e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
jong vrouwelijk schaap tot ongeveer een half jaar germ: germ (Echt), gɛlm (Maasbree), gɛrm (Meijel), germpje: germkǝ (Ophoven, ... ), gɛrmkǝ (Noorbeek), jong lammetje: joŋk lɛmkǝ (Thorn), jong ooi: joŋ ōi̯ (Meijel), lammetje: lɛmkǝ (Epen, ... ), ooi: ō (Hoepertingen), ooilam: ōi̯lam (Meijel), ooilammetje: ōi̯lɛ̄mkǝ (Meijel) [N 77, 5] I-12
jonge boom boom: pot (Sint-Truiden), bronkmei: bronkmeije (Heerlen), heester: heister (Grathem), poot: etym. (e.d.), zie boek  poo.ët (Zonhoven) boompjes ter ere van de bronk langs de huizen geplant || jong boompje || jonge boom [ZND m] III-4-3
jonge brasem bliek: blee:k (Roermond, ... ), bleek (Blerick, ... ), bleik (Roermond), bliek (Blerick, ... ), blik (Hamont, ... ), cassettebandje  blik (Meijel, ... ), eigen spellingsysteem  bliek (Ell, ... ), Endepols  bleek (Heer, ... ), blik (Maastricht), ideosyncr.  bleik (Vlodrop), blik (Velden), IPA  blik (Kwaadmechelen), oude spelling  bliek (Meijel), Veldeke (aangepast)  bliek (Tienray), WBD/WLD  bleek (Ophoven), blik (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), WBD/WLD é leunt aan bij ö  blék (As), WLD  bleek (Klimmen, ... ), blēēk (Brunssum), blĕĕk (Steyl), bliek (Born, ... ), blik (Itteren, ... ), blīēk (Venlo), blĭĕk (Gennep), bliekje: blikske (Stein), WBD/WLD ?  blikskə (Maastricht), brasem: brasem (Gulpen), briesum (Venlo), brasempje: WBD/WLD  briesəmkə (Maastricht), jonge brasem: jong brasem (Vaals) bliek (vis) || De jonge brasem is zilverglanzend (bleek, bliek) [N 83 (1981)] || vissoort III-4-2
jonge den struizeldennetjes: stroezeldenkes (Tungelroy) lage dennetjes III-4-3
jonge duif duifje: duifkes (Maastricht), düfche (Simpelveld), düfkes (Venlo), jaarduif: 1 jaar oud  jòrdauf (Tongeren), jong: jong (Vlodrop), jônk (Swalmen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  énne jong (Wanssum), jonge duif: jong doef (As, ... ), jòng doëf (Sevenum), jóng dóuf (As), jông doehf (Herten (bij Roermond)), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ’n joeng dauf (Bilzen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  én jong doef (Wanssum), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  jòng doef (Thorn), jonge, een ~: ene joonge (Doenrade), jonge (Houthalen, ... ), une jounge (Doenrade), ənnə jongə (Beesel), ’ne jónge (Klimmen), (m.).  jo.ŋə (Eys), Opm. mv.: jòng.  ne jònge (Zolder), nestjong: nèst jònk (Echt/Gebroek), pieper: ne pieper (Koersel), pi.pərs (Dilsen), piej-pêr (Widooie), piejper (Jeuk, ... ), pieper (Altweert, ... ), piepesj (Sittard), piepèr (Guttecoven), piepër (Hoeselt), piper (Geistingen), pipər (Zutendaal), pièper (Venlo, ... ), piéper (Gronsveld, ... ), piëper (Sevenum), pīēper (Echt/Gebroek), pīēpër (Tongeren), pīpər (Gutshoven, ... ), pīəpər (Niel-bij-St.-Truiden), pĭĕper (Venray, ... ), pîeper (Kortessem), une pieper (Doenrade), ôêne pieper (Eisden), ’ne pieper (Klimmen), ’t is ene pieper (Doenrade), (in zijn levensjaar).  une pieper (Doenrade), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ’ne piēper (Bilzen, ... ), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  piepər (Grathem, ... ), Algemene opmerking: deze vragenlijst is heel slecht ingevuld!  piëper (Maasbree), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  pieper (Thorn), ideosyncr. jonge duiven  piepesj (Sittard), Jonger.  pieper (Zolder), Klanknabooting.  pieper (Zonhoven), Klanknabootsing.  pieper (Uikhoven), Lat. pipio + suff. -er; vgl. Fr. pigeon < pipionem (acc.).  pīēpër (Tongeren), Onomatopoëtische vorming.  pipər(t) (Meeswijk), Van als ze veren krijgen t.em. vliegen.  pi.pərs (Stokkem), Verouderd.  piepesj (Sittard), pieperd: piepert (Echt/Gebroek, ... ), pipər(t) (Meeswijk), Höbstoe al piepers? Wieniae waere de piepers aafgerichtj?  piepert (Echt/Gebroek), Onomatopoëtische vorming.  pipər(t) (Meeswijk), piepertje: pieperke (Jesseren), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  en pieperke (Wanssum), piepjong: piepjonk (Kortessem), piepklots: pĕa͂pklots (Castenray, ... ), stoppeljong: stoͅpəljoŋk (Zonhoven), te jong: te jonk (Vlodrop) 1. Jonge duif. || 1. Pieper. || 2. Jonge duif. || 2. Jonge duiven. || [1]. Jonge duif. || [Jonge] Duif. || duif (jonge) || duif, jong [N 83 (1981)] || duif, jonge [Goossens 1c (1955b)], [ZND m] || duif, jonge — || duif, naar leeftijd || duivejong || een jonge duif jonger dan één jaar? [N 93 (1983)] || Hoe heet een jonge duif, nog te jong om mee te spelen? [N 93 (1983)] || Hoe zegt men van zon jong: het kan pas vliegen? [N 93 (1983)] || Jong dat pluimen begint te krijgen. [Goossens 1b (1960)] || Jonge duif. || Pieper, jonge duif. || Pieper: 1. Pieper (o.a. vogeltje van de familie der kwikstaarten, jonge duif). || Pieper: 2. Jonge eenjarige duif. || Pieper: b) jonge duif. || Pieper: Jonge duif. III-3-2, III-4-1
jonge duif add. papklots: pápklots (Venray) 2. Jonge duif tot 9 dagen, die pap krijgt uit de krop van de ouder. III-3-2
jonge gans gans: gau̯s (Eksel), gaz (Duras), gās (Montenaken), gansje: gai̯skǝ (Amstenrade, ... ), ganskǝ (Borkel, ... ), ganšǝ (Haelen), gaskǝ (Diepenbeek), gau̯skǝ (Grote-Brogel, ... ), gaęi̯skǝ (Limbricht, ... ), gaǝnskǝ (Budel), gięskǝ (Houthem), gøskǝ (Roggel), gø̄i̯skǝ (Schinnen), gø̄skǝ (Haelen, ... ), gø̜̄skǝ (Gulpen, ... ), gø̜i̯skǝ (Brunssum, ... ), gø̜skǝ (Gulpen, ... ), gø̜ǝskǝ (Eys, ... ), gāskǝ (Muizen, ... ), gāu̯skǝ (Opitter), gēi̯skǝ (Meerssen, ... ), gēnskǝ (Stramproy), gēskǝ (Lanklaar), gēǝnskǝ (Venlo), gē̜i̯skǝ (Urmond), gē̜nskǝ (Eijsden, ... ), gē̜skǝ (Borgloon, ... ), gęi̯skǝ (Amby, ... ), gęnskǝ (Bree, ... ), gęskǝ (Amby), gęu̯skǝ (Roosteren, ... ), gęǝskǝ (Heers, ... ), gōskǝ (Rimburg), gǫu̯skǝn (Berg), gǭǝskǝ (Grathem, ... ), gɛi̯skǝ (Bemelen, ... ), gɛnskǝ (Afferden, ... ), gɛskǝ (Amby, ... ), gɛu̯skǝ (Echt, ... ), jø̄skǝ (Rimburg), jø̄šǝ (Kerkrade, ... ), jø̜̄sjǝ (Bocholtz, ... ), jø̜sjǝ (Chevremont), jø̜ǝsjǝ (Kerkrade, ... ), jɛnšǝ (Bleijerheide), jɛŋšǝ (Vaals), ganskuiken: gau̯skykǝ (Peij), gau̯ǝskȳkǝ (Munstergeleen), gāskȳkǝ (Velden), gǭskȳkǝ (Heythuysen), gǭskø̜i̯kǝ (Nuth), ganzenkieken: ganzǝkikǝ (Niel-bij-As), ganzǝkękǝ (Houthalen), ganzǝkī.kǝ (As, ... ), ganzǝkīkǝ (Opglabbeek), ganzenkippetje: ganzǝkipkǝ (Afferden), ganzenkuiken: ganzǝkykǝ (Middelaar), ganzǝkykǝn (Wellerlooi), ganzǝkȳkǝ (America, ... ), ganzǝkøkǝ (Geysteren), gau̯sǝkȳkǝ (Sevenum), gau̯zǝkȳkǝ (Geulle, ... ), gou̯zǝkȳkǝ (Berg / Terblijt, ... ), guǝzǝkȳkǝ (Grathem), gā.zǝkø̜̄kǝ (Diepenbeek, ... ), gā.zǝkęi̯kǝ (Genk, ... ), gāu̯zǝkȳkǝ (Koningsbosch), gāzǝkȳkǝ (Hout-Blerick), gǭzǝkȳkǝ (Beegden, ... ), ganzenkuikje: gau̯zǝkykskǝ (Geulle), gǭzǝkykskǝ (Vijlen), ganzetje: gāsǝkǝ (Gingelom), jong gansje: joŋ gai̯skǝ (Schinnen), joŋ gø̜̄skǝ (Ubachsberg), joŋk ganskǝ (Beringen), jōŋ gãnskǝ (Bergen, ... ), jonge gans: jonge gans (Gulpen), jou̯ŋ gās (Gutschoven, ... ), jou̯ŋǝ gās (Attenhoven), joŋ ans (Opoeteren), joŋ gans (Bocholt, ... ), joŋ ganz (Beek), joŋ gau̯s (Gruitrode, ... ), joŋ gau̯zǝn (Urmond), joŋ gou̯zǝ (Born), joŋ gās (Borgloon, ... ), joŋ gāu̯z (Neeroeteren), joŋ gǭs (Haelen, ... ), joŋ gǭzǝ (Ospel), joŋk gās (Lanaken), joŋǝ gans (Lommel, ... ), joŋǝ gau̯s (Kinrooi), joŋǝ gās (Montenaken, ... ), joŋǝ gōs (Neerhespen), joǝ gau̯sǝ (Sevenum), joǝŋ gās (Schulen), jugǝ gās (Landen), jun gās (Ulbeek), juŋ gans (Berverlo, ... ), juŋ gas (Wellen), juŋ gau̯s (Rotem), juŋ gau̯zǝ (Nieuwstadt), juŋ gās (Alken, ... ), juŋǝ gāns (Oostham, ... ), juŋǝ gās (Landen, ... ), jõ̜ŋ āns (Meeuwen), jø̜ŋ gɛz (Maaseik), jōn gas (Lanaken), jōu̯ŋ gans (Eisden), jōŋ gans (Genk, ... ), jōŋ gās (Gelinden, ... ), jōŋ gǭzǝn (Maasbree), jōŋǝ gāns (Lommel), jūŋ gās (Mettekoven), jǫu̯ŋ gāǝs (Borgloon), jǫŋ gans (Hamont), jǫŋ gau̯s (Houthalen), jǫŋ gǭs (Noorbeek), kieken: kikǝ (Houthalen, ... ), klein gansje: kle gāskǝ (Kuringen), klɛi̯n ganskǝ (Beringen), kleine gans: klēn gās (Sint-Truiden), kuiken: kykǝ (Bergen, ... ), kȳkǝ (Venlo), kē̜.kǝ (Beverst), kuiken van de gans: kȳkǝ van dǝ gai̯s (Amby), kuikje: kykskǝ (Lottum), piepgans: pipgans (Venray), poelgans: pylgau̯s (Sint Geertruid), wiele: wilǝ (Eys) De benamingen in dit lemma duiden in het algemeen op een jonge gans. In vraag A 6, 5c werd gevraagd naar de dialectbenamingen voor "pasgeboren ganzen". De antwoorden zijn ook in dit lemma opgenomen. Hierdoor komen er onder andere (-)kuiken-opgaven voor. [L 34, 15; JG 1a; A 6, 5c; A 2, 42; monogr.] I-12
jonge geit geit: gēt (Echt, ... ), gē̜t (Noorbeek), geitenjong: geitenjong (Rummen), gētǝjōŋk (Zichen-Zussen-Bolder), gē̜i̯tǝjōŋk (Maasmechelen), geitenlam: gē.tǝla.mp (Munsterbilzen), gē.tǝlamp (Genk), gē̜tjǝlam (Meijel), gęi̯tǝlam (Opglabbeek), gęi̯tǝlamp (As, ... ), gęi̯tǝlām (Berg / Terblijt, ... ), geitenlammetje: gitǝlɛmkǝ (Sint Geertruid), gētǝlɛmkǝ (Heerlen), gētǝlɛmpkǝ (Vijlen), gē̜i̯tǝlęmkǝ (Waterloos), gē̜tǝlɛmkǝ (Oost-Maarland), gęi̯tǝlɛmkǝ (Baexem, ... ), gɛi̯tǝlęmkǝ (Panningen), geitenliemes: gē̜tǝlimǝs (Castenray, ... ), geitenliemesje: gęi̯tǝlimǝskǝ (Wellerlooi), geitenliempje: gęi̯tǝlimkǝ (America, ... ), geitetje: gētǝkǝ (Boekt Heikant, ... ), gē̜i̯tǝkǝ (Lanklaar), gē̜tǝkǝ (Beringen, ... ), gęi̯tǝkǝ (Meerssen, ... ), geitje: gai̯tjǝ (Peij), geitje (Blerick, ... ), gei̯tšǝ (Smeermaas), getjǝ (Eygelshoven, ... ), getšǝ (Tongeren, ... ), gētjǝ (Brunssum, ... ), gētšǝ (Hoeselt, ... ), gē̜.tšǝ (Diepenbeek), gē̜i̯tjǝ (Opglabbeek, ... ), gē̜i̯tšǝ (Bree, ... ), gē̜tjǝ (Koningsbosch), gē̜tšǝ (Val-Meer), gęi̯tjǝ (Aalst, ... ), gęi̯tšǝ (Borgharen, ... ), gękǝ (Halen), gętjǝ (Achel, ... ), gętšǝ (Teuven), gɛtjǝ (Puth, ... ), jetjǝ (Bocholtz), jētjǝ (Bocholtz), jētšǝ (Bleijerheide), geitsje: gatskǝ (Rosmeer), gitskǝ (Nuth), jong: joŋk (Munstergeleen), jǫŋk (Borgloon), jong geitje: jong geitje (Boshoven, ... ), joŋ geǝtjǝ (Rimburg), joŋ gętšǝ (Ketsingen), joŋk gē̜i̯tjǝ (Rummen), jōŋk gęi̯tjǝ (Melick), jǭu̯ŋk gē̜tjǝ (Opheers), jonge geit: juŋ gē̜t (Paal), klein geitje: klęi̯ gē.tšǝ (Diepenbeek), lam: la.mp (Heesveld-Eik, ... ), lam (Baexem, ... ), lamp (Buchten, ... ), laǝmp (Bocholt), lām (Amby, ... ), lāmǝ (Thorn, ... ), lāu̯m (Dieteren), lǫm (Putbroek), lammetje: lęmkǝ (Eind, ... ), lęmǝkǝ (Bree, ... ), lęmǝʔǝ (Kwaadmechelen), lɛmkǝ (Baarlo, ... ), lɛmpkǝ (Gennep, ... ), lɛmǝkǝ (Lanklaar), lɛmǝkǝn (Zonhoven), lɛ̄mkǝ (Meijel), liemes: limǝs (Melderslo, ... ), liempje: limkǝ (Leunen, ... ), met: męt (Grathem), mɛt (Mheer), metje: mɛtjǝ (Roggel, ... ), mette: mø̜tǝ (Aldeneik), mettetje: mętǝkǝ (Peer), mɛtǝkǝ (Beverst, ... ), siempje: semkǝ (Milsbeek, ... ), sikje: sekskǝ (Lommel, ... ), sekskǝn (Lommel), sikskǝ (Herkenbosch, ... ) [N 19, 71a; N 77, 75; A 9, 21; JG 1a; monogr.] I-12
jonge kat jong katje: jónk kètje (Nieuwstadt), jong katsje: jong ketsje (Eijsden), jongk ketje (Doenrade), jônk ketsche (Schimmert), katertje: (mannelijk).  kaeterke (Blerick), katje: katje (Baarlo, ... ), ketje (Baarlo, ... ), ketteke (Maastricht, ... ), kätje (Doenrade, ... ), kètje (Guttecoven, ... ), kétje (Heel), kɛtjə (Overpelt, ... ), kɛtəkə (Paal), katsje: kets-je (Kerkrade, ... ), ketsje (Koningsbosch, ... ), ketsjə (Maastricht), ketske (Schaesberg, ... ), kètsje (Maastricht, ... ), kètsjə (Maastricht), kètskə (Nieuwenhagen), miempje: miemke (Valkenburg, ... ), miempje (Haanrade), miemsje (Kerkrade), mīēmkə (Nieuwenhagen), Zo noemt men het ook.  miemke (Hoensbroek), miesje: mieske (Baarlo, ... ), miêske (Sevenum), ps. dit woord is niet goed te lezen!  mieske (Tegelen), poesje: poesje (Echt/Gebroek), poeske (Blerick, ... ) Hoe noemt u een jong katje? (jongske, katje) [N 104 (2000)] || katje [ZND A2 (1940sq)] III-2-1
jonge kip grote pul: grutǝ pęl (Kermt), grūtǝ pęl (Waterloos), hen: hen (Gelieren Bret, ... ), hɛn (Venray), hoen: hōn (Maasbracht), jonge hen: joŋ hen (Bocholt, ... ), joŋ hin (Ketsingen, ... ), joŋ hęn (Heugem, ... ), joŋǝ hɛn (Wanssum), jǭŋ hen (Lanklaar), jonge hoen: joŋ hon (Eygelshoven), joŋ hun (Gennep, ... ), joŋ hōn (Gronsveld, ... ), jōŋ hōn (Roermond), (mv)  joŋ hundǝr (Milsbeek, ... ), joŋǝ hōndǝr (Roermond), joŋǝ hōndǝrǝ (Roosteren), jonge pul: joŋ pøl (Brunssum, ... ), jōŋ pø̜l (Sittard), kipje: kipkǝ (Ottersum), legpul: lęqpø̜l (Ransdaal), lęxpøl (Rummen), legpulletje: lękpølkǝ (Stokkem), piel: pil (Rumpen), poel: pol (Meerssen), pōl (Ospel, ... ), pǫl (Nieuwenhagen), pul: pø.l (Montzen), pøl (Achel, ... ), pø̄l (Amstenrade, ... ), pø̜l (Aalst, ... ), pē̜l (Hasselt), pęl (As, ... ), pɛl (Hees, ... ), pulletje: pølkǝ (Oost-Maarland), pølǝkǝ (Kaulille, ... ), pølǝʔǝ (Tessenderlo), pølǝʔǝn (Oostham), pø̜lkǝ (Echt), pęlǝkǝ (Berbroek, ... ), pɛlkǝ (Val-Meer), tuut: tøt (Venray) Bedoeld wordt de jonge kip die bijna aan de leg is of net legt. [N 19, 40d; R 14, 23b; R 3, 39; A6, 1b; JG 1a, 1b; L 1a-m; Gwn; Vld.; S 27, add.; monogr.] I-12