e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
lameroen wartel: wartǝl (Beringe) Een apparaatje in de vorm van een ijzeren oog met een daarin gemakkelijk draaibaar haakje. Aan het lameroen worden de uiteinden van de draden bevestgid die tot één dikker touw ineengedraaid moeten worden. [N 48, 79] II-7
lammeren afleggen: aflɛgǝ (Leopoldsburg), jongen: joŋǝ (Rekem), jøŋǝn (Sint-Truiden), jōŋǝn (Hasselt), lammen: lama (Vliermaal), lamm (Oostham), lamn (Diepenbeek), lamǝ (Achel, ... ), lamǝn (Achel, ... ), lau̯mǝ (Roosteren), loi̯mǝ (Kuttekoven), lámǝ (Bilzen, ... ), lāmǝ (Baarlo, ... ), lāmǝn (Kessenich, ... ), lǭmǝ (Echt), lammeren: lamǝrǝ (Aalst, ... ), lamǝrǝn (Alken, ... ), lámǝrǝ (Berbroek, ... ), lǭmǝrǝ (Vroenhoven), lemmen: lɛmǝ (Blerick), lɛmǝn (Beverst, ... ), lemmeren: lęmǝrǝ (Sint-Truiden), lęmǝrǝn (Kwaadmechelen), lɛmǝrǝ (Leopoldsburg, ... ), lɛmǝrǝn (Berbroek, ... ), ooien: ōi̯ǝ (Ulbeek) Jongen ter wereld brengen, gezegd van het vrouwelijk schaap. [N 19, 67; JG 1a, 1b; L 29, 32; L 1a-m; N C, add.; Vld.; monogr.] I-12
lammetjespap boekweitemeel: Syst. Frings  boŋədəmēͅl (Hamont), boͅŋəndəmēͅl (Hamont), boekweitemeelpap: boegezzemeelpap (Eksel), boekweitepap: Syst. Eijkman  bukəndəpap (Gennep), Syst. Grootaers  bundəpap (Lommel), Syst. WBD  boekendepap (Wanssum), bookendepap (Broekhuizen), boekweitmeelspap: Syst. WBD  boekedeméélspap (Ottersum), boekweitpap: Syst. Frings  boͅkwɛ̄tpap (Beringen), bukwītpap (Neerpelt), bukwɛi̯tpap (Melveren), bukwɛ̄tpap (Opheers), būkwēͅpap (Gingelom), bu̞kwēͅəpap (Gingelom), Syst. IPA  bu̞ʔəi̯páp (Kwaadmechelen), Syst. WBD  bookendpap (Buchten), boekweitsepap: bokessepap (Sittard), bookesepap (Stein), bōkəsə pap (Rotem), bōkəsəpap (Lanklaar, ... ), bugəsəpap (Opglabbeek), bözəpáp (Houthalen), g op zn Frans (garçon).  bóggessepap (Neeroeteren), Syst. Frings  bōkəsəpap (Mechelen-aan-de-Maas), bugəzəpap (Overpelt), buəzəpap (Hasselt), Syst. WBD  boegesepap (Meijel), boekweitskoek: bokeskook (Nuth/Aalbeek), Syst. Frings  bugəskok (Koersel), Syst. WBD bookeskook: koek van boekweit  bookeskook (Neer), boekweitskoekpap: Syst. IPA  buskukpap (Paal), boekweitsmeel: bogges‧meèl (Kerkrade), boekweitsmeelpap: bochesmeeël-pap (Bleijerheide), bookesmaelpap (Grathem, ... ), bookesmailpap (Roermond), bookesmeèl pap (Gronsveld), boowkesmaelpap (Puth), Eigen spellingssyst. Zie vragenlijst p.6  bookesmè:lpap (Berg-aan-de-Maas), Syst. Frings  bō(ə)gəsmɛ̄lpap (Bocholt), bōgəsmēͅlpap (Gelieren/Bret), bōkəsmɛ̄lpap (Maaseik), bōͅgəsmɛ̄lpap (Linde), Syst. Veldeke  bokesmèelpap (Kinrooi), Syst. WBD  bookesméélpap (Neerbeek), bookesméélpàp (Klimmen), bôkgesmaelpap (Tegelen), boekweitspap: bogspap (Helchteren), bokespap (Mechelen, ... ), bokkespap (Vlodrop), bokuspap (Neeritter), bookes-pap (Oost-Maarland), bookespap (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), boukespap (Sittard), bókkespap (Tungelroy), bóókkespap (Posterholt), bôGGespap (Ell), bôkuspap (Baarlo), #NAME?  bokespap (Susteren), Eigen syst.  bōkespap (Heerlen), Nieuwe [spelling]  boGGespap (Reuver), schj=ch van chocolade  bookespap (Heerlerheide), Syst. Eykman  bokəspáp (America), Syst. Frings  bokəspap (Kessenich), bōgəspap (Gelieren/Bret), Syst. Frings (?)  boͅu̯kəspap (Kinrooi), Syst. Veldeke Lemkespap is pap van "gebuuld weite (tarwe)mael  bógkespap (Tegelen), Syst. WBD  boekespap (Leuken, ... ), boGespap (Tegelen), bokespap (Maasniel, ... ), boo:kespap (Maasniel), bookespap (Baexem, ... ), bookespap’ (Boukoul), bookkespap (Baarlo), boukweitspap (Limbricht), bòkkespàp (Mechelen), bóGespap (Roermond), bôkkespap (Boekend), bôkuspap (Velden), Syst. WBD Van bógkesméél  bógkespap (Panningen), kindjespap: kintjespap (Tungelroy), lammertjespap: lemmerkespap (Maastricht, ... ), lɛmərkəspap (Sittard, ... ), Door dae maagsjwaer kós-ter nieks verdrage es mèlk en lemmerkespap  le:mmerkespap (Roermond), Eigen syst.  lemmerkespap (Heerlen), Heer sukkelt mèt z¯ne maog, heer kin haos niks mie verdrage es mèllek en lemmerkespap  lemmerkespap (Maastricht), lammetjespap: lemkespap (Middelaar, ... ), lemmekespap (Gronsveld, ... ), lɛmkəspap (Gennep, ... ), lɛməkəspap (Gennep, ... ), Syst. Frings  lɛməkəspap (Bree), Syst. WBD  lemkes-pap (Oirlo), lemkespap (Blerick, ... ), lèmkespap (Neer), lèmmekespap (Ottersum, ... ), meelpap: mēēlpap (Roosteren), pap met boekweitsmeel: pap mèt bookesmeèl (Thorn), pap van boekweitsmeel: pap vaan bookesmeil (Oost-Maarland), pap van bōͅkəsmēͅl (Maaseik), Syst. WBD  pap van bookesmael (Blerick, ... ) bloempap || broodpap || dunne meelspijs || lammetjespap || lammetjespap, boekweitpap voor jonge kinderen || Pap van boekweitmeel (lemmekespap?) [N 16 (1962)] || zoetemelk met bloem gekookt III-2-3
lamoen ber(ri)genstel: bęrǝgǝstęl (Wellen), disselbraam: desǝlbrǭm (Sint-Lambrechts-Herk), disselraam: desǝlrām (Meeswijk), dīsǝlrām (Bocholt), gespan: gespan (Borlo), gǝspān (Ordingen), gǝšpan (Kerkrade, ... ), gǝšpān (Amby, ... ), gestel: gǝstē̜l (Hasselt, ... ), gǝstę.l (Millen  [(clitchèt)]  ), gǝstęi̯l (Vreren), gǝstęl (Berg, ... ), gǝstɛi̯ǝl (Gelinden, ... ), gǝstɛl (Hoelbeek, ... ), gǝstɛ̄.l (Herderen), gǝštel (Reijmerstok, ... ), gǝštē̜l (Meerssen, ... ), gǝštęl (Groot Genhout, ... ), gǝštɛl (Bemelen, ... ), gǝštɛ̄l (Heerlen), jǝštɛl (Eygelshoven, ... ), kargestel: kɛrgǝstęl (Montfort), karrengestel: karǝgǝštɛl (Eynatten), kerstel: kastęl (Grote-Spouwen, ... ), krestęl (Sluizen, ... ), krestǝl (Rosmeer, ... ), krǝstɛl (Kanne  [(aan de wagen)]  , ... ), kęrstęl (Grathem, ... ), kǝrstęl (Bilzen, ... ), kǝrstɛ.l (Eigenbilzen, ... ), kǝrštel (Oost-Maarland), kǝrštęl (s-Gravenvoeren  [(onderdeel van de hooiwagen)]  ), kǝrštɛl (Gronsveld, ... ), kǝstę.l (Nerem  [(bij wagen - zonder disselboom)]  ), kɛstǝl (Rijkhoven), lamoen: lamoen (Berverlo), lamuu̯n (Sint-Lambrechts-Herk), lamuǝn (Hasselt), lamūn (Echt), lǝmun (Gulpen, ... ), lǝmī.r (Maastricht), onderstel: ōndǝrštɛl (Mechelen), raam: raam (Hasselt, ... ), stel: stēl (Eisden), stē̜l (Opglabbeek), stęl (Lommel), wagelgestel: wāgǝlgǝštɛl (Mechelen), wagengestel: wāgǝgǝštɛl (Maastricht) Het voorstel in z''n geheel: de twee berries en de verbindingsscheien. De benaming voor het lamoen komt voornamelijk voor in het zuidoosten van Belgisch Limburg en in het zuiden van Nederlands Limburg. [N 17, 50b + 90; N G, 54b + 56h + 64a; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2c; L 32, 63; L 34, 10; A 27, 20; Lu 5, 20] I-13
lamp kink: kenk (Heek), lamp: la.amp (Hoepertingen, ... ), la.mp (Altweert, ... ), laamp (Blitterswijck, ... ), laemp (Sint-Truiden, ... ), lamp (\'s-Herenelderen, ... ), lamp∂ (Grevenbicht/Papenhoven), laomp (Zepperen, ... ), laup (Blerick), lāāmp (Swolgen), lāmp (Afferden, ... ), la͂mp (Beegden, ... ), la͂o͂mp (Wellen, ... ), lemp (Baarlo, ... ), lâmp (Zichen-Zussen-Bolder, ... ), (= elke lamp)  lamp (Heythuysen), (kinkee).  lamp (Obbicht), De lamp aansjtaeke Hae hool de breef ónger de lamp Drej de lamp get leger, ze blaok De lamp hing sjeif Zich e paar op de lamp sjödde: ettelijke glazen bier drinken  lamp (Roermond), De lamp ómloupe: tegen de lamp lopen ne Opp\' lamp sjödde: een glaasje drinken De lamp hink op loondaach: schraalhans is keukenmeester  lamp (Sittard), kan van alles zijn  lààmp (Maastricht), Verklw lempke  lamp (Venlo), Verklw. le.mpke  la.mp (Hasselt), Verklw. lempke Steek de lamp aon Doeg (of bloos) de lamp oet Drej de lamp get lieger, ze zwalk  lamp (Maastricht), Verklw. lé.mke  la.mp (Zonhoven), licht: l‧ēx (Meeswijk), Verklw. leechske  leech (Venlo), lucht: leucht (Meijel), vr.  løxt (Bocholt), tondelpot: tōntəlpoͅt (Gennep, ... ), vonket: bargoens  vonket (Heerlen), wiek: wiek (Castenray, ... ) lamp [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 29 (1938)] || lamp/ luchter; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || lichtpunt, lamp III-2-1
lampekabel aansluitkabel: āšluskābǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Wilhelmina]), accukabel: akykābǝl (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), kabel: kabel (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Zolder]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Eisden]  [Eisden]), kā.bǝl (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), kābǝl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Julia]  [Domaniale]  [Zwartberg, Waterschei]), kabel koplamp: kabel koplamp (Buchten  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), lampekabel: lampekabel (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), lampǝkābǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Laura, Julia]  [Maurits]  [Domaniale]), lampesnoer: lampǝšnuǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Emma]), lampǝšnōr (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Eisden]), snoer: snūar (Hamont  [(Eisden)]   [Willem-Sophia]), šn˙ōr (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Domaniale]), verbindingskabel: verbindingskabel (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Domaniale]), vǝrbenjenskābǝl (Lutterade  [(Maurits)]   [Maurits]), vǝrbeŋeŋskābǝl (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]), vǝrbinduŋskābǝl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Maurits]) De kabel die de verbinding vormt tussen enerzijds de accu en anderzijds de lamp die op de mijnpet of -helm van de mijnwerker is bevestigd. [N 95, 257] II-5
lampekooi korf: kø̜.rǝf (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), lampekorf: la.mpǝkø̜.rǝf (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Het geraamte dat de delen van de veiligheidslamp bijeenhoudt. [N 95, 248] II-5
lampenist lampeman: lampǝmān (Kelmis), lampenist: lampanes (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Eisden]), lampenist (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Domaniale]), lampist: lampest (Eisden  [(Eisden)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), lampist (Kelmis) Arbeider die verantwoordelijk is voor de goede staat van de mijnlampen. De lampenist onderhoudt de mijnlampen, reikt ze uit aan de mijnwerkers in ruil voor hun controlepenning en ontvangt ze na de dienst weer terug tegen afgifte van dezelfde controlepenning. [monogr.; Vwo 466; N 95, 241] || De man die voor de mijnlampen zorgde en ze aan de arbeiders gaf tegelijk met de controlepenning. [monogr.] II-4, II-5
lampenkamer lampenboede: la.mpǝb˙ūt (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), lampǝbut (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]), lampǝbuwt (Heerlen  [(Emma)]   [Zwartberg]), lampǝbūt (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), lampǝb˙ūt (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Laura, Julia]  [Willem-Sophia]  [Domaniale]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Julia]  [Domaniale]  [Laura, Julia]), lampenkamer: lampǝkāmǝr (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), lampenzaal: lampǝzāl (Rekem  [(Zwartberg)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), lamperij: lampǝrę̄j (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zwartberg, Waterschei]), lampisterij/lampisterie: lampestǝri (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Emma]  [Zwartberg, Eisden]  [Wilhelmina]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]  [Maurits]  [Winterslag, Waterschei]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits] [Eisden]), lampestǝręj (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Eisden]  [Domaniale]  [Emma, Maurits]  [Zwartberg]  [Eisden]), lampistǝrī (Hamont  [(Eisden)]   [Zolder]), lampǝstri (Zolder  [(Zolder)]  ), lampǝstrī (Zonhoven [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]) De ruimte waar men de mijnlampen onderhoudt en indien nodig repareert. [N 95, 241; monogr.; Vwo 467; Vwo 468] || Ruimte waar de cabidlampen bewaard werden. [monogr.] II-4, II-5
lampenkap abat-jour (fr.): abazjōēë.r (Hasselt), abaži̯ūr (Sint-Truiden), abažūr (Kanne, ... ), abəžūr (Meeswijk), ambəžuər (Genk), àbbàzjoer (Tongeren), abbezjoerke = lampekap ¯t Leech vèlt op toafel oet de greunen abbezjoer  abbezjoer (Maastricht), Fr. abat jour  abbezjoer (Echt/Gebroek), Fr. abat-jour: bovenlicht, zonneblind  ambezjōē.ër (Zonhoven), m.  abažur (Hasselt), kap: kap (Venlo), lampenkap: la.mpəkap (Altweert, ... ), lampəkap (Bleijerheide, ... ) abat-jour || lamp/ luchter; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || lampekap || lampenkap III-2-1