e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kaartspel kaartspel: Bijv. toeppe, heuge, kruutse, enz.  kaartsjpeel (Swalmen) (Soort) kaartspel. III-3-2
kaas kaas: kais (Dieteren), ke èès (Epen), keas (Hunsel), kee.is (Merselo), keeis (Susteren), keejs (Beverst, ... ), kees (Asenray/Maalbroek, ... ), keeus (Meterik), keies (Klimmen), keis (Oirlo), keès (Blerick), keês (Thorn), keêîs (Echt/Gebroek), keës (Diepenbeek), kēēs (Broeksittard, ... ), kēs (Tongeren), kēͅs (Gennep, ... ), ke͂e͂s (Buggenum), ki-ĭĕs (Sint-Huibrechts-Hern), kie es (Swolgen), kie-es (Blitterswijck, ... ), kieas (Mheer), kiees (Heel, ... ), kiejes (Eys, ... ), kiejs (Well), kies (Amby, ... ), kieès (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), kieêws (Berg-en-Terblijt), kieës (Brunssum, ... ), kieəs (Arcen, ... ), kiĕs (Weert), kiès (Afferden, ... ), kièès (Valkenburg), kiês (Maasbracht, ... ), kiës (Beesel, ... ), kiəs (Blitterswijck, ... ), kīē-is (Hoepertingen, ... ), kīē-ès (Horn), kīējs (Montfort), kīēs (Amby, ... ), kĭēēs (Meerlo), kĭēs (Urmond), kĭĕ-is (Alken, ... ), kĭĕs (Heer, ... ), kjees (Heusden), kjééəs (Groot-Gelmen), kjéəs (Borgloon), kjêês (Zepperen), kèes (Doenrade), kèis (Herten (bij Roermond)), kèèjet (Heek), kèès (Lommel), kèês (Posterholt), kés (Gennep), kééas (Schimmert), kééjs (Bilzen), kééjəs (Meerssen), kéés (Achel, ... ), kééəs (Beek, ... ), kéəs (Binderveld, ... ), kêes (Houthalen), kês (Afferden, ... ), kêês (Duras, ... ), kêêîs (Meerssen), kîes (Arcen, ... ), kîês (Amstenrade, ... ), kø͂ͅs (Heijen), (Op de ä van käs, hoort nog een lengteteken te staan).  kɛ̄s (Buchten), 9tweeklank).  kéĕs (Stevensweert), Bekend voedings middel Kies make Herrense kies Witte kies of fluitert Hollans kies Jónge kies ¯n Bótram mét kies ¯n Edammer kieske ¯ne Veurraod van hónderd kieze Ze verkochte hiering mét kies  kies (Maastricht), cf. WNT s.v. "kaas", "gewestelijk kees (en kies)"; cf. WNT s.v. "kees (IV)"= "gewestelijke vorm van kaas  kéés (Ottersum), kîês (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), Dat is de kat de kees bevaole: gelegenheid maakt de dief  kees (Sittard), De bòtter en de kieës te dik òp dn bòttrámdo‰n: Te weelderig leven r Genne kieës van gegaete hebbe: geen kennis/ ondervinding/ weet van hebben  kieës (Leunen, ... ), Hollandse kaas, platte kaas  ki.s (Meeuwen), iemand met ee bleek uiterlijk: eine kêskøp.  kês (Beegden), Loat dich di-jne kiês mè neet pakke: Laat je maar niet afpakken wat van of voor je is  kiês (As, ... ), NB.: er is een a genoteerd dus daar heb ik geen \\ van gemaakt!  kīēas (Geleen), Sòrtë kées: àaë kées, pòtkées, plattë kées, stinkkées (of hêr¯¯(f)së kées), flùytër, flùytï  kées (Tongeren), Verklw. keeske  kees (Beverlo), Verklw. ki\\ske  kiəs (Meeswijk), Verklw. kieëske  kieës (Venlo), Verklw. kiëske  kiës (Tegelen), Verklw. kèskë a-ë kees  kees (Hoeselt), kes: kîês (Voerendaal), potkaas: pòtkées (Tongeren) kaas [RND], [SGV (1914)], [ZND A2 (1940sq)] || kaas, Hollandse kaas || kleine kaas van het gewone witte melkdik III-2-3
kaasjeskruid broodjes: brui̯kǝs (Kwaadmechelen), bru̯ø̜tšǝs (Uikhoven), brykǝs (Heusden), bryǝtjǝs (Venlo), brêûdjes (Baexem, ... ), brø̄i̯kǝs (Hamont), brø̄ǝtjǝs (Baexem, ... ), brītjǝs (Bree), Malva pusilla ms.  bruudsje (Gronsveld), van kattekieëzekroet: als kinderen noemden we de vruchtjes "bruuëdsjes"; we plukten ze en aten ze op.  bruuëdsjes (Mheer), vermoedelijk d vruchtjs. HB.  brwödsjes (Uikhoven), broodjesbloem: brø̄tjǝsblom (Swalmen), broodjeskruid: briedjeskroud (Genk), briedjeskruud (Bree, ... ), britjǝskrut (Bree), broodjeskruid (Geistingen, ... ), bru:u:dsjeskroet (Stokkem), bruudsjeskroet (Cadier, ... ), bruuëdsjeskroêd (Mechelen-aan-de-Maas), bryǝtjǝskrut (Echt), bryǝtšǝskrut (Maasmechelen), brȳtšǝškrut (Cadier), algemeen  bruètjeskroet (Echt/Gebroek, ... ), broodjesplant: broodjesplant (Tongeren), groot kaasjeskruid: groat käskeskroet (Geleen), groot kaasjeskruid (Berg-en-Terblijt, ... ), groot kieskeskroet (Panningen), grōt kiǝskǝskrut (Panningen), grǭt kɛskǝskrut (Geleen), hazebrood: hǭzǝbrōt (Kerkhoven, ... ), hemdeknoopjes: hɛmdǝknøpkǝs (Vijlen), hemdenknoopjes: hemdeknupkes (Vijlen), hop: onzeker  hop ? (Tungelroy, ... ), kaasbloem: kisblǫmǝ (Neeroeteren), kaasje: kieëskes (Venlo), kièske (Sevenum), kiëske (Sevenum), kiǝskǝ (Sevenum), kaasjeskruid: kaasjeskruid (Diepenbeek, ... ), keeskeskroot (Eigenbilzen, ... ), kieeskeskroeet (Cadier, ... ), kieskeskroet (Vijlen, ... ), kieskuskruud (Sint-Geertruid), kiskeskrut (Kaulille), kiskǝskrǫu̯t (Genk), kiskǝskrǭt (Mechelen-Bovelingen, ... ), kièskeskroat (Mechelen-Bovelingen, ... ), kiëskeskrōēə.d (Hasselt), kiǝskǝskruǝt (Cadier, ... ), ki̯ɛskǝskrǭt (Houthalen, ... ), kēskǝkrǭt (Eigenbilzen), kēskǝskrut (Rijkhoven), kēskǝskrø̜i̯t (Heusden), kēskǝskrōt (Rosmeer, ... ), kęskǝskrø̜i̯t (Linkhout, ... ), kęskǝskrǫu̯t (Beverst, ... ), kęskǝskrǭt (Hulst Konijnsberg), kǫsjǝskryt (Beesel), kɛskǝskryt (Leende), ?  kaasjeskruid (Beesel, ... ), [Malva rotundifolia] en var.  kèskëskraud (Tongeren), geen echte Meijelse naam  kaasjeskruit (Meijel), Limburgse benaming onbekend  kaasjeskruid (Limbricht, ... ), maluwe  kiiëskeskrōēə.d (Hasselt), onzeker  keesjeskruid (Venlo), z. L.J. p. 43  kiëskeskróó.ët (Zonhoven), kaasjeskruidje: kɛskǝskrø̜i̯tjǝ (Meijel), geen echte Meijelse naam  késkeskruitje (Meijel), kaaskruid: kaaskrued (Geleen, ... ), kaaskruid (Geleen, ... ), keeskruid (Vechmaal), kieskroed (Maastricht), kieskruud (Sint-Geertruid, ... ), kiskrut (Elen), kiëskroét (Tegelen, ... ), kiǝskrut (Kessel, ... ), kiǝskryt (Sint Geertruid), kèskruid (Heer, ... ), kēskrø̜i̯t (Vechmaal), kɛskrø̜i̯t (Heer), Limburgse benaming onbekend  kaaskruid (Sittard, ... ), onzeker  kiëskroed (Kessel), kaaskruidje: kiëskruudje (Sevenum), kiǝskrytjǝ (Sevenum), kattekaas: katsǝkīǝs (Waubach), katǝkiǝs (Helden, ... ), katǝkās (Venray), katǝkɛ̄s (Grubbenvorst), kattekaasje: katekiǝskǝ (Maasbree, ... ), kattekaasjeskruid: katǝkēskǝskrø̜i̯t (Neerpelt), katǝkēskǝskrōt (Eigenbilzen), katǝkēskǝskrǫu̯t (Hoeselt, ... ), katǝkīǝskǝskrǫu̯t (Genk), katǝkɛ̄zǝkǝskrut (As), kattekaaskruid: katǝkiskrut (Sint-Pieters-Voeren), kattekazen: katǝkīzǝ (Maastricht), kattekazenkruid: katǝkiǝzǝkrut (Mheer, ... ), katǝkiǝzǝkrǫu̯t (Genk), katǝki̯ɛzǝkrut (Uikhoven), katǝkēzǝkrut (Nieuwstadt), katǝkīǝzǝkrut (Heerlen, ... ), kattenkaas: kattekiejus (Vijlen, ... ), kattekieze (Maastricht, ... ), kattekieës (Helden/Everlo, ... ), kattekiës (Maasbree), [Malva moschata]  kattëkées (Tongeren), algemeen  katsekieës (Waubach), geneeskrachtig  kaatekieës (Altweert, ... ), kattenkaasje: kattekiaeskes (Echt/Gebroek), kattekieëskes (Tungelroy), kattekiëskes (Maasbree), katəkie:jəske (Meterik, ... ), algemeen  kattekieëske (Weert), kattekieëskes (Tungelroy), malva  kattekieëskes (Castenray, ... ), kattenkaasjeskruid: kattekeeskeskrawt (Hoeselt), kattekiehskeskroud (Genk), algemeen  kattekiehskeskroud (Genk), kattenkazenkruid: kattekeezekroet (Nieuwstadt), kattekiezekroet (Schinnen, ... ), kattekieëzekro:e:d (Mheer), kattekièèzekroed (Valkenburg), kattekiézekroéd (Gronsveld), algemeen  kattekièèzekroed (Valkenburg), als kinderen noemden we de vruchtjes "bruuëdsjes"; we plukten ze en aten ze op.  kattekieëzekroe:d (Mheer), Malva neglecta  katəkiəzəkrūt (Meeswijk), Men laat kleine kinderen op de wortel ervan de tanden doorbijten.  kattëkézëkraud (Tongeren), Veldeke kaasjeskruid  kattekieëzekroed (Klimmen), klein kaasjeskruid: klein kaasjeskruid (Berg-en-Terblijt, ... ), klein kaeskeskroed (Geleen), kleinkeesjeskruid (Venlo), klɛi̯n kiǝskǝskrut (Diepenbeek, ... ), De boeren noemen het een lastig onkruid, het groeit hier overal  klein kieskeskroet (Panningen), weinig gekend  klein kaasjeskruid (Diepenbeek), klein kattekaasje: klęi̯n katǝkieskǝ (Helden), klein kattenkaasje: klein kattekieëske (Helden/Everlo), kleis: onzeker  kleis (Vliermaalroot), koekje: køkskə (Niel-bij-St.-Truiden), koekjeskruid: kukskeskraat (Hasselt), kukskǝskrāt (Bevingen), køkskəsskraət (Niel-bij-St.-Truiden), malf: maolef (Wellen), malrove: malrove (Mechelen-Bovelingen), paddekaas: pɛdǝkīǝs (Tungelroy), paddenkaas: peddekieës (Tungelroy), algemeen  peddekieës (Tungelroy), paternosterkruid: paternosterkruid (Tessenderlo), patersbroodjes: pātǝrsbrȳǝtjǝs (Weert), mv. malva neglecta  paatersbruuëtjes (Altweert, ... ), ringrank: dat zint reng: van kwajongens, dat is ontuig  rinkrank (Heerlen), ware broodjes: warebreuitjes (Maasbracht) broodjeskruid || kaasjeskruid [DC 60a (1985)], [N 92 (1982)] || kaasjeskruid, groot [DC 52 (1977)], [DC 52 (1977)] || kaasjeskruid, groot, vrucht van [DC 52 (1977)] || kaasjeskruid, klein [DC 52 (1977)] || kaasjeskruid, klein — || kaasjeskruid, maluwe || kaasjeskruid, vrucht || kaasjeskruidvrucht || kaaskruid || kattenkaasjes, kaasjeskruid || klein kaasjeskruid [DC 52 (1977)], [DC 52 (1977)] || maluwe || maluwe, malva [ZND m] || maluwe, malve || Malva L. Een vrij algemeen voorkomende struikachtige plant met langgesteelde bladeren, bloemen in groepen van twee of meer in de bladoksels en vruchtjes in de vorm van een plat kaasje. Het grote kaasjeskruid (Malva sylvestris L.), dat veel in bermen voorkomt, wordt tot meer dan 1 meter hoog en heeft roze of lichtpaarse bloemen en een ruwbehaarde stengel. Het kleine kaasjeskruid (Malva neglecta Wallr.), dat 40 cm groot wordt, komt meestal liggend voor bij boerderijen en aan wegranden en heeft rozerode, soms ook witte bloemen. De bloei duurt van juni tot september. [A 52, 10a en 10b; monogr.] || muskeskaasjeskruid || windekelken, wilde malva I-5, III-4-3
kaasmijt kaasmade: keesmoi (Sint-Truiden), kējəsmōͅ (Borgloon), kēsmōͅi̯ (Beverlo), kēsmoͅi̯ (Tongeren), ki-(jə)smɛi̯ (Eisden), kismāj (Maaseik), kiəsmāi̯ (Geistingen), kiəsmāj (Boorsem), kiəsmōwə (Halen), kiəsmo͂ͅə (Donk (bij Herk-de-Stad)), kɛ̄smōͅj (Lommel), idiosyncr.  keesmauə (Borgloon), Veldeke  kieësmaoj (Ulestraten), kaasmijt: kaes mijt (Stevensweert), kēsmēt (Grote-Spouwen), kĕĕsmiet (Nunhem), kiejesmiete (Mechelen), kijəsmēͅt (Diepenbeek), kiês-mīet (Boekend), kiësmiet (Venlo), kiësmiët (Blerick), kjesmit (Mechelen-aan-de-Maas), eigen spellingsysteem  kiesmiet (Wijk), idiosyncr.  keesmiete (Grathem), kiesmiet (Maastricht), Tegelen Wb.  kiës-miét (Tegelen), Veldeke (iets gewijzigd)  kiësmiét (Tegelen), kaasworm: kēswərəm (Velm), kieswurm (Oost-Maarland), kiəswørəm (Sint-Martens-Voeren), luis: Veldeke  lōēs (Boeket/Heisterstraat), made: ein maoj (Maastricht), maai (Heythuysen, ... ), maaien (Neeritter), maaij (Stevensweert), maaije (Thorn), maaje (Schimmert), maiə (Beringen), mai̯ (Vliermaal), maje (Aldeneik), maoj (Heugem), maoje (Puth), moaje (Wolder/Oud-Vroenhoven), moiə (Mal), mōͅ (Opheers), moͅi̯ (Hoeselt), moͅjə (Riksingen), m‧ājə (Sint-Pieters-Voeren), afwijkend van Veldeke  maaj (Heerlen), eigen spellingsysteem  maoje (Heugem), gewoon spellingsysteem  moaj (Mheer), idiosyncr.  mòaj (Maastricht), idiosyncr. + soms fon. schrift Engels ae = ae van Engels fonetisch schrift / mv. maaje  mae (Einighausen), maə (Einighausen), m.v.  maje (Susteren), Veldeke  maaje (Sittard), vrij naar het WLD  maaj (Klimmen), WLD  maai (Urmond), maaj (Posterholt), maoje (Milsbeek, ... ), mijt: mieēt (Weert), miet (Geistingen, ... ), miete (Heerlerheide), mièt (Brunssum), mīē.t (Waubach), mīēt (Gronsveld), míet (Schinveld), ?  miêt (Hout-Blerick), eigen spellingsysteem  mīēt (Valkenburg), idiosyncr.  miete (Maastricht), mīēte (Blerick), Veldeke  miet (Echt/Gebroek), WLD  mīē-te (Schimmert), míe‧t (Weert), schimmelneet: Veldeke  sjimmelneet (Montfort), worm: wərm (Vliermaal), fonetisch daar zitte "wurm"op - zegt men  wurm (Oirsbeek), worm in de kaas: wurm in der kiēës (Hoensbroek) mijt die leeft van (oude) kaas [N 26 (1964)] III-4-2
kaasvlaai kaasvlaai: kiësvla͂.j (Hasselt) kaasvlaai III-2-3
kaatsbal bikkelbal: biggelbàl (Sint-Truiden), brikkebal: Sub brigkele: met de bal spelen.  brigkebal (Maaseik), brikkelbal: Sub briggelen, briggelde, gebriggeld: Prikken. Van daar briggelbal = prikkebal = kaatsebal. Nog een voorbeeld dus van ingaande br = pr. Geh. Maaseik.  briggelbal (Maaseik), kaats: kaatsj (Kerkrade, ... ), ne kaats (Heythuysen), kaatsbal: kaatsbal (Swalmen), kaatsebal: kaatseba.l (Zolder), kaatsebâl (Tungelroy), ko"tsebal (Beverlo), nə katsəbal (Linkhout), ə kaitsəbal (Halen), Afl. kaatseballe (ww.).  kaa:tsebal (Roermond), Kaatsebelke spule.  kaatsebal (Maaseik), Sub bâl.  kaatsebâl (Weert), kaatsebol: kaatsebó.l (Zolder), kaatsel: kaatschel (Valkenburg), kaatsjel (Klimmen), kaotsel (Gronsveld), kazjel (Mheer), kaatselbol: Vero. kaatselebo.l.  katselbó.l (Zolder), kaatselebal: kaoselebal (Maastricht), kaosələba.l (Maastricht), Mèt kaoseleballe (of: de kaoselebal) speule.  kaoselebal (Maastricht), kaatselebol: Sub katselbó.l: Vero. kaatselebo.l.  kaatselebo.l (Zolder), ketsbal: springkoord-ketsballen~ ketsbal ketsbal-kaatsbal slipperen-ijsbaan glijden schetsen-ijsschaatsen ketsen-kaatsen schulke loepen-over schollen ijs lopen  ketsbal (Hamont), ketsbol: ketsboͅl (Tessenderlo), ketsebal: keͅtsəbāl (Hamont), ketsebol: ketsebôl (Eksel), Ss. sub kaatsen.  kätsəmboͅl. (Lommel), kwatsbal: kwatsbal (Montenaken), nə kwatsbal (Wilderen), piela: pe.jla. (Koersel), (Daarna kaatsebó.l bè de pîe.la spee.le; idem in Koersel.  pîe.lá (Zolder), prik: prik (Klimmen), prikbal: prikbal (Herten (bij Roermond), ... ), Het spel met de prik(ke)bal is ten opzichte van vroeger, niet veranderd en behoeft daarom geen verdere verduidelijking.  prikbal (Herten (bij Roermond)), Meisjes spelen gaarne met de prikbal.  pregba.l (Meeswijk), prikbol: prikbol (Heerlen, ... ), prikkebal: prikk`ba:l (Bocholt, ... ), prikkebal (Thorn, ... ), prikkebâl (Tungelroy), prikkembal (Tegelen), prikkenbal (Venlo), Sub prikken.  prikkebal (Geistingen), prikkeballetje: klein prikkebelkes (Meeuwen), snapbal: snapbal (Genk), Geh. Waltwilder. (t Daghet in den Oosten IV, 164)  snapbal (Waltwilder) 1. Kaatsebal. || [Bal]. || [De meisjesspelen: 4]. Het balspel. || [Het meisjesspel met 1, 2, 3, prikkebèl]. || Bal om te snappen. || Bal, speelbal. || Bal, ter beoefening van het meisjes-balspel. || Bal. || Kaatsbal [ZND m] || Kaatsbal (een grote bal, waarmee vooral meisjes speelden. || Kaatsbal (speelgoed). || Kaatsbal, vangbal voor kinderen. || Kaatsbal. || Kaatsbal: kaatsbal. || Kaatsbal: vangbal voor kinderen. || Kaatsebal (elke bal voor het vangbalspel). || Kaatsebal. || Kaatseballen: met de kaatsbal spelen. || kaatsen [RND] || Kinderspeelgoed, balletje om te kaatsen. || Lievelingsspel 3. [SND (2006)] || Met een bal spelen [ballen, bollen, tossen]. [N 88 (1982)] || Prikbal: Kaatsbal. || Ronde bal, kaatsbal. || Vangbal. || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] III-3-2
kaatsen bal houwen: bal huuwə (Meerlo), ballen: ba.lə (Aubel), ba.ḷn (Houthalen), baln (Diepenbeek), balə (America, ... ), baḷn (Oostham), bâlə (Horn), beter  balə (Venray), kaatsen onbekend  balə (Roermond), bet de bal spelen: bi də ba.l tə spe.lə (Schulen), bi də bal tə spe.lə (Groot-Gelmen), bidə ba.l tə spe:lə (Stevoort), bidə ba.l tə spe:ələ (Opheers), bö də bal tə spe.ələ (Rukkelingen-Loon), bö də bal tə speilə (Muizen), bə də ba.l tə spelə (Brustem), bə də balə tə spɛ.ilə (Sint-Truiden), bədəd bal tə spe.lə (Heers), bɛ də bal tə spe.ilə (Loksbergen), bɛ də bal tə spe.lə (Halen, ... ), bɛ də bal tə spe:lə (Vliermaalroot), bɛ də bal tə spɛ.lə (Meldert, ... ), bɛdə bal tə spi.ilə (Wellen), bɛdə bâ.l tə spê.lə (Hasselt), bikkelen: met ballen gooien  bikələ (Ottersum), bollen: bulə (Heusden, ... ), bonken: buŋkə (Heppen), Bonken, bonkte, gebonkt.  bonken (Beverlo), brikkelen: brigələ (Susteren), de bal over gooien: Sub II. bal, vgl. ook dee de bal/baal goejt, moot ouch de bal/baal verwachte: wie kaatst, moet de bal verwachten.  ze goeje zich de bal/baal euver (Maastricht), happen (<fr.): [sic]; /en hapköse/, een hapkussen = een ronde bal.  hapə (Kanne), kaatsballen: koͅzjbalə (Beverlo), [sic]  (tə) kuisbalkə (Zichen-Zussen-Bolder), (tə) kuitsbalkə (Zichen-Zussen-Bolder), kaatseballen: katsəbalə (Helchteren), kjalleballe"is afgeleid van "un-deux-trois qui a la balle, die het meeste lachen kan die heeft de bal!"(ook een meisjesspel)  kozzeballe (Bilzen), men zegt hier katseballen  katseballen (Meldert), Ook: kaatse. De meisjes spelen dit spel met één of meerdere kaatseballen. De bal(len) worden onder het zingen van een liedje tegen de muur of in de lucht geworpen en weer opgevangen of ook wel naar elkaar toe gegooid. Vaak ook gespeeld als wedstrijdspel, wie t langst volhoudt, is winnaar. Het missen van een bal betekent beurtverlies.  kaatseballe (Weert), Sub kaatsbal.  kaatseballe (Roermond), kaatseballetje spelen: Sub kaatsebal.  kaatsebelke spule (Maaseik), kaatsebollen: tə katsəboͅlə (Paal), [sic]  katsə tə boͅlə (Paal), kaatseleballen: kaatsleballe (Zolder), kaatselen: ka.tsələ (Grote-Brogel, ... ), ka.zjələ (Mheer), ka:dzjələ (s-Gravenvoeren), ka:tsjələ (Berg-en-Terblijt, ... ), ka:tsələ (Valkenburg, ... ), kaatschele (Valkenburg), kaosele (Maastricht, ... ), kaosələ (Maastricht), kaotsele (Gronsveld), koͅ.sələ (Maastricht), koͅ.tsələ (Eijsden, ... ), koͅ:sələ (Vroenhoven), koͅtsələ (Gronsveld), alternatief voor kaatsen: met den bal  kaatselen (Stokrooie), met den bal kaatsen  kaassele (Maastricht), kaatsen: ka.tsə (Arcen, ... ), ka:tsjə (Bocholtz, ... ), ka:tsə (Heythuysen, ... ), kaatse (Swalmen, ... ), kaatsen (Dorne, ... ), kaatsen met den bal (Opoeteren), kaatsje (Bocholtz, ... ), kaetsə (Loksbergen), kaitsə (Halen), kaotsen (Bilzen), katsə (Meijel), kaətsə (Mook), kātsen (Bree), koͅ.tsə (Berg), koͅitsə (Piringen, ... ), koͅtsən (Sint-Huibrechts-Lille), kutsə (Lauw), kâ.tsə (Baexem), a) Taege die moer sjtaon altied maedjes te kaatse.  kaa:tse (Roermond), ballen kaatsen  kaatsen (Overpelt), balspel  katsen (Dilsen), balspel tegen de muur; de kaatsbal  kaatse (Bree), balspel voor kinderen  kaatsen (Overpelt), De bal kaatsen (wegslaan).  kātsə (Zonhoven), de bal kaatst tiëgen de moor  kaatsen (Velden), de bal tegen de muur werpen  kaatse (Hasselt), de bal wegslaan  kātse (Zonhoven), den bal kaatsen (overgankelijk)  kaatsen (Bree), den bal tegen de grond doen springen  kaatsen (Bree), gewoon spel van de meisjes met den bal  kaatsen (Reppel), kaatsebal  kaatsen (Reppel), kaatsen  kòtsə (Sint-Truiden), kaatsen met den bal  kaatsen (Bocholt), kaatsspel wordt niet gespeeld  kaatse (Ulbeek), Keutsen, keutste, heb gekeutst. Kaatsen. Z. dit w. Geh. Weert. (t Daghet in den Oosten VII, 67)  keutsen (Weert), mee den bal  kaatse (Tessenderlo), kaatsen (Neerpelt), mee den bal heen en weer werpen  katse (Koersel), meisjes met gummibal  kâ:tsə (Bree), met bal spelen  kaatse (Peer), met de bal  kaatse (Opglabbeek), kaatsen (Bilzen, ... ), met de bal spelen  kaatsen (Kwaadmechelen, ... ), met den bal  kaatse (Neeroeteren), kaotsen (Tessenderlo), met den bal tegen den muur kaatsen (kaatsbal)  kaatsen (Peer), met dne bal  kaatsen (Stokrooie), met een bal  kaatse (Eisden), Mèdskës kôtsë nëmé zóveul as vrüggër.  ko`tsë (Tongeren), NB kaatser: kaatser.  kaatse (Zolder), ne bal kutst/ een bal kaatst  kutst (Sint-Truiden), oa= doffe oo  koatsen (Waltwilder), Ook: tröksjpinge, b.v. de bal sjprink trök.  kaatse? (Posterholt), oud  kâ:tsə (Montfort), overg.  kaatsen (Hamont), prikken  kaatsen (Neeroeteren), slorven (moeilijkleesbaar): gewoon weg slaan  kaatsen (Montenaken), spel dat vroeger inde streek algemeen was. katsbal. de bal katst op den grond ( van een leren bal die op de grond voortspringt)  katsen (Velm), spel van de meisjes: tegen de muur met de bal werpen  kaatsen (Neerpelt), spel van meisjes met de bal  kaatsen (Neeroeteren), spelen met bal  kotse (Sint-Truiden), staat achter de vraag wat is ketsen  mee den bal kaatsen (Neerpelt), uitspraak van kaatsen (niet zeker)  katsen (Halen), wordt uitgesproken als in het goed Nederlands (met den bal kaatsen)  kaatsen (Neeroeteren), ketsen: kedzə (Helden/Everlo), ketsen (Kaulille), ketsə (Overpelt), ketsən (Eksel, ... ), kɛdzə (Beringe), kɛtsn (Lommel), kɛtsə (Bergen, ... ), kɛtsən (Kwaadmechelen), meisjes: ketsen (Eksel), 1 den bal tegen de muur werpen en terug opvangen  ketsen (Kaulille), 1 met de bal  ketsen (Tessenderlo), 1:kaatsen - 2 in vuur ketsen (ne vuurketser) - 3 langs de straat ketsen - 4 afschampen: afketsen (biljart) - 5 verloving afbreken: afketsen - 6 een voorstel doen afketsen  ketsen (Achel), als kinderen (meisjes vooral) met twee of drie ballen naar omhoog werpen zolang ze kunnen  ketsen (Tessenderlo), betekenis: kaatsen met den bal, ook: vuur slaanuit stenen  ketsen (Hamont), kaatsen (uitgesproken ketsen) met den bal tegen den muur  ketsen (Oostham), kaatsen met de bal:  kɛtsən (Zolder), knikkers  kɛtsə (Merselo), met de bal  ketsen (Kerkhoven), met de bal spelen  ketsen (Lommel), met de bal spelen; vooral schoolgaande kinderen  ketsen (Overpelt), met den bal kaatsen  ketsen (Achel), met den bal spelen  ketsen (Hechtel, ... ), met den bal spelen zoals de meisjes doen  keͅtsə (Neerpelt), met den kaatsbal  ketsen (Hamont), Met drei böllekes ketsen: met drie ballen tegelijk kaatsen.  ketsen (Eksel), met een bal spelen: op en neer werpen  ketsen (Sint-Huibrechts-Lille), Tegen de muur kaatsen (spel).  keͅtsə (Hamont), uitspraak van kaatsen: kinderen werpen met een windbal tegen de muur en vangen hem op allerlei manieren en ondertussen zingen ze daarvoor een liedje  ketsen (Neerpelt), uitspraak van kaatsen: met de bal  ketsen (Overpelt), van kinderen  kɛtsə (Venray), vooral de meisjes wanneer ze met de bollen spelen  ketsen (Kwaadmechelen), wordt uitgesproken als ketsen  kaatsen [ketsen} (Neerpelt), Ze kan met drie bollen (= ballen) kaatsen.  kätsən (Lommel), kjalleballen: Van Fr. un, deux, trois, qui a la balle?  kieja.lleballe, kja.lleballe (Zonhoven), kja.leballe (Hasselt), klotsbal spelen: meisjesspel met gummibal  kludzbal tə spe.lə (Vreren), kozzeballen: (kaatsenballen)  kozzeballe (Bilzen), kuitelen: ko.ətələ (Rukkelingen-Loon), koͅutələ (Groot-Gelmen), kuitələ (Jeuk, ... ), met dne bal spelen (onoverg. werkw.)  koetele (Jeuk), kwatsballen: kwatsbalə (Gingelom), kwatsebollen: kwatsəboͅlən (Hechtel), kwatselen: kwaitsələ (Borlo), kwatsələ (Montenaken, ... ), De meiskes kwatselen bij de bal.  kwḁtsələ (Niel-bij-St.-Truiden), kwatsen: kwatsə (Binderveld, ... ), met ballen spelen: mɛt bɛl sjpe.ələ (Gulpen), met de bal doen: mɛtə böl tə dô.n (Linne), met de bal spelen: me dm baltəspe.lə (Leopoldsburg), me. də boͅl tə spe.ln (Tessenderlo), metər ba.l sjpee:lə (Raeren), metər ba.l sjpɛ.lə (Walhorn), metər ba.l tə sjpɛ:lə (Gemmenich, ... ), metər ba.l tə spɛ:lə (Sint-Pieters-Voeren), metər ba:l tə sjpɛ:lə (Lontzen), metər bal sjpeələ (Eupen), mitə bal tə spe.lə (Lanaken), mitə bal tə spe:lə (Millen), mitə bal tə spiilə (Rijkhoven), mitə bal tə spilə (Munsterbilzen), mitən bal spø.lə (Gennep), mitər ba.l tə sjpɛ:lə (Welkenraedt), mitər ba:l sjpi:lə (Montzen), mitər ba:l tə spi:lə (Henri-Chapelle), mitər bâl sjpe.ələ (Wahlwiller), mɛ də bâl tə spe.lə (Beringen), mɛtə ba.l tə spi:ələ (Genk), mɛtə bal tə spi.ələ (Eisden), mɛtə bâ.ltə sp^y.ələ (Maaseik), mɛtə bâl tə spe.lə (Wessem), met de bal werpen: mitə bal tə wɛrəpə (Millen), met de kaatselebal spelen: Sub kaatsbal.  mèt de kaoselebal speule (Maastricht), met de ketsebal spelen: me də kɛtsəbul tə spe.lə (Kerkhoven), Sub kaatsbal.  mei də keͅtsəbeͅl sp"lə (Hamont), met de ketsebol spelen: met de ketsebôl speelen (Eksel), met de kloten spelen: [sic]  umɛdə klô.tə spe.lə (Mal), met de prikbal spelen: mɛtə prigbâ.l tə spi:ələ (As), met de prikkebal spelen: mɛtə prikbal tə sjpelə (Schimmert), mɛtə prikəbâl tə spi.ələ (Neeroeteren), met een bal spelen: mɛdənə bâl tə spe.lə (Maasbracht), muurketsen: muurketsen (Eksel), piela spelen: Vóór W.O. I  pīē.la spee.le (Zolder), pielan: 2) afranselen, fel afslaan.  pielaa`n (Beringen), [sic]  pe.jla.n (Koersel), plakken: een zeker balspel  plakə (Siebengewald), plikken: [sic]  plikə (Eupen), Pleckball, Leder- oder Gummiball; von ndl. plakken (mndl. placken schlagen), oder plekken, von plek Ort, Platz. In Limb. und Aachen dafür pricke und precke (ndl. prikken).  plecke (Eupen), prikballen: prikbalə (Mechelen-aan-de-Maas), prikkeballen: prikəbalə (Beesel), prikken: mɛtə bâ.l tə prikə (Bree), prekə (Eigenbilzen, ... ), priken (Bree), prikke (Bocholtz, ... ), prikke met de kazebal (Uikhoven), prikke(kaatsenballen) (Schinnen), prikə (Amby, ... ), prîkə (Amstenrade, ... ), prîkən (Urmond), #NAME?  prikke (As), 2. Vangen van een voorwerp.  prikke (Venlo), 2. Weer gaon oppe speelplaats prikke (mit de bal).  prikke (Echt/Gebroek), [Met afbeelding].  prikkë (Hoeselt), A lôndinnêer, prins Albert, prins (!) Alice (sôekkërklits = suikerboon).  prikkë (Hoeselt), B.v. een bal, die geworpen wordt.  prikke (Neeritter), De bâl prikke.  prikke (Weert), Gew. VD: ene bal prikken.  prikə (Meeuwen), heet hier: prekke; ene prekballek  prekke (Opgrimbie), Het Hertense "prikke"heeft niets te maken met het Nederlandse "prikken". Gooit men iemand iets anders toe, dan moet deze dat "prikke".  prikke (Herten (bij Roermond)), Mit dr bal -: een bal tegen een muur gooien en weer opvangen.  prikke (Kerkrade), Mèt de bal of mèt t belke.  prikke (Boorsem), NB 2. Opvangen in handen of armen. B.v. Pas op, ik gooi enen appel af, prik hem met uw handen. Rh. Wb. pricken, Dorren, prikke.  prekə (Meeswijk), NB prikbal: kaatsbal.  prikke (Nuth/Aalbeek), NB prikken [II]: opvangen.  prikke (Bocholt), ne Bal -.  prikke (Maastricht, ... ), ne bal prikke.  prikke (Roermond), nen Bal prikke.  prikke (Tegelen), Prikke (oftewel kaatsenballen)  prikke (Schinnen), vgl. pag. 328: Opvangen.  prikke (Sittard), Vooral het meisjesspel met 1, 2, 3, prikkebèl.  prikken (Geistingen), wordt gebruikt in plaats van kaatsen  prikken (Lanaken), Zie ook: sjtuute [vgl. pag. 425: sjtute, 4. stuiten].  prikke (Heerlen), pukkelen: pukələ (Middelaar), snappen: (1. AN snappen.)  snappe (Genk), stuiten: Zie ook: prikke.  sjtute (Heerlen), tikken: tikə (Kortessem), tsjɛkə (Borgloon), tɛkə (Bilzen), Ge moet de bal 3 keren op de grond laten tekken.  teͅkə (Niel-bij-St.-Truiden), Mèt de kazebal oppe grónd tikken.  tikken (Uikhoven), voor de kloten spelen: [sic]  vər ə klô.tə spe.lə (Mal) *Kjalleballen: Kaatseballen, met de kaatsbal spelen (kinderspel). || 1) Een ballenspel dat men (sic) den piela gespeeld wordt. || 1. Ballen, balspel spelen door meisjes. || 1. Kaatseballen. || 1. Opvangen van een bal, enz.; 2. Soort balspel. || 1. Opvangen van een vallend voorwerp. || 1. Opvangen. || 2. Balspel voor kinderen. || 2. Spel met bal tegen muur. || 4. Stuiten. || [2.] Een geworpen of vallend voorwerp (b.v. een bal) opvangen. || [I.] Kaatsen. || [Kaatseballen: met de kaatsbal spelen]. || [Kaatsen]. || [Meisjesspel]: (Bal) opvangen. || [Opvangen]. || [z. toel.]: Kaatsen. || B.v. een bal met de hand opvangen. || Ballen (balspel). || Balspel van meisjes. || Balwerpen tegen de muur. || Een bal opvangen. [ZND m] || Een vallend opgeworpen voorwerp opvangen. || kaats(eball)en [SND (2006)] || Kaatsbal opvangen, meisjesspel. || Kaatsbal spelletjes waarbij tegen de muur gekaatst wordt. || Kaatsballen. || Kaatseballen (vangbal spelen). || Kaatseballen: met de kaatsbal spelen. || kaatsen [RND] || Kaatsen (kaatseballen). || Kaatsen. [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || Kaatsen: a) met de kaatsbal spelen. || Kaatsen: kaatsen. || Kaatsen: Wegslaan. || Kent u het werkwoord kaatsen (met de bal)? [ZND 41 (1943)] || Kinderspel: bal tegen de muur werpen en opvangen. || Kwaatselen: Kaatsen. || Lievelingsspel 1. [SND (2006)] || Lievelingsspel 2. [SND (2006)] || Lievelingsspel 3. [SND (2006)] || Lievelingsspel 4. [SND (2006)] || Met bal spelen (elast. bal). || Met de kaatsbal spelen. || Met de kaatsballen spelen. || Met den kaatsbal spelen. || met een bal spelen [ballen, bollen, tossen] [N 112 (2006)] || Met een bal spelen [ballen, bollen, tossen]. [N 88 (1982)] || Op en neer doen springen. || Opvangen met de hand. || Opvangen. || Prikke*: a) een vallend voorwerp opvangen. || Prikken: 3. Kaatsen met de bal (kinderspel voor meisjes). || Prikken: iets dat neervalt opvangen. || Spelen met een kaatsbal. || Stuiten. || Stützen, auffangen, ein Ballspiel. || Tekken: Op de grond kaatsen en omhoogspringen. || Vangbal spelen, een bal werpen. || Vangen, opvangen. || Vangen. || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] || Ze kaatsen elkaar de bal toe. III-3-2
kaatsen (ballen) ballen: `balle (Echt/Gebroek), baale (Epen), balle (Alken, ... ), balle (kaatsen) (Schinnen), balle taege de moer (Roermond), ballen (Heerlen, ... ), ballez (Echt/Gebroek), balə (Gennep, ... ), bḁlə (Niel-bij-St.-Truiden), bolə (Zonhoven), bólle (Zonhoven), De medskes zèn obbe speelplak aon t balle: de meisjes spelen met de bal op de speelplaats.  balle (Kortessem), Nie balle in hóó.s!  balle (Zolder), rotte eier = balspel  balle (Heer), Sub keingerspeile.  bàlle (Sint-Truiden), balspel (zn.): balspèl (Vorsen), bet de bal spelen: bè te ba.l spee.le (Gors-Opleeuw), brikkelen: Die bal noemen de kleine meisjes brigkebal.  brigkele (Maaseik), eckenwerpen: ekkewerpen (Kerkrade), eckwerpen: ekwerpe (Heerlen), gooien: gojje (Bilzen), happen (<fr.): [sic]; B.v. tegen muur (vooral meisjesspel).  happe (Kanne), kaatselen: kaatsjele (s-Gravenvoeren), kaotsele (Gronsveld), kaotselen (Maastricht), katsjele (Terlinden), kazjele (Mheer), kōͅtsələ (Maastricht, ... ), [sic]; -&gt; en = frans  ko(o)nsele (Veldwezelt), kaatsen: (kətse) (Jeuk), kaatse (Neer), kaatsen (Meeuwen, ... ), kātsə (Kelpen), ketsen (Eksel, ... ), koetsen (Born), ketsen: kɛtsə (Eksel), kievelen: kievele (Sittard), [Sub aanvullingen (no. 1)]  kievele (Sittard), kuiteballen: De bal stuiteren.  koeteballe (Jeuk), met de bal spelen: met dər bōͅl sjpiələ (Eys), mi de bol spèjle (Stal), mit de bal sjpele (Posterholt), mèt de ba:l speu:le (Kaulille), mèt de bal spule(n) (Maaseik), mètte bal speule (Kinrooi), met een bal spelen: mèt ne bal spieële (As), pakken: pakke (Bilzen), prikkeballen: prikkeballe (Thorn), prikken: met de bal prikke (Eigenbilzen), prikke (Doenrade, ... ), prikken (Brunssum, ... ), ballen werpen en opvangen  prikken (Rekem), stoepranden: stoepranden (Roermond), stoeprandje (met bal tegen stoeprand gooien) (Helden/Everlo), stóprande (Maastricht), tikken: têkke (Bilzen, ... ), (= bal tegen muur botsen)  têkke (Bilzen), Bè de bal tege de mòer tikke: Door de meisjes beoefend balspel.  tikke (Kortessem), tossen: tossen (Lommel), vuisten: voeste (Venray), Ennen bal voeste: een bal prikken.  voeste (Meerlo, ... ), wegvuisten: Var. voeste.  wegvoeste (Venray) Ballen (met de bal spelen). || Ballen, met een bal spelen. || Ballen. || Ballen: Met de bal spelen. || De bal tegen de muur gooien en terug opvangen; met de bal spelen. || Een bal over de grond rollen. || Een soort balspel. || Hoekwerpen, een balspel. || I. Ballen: Met de bal spelen. || Lievelingsspel 1. [SND (2006)] || Lievelingsspel 2. [SND (2006)] || Lievelingsspel 4. [SND (2006)] || Lievelingsspel 5. [SND (2006)] || Met de bal spelen. || Met de vuisten n bal opvangen en verder dirigeren. || Met een bal over den grond rollen. || met een bal spelen [ballen, bollen, tossen] [N 112 (2006)] || Met een bal spelen [ballen, bollen, tossen]. [N 88 (1982)] || Met een of meer ballen tegen een muur werpen en intussen verschillende bewegingen (b.v. handen klappen) uitvoeren voor de bal terugkomt. || Met een vuist een bal (opvangen en) verder dirigeren. || Prikken, opvangen. || Tikken. || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] III-3-2
kaatsen add. proper tien: Bal tegen de muur en het liedje dat correspondeerde met de tien bijpassende gebaren:  proper 10 (Brunssum) Balspel van meisjes. III-3-2
kabel zeel: zēl (Kelmis) De benaming voor kabel in het algemeen. [monogr.] II-4