadə (Q117p Nieuwenhagen),
pòmmadde (L164p Gennep),
pòmààdə (L271p Venlo),
pómmààt (Q113p Heerlen),
pómmáát (Q207p Epen),
pômmaat (L330p Herten (bij Roermond)),
<Fr. pommade.
plemaat (Q193p Gronsveld),
cfr. brillantine.
puma:t (Q188p Kanne),
Note v.d. invuller: creme v.h. gezicht = kosmetik.
pomaad (Q020p Sittard),
vr.
po.m‧āt (Q203b Ingber),
roja:
Merknaam Roja.
roozja (Q083p Bilzen),
shampoo:
sjàmpoo (L429p Guttecoven),
suikerwater:
men gebruikte suikerwater! (L210p Venray),
touche (fr.):
tŏĕsj (Q113p Heerlen),
vet:
vet (L353p Eksel),
vèt (Q101p Valkenburg)
|
brillantine || brillantine: haarsmeersel || brillantine: smeersel om baard en haar glanzend te maken || crème die bij de verzorging van het haar gebruikt wordt (pommade) [N 86 (1981)] || crème die bij de verzorging van het haar gebruikt wordt [pommade] [N 86 (1981)] || haarcrème || Haarcrème. Crème die bij de verzorging van het haar gebruikt wordt [pommade] [N 114 (2002)] || pommade || pommade: haarzalf || pommade: pommade || smeersel om het haar glanzend te maken
III-1-3
|
18046 |
haarenkelen |
(zich) kappen:
kapǝ (Q003p Genk, ...
P188p Hoepertingen),
(zich) kloppen:
klǫpǝ (Q193p Gronsveld),
(zich) kneukelen:
knø̄kǝlǝ (Q118p Schaesberg),
(zich) stoten:
stau̯tǝ (Q083p Bilzen, ...
Q160p Bommershoven),
stoi̯tǝ (Q080p Vliermaal),
stou̯tǝ (Q078p Wellen),
stutǝ (Q102p Amby, ...
Q096a Borgharen,
Q003p Genk,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht),
stuǝtǝ (P179p Aalst, ...
K317p Leopoldsburg,
K353p Tessenderlo,
P211p Waasmont),
stōi̯tǝ (L217p Meerlo),
stōtǝ (L425p Grevenbicht / Papenhoven, ...
L379p Laak,
Q089p Martenslinde,
L380p Ohé,
Q158p Riksingen,
Q093p Rosmeer),
stōu̯tǝ (L209p Merselo, ...
L215a Wellerlooi),
stōǝtǝ (Q083p Bilzen),
stūtǝ (Q187p Sint Pieter, ...
P176p Sint-Truiden),
stūǝtǝ (L246p Horst, ...
P047p Loksbergen,
L268p Velden),
stǫi̯tǝ (Q103p Berg / Terblijt, ...
Q097p Ulestraten,
L289p Weert),
stǫu̯tǝ (L216p Oirlo),
stǭtǝ (L269p Blerick, ...
L165p Heijen,
L330p Herten,
L320p Hunsel,
L374p Thorn),
štoi̯tǝ (Q022p Munstergeleen),
štutǝ (Q113p Heerlen, ...
Q104a Limmel,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
Q253p Montzen,
Q116p Simpelveld),
štōtǝ (L333p Asenray / Maalbroek, ...
Q029p Bingelrade,
L323p Buggenum,
L382p Montfort,
Q033p Oirsbeek,
Q032p Schinnen,
L385p Sint Odilienberg,
Q020p Sittard),
štūtǝ (L297p Belfeld, ...
L290p Panningen,
L296p Steyl),
štūǝtǝ (Q203p Gulpen, ...
Q208p Vijlen,
Q278p Welkenraedt),
štǫi̯tǝ (Q111p Klimmen),
štǭtǝ (L434a Broeksittard, ...
Q207p Epen,
L429p Guttecoven,
Q016p Lutterade,
L387p Posterholt,
Q117b Rimburg,
L432p Susteren),
(zich) strijken:
strikǝ (L192p Bergen, ...
Q098p Schimmert,
L374p Thorn,
L268p Velden,
L271p Venlo),
strīkǝ (Q095p Maastricht, ...
L288p Nederweert,
L318p Stramproy,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
strɛ̄kǝ (K318p Berverlo),
štrikǝ (Q112a Heerlerheide, ...
Q204a Mechelen,
L382p Montfort,
Q112b Ubachsberg,
Q101p Valkenburg),
štrixǝ (Q121p Kerkrade),
štrīkǝ (Q193p Gronsveld, ...
L322p Haelen,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
Q252p Moresnet,
L290p Panningen,
Q032a Puth,
Q248p Remersdaal,
Q020p Sittard,
Q117a Waubach),
štrīǝkǝ (Q039p Hoensbroek, ...
Q039p Hoensbroek),
de enkels langseen schrankelen:
de inkele langsee sjrankele (Q039p Hoensbroek),
de enkels tegeneen slaan:
(soms ook wel met gebruik als werkwoord: "inkele"(bv. héë inkelt).
de inkele tègen ee schloa (Q113p Heerlen),
doorschuren:
durgsjōērə (Q117p Nieuwenhagen),
enkelen:
inkelen (L269p Blerick),
enkels poetsen::
ɛŋkǝls pǭtsǝ (Q002c Bokrijk),
etteren:
eetere (Q113p Heerlen),
haarenkelder:
hāreŋkǝldǝr (L387p Posterholt
[(paard dat haarenkelt)]
),
haarenkelen:
a:rɛnkələ (Q012p Rekem),
aarenkele (Q016p Lutterade),
aarinkele (L387p Posterholt, ...
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
L329p Roermond),
aaränkelen (L419p Elen),
aarènkele (L434a Broeksittard, ...
Q021p Geleen),
aarénkələ (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
aarênkele (Q021p Geleen),
āreŋkələ (L422p Lanklaar),
dɛn hārinkəl (L353p Eksel),
ek hem mech gəhārbenkəlt (L355p Peer),
ha.ringələ (L364p Meeuwen),
ha.rinkələ (L316a Lozen),
ha`renkelen (L353p Eksel),
haa.r-inkele (L290p Panningen),
haar enkelen (L427p Obbicht),
haar hinkele (L288a Ospel),
haar ingkele (L429p Guttecoven),
haar inkele (L333p Asenray/Maalbroek, ...
L269b Boekend,
L269b Boekend,
Q204a Mechelen,
L322a Nunhem,
L318b Tungelroy,
Q112b Ubachsberg),
haar ènkele (L426p Buchten, ...
Q020p Sittard),
haar-ĕnkele (L368p Neeroeteren),
haar-inkele (L291p Helden/Everlo, ...
Q111p Klimmen,
Q192p Margraten),
haar-inkələ (Q207p Epen),
haar-ènkele (L245p Meterik, ...
L266p Sevenum),
haar-ênkele (L246p Horst),
haare (L374p Thorn),
haareenkele (L191p Afferden, ...
L217p Meerlo,
L213p Well),
haareinkelen (Q015p Stein),
haarenkele (Q019p Beek, ...
L431p Dieteren,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
Q018p Geulle,
L244b Griendtsveen,
Q034p Merkelbeek,
L368p Neeroeteren,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren,
L245b Tienray,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray),
haarenkelen (L428p Born, ...
L366p Gruitrode,
L320c Haler,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L433p Nieuwstadt,
Q015p Stein,
Q278p Welkenraedt),
haarenkelə (Q027p Doenrade, ...
Q033p Oirsbeek),
haarĕnkele (Q021p Geleen),
haarhènkele (Q032p Schinnen),
haaringkele (L288p Nederweert, ...
Q030p Schinveld),
haaringle (L288a Ospel),
haarinkel (L321a Ittervoort, ...
L318b Tungelroy),
haarinkele (L250p Arcen, ...
L295p Baarlo,
L300p Beesel,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
L269b Boekend,
L320a Ell,
Q202p Eys,
L249p Grubbenvorst,
L328p Heel,
Q112a Heerlerheide,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
L289b Leuken,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
L265p Meijel,
Q196p Mheer,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
Q112p Voerendaal,
L289p Weert,
L289p Weert),
haarinkelen (L265p Meijel, ...
L382p Montfort),
haarinkelle (L386p Vlodrop),
haarinkələ (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
L382p Montfort,
L331p Swalmen),
haarīnkele (L216p Oirlo),
haarsjeenkele (Q196p Mheer),
haarènkele (L417p As, ...
L266p Sevenum,
Q020p Sittard),
haarènkelen (L429p Guttecoven),
haarènkëlë (L422p Lanklaar),
haarénkele (Q038p Amstenrade),
haaréénkələn (Q014p Urmond),
haoreenkele (Q193p Gronsveld, ...
L163p Ottersum),
haorenkele (Q035p Brunssum),
haorenkelen (L371p Ophoven),
haorinkele (Q203p Gulpen, ...
L159a Middelaar,
L329p Roermond),
haorinkələ (L265p Meijel),
haorrinkele (Q112c Kunrade),
harenkələn (L316a Lozen),
hareŋkələ (L360p Bree),
hareͅŋkələ (K358p Beringen),
harinkele (L292p Heythuysen, ...
L377p Maasbracht),
harinkələ (L382p Montfort),
harèngkele (L432p Susteren),
haręŋʔǝlǝn (K278p Lommel),
harənkələn (L312p Neerpelt),
hau inkele (L293p Roggel),
hāārinkele (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L321p Neeritter,
L290p Panningen,
Q098p Schimmert),
hāārinkəl (L299p Reuver),
hāārring.kələ (L416p Opglabbeek),
hāreŋkələ (L414p Houthalen, ...
L329p Roermond),
hāreͅŋkələ (K357p Paal),
hiee haarhinkelt (K360p Heusden),
hoarenkulu (Q035p Brunssum),
hoarinkele (L164p Gennep),
hoarinkelen (L286p Hamont),
hoarènkele (L353p Eksel),
hothinkele (L269p Blerick),
hōrinkele (L265p Meijel),
hoͅrenkələn (L314p Overpelt),
hààrinkələ (Q113p Heerlen),
hààrénkələ (L432p Susteren),
háárinkölö (L378p Stevensweert),
háárinkələ (L328p Heel),
hâarrinkele (L331p Swalmen),
hāreŋkǝlǝ (L250p Arcen, ...
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L327p Beegden,
L215p Blitterswijck,
L247p Broekhuizen,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
Q202p Eys,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L249p Grubbenvorst,
L366p Gruitrode,
L322p Haelen,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
L291p Helden,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
L414p Houthalen,
Q109p Hulsberg,
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
L292a Maxet,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L418p Niel-bij-As,
L427p Obbicht,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
K357p Paal,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
L266p Sevenum,
L378p Stevensweert,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
L289p Weert,
L354p Wijchmaal,
K361p Zolder),
hāreŋkǝlǝn (L312p Neerpelt),
hāriŋkǝlǝ (P056p Stokrooie),
hārweŋkǝlǝ (Q112b Ubachsberg),
hārēŋkǝlǝ (L214p Wanssum, ...
L213p Well),
hārē̜ŋkǝlǝ (L244c America, ...
L317p Bocholt,
L246p Horst,
L245p Meterik),
hāręŋkǝlǝ (L430p Einighausen, ...
Q009p Maasmechelen,
L364p Meeuwen,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
Q020p Sittard),
hārɛŋkǝlǝ (L431p Dieteren, ...
Q027p Doenrade,
L244b Griendtsveen,
Q030p Schinveld),
hārɛŋkǝlǝn (Q014p Urmond),
hōreŋkǝlǝ (Q003p Genk),
hǭreŋkǝlǝ (L269p Blerick, ...
L353p Eksel,
L164p Gennep,
L325p Horn,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
L313p Sint Huibrechts Lille,
L271p Venlo),
hǭreŋkǝlǝn (L316p Kaulille),
hǭrę.ŋkǝlǝ (Q002p Hasselt),
hǭręi̯ŋkǝlǝ (L191p Afferden),
hǭręŋkǝlǝ (L265p Meijel, ...
L368p Neeroeteren,
L355p Peer),
hǭręŋkǝlǝn (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
hǭrɛŋkǝlǝ (K318p Berverlo, ...
L210p Venray),
hǭǝreŋkǝlǝ (K359p Koersel),
hǭǝrɛŋkǝlǝ (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
h‧arinkele (L330p Herten (bij Roermond)),
ich heb mich gehaa.rinkeld (L290p Panningen),
ich hem mich gehaarinkeld (L353p Eksel),
ich hem mich gehāārinkeld (L354p Wijchmaal),
ich hep mich geaarenkeld (Q007p Eisden),
ich hep mich gəhoarinŋkelt (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
ich hub mich geharenkeldj (L371a Geistingen),
ich oep mich gearɛnkəlt (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
ich əb mich gəārĕnkəlt (L420p Rotem),
zich `aarenkelen (Q021p Geleen),
zich haareenkele (L246a Swolgen),
zich haarenkele (L426p Buchten),
zich haarĕnkele (Q027p Doenrade),
zich haarinkele (L360p Bree, ...
L360p Bree,
Q110p Heek,
L325p Horn,
Q030p Schinveld,
L378p Stevensweert),
zich haarinkelen (L327p Beegden, ...
Q032p Schinnen),
zich haarènkele (L430p Einighausen),
zəch (h)ārɛ.iŋkələ (Q012p Rekem),
ørɛŋkǝlǝ (Q009p Maasmechelen),
āreŋkǝlǝ (Q007p Eisden, ...
Q032a Puth,
Q032p Schinnen),
āreŋkǝlǝn (Q008p Vucht),
āre̜ŋkǝlǝ (L424p Meeswijk),
ārɛi̯ŋkǝlǝ (Q012p Rekem),
ārɛŋkǝlǝ (L419p Elen, ...
Q021p Geleen,
Q032a Puth),
ǭrēŋkǝlǝ (L420p Rotem),
(= haar-inkele).
haarinkele (L386p Vlodrop),
(Hunsels dialect).
haarinkele (Q118p Schaesberg),
(klemtoon op h).
haar inkele (Q197p Noorbeek),
(meervoud).
haorenkele (Q020p Sittard),
haorinkele (Q020p Sittard),
(vroeger toen men klompen met riemen droeg).
haarinkele (L320a Ell),
[Paragraaf: lichaam]
ziech aarènkele (Q011p Boorsem),
De enkels tegen elkaar slaan.
hōͅre.ŋkələ (Q203b Ingber),
hoͅareŋkələ (Q202p Eys),
Dit gebeurde meest bij kinderen toen algemeen door boeren en arbeiders klompen gedragen werden.
haarinkele (L374p Thorn),
hare (van de zeis)
zich haar-inkele (Q035p Brunssum),
kapotte enkel (zn.):
kepotte inkel (L271p Venlo),
klompzweren:
klômpzwaire (L320a Ell),
klopenkelen:
klobeŋkələ (Q089p Martenslinde),
klopeenkele (Q099p Meerssen),
klopēēnkele (Q102p Amby),
klopinkele (Q099p Meerssen),
klopinkelen (Q086p Eigenbilzen),
kloͅbeŋkələ (Q002p Hasselt),
klǫp˱eŋkǝlǝ (Q102p Amby, ...
Q072p Beverst,
Q086p Eigenbilzen,
Q198p Eijsden,
Q089p Martenslinde,
Q099p Meerssen),
klǫp˱ēŋkǝlǝ (Q088p Lanaken, ...
Q096d Smeermaas),
klǫp˱ęŋkǝlǝ (Q083p Bilzen),
zich klopinkele (Q198p Eijsden),
zich klopinkelen (Q102p Amby),
zich klopènkele (Q083p Bilzen),
klopenkeler:
klǫp˱ęŋkǝlǝr (Q083p Bilzen),
klopschenen:
klopskène (P219p Jeuk),
klopsxēnǝ (Q002p Hasselt, ...
Q093p Rosmeer),
klǫpsxēnǝ (Q188p Kanne, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
klǫpšɛnǝ (Q094p Hees),
Vroeger gebeurde dit met klompen.
zich klopsjeene (Q171p Vlijtingen),
klopschenkelen:
klop sjeenkele (Q196p Mheer),
klopsjinkele (Q095a Caberg),
klŏpschinkele (Q105p Heer),
klpsxeŋkǝlǝ (Q105p Heer),
klǫpšeŋkǝlǝ (Q095p Maastricht, ...
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
knopenkelen:
knupęŋkǝlǝ (P050p Herk-de-Stad, ...
Q078p Wellen),
knópēiŋkələ (P176p Sint-Truiden),
knǫpęi̯ŋkǝlǝ (P107a Rummen, ...
P176p Sint-Truiden),
knopschenkelen:
knoopsjinkele (Q095p Maastricht),
knopsjinkele (Q095p Maastricht),
knupseŋkǝlǝ (Q162p Tongeren),
knupṣiŋkələ (L369p Kinrooi),
knupšēŋkǝlǝ (Q167p Koninksem, ...
Q178p Val-Meer),
knópsjinkele (Q095p Maastricht),
knöbsjeenkele (Q095p Maastricht),
zix knupṣiŋkələ (L369p Kinrooi),
open lopen:
aopə lōēwəpə (P047p Loksbergen),
ruisen:
rø̜sǝ (K314p Kwaadmechelen),
schenen kappen:
sxi̯nǝ kapǝ (P048p Halen),
schenkelen:
scheenkelen (Q095p Maastricht),
schinkele (Q113p Heerlen),
sxeŋkǝlǝ (Q113p Heerlen),
schuren:
sxē̜rǝ (L210p Venray),
sxūrǝ (L163p Ottersum),
šūrǝ (Q121c Bleijerheide),
strijken:
sjtrieke (Q204a Mechelen),
strijkerd:
štrikǝrt (L330p Herten),
vegen:
vēgǝ (K353p Tessenderlo),
verhaarenkelen:
verhaarinkele (L318b Tungelroy),
wrijven:
vrɛ̄vǝ (K314p Kwaadmechelen),
zich aan de enkel stoten:
zich agenen énkel stoete (Q253p Montzen),
zich agənən inkəl štūətə (Q278p Welkenraedt),
zich aanstoten:
ux ownstōtə (P196p Veulen),
zich de enkel open stoten:
zich den ènkel oape sjtoote (L429p Guttecoven),
zich knokelen:
zich knukele (Q118p Schaesberg),
zijn enkel in stukken stoten:
zennen īnkel e stëkke stoote (Q093p Rosmeer),
zijn enkel kapot stoten:
den inkel kapot schtoete (Q113p Heerlen),
ech heb minən eŋkəl kapot gəstytə (L416p Opglabbeek),
ich eͅm mən schēnə kapoͅt gəlūəpə (P048p Halen),
ich heb mēnən einkəl kapot gəstoitən (Q080p Vliermaal),
ich hem menen inkel kapot gestuten (K360p Heusden),
ich hem mennen enkel kapot gestoe-eten (K315p Oostham),
ich häm mijnən inkəl kəpoͅt gestūətə (P047p Loksbergen),
ich höp mənə enkəl kəpɛt gəstotə (Q158p Riksingen),
ich øp menən ɛjnkeͅl kapot chəstautə (Q160p Bommershoven),
ich əb meͅnnən ɛnkəl kapot gəstūtə (P176p Sint-Truiden),
ich əp mənən enkəl kəpot gəstōətən (Q083p Bilzen),
seinen ĕnkel kapot stooate (Q016p Lutterade),
siene ìnkel kapot stoite (Q022p Munstergeleen),
sinnen inkel kapot stoate (Q117b Rimburg),
z`n ènkel kepot sjtoate (L432p Susteren),
z`ne inkel kapot sjtoese (Q116p Simpelveld),
zen eenkel kapot loupen (Q168p s-Herenelderen),
zenen eenkel kepot stoete (Q187p Sint-Pieter),
zenen enkel kapot stoete (L372p Maaseik),
zenen inkel kapoot sjtoete (Q104a Limmel),
zenen inkel kapot stoete (Q096a Borgharen),
zenen inkel kepot stoiten (L289p Weert),
ziene eenkel kepot stoete (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
ziene ingkel käpot sjtôôte (L323p Buggenum),
ziene ènkel kapot stoote (L379p Laak),
zienen einkel kapot stouten (L216p Oirlo),
zienen ĕnkel kapot schtoote (Q029p Bingelrade),
zienen inkel kapot schtoete (L297p Belfeld),
zienen inkel kapot schtoote (Q033p Oirsbeek),
zienen inkel kapot sjtoate (L387p Posterholt),
zienen inkel kapot sjtoite (Q111p Klimmen),
zienen inkel kapot staote (L434a Broeksittard),
zienen inkel kapot stoate (L374p Thorn),
zienen inkel kapot stoiten (Q103p Berg-en-Terblijt),
zienen inkel kapot stoote (L382p Montfort, ...
Q032p Schinnen),
zienen inkel kapot stŏŏiten (L217p Meerlo),
zienen inkel kaput stoëte (L271p Venlo),
zienen inkel kepot sjtoete (L290p Panningen),
zienen inkel kepot sjtooten (L333p Asenray/Maalbroek),
zienen inkel kepot staòte (L330p Herten (bij Roermond)),
zienen inkel kepot stoeëte (L268p Velden),
zienen ènkel kapot sjtoote (Q020p Sittard),
ziennen eenkel kepot hoowe (L215a Wellerlooi),
ziĕn inkel kapôt sjtoete (Q204a Mechelen),
ziĕnne ingkel kapot sjtoeete (Q208p Vijlen),
zinen inkel kepot stoiten (Q097p Ulestraten),
zinge inkel kapot stoate (Q207p Epen),
zinnen inkel kapot stoeëte (Q203p Gulpen),
zinən enkəl kapot stūətən (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
zènen enkel kapot loupen (L417p As),
zènen ènkel kapot stoute (Q078p Wellen),
zən ingkəls kapot loepə (P055p Kermt),
zənən e:ŋkəl kapot stu:tə (Q095p Maastricht),
zənən eŋkəl kəpot stōtə (Q089p Martenslinde),
zənən ēiŋkəl kapot stūtə (P176p Sint-Truiden),
zənən ēnkəl kəpoͅt stuətə (P179p Aalst-bij-St.-Truiden),
zənən inkel kəpot stoete (Q102p Amby),
zɛnən inkəl kapot stu:ətə (K358p Beringen),
zijn enkel stoten:
zienen inkel stoaten (L269p Blerick),
zienen inkel stoeate (L320p Hunsel),
zijn inkel staute (Q083p Bilzen),
zijn enkel stuk stoten:
den inkel sjtök sjtōēte (L296p Steyl),
ech heͅp minən ēnkəl støk gəstuətə (L286p Hamont),
ich høp minən eŋkəl støk chəstute (Q095p Maastricht),
ich həm mənən enkəl stök gestute (Q003p Genk),
ziene inkel stuk stoote (L385p Sint-Odiliënberg),
ziene änkel stuk (L211p Leunen),
zienen eenkel stuk stoate (L165p Heijen),
zijn enkel stukken:
zijn inkel stekke (Q083p Bilzen),
zijn enkel uiteen vallen:
ich øp menən ēͅinkəl oͅtēen (P186p Gelinden),
zənən ɛjnkəl owte:n vallə (P192p Voort),
zənən ɛjnkəl owtɛjn vallə (P188p Hoepertingen),
zijn schenen kapot lopen:
zen sxijn kapot loupə (P197p Heers),
zijn schenen stoten:
z`n sche:nən stu:ətən (K353p Tessenderlo)
|
de enkels bezeren door schuren bij het lopen op klompen || De enkels bij het stappen tegen elkaar strijken of slaan, zodat ze verwond geraken. [L 1, a-m; N 8, 71, 72, 78a, 79 en 84d; S 8] || etteren [SGV (1914)] || haarenkelen: Zijn enkel stuk stoten bij het lopen (haarenkelen). [N 84 (1981)] || ik heb mijn enkel stuk gestooten [ZND 01 (1922)], [ZND 01u (1924)] || kwetsen van de enkels bij een paard door ze onder het stappen tegen elkaar te schoppen. Ook toegepast op personen... || met de voeten buitenwaarts gaan [ZND 35 (1941)] || pijnlijke of ontvelde enkel door het tegen elkaar schuren bij het klomplopen || stoten: pijnlijk tegen elkaar stoten van de enkels [N 37 (1971)] || zijn enkel stuk stoten bij het lopen [SGV (1914)], [ZND B1 (1940sq)] || zijn enkel verwonden (b.v. met de klompen)
I-9, III-1-2
|
32889 |
haargaffel |
gaffel:
gafǝl (Q083p Bilzen
[(vroeger)]
, ...
P186p Gelinden,
P197p Heers,
Q081a Heesveld-Eik,
K314p Kwaadmechelen
[(vroeger)]
,
Q082p Munsterbilzen,
L355p Peer,
K353p Tessenderlo
[(vroeger)]
,
L289p Weert),
(contaminatie van gaffel en gavel)
gǭfǝl (L291p Helden),
(mv)
gafǝls (Q156p Borgloon, ...
K357p Paal,
L271p Venlo),
gaffeltje:
gɛfǝlkǝ (Q002p Hasselt),
(mv)
gafǝlkǝs (K358p Beringen
[(vroeger)]
),
gɛfǝlkǝs (L324p Baexem, ...
Q090p Mopertingen
[(vroeger)]
,
K357p Paal
[(vroeger)]
),
haargaffel:
hargafǝls (K314p Kwaadmechelen),
hãrgafǝls (P051p Lummen),
hā.rgafǝl (L366p Gruitrode, ...
L368p Neeroeteren),
hā.rgafǝls (L359p Beek, ...
L317p Bocholt,
L363p Ellikom,
L319p Molenbeersel,
L367p Neerglabbeek,
L362p Opitter,
L358p Reppel,
L361p Tongerlo),
hā.rgafǝlǝ (L360p Bree, ...
L415p Opoeteren),
hārgafǝl (L417p As, ...
L295p Baarlo,
K318p Berverlo,
L360p Bree,
L326p Grathem,
L356p Grote-Brogel
[(zeldzaam)]
,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L355p Peer
[(twee gaffels)]
,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L354p Wijchmaal),
hǭrgafǝl (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
hǭrgafǝls (K318p Berverlo
[(vroeger)]
, ...
K316p Heppen
[(vroeger)]
,
K359p Koersel
[(vroeger)]
,
K315p Oostham),
hǭǝrgafǝl (L286p Hamont),
(mv)
hārgafǝls (K358p Beringen, ...
L416p Opglabbeek,
L368b Waterloos,
L365p Wijshagen),
haargaffeltje:
hārgɛfǝlkǝ (L322p Haelen, ...
L325p Horn,
L318b Tungelroy),
haargeerdje:
hǭrgęrtjǝ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163p Ottersum),
haarkruk:
hārkrø̜k (L316p Kaulille, ...
L315p Kleine-Brogel),
hǭrkrøk (L353p Eksel, ...
L352p Hechtel,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
L313p Sint Huibrechts Lille),
hǭrkrø̜k (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
(mv)
hǭǝrkrøkǝn (L282p Achel),
haarmik:
harmek (K278a Stevensvennen),
hãǝrmek (K278p Lommel),
haarspie:
hǭrspi (Q077p Hoeselt),
haarstek:
hārstęk (L417p As),
(mv)
(h)ārstękǝ (L372p Maaseik),
haarvork:
hārvø̜̄rǝk (L244c America),
hārvø̜rǝk (L268p Velden),
hārvęrǝk (Q004p Gelieren Bret, ...
Q002b Kiewit),
hārvǫrǝk (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen),
hǭrvø̜.rǝk (L413p Helchteren, ...
L414p Houthalen,
Q001p Zonhoven),
hǭrvø̜rǝk (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum,
K361p Zolder),
hǭrvę.rǝk (Q003p Genk, ...
Q005p Zutendaal),
hǭrvęrǝk (Q003a Oud-Waterschei),
(mv)
hǭrvø̜.rǝkǝ (K360p Heusden
[(vroeger)]
),
steungaffel:
stø̄ngafǝl (L422p Lanklaar),
steungaffeltje:
stø̄ngɛfǝlkǝ (L420p Rotem),
stijp:
stī.p (L415p Opoeteren),
stīp (L374p Thorn),
stijpgaffeltje:
stip˲gɛfǝlkǝ (L422p Lanklaar),
stip:
step (Q156p Borgloon),
vork:
vø̜rǝk (L247p Broekhuizen, ...
Q071p Diepenbeek,
K317a Kerkhoven,
L214p Wanssum),
vę.rǝk (P056p Stokrooie)
|
De haargaffel is een houten gaffel waarmee men de zeis bij het haren in het veld ondersteunt. Meestal worden er twee, soms drie, tegelijk gebruikt. Soms gebruikt men voor dit doel twee stokken die in de vorm van een Andreaskruis in de grond gestoken worden. In veel plaatsen komt het gebruik van haargaffels niet (meer) voor, maar wordt het blad van de steel van de zeis afgenomen; zie kaart 25. In L 288a gebruikt men een schudgaffel ter ondersteuning van de steel; in L 291 een ploegstok. Zie afbeelding 7a. [N 18, 91; JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-3
|
32886 |
haargetuig |
haarbol met hamer:
haarbol met hamer (L289p Weert),
haarbullen:
hārbø̜lǝ (L215p Blitterswijck, ...
L247p Broekhuizen,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
haargerei:
hārgǝrēi̯ (Q033p Oirsbeek),
hārgǝręi̯ (L269p Blerick, ...
L331b Boukoul,
Q039p Hoensbroek,
L211p Leunen,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L331p Swalmen,
Q097p Ulestraten,
L386p Vlodrop),
hǭrgręi̯ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum),
haargerief:
hārgǝrēi̯f (Q002b Kiewit),
hǭrgǝref (P048p Halen),
hǭrgǝrif (Q005p Zutendaal),
hǭrgǝrīf (Q162p Tongeren),
haargeschier:
hārgǝsxīr (L269p Blerick, ...
L248p Lottum,
L268p Velden),
hārgǝšīr (L295p Baarlo, ...
L291p Helden,
Q022p Munstergeleen,
Q033p Oirsbeek,
L270p Tegelen),
haargetouw:
hārgǝtǫu̯ (L244c America, ...
L245p Meterik,
L266p Sevenum,
L318b Tungelroy,
L268p Velden),
hǭǝrgǝtǫu̯ (P180p Kerkom, ...
P177a Ordingen,
P174p Velm,
P227p Vorsen),
haargetuig:
(h)ārgǝtȳ.x (Q007p Eisden),
(h)ārgǝtȳx (Q032a Puth),
(h)ārgǝtø̄i̯x (L372p Maaseik),
(h)ōrgǝtø̜̄x (P176p Sint-Truiden),
hã(ǝ)rgǝtē̜.x (Q002p Hasselt),
hãrgǝtȳ.x (Q096c Neerharen),
hãrgǝtøi̯x (K278p Lommel),
hãrgǝtø̜̄x (Q156p Borgloon, ...
P051p Lummen),
hárgǝtø̜̄x (K314p Kwaadmechelen, ...
K315p Oostham),
hárgǝtø̜x (K361a Boekt Heikant, ...
K278p Lommel),
hā.rgǝtȳ.x (L317p Bocholt, ...
L369p Kinrooi,
L319p Molenbeersel),
hā.rgǝtī.x (L359p Beek, ...
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel,
L361p Tongerlo,
L365p Wijshagen),
hārgǝti.i̯x (L417p As, ...
L356p Grote-Brogel,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek),
hārgǝtix (L360p Bree, ...
L368b Waterloos),
hārgǝtyx (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
hārgǝtȳ.x (L419p Elen, ...
L370p Kessenich,
L315p Kleine-Brogel,
Q088p Lanaken,
Q010p Opgrimbie,
L371p Ophoven),
hārgǝtȳi̯.x (L421p Dilsen, ...
L316p Kaulille),
hārgǝtȳx (L324p Baexem, ...
L269p Blerick,
L426p Buchten,
L288c Eind,
L320a Ell,
Q018p Geulle,
L326p Grathem,
L322p Haelen,
L292p Heythuysen,
L426z Holtum,
L320p Hunsel,
Q111p Klimmen,
L289b Leuken,
L434p Limbricht,
L377p Maasbracht,
L292a Maxet,
Q204a Mechelen,
L294p Neer,
Q019a Neerbeek,
L321p Neeritter,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
L288a Ospel,
L290p Panningen,
Q203a Reijmerstok,
L329p Roermond,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
L423p Stokkem,
L270p Tegelen,
Q209p Teuven,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L289p Weert),
hārgǝtøi̯.x (L353p Eksel),
hārgǝtøi̯x (L429p Guttecoven, ...
L426z Holtum,
L332p Maasniel),
hārgǝtø̜̄.x (K358p Beringen),
hārgǝtø̜̄x (K318p Berverlo, ...
P045p Meldert),
hārgǝtø̜x (Q178p Val-Meer),
hārgǝtēi̯x (L360p Bree),
hārgǝtē̜.x (P057p Kuringen),
hārgǝtęi̯.x (L355p Peer),
hārgǝtīx (L416p Opglabbeek),
hārgǝtǫi̯x (K317a Kerkhoven),
hęrgǝtǫǝx (K353p Tessenderlo),
hōǝ.rgǝtȳ.x (L353p Eksel),
hǫu̯ǝrgǝtē̜i̯x (P055p Kermt, ...
P054p Spalbeek),
hǫǝrgǝtȳx (L286p Hamont),
hǭ ̞rgǝtø̜̄.x (L413p Helchteren),
hǭ ̞rgǝtē̜.x (Q002p Hasselt, ...
Q084p Waltwilder),
hǭ ̞ǝrgǝtø̜.x (L352p Hechtel),
hǭ(ǝ)rgǝtȳ.x (L282p Achel),
hǭ.rgǝtø̜̄.x (P051p Lummen),
hǭrgǝtȳ.x (L286p Hamont, ...
Q188p Kanne,
L314p Overpelt,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q172p Vroenhoven),
hǭrgǝtȳx (Q193p Gronsveld, ...
L422p Lanklaar,
Q095p Maastricht,
Q198b Oost-Maarland,
Q095a Oud-Caberg,
Q172p Vroenhoven,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
hǭrgǝtái̯.x (Q168p 'S-Herenelderen, ...
Q163p Berg,
Q176a Ketsingen,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
Q162p Tongeren),
hǭrgǝtøi̯x (K318p Berverlo, ...
K316p Heppen,
P107a Rummen),
hǭrgǝtø̄i̯x (Q077p Hoeselt),
hǭrgǝtø̄x (K358p Beringen, ...
P113p Binderveld,
P049p Donk,
P115p Duras,
P048p Halen,
P173p Halmaal,
P050p Herk-de-Stad,
P047p Loksbergen,
P222p Opheers),
hǭrgǝtø̜̄.x (Q160p Bommershoven, ...
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q079p Guigoven,
Q164p Heks,
Q158a Henis,
Q174p Herderen,
K360p Heusden,
Q165p Hopmaal,
L414p Houthalen,
Q157p Jesseren,
K359p Koersel,
Q157a Overrepen,
K357p Paal,
Q161p Piringen,
Q175p Riemst,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q178p Val-Meer,
Q166p Vechmaal,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
P192p Voort,
Q155p Werm,
Q079a Wintershoven,
P044p Zelem,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
hǭrgǝtø̜x (P117p Nieuwerkerken),
hǭrgǝtēx (Q093p Rosmeer),
hǭrgǝtē̜.x (Q072p Beverst, ...
Q002a Godschei,
Q170p Grote-Spouwen,
P057p Kuringen,
Q089p Martenslinde,
Q090p Mopertingen,
P056p Stokrooie),
hǭrgǝtęi̯.x (Q004p Gelieren Bret, ...
Q003p Genk,
Q081a Heesveld-Eik,
Q082p Munsterbilzen,
Q003a Oud-Waterschei),
hǭrgǝtī.x (Q087p Gellik, ...
Q094p Hees,
Q091p Veldwezelt),
hǭt˲gǝtái̯.x (Q242p Diets-Heur, ...
Q182p Nerem,
Q181p Sluizen),
hǭt˲gǝtøi̯.x (Q241p Rutten),
hǭǝrgǝtø̄i̯x (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
hǭǝrgǝtø̜̄.x (P179p Aalst, ...
P120p Alken,
P187p Berlingen,
P224p Boekhout,
Q071p Diepenbeek,
P186p Gelinden,
P184p Groot-Gelmen,
P195p Gutschoven,
P197p Heers,
P188p Hoepertingen,
Q152p Kerniel,
Q074p Kortessem,
P118p Kozen,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
P121p Ulbeek,
Q078p Wellen,
P118a Wijer,
Q073p Wimmertingen,
P177p Zepperen),
hǭǝrgǝtø̜̄x (P218p Borlo, ...
P182p Buvingen,
P046p Linkhout,
P214p Montenaken,
P107a Rummen,
P172p Wilderen,
P044p Zelem),
hǭǝrgǝtē.x (Q171p Vlijtingen),
hǭǝrgǝtē̜.x (P053p Berbroek, ...
P055p Kermt,
P052p Schulen),
ārgǝtyi̯x (L372p Maaseik, ...
L420p Rotem),
ārgǝtȳ.x (Q011p Boorsem, ...
L422p Lanklaar,
Q006p Leut,
Q009p Maasmechelen,
L424p Meeswijk,
Q012p Rekem,
L423p Stokkem,
Q013p Uikhoven,
Q008p Vucht),
ārgǝtø̄(u̯)x (L420p Rotem),
ōrgǝtęi̯.x (Q083p Bilzen),
ǭrgǝtø̜̄x (P176a Melveren, ...
P176p Sint-Truiden),
ǭǝrgǝtø̜̄x (P178p Brustem),
haarmateriaal:
haarmateriaal (L332p Maasniel),
haarsel:
hē̜rsǝl (L330p Herten, ...
L325p Horn,
L383p Melick,
L299p Reuver,
L331p Swalmen),
haartuig:
hārtȳx (L384p Herkenbosch, ...
Q039p Hoensbroek,
L271p Venlo),
haregetuig:
hārǝgǝtȳx (L267p Maasbree, ...
Q096c Neerharen,
L432p Susteren),
wetgetuig:
węt˲gǝtøx (L287p Boeket)
|
Het haargetuig is het gereedschap dat men bij het haren gebruikt, met name het haarspit, de haarhamer en het haarblok, en, bij het haren in het veld, de haargaffel(s). Soms zijn het haarspit en de haarhamer door een touw aan elkaar verbonden, en worden zo over de schouder gedragen. Het ene uiteinde van het touw zat aan het "oog" van het haarspit vast en het andere aan de steel van de hamer. [N 18, 85; JG 1a, 1b; add. uit N 18, 86, 87; A 4, 28e; L 20, 28e; R 3, 67; monogr.]
I-3
|
32887 |
haarhamer |
bikhamer:
bekhǭmǝr (Q172p Vroenhoven),
haar:
(h)ǭ(ǝ)r (P176p Sint-Truiden),
hǭǝr (P188p Hoepertingen, ...
P177p Zepperen),
haarbil:
hārbel (Q030p Schinveld),
haarhamel:
(h)ã(ǝ)rhãmǝl (Q002p Hasselt),
(h)ǭrhǭ.mǝl (P192p Voort),
(h)ǭrhǭmǝl (Q083p Bilzen),
(h)ǭrǭ.mǝl (Q084p Waltwilder),
(h)ǭrǭmǝl (P176p Sint-Truiden, ...
P172p Wilderen),
(h)ǭǝr(h)ǭmǝl (Q083p Bilzen),
ãrãmǝl (P193p Mettekoven),
hau̯ǝrhāmǝl (P121p Ulbeek),
hãrhãmǝl (Q156p Borgloon, ...
P045p Meldert),
hãrhāmǝl (Q002p Hasselt),
hãrhǭmǝl (Q096d Smeermaas),
hārhā.mǝl (K358p Beringen),
hārhāmǝl (L333p Asenray / Maalbroek, ...
L324p Baexem,
L327p Beegden,
L300p Beesel,
L297p Belfeld,
L331b Boukoul,
L323p Buggenum,
L322p Haelen,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
L384p Herkenbosch,
L330p Herten,
L325p Horn,
L414p Houthalen,
L320p Hunsel,
P055p Kermt,
Q002b Kiewit,
Q104a Limmel,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L383p Melick,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L385p Sint Odilienberg,
L331p Swalmen,
L386p Vlodrop,
L289p Weert),
hārhǭmǝl (K358p Beringen),
hārǭmǝl (Q088p Lanaken, ...
P176p Sint-Truiden),
hāǝrhǭmǝl (P050p Herk-de-Stad),
hǫrhǭmǝl (Q077p Hoeselt),
hǭ(ǝ)rhǭ.(ǝ)mǝl (Q071p Diepenbeek),
hǭrhãmǝl (Q078p Wellen),
hǭrhā.mǝl (Q002a Godschei, ...
K360p Heusden,
L414p Houthalen,
K359p Koersel,
P057p Kuringen,
P051p Lummen,
P056p Stokrooie,
K361p Zolder),
hǭrhāmǝl (P049p Donk, ...
P048p Halen,
P050p Herk-de-Stad,
P047p Loksbergen,
Q095p Maastricht,
P183p Mielen-boven-Aalst,
Q090p Mopertingen,
Q158p Riksingen,
Q187p Sint Pieter,
P211p Waasmont),
hǭrhāǝmǝl (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
hǭrhǭ.mǝl (Q168p 'S-Herenelderen, ...
Q072p Beverst,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
Q071p Diepenbeek,
Q087p Gellik,
Q170p Grote-Spouwen,
Q081a Heesveld-Eik,
Q158a Henis,
Q174p Herderen,
Q077p Hoeselt,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
Q188p Kanne,
Q167p Koninksem,
Q082p Munsterbilzen,
Q175p Riemst,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
Q178p Val-Meer,
Q166p Vechmaal,
Q080p Vliermaal,
Q172p Vroenhoven,
Q155p Werm,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q001p Zonhoven),
hǭrhǭmǝl (P179p Aalst, ...
Q072p Beverst,
P113p Binderveld,
P218p Borlo,
Q086p Eigenbilzen,
P186p Gelinden,
Q173p Genoelselderen,
P197p Heers,
Q176a Ketsingen,
Q089p Martenslinde,
P183p Mielen-boven-Aalst,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P222p Opheers,
K357p Paal,
Q168a Rijkhoven,
Q093p Rosmeer,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q162p Tongeren,
Q164a Widooie,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
hǭrǭ.mǝl (Q169p Membruggen, ...
Q091p Veldwezelt),
hǭthǭ.mǝl (Q242p Diets-Heur, ...
Q177p Millen,
Q182p Nerem,
Q241p Rutten,
Q181p Sluizen),
hǭu̯ǝrhǫu̯mǝl (Q156p Borgloon, ...
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
hǭu̯ǝrhǭmǝl (Q072p Beverst, ...
K317p Leopoldsburg),
hǭǝrhā.mǝl (P053p Berbroek, ...
P055p Kermt,
P052p Schulen),
hǭǝrhāmǝl (Q071p Diepenbeek, ...
P184p Groot-Gelmen,
P219p Jeuk,
P046p Linkhout,
P054p Spalbeek,
P044p Zelem,
P177p Zepperen),
hǭǝrhāǝmǝl (P121a Herten),
hǭǝrhǫmǝl (P118a Wijer),
hǭǝrhǭ.mǝl (P120p Alken, ...
P187p Berlingen,
P186p Gelinden,
Q153p Gors-Opleeuw,
P184p Groot-Gelmen,
Q079p Guigoven,
P195p Gutschoven,
Q152p Kerniel,
Q074p Kortessem,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P214p Montenaken,
P177a Ordingen,
Q157a Overrepen,
Q161p Piringen,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P058p Stevoort,
Q075p Vliermaalroot,
Q171p Vlijtingen,
Q078p Wellen,
Q079a Wintershoven),
hǭǝrhǭmǝl (K318p Berverlo, ...
P218p Borlo,
P188p Hoepertingen,
P219p Jeuk,
P117p Nieuwerkerken,
P107a Rummen,
P174p Velm,
P177p Zepperen),
wǫrhǭmǝl (Q083p Bilzen),
āǝraǝmǝl (K317p Leopoldsburg),
ǫu̯ǝrhǭmǝl (P188p Hoepertingen),
ǭrǭmǝl (P176a Melveren),
ǭǝrǭmǝl (P175p Gingelom),
haarhamer:
(h)ār(h)ā.mǝr (L369p Kinrooi, ...
L372p Maaseik),
(h)ār(h)āmǝr (Q032a Puth),
(h)ārhāmǝr (Q014p Urmond),
(h)ārā.mǝr (L422p Lanklaar, ...
Q009p Maasmechelen,
L424p Meeswijk,
L420p Rotem,
L423p Stokkem),
harhamǝr (L209p Merselo),
harhāmǝr (L216p Oirlo),
harhǭmǝr (K278p Lommel),
hau̯rhau̯mǝr (Q188p Kanne),
hãrhã.mǝr (Q096c Neerharen),
hãrhãmǝr (L244c America),
hā.rhā.mǝr (L360p Bree, ...
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L319p Molenbeersel,
L367p Neerglabbeek,
L312p Neerpelt,
L362p Opitter,
L361p Tongerlo),
hār(h)ā.mǝr (L419p Elen, ...
Q010p Opgrimbie,
L371p Ophoven),
hār(h)āmǝr (L427p Obbicht),
hārhamǝr (Q211p Bocholtz, ...
Q119p Eygelshoven,
Q121p Kerkrade,
L265p Meijel,
Q197p Noorbeek,
Q118p Schaesberg),
hārhā.mǝr (L417p As, ...
L356p Grote-Brogel,
L413p Helchteren,
L316p Kaulille,
L370p Kessenich,
L315p Kleine-Brogel,
L364p Meeuwen,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L355p Peer,
L368b Waterloos,
L365p Wijshagen),
hārhāmǝr (L191p Afferden, ...
Q102p Amby,
L250p Arcen,
L295p Baarlo,
Q103p Berg / Terblijt,
K358p Beringen,
L378q Berkelaar,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
L287p Boeket,
Q096a Borgharen,
L428p Born,
L360p Bree,
L434a Broeksittard,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt,
L288c Eind,
L430p Einighausen,
L320a Ell,
Q262p Eynatten,
Q202p Eys,
Q018p Geulle,
L214a Geysteren,
L326p Grathem,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L352p Hechtel,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
L291p Helden,
L330p Herten,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
Q255p Kelmis,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L379p Laak,
L289b Leuken,
L211p Leunen,
L434p Limbricht,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
Q204a Mechelen,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
Q034p Merkelbeek,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L294p Neer,
Q019a Neerbeek,
L321p Neeritter,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L380p Ohé,
Q033p Oirsbeek,
L426z OnHoltumbekend,
L416p Opglabbeek,
Q095a Oud-Caberg,
L290p Panningen,
L355p Peer,
L381b Peij,
L387p Posterholt,
Q111q Ransdaal,
Q203a Reijmerstok,
L299p Reuver,
Q117b Rimburg,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L270p Tegelen,
Q112z Ten Esschen,
Q197a Terlinden,
Q209p Teuven,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
L213p Well,
L215a Wellerlooi,
Q113a Welten),
hārhǭmǝr (K318p Berverlo, ...
Q029p Bingelrade,
Q088p Lanaken,
K353p Tessenderlo),
hārā.mǝr (L421p Dilsen, ...
Q007p Eisden,
Q012p Rekem),
hāǝrhāmǝr (K357p Paal),
hē̜rhāmǝr (Q102p Amby),
hǫu̯ǝrhãmǝr (K278p Lommel),
hǭ(ǝ)r(h)ā.mǝr (L286p Hamont),
hǭ(ǝ)rhāmǝr (L282p Achel),
hǭ(ǝ)rhǭmǝr (K314p Kwaadmechelen, ...
K315p Oostham),
hǭrhãmǝr (Q078p Wellen),
hǭrhā.mǝr (L352p Hechtel, ...
L313p Sint Huibrechts Lille),
hǭrhāmǝr (Q096p Bunde, ...
L164p Gennep,
L165p Heijen,
L414p Houthalen,
L422p Lanklaar,
Q095p Maastricht,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
Q208p Vijlen,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
hǭrhǭ.mǝr (Q003p Genk, ...
L314p Overpelt,
Q005p Zutendaal),
hǭrhǭmǝr (Q168p 'S-Herenelderen, ...
Q163p Berg,
K318p Berverlo,
P218p Borlo,
Q198p Eijsden,
L244b Griendtsveen,
Q193p Gronsveld,
Q074p Kortessem,
Q198b Oost-Maarland,
Q003a Oud-Waterschei,
K353p Tessenderlo,
Q001p Zonhoven),
hǭu̯ǝrhǭmǝr (Q072p Beverst),
hǭǝrhãmǝr (P048p Halen, ...
K353p Tessenderlo),
h˙ā(ǝ)rhā.mǝr (L317p Bocholt),
h˙ārh˙āmǝr (Q200p s-Gravenvoeren, ...
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
ārãmǝr (Q009p Maasmechelen),
ārā.mǝr (Q012p Rekem, ...
Q013p Uikhoven,
Q008p Vucht),
ārāmǝr (Q016p Lutterade),
hamel:
hā.mǝl (Q002a Godschei),
hǭ.mǝl (Q163p Berg, ...
P224p Boekhout,
P197p Heers,
Q094p Hees,
Q164p Heks,
P188p Hoepertingen,
Q167p Koninksem,
P118p Kozen,
Q088p Lanaken,
Q240p Lauw,
Q089p Martenslinde,
Q090p Mopertingen,
Q175p Riemst,
Q241p Rutten,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P121p Ulbeek,
Q171p Vlijtingen,
P118a Wijer),
hǭmǝl (P182p Buvingen, ...
P115p Duras,
P048p Halen,
P173p Halmaal,
P180p Kerkom,
P117p Nieuwerkerken,
K357p Paal,
P227p Vorsen,
Q078p Wellen,
Q073p Wimmertingen,
P177p Zepperen),
ǭ.mǝl (Q083p Bilzen),
ǭmǝl (P178p Brustem, ...
P176p Sint-Truiden),
hamel voor te haren:
hǭmǝl vør tǝ hǭrǝ (Q077a Alt-Hoeselt),
hamer:
hã.mǝr (L354p Wijchmaal),
hãmǝr (Q004p Gelieren Bret, ...
K317a Kerkhoven),
hā.mǝr (L282p Achel, ...
L359p Beek,
L353p Eksel,
L368p Neeroeteren,
L358p Reppel),
hāmǝr (Q191p Cadier),
hǭmǝr (K316p Heppen),
ā.mǝr (Q011p Boorsem, ...
Q006p Leut,
L372p Maaseik),
hardhamer:
(h)ɛthǭmǝr (K315p Oostham),
hɛrthāmǝr (L296p Steyl),
mejhaarder:
mɛ̄i̯hārǝr (Q088p Lanaken)
|
De haarhamer is een vrij zware (ongeveer anderhalve kilo) ijzeren hamer met een korte houten steel, die speciaal wordt gebruikt om te haren. Het ijzeren deel loopt doorgaans aan beide kanten (soms aan één kant) uit in een scherpe bek van 3 à 4 mm. breed, die wel de baan wordt genoemd. De zuiverheid van deze baan is van belang om goed te kunnen haren. Van tijd tot tijd wordt de baan van de bek door de smid weer bijgesteld. Zie afbeelding 7b, nummer 1. [N 18, 86; JG 1a, 1b, 2c; L 1 a-m; L 26, 4; S 12; add. uit N 11, N 14, 131; N 15; N 27; A 4, 28; A 23, 16; L 20, 28; Lu 1, 16; mongr.]
I-3
|
33801 |
haarkrans |
haarband:
guu̯ɛrbānt (Q181p Sluizen),
gu̯orba.nt (Q182p Nerem),
gu̯orbant (Q177p Millen),
gu̯ǫrba.nt (Q163p Berg, ...
Q242p Diets-Heur),
harbant (K314p Kwaadmechelen, ...
K353p Tessenderlo),
harbānt (K316p Heppen, ...
K315p Oostham),
huǝrba.nt (Q165p Hopmaal, ...
Q168p s-Herenelderen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q166p Vechmaal),
huǝrbānt (Q160p Bommershoven, ...
P186p Gelinden,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q164p Heks,
P188p Hoepertingen,
Q152p Kerniel,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q157a Overrepen,
Q161p Piringen,
Q076p Romershoven,
Q241p Rutten,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
huǫ.rbānt (Q155p Werm),
huɛrba.nt (P223p Rukkelingen-Loon, ...
Q080p Vliermaal),
hō.rba.nt (Q072p Beverst, ...
Q003p Genk,
Q005p Zutendaal),
hō.rbānt (Q174p Herderen, ...
Q090p Mopertingen,
P117p Nieuwerkerken,
Q075p Vliermaalroot,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
hōrbant (P179p Aalst, ...
K318p Berverlo,
P113p Binderveld,
P115p Duras,
P050p Herk-de-Stad,
P047p Loksbergen,
P172p Wilderen),
hōǝrba.nt (P053p Berbroek, ...
L353p Eksel,
Q002a Godschei,
Q158a Henis,
K360p Heusden,
P055p Kermt,
K359p Koersel,
P056p Stokrooie,
Q084p Waltwilder,
P118a Wijer,
K361p Zolder),
hōǝrbant (P049p Donk, ...
P048p Halen,
P219p Jeuk,
P047p Loksbergen,
P045p Meldert,
P044p Zelem),
hōǝrbānt (P187p Berlingen, ...
Q083p Bilzen,
P224p Boekhout,
P218p Borlo,
P184p Groot-Gelmen,
P177a Ordingen,
P052p Schulen,
Q178p Val-Meer,
P174p Velm,
Q073p Wimmertingen),
hő̄rba.nt (Q091p Veldwezelt),
hūorba.nt (P051p Lummen),
hūorbānt (Q162p Tongeren),
hūrba.nt (P120p Alken),
hūǝrbānt (P227p Vorsen),
hǫu̯ǝrbānt (K278p Lommel),
hǭ.rba.nt (L417p As, ...
L416p Opglabbeek,
Q001p Zonhoven),
hǭrba.njtjš (L370p Kessenich),
hǭrba.nt (L282p Achel, ...
L359p Beek,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
L352p Hechtel,
L315p Kleine-Brogel,
L364p Meeuwen,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L314p Overpelt,
L358p Reppel,
L313p Sint Huibrechts Lille,
L361p Tongerlo,
L354p Wijchmaal,
L365p Wijshagen),
hǭrbai̯njtjš (L319p Molenbeersel),
hǭrbant (K358p Beringen, ...
L422p Lanklaar,
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek),
hǭrbantj (L425p Grevenbicht / Papenhoven, ...
L328p Heel,
L330p Herten,
L325p Horn,
L369p Kinrooi,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L293p Roggel,
Q020p Sittard,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L374p Thorn),
hǭrbaŋkt (L290p Panningen),
hǭrbā.nt (Q096p Bunde, ...
L421p Dilsen,
L286p Hamont,
Q094p Hees,
Q188p Kanne,
L316p Kaulille,
Q088p Lanaken,
L367p Neerglabbeek,
L312p Neerpelt,
Q175p Riemst,
L423p Stokkem,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen,
L289p Weert),
hǭrbāi̯.njtjš (L369p Kinrooi),
hǭrbɛntj (Q014p Urmond),
hǭęrba.nt (K357p Paal),
oǝrba.nt (P118p Kozen),
uǝrbānt (P195p Gutschoven, ...
P197p Heers,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P121p Ulbeek),
wuǫrbānt (Q168a Rijkhoven),
wø̜rbant (Q089p Martenslinde),
wǫrbānt (Q077p Hoeselt, ...
Q169p Membruggen),
ōrbānt (Q159p Broekom, ...
P173p Halmaal,
P176p Sint-Truiden),
ōǝrba.nt (Q156p Borgloon, ...
Q172p Vroenhoven),
ōǝrbant (Q071p Diepenbeek, ...
P175p Gingelom),
ōǝrbānt (Q157p Jesseren, ...
P192p Voort),
ūǝrba.nt (Q074p Kortessem, ...
Q078p Wellen),
ǭrba.nt (Q011p Boorsem, ...
Q007p Eisden,
L419p Elen,
Q002p Hasselt,
Q006p Leut,
Q009p Maasmechelen,
Q012p Rekem,
Q013p Uikhoven,
Q008p Vucht),
ǭrbānt (L422p Lanklaar, ...
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L420p Rotem),
haarbeen:
hǭrbīn (P176p Sint-Truiden),
haarkrans:
hōǝ.rkra.ns (Q002a Godschei, ...
L414p Houthalen),
haarrand:
hōǝ.ra.ŋk (Q081a Heesveld-Eik, ...
Q082p Munsterbilzen),
hǫra.ŋk (Q087p Gellik),
harenband:
hōrǝbant (K353p Tessenderlo),
urǝbā.nt (Q079p Guigoven),
hoefkroon:
hōfkrun (Q095p Maastricht),
hoefrand:
hoefrand (L271p Venlo),
hōfraŋk (Q112a Heerlerheide, ...
Q117a Waubach),
kroon:
kroon (L163p Ottersum),
krou̯n (P188p Hoepertingen),
kroǝn (L269p Blerick, ...
L271p Venlo),
krun (L295p Baarlo, ...
Q198b Oost-Maarland,
P058p Stevoort,
Q101p Valkenburg,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
kruǝn (L282p Achel, ...
L286p Hamont,
P050p Herk-de-Stad,
Q121p Kerkrade,
Q252p Moresnet,
L314p Overpelt,
K353p Tessenderlo),
kryn (L360p Bree),
krōn (L265p Meijel, ...
L387p Posterholt,
L374p Thorn,
Q162p Tongeren
[(kroon: krans)]
),
krōǝn (L328p Heel, ...
L330p Herten,
Q111p Klimmen,
P214p Montenaken,
L294p Neer,
Q032a Puth),
krūn (L324p Baexem, ...
Q188p Kanne),
krūǝn (Q002p Hasselt, ...
Q113p Heerlen,
Q250p Hombourg,
Q204a Mechelen,
L290p Panningen,
L266p Sevenum,
L268p Velden,
L210p Venray),
krǭn (Q014p Urmond),
krǭu̯n (Q153p Gors-Opleeuw, ...
P197p Heers,
P222p Opheers),
kroonrand:
kroonrand (L191p Afferden, ...
Q099q Rothem),
kruǝnraŋk (L270p Tegelen, ...
L271p Venlo),
krōǝnrantj (L331p Swalmen),
krōǝnraŋk (L332p Maasniel),
krūǝnrant (L317p Bocholt),
rand:
rant (K278p Lommel),
wrijf:
vrif (L364p Meeuwen)
|
Deel van de paardevoet waar de hoef aan het vlees vastzit. Elke hoef heeft een haarkrans of kroonrand tussen de hoef en de koot. Deze haarkrans mag niet geschoren worden, omdat de daar aanwezige haren tot bescherming van de uiterst gevoelige kroonrand dienen. [JG 1a, 1b; N 8, 32.7, 32.8, 32.15 en 32.16]
I-9
|
17795 |
haarlok |
bek:
Golvend liggend op het hoofd.
bek (Q162p Tongeren),
Modeterm; bekvormig, golvend gekruld haar op het voorhoofd.
bêk (Q083p Bilzen),
bles:
blès (L353p Eksel, ...
L353p Eksel),
In het gezicht.
blès (Q083p Bilzen),
Spelling: <`> = sjwa.
blès (L317p Bocholt),
blesje:
blèske (Q083p Bilzen),
bos:
bos (K278p Lommel, ...
L265p Meijel),
bòs (L416p Opglabbeek),
ne bos hoor: grotere hoeveelheid.
bos (L353p Eksel),
bosje:
[sic]
bèsken hoar (L355p Peer),
floche (fr.):
floͅs (K278p Lommel),
floche-tje (<fr.):
fløskən (K278p Lommel),
frou (fr.):
froei (Q240p Lauw),
geknuppelde staart:
geknəppelde stat (P219p Jeuk),
haarlok:
haorlok (L369p Kinrooi),
hoarlok (L282p Achel, ...
L360p Bree,
Q086p Eigenbilzen),
haarstreng:
haarstreng (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
haorstrank (Q203b Ingber),
kles:
Klis.
kles (K278p Lommel),
krul:
kreul (Q121p Kerkrade, ...
Q222p Vaals),
krol (P120p Alken, ...
Q035p Brunssum,
Q086p Eigenbilzen,
L328p Heel,
Q112c Kunrade,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
Q197a Terlinden),
kròl (Q207p Epen, ...
Q095p Maastricht,
Q117p Nieuwenhagen),
kròòlg (L387p Posterholt),
⁄n kròl (Q021p Geleen),
(v.).
kr‧oͅl (Q202p Eys),
Gekruld.
kròl (Q162p Tongeren),
ps. invuller twijfelt over het antwoord!
krol ? (Q109p Hulsberg),
vr.
kr‧oͅl (Q203b Ingber),
krulhaar:
krulhaar (Q001p Zonhoven),
Gekruld.
krol hoar (L352p Hechtel),
krulletje:
krulleke (L217p Meerlo),
krulləkə (L265p Meijel),
krölke (Q095p Maastricht),
kuif:
cfr. kuif(je).
kóf (L360p Bree),
lange manen:
lang mane (L267p Maasbree),
lok:
ein lok (Q098p Schimmert),
lok (Q019p Beek, ...
L300p Beesel,
L428p Born,
Q096p Bunde,
Q095a Caberg,
Q027p Doenrade,
Q202p Eys,
Q018p Geulle,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
L292p Heythuysen,
L414p Houthalen,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L322a Nunhem,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen,
L266p Sevenum,
Q015p Stein,
Q032b Sweikhuizen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q112b Ubachsberg,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q117a Waubach,
Q201p Wijlre,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
lōk (L429p Guttecoven),
lŏk (Q117p Nieuwenhagen),
lòk (Q113p Heerlen, ...
Q095p Maastricht,
L266p Sevenum,
Q014p Urmond,
L271p Venlo),
lôk (Q039p Hoensbroek),
⁄n lok (L269p Blerick, ...
Q098p Schimmert),
Minder courant.
lok (Q083p Bilzen),
Spelling: <`> = sjwa.
lok (L316p Kaulille),
lokje:
lökske (L320a Ell, ...
Q021p Geleen),
lökskə (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L320b Kelpen,
Q033p Oirsbeek),
lùkske (L266p Sevenum),
piezelen:
(doeg tich toch die piezele oet t geziech!).
piezele (Q095p Maastricht),
pijpenlok:
piepə-lok (Q033p Oirsbeek),
poes:
en pōēs häör (L216p Oirlo),
n poes hoor (L353p Eksel),
ne poes haor (L382p Montfort),
poe-s haor (L322a Nunhem),
poes (L353p Eksel, ...
L353p Eksel,
L330p Herten (bij Roermond),
L265p Meijel),
poesje:
puske (L432p Susteren),
puuske (L294p Neer),
puuskə (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
Recht stukje.
poeske hoar (L352p Hechtel),
schanslok:
sjanslok (Q095p Maastricht),
smeel:
Van Dale: smeel, lange grasspriet...
smeel (L246p Horst),
staart:
sjtaart (L386p Vlodrop),
stoep:
stoep haore (Q175p Riemst, ...
Q178p Val-Meer),
streep:
sjtrīēp (Q113p Heerlen),
strems:
strems (L320c Haler),
streng:
sjtreng (Q018p Geulle),
sjtránk (Q113p Heerlen),
streng (Q086p Eigenbilzen, ...
L164p Gennep,
K317a Kerkhoven,
Q095p Maastricht,
L382p Montfort,
K353p Tessenderlo,
L271p Venlo,
Q001p Zonhoven),
strèng (Q082p Munsterbilzen),
stréng (L271p Venlo),
strêng hoar (Q003p Genk),
Couranter in de betekenis eindje garen.
strêng (Q083p Bilzen),
strengetje:
sjtrenske (L432p Susteren),
strengske (Q095p Maastricht),
stresje:
stresken hoar (L355p Peer),
struif:
stroef (Q071p Diepenbeek),
stroep (P188p Hoepertingen),
stroof (K361p Zolder),
strouwf (Q188p Kanne, ...
Q091p Veldwezelt),
strŏĕf (L416p Opglabbeek),
struif (Q171p Vlijtingen),
stróf (L417p As),
Mv. sjtroeve.
sjtroef (Q200p s-Gravenvoeren),
Onverzorgd; (ook) afgeknipt, in aluminiumfolie.
stroef (Q083p Bilzen),
stroef hoor: grotere hoeveelheid.
stroef (L353p Eksel),
Wilde lok haar die zich niet laat meekammen.
straof (Q080p Vliermaal),
struifje:
vb. vooraan in een frou en dat blijft nooit plat liggen, omdat er een vronk in t haar is.
struifke (P219p Jeuk),
Verkleinwoord.
straifke (Q188p Kanne),
struivel:
strōēvəl (Q095p Maastricht),
struiveltje:
struuvəlkə (Q095p Maastricht),
struiver:
stroever (Q095p Maastricht),
tres:
tres (L353p Eksel, ...
Q170p Grote-Spouwen,
P219p Jeuk,
K317p Leopoldsburg,
K278p Lommel,
Q080p Vliermaal,
P227p Vorsen),
trisse (Q095p Maastricht),
trés (L271p Venlo),
Kleine vlecht.
três (Q083p Bilzen),
tros:
taos (L210p Venray),
tros (L364p Meeuwen),
vlecht:
vlê.jch (Q153p Gors-Opleeuw),
wis:
wes (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
wusj (Q016p Lutterade),
wès (L371a Geistingen, ...
Q077p Hoeselt,
L321a Ittervoort),
wösj (L432p Susteren),
wəs (P047p Loksbergen),
= stroef, minder courant.
wès (Q083p Bilzen),
Spelling: <`> = sjwa.
wès (L316p Kaulille),
wisje haar:
wèske hoar (Q005p Zutendaal)
|
een bosje haar van min of meer slingerende gedaante [lok, streng, tres, toer] [N 86 (1981)] || Haarlok. Een bosje haar van min of meer slingerende gedaante [lok, streng, tres, toer] [N 114 (2002)]
III-1-1
|
32881 |
haarpad van het blad van de zeis |
braam:
brǭm (Q013p Uikhoven),
gewaat:
gǝwāt (Q096c Neerharen),
gǝwǭt (Q075p Vliermaalroot),
gewerd:
gewerd (Q074p Kortessem),
gezwad:
gǝzwǭ.t (Q087p Gellik),
gǝzwɛt (P118a Wijer),
haar:
haar (Q039p Hoensbroek, ...
Q204a Mechelen,
Q099q Rothem),
haarbaan:
haarbaan (L427p Obbicht),
haarkant:
haarkant (P047p Loksbergen),
haarpad:
hārpat (L247p Broekhuizen),
hārpāt (L295p Baarlo, ...
L269p Blerick,
L326p Grathem,
Q009p Maasmechelen,
L383p Melick,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L270p Tegelen,
Q097p Ulestraten,
L268p Velden,
L271p Venlo),
hǭrpat (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum,
L214p Wanssum),
hǭrpāt (L372p Maaseik, ...
Q097p Ulestraten),
haarpadje:
hārpętjǝ (L211p Leunen),
haarsnij:
haarsnij (Q088p Lanaken),
haarwaat:
haarwaat (L288a Ospel),
hamerslag:
hāmǝrslāx (L360p Bree),
het scherp:
het scherp (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163p Ottersum),
šɛrǝp (Q094p Hees, ...
Q091p Veldwezelt),
pad:
pat (K314p Kwaadmechelen),
scherpe kant:
šērǝpǝ kānt (Q198b Oost-Maarland),
snaad:
snǭt (Q022p Munstergeleen),
snede:
snē (Q085p Hoelbeek, ...
P057p Kuringen,
Q076p Romershoven,
Q078p Wellen),
snid:
snēt (Q077p Hoeselt, ...
Q088p Lanaken),
snīt (Q087p Gellik, ...
Q089p Martenslinde,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
šnēt (Q209p Teuven),
snijpad:
snēpat (L426z Holtum),
snit:
snet (Q094p Hees),
waat:
wā.t (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen),
wāt (L422p Lanklaar, ...
L372p Maaseik,
L424p Meeswijk,
L294p Neer,
Q096c Neerharen,
P052p Schulen,
P054p Spalbeek,
L423p Stokkem,
L268p Velden,
Q008p Vucht),
wōt (P055p Kermt),
wǭt (Q002p Hasselt),
wǭǝt (Q071p Diepenbeek),
zwaad:
zwǭt (P118p Kozen)
|
De baan langs de snede van het blad van de zeis, die met de haarhamer wordt uitgeslagen. Zie de toelichting bij de lemma''s ''snede van het bland van de zeis'' en ''haren''. Zie afbeelding 5, nummer 6. [N 18, 68f; JG 2c]
I-3
|