e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
uitschuivers uitschuivers: ūtšȳbǝrs (Stramproy) Zware, uitschuifbare stukken hout aan de binnenkant van het handweefgetouw, dienend om, als men op het getouw sterkt, de kettingboom daarop een stuk verder achter het getouw te leggen. [N 39, 92a] II-7
uitslaan (de) uitslag maken: øtslax mǭkǝ (Tessenderlo), aanleggen: ānlęqǝ (Stein), afpompen: āfpompǝ (Schinnen), afschrijven: āfsxrīvǝ (Weert), āfšrīvǝ (Echt, ... ), aftappen: āftapǝ (Posterholt), de binder maken: dǝr bindǝr māxǝ (Bleijerheide), de kap uitslaan: dǝ kap˱ ūtšlǭ (Mechelen), een opreet maken: ęnǝ opres māxǝ (Bleijerheide), leegmaken: lēxmākǝ (Kerkom), op ware grootte uitslaan: op wārǝ gryǝtǝ ūtšlǭn (Posterholt), oppompen: opp ̇ompǝ (Opitter), oppompen (Arcen), ǫppompǝ (Horn), overpompen: ø̄vǝrpōmpǝ (Valkenburg), pompen: pompen (Arcen, ... ), pōǝmpǝ (Alken), pǫmpǝ (Horn), ten goede uittekenen: tǝguj ǫwttēkǝnǝ (Bilzen), uitslaan: ytslān (Venray), ūsšlǫǝ (Bleijerheide), ūtslōn (Maastricht, ... ), ūtslǫan (Geulle), ūtslǭn (Buchten, ... ), ūtšlūǝ (Mechelen), ūtšlǭ (Eygelshoven), ūtšlǭn (Posterholt, ... ), ūtšlǭǝ (Nieuwenhagen, ... ), ǫwtsloan (Houthalen), ǭtslǭn (Zonhoven), uitslag maken: ytslax mākǝ (Ottersum  [(idem)]  , ... ), øtslax mǭʔǝ (Tessenderlo), ūtšlāx mākǝ (Schimmert), ̇ūtšl ̇āx mākǝ (Roermond), uitslagen: ūtšlāǝ (Schinnen), uittekenen: ūttęjkǝnǝ (Stokkem), uittekenen op grootte: ǫwttēkǝnǝ ǫp ˲grødǝ, grøtǝ (Bilzen), uitzetten: ūt˲zętǝ (Stokkem), ūt˲zɛtǝ (Lanaken) Alvorens men het dak opzet, wordt het gebint eerst op de grond of op papier op ware grootte uitgetekend. Deze uitslag stemt overeen met de doorsnede van de kap. De uitslag dient als model om de balken af te schrijven. [N 54, 150b] || De wort uit de wortketel naar de koelplaats overbrengen. Dat kan geschieden met behulp van een emmer aan een steel, een jachtbuis of een pomp. [N 35, 43; monogr.] || Een onderdeel van een werkstuk in volle grootte op papier uittekenen. Zie ook het lemma "uitslaan" in Wld II.9, pag. 103. [N 64, 91; N 66, 27] || Een tekening maken op ware grootte van een kar- of wagenmodel of de onderdelen daarvan. Zie ook het lemma ɛwerktekeningɛ in de paragraaf over de meetwerktuigen, pag. 75.' [N G, 20a] || Vóór het maken van een trap een plattegrond ervan op ware grootte tekenen, bijvoorbeeld op een schot of op de vloer. Met uitzondering van de rechte steektrap wordt voor iedere trap altijd een plattegrond getekend. [N 55, 95a] II-11, II-12, II-2, II-9
uitslag grondplan: grǫntplan (Bilzen), plattegrond: platǝgrōnt (Ottersum), plattegrondreet: platǝjroŋkres (Bleijerheide), uitslag: øtslax (Tessenderlo), ūtslāx (Stein), ūtšlāx (Eygelshoven, ... ) Een tekening op ware grootte van een kar- of wagenmodel of de onderdelen daarvan. Zie ook het lemma ɛwerktekeningɛ in de paragraaf over de vaktaal van de timmerman.' [N G, 20b] || Tekening op ware grootte van een trap. [N 55, 95b] II-12, II-9
uitslag onder de neus blaar op de lippen: bloar op de lippe (Genk), brand: bra:nd (Kaulille), brand (Gruitrode), brandj (Kinrooi), branjd (Stein), brând (Eksel), op lippen  brând (Eksel), brobbels: broebels (Jeuk), brutselen: braotsjēle (Roermond), brōōsəl (Reuver), brótzele (Maasniel), de neus is aan het zweren: də nās es a.n ət šweͅ.arə (Eys), de tul is aan het zweren: də tyl es a.n ət šweͅ.arə (Eys), fistel: futsel (Lommel, ... ), frommel: frommel (Kesseleik), krappen: krabbe (Wijlre), krabben (Eys), krâbbe (Schimmert), krenten: krinte (Eys), krinten (Heerlerbaan/Kaumer), op sommige plaatsen (misschien in Kwaadmechelen)  krènt (Hechtel), neuszweer: Niet alg.  naoszwaer (Bilzen), puisten: pŭŭstə (Gennep), rappen: WNT: rap (I), mv. rappen, 1) Roof van een wond, korst van een huidziekte, puist.  rapə (Loksbergen), rood: sic!  roed (Zolder), roof: reuf (Ospel), {ru.\\f}  roe`f (Eksel), rover: roeëver (Hechtel), uitslag: aatslag (Jeuk), autslaag (Genk), oetschlaag (Brunssum), oetsjlaag (Klimmen, ... ), oetsjláág (Schimmert), oetslaag (Blerick, ... ), oetslag (Rekem), oeëtslaag (Bocholt), oētsjlaag (Ten-Esschen/Weustenrade), ootslaag (Eigenbilzen), ootslaoch (Eigenbilzen), ootslaog (Vlijtingen), ootsloag (Eigenbilzen), outslaag (Houthalen), oâtslag (Sint-Truiden), ōētschlaach (Amby), ōētsjlaach (Epen), ōētsjlaag (Doenrade), ōētsjlààch (Brunssum), ōētslaag (Venlo), ōētsláách (Stevensweert), ōëtslaag (Sevenum), uitslaag (Ophoven), uitslag (Achel, ... ), utjslach (Meijel), utslag (Kerkhoven), uutslaag (Opglabbeek), uutslág oonder de neus (Venray), ôêtslaog (Kanne), ətslag (Leopoldsburg), verzwering: verzwēring (Genk), zeek: (zeek) (Beek), zeek (Gronsveld, ... ), zeek onger de naas (Thorn), Of zech ???  zeek (Schimmert), zweertjes: zweerkes (Peer, ... ), zweertjes (Peer), zwèèrkes (Meijel), zweren: sjweare (Vaals), sjwearə ongər de naas (Simpelveld), sjweir (Vlodrop), sjwéérə (Oirsbeek), zjwaere (Geleen), zjwèere (Gulpen), zjwéérə (Susteren), zwaere (onder de naos) (Bilzen), zwaeëre (Bocholt), zweer (Born), zweiren (Achel), zweren (Alken, ... ), zwiere (Maaseik), zwère (Bree), zwéérə (Venlo), Wordt omschreven.  ẓwɛ̄rə ondər gən nās (Montzen), zwerenneus: šweͅ.arə nās (Eys) Uitslag, zweertjes op de lippen en de kin (krentenbaard, baardziekte). [N 107 (2001)] || Uitslag, zweren onder de neus (futsel, logistgast). [N 84 (1981)] || Uitslag, zweren onder de neus (futsel, logistgast, uitslag, zweren). [N 107 (2001)] III-1-2
uitslag vertonend branderig: branderig (Halen, ... ), brandǝrex (Lommel, ... ), branjǝrex (Heythuysen), branǝrex (Ulestraten), braŋǝrex (Lanklaar), brāndǝrex (Gennep, ... ), bręnǝrǝx (Hoeselt), brɛndǝrex (Baarlo, ... ), brɛnjǝrǝx (Buchten, ... ), brɛnǝrex (Guttecoven, ... ), brandig: brandex (Gelinden, ... ), branex (Kwaadmechelen), bri̯ɛnex (Nunhem), brē̜i̯nex (Bree), brē̜njix (Rotem), bręi̯nex (Borgloon), bręndęx (Hasselt), bręndǝx (Hoeselt, ... ), bręnjex (Aldeneik, ... ), bręnǝx (Beringen, ... ), brɛndex (Meijel, ... ), brɛndjex (Ospel, ... ), brɛnjex (Baexem, ... ), bratsig: brātšēx (Neerharen), brɛtsex (Hoensbroek), brennetig: bręnǝtix (Tongeren), brɛnǝtex (Puth, ... ), vurig: vȳrex (Mechelen, ... ) Gezegd van een varken dat lijdt aan de vlekziekte. [N 19, 27b] I-12
uitsliepen berenvaren: baerevaare (Urmond), bie, bie zeggen: biè, biè zegge (Val-Meer), ene het hemd uitdoen: eenge ⁄net hème oetdoewe (Gemmenich), enselen?: [vgl. WLD III, 3.1: enselen in lm. bekvechten / kibbelen]  ensjele (Merkelbeek), iemand liggen hebben: eines ligke höbbe (Bree), itsen: itsen (Peer), judassen: joedasse (Bocholtz), kits-kits maken: Sub kits-kits!  kits(e)-kits(e) maake (Gemmenich), kitsen: kietse (Epen, ... ), kisje (Merkelbeek), Dit zegt men ook, doch dit is meer om iemand kwaad te krijgen, terwijl het eerste goedmoediger is.  kiesjə (Heerlerheide), kitsuit doen: kĭĕts oet"doen (Mheer), kreiten: [vgl. G. Naert (1985), pag. 13 sub unica en vergissingen: kreten].  iemand kreten (Houthalen), algemeen voor tergen  krä:tə (Loksbergen), lilakken: līlakə (Nieuwenhagen), nakeken: er hèt mich naogekèè:ke (Wolder/Oud-Vroenhoven), nao kèè:ke (Wolder/Oud-Vroenhoven), pootje lappen: ee puu.tje lappe (Waubach), sliepen: sliepe (Montfort, ... ), slīpə (Hamont), slîe.pe (Zolder), Maa, ze slîepe mich óut: Ma, ik word uitgelachen.  slîepe (Kortessem), sliepuit doen: eemes sjliep oe‧t doo:n (Sittard), ee‧mes slie:p oet doo‧n (Heythuysen), sjlie.p oe.t doo.n (Maasniel, ... ), sjlie:p oe:t daon (Roermond), sjlie:p oet doon (Meerssen), sjliep oe:t doon (Beegden), sjliep oet doae (Gulpen), sjliep oet doon (Limbricht, ... ), sjliep ōēt dōēə (Heerlerheide), sjlie‧p oe‧t doo‧n (Heel, ... ), sjlīē.p oe.t doo.n (Boukoul, ... ), sjlīē.p ōē.t doo.n (Heythuysen, ... ), sjlīēp ōēt doon (Tegelen), sjlīēp ōēt dôôn (Klimmen), slie.p oe.t dôôn (Weert), slie:p oet doen (Maastricht), slie:p oet doo:n (Weert), slie:p oet doo‧n (Heythuysen), sliep oe:t doo:n (Nederweert), sliep oet doen (Moelingen, ... ), sliep oet doon (Neeritter, ... ), sliep oet dôê:n (Eksel), sliepoet doon (Sittard), sliepuut dōēn (Gennep), sliēp oēt doōn (Boekend), slie‧p oet doon (Weert), slie‧p oet doo‧n (Roggel), slie‧p oe‧t daon (Belfeld), slie‧p oe‧t doe‧n (Maastricht, ... ), slie‧p oe‧t doon (Elsloo), slie‧p oe‧t doo‧n (Echt/Gebroek, ... ), slie‧p ōēt daon (Sevenum), slie‧p ōēt doo‧n (Heerlen), slie‧poe‧t doo‧n (Blerick), sliêp oêt doon (Venlo), slīēp ōēt doon (Venlo), ⁄t sliep oet doon (Baexem), (wijsvinger van rechter- + linkerhand tegen elkaar wrieven).  slie‧p oei̯t doo‧n (Valkenburg), sliepuit hellen: sjliep oet helle (Puth), sliepuiten: sliep oete (Caberg), spits doen: sjpeitsdoe: (Bocholtz), tergen?: tirge (Melick), uititsen: imət outītsən (Peer), out iĕtsen (Wijchmaal), uitjeuken: ōētjèùken (Stein), uitjitsen: iemënt oetjïtsë (Lanklaar), ūtjitse (Neeroeteren), uitjoechen: Cf. WNT sub joechjachen.  oe‧tjoegen (Urmond), uitkaken: oe:tkake (Swalmen), uitkitsen: enne oe:tkiesje (Voerendaal), ich kiesj dich oe:t (Voerendaal), oet kietse (Kelmis), oetkietse (Montzen), ōē.tkietsen (Epen, ... ), ūtkitsə (Eys), [vgl. G. Naert (1985), pag. 12 sub uitjitsen].  enge oetkitsen (Montzen), engen oetkietsen (Montzen), oetkietsə (Montzen), ûtkĭtse (Montzen), uitlachen: enge oetlaache (Welkenraedt), iemand oetlache (Val-Meer), iemes oetlaache (Zichen-Zussen-Bolder), imand uitlache (Velm), imant ō[i}tlachə (Gelinden), imət utlachen (Hamont), imət ūtlachən (Sint-Huibrechts-Lille), inne oetlache (Hoensbroek), ĭmant aotlachən (Tessenderlo), oeslaache (Kerkrade), oet laache (Kelmis), oetlache (As, ... ), oetlachen (Eksel, ... ), ōētlaache (Eijsden), uitlachten: iemand uitloagte (Bilzen), imand oaitlāchtə (Vliermaal), īmand autlāchta (Koninksem), ymənt autlāchtə (Riksingen), uitschelden: ee:mes oetsjelle (Montfort), eemes oetsjelle (Herkenbosch), oetschelde (Sevenum), oetsjelle (Heer), oetsjèlle (Heerlerheide, ... ), uitschieten: [sic]  imant ōͅtdsjø͂ͅtə (Bommershoven), uitsen: ōētse (Kerkrade), uitsleeuwen: ieme oetslaöwe (Rimburg), oetslaöwe (Rimburg), uitsliepen: aatsliepe (Jeuk), aatslieëpe (Sint-Truiden), autsliepë (Hoeselt), ātslīpə (Sint-Truiden), eemes oetsjlie:pe (Urmond), eemes oetsjliepe (Houthem, ... ), eemes oetsliepe (Thorn, ... ), ee‧mes oe:tslie:pe (Boeket/Heisterstraat), ee‧mes oetsjlie‧pe (Brunssum), ee‧mes oe‧tslie‧pe (Montfort), em ə[i}s ūtslipə (Rotem), emes oet sjliepe (Swalmen), emes oetslie‧pe (Schimmert), ich sjlie‧p tich oe‧t (Nieuwstadt), ich sliep hûm oet (Kanne), ich sliep tich oet (Kanne), iemand aatslĭpe (Sint-Truiden), iemand o[u}tslīpən (Bilzen), iemand ötslippen (Tessenderlo), iemand ùùtsliei̯pe (Broekhuizen), ieme oetslîêpe (Lanaken), iemes oe‧tschliëpe (Schaesberg), iemënt oetsliepë (Lanklaar), imānt ātsli[ə}pə (Sint-Truiden), immand aat slieëpe (Mielen-boven-Aalst), iɛmant outsliɛpə (Kuringen), laot tich mer neet oetsjliepe (Herten (bij Roermond)), oe-tsjlie-pe (Roermond), oe.tsjlie.pe (Waubach), oe:t schlie:pe (Schimmert), oe:tsjlie:pe (Maasniel), oe:tsjliepe (Tegelen), oesjliepe (Herten (bij Roermond)), oet sliepe (Voerendaal), oet sliepen (Urmond), oetschliepe (Sittard), oetschliepen (Grevenbicht/Papenhoven), oetsjlie:pe (Roermond), oetsjliepe (Bunde, ... ), oetsjliepen (Vlodrop), oetsjliepə (Benzenrade), oetsjlīē‧pe (Schinveld), oetsliepe (Blerick, ... ), oetsliepen (Berg-aan-de-Maas, ... ), oetslieppe (Nederweert), oetslie‧pe (Velden, ... ), oetslie‧pen (Maasbracht), oetslīēpe (Stramproy), oetslīēpen (Oost-Maarland), oēt sjliepe (Tegelen), oe‧t schlie‧pe (Roermond), oe‧tschlie‧pe (Heugem), oe‧tsjliepe (Gronsveld, ... ), oe‧tsjliepen (Urmond), oe‧tsjlie‧pe (Baarlo), oe‧tsliei̯pe (Blerick), oe‧tsliepe (Maasbree, ... ), oe‧tslie‧pe (Sittard, ... ), oe‧tslie‧pen (Maastricht), outsli-jpe (As), oètslièpe (Venlo), ōē.tsjlīē.pe (Heythuysen), ōētsjlie‧pe (Neerbeek), ōētsjlīēpe (Eijsden, ... ), ōētsliepe (Venlo), ōētslie‧pe (Panningen), ōētslīēpe (Horst, ... ), ōē‧tsjlie‧pe (Baexem), slipt əm ū[ə}t (Sint-Huibrechts-Lille), uitsliepen (Heusden, ... ), utjsliepe (Meijel), utjsliepen (Meijel), utslipə (Urmond), utslīpə (Tienray, ... ), uutsliepe (Afferden, ... ), ūtsjlīpə (Oirsbeek), ūtsjlīəpe (Swalmen), ūtslipə (Rekem), ūtslīpə (Maastricht, ... ), wee‧r gao‧n dae‧nen èns oe‧tsjlie‧pe (Nieuwstadt), y(3)̄tslipə (Venray), ø͂ͅtslīpə (Loksbergen), ütsliepe (Oirlo), ⁄em oetsjlie.pe (Puth), (Kinderen bijv. wa wa: oetgesjleepe, daarbij rechter wijsvinger kruiselings over linker strijkend).  oetsjliepe (Herten (bij Roermond)), (kort).  ŭŭtsliepe (Tienray), [vgl. G. Naert (1985), pag. 7 sub (uit)sliepen].  imant utslipə (Maastricht), Als de kinderen ruzing hebben sliepen ze mekandere uit.  aətsliəpə (Niel-bij-St.-Truiden), ps. alles letterlijk overgenomen!  eine oetslie‧‧pe (Valkenburg), Sliep, sliep, oer slip stikt oat: t is körremis.  oatsliepe (Diepenbeek), Zë hoe:lë hët júngskë vùr dë gêk én vréeftë mèt dën èinë waisvingër yùvër dën àandërë: slie:p! slie:p! roepdë zë.  autslīēpë (Tongeren), uittoeten: [sic]  īməs outūte (Genk), verneuken: verneuke (Schimmert), voor de gek houden: eemes veur de gek haoje (Thorn), eine veur de gek haaje (Herkenbosch), um vur de gek haaje (Belfeld), veur de gek halden (Grubbenvorst), veur de gek hauwte (Vlodrop), veuur de gek hauwe (Oirsbeek), vur de gek halde (Tegelen), vör de gek halde (Blitterswijck, ... ), vûr de gek haoje (Sevenum), voor gek houden: [vgl. G. Naert (1985), pag. 13 sub unica en vergissingen: voor gek houden].  imand v"r geͅk hāgə (Vliermaal), veur gek haên (Eksel), voor het lapje houden: eemes vŭŭr ⁄t lepke hao‧je (Makset), vjer t lepke hage (Vlijtingen), zanken (du.): tsenke (Bocholtz) Al sliepend uitjouwen. || Bespotten, uitdagend bespotten door de wijsvingers haaks over elkaar te wrijven, al roepend: slieëp, slieëp. || Die bieden Zeigefinger aneinander wetzen, um Schadenfreude auszudrücken. || Iemand bespotten door met de ene wijsvinger langs de andere te strijken en daarbij te roepen [sliep uit, sliep uit]. [N 88 (1982)] || Iemand uitslijpen (uitlachen door met de twee wijsvingers over elkaar te wrijven; wat wordt daarbij gezegd?) [ZND 06 (1924)] || Sliep! sliep!, zeggen tegen iemand om hem uit te dagen en uit te jouwen. || Uitjouwen (met twee wijsvingers over elkaar wrijven als teken van leedvermaak). || Uitlachen. || uitsliepen [sliep oet doon] [N 07 (1961)] || Uitsliepen: Beschimpen door herhaaldelijk met de wijsvingers over elkaar te wrijven en sliep, sliep te roepen; uitdrukking van leedvermaak. || uitsliepen: inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 07 (1961)] || Z. slîe.p [Sliep, sliepuit; uitdagende roep van kinderen tgov. hun maatjes, terwijl ze een slijpende beweging met de rechter wijsvinger over de linker maken]. III-3-2
uitsliepen add. sliepmannetje: sliep menneke (Heusden) Iemand bespotten door met de ene wijsvinger langs de andere te strijken en daarbij te roepen [sliep uit, sliep uit]. [N 88 (1982)] III-3-2
uitsluitertjesdag buiten bonjouren: boete b`zjoere (Bocholt), buitensluitens: beetesleetes (Loksbergen), boet`sloet`s (Kaulille), Op het feest van Sint-Thomas gebeurde het vroeger regelmatig dat aan de leerkracht de toegang tot het klaslokaal werd ontzegd (bijv. versperring van deur met lessenaars). Pas na een zekere toegeving (bijv. een uur voorlezen) werd de leerkracht binnengelaten.  bóó.ëteslóó.ëtṇs (Zonhoven), buitensluiter: buitensluiter (Leopoldsburg, ... ), ongelukkigste dag: (de ongelukkigste dag) (Kinrooi), sint-thomas: st tomas (Meeuwen), sluitertjesdag: sluterkesdaag (Ophoven), uitvliegen: oetvlegen (Stein) *Buitensluitens. || de dag waarop de kinderen hun ouders buiten het huis sluiten [N 112 (2006)] || De dag waarop de kinderen hun ouders buiten het huis sluiten. [N 88 (1982)] || Sluitertjesdag (de dag in het jaar dat de studenten de leerkrachten de toegang tot het leslokaal voor een tijd verhinderen). III-3-2
uitsluitsel <omschr.> dat is mijn antwoord en daarmee af: da⁄s mien antwoord en daor mit af! (Oirlo), <omschr.> het staat gelijk een paal boven water: ⁄t stèjt geli-jk ne paol bōēve water (As), <omschr.> zo en niet anders: zoeë en neet anges (Ell), <omschr.> zo is het: zwā is ⁄t (Stein), akkoord: accaord (Sevenum), akkoort (Maastricht), alleszeggend antwoord: alleszeikənd antwoard (Montfort), begrijpen (ww.): begreepe (Maastricht), bescheid: bescheid gēēve (Venray), besjeid (Neer, ... ), besjèed (Gulpen), besjèèd zèkke (Noorbeek, ... ), bəsjeet (Amstenrade), ps. boven de è staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!  bĕsjèjt (Maastricht), beslissen (ww.): beslisse (Eys), beslissend antwoord: ein beslissend antwoord oetsleten (Schimmert), beslissing: besjlissing (Maasniel, ... ), besluit: besjloes (Kerkrade), besluit (Leopoldsburg), bəsjlōet (Reuver), bəsloe.t (Kelpen), bewijs: bewies (Vlodrop), definitief (bn.): deefinietief (Maastricht), duidelijk antwoord: en dudeluk antwoord (Oirlo), klaar (bn.): ps. Algemene note:  klēͅr (Eksel), klaar antwoord: klèr antwoord (Eksel), klare praat: klaore praot (Venray), laatste woord: het lèste woord (Sittard), ət léstə woord (Maastricht), raak antwoord: e raak antwoord (Maastricht), radicaal (bn.): raddikaal (Melick), uitbindel: oetbingel (Weert), oetbinjel (Swalmen), uitbindsel: Van Dale: uitbindsel, 2. (gew.) uitsluitsel, opheldering.  oetbinsel (Maastricht), uitdracht: de oetdrach (Klimmen), uitgelegd (volt.deelw.): ôetgelàch (Swalmen), uitsluitsel: oe:tsjloe:tsel (Herten (bij Roermond)), oeētsjloeētsel (Herten (bij Roermond)), oehtsjlütsel (Waubach), oetsjloetsel (Reuver, ... ), oetsjloetsəl (Roermond), oetsjluutsel (Geulle), oetsleetsel (Maastricht), oetsloetend (Born), oetsloetsel (Echt/Gebroek, ... ), oetsloetsəl (Montfort), oetsloe‧tsel (Weert), oetsluutsel (Caberg, ... ), oetsluutsəl (Urmond), oetslūūtsəl (Maastricht), oētsjluutsel (Voerendaal), oêtsloêtsel (Venlo), oëtsloëtsel (Horst, ... ), ōētsjlōētsəl (Nieuwenhagen, ... ), ōētslōētsel (Thorn), ŏĕtslōētsəl (Venlo), utjslutjsəl (Meijel), utsluutsel (Meerlo), ütslütsel (Tienray), verstande: verstande (Maastricht) een beslissend antwoord, een antwoord dat alles uitlegt [uitsluitsel, uitbedul] [N 85 (1981)] III-3-1
uitsoppen gans opstrijken: gans˱ ǫpštrīkǝ (Klimmen), gans uitsoppen: gans˱ ūtsǫpǝ (Klimmen), gans uitstrijken: gans˱ ūtštrīkǝ (Klimmen), leegsoppen: lēxsopǝ (Meijel), lęǝxtsǫpǝ (Kerkrade), leegverven: lęjx˲vɛrvǝ (Jeuk), opsoppen: ǫpsǫpǝ (Schinnen), opverven: op˲vɛrǝvǝ (Waubach), ǫp˲vɛrvǝ (Houthalen), uitlekken: ūtlɛkǝ (Herten), uitsmeren: ūtšmiǝrǝ (Klimmen), uitsoppen: uitsoppen (Zonhoven), ytsopǝ (Ottersum), øtsǫpǝ (Tessenderlo), ū.tsǫpǝ (Maasbree), ūtsǫpǝ (Buchten, ... ), uitverven: ø̜jt˲vęrvǝ (Diepenbeek) De verfpot helemaal leegverven. [N 67, 64c] II-9