e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
roodborstje bloedborstje: bloedbörske (Stein), kakkont: Frings; vgl ook diminutiefopgave kakhoentje?  kakoͅnt (Borgloon), kakkontje: Frings  kākøyntšə (Borgloon), marialijster: marialiester (Castenray, ... ), roderborstje: roderbruske (Nieuwenhagen), roe.derbusjke (Waubach), roederbusjke (Schaesberg, ... ), roederbuusjke (Brunssum), roeëderbusjke (Heerlen), roeëderbörsjke (Klimmen), roeë’derbus-je (Bleijerheide, ... ), rooderbruske (Nieuwenhagen), roëderbusjke (Vrusschemig), rōēderbuusjke (Brunssum), rōēëderbusjke (Hoensbroek), rōêderbusje (Kerkrade), rŏderbursjke (Valkenburg), rôêderbusje (Kerkrade), rôêderbusjke (Hoensbroek, ... ), rôêderbörsjke (Klimmen), rôêderbösjke (Klimmen), rôôderbörsjke (Houthem), roodbeestje: roodbeestje (Molenbeersel, ... ), vdBerg; omgesp.  rutbjeͅskə (Veldwezelt), roodblaantje: bljènche, dim. van bljon merel  roodbljènche (Rosmeer), rood-bljènsje: blensje is het dim. van bljon, "merel  rootblĕnsje (Rosmeer), roodborst: roedborst (Elen), roetbusj (Oost-Maarland), roodborst (Ittervoort), rou̯ətbōst, rou̯ədbōͅskə (Lommel), rūedboͅrst (Kaulille), roodborsteltje: rōëdbuasjtelke (Mechelen), ròhbeurselke (Meijel), volksetym. met borstel  rudjbøͅrsəlkə (Zonhoven), roodborstje: r(ou)wtbø͂ͅskə (Gutshoven), r(w)oidbösjke (Neerbeek), raodbörsjke (Urmond), raudboske (Bilzen), roadborstje (Thorn), roadbursjtje (Horn), roadbuske (Guttecoven), roadbörsjke (Houthem), roadbörske (Stein), roe.tbusjke (Waubach), roeadbèùrsjke (Schimmert), roedbeurske (Maastricht), roedbeurstje (Neerpelt), roedbursje (Velden), roedbusjke (Oirsbeek, ... ), roedbuuske (Gronsveld), roedbuüske (Gronsveld), roedbörske (Meeswijk), roeebèèsjke (Gemmenich), roetbeursjke (Mheer), roetbeurske (Maastricht), roetbuchke (Oost-Maarland), roetbusjke (Maastricht, ... ), roetbusjkə (Brunssum), roetbuuske (Gronsveld), roeëdborsje (Gulpen), roeëdbursteken (Eksel), roeëdbusjke (Heerlen), roeëdbäörsje (Castenray, ... ), roeëdbörske (Venlo), roeëdbörstje (Blitterswijck, ... ), roeëtbùske (Sint-Truiden), roeədboəsteke (Beverlo), roeədboəzjeke (Beverlo), roēwdbörsje (Venray), roĕdborsje (Voerendaal), roĕtbeursjke (Mheer), roiëdbörsjke (Houthem), roodbeursje (Overpelt), roodborsje (Boukoul, ... ), roodborske (Hees), roodborstje (Genk, ... ), roodbosje (Eigenbilzen), roodboske (Hoeselt), roodboskë (Hoeselt), roodbuirske (Middelaar), roodbusjke (Limbricht), roodbuske (Sittard), roodbörsjke (Sittard), roodböörske (Ottersum), rooedbörsje (Herten (bij Roermond)), rootborsje (Swalmen), rootbuirske (Middelaar), rootburske (Buchten), rootbusjke (Limbricht, ... ), rootbuske (Sittard), rootbèùrske (Ottersum), rootbörske (Heythuysen, ... ), rou̯ətbōst, rou̯ədbōͅskə (Lommel), roêdbörsje (Horst), roëdbörsje (Blerick, ... ), rōtbøͅskə (Tongeren), rōëdburstje (Maasbracht), rŏĕdborstje (Tungelroy), ruutborsje (Heusden), ruədbøͅršə (Meeswijk), ruədbøͅəskə (Montzen), ruətbāskə (Kinrooi), ruətboršə (Meijel), ruətboͅrskə (Hasselt), ruətboͅršə (Beringe, ... ), ruətbøͅršə (Achel), rūtbøršə (Maaseik), rūtbø͂ͅršə (Overpelt), ru‧ə.bøͅə.skə (Moresnet), rytboͅršə (Opglabbeek), rytbøͅrstəkə (Houthalen), ròòwtbösjke (Urmond), rôêtborsje (Nederweert), rôêtbusjke (Houthem), rôêtbòrsje (Belfeld, ... ), rôêtbòrstje (Baexem, ... ), rôêtbö:rsje (Panningen), rôêtbörske (Ell, ... ), rôêtbörstje (Ell, ... ), rôêtbösje (Heel, ... ), rôôdborsje (Stevensweert), rôôdburstje (Haelen), rôôdbòrsje (Weert), rôôdbörske (Buchten), rôôtborsje (Stevensweert), rôôtborstje (Roosteren, ... ), rôôtbuisjke (Puth), rôôtburstje (Nunhem), rôôtbuske (Guttecoven), rôôtbūūschke (Puth), rôôtbörsjke (Houthem, ... ), rôôtbösjke (Beek, ... ), röêtburstje (Maasbracht), röêtbèùrsjke (Schimmert), röêtbörsje (Blerick, ... ), röêtbörsjke (Houthem), röödburstje (Nunhem), doorgaans Frings, soms eigen spelling  ruətbøskə (Kwaadmechelen), eigen spelling; omgespeld  rōͅdborstjə (Roosteren), franse e van le  roidbersje (Mechelen-aan-de-Maas), Frings  rou̯tboͅskə (Beverst), rudboͅskə (Diepenbeek), rutboͅrskə (Gelieren/Bret), Frings, omgesp.  rouədbøͅskə(n) (Lommel), Frings; half lang als lang omgespeld  rūtbøͅrskə (Lanklaar), IPA, omgesp.  rou̯tboͅskə (Beverst), rūətbøͅrskə (Rekem), vdBerg; omgesp.  rōͅtborskə (Wellen), ruu̯ətboͅskə (Stokrooie), ruətbøskə (Sint-Truiden), ö als ƒr, noeuf (sic)  roeëdbörstje (Ell), roodkeeltje: roew kélsje (Kelmis), (roodkeeltje)  ru‧ə.ke‧l.šə (Moresnet), wijnstampertje: wijnstemperke (Peer), wijntapje: wīēntèpke (Geleen), wijntappertje: soms ook: tapuit  wientepperke (Tungelroy) roodborst || roodborst (14 bekend genoeg vanwege de rode borst [N 09 (1961)] || roodborstje [ZND m], [ZND m] III-4-1
roodborsttapuit aardpannetje: èertpenneke (Heusden), ©  èertpenneke (Heusden), bloedschrijver: IPA; omgesp.  blōtšriəwər (Meeswijk), bremschijter: brèmschijter (Kolonie), ekstertje antwerpen: Frings; half lang als lang omgespeld  ɛ̄kstərke antwɛrpə (Lanklaar), ietekje: ietekske (Zonhoven), ietjekje: ietjekske (Zonhoven), jatik: joatik (Rosmeer), klanknabootsend vgl ook het paapje in Q 093  joatiek (Rosmeer), koeherdetje: Frings  kuhējdšə (Beverst), krisje: geluidnaabootsend (HC)  krešə (Beringe, ... ), kritsje: kretske (Koersel), moordekster: mord-aester (Klimmen), mórtaester (Klimmen), rode tapuit: rujə tapūt (Kaulille), roodborstje: roedburstje (Velden), roewboesjke (Kelmis), roodborsttapuit: roodborsttapuit (Eksel, ... ), rou̯ədbōͅstapø͂ͅt (Lommel), roëdborstapuut (Venlo), rūdboͅrstapø͂ͅi̯t (Maaseik), geen dialectbenaming  roodborsttapuit (Thorn), vdBerg; omgesp.  ruətboͅstapø͂ͅt (Sint-Truiden), roodfuut: roodfuut (Afferden), rootfuut (Afferden), roodjek: roetjek (Ordingen), steentapuit: doorgaans Frings, soms eigen spelling  stiəntapøͅt (Kwaadmechelen), tapuit: tappuit (Swalmen), tappuut (Tungelroy, ... ), tapui.t (Boukoul, ... ), tapūūt (Valkenburg), tapuitje: Frings; half lang als lang omgespeld  tapūtšə (Lanklaar), tarfiet: tarfiet (Overpelt), wietek: wietek (Heusden, ... ), wietekje: wietek(ske) (Paal), witeͅkskə (Kerkhoven), Frings, omgesp.  witeͅkskə (Lommel), wijnscheppertje: wêêntsjéppersje (Kerkrade), wîêntsjéppersje (Kerkrade), wijntapje: wientepke (Oirsbeek), wientépke (Brunssum, ... ), wīēntèpke (Brunssum), wijntapper: wientepper (Molenbeersel, ... ), wijntapperd: wienteppert (Molenbeersel), wijntappertje: wientepperke (Sittard), wiéntepperke (Gronsveld), geldt voor roodborsttapuit (28), paapje (29) en tapuit (30)  wīntapər, wīntɛpərke (Kinrooi), wijntempertje: wientémperke (Weert), HB/HS, 194, wijntapper?  wīēntémperke (Weert), witjakje: vdBerg; omgesp.  witšakskə (Stokrooie) roodborsttapuit || roodborsttapuit (12,5 rode borst; zomervogel; overal op het veld waar het wat ruig is; zit meestal op paaltje of draad; verborgen nest in greppel; roep [fiet-krt-krt] [N 09 (1961)] || rooddborsttapuit || zwartkeeltapuit III-4-1
roodbruine aarde aardverf: ęrtvęrǝf (Hechtel), brikaarde: breki̯ęt (Hoeselt), brikkengrond: brekǝgrōnt (Grote-Spouwen, ... ), dodekop: dodekop (Weert, ... ), dojǝkop (Nunhem, ... ), dojǝkǫp (Lummen), dudǝkop (Mechelen), dujǝkop (Blerick, ... ), duǝdǝkop (Heerlen, ... ), dōdǝkop (Einighausen), dōjǝkop (Melick, ... ), dǫwǝkǫp (Aldeneik), doodskop: doodskop (Urmond), doǝtskop (Munstergeleen), dutskop (Meldert), dōtskop (Klimmen), dūtskǫp (Bree), okerklei: oǝkǝrklęi̯ (Munstergeleen), rode aarde: rud ē̜rt (Baarlo), rudē̜t (Gingelom), ruj jāt (Opheers), ruǝ ē̜ǝrt (Hoensbroek), ruǝjǝ ē̜rt (Blerick), ruǝt ęi̯t (Rummen), rū ē̜t (Waubach), rū ęt (Bocholtz), rūj ērt (Hoensbroek), rūj ɛ̄rǝt (Neerpelt), rǭ ęrt (Schimmert), rǭu̯ ē̜rt (Boorsem), rode grond: rujǝ gront (Beringen), rujǝ groŋk (Blerick), rode leem: roǝ lēi̯m (Einighausen), roodaarde: rudārdǝ (Limmel), steengrond: stingront (Beringen), verfgrond: vęrǝfxrǫnt (Halen) De roodbruine aarde waarmee men de stijlen, balken en kozijnen van vakwerkhuizen kleurt. [N 27, 46] I-8
roodvonk rode grond: roeje grónd (Maastricht), rooje groond (Vlijtingen), rode koorts: de roeëj kors (Hasselt), rooj koats (Wellen), rodehond: de rooien hond (Lommel), rode hond (Alken, ... ), rode hond? (Gruitrode), roe honk (Kerkrade), roe:j’nhô:nd (Kaulille), roeejen hònd (Maaseik), roeiie ho.nd (Zutendaal), roeije hound (Merkelbeek), roeje hond (Jeuk), roejen hond (Maaseik, ... ), roejen hónd (Maastricht), roejen hônd (Maaseik), roejə hont (Leopoldsburg), roeëjen hondj (Kinrooi), roeëj’nhònd (Bocholt), roohond (Vlodrop), rooie hond (Lanklaar, ... ), rooien hond (Eksel, ... ), rooje hondj (Montfort), roojen hônd (Eksel), rooə hoendj (Oirsbeek), rŏĕwənhònd (Loksbergen), rwajje hond (Geulle), ròòje hŭnd (Schimmert), [raudvoenk bij varkens]  rojjen hond (Bilzen), rooje hoond (Val-Meer), wijnpokken  rooie hond (Houthalen), {ro.ij\\n}  rooien hond (Eksel), rood vuur: rowd vuur (Vliermaal), roodvonk: raod-vonk (Schimmert), raodvónk (Geleen), raoedfónk (Susteren), ro-aatvonk (Grevenbicht/Papenhoven), roadvonk (Born, ... ), roadvoonk (Schinnen), roadvónk (Geleen, ... ), roadvônk (Stein), roatvoank (Stevensweert), roatvonk (Valkenburg), roeadvonk (Geleen, ... ), roeadvōnk (Echt/Gebroek), roedvonk (Neeroeteren, ... ), roedvoonk (Caberg, ... ), roedvōnk (Blerick), roedvónk (Maastricht), roeedvo.nk (Weert), roetvoonk (Maastricht, ... ), roewedvonk (Achel), roewetvonk (Peer), roeêtvonk (Rekem), roeëd vonk (Meerlo), roeëdvonk (Ell, ... ), roeëdvònk (Maaseik, ... ), roeëdvónk (Klimmen, ... ), roeëdvônk (Eksel), roeëtvonk (Nieuwenhagen), roeədvoonk (Heel), roeətvonk (Simpelveld), rood vonk (Montfort), roodvonk (Eigenbilzen, ... ), roodvoonk (Wolder/Oud-Vroenhoven), roodvōnk (Kapel-in-t-Zand), roodvūnk (Nieuwstadt), roodvònk (Roermond, ... ), roodvòònk (Posterholt), roodvônk (Swalmen), rooedvonk (Schinnen), rooēdvônk (Herten (bij Roermond)), rootvonk (Doenrade), rootvoonk (Kapel-in-t-Zand), rooëdvónk (Nunhem), roudvonk (Ophoven), roâdvonk (Geistingen), roêdvonk (Blerick, ... ), roêtvoonk (Kanne), roëdvonk (Meijel), roëdvoonk (Mheer), roëdvônk (Maasbree, ... ), roëdvönk (Kesseleik), roödvonk (Kunrade), rōēdvonk (Oirsbeek, ... ), rōēdvónk (Maasbree), rōētfonk (Amby), rōētvoonk (Tungelroy), rōētvónk (Venlo), rōēətfônk (Reuver), rōëtvònk (Sevenum), rŏadvŭnk (Schimmert), rŏĕdvònk (Sevenum), ruudvonk (Bree, ... ), ruudvónk (Bree), ruutfonk (Kinrooi), ruətvo.ŋk (Eys, ... ), rwoadvònk (Urmond), rytfuŋk (Meeuwen), râôtvonk (Schimmert), ròòdvoonk (Noorbeek, ... ), rôedvôonk (Kelpen), rôetvónk (Heerlen), rôotvôonk (Swalmen), rôêatvónk (Susteren), rôêdvoonk (Epen), rôêtvónk (Amstenrade), scarlatine (fr.): skarlatin (Montzen), scharlaken koorts: Vgl. Dt. Scharlach(fieber); fr. Scarlatine.  dë sjërlôokë kòts (Tongeren), sint-antoniusvuur: Sint-Teunis-vuur (Boorsem), Sint-Tienisveer (As), St. Antonisvuur (Thorn) huiduitslag, Rode ~ met jeuk (roos, bresil, zomerbrand). [N 84 (1981)] || Ontsteking: plaatselijke infectie van weefsel, lichaamsdelen, gepaard gaande met roodheid, zwelling en pijn (meuk, mik). [N 84 (1981)] || roodvonk [N 84 (1981)] || Roodvonk: epidemische, zeer besmettelijke ziekte waarbij het lichaam overdekt wordt met rode vlekken (roodjong, plan, St. Antonisvuur). [N 84 (1981)] || Roodvonk: epidemische, zeer besmettelijke ziekte waarbij het lichaam overdekt wordt met rode vlekken (roodvonk, roodjong, St.Antonis / St.Teunis-vuur, plan). [N 107 (2001)] III-1-2
roof(je) (korst op een wonde) brats: Grote roof.  bra.tš (Stokkem), Vooral in en - bloot: een korst van geronnen bloed in het haar.  ən brâ:tš (Rekem), WNT: brat (II), Dartel, levendig, vurig, maar daardoor ook lastig, wild, onhandelbaar.  braatjsch (Urmond), braatsj (Boorsem), broatsj (Grevenbicht/Papenhoven), Zie ook: ráof.  bráotsj (Herten (bij Roermond)), kankerd: ka͂.ŋkərt (Montzen), korst(je): de kōͅrst (Sint-Huibrechts-Lille), en kĕŭst (Oostham), kausch (Montzen), keursch (Amby), keurske (Valkenburg), ko.rs (Genk), koerst (Maaseik), koesj (Kerkrade), koeəskə (Alken), koorsch (Amby, ... ), korsche (Opglabbeek), korst (Hamont, ... ), korst krɛgə (Beringen), kos (Bilzen, ... ), kost (Berbroek, ... ), kouorst (Overpelt), kourst (Achel), kowske (Martenslinde), kōōrs (Maastricht), kōs (Vliermaal, ... ), kōͅrst (Hamont, ... ), koͅrst (Bree), koͅst (Sint-Truiden), kros (Groot-Gelmen), kuiske (Tessenderlo), kurske (Putbroek), kuurschkə (Heerlen), kūrš (s-Gravenvoeren), kwoss (Val-Meer), kòrst (Neerpelt), kôrs (Herten (bij Roermond)), körske (Gennep, ... ), kørstjə (Neerpelt), kəst (Kerkhoven), n korst op kriege (As), n kos kraaige (s-Herenelderen), B.v. kò`s obbe won.  kò`s (Kortessem), sic !!  ein korst op e rouf (Maaseik), korsten (ww.): koeasten (Elen), korsten (Sint-Huibrechts-Lille), kostə (Sint-Truiden), kəst`n (Tessenderlo), krap: kra.p (Montzen), krab (Gingelom, ... ), krap (Bommershoven, ... ), krappə (Gutshoven), roofe gebruikt men volgens de informant enkel m.b.t. de schelletjes die van het hoofd van kinderen vallen na de ziekte genaamd croute de lait, dial. vreesem.  kraap (Montzen), krapje: krɛpke (Tongeren), krɛpkə (Borgloon), krut: krut (Heers), pak: poak (Blitterswijck), plak: pla.k (Montzen), plaak (Montzen), plak (Montzen, ... ), rap: rap (Halen, ... ), roof(je): doa kumt ë rouf op (Lanklaar), doo koem ə rōēf op (Kermt), dō komb ə rōͅv op (Rekem), e rooaf opko-me (Wellen), r"f (Maastricht), r"fkə (Sint-Huibrechts-Lille), r"əf (Maastricht), raaf (Sint-Truiden), raaif (Zutendaal), raof (Broeksittard, ... ), raof op ein won (Mheer), rap (Loksbergen), rauf (Bocholt, ... ), rauv (Neeroeteren), raūf (Molenbeersel), raöfke (Hulsberg, ... ), raəf (Dilsen), re.fkə (Genk), reefke (Genk, ... ), reifke (Neeroeteren, ... ), reufke (Amby, ... ), reuëfke (Heerlerheide, ... ), reūfke (Puth), reùfke (Maasbracht, ... ), reûfke (Roermond), rēūfke (Venray), rijf (Bree), ro.f (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), roaf (Afferden, ... ), roaəf (Eys), roe"f (Beverlo), roe-ef (Oostham), roe.f (Neerglabbeek), roeaf (Heel), roeef (Herk-de-Stad), roef (Beringen, ... ), roefke (Koersel), roeif (Kwaadmechelen), roewef (Tessenderlo, ... ), roewəf (Tessenderlo, ... ), roeèf (Beringen), roeëf (Hasselt, ... ), roeəf (Gorsem, ... ), rof (Alken, ... ), roif (Thorn), roo-ef (Kanne), rooef (Heel), roof (Achel, ... ), roofje (Geistingen), roofke (Kleine-Brogel, ... ), roouf (Venray, ... ), rooëf (Lanklaar), rouf (As, ... ), rouëf (Wellen), rowəf (Beverst), roëf (Bilzen, ... ), roöf (Mheer), roəf (Stokkem), rō.f (Opgrimbie), rōaf (Schinveld), rōāf (Eijsden, ... ), rōēf (Kermt, ... ), rōēfke (Putbroek), rōf (Belfeld, ... ), rōōf (Heer, ... ), rōūf (Berg-en-Terblijt, ... ), rōəf (Wellen), rōͅf (Lanaken, ... ), rōͅūf (Opglabbeek), rŏĕf (Hasselt), rŏfke (Hunsel), rŏŏëf (Leunen), rŏŭf (Maastricht), roͅuf (Bree), roͅwf (Lanklaar), roͅwəf (Veulen), ru.f (Aalst-bij-St.-Truiden), ruf (Vaals), rufke (Lottum), ruif (Beek (bij Bree), ... ), ruifje (Opoeteren), ruifke (Borgharen, ... ), ruiv (Bree), ruufke (Panningen), ruuèfke (Venray), ruuëfke (Heel), ruəf (Beverlo, ... ), rūf (Hasselt, ... ), rūof (Sint-Truiden), rūəf (Beringen, ... ), rweuf (Rosmeer), rwoeuf (Mopertingen), rwof (Val-Meer, ... ), ry(3)̄fke (Sint-Truiden), ry:fkə (Koersel), ryfke (Gruitrode), ráof (Herten (bij Roermond)), râof (Laak), râôf (Lanaken), räofke (Maastricht), räöfke (Echt/Gebroek, ... ), räüfke (Geulle), rèufke (Einighausen), ròf (Steyl), ròèf (Heusden), ròòf (Eisden, ... ), rô:f (Bilzen), rôf (Montzen, ... ), rôif (Beegden), rôâf (Beegden), rôêf (Hamont, ... ), rôôf (Heijen, ... ), rôûf (Sint-Lambrechts-Herk), röeufke (Nieuwstadt), röf-kə (Wijlre), röfke (Blerick, ... ), rööfke (Blerick, ... ), røfkə (Neerpelt), ə rōf krēgə (Martenslinde), Alg.  roəf (Stokkem), do keump en - op te w...  row:f (Maastricht), eu zoals de i in het Engelse woord "bird  reufkə (Pey), lang uitspreken  roaf (Arcen), oeu zoals in "oeuvre  roeufke (Horn), Uitslag op het gezicht: kraentebaart.  rōf (Opgrimbie), ö is lang  röfke (Blerick, ... ), ö zoals de i in het Engelse woord "girl  röfke (Born), ö zoals in het Franse woord heure  röfke (Meerssen), ö: is lang als Franse lidwoord "un  rö:fkə (Sibbe/IJzeren), rover: roe:vər (Overpelt), roeiver (Kaulille), roever (Heusden, ... ), rover (Sint-Huibrechts-Lille), rōver (Linde), rōvər (Opgrimbie), rwover (Zichen-Zussen-Bolder), schelp: schulp (Hechtel), schil: schel (Gruitrode), sjoâl (Tungelroy), schurft: schürf (Amby, ... ), sjurref (Valkenburg), sjörref (Valkenburg) een korst (roof) op een wonde [ZND 01u (1924)] || een roofje (korst) [ZND 45 (1946)] || Een roofje (korstje) op een wond. [DC 14 (1946)] || hoe heet de korst die op een wonde komt ? [ZND 41 (1943)] || korst || korst op wonde || korst op wonde (ook braotsj genoemd) || korsten (een k. krijgen, b.v. een wonde) [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m] || korstje op wond [roof] || roof (korst op een wonde) [ZND 06 (1924)], [ZND B1 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || roof (korst op wonde) || roof, korst [SGV (1914)], [ZND 45 (1946)] III-1-2
roofbeitel beitel: beitel (Lanklaar  [(Eisden)]   [Eisden]), houtbeitel: hǫwtbęjtǝl (Geleen  [(Maurits)]   [Maurits]), roofbeitel: r ̇ōf˱bē.tǝl (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), roofbeitel (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Maurits]), rōfbēsǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Willem-Sophia]  [Julia]  [Domaniale]), rōfbētǝl (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma]  [Laura, Julia]  [Domaniale, Wilhelmina]), rōfbęjjtǝl (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), rǫwfbęjtǝl (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), rossignolbeitel: rossignolbeitel (Lanklaar  [(Eisden)]   [Emma, Maurits]), sloopbeitel: šlōfbēsǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]), snoeibeitel: snoeibeitel (Stein  [(Maurits)]   [Emma]), šnujbētǝl (Heerlen  [(Emma)]   [Eisden]), steekbeitel: štēkbęjtǝl (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]) Beitel die op de luchthamer kan worden bevestigd en waarmee houten ondersteuningen in het ontkoolde pand worden doorgestoken. Bij het roven worden beitels van verschillende lengtes gebruikt waardoor de mijnwerker vanaf een veilige plaats kan werken. De invuller uit Q 15 merkt bij de opgave "snoeibeitel" op dat de roofploeg over dit speciale stuk gereedschap kon beschikken. De "snoeibeitel" was anderhalf tot twee meter lang en had een plat snijvlak van ongeveer vijf centimeter breed. De zegsman uit Q 21 kent twee soorten beitels: de ijzerbeitel, die een lengte van 50 centimeter heeft, en de houtbeitel die maximaal 1 meter lang is. De "rossignolbeitel" uit L 422 is een speciale beitel waarmee bouten gebroken of platen gesneden konden worden. [N 95, 588; N 95, 760 add.; N 95A, 7 add.; monogr.] II-5
roofbijen dieven: divǝ (Wellerlooi), dreigbijen: drę̄xbi-jǝ (Opglabbeek), roofbijen: roofbijen (Genk), rø̄fbęjǝ (Ysselsteyn), rōfbejǝ (Venray), rǫwfbejǝ (Venlo), rǫwfbi-jǝ (Herkenbosch, ... ), (enk)  rōfbej (Montzen), rovers: rovers (Kerkhoven, ... ), roǝvǝrs (Beek), ruǝvǝrs (Sint-Truiden), rø̜jvǝrs (Asenray / Maalbroek, ... ), rōvǝrs (Born, ... ), rūvǝrs (Hasselt, ... ), rǫwvǝrs (Asenray / Maalbroek, ... ), (enk)  rø̄vǝr (Heerlen), zwarte roofbienen: zwatǝ rǫwfbīnǝn (Diepenbeek) Bijen die honing roven bij andere volken. Wanneer bijen in drachtloze perioden geen honing meer kunnen vinden in de bloemen, dan gaan ze die zoeken bij andere volken. [N 63, 67c; N 63, 67a; Ge 37, 96; monogr.] II-6
roofdienst dakbreukpost: dakbrø̄kpǫst (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zolder]), dienst prise matériel: dienst prise matériel (Lanklaar  [(Eisden)]   [Maurits]), foudroyagepost: fudrajāšpǫst (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), fudrwajāžǝpǫst (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zwartberg, Waterschei]), fudǝrjāšpǫst (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), recuperatie: rekypǝrā.si (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), roofdienst: rōfdinst (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), rǫwfdēns (Lutterade  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), rǫwfdēnst (Thorn  [(Maurits)]   [Maurits]), roofploeg: rǫwfplōx (Geleen  [(Maurits)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), roofschicht: rōfšex (Oirsbeek  [(Emma)]   [Maurits]), rōfšix (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Willem-Sophia]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV, Emma]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Laura, Julia]  [Domaniale]  [Domaniale]), rǫwfšex (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), rǫwfšext (Thorn  [(Maurits)]   [Wilhelmina]), r˙ōfsi.x (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), r˙ōfšixt (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Emma]) In Nederland de dienst, in Belgiē de post die de ondersteuningen uit het ontgonnen pand verwijdert. Op de Domaniale mijn gebeurde het roven tijdens de nachtdienst omdat er dan weinig mensen in de mijn aanwezig waren en er in de pijler geen kolen gewonnen werden (Lochtman pag. 84). [N 95, 570; monogr.; Vwo 270; Vwo 330; Vwo 668] II-5
roofhaak foudroyage-haak: foudroyage-haak (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), haak: haak (Lanklaar  [(Eisden)]   [Willem-Sophia]), hǭk (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Zolder]), krok: krǫk (Zolder  [(Zolder)]   [Emma, Maurits]), roofhaak: r ̇ōfh ̇ǫak (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), rōfhoak (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), rōfhoǝk (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Emma]  [Domaniale]  [Julia]), rōfhōǝk (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), rōfhǫǝk (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Laura, Julia]  [Emma]), rōfhǭk (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Domaniale, Wilhelmina]), rǫwfhoak (Lutterade  [(Maurits)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Maurits]), rǫwfhǭk (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]) Haak met lange steel die wordt gebruikt voor het terugwinnen van materiaal uit het ontkoolde pand. [N 95, 589] II-5
rooflier foudroyage-treuil: foudroyage-treuil (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Winterslag, Waterschei]), fudrwájāštrø̜j (Zie mijnen  [(Zwartberg / Winterslag / Waterschei)]  [Zwartberg, Waterschei]), fudǝrjāštrø̜j (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zwartberg]), haspel: haspǝl (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), hollandse lier: hollandse lier (Geleen  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), roofhaspel: rōfhaspǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), rooflier: r ̇ōfli.ǝr (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), rooflier (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Emma]  [Laura, Julia]  [Willem-Sophia]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Beringen, Eisden]  [Domaniale, Wilhelmina] [Emma, Maurits]), rōflīǝr (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Maurits]), rǫwflīr (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), rooftreuil: rooftreuil (Zie mijnen  [(Zolder)]  [Zolder]), roofwinde: rōfweŋ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), roverstreuil: roverstreuil (Zie mijnen  [(Houthalen)]  [Zolder]), treuil: trø̜j (Lanklaar  [(Eisden)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), trø̜jl (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), treuil de foudroyage: trø̜j dǝ fudrajās (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Eisden]), treuil de ressage: trø̜j dǝ ręsažǝ (Eisden  [(Eisden)]   [Houthalen]), winde: weŋ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Winterslag, Waterschei]) Lier waarmee een ondersteuning in haar geheel uit het ontkoolde pand kan worden weggetrokken. "De rooflieren hebben perslucht als drijfkracht en hun vermogen volstaat om verschillende stempels ineens uit te rukken" (Defoin pag. 101). [N 95, 590; monogr.; N 95A, 13] II-5