e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
windmout gedroogde gerst: gǝdrø̄xdǝ gę̄st (Maasbracht), gerst: gę̄š (Sittard), mout: [mout] (Kerkom, ... ), winddroge mout: winddroge mout (Venray) Groenmout dat onderworpen is aan een inleidend droogproces door middel van buitenlucht. Het mout bevat dan nog tamelijk veel water en kan derhalve moeilijk bewaard worden. Zie de semantische toelichting bij het lemma ''drogen, vooreesten''. Voor het {mout}-gedeelte van de varianten zie men het lemma ''mout''. [N 35, 19] II-2
windpeluw asbalk: asbalk (Gennep, ... ), asbalǝk (Kaulille), as˱balǝk (Tessenderlo), assebalk: ǭsǝnbalǝk (Beringe), draagbalk: draagbalk (Arcen, ... ), hoofdpulf: hø̜jpøl(ǝ)f (Herten), pulf: pølǝf (Horst, ... ), steenbalk: steenbalk (Heythuysen), tong: tōŋ (Merselo), windpeluw: wentpǝly (Beegden), windpeluw (Beesel, ... ), windpeul: wentjpø̄l (Meijel), wɛjntjpyl (Einighausen), windpulf: we.ntjpølǝf (Tungelroy), wejntpø̜lǝf (Ospel), wenjpølǝf (Maxet), wenjtpølǝf (Ell, ... ), wentjpø̜̄lǝf (Molenbeersel), wentjpø̜lǝf (Meijel, ... ), wentpølǝf (Hamont, ... ), windpulf (Horn, ... ), wintpølǝf (Leunen, ... ), wēntjpø̜lǝf (Weert), węntjpø̜lǝf (Susteren) De zware balk in het stormeinde waar de halssteen of het metalen lager voor de molenas op bevestigd is. Zie ook afb. 17. [N O, 28c; N O, 28i; A 42A, 5; monogr.] II-3
windroeden banden: bāǝn (Beringen), bandgaarden: bant˲gɛrdǝ (Leunen), baŋk˲gē̜rdǝ (Helden), bānt˲gɛrdǝ (Ottersum), berken wisjes: be.rkǝ weskǝs (Neerpelt), bindwitsen: bentjwetsǝ (Geleen), bramen: brēmǝ (Lummen), dakgaarden: dā.k˲gē̜rdǝ (Altweert, ... ), dekgaarden: dęk˲gejǝrǝ (Tessenderlo), dęk˲gē̜rdǝ (Opglabbeek), dɛk˲gē̜rdǝ (Altweert, ... ), dekroeden: dękrujǝ (Hasselt), hondsegaarden: hǫnsǝgē̜rǝ (Hamont), huizenhout: hūzǝhǫwt (Neerpelt), pinwitsen: penwetsǝ (Haelen), rispinnen: respenǝ (Tungelroy), vitsen: vetsǝ (Herk-de-Stad, ... ), vitšǝ (Klimmen), windgaarden: wentj˲gē̜rdǝ (Ell), windlijsten: wentlīstǝ (Schimmert), windplanken: wentplaŋkǝ (Schimmert), windregels: węntrēgǝls (Maaseik), windrissen: wentresǝ (Beringen), węntruzǝ (Genk), windroeden: wentjrujǝ (Meijel), wentjrōjǝ (Grathem, ... ), wentrowǝ (Geulle), wentrujǝ (Achel, ... ), wentrøj (Kwaadmechelen  [(enkelvoud: wentrøj)]  ), wentšrōjǝ (Bocholt), weŋkrōjǝ (Boekend), wēntjrujǝ (Eisden), węntrujǝ (Eigenbilzen), węntrȳn (Nederstraat), węntrūjǝ (Maaseik), wɛ.jntru.jǝ (Opheers), wɛjntrojǝ (Kermt, ... ), windstekker: wintstɛkǝr (Paal), wissen: wesǝ (Boekt Heikant, ... ), wisǝ (Beringen, ... ), wøšǝ (Borgharen, ... ), węsǝ (Borlo, ... ), witsen: wetsǝ (Sittard, ... ), witšǝ (Klimmen) Twijgen die men vastbindt op de naden van de dakschilden om het verwaaien van de dakbedekking tegen te gaan. De bandgaarden werden in L 291 vastgebonden met 'wijden' ('wijǝ') of 'witsen' ('wetsǝ'), in K 353 met 'dekbanden' ('dęk˱banǝ'). In K 316 gebruikte men 'dekgaarden' ('d'k˲gšrǝ') om het stro over de hele lengte van het dak vast te leggen. [N F, 10; N 4A, 34d; monogr.] II-9
windstil bladstil: blatstel (Leunen), blā.tštel (Herten), blātstel (Maxet, ... ), muisstil: mūsstel (Maxet), stil: stel (Tessenderlo, ... ), windstil: wentjstel (Meijel, ... ), windstil (Lummen, ... ), wintstel (Gennep, ... ), wɛntjstelǝ (Einighausen) [N O, 9a] II-3
windstilte bladstil (weer): blaad stil (Oirsbeek, ... ), blaad-stil (Sevenum), blaadsjtil (Klimmen, ... ), blaadstil (Sevenum), blaat stil (Thorn), blaatstil (Nieuwstadt), blad stil (Venray, ... ), bladsjtil (Kunrade, ... ), bladstil (Meerlo), blaed stil (Stein), blààtsjtil (Brunssum), bláádsjtil (Roermond), bláátstil (Stevensweert, ... ), daar boegeert geen blaadje op de bomen: d⁄r boezjéért ge bléédje op e bòwm (As), daar is geen wind: doa is geine wi-jndsj (Bree), d⁄r is genne wīēnd (Oirlo), daar roert geen blad: doa reurt gei blaat (Beek), daar roert zich niets: dao reurt zich niks (Ingber), daar vergaat geen blaadje op de bomen: d⁄r vergèjt ge bléédje op e bòwm (As), de wind zit te dromen: #NAME?  t, zit te droeime (Meijel), gaar geen wind: gaar ginge wind (Gulpen, ... ), geen fiezeltje wind: gē vizəlkə weŋk (Eys), geen vits wind: gìèn vits wèèndj (Guttecoven), geen wind: geen wind (Voerendaal), geine windj (Nieuwstadt, ... ), geine wintj (Ospel), geinə wind (Maastricht), gijne wéntj (Nieuwstadt), ginǝ wint (Kaulille), gèjnə wintj (Hunsel), gīnǝ wint (Paal), geen windje in de lucht: gei windsje in de loch (Geulle, ... ), geen zuchtje in de lucht: gei zuchtje in de lóch (Montfort), het roert zich geen blad: ət rø̄rt˃ zex˃ gē blat (Eys), het weer gaat af: (= het vriest niet meer).  et waer geit aaf (Sittard), het windt niet: ⁄t wintj neet (Weert), kalm weer: kalm (Jeuk), laf weer: laf waer (Geleen), laf wèèr (Stein), loerachtig weer: (bijwoordelijke uitdrukking).  loēraechteg waer (Castenray, ... ), muisjesstil weer: meujskəstil (Meijel), muiskes stil (Eys, ... ), muskes sjtil (Wijlre), ⁄t is muuske-stil (Oirlo), muisstil weer: moesstil (Tungelroy, ... ), môēsjtil (Reuver), ruhig (du.) weer: roehig (Pey), röjjich (Heerlerbaan/Kaumer), rustig weer: rustigh (Vlodrop), räöstig waer (Venray), röstich (Beesel), röstig waer (Venlo), stik weer: stich wéér (Schinnen), stil (weer): schtil waer (Amby, ... ), sjtil (Posterholt, ... ), sjtil waer (Tegelen), sjtil weer (Hoensbroek), stil (Beesel, ... ), stil waer (Boekend, ... ), stil wair (Ospel), stil(ə⁄əs) (Kwaadmechelen), stilwèèr (Born), stél (Maastricht, ... ), stîl (Steyl), stil van wind: sjtil va wind (Klimmen, ... ), sjtil va wénjt (Sittard), sjtil van windj (Swalmen), stil van wint (Opglabbeek), stil vàn wint (Meeuwen), stjil van windj (Nunhem), ⁄t ies sjtil van wind (Schimmert, ... ), stille wind: stille wind (Venlo), stilte: (wint)  stil⁄ə (Kwaadmechelen), windstil (weer): (wint)stil (Venlo), weendsjtil (Gronsveld, ... ), weendstèl (Maastricht), weendstél (Noorbeek, ... ), weenksjtil (Simpelveld, ... ), weindsjtil (Beek, ... ), weindstil (Neerharen), weinjd stil (Stein), wendj stil (Born), wendjsjtil (Sittard), wendjstil (Stein), wendstil (Jeuk, ... ), wentjstil (Grevenbicht/Papenhoven), wentjstjil (Pey), wentštel (Ingber), wentštel weͅər (Ingber), wĕntschtil (Merkelbeek, ... ), wiendstil (Meerlo), wijntjsjtil (Heel), wind stèl (Maastricht, ... ), wind-sjtil (Bunde), wind-stil (Meijel, ... ), windj sjtil (Haelen, ... ), windj stil (Montfort), windjsjtil (Lutterade, ... ), windjsti.l (Montfort), windjstil (Ophoven, ... ), windschtil (Schimmert, ... ), windsjtil (Gulpen, ... ), windstel (Maastricht), windstil (Beesel, ... ), windstèl (Maastricht, ... ), winj stil (Meijel), winjd stjil (Roermond), winjs stil (Meijel), winjt sjtil (Schinnen), winjt stil (Thorn), winjtsjtil (Heythuysen, ... ), winjtstil (Meijel), wink sjtil (Kerkrade, ... ), wink stil (Eys, ... ), wink-stil (Sevenum), winkschtil (Vijlen, ... ), winksjtil (Epen, ... ), winkstil (Eys, ... ), winkstèl (Simpelveld), wintj stil (Kelpen, ... ), wintj-sjtil (Herten (bij Roermond)), wintjsjtil (Horn, ... ), wintjstil (Hunsel), wintsjtil (Schimmert, ... ), wintstil (Maastricht, ... ), wīēnd stil (Gennep, ... ), wīēndstil (Tienray), wīndschtil (Amby), wīndstĕl (Ingber), wīnksjtil (Heerlen), wèndjstil (Echt/Gebroek, ... ), wèndstil (Sittard), wènjdsjtil (Schinnen), wènjdstil (Stein), wèntj sjtil (Geleen), wèntjsjtil (Doenrade), wèèndjsjtil (Guttecoven), wèèntj-sjtil (Oirsbeek), wéndjsjtil (Susteren, ... ), wéndstil (As, ... ), wénjtj sjtil (Doenrade, ... ), wénjtsjtil (Sittard), wéntj stil (Sittard, ... ), wéntjsjtil (Amstenrade, ... ), wênjdstil (Buchten, ... ), wìnjdsjtil (Schinnen), ədis wintjsjtil (Haelen, ... ), ⁄t is wi-jndsjstil (Bree), ⁄t ês weendsjtil (Gronsveld), Nb. De uitdrukking "t Is stille wind"kennen wij om een zekere spanning in een gezelschap aan te geven; de aanwezigen zeggen dan niet veel, men is mok of niet op zn gemak.  windstil (Caberg), windstilte: weendstèltə (Maastricht), wiendstilte (Venray), wind stilte (Boekend), windsjtilte (Geulle, ... ), windsjtiltə (Hulsberg), windstilte (Venlo), windstiltə (Venlo), windstèlte (Heer, ... ), winjtsjtiltjə (Horn), winjtsjtiltə (Beesel), winjtstiltə (Meijel), winksjtiltə (Nieuwenhagen), winkstèltə (Simpelveld), wintstiltə (Maastricht, ... ), wintstèltə (Maastricht), wèntjsjtilte (Doenrade), wénjtsjtiltə (Susteren), wìnjdsjtilte (Schinnen), (i-j).  wijntjsjtiltə (Heel), ze zijn aan het weer maken: ze zijn aan het weer maken (Meijel) (wind)stil/triest weer || De volledige afwezigheid van wind. [N O, 9a] || gaan liggen, gezegd van de wind [stillen] [N 81 (1980)] || windstil || windstil, zonder wind, gezegd van het weer [blak, stil] [N 81 (1980)] || windstilte, toestand dat er geen wind is [blakte] [N 81 (1980)] II-3, III-4-4
windwervels mannetjes: męnǝʔǝs (Tessenderlo), mɛnǝkǝs (Bilzen), vensterslagenhälter: venstǝršlē̜ǝxhɛltǝr (Bleijerheide), wervels: wervǝls (Posterholt), węrvǝls (Sint Odilienberg), werveltjes: kwęlvǝrkǝs (Genk), wɛlvǝrkǝs (Bilzen), windhaken: winthø̜̄k (Ottersum) IJzeren bevestigingsmiddel waarmee vensterluiken aan de buitenzijde van het huis in geopende stand tegen de muur vastgezet kunnen worden. Zie afb. 59. [N 55, 71; monogr.] II-9
windwijzer weerhaan: weerhaan (Paal), wēǝrhōǝn (Lummen), windwijzer: wenjtwīzǝr (Herten, ... ), wentjwizdǝr (Weert), wentwaezǝr (Lummen), węntjwīzǝr (Einighausen) De windwijzer in de vorm van een haan, een vaan etc, die boven op de molenkap is geplaatst. Zie ook afb. 19. [N O, 45f] II-3
windzuiger blazer: blazer (Eigenbilzen), blǭǝzǝr (Niel-Bij-Sint-Truiden), gaper: gāpǝr (Zelem), het (paard) keekt hoog: ǝt kei̯kt hyx (Bree), juffrouw: juffrouw (Oost-Maarland), kribzuiker: krø̜psūkǝr (Neerpelt), lochthapper: loxhapǝr (Baarlo, ... ), lochtschepper: lu̯fsxø̜pǝr (Kortessem), lǫxšø̜pǝr (Tongeren), lochtveger: lǫxtvɛ̄gǝr (Meeuwen), lochtzuiger: lochtzuiger (Panningen, ... ), muzikant: muzikant (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), opgelopen: ǫp˲xǝlupǝ (Rummen  [(oplopen: zwellen)]  ), poffer: pufǝr (Wilderen), snuiver: snø̜i̯vǝr (Houthalen), sterrenkijker: sterrenkijker (Bergen), vliegenvanger: vliegenvanger (Hoensbroek), windblazer: węi̯.nt˱bluǝzǝr (Wijer  [(ook gezegd van kribbebijters)]  ), windbuil: wentbȳl (Terlinden), windeter: węi̯ntē̜tǝr (Opheers), windhapper: we.nthapǝr (Hamont, ... ), wenjtjhapǝr (Baexem), wenthapǝr (Berverlo, ... ), wentjhapǝr (Haelen, ... ), weŋkhapǝr (Baarlo, ... ), winthapǝr (Venray), wē.nthapǝr (Kanne, ... ), wēnthapǝr (America, ... ), wę.nthapǝr (Achel), węi̯.njthapǝr (Kinrooi, ... ), węnthapǝr (Lommel), windjager: wentjē̜gǝr (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), windmaker: węntmǭkǝr (Kerkom), windschepper: we.njtjšøpǝr (Nerem), we.njtjšø̜pǝr (Diets-Heur, ... ), we.nsxø̜pǝr (Jesseren), we.ntšøpǝr (Sluizen), we.ntšø̜pǝr (Henis, ... ), wei̯.njtšø̜pǝr (Mopertingen), wentjšøpǝr (Grevenbicht / Papenhoven), wentjšø̜pǝr (Hoensbroek), wentsxø̜pǝr (Gingelom, ... ), wentšøpǝr (Heerlerheide, ... ), wentšø̜pǝr (Hulsberg, ... ), weŋkšøpǝr (Heerlen, ... ), weŋkšø̜pǝr (Kerkrade), wi.njtjšø̜pǝr (Berg), wi.ntšø̜pǝr (Hees), wē.njtjšø̜pǝr (Membruggen, ... ), wē.ntšø̜pǝr (Riemst), wē.ntšępǝr (Bilzen, ... ), wēntšø̜pǝr (Gronsveld), wēŋkšøpǝr (Moresnet), wę.ntjšø̜pǝr (Opgrimbie), wę.ntsxø̜pǝr (Boekhout, ... ), wę.ntšępǝr (Eigenbilzen, ... ), węi̯.njtjsxø̜pǝr (Riemst, ... ), węi̯.njtjšø̜pǝr (Guigoven, ... ), węi̯.njtsxø̜pǝr (Borgloon, ... ), węi̯.njtšępǝr (Gellik), węi̯.nsxø̜pǝr (Heks), węi̯.ntsxø̜pǝr (Berlingen, ... ), węi̯njtjšø̜pǝr (Kessenich, ... ), węi̯njtšø̜.pǝr (Uikhoven), węi̯njšø̜pǝr (Heers), węi̯ntšø̜pǝr (Oirsbeek), węnjtšø̜pǝr (Diepenbeek), węntjšø̜pǝr (Urmond), węntsxø̜pǝr (Binderveld, ... ), węntsxępǝr (Hasselt), węntšø̜pǝr (Sittard), wɛntjšø̜pǝr (Puth), wɛntsxø̜pǝr (Bokrijk), windslurper: węntslø̜rǝpǝr (Mechelen-Bovelingen, ... ), windsnapper: weŋkšnɛpǝr (Bleijerheide, ... ), windsnapper (Hombourg), wēŋkšnępǝr (Gemmenich, ... ), wę.ntsnapǝr (Boorsem, ... ), wę.ntsnɛpǝr (Rekem), windvreter: wēntvrɛ̄tǝr (Val-Meer), windzuiger: we.ntjzȳ.gǝr (Tungelroy), we.nt˲zȳgǝr (Hamont), wentjzȳ.gǝr (Haelen, ... ), wentzȳgǝr (Horst, ... ), went˲zugǝr (Ubachsberg), went˲zȳgǝr (Schimmert), went˲zø̜̄gǝr (Loksbergen, ... ), went˲zø̜̄i̯gǝr (Achel, ... ), weŋkzau̯gǝr (Heerlen), weŋkzygǝr (Blerick, ... ), weŋkzȳgǝr (Baarlo), windzuiger (Dilsen, ... ), wintjzȳ.gǝr (Panningen), wintzȳ.gǝr (Afferden, ... ), węi̯.nt˲zø̜̄gǝr (Gelinden), węi̯ntzygǝr (Oirsbeek), węnt˲zø̜̄gǝr (Donk), wɛ̄ntzǫu̯gǝr (Bokrijk), windzuiker: we.njtj˲zu.kǝr (Bocholt), we.nt˲zu.kǝr (Grote-Brogel, ... ), we.nt˲zø̜̄.kǝr (Stevoort), we.nt˲zø̜̄kǝr (Beringen), we.nt˲zē.kǝr (Mopertingen), we.nt˲zū.kǝr (Kleine-Brogel), we.nt˲zű.kǝr (Gruitrode, ... ), we.nt˲zǫu̯.kǝr (Peer, ... ), we.nt˲zǭ.kǝr (Heusden, ... ), we.nt˲zǭkǝr (Paal), wei̯.njtj˲zȳ.kǝr (Kinrooi), wei̯.njtj˲zű.kǝr (Beek, ... ), wentjzukǝr (Montfort), wentjzȳgǝr (Heel, ... ), wentjzūkǝr (Baexem, ... ), wentj˲zykǝr (Maasniel, ... ), wentj˲zȳkǝr (Neeritter, ... ), wentzūkǝr (Hulsberg, ... ), went˲zukǝr (Valkenburg), went˲zø̜̄ʔǝr (Kwaadmechelen, ... ), went˲zǫu̯kǝr (Berverlo, ... ), went˲zǭ.kǝr (Helchteren), went˲zǭkǝr (Linkhout), went˲zǭǝʔi̯ǝr (Tessenderlo), wint˲zø̜̄kǝr (Meldert), wē.nt˲zu.kǝr (Neerpelt), wēntzūkǝr (Gronsveld), wēnt˲zūkǝr (Smeermaas), wę.njtj˲zy.kǝr (Ophoven), wę.ntzū.kǝr (As, ... ), wę.nt˲zu.kǝr (Kaulille), wę.nt˲zukǝr (Eksel, ... ), wę.nt˲zø̜̄kǝr (Halen), wę.nt˲zø̜kǝr (Hasselt), wę.nt˲zű.kǝr (Opoeteren), wę.nt˲zǫu̯kǝr (Genk), wę.nt˲zǭ.kǝr (Hechtel, ... ), węi̯.njtj˲zu.kǝr (Leut), węi̯.njtj˲zy.kǝr (Eisden, ... ), węi̯.njtj˲zű.kǝr (Ellikom, ... ), węi̯njtj˲zykǝr (Meeswijk), węi̯njtj˲zø̜i̯kǝr (Rotem), węi̯njtj˲ző̜̄.kǝr (Alken), węi̯njt˲zø̜̄.kǝr (Berbroek, ... ), węi̯njt˲ző̜̄.kǝr (Schulen), węi̯njt˲zǭ.kǝr (Godschei, ... ), węnjtj˲zy.kǝr (Dilsen, ... ), węnjtj˲zǭ.kǝr (Stokrooie), węnjt˲zȳ.gǝr (Stokkem), węnjt˲zǭ.kǝr (Zonhoven), węnt˲zø̜i̯ʔǝr (Lommel), węnt˲zǫu̯kǝr (Bilzen), windzuiper: went˲sø̜i̯pǝr (Tongeren), ze blaast haar op: zǝ bluǝs ǝr ǫp (Jeuk) Paard dat zich bijv. op de rand van een deur of voerbak vastklemt en met een klokkend geluid lucht naar binnen zuigt, die in de plaats van in de longen in de maag terechtkomt. Door te veel lucht in de maag kan het koliek (zie het lemma ''buikkrampen'' (7.4)) krijgen. [JG 1a, 1b; N 8, 62q, 84f en 85; A 48A, 41b en 41c] I-9
winkel boetiek (<fr.): petik (Maastricht), poettiek (Kerkrade), poettiek ophaole (Kerkrade), pŏĕtĭĕk (Nieuwenhagen), vgl. lm. winkel: boetiek, Q 95, 117, 121.  poettiek (Kerkrade), bude (du.): [oorspr. invoer "ophaole"]  boed ophaode (Kerkrade), doening: Van Dale: doening, 2. (gew.) boerenhoeve; (ook) nering, winkel, herberg enz.  dōēnin (Opglabbeek), geschft (du.): geschäf ooepe hauwe (Waubach), jesjef (Kerkrade), jesjef han (Kerkrade), jesjef ophaole (Kerkrade), ’t jesjef óphaode (Kerkrade), laden (du.): lade (Kerkrade), leerhok: lę̄rhǫk (Milsbeek), nering: Note v.d. invuller:  nering (Herten (bij Roermond)), Van Dale: I. nering, 1. bedrijf, middel van bestaan, m.n. handel, kleinhandel, winkelbedrijf.  naering (Roermond), nearing (Stein), nering (Tungelroy), nēring (Schimmert), pof: poef (Kerkrade), schoestergeschäft: šustǝrjǝšɛf (Bleijerheide), werkhuis: węrkhuǝs (Maasbree), werkkamer: węrkkāmǝr (Maasbree), werkplaats: werkplāts (Roggel), winkel: de weenkel is los tot .... (Gennep), de winkel aope halde (Blerick), de winkel openhaoje (Ell), die hielt doa winkel (Hoepertingen), də weŋkəl ōpəhāwə (Meijel), ein winkel oeëp haoje (Heel), eine winkel driëve (Maasbracht), eine winkel haje (Swalmen), eine winkel hauwe (Bree), eine winkel höbbe (Heel, ... ), eine winkel ophaute (Doenrade), ene winkel hawwe (Maaseik), ene winkel höbbe (Maaseik), enne weenkel hebbe (Castenray), enne winkel heubbe (Hoeselt), enne winkel veure (Schinnen), hij heeft winkel (Achel), hij hit winkel (Achel), inne winkel drieëve (Hoensbroek), inne winkel oape hoate (Nieuwenhagen), ne winkel hâmmen (Eksel), ne winkel hâên (Eksel), ne winkel openhâgen (Genk), në winkël hágë (Hoeselt), u wìnkel hebbe (Koningsbosch), unne winkel haoje (Kessel), weenkel (Gronsveld, ... ), weenkəl (Maastricht), wēēnkəl (Gennep), wikkel (Leopoldsburg), winkel (As, ... ), winkel doen (Lommel), winkel doon (Bree, ... ), winkel hoaje (Weert), winkel houden (Lauw, ... ), winkel open haan (Peer), winkel veure (Klimmen), winkēl (Guttecoven), winkul (Brunssum), winkəl (Beesel, ... ), wīēngkəl (Epen), wīnkel (Tienray), wīnkəl (Heerlen, ... ), wi‧nkel (Weert), wəən-kəl (Maastricht), ze habben ne winkel (Eigenbilzen), doffe e wordt als ¯ aangegeven  wink’l doon (Bocholt), een winkel hebben  ne winkel heume (Wellen), hoon is houden  winkel hoon (Stal), m.  we.ŋkəl (Eys), nb : stoottoon  ’ne wi: nkel hö:bbe (Montfort), slecht leesbaar  winkel aopehaoje (Sevenum), voeren  inne winkel veure (Hoensbroek), weet geen andere uitdrukking  veur de winkel oop haoje (Haler), winkeltje: winkelke (Eksel, ... ), winkelkə (Meijel), winkəlkə (Schinnen) het huis of een gedeelte van een huis waar koopwaren in het klein worden verkocht [winkel, nering, doening] [N 89 (1982)] || Het kantoor en het magazijn waar men het leer uitgaf; soms tevens ook de werkplaats. [N 60, 219b] || inrichting voor de uitoefening van een bepaalde tak van industrie, handel, enz. [bedrijf, zaak, gedoente, doen, gedoe, gedoendel] [N 89 (1982)] || winkel drijven [N 102 (1998)] II-10, III-3-1
winkel drijven <omschr.> de winkel is los: de weenkel is los tot .... (Gennep), boetiek (<fr.) openhouden: poettiek ophaole (Kerkrade), bude (du.) openhouden: [oorspr. invoer "ophaole"]  boed ophaode (Kerkrade), commerce (fr.) doen: commerce doen (Jeuk), kommērs doon (Bocholt), commersie doen  këmêrs dun (Tongeren), de zaak aan de gang houden: de zaak ane gank haoje (Heel), de zaak draaiende houden: de zaak drieënde houten (Klimmen), de zaak openhouden: de zaak openhaoje (Ell), een zaak hebben: ein zaak höbbe (Kinrooi, ... ), eropna houden: enge winkel of cafe drop noa houwe (Noorbeek, ... ), get trop noa houwe (Noorbeek, ... ), geopend (bn.): geäöpend (Boukoul), geschft (du.) hebben: jesjef han (Kerkrade), geschft (du.) openhouden: geschäf ooepe hauwe (Waubach), jesjef ophaole (Kerkrade), ’t jesjef óphaode (Kerkrade), open (bn.): aope (Boukoul), open zijn: ope zien (Venray), gewoon  ôpen sìn ? (Schimmert), openhouden: slecht leesbaar  openggich halde (Boekend), openmaken: o we pe make (Vijlen), winkel doen: winkel doen (Lommel), winkel doon (Bree, ... ), doffe e wordt als ¯ aangegeven  wink’l doon (Bocholt), winkel drijven: eine winkel driëve (Maasbracht), inne winkel drieëve (Hoensbroek), winkel hebben: eine winkel höbbe (Heel, ... ), ene winkel höbbe (Maaseik), enne weenkel hebbe (Castenray), enne winkel heubbe (Hoeselt), hij heeft winkel (Achel), hij hit winkel (Achel), ne winkel hâmmen (Eksel), u wìnkel hebbe (Koningsbosch), ze habben ne winkel (Eigenbilzen), een winkel hebben  ne winkel heume (Wellen), nb : stoottoon  ’ne wi: nkel hö:bbe (Montfort), winkel houden: die hielt doa winkel (Hoepertingen), eine winkel haje (Swalmen), eine winkel hauwe (Bree), ene winkel hawwe (Maaseik), ne winkel hâên (Eksel), ne winkel openhâgen (Genk), në winkël hágë (Hoeselt), unne winkel haoje (Kessel), winkel hoaje (Weert), winkel houden (Lauw, ... ), hoon is houden  winkel hoon (Stal), winkel openhouden: de winkel aope halde (Blerick), de winkel openhaoje (Ell), də weŋkəl ōpəhāwə (Meijel), ein winkel oeëp haoje (Heel), eine winkel ophaute (Doenrade), inne winkel oape hoate (Nieuwenhagen), winkel open haan (Peer), slecht leesbaar  winkel aopehaoje (Sevenum), weet geen andere uitdrukking  veur de winkel oop haoje (Haler), winkel voeren: enne winkel veure (Schinnen), winkel veure (Klimmen), voeren  inne winkel veure (Hoensbroek), zakes doen: zaakes doen (Maastricht) winkel drijven [N 102 (1998)] III-3-1