e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
overhemd borsthemd: borstheem (Eksel, ... ), bōͅrsthem (Achel), bovenhemd: bóvehumme (Echt/Gebroek), engels hemd: engelshemd (Meijel), Ingels haemd (Swalmen), ingels hemd (Blerick, ... ), ingels himd (Eijsden), ingels humme (Eind), Ingels humme (Maasbracht, ... ), ingels humme (Weert), Ingels hèmdj (Horn), Ingelsch hemp (Heerlen), ingelshaemd (Blerick), ingelshemd (Venray), Ingelsj hemd (Vlodrop), Het woord is uitgestorven. Cfr. ook par. 34: De Kleding, p. 443.  ingels haemdj (Herten (bij Roermond)), Sub Engels.  Ingels hemp (Roermond), Vero.  ingels hemp (Tegelen), vroeger  ingels hemp (Tegelen), Ingels hemp (Tegelen), hemd: (h)emə (Hasselt), heem (Neerpelt), heemd (Brunssum), hem (Kaulille, ... ), hemd (Leopoldsburg, ... ), hemme (Kerkrade), hemp (Mechelen, ... ), hemə (Hasselt, ... ), heume (Wijk), hēͅmt (Teuven), himme (Borgloon, ... ), himə (Borgloon, ... ), hőmme (Wijk), hum (Lummen), humme (Amstenrade, ... ), hym (Zelem), hymə (Val-Meer), hömp (Gronsveld), høm (Beringen, ... ), hømə (Diepenbeek, ... ), həmə (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), ume (Sint-Truiden), ömə (Velm), ømə (Boorsem, ... ), ømə -ømkə (Rotem), u"langgerekt, klank tussen ù en eu  humme (Borgharen), manshemd: ma.nsh^mə (Maaseik), overhemd: aoverhemd (Ottersum), aoverhumme (Grathem), euerhumme (Lutterade), euver hamme (Heugem), euverhaemd (Oirsbeek), euverhaemp (Reuver, ... ), euverhaimd (Maasniel), euverheemp (Heerlerheide), euverhemd (Baarlo, ... ), euverhemp (Blerick, ... ), euverheume (Maastricht, ... ), euverhimp (Mheer), euverhimpt (Oost-Maarland), euverhumme (Geulle, ... ), euverhèmp (Venlo), euverhéémd (Roermond), euverhême (Schimmert), euverhùme (Caberg), euvərhummə (Holtum), ewverhumme (Valkenburg), iehverhimme (Genk), ijvərhemə, -s, -ke (Neeroeteren), ivərhemə (Bree), jevərhimə (Eigenbilzen), jevərhømə (Rosmeer), oaverhumme (Weert), oeverheume (Weert), overhemd (Beverlo), overhemp (Bocholtz), ovverhemd (Meijel), ovərhem (Hamont, ... ), ővverhemp (Bleijerheide), ueverhemme (Heerlen), ueverhemp (Heerlen), ueverhumme (Klimmen), uuverhaeme (Nieuwenhagen), uuverhumme (Hoensbroek, ... ), uuverhump (Gronsveld), uuvverhőme (Waubach), uverhumme (Bemelen), uvverhemme (Kerkrade), uèverhumme (Hoensbroek), uëverheemd (Hoensbroek), ūeverhemd (Stevensweert), wit euverhumme (Sittard), èvərhemə (Kermt), ôverhemd (Belfeld), ôverhumme (Kerensheide), ôôverhemd (Bergen), överhumme (Stein), øvərhimə (Vliermaal), øvərhømə (Mechelen-aan-de-Maas), øvərhəmə (Lanklaar), øyvərhīmə (Wintershoven), øͅvərhømə (Ophoven), úverheemd (Schinveld), üverhimt (Mesch), BNO: oôverhumme.  oeëverhûmme (Weert), thans  euverhemp (Tegelen, ... ), Zie ook uëverhemme.  uëverhumme (Heerlen), Zie ook uëverhumme.  uëverhemme (Heerlen), sporthemd: sjporthaemd (Swalmen), sjporthaemjd (Herten (bij Roermond)), sjporthaemp (Reuver), sjporthemd (Tegelen), sjporthemp (Roermond), sjporthumme (Limbricht, ... ), sjpôrthummə (Holtum), spjorthemd (Roermond), sport hemd (Middelaar), sporthaemd (Blerick, ... ), sporthaempt (Egchel), sporthemd (Belfeld, ... ), sporthemp (Tegelen), sportheume (Weert), sporthumme (Eind, ... ), sporthūmme (Boeket/Heisterstraat), sporthèèmtj (Haelen), sporthémd (Heythuysen), sporthéémdj (Neer), sporthömme (Tungelroy), sporthûmme (Weert), spoͅrdømə (Rekem), spoͅrthemə (Bree), spoͅrthimə (Millen), spoͅrthøm (Beringen), spoͅrthømə (Borlo, ... ), spoͅrthəm (Halen), špoͅrthēͅmt (Teuven), soms  sjporthemp (Tegelen, ... ), sporthemdje: spoͅrthyməkə (Halen), stijve boezem: stēvə buzəm (Hoeselt), voorhemd: viêrhimme (Bree), vörhémd, vörhimd (Gennep), werkhemd: wirk-humme (Klimmen), zondagshemd: zondes-humme (Klimmen) 1. overhemd || ? || overhemd || overhemd [ingels hemd, sporthemd, frontj] [N 23 (1964)] || overhemd, gesteven borstlap || overhemd, sporthemd || overhemdfront III-1-3
overhemd met boord `s zondagshemd: sóndeshumme (Geleen), hemd: hemd (Horpmaal), himd (s-Gravenvoeren), humme (Diepenbeek), hûmme (Stein), hemd bet een kol: hømə beͅ nə koͅl (Zolder), hemd met bandje: himp met bendsje (Noorbeek), hemd met boordje: himp met bördsje (Noorbeek), hemd met een bandje: hømə meͅt ə beͅntšə (Lanaken), hemd met een kol: himme mét ənə kól (Bilzen), himmə mét innə kòl (As), hemd met een kraag: hɛmə met ənə krāg (Montzen), hemd met een vaste kol: humme met ’nne vaste col (Eisden), hemd met kol: himme met kol (Meeuwen), hemd met kraag: himme met kraag (Meeuwen, ... ), hemdscol (<fr.): hømskoͅl (Zolder), overhemd: euverhammen (Zolder), euverhumme (Born, ... ), îevərhimmə (Bilzen), overhemd met boord: euverhumme mit board (Schinnen), overhemd met board (Opglabbeek), overhemd met een kol: ievərhimmə mét innə kòl (As), overhemd met kraag: euverhaemp met kraag (Reuver), euverhemp met kraag (Venlo), euverhumme mit kraag (Doenrade, ... ), övverhemme mit kraag (Bleijerheide), overhemdje met kraag: euverhaempje mit kraag (Herten (bij Roermond)), sporthemd: sporhumme (Echt/Gebroek), sportheͅmt (Meijel), sporthimd (Schulen), sporthumme (Echt/Gebroek), sporthemd met vaste kraa: sporthemd met vaste kraag (Horst), stadshemd: sjtadshimd (Eijsden) het overhemd met boord [N 59 (1973)] III-1-3
overhemd zonder boord buis: buis (Maastricht), gewoon hemd: gəwoen himə (Schulen), gewoon overhemd: gewoon overhemd (Opglabbeek), hemd met een aparte kol: humme met ’nne apaarte col (Eisden), hemd met een losse kol: humme met ’nne losse col (Eisden), hemd ohne kraag: hɛmə onə krāg (Montzen), hemd zonder: himp zoonder (Noorbeek), humme zoonder (Noorbeek), hemd zonder bandje: hømə zondər beͅntšə (Lanaken), hemd zonder boord: hemd zonder boord (Horpmaal), himme zónner boord (Meeuwen), hemd zonder kol: himd zoonder kol (s-Gravenvoeren), himmə zónnər kòl (As), humme zonger col (Eisden), eerder imm\\  immə zóndər kól (Bilzen), zegt nadrukkelijk himm\\  himmə zóndər kól (Bilzen), hemd zonder kraag: himme zonner kraag (Meeuwen), overhemd: ø͂ͅvərhømə (Zolder), overhemd zonder boord: euverhumme zoonger board (Schinnen), overhemd zonder kraag: euverhaemd zonger kraag (Reuver), euverhemp zonder kraag (Venlo), euverhumme zónger kraag (Doenrade), ummerhumme zönger kraag (Born), övverhemme zonger kraag (Bleijerheide), veur de bef  euverhaemptj songer kraag (Herten (bij Roermond)), sporthemd met een losse kraag: sportheͅmt me eͅne losə krax (Meijel), sporthemd zonder kraag: sporthemd zoonder kraag (Horst), stoepje: stûpke (Stein), werkhemd: werkhumme (Echt/Gebroek), wirkhumme (Echt/Gebroek, ... ), wèrrekhimd (Eijsden) overhemd zonder boord [N 59 (1973)] III-1-3
overhoef dikke kronen: dikǝ krōnǝ (Swalmen  [(gezwel tussen hoef en haarband)]  ), form: fǫrǝm (Hasselt, ... ), gespel: gespel (Heerlerheide), gespelterd: gǝspęltǝrt (Bree  [(spelteren: spinteren)]  ), gespleten haarband: gǝsplētǝ hǭrbantj (Maaseik), gespleten hoef: gǝsplētǝ hōf (Maaseik), ontsteking van de kogel: ontstē̜keŋ van dǝ kōgǝl (Ottersum), overhoef: iǝvǝrhōf (Meeuwen), yǝvǝrhōf (Heerlen), ȳvǝrhuf (Mechelen), ȳvǝrhō.f (Waubach), ȳǝvǝrhōf (Heerlerheide, ... ), øvǝrhuf (Moresnet), øvǝrhūf (Kinrooi), ø̄vǝrhuf (L318b  [Tungelroy]  , ... ), ø̄vǝrhūf (L271p  [Venlo]  , ... ), ø̜̄vǝrhōf (Baexem, ... ), ōvǝrhuf (Lommel, ... ), ōvǝrhūf (Posterholt), ōvǝrhōf (Nederweert, ... ), ūǝvǝrhōf (Weert), ǫu̯vǝrhūf (Sevenum), ǫvǝrhūf (Meijel, ... ), ǭvǝrhūf (Afferden), overkwasten: ōvǝrkwasten (Achel  [(kwast: knobbel)]  ) Verdikking van het kroonbeen boven de hoef. De knobbels op de kroonrand kunnen het gevolg zijn van eigen kroonbetrappeling, verstuiking en misstappen op een oneffen boden, of door betrappeling van andere paarden, vooral bij het draaien op het veld. Als deze beenwoekering groot van omvang is, wordt het kroongewricht stijf en gaat het paard kreupel. Zie afbeelding 14. [N 8, 90m] I-9
overhoeks eggen dwars overoord [eggen]: dwars ø̄vǝrōrt (Neeritter), geer[eggen]: giǝr[eggen] (Heythuysen), hoeks [eggen]: huks (Milsbeek, ... ), hōks (Leuken, ... ), in het scherens [eggen]: ęn t sxē̜ǝrǝs (Ordingen), in het schuin [eggen]: en t sxø̄ǝn (Gingelom), in het schuins [eggen]: en t sxø̜̄i̯ns (Overpelt), kort overkant [eggen]: kǫrt yǝvǝrkant (Margraten), lang overkant [eggen]: laŋk yǝvǝrkant (Margraten), lang schuin [eggen]: la.ŋk sxyn (Lottum), lang schuins [eggen]: la.ŋk šyns (Molenbeersel), over[eggen]: i̯ø̜.vǝr[eggen] (Tongeren), overdwars [eggen]: ø̄vǝrdwē̜rš (Posterholt), overhoek [eggen]: ięvǝrhuk (Grote-Spouwen), iɛ.vǝrhűk (Vlijtingen), iɛvǝrhok (Hees), i̯ø.vǝrhok (Hoeselt), i̯ø.vǝrhuk (Rijkhoven, ... ), i̯øvǝrhūk (Val-Meer), i̯ø̜vǝrhuk (Membruggen), i̯ę.vǝrhuk (Martenslinde), jyø.vǝrhuk (Berg), jyø̜.vǝrhuk (s-Herenelderen), jyø̜vǝrhuk (Millen), yø.vǝ(r)huk (Herderen), yø.vǝrhuk (Val-Meer, ... ), yø̜.vǝruk (Riemst), yǝ.vǝrōk (Vroenhoven), yǝvǝrhuk (Romershoven), ø̄.vǝrhok (Wijer), ø̄vǝrhuk (Rutten), ø̄vǝrhōk (Guttecoven, ... ), īǝ.vǝrhōk (Gellik, ... ), īǝ.vǝrok (Bilzen, ... ), īǝ.vǝrōk (Neeroeteren, ... ), īǝvǝrhűk (Mopertingen), overhoekes [eggen]: i̯ø̜.vǝrhukǝs (Tongeren), yø̜.vǝrhukǝs (Koninksem, ... ), øvǝrho.kǝs (Vliermaalroot), øvǝrhukǝs (Vliermaal, ... ), ø̄.vǝrhokǝs (Kerniel), ø̄.vǝrhu.kǝs (Overrepen), ø̄.vǝrhukǝs (Bommershoven, ... ), ø̄.vǝrhykǝs (Guigoven), ø̄vǝrhukǝs (Borgloon, ... ), ø̜i̯.vǝrhukǝs (Gutschoven), ø̜i̯vǝr(h)okǝs (Kozen), ø̜i̯vǝrhukǝs (Hoepertingen), overhoeks [eggen]: yǝvǝrhuks (Henis), øi̯.vǝrhuks (Groot-Gelmen, ... ), øi̯vǝroks (Halmaal), øi̯vǝruks (Brustem), øu̯vǝrhuks (Heers), øvǝrhu ̞ks (Binderveld), øvǝruks (Gingelom, ... ), ø̄.vǝrhuks (Rukkelingen-Loon), ø̄i̯vǝrhōu̯ks (Sint Pieter), ø̄vǝrhuks (Boekhout, ... ), ø̄vǝrhōks (Kanne), ø̜i̯.vǝrhoks (Alken), ø̜i̯.vǝrhuks (Ulbeek, ... ), ø̜i̯vǝrhu ̞ks (Berlingen), ø̜i̯vǝrhuks (Buvingen, ... ), ø̜i̯vǝruks (Aalst, ... ), ē.vǝrhoks (Godschei), ēvǝrhuks (Beverst, ... ), īǝ.vǝ(r)hoks (Munsterbilzen), ōvǝrhōks (Nederweert), overkant [eggen]: y ̞ǝvǝrkānt (Cadier), yǝvǝrkant (Heerlen, ... ), ȳvǝrkaŋk (Nieuwenhagen, ... ), ȳǝvǝrkānt (Gronsveld, ... ), øvǝrkai̯.ŋk (Simpelveld), øvǝrkant (Mechelen), øvǝrkaŋk (Bleijerheide, ... ), øǝvǝrkant (Klimmen), ø̄ ̞vǝrkant (Heugem), ø̄vǝrkant (Rothem, ... ), ø̄vǝrkantj (Brunssum, ... ), ø̜vǝrka.nt (Eys), ø̜vǝrkānt (Noorbeek, ... ), overkeers [eggen]: švǝrkīǝš (Klimmen), overlangs [eggen]: ōvǝrlaŋs (Hamont), overoord [eggen]: vǝrō.rt (Kessenich  [(vóór en na het zaaien)]  , ... ), yǝvǝruǝ.rt (Lanklaar), ȳ ̞ǝ.vǝrūǝ.rt (Elen, ... ), ȳvǝrū ̞.rt (Maaseik), ø ̝ǝvǝrǭrt (Thorn), øvǝrō.rt (Boorsem  [(met vollen)]  , ... ), ø̄ ̝ǝ.vǝrūǝ.rt (Leut), ø̄ ̝ǝvǝrō.rt (Uikhoven), ø̄ ̝ǝvǝrōǝ.rt (Rotem), ø̄vǝr(h)ǭ.rt (Boukoul, ... ), ø̄vǝrōrt (Heel, ... ), ø̄vǝrōǝ.rt (Lanaken, ... ), ø̄vǝrū ̞ǝ.rt (Rotem), ø̄vǝrūǝ.rt (Dilsen  [(met vollen)]  ), ø̄vǝrǭ.rt (Eisden  [(met vollen)]  , ... ), ø̄vǝrǭrt (Baarlo, ... ), ø̄ǝvǝrōrt (Meeswijk), ø̜̄vǝrōrt (Kinrooi), ø̜̄vǝrǭrt (Neer), ø̜vǝrǭǝrt (Lanklaar), īǝ.vǝru̯uǝt (Gellik), īǝ.vǝrű̄ǝ.rt (Opoeteren), ōvǝrhǭrt (Haelen), ōvǝrō.rt (Helden, ... ), scherens [eggen]: sxiɛrǝs (Gelinden), sxērǝs (Duras, ... ), šē̜.rǝs (Heesveld-Eik), scherens over de voor [eggen]: sxērǝs˱ ø̜u̯vǝr dǝ vǫu̯r (Jeuk), schiks [eggen]: sxeks (America, ... ), schoks [eggen]: sxuks (Aijen, ... ), schuin [eggen]: sxyn (Lottum), sxø̜i̯n (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), schuins [eggen]: sxyns (Achel, ... ), sxø̜̄ns (Melveren), šyns (Meijel, ... ), šȳns (Beek, ... ), šø̄ns (Oirsbeek), šø̜i̯ns (Maaseik), šē̜.ns (Beverst), š˙ø̜i̯ns (Gronsveld), schuinsaf [eggen]: sxyns˱āf (Velden), tips [eggen]: tøps (Achel, ... ) Manier van eggen waarbij men met de eg schuin over de akker gaat. Men kan schuin in de lengterichting of schuin in de breedterichting eggen. Zie afb. 71. Nadat men een akker overhoeks geëgd heeft (om onkruid te bestrijden of om de grond gelijk te trekken), egt men hem gewoonlijk in de lengte af. Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten zie men de toelichting bij het lemma ¬¥eggen¬¥. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; N 11, 84c; N 11A, 177c; div.; monogr.] I-2
overhoekse stand andrieskruis: andriskrys (Leunen), feeststand: fiǝststant (Leunen), fiǝststantj (Molenbeersel  [(feest)]  ), ganse rust: gansǝ ryst (Kaulille  [(bij rust)]  ), halve stand: halǝvǝ stant (Lummen  [(zonder graan: zǫnǝr groǝn - er wordt niet gewerkt: ǝr wø̜̄rt ni gǝwɛrkt)']  ), in het kruis: en ǝt krȳs (Thorn  [(vreugde)]  ), overhoek: uǝvǝrhōk (Weert), ø̄vǝrhōk (L292a  [Makset]  , ... ), overhoeks: uǝvǝrhōks (Weert  [(minder kwetsbaar voor blikseminslag - op zon- en feestdagen)]  ), ōvǝrhuks (Tessenderlo  [(rust)]  ), ruststand: ruststand (Weert  [(lange rust)]  ), scheer: sxɛjr (Paal), scheerstand: sxę̄rstant (Lummen), vreugdestand: vreugdestand (Meijel  [(feeststand of middagpauze)]  , ... ) De stand van de roeden in de vorm van de letter x. In l 211 dienden de roeden daarbij geen zeilen te dragen. Zie ook afb. 1 en 5. In l 164 betekende de overhoekse stand ø̄feestø̄, ø̄volksfeestø̄ of ø̄bruiloftø̄ (brølǝft), terwijl in l 330 bij een dergelijke stand bij een feest vlaggen aan de wieken werden bevestigd. Bovendien werden de roeden in de overhoekse stand geplaatst als de molen niet in werking was. Achter de plaatscode is tussen ronde haken de betekenis van de stand in de betreffende plaats vermeld. Daaruit blijkt dat de standen en hun betekenis erg verschillend kunnen zijn. [N O, 8a; N O, 8e] II-3
overhoop halen begaden: begooje (Beverlo), dooreen: deurijeree (Vaals), dooreen gooien: dooreen gooien (Eksel), doorein goeije (Rekem), dooreingoeajje (Boorsem), dooreingoëje (Venlo), dooriejen gojjen (Eksel), drèjngōēje (As), déree gojje (Bilzen), dooreen granzelen: doorein gransjele (Caberg), dooreen halen: dōōrein hōōle (Schimmert), durén hale (Venray), dworèè hoale (Val-Meer), dòriēn hao.le (Zolder), dooreen rammelen: doorijn rammelen (Ophoven), dooreen schokken: dooreinsjoke (Boorsem), dooreen werpen: doeree werpen (Merkelbeek), dooreen zetten: doereezéttə (Doenrade), doorein zitte (Echt/Gebroek), durchein (du.) halen: dürcheihaole (Wijlre), durchein (du.) rammelen: dø.rəchē. ramələ (Eys), dørəgēramələ (Montzen), knuddelen: knuddele (Maastricht), mest maken: B.v. Ze kunne nogal mèstmooke.  mèstmooke (Beverlo), met gebroken benen liggen: B.v. `t Loog-t-er mi gebrooke bie"ne: alles lag er overhoop.  mi gebrooke bie"ne linge (Beverlo), meuren: maore (Gulpen), (water)  meure (Weert), moddelen: moddele (Tungelroy, ... ), modele (Loksbergen), móddələ (Susteren), modden: modde (Houthalen, ... ), modden (Eksel, ... ), mòdde (As), módde (Zolder), modderen: moddere (Kesseleik, ... ), moddərə (Montfort), mōddere (Venlo), muitingen: moetjingen (Nieuwstadt), murken: murken (Lommel), nest maken: nes maoke (Jeuk), om en dom smijten: um em dum smijten (Lauw), omgooien: umgooje (Maastricht), ompuinen: umpuine (Geulle), omver halen: oamvèr hoalö (Stevensweert), omverhoop halen: ômvroup haole (Herten (bij Roermond)), omwoelen: omwuule (Vlodrop), umwuule (Venray), omwroeten: ŭmvreute (Maasbree), omzetten: omzette (Beek), onder dat riet halen: onder da riet halen (Genk), ondereen bruien: oonderei bruje (s-Gravenvoeren), ondereen gooien: ongerein gooie (Maasniel), ondereen halen: ongerein haelen (Stein), ŏngerijn (Reuver), óngerein haole (Geleen), ondereen maken: ongerein make (Haelen, ... ), ondereen zetten: ongeree zetse (Kerkrade), ongereen zittə (Oirsbeek), ongərein zettə (Grevenbicht/Papenhoven), oondərein zettə (Maastricht), òngərein zéttən (Urmond), óngərein zittə (Kapel-in-t-Zand), onderste halen: eunderste hoële (Gronsveld), ondersteboven dabben: tjóntstebóeë.ve dabbe (Gors-Opleeuw), ‧t ùi.derste bóeë.ve dabbe (Borgloon), ondersteboven gooien: deuneste boeweve gooie (Wellen), onderste boven goeie (Lanklaar), ondersteboven halen: `t undersjte boave hoale (Noorbeek, ... ), eunderste boove (Kanne), het ungerste baove haole (Neer), onderste boave (Hoepertingen), onderste bove hale (Kerkhoven), onderste boven halen (Alken, ... ), onderste boven haôlen (Sint-Truiden), onderste buven hale (Reppel), onnerste bweuve hoale (Eigenbilzen), onnerste bwove hoale (Hoeselt), onnerste bwuve hoale (Eigenbilzen), undərstə boovə (Maastricht), undəstən-aovə (Epen), ungerste baove haale (Sevenum), ungersteboven hoalen (Geistingen), ungusjtu boavu (Brunssum), ungəsjtə baovə haolə (Simpelveld), ónderste bwove hoale (Val-Meer), ôngerste baove haole (Nunhem), ùn(d)ersteboove (Beverlo), ùngerste bouven hale (Sevenum), ’t onderste boave hoale (Vliermaal), ondersteboven smijten: alles onderste bouve smijte (Jeuk), ondersteboven zetten: alles dónnestebuëve zètte (Zutendaal), dungerste bovezitte (Melick), døŋelste bove zette (Kinrooi), d’underste bove zètte (Kinrooi), eungəsjtə baovə zèttə (Nieuwenhagen), onderste boëve zètte (Bilzen), ondersteboven zetten (Neeroeteren), onderstebwouvë zette (Tongeren), ónnerste boo.ve zètten (Zolder), op een knab: op ene knab (Maastricht), overeen halen: uverein hoele (Maaseik), overhoop bruien: øͅvərhō.p bryi̯ə (Ingber), overhoop gooien: euverhoup goeje (Maastricht), iëverhoop gojje (Bilzen), īēverhòwp gōēje (As), ovərhoeəp gooiə (Leopoldsburg), uvv’rhoeëp goe:je (Kaulille), overhoop halen: dieven halen hiejel dik alles everhoewep (Peer), euver haop haole (Montfort), euverhaop haole (Blerick, ... ), euverhaup haole (Blerick), euverhoe"p (Beverlo), euverhoop hoole (Kanne), euverhoup haole (Kortessem, ... ), euverhoup hoale (Lutterade, ... ), euverhoup hoalen (Ophoven), euverhoup hole (Maastricht), euverhàop haole (Geleen), euveroup haole (Reuver), euvər houp haolə (Schimmert), euvərhaop haolə (Kapel-in-t-Zand), euvərhoup holə (Kelpen), euvərhuup haolə (Beesel), eûverhoeëp hoalen, gojjen, zetten (Eksel), iêverhuip halen (Bree), juverhoup hôole (Tongeren), jöverhoap hoale (Val-Meer), ouverhoeëp hale (Meerlo), over hoep hoalen (Zolder), overhoep halen (Tessenderlo), overhoewep hoalen (Achel), overhoeëp hoalen (Eksel), overhoop halen (Lommel, ... ), overhoup hoale (Boekend), overhoëp halen (Meijel), ovverhoeëp halen (Tienray), ovverhoëp hale (Oirlo), uuv’rhoup haale (Bocholt), uverhoep hoale (Houthalen), uverhoup hoeële(n) (Maaseik), uverhoup hoeëlen (Maaseik), ūūvərhoop haolə (Amstenrade), èùəverhoup hoale (Thorn), òverhoop haolə (Gennep), övvərhôep haalə (Meijel), overhoop = jeverhoop  jeverhoop hoale(n) (Eigenbilzen), overhoop slaan: hae sjloog hem ëvroup (Herten (bij Roermond)), overhoop smijten: euveroup sjmiete (Posterholt), overhoop trekken: euverhoup trèkke (Ittervoort), overhoop zetten: alles iëverhaap zètte (Zutendaal), juvvërhoup zètte (Tongeren), îêverhuip zótte (Bree), rommelen: rommele (Heythuysen, ... ), rôommele (Swalmen), rotzooi maken: rotzooj make (Maastricht), schommelen: schômmele (Maasbree), sjûmmele (Nunhem), tossen: tjösse (Beverlo), uitereen halen: oeterein hoalen (Born), uitmetten: ōēt mette (Mheer), vaneen razen: venérwŏze (Hoeselt), winseln (du.): wünsjele (Merkelbeek), woelen: weulə (Venlo), wēūle (Amby), wroetelen: vreutələ (Hulsberg) ondersteboven || overhoop || overhoop [neerslaan] || overhoop halen || Overhoop halen (modden). [N 84 (1981)] || Overhoop halen (modden, onderste boven / ondereen / overhoop halen) [N 108 (2001)] || overhoop, overhoop halen || overhoop, overhoophalen III-1-2
overig pootgereedschap aardhak: jartak (Hasselt), haak: hāk (Beringen, ... ), hōǝk (Koersel), hakker: hakǝr (Heppen), hooghak: hygak (Maaseik), kapper: kapǝr (Zolder), pootlijn: pǭtlin (Herten  [(lang koord dat over het land gespannen wordt en waarlangs in rechte rijen geplant of gezaaid wordt)]  ), sluisje: slyskǝ (Mook  [(kleine schop)]  ) [N 18, 44] I-5
overige beugeltermen aan zijn: de bès aan (Uikhoven), balgooien: balgoëje (Tegelen), batsen: batse (Venlo), jensbaan: jênsbaan (Weert), jensen: De bedoeling was om de ballen door n ring te stoten die in het midden van de biljart stond. Twee personen speelden ieder twee ballen, welke om en om werden gebruikt. Drie personen gebruikten ieder één bal of speelden twee tegen één; vier beugelaars gebruikten ieder één bal en speelden twee tegen twee. Er werd op toerbeurt gespeeld. De bal, aan de voorzijde door de ring spelen, of de bal van de tegenpartij met een eigen bal in de "grup"(goot) spelen leverde drie punten op. Een volledig spel eindigde bij 2 x 24 punten, of bij grote drukte, dan wel om de "herst"bij 30 punten. Um de herst spuuële: kavelen.  jênse (Weert), kijk?: Ich moog slaon, en doe höbs de keek.  keek (Echt/Gebroek), klepelen: Ge hebt geklepeld, dat telt niet.  kli.pələ (Meeuwen) 2. Bij beugelen. || 2. Lukraak, zonder systeem spelen, b.v. bij t beugelspel. || Als de bal bij t beugelen over de lat rolt. || Beugelspel beoefend met biljartballen op een kleine beugelbaan ("de jênsbaan"), die de vorm had van een middelgroot biljart. || Beugelterm. || Klepelen: (in beugelspel) met de sleger tegen de ring slaan. || Middelgroot biljart voor beugelspel met een ring in het midden. III-3-2
overige erwten en bonen hauwtjes: kleine erwt met best  haawke (Castenray, ... ), kevelernte (du.): "groene erwten  kevvelɛrnte (Eupen), kledderbonen: kledərbounə (Heesveld-Eik), gewone boon [Phaseolus vulg.]  klêddërbóon (Tongeren), klimerwten: klimerte (Mesch), linzen: linze (Maastricht), sleeperwten: sleip erwt (Sevenum), uilenbekken: zonder specificatie  ûilebek (Gronsveld), velderwten: veldjert (Herten (bij Roermond)), vèltèèrət (Meijel), [Pisum arvense]  vêldêert (Tongeren), zoete erwten: zeute ert (Herten (bij Roermond)) [N Q (1966)]boon (soort) || erwt, soort || Kent u de volgende benamingen van erwten? Hoe spreekt u deze uit? Wat betekenen ze? akkererwt [N 71 (1975)] || Kent u de volgende benamingen van erwten? Hoe spreekt u deze uit? Wat betekenen ze? groene erwt [N 71 (1975)] || Kent u de volgende benamingen van erwten? Hoe spreekt u deze uit? Wat betekenen ze? sleeperwt [N 71 (1975)] || velderwt I-7