e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
jas bloes: blus (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  , ...[Laura, Julia]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), buis: bö.js (Gennep), jas: jas (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Zwartberg]  [Zwartberg, Eisden]  [Emma]  [Eisden]  [Maurits]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Julia]  [Winterslag, Waterschei]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]  [Eisden]), jasje: jɛskǝ (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Laura, Julia]), kuiljas: kuljas (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Willem-Sophia]  [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), k˙ulja.s (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Zwartberg, Waterschei]), kuilstub: kulštyp (Heerlen  [(Emma)]   [Laura, Julia]), kulštøp (Eygelshoven  [(Laura / Julia)]   [Emma]), putjasje: pętjɛskǝ (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Eisden]), rok: rǫk (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]), stub: štyp (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Zolder]  [Domaniale]  [Domaniale, Wilhelmina]) jas || Jas die de mijnwerker als bovenkleding draagt. Het "putjasje" dat men in L 417 kent, heeft twee binnenzakken: één voor het eten en één voor de mijnlamp. [N 95, 64; Vwo 139] II-5, III-1-3
jas met onzichtbare sluiting gabardine (fr.): gabardine (Stein), jas bet sous patte (fr.): jàs beͅ səpàt (Zolder), jas met blinde sluiting: eine jas met blinj sjloeting (Reuver), ’nne jas mit blin sjleuting (Eijsden), jas met een gulp: jas meͅt ən gølp (Lanaken), jàs mét ən gélləp (Bilzen), jàs mét ən gélp (Bilzen), jas met een pat (<fr.): jas met en pad (s-Gravenvoeren), jas met gulp: jas met gullep (Horst), jas met gölp (Venlo), jas met gulpsluiting: jas me gøləpslotjeŋ (Meijel), jas mit gölpsjleeting (Doenrade), jas met pat (<fr.): jas met pat (Eisden), jas met sous patte (fr.): jas mèt soepat (Maastricht), overrok met (onzichtbare) gulp: enne övverrok mit (onzichtbare) gulp (Bleijerheide), overrok met (onzichtbare) verschluss: enne övverrok mit (onzichtbare) verschluss (Bleijerheide), pardessus (fr.) met een pat (<fr.): pàrdəssŭŭ mét ən pàt (Bilzen), pit met een sous patte (fr.): pit mét ən sŏĕpàt (Bilzen), rok met een vlag over de knoop: ənə roͅk met ənə flāx øvər gən knø̄p (Montzen) een jas met onzichtbare sluiting [N 59 (1973)] III-1-3
jas: algemeen buis: buis (Lottum, ... ), frak: fra.k (Borlo), frak (Beverlo, ... ), frak(skə) (Herk-de-Stad), Et. Fr. frac, uit germ. hrok.  fràk (Tongeren), Zie ook sjluppejas.  frak (Sittard), jager: wbd  jaager (Grazen (WBD)), jas: de jas va vajer, ⁄t geld va moeier, de koei va vajer, den hond va vajer (Zolder), der jas (Klimmen), eine jas (Maasbracht), einejas (Heerlerheide), eis papa zen jas en mama eur geld; papa zen kaa en papa zennen ond (Gingelom), ene jas (Heerlerheide), enne jas (Bergen, ... ), haai es voader zenne jas en moeder huer geld; voader zen koe en voader zennen hond (Martenslinde), hai is vaijer zennen jas en ;oeijer heur geld, vaijer zen kauw en vaijer zennen hond (Hechtel), heej is pa ziene jas en ma huer geld, pa zien koo en pa zienen hond (Eisden), hei is pa zenne jas en mam heer geld; pa zenne kou en pa zenn hond (Stokrooie), hei is pa zijne jas en moeder heur geld; pa zijn hoe en pa zijnen hond (Neerpelt), hei is pa z⁄ne jas en moer er geld, pa z⁄n kauw en pa z⁄ne hond (Peer), heij es voujer zene jas en mojer heur geld; voujer zen kouw en voujer zene hoond (Zichen-Zussen-Bolder), heije is vóͅeder zenne jas en moeder heur geld; va͂der zen kauw en va͂der zennen hond (Godschei), hej es pa zene jas en muder her geld; pa zen kuw en pa zene hond (Rosmeer), hej es vadər zejnəŋ jas ɛn modər hɛr gɛlt, vadər zejn køuw en vadər zejnən hônd (Bree), heje es ppaa zinne jas en maa heer geld; paa zijn kauw en paa zinnen hond (Berbroek), hēͅ is vōͅder zemme jas em mūder h⁄r geld; vōͅder zn kō en vōͅder zennen hond (Diepenbeek), hēͅe eͅs vōͅedər zənə jas eͅn mūdər hər geͅld, vōͅedər zənən hoͅnd (Sint-Lambrechts-Herk), heͅe is vōͅeder zenne jas, mūede hør geld; vōͅeder zen koͅi en vōͅeder zennen hond (Diepenbeek), heͅj es va͂der zeͅnne jas en móͅder hør geld; vader zen kog en vader zeͅnnen hoͅnd (Stal), hi es vadər zi.nə jas en m̯dər hər gɛlt, vadər zi.n k̯ en vadər zi.nen hont (Neerglabbeek), hi is vader zenne jas en mooder heur gelch; vader zen kou en vader zennen hoend (Maaseik), hi-j es de vader zene jas en de mooder heur geld; de vader z⁄n koo en de vader zènen hùnd (Mechelen-aan-de-Maas), hie es pa zen jas en moe heur geld / / (Neerhespen (WBD)), hie es pa zenne jas en moe heur geld; pa zenne koei en pa zen hond (Halen), hie is d⁄n pap z⁄nne jas, en de modder hör geeld; d⁄n pap zieng koö, en d⁄n pap zienne hoond (Mheer), hie is pa wiene jas en ma hēͅ geld, pa zien kuu en pa ziene hond (Opglabbeek), hie is va(i)er ziene jas en muders hèr geld, va(i)ers zien ku en va(i)er zienen hond (Opglabbeek), hie is vader wiène jas en mooder eur geljd; vader ziēn koē en ziēnen hond (Maaseik), hie is vader ziene jas en mooder hair geld; vader zien koe en vader zienen hoond (Maaseik), hie is vader ziene jas en muder hér geld; vader zien koe en vader ziene hōnd (Beek (bij Bree)), hie is vader zienen jas en moder zien geld, vader zien koe en vader zienen houond (Neeroeteren), hie is vader zienen jas en mooder heèr geld; vader zien koe en vader zienen hond (Gruitrode), hie is vader zine jas en moder he͂r geld; vader zinen hóͅnd en vader z⁄n koe (Niel-bij-As), hie is vaoder ziene jas en mooder ⁄er geld, vaoder zun koe en vaoder ziene hund (Gruitrode), hiej is vader ziene jas en moder heur geld; vader zien kòuw en vader zienen hònd (Ophoven), hiej is voader zijnen jas, moeder heur geld, vajder wijn koen en voader zijnen hoond (Achel), hiēj is vader ziene jas en mooder heur geldj; vader zien kōūw en vader ziene hŏndj (Kessenich), hij es pa zenne jas en mou her geld; pa z⁄n koej en pa zennen hond (Meldert), hij es vaderis jas en moeder ir geld; vōder z⁄n kou en vōder zinnen hond (Genk), hij es voader zenne jas en moeder her geld; voader zen koe en voader zennen houd (Beverst), hij es voder zinne jas en moeder ur geld; vōder z⁄n kou en vōder zinnen hond (Genk), hij is pa ziinne jas en moder heīër geldsch, pa ziin ki en pa ziinnen hoond (Bree), hij is pa z⁄n jas en ma huir gelt; pa z⁄n kaa en pa zennen hont (Sint-Truiden), hij is pa z⁄nne jas en moer er geld; pa z⁄n kau en pa z⁄nnen hōnd (Peer), Hij is vāəddər zənə jas ən mudər hər gōēld, vāədər zən kouw ən vōədər zənən hōnd (Kleine-Brogel), hije is vaoder zenne jas en moeder heur geld, vaoder zen kauw en vaoder zennen hond (Helchteren), hije ès vaoder zenne jas en moeder heur gèljd, vaoder z⁄n kou en vaoder zennen hond (Zonhoven), hije ès vaojer zenne jas en moeder heur gèljd; vaojer z⁄n kou en vaojer zennen hond (Zonhoven), hije ès vaor zenne jas en moeder heur gèljd, vaor z⁄n kou en vaor zennen hond (Zonhoven), hijje is pa zennen jas en mam hər gijld, pa zen kuei en pa zennen hond (Sint-Lambrechts-Herk), Hir is vōdər zən jas ən mūdər hør gəlt; vadər zən ku ən vōdər zən hōnt (Overpelt), hiê is vader ziene jas en mooder hoeur geldəj, vader zien koe en va-der zien-nen hóͅnd (Bocholt), hīē is vader z⁄n jas en moeder hēͅr geld, vader z⁄n koe en vader z⁄n hoond (As), hè is pa zene jas ën oas ma heer geld; pa zen kaii en pa zenen ond (Hasselt), hè is vaoder zenne jas en moejer heur geld; vaoder zen kooi en vaoder zennen hond (Eversel), héje es vâïjer zenne jas en ;ōēïjer heur geld; vâïjer wen ka͂ï őkouőͅ en vâïjer zennen hond (Zolder), hí es vo.ədər zə gɛ.lt ən mu.dər zənə jas; vo.ədər zən ku ən vo.ədər zənən hont (Neerpelt), hîj es pa zinne jas en moer heer geld; pa zin kouw en pa zinnen hond (Peer), hɛ.iɛs vō.dər zənə jas ən mu.dər hi.r gɛlt vo.dər zən ko.w ən vo.dər zənən hont (Genk), hɛj is voədərəs jas ɛn muwdər hør gɛltm voədərəs kuz, voədər zɛnɛn hond (Overpelt), ja.s (Borlo, ... ), ja.əs (Kermt), jaas (Banholt, ... ), jaes, 2 jēs (Kermt), jas (Achel, ... ), jas (m) (Maasbree), jas(kə) (Herk-de-Stad), jas, 2 jae:s (Maastricht), jas, 2 jaes (Opgrimbie), jas, 2 jasə (Aalst-bij-St.-Truiden), jas, 2 jes (Amby, ... ), jas, 2 jēs (Maaseik), jas, 2 jäs (Elen), jas, 2 jès (Zonhoven), jas, jaes (Rekem), jas, jys (Hasselt), jas-jeͅs-jeͅskə (Eigenbilzen), jas-jɛs-jɛskə (Bree), jas.s (Stokkem), jass (Blerick), jasse (Neerpelt), jasə (Kaulille), jās (Bree, ... ), jās-jeͅs-jeͅskə (Neeroeteren), jes (Afferden, ... ), jĕs (Beegden, ... ), joas (Helden/Everlo, ... ), jàs (Blerick), jàòs (Panningen), jás (Zonhoven), jäs (Arcen, ... ), jès (Amby, ... ), jês (Helden/Everlo, ... ), jəs (Nieuwstadt), va zënen jas, moē heur geld, va zēn koēi en va zēnen hond (Stal), ɛ̝ij Istəva:dər zənə jaz ɛ̞ndə mudər oe:rgɛ̞.lg, dəva:dərzəŋko:, də va:dərzənəno̝.nt (Stokkem), (mannelijk).  jas (Berg-en-Terblijt), 1. Over bovenkleding gedragen kledingstuk; 2. Bovenkledingstuk voor mannen.  jas (Meeswijk), [mv.?]  jasən (Beringen), eerste a is lang, op tweede a een bolletje  äis pā zən jas en mā ø̄r gelt; pā zən kā en pā zənnən ont (Sint-Truiden), met lengteteken op de a  jäs (Meerlo), mv. jes  jas (Klimmen), onder eerste o een krulletje  ēͅis pəpa zən jaz ən məma ø̄yr yeͅlt, pəpa zən kuj ən pəpa zənənont (Landen (WBD)), op de lange a van vader telkens een bolletje, ook op de korte van jas; op de doffe e van moeder een lachend mondje, ook op de o van koe; onder de o van haar een bolletje  hēͅ eͅs vāər zeͅnə jas en mūər hør geltm vāər z⁄n koͅi en vāər zeͅnən hont (Voort), op elke a een bolletje  hij eͅs vōdər zənnə jas eͅn mōdərər geͅlt; vōdər zən kau eͅn vōdər zənnənnont (Genk), op ij in vader zijnen hond een tilde  hey is vá͂der zejyne jas en moeder heur geld, vader sin kóͅw en vá͂der zijnen hond (Helchteren), oud  jaos (Egchel), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  jas (Grevenbicht/Papenhoven), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a. (m.).  jas (Heer), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a. Opm. bijv. ziene jas omdr´je.  jas (Beegden), ps. omgespeld volgens Frings. (mannelijk).  jas (Eys), puntje naast a staat er eigenlijk boven  hi eͅs vādər zinə ja‧s eͅn mōdər ər geͅlt; vādər zin ku eͅn vādər zinənË™ônt (Opitter), tilde boven de twee tekens  he̞j ɛ̞s pas zənə jas ɛn ma ər sɛ~̝…ntə; pa: zən ko: ən pa: zənən ô:nt (Vroenhoven), verschil met voorgaande: lagere klasse  ɛ̝ij Istəva:dər zənə jazɛ̞nde mɛ̞m oe:rgɛ̞.lg, də va:dər zəŋ ko:, də va:dərzənəno̝.nt (Stokkem), Zie ook mantel.  jas (Heerlen), jasje: jeske (Bocholt, ... ), kaander: Koinder. Vooral na de oorlog kwam dit voor, afgeleid van soldatenjas uit Amerika. Een Amerikaan [amerik#ind\\r]. Het is een lichtgroen kledingstuk dat de lengte heeft van een jas van een kostuum. Hij is zeer warm. Aan de buitenkant is het regenjassenstof, vanbinnen gevoerd met dikke wollen stof, aan de zijkanten twee gespen en aan de voorkant een ritssluiting.  koͅindər (Millen), mantel: een mantel (Tessenderlo), ma.ntəl} (Halen), mantel (Caberg), pak: heaai is voier zənə pak en meer hør geͅlt; peer zənə hont (Tongeren), paletot (fr.): heaai is peer zənə palto en meer hør geͅlt, en peer zənə hont (Tongeren), hei is papa zene palto en mama heur geld; papa zen kau en papa zene hond (Vechmaal), hij eͅs pa zne palto en moeder ze geld; voader z⁄n koe ehn voader zn⁄n hond (Hoeselt), pa.ltou (Borlo), palleto (Maastricht), pallto (Heers), palto (Beverlo, ... ), palto, 2 paltos (Voort), paltong (Koninksem, ... ), paltoo (Mechelen-aan-de-Maas), paltou, 2 paltous (Aalst-bij-St.-Truiden), paltō (Hoeselt), paltōw (Veulen), paltoͅ (Tongeren), paləto (Paal), palətou (Hoepertingen), pālto (Gelinden, ... ), pāÒlto (Riksingen), pḁlto (Tongeren), winterjas  palto (Maastricht), pardessus (fr.): heaai is peer zənə pardəsu en meer hør geͅlt, en peer zənə hont (Tongeren), hespa zɛnə pardəs̯ ɛn mam oer gailt; pa zɛn ko.u ɛn pa zɛnənont (Borgloon), pit: haeə is vàədər zeͅnə pĭt en mūədər hər geͅùlt, vāədər zən koͅu eͅn zeͅnən hoənt (Alken), he si vaores pit en mem her gēld, vaores kou en vaores ho.-nd (Wellen), hei s voadər zɛnnə pit ɛn mudər hər gɛilt; voadər zɛn ko.u ɛn voader zɛnnən hont (Kortessem), heij is pa zenne pit en mam h⁄r gelt; pa z⁄n kou en pa zennen hont (Ulbeek), hēə is pā zeͅnnə pit ən mā hø̄ər geəlt; pa zeͅn kōuw en pa zeͅne hōͅnt (Wellen), hije is vaoer zijene pit en moer heur gêld; vaor zijn koie en zènen hond (Diepenbeek), pet (Romershoven), piet, 2 piette (Bilzen), pit (Beverst, ... ), pit, 2 pitte (Wellen), pit, 2 pitə (Martenslinde), [uitdr. 185]  pit (Romershoven), [uitdr. 200]  pit (Romershoven), rok: rok (Bocholtz, ... ), rok, 2 rök (s-Herenelderen), roͅk (Ketsingen, ... ), ròk (Montzen), rök (Schaesberg, ... ), van het Duitse Rock  rok (Bleijerheide), stoep: schtób (Heer), sjtoep (Gulpen, ... ), sjtōp (Gronsveld), sjtöep (Gulpen) frak || frak, geklede jas || frak, jas || jak; inventarisatie overige soorten; betekenis/uitspraak [N 23 (1964)] || jas [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 06 (1924)], [ZND 08 (1925)], [ZND B1 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || jas (kledingstuk met mouwen, over de bovenkleding) || jas in het algemeen [kölder, frak, palleto, rok, pit, kazak] [N 23 (1964)] || Jas. Hier is vader zn jas en moeder haar geld... [ZND 44 (1946)] || jas: damesjasje || jas: kledingstuk met mouwen, over de bovenkleding || jassen (mv.) [SGV (1914)] || jassen (mv.) [SGV (1914)] || koinder [N 25 (1964)] || Zijn jas is helemaal vaal, op die van mij zitten vale plekken [DC 42B (1967)] III-1-3
jasje kazak: Ook wel boezeroen of kiel met lange mouwen. syn. pittendrêër.  kazak (Kortessem) jasje III-1-3
jasje van het mantelpak completjas (<fr.): kompleͅja.s (Velm), completjasje (<fr.): kompleͅjaskə (Zelem), damesjasje: damesjeske (Maastricht), jacquet (<fr.): sjakit (Brunssum), žakeͅt (Teuven), jacquetje (<fr.): sjaketje (Kerkrade), jak: jak (Halen), joak (Roermond), jakje: jaksj-je (Bleijerheide), jeͅkskə (Rotem), jas: jas (Sint-Truiden), vklw: jéske  jas (Klimmen), jasje: ja.skə (Borlo, ... ), jaeske vaan mantelpak (Wijk), jaske (Belfeld, ... ), jaskə (Beringen, ... ), jekske (Brunssum), jeske (Baarlo, ... ), jeske vaan ut mantelpekske (Maastricht), jeske van het mantelpekske (Meerssen), jeske van het mantjelpak (Eind), jeske van un mantelpekske (Borgharen), jeskə (Bree, ... ), jēͅskə (Hamont), jĕskə (Boekt/Heikant), jeͅskə (Achel, ... ), jäsje (Bocholtz), jäskən (Lommel), jèske (Guttecoven, ... ), jèèske (Mheer), jéske (Tungelroy), jɛskə (Boorsem, ... ), kort jasje: kort jeske (Eksel, ... ), kortjeske (Eksel), koͅt ja.əskə (Kermt), kostuumjasje: cestuumjeske (Ell), mantel: manjtjel (Maasniel), mankel (Tegelen), manteljas: mantjeljas (Munstergeleen), manteljasje: maantel-jeske (Bergen), mantjeljeske (Herten (bij Roermond), ... ), mantəljeͅskə (Mechelen-aan-de-Maas), mantelpakjasje: mantelpakjeske (Sittard), manteltje: mantelke (Mal, ... ), menjtelke (Schinveld), menkelke (Tegelen), mentelke (Blerick, ... ), mentjelke (Grathem), mentəlkə (Ketsingen, ... ), mēntəlkə (Teuven), mēͅntəlkə (Riksingen, ... ), meͅntəlkeͅ (Borgloon), meͅntəlkə (Maaseik, ... ), mäntelke (Venlo), mɛintəlkə (Wintershoven), mɛntəlkə (Hoepertingen), paletotje (<fr.): paltokə (Tongeren), paltoͅkə (Opheers), pitje: petšə (Romershoven), pitje (Borgloon), pitšə (Diepenbeek), rokje: røkskə (Millen), stoep: stup (Hoeselt), vest: veͅst (Beringen) jasje van het mantelpak [N 23 (1964)] III-1-3
jasje van het zwarte pak aangeklede jas: aangekleide jas (Susteren), fantasiejas: fan’əzijas (Kwaadmechelen), fōͅtəzijas (Zichen-Zussen-Bolder), [Fr. uitspr.]  fōͅtəzijas (Val-Meer), fantasierok: fa͂təzīroͅk (Millen), geklede jas: gekleide jas (Hout-Blerick), gilet (fr.): žileͅi (Halen), goede jas: gowwe jas (Puth), jacque (<ofr.): [cfr. A.Debever (2003), p. 30]  žak (Hoeselt), jas: ja.s (Rotem), jas (Baarlo, ... ), jasje: jäsje (Bocholtz), kort jasje: kot jèske (Mechelen), korte jas: korte jas (Horn, ... ), kōtte jas (Heerlen), korte jas  korte jas (Meerssen), korte zwarte jas: korte zjwarte jas (Klimmen), korte zjwartə jas (Holtum), korte zwarte jas (Bergen, ... ), paletot (fr.): palto (Opheers, ... ), pit: pit (Borgloon, ... ), redingote (fr.): [Van Dale: redingote, (Fr., verbasterd uit riding coat), &lt;vero.&gt; geklede jas met twee rijen knopen]  rəneŋo (Neerharen), rokje: röksje (Bocholtz), soirejas (<fr.): [Fr. soirée: avond(feest)]  swarējas (Beringen), stoep van de smoking: štup fan dən smokeŋ (Teuven), zijden, een -: (sic)  zieje (Swalmen), zwart jasje: schwat jeske (Nieuwenhagen), sjwat jeske (Hoensbroek), zjwart jeske (Herten (bij Roermond), ... ), zwart jeske (Maasbracht, ... ), zwart jèske (Eind), zwart jéske (Heugem), zweͅt jaskə (Zelem), zwèrt jeske (Weert), zwarte colbert (fr.): zwarte colbert (Schimmert, ... ), zwarte jas: sjwarte jas (Oirsbeek, ... ), sjwatte jas (Waubach), zjwarte jas (Eijsden, ... ), zwarte jas (Haelen, ... ), zweͅtə jas (Zelem), zwarte pit: zwatte pit (Borgloon) jas van het zwarte pak, vaak kort [N 23 (1964)] || jas, zwarte ~ met korte slippen [sem] [N 23 (1964)] || zwarte pak, bestaande uit korte jas, vest en gestreepte broek [N 59 (1973)] III-1-3
jasschort cache-poussire (fr.): kasjpoesjèèr (Diepenbeek), kaspusje.r (Gingelom), kaspusjēͅr (Sint-Truiden), kašpusiēͅr (Leopoldsburg), kàspóesjèèr (Sint-Truiden), &lt;Fr. cache-poussière  kasjpŏĕsjèèr (Leopoldsburg), cache-poussière (fr.)  kaXpuXēr (Borlo), Et. Fr. cache-poussière.  kasjpoessiêer (Tongeren), Vero.; Fr. cache-poussière.  kais(j)pe`sjèère (Hasselt), hemdschortsel: hemme sjotsel (Bleijerheide), jasscholk: jas schollek (Venlo), jas sjollek (Borgharen), jas- sjòlk (Klimmen), jas-scholk (Brunssum, ... ), jas-schollek (Maastricht), jas-sjolk (Caberg), jas-sjôlk (Hoensbroek), jascholluk (Oirlo), jasschjolk (Sittard), jasscholk (Amby, ... ), jasschollek (Valkenburg), jasscholluk (Geysteren, ... ), jasschulluk (Weert), jasschölk (Boeket/Heisterstraat, ... ), jassjolk (Borgharen, ... ), jassjollek (Maastricht), jassjolluk (Meijel), jassjollək (Berg-en-Terblijt), jassjōlk (Tegelen), jassjŏlk (Stevensweert), jassjälk (Baarlo), jassjòlk (Waubach, ... ), jassjólk (Haelen, ... ), jassjölk (Pey), jassXoͅlək (Hamont), jasšoͅlk (Eisden), jašolək (Bree, ... ), jòòssjollek (Panningen), bedekt de hele jurk  jasscjolk (Einighausen), met mouwen  jasschöllek (Hushoven), schort die helemaal sluit  jassjolk (Stevensweert), schort met mouwen  jassjolk (Maastricht), jasschortel: jassjeutel (Val-Meer), jassjottel (Zichen-Zussen-Bolder), jassenscholk: jasse-sjolk (Klimmen), jassescholk (Amstenrade, ... ), jasseschollek (Neerpelt), jassesjolk (Maasniel, ... ), jassesjollek (Jabeek), jassesjolluk (Beek), jasəsXoͅlk (Achel), met mouwen  jasse-sžaŏl⁄k (Baarlo), jassenvoorschoot: jasse vöschoewet (Tessenderlo), jasəvø̄sXuwət (Tessenderlo), jasvoordoek: jas vərəng (Linkhout), jasfiəreŋ (Hasselt), jasvjeering (Boekt/Heikant), jasvjērĕŋ (Boekt/Heikant), jasvoejering (Lummen), jasvurring (Beringen), jasvørək (Tongeren), jasvø̄riŋ (Beringen), jasvəriŋ (Herk-de-Stad), s = tussen s en z  jasfeͅreng (Kermt), jasvoorschoot: jasvoorschoot (Beverlo, ... ), jasvysxyt (Zelem), jasvöschoeət (Kwaadmechelen), jasvøsXuət (Kwaadmechelen), jasvəsXut (Paal), jasvoorschoot  jasvöschowət (Lommel), jasvoorschort: jasvöschurt (Paal), kiel: kēl (Lanklaar), klederschortsel: kleijer-sjotsel (Bleijerheide), bedekt de hele kleeding ê als ned klei maar kort  klêjoržootsəl (Vaals), kleedvoordoek: klīētvjeering (Boekt/Heikant), knopenscholk: knoope-sjolk (Mheer), knuipsjolk (Roermond), mantelscholk: mant`əlšoͅlk (Ophoven), mantel sjôôlek (Mechelen), mantelschjolk (Neeroeteren), mantelscholk (Neerharen, ... ), mantelsjolk (Stokkem, ... ), mantjelsjolk (Ittervoort), mantəlsjolək (Boorsem), mantəlsjzjòlək (Mechelen-aan-de-Maas), mantəlsXoͅlək (Kaulille), mantəlšolək (Maaseik, ... ), mantəlšoͅlek (Bocholt), mantəlšoͅlək (Rekem), mauktelsjolk (Waubach), māntəlšolək (Teuven), met mouwen  mantelsjolk (Echt/Gebroek, ... ), ss. sub schort.  mantelsjolk (Uikhoven), mantelschoot: mantəlsXət (Donk (bij Herk-de-Stad)), mantelschortel: mantelsjotel (Eigenbilzen), mäntelšoͅtəl (Rosmeer), mantelschortsel: manktelsjotsel (Kerkrade), mantelvoordoek: ma:ntəlvərək (Wintershoven), maantelvjeureug (Diepenbeek), mantelveuring (Borgloon), mantelvjeurk (Millen), mantelvork (Vliermaal), mantəlvørəŋ (Borgloon), matelvərk (Mal), māntəlvørək (Riksingen), məintəlvŏrk (Tongeren), ss. sub mantel.  ma.ntelvu.rreng (Zonhoven), mantelvoorschoot: mantəlvərsXuwət (Halen), paletotsvoordoek (<fr.): paltousvörək (Velm), pāltəksvèùrk (Opheers), paletotvoordoek (<fr.): `palto`vørək (Tongeren), palteauvərək (Sint-Truiden), paltoveurk (Vorsen), paəltoͅvøͅrək (Niel-bij-St.-Truiden), paletotvoorschoot (<fr.): palto voorschoot (Beverlo), zegt men soms ook  pal to voorschoot (Beverlo), pit: vgl. paltó, spêk(lêmp), lêmp, yùvëral [*].  pït (Tongeren), scholk: schólk (Sevenum, ... ), scholkenjas: sjolkejas (Oost-Maarland), slob: slub (Boekend, ... ), stoep: stəpjas (Mechelen-aan-de-Maas), stoffen jas: stoffejas (Eksel), stubjas: stepjas (Hoeselt), stu.pjas (Tongeren), stəpjas (Rekem), ss. sub stof (I).  stöbjas (Maastricht), stubmantel: ss. sub stof (I).  stöbmantel (Maastricht), stubpit: stùppit (Kortessem), ss. sub pit.  stùppit (Kortessem), toe scholk: toewe scholk (Grathem), toewe sjolk (Maasbracht, ... ), toewe sjölk (Tungelroy), toeë sjolk (Maasbracht), voordoek: vø͂ͅrk (Romershoven), voordoek wat vanvoor toegaat: vørək woͅ van vør tauyet (Ketsingen), voorrok: voorrok (Beverlo, ... ), voorschoot met knoppen: veurschoewet mè knoppe (Beringen), vø̄rsXuwət me knoͅpə (Beringen) #NAME? || cache-poussière: stofjas || jas, stofjas || schort die aan de voorkant als een jas wordt dichtgeknopt [N 24 (1964)] || schort die het lichaam heel omkleedt || schort met borststuk en schouderbanden [schortel, scholk, sjutsel] [N 24 (1964)] || stofjas || voorschoot (van werklieden) [ZND B1 (1940sq)] || voorschoot met lange mouwen die vooraan met een rij knopen dichtgeknoopt wordt || voorschoot, werkschort zonder borststuk scholk, skolk, veuring, veurik, sloep, sloof, slopschorteldoek] [N 24 (1964)] || Werkkleren. De kleren die men draagt als men klusjes doet. [N 114 (2002)] || zijn er verschillende namen voor verschillende soorten van deze kledingstukken ? [DC 15 (1947)] III-1-3
jassen (kaartspel) jassen: Vgl. Van Dale: I. jassen, naam van een kaartspel, ook smousjassen genoemd.  jasse (Epen, ... ), jassen (Eigenbilzen) Namen [en beschrijving] van diverse kaartspelen zoals: [bonken, eenentwintigen, hoogjassen, kajoeteren, klaverjassen, kwetten, kruisjassen, liegen, pandoeren, petoeten, schuppemiejen, smousjassen, tikken, toepen, wijveren, zwartebetten, zwartepieten, zwik [N 88 (1982)] III-3-2
jeans jeans: žēns (Neerpelt) Dicht stevig katoenen weefsel in keper- of satijnbinding geweven. Wanneer het is gebleekt wordt het veel toegepast bij de vervaardiging van vakkleding. Tegenwoordig is jeans de stof voor met name spijkerbroeken. [N 62, 98] II-7
jenever babbelwater: babbelwater (Montfort), borrel: borrel (As, ... ), bérrel (Gruitrode), bòrrel (As, ... ), brandewijn: brandewien (Amby, ... ), brandewîn (Montzen), brandĕwīn (s-Gravenvoeren), branewēͅn (Hasselt), brannewei̯n (Bilzen, ... ), brannewēn (Wellen), brannewijn (Bilzen, ... ), brannewèən (Zonhoven), brannĕwijn (Genk), branəwēͅn (Bommershoven), brānneween (Rosmeer), bránəwɛ.jən (Zonhoven), meest gebruikt  brannewijn (Hasselt), brandwijn: brandwien (s-Gravenvoeren), brenzelaar: brenzelaer (Sittard), drupje: drupke (Beek), drépke (As), dröpke (Amby, ... ), dröpkə (Venlo), drùpkë (Tongeren), (jenever)  dröpkə (Amstenrade), geen jenever  drepkə (As), duivelsnat: dy(3)̄vəsnāot (Zonhoven), foezel: foezel (Altweert, ... ), fōēzel (Sevenum, ... ), fūzəl (Blitterswijck, ... ), aardappeljenever  foēzel (Venray), Geft n vulle gennen haver en n kiend genne fo‰zel: behandel een jongere niet direkt als een volwassenen Deen appel is foeës Foeës waer: drukkend droog weer Foeëzen tört Zó foeës as n knölleke: geen sap of vocht meer bevattend Deen appel is foeës Foeës waer: drukkend droog weer Foeëzen tört Zó foeës as n knölleke: geen sap of vocht meer bevatten  foēzel (Castenray, ... ), franse: fransen (Heusden), gedistilleerd: gedistəleert (Moorveld (Waalsen), ... ), grijsgare: griesgare (Maastricht, ... ), grijsje, een -: jonge klare  grĭĕske (Nieuwenhagen), grijze koude: graizə kāə (Martenslinde), hasselt: Hassel (Ophoven), jandoedel: jandoedel (Sittard), jenever: djeneevəl (Mielen-boven-Aalst), djenevel (Buvingen), djenever (Hasselt, ... ), djenēəvəl (Mielen-boven-Aalst), djenével (Velm), djeͅniévəl (Gelinden), djəneevəl (Sint-Truiden), džənieͅvəl (Gelinden), džənøͅjvər (Bommershoven), dəne:əvəl (Aalst-bij-St.-Truiden), dənēvəl (Sint-Truiden), genever (Maastricht), gənevər (Maastricht), gənɛ̄.vər (Neeroeteren), g⁄ənīvəl (Halen), jenaiver (Hechtel), jeneever (Leopoldsburg, ... ), jeneevər (Horn), jenever (Buggenum, ... ), jeniəvəl (Loksbergen), jenīvəl (Loksbergen), jenèver (Molenbeersel, ... ), jenèvre (Wijchmaal), jenéver (Oostham, ... ), jənøvər (Riksingen), schenever (Ophoven), schnever (Lanaken), senaever (Nederweert, ... ), senèver (Hamont), sheneever (Rosmeer), sjenaever (Weert, ... ), sjenaiver (Ell), sjeneever (Amby, ... ), sjeneevər (Caberg), sjenever (Amby, ... ), sjenèver (Heythuysen), sjenèvər (Hunsel), sjenéver (Tungelroy), sjenéével (Weert), sjenééver (Weert), sjever (Roermond), sjnaever (Echt/Gebroek), sjneever (Herten (bij Roermond)), sjöneevör (Stevensweert), snaever (Echt/Gebroek, ... ), snevel (Castenray, ... ), snever (Ophoven), snēvəl (Blitterswijck, ... ), šnē:vər (Opgrimbie), šnēvər (Rekem), šənēͅvər (Opglabbeek), šənøvər (Riksingen), zjenaever (Echt/Gebroek), zjeneeëvel (Zonhoven), zjeneeëver (Zonhoven), zjeneiver (Bilzen), zjenever (Beverlo, ... ), zjenĕver (Neeroeteren), zjenèver (Bree), zjenéeever (As), zjenééver (Gruitrode, ... ), zjneneevər (Moorveld (Waalsen), ... ), zjèneevər (Rekem), zjènééver (Hamont), zjëneevər (Lanklaar), zjënévër (Hoeselt), zjənaiver (Sint-Huibrechts-Lille), zjəneevər (Maastricht, ... ), zjənēͅvər (Sint-Huibrechts-Lille), zjənéevər (Meijel), zjənéévər (Roermond), zənevər (Mechelen-aan-de-Maas), ženei̯vər (Bilzen), ženēver (Neeroeteren), žəne.vər (Meeuwen), žəneēÚvər (Maastricht), žənevər (Rotem), žəneəvəl (Zonhoven), žənēvər (Hasselt, ... ), žənēͅver (Molenbeersel), žənēͅvər (Genk), žəneͅvər (Hamont), ẓenø͂ͅvər (Vliermaal), de tweede e heeft extra @  djeͅniévəl (Gelinden), E dröpke klink heel angers es e glaaske sjnever  sjnever (Roermond), Fr. genièvrë  zjënévër (Tongeren), Hollanse zjenever E fles, e glaas zjenever Zjenever drinke Geef miech ¯ne zjenever en m¯n vrouw ¯ne port: glas jenever  zjenever (Maastricht), meer  schənēvər (Peer), met streepj eop de e  žənëvər (Martenslinde), met streepje op de tweede e  zenèvər (Bree), Verklw. ?\\n‰v\\rk\\n  žənēvər (Lommel, ... ), Verklw. sjnaeverke  sjenaever (Altweert, ... ), vieux  zjəneever (Kermt), weinig  žənēͅvər (Peer), joech: joech (Venlo), jonge klare: jonge klaore (Blerick), jonge klare (Ittervoort), jongə klaorə (Horn), joonge klaore (Nieuwenhagen), joonge kloare (Doenrade), jōngə klaorə (Heugem), jóngə klaorə (Brunssum, ... ), jönge klaore (Thorn), kaiserbitter: kaiserbitter (Nieuwenhagen), klare: klaore (Altweert, ... ), klaorə (Gennep, ... ), klaoərə (Heerlen), klao‧rə (Montfort), klare (Ophoven), kleere (Beverlo), kleerə (Sint-Truiden), kloare (Heerlen, ... ), kloarə (Pey), klore (Montzen), klōͅ.rə (Neeroeteren), klōͅrə (Eupen, ... ), klŏre (Gulpen), kloͅrə (Mechelen-aan-de-Maas), klwore (Val-Meer), klé:rə (Mielen-boven-Aalst), klòòre (Tienray), klôare (Velden), E gleeske awwe klaore Geef miech ¯ne klaore:een glaasje klare  klaore (Maastricht), Ich drink jeer inne jónge kloa¯re Inne auwe kloa¯re hilt d¯r miensj óp joare Inne kloa¯re mit e klumpsje  kloa’re (Bleijerheide, ... ), klare  klōͅrə (Meeuwen), klare wijn: klaore wien (Maastricht), koren: kōͅrə (Eupen), opgezette: opgəzaddə (Doenrade), oude: aaen (Heusden), aoewe (Neeroeteren), Ik heb liever ennen âlde as enne jònge  âlde (Castenray, ... ), oude klare: a:wəklō:rə (Maastricht), ald klaore (Horst), alde klaore (Blerick, ... ), aoje klaore (Pey), aojə klaorə (Kelpen), auve kloaren (Hamont), aŭwe klààre (Schimmert), awwe klaore (Maastricht), oaje kloare (Buggenum, ... ), oud klare (Ittervoort), ouwe klaore (Nieuwenhagen, ... ), ouwe klare (Eksel), ouwe kloare (Doenrade), ouwə klaore (Brunssum), owwe klaore (Amby), ōje klaore (Thorn), àlde klaore (Venlo), àwwə klaorə (Heugem), pensenterger: pensenterger (Venlo), pen’senterger (Tegelen), pensentergerd: peͅnsetɛrgərt (Sittard), piek: pek (Val-Meer), piek (Bleijerheide, ... ), pik (Montzen, ... ), pĭk (Montzen), Kürzung aus wallon. peket, welches sowohl Wachholder als Wachholderbranntwein bezeichnet. Wurzel pek, pik (Spitze Zusammenhang mit Wallon. pèche (Beere) ist zu gleicher Zeit anzunehmen  pik (Eupen), verouderd  pik (Martenslinde), piket: pĕke (Montzen), piket (Zolder), praatwater: praotwater (Castenray, ... ), praotwááter (Venlo), reiss-mich-nieder: reismichnieder (Venlo), schabouw: schabbou (Valkenburg), sjabau (Sittard), sjabauw’ (Bleijerheide, ... ), in de regel van inferieure kwaliteit  sjebóuw (Tegelen), Verklw. sjabuike  sjabau (Venlo), scherp water: sjerp woater (Val-Meer), schiedammer: Schiedammer (Ophoven), sjedammer (Sittard), schnaps (du.): schnaps (Bree, ... ), schàps (Simpelveld), sjnaps (As, ... ), sjnāps (Sittard), sjnàps (Geleen, ... ), sjnáps (Amstenrade, ... ), snaps (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), snáps (Castenray, ... ), snèver (Meijel), šna.ps (Eys), šn‧aps (Ingber), jonge ouwe klaare  sjnaps (Urmond), sinds oorlog  snaps (Sint-Truiden), Verklw. sjnepke  sjnaps (Heerlen), Verklw. sjnepske  sjnaps (Heerlen, ... ), Verklw. sjneps—je  sjnaps (Bleijerheide, ... ), schnaps-je: sjnèpskə (Meers), sjnépske (Venlo), snevel: sjənevəl (Tessenderlo), snik: sjnïk (Tongeren), spraakwater: Spraokwater iengenome hebbe: (iets) teveel gedronken hebben  spraokwater (Castenray, ... ), spriet: sjpriet (Bleijerheide, ... ), taan: taën (Hasselt), vaderlander: De vaader ?ne vaaderlander en de vouerman e glaas beier: de boer een groot glas jenever en de knecht een glas bier  vaaderlander (Sittard), vieux: vieux  vjē (Neeroeteren), vjø̄ (Sint-Truiden), wacholder: wàcholder (Heerlen), wacholderwater: wáchelewater (Venray), water: viuātər (Welkenraedt), wauwelwater: waowelwater (Montfort), wauwelwater (Vlodrop), wáwwelwater (Castenray, ... ), wijwater: wiewater (Maastricht), witje, een -: witteke (Diepenbeek), èè witteke (Bree), witte, een -: ne witte (Hasselt), witte (Opglabbeek), wittə (Loksbergen), zauwelwater: sáwwelwater (Castenray, ... ) borrel van minderwaardige jenever || drank; Hoe noemt U: Dat wat gedronken wordt (drinken, soopje, zuip) [N 80 (1980)] || een dubbele jenever || eigen gestiikte jenever van slechte kwaliteit || foezel || gemene jenever of jenever voor de laagste klasse || graanjenever || jajem || jenever [ZND 01u (1924)] || jenever van slechte kwaliteit || jenever voor het gewone volk || jenever; Hoe noemt U: Sterk alcoholische drank bereid uit moutwijn waaraan bij de distillatie jeneverbessen zijn toegevoegd, die er het aroma aan verlenen (snevel, babbelwater, jandoedel, knevelwas, kwak, sjenevel, jenever, klare, snaps) [N 80 (1980)] || klare || klare (jenever) || klare jenever || Kornbrandewein, jenever || Kornbranntwein; jenever || oude jenever || oude klare || Schiedammer jenever || Schnaps; sterke drank || slechte jenever || slechte kwaliteit jenever || sterke drank || sterke drank, jenever III-2-3