e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
winterkleren dik dingen, het -: dik dinge (Eksel), dik dingen, het -z: dik dinge (Eksel), warme kleren: werme kleier (Venlo), winterdingen: twintərdiŋə (Paal), wentərdeŋə (Beringen), wentərdiŋə (Zelem), wintərdiŋə (Beringen), ’wĕntərdĕŋə (Boekt/Heikant), wintergerei: wi.ntergrèj (Gennep), winter-grei (Venlo), wintergréj (Ottersum), wintergoed: wen`t`ərgōt (Rotem), wenjtergood (Schinnen), wentərjuwt (Lommel), wingtergood (Eijsden, ... ), winter-good (Nunhem), wintergoed (Mal), wintergood (Klimmen, ... ), wintergoot (Amstenrade, ... ), wintjergood (Ell, ... ), wintjergoot (Eind), wèntjergouwd (Sittard), winterklederen: winterkleder (Lommel), winterklederen (Tessenderlo), winterkleed: wintjerkleit (Beek), winterkleedjes: winkterklēdjes (Blerick), winterkleedsel: wen’ərkleͅtsəl (Kwaadmechelen), winterkleren: weenkterkleijer (Vaals), weenter-klier (Oirlo), weenterkleer (Middelaar), weenterkleijer (Mesch), weenterklier (Broekhuizen), weenterkléjer (Gronsveld, ... ), weinterkleier (Uikhoven), weinterkleijer (Geulle, ... ), weinterkléjer (Borgloon), weintjerkleejer (Oirsbeek), weintjerkleijer (Oirsbeek), weintjerklèjer (Stein), wendsjerkleijer (Stokkem), wenjterkleijer (Urmond), wenjterklejer (Schinveld), wenšərkleͅijər (Stokkem), went`ərkleͅ`ər (Ophoven), wenterkleijjer (Maaseik), wenterkleͅjər (Teuven), wenterkliejərə (Grazen (WBD)), wenterklier (Rummen (WBD), ... ), wentjerkleier (Susteren), wentjerkleijer (Buchten), wentjərkléijər (Holtum), went~ərklēͅiər (Bree), wentər kleͅijər (Lanklaar), wentərkleiər (Tongeren), wentərkler (Millen), wentərklēr (Genk, ... ), wentərkleͅiər (Neerharen, ... ), wentərklijər (Linkhout), wentərkliər (Meijel), wentərkliərə (Halen), wentərklīr (Borlo, ... ), wentərklīər (Achel, ... ), wentərklɛžər (Tongeren), wēntərklejər (Val-Meer, ... ), wēntərklīər (Hamont), wĕjntərklīər (Kermt), wĕntər kliər (Sint-Truiden), wĕntərkleͅijər (Maaseik), weͅijntərkleͅijər (Lanklaar), weͅintər (Mechelen-aan-de-Maas), weͅintərklejər (Opheers), weͅintərkleͅijər (Eisden), weͅintərkleͅjər (Borgloon), weͅjntərklēr (Diepenbeek), weͅntər+kleiər (Lommel), weͅntərkleər (Hoepertingen), weͅntərklēr (Hoeselt, ... ), weͅntərkleͅ.iər (Opglabbeek), weͅntərkleͅijər (Rekem), weͅntərklijər (Velm), weͅntərklīr (Hasselt), weͅntərklîr (Herk-de-Stad), wingter kleier (Boekend, ... ), wingterkleier (Eijsden, ... ), wingterklijjer (Waubach), winjterkleier (Beesel), winjterkleijer (Kessel, ... ), winkter kleier (Bleijerheide, ... ), winkter-kléjer (Belfeld), winkterkleier (Kerkrade), Winkterkleier (Tegelen), winkterkleier (Tegelen, ... ), winkterkleijer (Baarlo, ... ), winkterklijjer (Waubach, ... ), winkterklèjer (Hout-Blerick), winkterkléjer (Chèvremont, ... ), wintejerkleier (Boeket/Heisterstraat), winter (Opglabbeek), winter (klieër) (Venray), winter kleijer (Schimmert), winter klèjer (Heugem), winter kléjer (Bemelen), winter-kleijer (Venlo), winter-kliêr (Bergen), winterklei-jer (Klimmen), winterkleier (Klimmen, ... ), winterkleijer (Beek, ... ), winterkleiër (Tegelen), winterkleren (Hasselt, ... ), winterklier (Beverlo, ... ), winterklieër (Tienray), winterklijer (Hoensbroek), winterklijjer (Epen, ... ), winterkliêr (Neerpelt, ... ), winterklèjer (Heugem, ... ), winterklèèr (Eigenbilzen), winterkléjer (Bocholtz, ... ), winterklééjer (Mechelen), winterkléër (Wittem/Partei), winterklîêr (Sevenum), wintjer kleier (Tungelroy), wintjer kleijer (Egchel, ... ), wintjer-kleijer (Reuver), wintjerkleier (Heerlerheide, ... ), wintjerkleijer (Bocholt, ... ), wintjerklejer (Jabeek), wintjerklèjer (Hoensbroek, ... ), wintjerkléejre (Brunssum), wintjerkléjer (Brunssum, ... ), wintjerklîer (Brunssum), wintərklɛijər (Boorsem), wntərklēͅr (Eigenbilzen), wènterkleer (Bilzen), wènterkleier (Sittard), wèntjer kleijer (Guttecoven), wèntjerkleier (Einighausen, ... ), wèntjerkleijer (Nieuwstadt, ... ), wèntjerklèjer (Puth), wéjnterkléjer (Susteren), wénterklêr (Hoeselt), wéntjerkleijer (Limbricht, ... ), wéntərkleiər (Lommel), wéntərkléjər (Ketsingen), wəntərkleͅijər (Neeroeteren), wəntərklijərə (Halen), wɛntərklɛijər (Mechelen-aan-de-Maas), [Allicht wintjerkleijer]  wintjeskleijer (Grathem), [ß is hier geen tussen-s, maar resultaat van mouillering]  wi-jntsjerkleijer (Bree), win̂tšjərkliər (Bree), i"langgerekt  winterkleier (Borgharen), ondergoed is wintergood  winterkleijer (Klimmen), Ss. sub winter.  wēntər+klīər (Hamont), winterse kleren: winterse kleier (Maastricht, ... ) wintergoed [winterkleren] || winterklederen || winterkleren [N 23 (1964)] || Winterkleren. [DC 62 (1987)] III-1-3
winterkoninkje amenmusje: in L 320a en in L 326 heet de winterkoning "bijenmuske"; is aome- hier "bij"? ©  ao.memöske (Boukoul, ... ), bijenmusje: biejemöske (Grathem), biemöske (Ell), boomlopertje: baaumluiperkə (Makset), heggenlopertje: hĕgkeluiperke (Echt/Gebroek, ... ), heggenstotertje: hèggestötterke (Gennep, ... ), klein jantje: klein jantje (Nederweert, ... ), koninkje: keunegske (Gemmenich), keunikske (Sittard), keuningske (Amby, ... ), keuningskə (Munstergeleen), keuninkje (Muizen), keuninkske (Borgloon, ... ), keuninkskë (Valkenburg), keuninske (Gronsveld, ... ), keuniŋkskə (Noorbeek), keunnikske (Rimburg), keunéngskë (Tongeren), keunëngskë (Hoeselt), keuuningske (Oirsbeek), kieningske (Grote-Brogel), kjuuningske (Eijsden), kj’neenkske (Val-Meer), koninkske (Gorsem), koninkske (gew.uitspr.) (Diepenbeek, ... ), kuiniengske (Sint-Truiden), kuinikske (Sint-Lambrechts-Herk), kuiningske (Duras), kuningske (Oost-Maarland), kunniks-je (Kerkrade), kunningske (Vijlen), kuuningsjke (Voerendaal), kuuninkse (Gronsveld), kuuninksjke (Waubach), kuuëningschke (Ubachsberg), kuuëningske (Altweert, ... ), kuüninkske (Gronsveld), kūningsjke (Heerlen), kêûninksjke (Klimmen), könekske (Kelmis), köneŋke (Montzen), köniksje (Kerkrade), könikske (Houthem), köningske (Schinnen), köninske (Brunssum), køninkskə (Herk-de-Stad), køninskə (Hasselt), køniŋskə (Gutshoven), køͅneŋkskə (Borgloon, ... ), køͅneŋskə (Tongeren), kø‧nəŋskə (Moresnet), kənəksje (Vaals), Frings  kineŋskə (Gelieren/Bret), kø̄nəŋskə (Hoeselt), køͅi̯nenkskə (Borgloon), køͅneŋkskə (Borgloon), Frings, omgesp.  kønəŋskə (Lommel), krodje: veroud.  kraetje (Roermond), ovenmakertje: wovemekerke (Eigenbilzen), vanwege de wijze waarop ij zijn nest bouwt: hoave "oven".  hoavemaekerke (Thorn), piepertje: pieperke (Zonhoven), pipərkə (Zonhoven), roitelet (fr.): roitelet (Montzen), toebeugje: beugje is nestje, w. bouwt een, op en kleine opening na, volkomen dicht nestje  toebeugje (Blitterswijck, ... ), toetimmertje: troglodytes  tuūtemmerke (Castenray, ... ), winter: wintjer (Stevensweert), winterklokje: wènterklùkske (Ophoven), winterkoning: weenterkunning (Wellerlooi), weentərkūniŋ (America), wēn-tər-kŭ-ning (Siebengewald), wĕntjərkeuning (Berg-aan-de-Maas), weͅntərkøͅneŋ, -køͅneŋskə (Lommel), winjtərkeuning (Brunssum), winterkeuning (Gennep, ... ), winterkunning (Gulpen, ... ), winterköning (Belfeld, ... ), wènjterkeuning (Urmond), wénjterkeuning (Neerbeek), IPA, omgesp.  wɛntərkēneŋ (Beverst), winterkoninkje: (weenter)kjĕninkske (Rosmeer), (wēͅntər)kēneͅŋkskə (Hasselt), (winter)keuningsjke (Klimmen), (winter)keuningske (Houthem), (winter)keuninkske (Berg-en-Terblijt), (wintər)keuninkske (Margraten), veͅntərkø̄neͅŋskə (Houthalen), waentjerkeuningske (Oirsbeek), wāinteͅrkönin’skeͅ (Mettekoven), weenter-kunningske (Afferden), weenterkeuneengske (Mal), weenterkeuningske (Alken, ... ), weenterkeuninkske (Lanaken, ... ), weenterkeŭnningske (Wanssum), weenterkjinningske (Hees), weenterkjəningskə (Veldwezelt), weenterkuningske (Broekhuizen), weenterkunninkske (Gennep), weentjerkeuninkske (Tungelroy), weinterkeuningske (Zonhoven), weinterkoeninkske (Neerharen), weinterkuningske (Maaseik), weintjerkeuningske (Eisden), weintjerköningske (Geulle, ... ), wenterkeningske (Hasselt), wenterkeuningske (Buchten, ... ), wenterkeuninkske (Amstenrade), wenterkeuninske (Nieuwstadt), wenterkienekske (Bilzen), wenterkieningske (Opoeteren), wenterkieninkske (Gruitrode), wenterkuininkske (Borlo), wentjerkeuningske (Roosteren, ... ), wentjerkeuninkske (Born, ... ), wentjerkēūninkske (Dieteren), wentjerkèuningske (Pey, ... ), wentjerköeningske (Pey), wentjerköninkske (Dieteren), wentərkeuningske (Sint-Truiden), wentərkineͅŋskə (Bree), wentərkīnəkjskə (Neerglabbeek), wentərkøneŋskə (Meijel), wentərkø̄neŋkskə (Beringe, ... ), wentərkø̄neŋskə (Houthalen, ... ), wēnterkjenēskə (Zichen-Zussen-Bolder), wēntərkuəniŋkskə (Sint-Geertruid), wēntərkynəŋskə (Maaseik), wēntərkø̄neŋskə (Hamont), wēntərkø͂ͅneŋkskə (Achel), wĕnjterkēūningske (Lanklaar), wĕntjərkeuningskə (Merkelbeek), weͅintərkø̄:niŋskə (Borgloon), weͅnjtjərkø̄neŋskə (Meeswijk), weͅnjtərkøneŋskə (Zonhoven), weͅntjərkø̄nəŋskə (Kinrooi), weͅntərkiêninkske (Martenslinde), weͅntərkīəneŋskə (Opglabbeek), weͅnt’ərkīneͅnkskə (Beek (bij Bree)), wi-jntsjerkiêningske (As, ... ), wi.njterkeu.ninkske (Boukoul, ... ), wijnterkeninkske (Spalbeek), wijnterkeuninkske (Lanaken), wijnterkuiningske (Hoepertingen), wingterkeuningske (Velden), wingterkeûningske (Sevenum), wingterkunnigsjke (Eygelshoven), wingterkuuëningsjke (Hoensbroek), wingterköningsjke (Vrusschemig), wingtərkeuningskə (Tegelen), winjterkeuningske (Swalmen), winjterkūūninkske (Brunssum), winjterköninkske (Meeswijk), winjtərküəningske (Koningsbosch), winkterkeuningske (Maasbree, ... ), winkterkunningske (Vijlen), winkterkūūningsjke (Nieuwenhagen), winkterköninkske (Eys), wint(j)erkeuninkske (Beek), winterekeuningske (Meldert), winterkenninkske (Middelaar), winterkeunikske (Sint-Huibrechts-Lille), winterkeuning(ske) (Ulestraten), winterkeuningske (Amby, ... ), winterkeuninkje (Hushoven, ... ), winterkeuninkske (Achel, ... ), winterkeunningske (Vlodrop), winterkeunninkske (Maastricht), winterkeüninkske (Meerssen), winterkieningske (Reppel), winterkieninkske (Genk), winterkinengske (Meeuwen), winterkjeuningske (Rijkhoven), winterkjènninkske (Eigenbilzen), winterkoninkske (Heppen, ... ), winterkoninkske (gew.uitspr.) (Eigenbilzen, ... ), winterkuininkske (Nunhem), winterkuningske (Hechtel, ... ), winterkunningske (Eksel, ... ), winterkunningske, —keuningske (Venray), winterkunninkske (Eksel, ... ), winterkuuninksjke (Heerlen), winterkéningske (Stokrooie), winterkêuningske (Oostham), winterkóninske (Maastricht), winterköningske (Blerick, ... ), winterköninkske (Baarlo, ... ), winterkøninkske (Neerpelt), winterkø͂ͅningske (Zolder), winterkəninske (Oostham), wintjer-ku-e-ningske (Weert), wintjer-köeninkske (Weert), wintjer-köningske (Weert), wintjerkeuningske (Baexem, ... ), wintjerkeuningskə (Tungelroy), wintjerkeuninkske (Grathem, ... ), wintjerkeuninske (Montfort), wintjerkiëninkske (Neeroeteren), wintjerkäöninkske (Horn), wintjerkèùningske (Baexem, ... ), wintjerkö.ninkske (Panningen), wintjerköningske (Belfeld, ... ), wintjerköninkske (Beegden, ... ), wintjerköninske (Herten (bij Roermond)), wintjerküeningske (Weert), wintsjerkuningske (Bocholt), wintərkjenninskə (Eigenbilzen), wintərkōninkskə (Tegelen), wintərköningskə (Makset), wintərkøneͅngskə (Lommel), win’terkijəninkskə (Beverst), wiŋtjərkuueuniŋksə (Stevensweert), wīnterkeunikske (Lottum), wīnterkĕuningske (Mheer), wīnterkunninkske (Tienray), wīnterkûnningske (Well), wäentjərkieəninkskə (Opitter), wäntjerköninkske (Guttecoven), wènjterkeuningske (Urmond), wènterkeningske (Kuringen), wènterkiëning(ske) (Bilzen), wènterkunninksken (Lommel), wènterköninkske (Limbricht), wèntjerkeuninkske (Guttecoven, ... ), wèntjerkēūninkske (Puth), wèntjerköningske (Einighausen), wèntjərkeûninkskə (Ophoven), wèntërkeunëngskë (Hoeselt), wèntərkeuningskə (Puth), wéntjerkeuningske (Sittard), wêntjerkäöningske (Echt/Gebroek, ... ), wɛintərkəjəningske (Gelinden), wɛnterkeuninkske (Montenaken), wɛntjərkø̄neŋskə (Rotem), doorgaans Frings, soms eigen spelling  wenʔərkøneŋskə (Kwaadmechelen), eigen spelling; omgespeld  wēntjərkøͅneŋkskə (Roosteren), Frings  wentərkēi̯neŋskə (Beverst), weͅi̯ntərkø̄neŋskə (Diepenbeek), weͅntərkineŋskə (Gelieren/Bret), Frings; half lang als lang omgespeld  weͅjntərkøneŋskə (Lanklaar), IPA, omgesp.  weͅ(i)ntərkø̄ənenəkə (Rekem), ook hanemakerke, zie daar  wintjerkeuningske (Thorn), ook wel: Klein Jantje  wintjerkeuningske (Nederweert), troglodytes  winterkunningske (Castenray, ... ), vdBerg; omgesp.  wentərkø̄nīŋskə (Sint-Truiden), wētərkjeͅneŋskə (Veldwezelt), wēͅntərkøͅi̯neŋskə (Wellen), wɛntərkēneŋskə (Stokrooie), wintervogeltje: wenterveugelke (Riksingen) Hoe heet de winterkoning? [DC 06 (1938)] || winterkoning || winterkoning (9,5 overal bekend; klein beweeglijk bruin bolletje met opstaand wiebelstaartje; maakt bolnest met zijopening; veel jongen; zang leuk liedje, ook s winters [N 09 (1961)] || winterkoninkje [ZND 34 (1940)] III-4-1
wintertros druif: druf (Montzen), tros: truš (Asenray / Maalbroek), trǫs (Maaseik, ... ), winterbal: wenjtjǝrbal (Beek), wintertros: wenjtjǝrtrus (Herten, ... ), wenjtjǝrtruš (Asenray / Maalbroek), wentǝrtros (Herkenbosch, ... ), wentǝrtrōs (Venray), wentǝrtrǫs (Houthalen, ... ), wintertros (Born, ... ), węjntǝrtros (Diepenbeek, ... ), węnjtjǝrtros (Peij, ... ), węntǝrtros (Genk) De kogelvormige tros van bijen die dicht op elkaar de winter doorgaan. [N 63, 54b; N 63, 54a] II-6
winterverblijf ben: bęn (Klimmen), schaap(s)stal: sxǫpsstal (Aalst, ... ), šǫpstal (Meijel), šǭpsstal (Ell, ... ), šǭpstal (Heythuysen), schaapskooi: sxapskȳi̯ (Sevenum), sxǫpskø̜i̯ (Castenray, ... ), sxǭpskø̜i̯ (Blitterswijck, ... ), šōpskōi̯ (Thorn), schaapsruif: šǭpsrø̜i̯f (Heythuysen), stal: štal (Echt), winterstal: wenjtjǝrštal (Lutterade) [N 78, 26; N 19, Q 111 add.; monogr.] I-12
wintervoedsel bienensuiker: binǝnsuǝ.kǝr (Diepenbeek), bijensokker: bejǝsokǝr (Montzen, ... ), bejǝsukǝr (Dilsen, ... ), bi-jǝsokǝr (Asenray / Maalbroek, ... ), bi-jǝsukǝr (Herkenbosch, ... ), bęjǝsukǝr (Ysselsteyn), bijensuiker: bejǝsykǝr (Wellerlooi), bijensuiker (Achel, ... ), bęjǝsykǝr (Meijel), bijenvoer: bi-jǝvōr (Born), sokker: sokǝr (Houthalen), sokkerwater: sukǝrwǫtǝr (Millen), stamphoning: stamphōneŋ (Venlo), štamphōneŋ (Asenray / Maalbroek), voederhoning voor de winter: vujǝrhuǝneŋ vīǝ.r dǝ wę.ntǝr (Genk), voedersuiker: voedersuiker (Kerkhoven, ... ), voer: vōr (Horst), voerhonig: vuǝrhø̜nex (Tessenderlo), wintervoer: węjntǝrvūr (Hasselt) Voedsel, meestal bestaande uit gesmolten suiker met water, dat vóór de winter aan de bijen wordt gegeven in de plaats van de hen ontnomen honing. Vroeger gaf men de bijen ook wel een speciale honing, de voederhoning of stamphoning. Een minimum-voorraad van ongeveer 15 kg per krachtig volk is wel vereist. [N 63, 109a; Ge 37, 193; monogr.] II-6
wintervoerbak ballon: ballon (Noorbeek, ... ), blik: blik (Herkenbosch), klompje: klø̜mpkǝ (Peij), klonk: kluŋk (Alken), telder: tɛljǝr (Stein), voederbak: vo.jǝrbak (Diepenbeek, ... ), vojǝrbak (Houthalen), vujǝrbak (Genk, ... ), voerbak: voerbak (Kerkhoven, ... ), vōrbak (Asenray / Maalbroek, ... ), vōwǝrbak (Herkenbosch), voerbakje: vurbɛkskǝ (Venray), vōrbɛkskǝ (Asenray / Maalbroek), voerballon: vōrbalon (Beek), voerklomp: vōrklomp (Beek), voerpot: vurpot (Wellerlooi), voertelder: vōrtɛldǝr (Venlo), voertob: vōrtob (Montzen) Bak, bord of klomp waarin het voedsel wordt toegediend. [N 63, 109b; monogr.] II-6
wintervoor balkvoor: balǝk˲[voor] (Aijen, ... ), bedjes: bętjǝs (Haelen), braakvoor: brǭk˲[voor] (Oirsbeek), de winterbelken: węntǝrbølǝkǝ (Hasselt  [(kleine panden van zes voren)]  ), drootvoor: drōt˲[voor] (Boukoul, ... ), drǭt˲[voor] (Baexem, ... ), een plak land aan balkvoren: ǝnǝ plak lãnt án balǝk˲vūǝrǝ (Aijen), het ligt gewintervoord: ǝt let ˲gǝwentǝrvōrt (Oirlo), het ligt op de wintervoor: ǝt let˱ op ˲dǝ wēntǝrvōr (Ottersum), holvoor: hōl[voor] (Tungelroy), hōǝ.lvǫu̯rǝ (Kozen), hūǝlvoyarǝ (Wimmertingen), deze opgaven zijn meervoud  hō.lvōrǝ (Stevoort), holvoord: hōl[voord] (Nederweert), opgevoerde plak: op˲gǝvōrdǝ plak (Merselo), ril: rel (Boukoul, ... ), ruggen: røgǝ (Merselo), ruwbalken: rãbalǝkǝ (Gingelom), stoel: št̄ol (Margraten, ... ), stol: št ̇ǫl (Cadier, ... ), stortvoor: stǫrt˲[voor] (Kinrooi), stǫrt˲vōrǝ (Molenbeersel  [(mv)]  ), stǫrt˲vūrǝ (Maaseik  [(mv)]  ), stǫrt˲vǭrǝ (Tongerlo  [(mv)]  ), vaste voor: vãstǝ [voor] (Aijen), winterakker: węntǝrǝkǝr (Bokrijk, ... ), winterland: węntǝrlant (Lommel), wintervoor: we.ntjǝr[voor] (Boukoul, ... ), we.ntǝr[voor] (Lottum), wentjǝr[voor] (Baexem, ... ), wentǝr[voor] (Achel, ... ), wenʔǝr[voor] (Kwaadmechelen), weŋ(k)tǝr[voor] (Baarlo, ... ), wintervoor (Herten, ... ), wø̜ntǝr[voor] (Bree), wē.ntǝr[voor] (Cadier, ... ), wēnjtǝr[voor] (Maasmechelen), wēntǝr[voor] (Aijen, ... ), węi̯ntjǝr[voor] (Neeroeteren), węi̯ntǝr[voor] (Lanklaar), węnjtǝr[voor] (Urmond), węntjǝr[voor] (Berg, ... ), wintervoord: wentjǝr[voord] (Hushoven) Met de wintervoor bedoelt men de voren die in het najaar zodanig geploegd worden, dat de akker in de winter goed kan uitvriezen. Dat kunnen brede en ondiepe voren zijn, die de voorlopig onder te ploegen mest bedekken, maar ook de walletjes die ontstaan wanneer men telkens twee voren tegen elkaar ploegt. Met de in dit lemma vermelde termen wordt niet alleen het voortype bedoeld maar ook - wat vooral voor de meervoudsvormen geldt - het geheel van voren die men met het oog op de winter geploegd heeft, de op wintervoren geploegde akker zelf. Voor het (...)-gedeelte van de varianten zie men het lemma ploegvoor. [N 11, 59a; N 11A, 113d + 137 m; monogr.] I-1
winterwortelen bewaarwortelen: bǝwāǝrwortǝlǝ (Hout-Blerick), braakmoren: brǭkmūrǝ (Heerlen), flakkeese moren: fla`kēsǝ mūrǝ (Tungelroy), flakǝsǝ mūǝrǝ (Klimmen), gulikse wortelen: gølkǝrsǝ wǫtǝlǝ (Heerlen), karoten: karutǝ (Vaals), karōǝtǝ (Beek), karūǝtǝ (Simpelveld), koten: kutǝ (Wellen), kuǝtǝn (Achel, ... ), kroten: krōtǝ (Posterholt, ... ), krōǝtǝ (Banholt, ... ), krūtǝ (Opglabbeek, ... ), krǭǝtǝ (Lutterade), moren: mōrǝ (Amstenrade, ... ), mōǝrǝ (Beegden, ... ), mū.rǝ (Boukoul, ... ), mūrǝ (Asenray / Maalbroek, ... ), mūǝ.rǝ (Kinrooi), mūǝrǝ (Epen, ... ), mǫrǝ (Haelen, ... ), mǭrǝ (Buggenum, ... ), mɛ̄ǝrǝ (Neer), (mv)  myr (Simpelveld), mø̄r (Sittard, ... ), paardswortelen: pɛrswǫtǝlǝ (Oost-Maarland), peen: peen (Mheer), pijlen: pīlǝ (Heerlen, ... ), poten: poǝtǝ (Eksel, ... ), putǝ (Eksel, ... ), puǝtǝ (Beringen, ... ), pu̯ø̄t (Aubel  [(enkelvoud pu̯ōt)]  ), pōtǝ ('S-Herenelderen, ... ), pōǝtǝ (Beverst, ... ), pūtǝ (Borlo, ... ), pūǝ.tǝ (As, ... ), pūǝtǝ (Aalst, ... ), pűtǝ (Helchteren, ... ), pűǝtǝ (Berbroek, ... ), pű̄ǝtǝ (Beek, ... ), pǫu̯tǝ (Alken, ... ), pǫűtǝ (Kozen, ... ), pǫǝtǝ (Rukkelingen-Loon, ... ), pǭtǝ (Valkenburg, ... ), reuben: rø̄bǝ (Klimmen), rode moren: rui̯ mūrǝ (Ospel, ... ), rui̯ǝ mōrǝ (Helden), rōi̯ mūrǝ (Haelen), rūǝ mūrǝ (Bleijerheide, ... ), rūǝi̯ mūǝrǝ (Ell), rǭi̯ mūǝrǝ (Weert), rode penen: rō pēnǝ (Einighausen), rode poten: rui̯ puǝtǝn (Kaulille), rui̯ pūtǝ (Sint-Truiden), rōi̯ pūǝtǝ (Stokrooie), rű̄i̯ pű̄tǝ (Gruitrode), rode veldwortelen: rui̯ vǝldwortǝlǝ (Tegelen), rode wortelen: roi̯ǝ wǫrtǝlǝ (Broekhuizenvorst, ... ), rui̯ wortǝlǝ (Blerick, ... ), rōi̯ wǫtǝlǝ (Bilzen), stoppelmoren: stǫpǝlmǫrǝ (Meijel), štǫpǝlmø̄rǝ (Haelen), štǫpǝlmǭrǝ (Baexem), stoppelpoten: stǫpǝlpūǝtǝ (Grazen), stoppelwortelen: stǫpǝlwǫrtǝlǝ (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), varkensmoren: vɛrkǝsmūrǝ (Kerkrade), veldmoren: vęltjmūrǝ (Echt, ... ), vęltmūrǝ (Eygelshoven, ... ), vɛltjmōrǝ (Sittard), vɛltjmǭrǝ (Thorn), vɛltmǫu̯rǝ (Heerlen), veldpoten: vɛltpōǝtǝ (Beverst), vɛltpǭtǝ (Vliermaal), veldwortelen: vēldwǫrtǝlǝ (Borgharen, ... ), voerkroten: vȳrkrōtǝ (Mal), walenpoten: wǭǝlǝputǝ (Lummen), weibieten: węi̯biǝtǝ (Waasmont), wintermoren: wentjǝrmōrǝ (Sittard), wentjǝrmūrǝ (Buchten, ... ), wentjǝrmūǝrǝ (Neeritter, ... ), wentjǝrmǭrǝ (Nunhem, ... ), wentjǝrmɛ̄ǝrǝ (Neer), wentǝrmūǝrǝ (Klimmen), wentǝrmǫrǝ (Vaals), weŋktǝrmūrǝ (Kerkrade, ... ), weŋtǝrmūǝrǝ (Hoensbroek), winterpoten: wentǝrpūtǝ (Rotem, ... ), wɛntǝrpoǝtǝn (Lommel), winterwortelen: wentǝrwǫrtǝlǝ (Maastricht, ... ), weŋtǝrwortǝlǝ (Tegelen), wēntǝrwǫrtǝlǝ (Gennep, ... ), winterwortels: wɛntǝrwotǝls (Nieuwerkerken), wortelen: wortǝlǝ (Amby, ... ), wǫ.rtǝlǝ (Hamont), wǫrtǝlǝ ('s-Gravenvoeren, ... ), wǫtǝlǝ (Bilzen, ... ), wǭrtǝlǝ (Oirlo) Daucus carota L. subsp. sativus (Hoffm.) Arcang. Bedoeld zijn hier de winterwortelen (of winterpenen) die op de akker worden geteeld, zowel als veevoeder, alsook voor de consumptie door mensen, met name voor de hutspot. De fijne variëteit tuinworteltjes komt in de aflevering over de moestuin aan bod. [N Q, 6c; JG 1a, 1b, 2c; A 4, 26c; A 49, 2b; L B2, 342; L 8, 100b; L 15, 29; L 20, 26c; Wi 7; S 45; monogr.] I-5
wip balans: balans (Leopoldsburg, ... ), Uitsl. Nederweert.  balâns (Nederweert), botswing?: [is ook een naam van een folkloristische Belgisch-Ierse groep]  botswing (Heusden), botterstand: botǝrštaŋ (Roermond), botterwip: botǝrwep (Gelieren Bret, ... ), haspel: haspǝl (Valkenburg), hefboom: hø̜f˱bǫwm (Herten), jui: jeuj (Melick), karnwip: kęnǝwep (Merselo, ... ), kinderen: /  kinjer (Kinrooi), kwikkwak: /  kwikkwak (Oostham), kwinkkwank: kwinkkwank (Kerkhoven), /  kwienkwank (Kerkhoven), kwink-kwank (Stevensvennen), luibalkje: lø̜jbɛlǝkskǝ (Neeritter, ... ), mok: moek (Swalmen), op en af: /  op en oaf (Beverst), pompwaag: poempwoog (Loksbergen), schoep?: /  sjoep (Lummen, ... ), schokkel: sjòkkel (Heerlen), Ook: dik gezellig vrouwspersoon.  schókkel (Meerlo, ... ), scholder: šøldǝr (Berg), stoter: stø̄tǝr (Vlodrop), štyǝtǝr (Heerlen), tjoeper: De jung amezeerde zich ùp-en tjùper.  tjùper (Beverlo), trekbalk: trękbalǝk (Weert), trekbalkje: trɛkbalǝkskǝ (Lummen), vaar: váar (Tegelen), veer: vēr (Geistingen, ... ), veerstek: vē̜rstęk (Haelen), waag: waog (Mheer), wip: de wip (Kanne), dë wip (Tongeren), en wip (Zolder, ... ), wep (Achel, ... ), wip (Achel, ... ), wip, wup (Zolder), wup (Bocholt, ... ), wøp (Kinrooi, ... ), ɛn wip(plank) (Bilzen), /  de wip, (wippe) (Kanne), dë wip (Tongeren), een wip (Bilzen), wip (Achel, ... ), Wip (Eijsden), wip (Eisden, ... ), Wip (Grevenbicht/Papenhoven), wip (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), Wip (Hasselt), wip (Hasselt, ... ), Wip (Montfort), wip (Munsterbilzen, ... ), wip (vr.) (Ottersum), wip/ (Genk, ... ), wup (Beverst, ... ), ɛn wip (Bilzen), ɛn wip, wippen (Opitter), 4  wip (Roermond), De keinger zitten obbe wip: De kinderen spelen op de wip.  wip (Kortessem), De kinjer sjpele oppe wip.  wip (Swalmen), Dë kéndër spéldën òp dë wïp.  wïp (Tongeren), een wip was indertijd in hout.  wip (Leut), ik twijfel of wipwap streektaal is, misschien is het ook wel AN  wip (Gennep), mv -e  de wip (Kanne), Op de wip zitten.  wep (Hamont), wøp (Zonhoven), Sub wuppe.  wup (Nederweert), wipbalk: wep˱balǝk (Maxet, ... ), wippe op een wipbalk (Kinrooi), wiplat: wøplat (Helchteren), wipper: wepǝr (Schimmert), wipper (Meerlo, ... ), /  wïpper (Vorsen), wipperd: wepǝrt (Baexem), wipplank: wipplaank (Alken), wipplank (Bilzen, ... ), /  wipplaank (Ulbeek, ... ), wipplank (Gingelom, ... ), [Alg. opmerking: de invuller is een nieuwe medewerker en heeft enkel vernederlandste woorden genoteerd die reeds tussen haakjes in de vraagstelling gesuggereerd werden]  wipplank (Heers), wipstok: wepstǫk (Beringen), wipwap: wipwap (Helchteren, ... ), /  wip-wap (Schakkebroek), wipwap (Bree, ... ), wipwap (mnl.) (Ottersum), ik twijfel of wipwap streektaal is, misschien is het ook wel AN  wipwap (Gennep), zwikzwak: ne zwikzwak (Lommel), zwik-zwak (Eksel), zwikzwak (Eksel), /  ne zwikzwak (Lommel), zwik.zwak (Eksel), zwikzwak (Eksel, ... ), Staat er ook een zwikzwak in de speeltuin?  zwekswak (Lommel), zwok: zwok (Jeuk) [SND (2006)]/ [SND (2006)] || 1. AN Wip. || 1. Wip (in evenwicht liggende balk die op en neer gaat wanneer twee personen op de uiteinden plaats nemen). || 1. Wip (kinderspeeltuig). || 1. Wip, wipplank. || ? [SND (2006)] || [1]. Kinderspeeltuig om te wippen. || [I.] Wip. || dubbele wip [SND (2006)] || een wip [SND (2006)] || Het balkje dat, in standerdmolens, de luias met het luiwieltje omhoog doet gaan totdat dit grijpt in de tanden van het aswiel. Mogelijk wordt af en toe ook een overeenkomstig onderdeel bedoeld bij het sleepluiwerk. Zie ook afb. 65. [N O, 25j] || het speeltuig bestaande uit een in evenwicht liggende balk of plank; op de uiteinden ervan nemen personen plaats die samen, door zich beurtelings tegen de grond af te zetten, het toestel op en neer doen gaan [kwikkwak, pontewaag, wiegelewouter, wip] [N 112 (2006)] || Het speeltuig bestaande uit een in evenwicht liggende balk of plank; op de uiteinden ervan nemen personen plaats die samen, door zich beurtelings tegen de grond af te zetten, het toestel op en neer doen gaan [kwikkwak, pontewaag, wiegelewouter, wip]. [N 88 (1982)] || kinderen [SND (2006)] || schommel [SND (2006)] || schommel/wip [SND (2006)] || Schommel; wip. || Veerkrachtige lat tegen de zolder die met de karnstok verbonden is. De wip dient om het karnen te vergemakkelijken. [N 12, 52, 53 en 54; A 7, 20] || wip [SND (2006)] || wip (?) [SND (2006)] || Wip (in evenwicht liggende balk). || Wip(plank). || wip-wap [SND (2006)] || Wip. || wip/ [SND (2006)] || Wip: 1. Kinderspeeltuig. || Wip: 1. Speeltuig. || Wip: 2, a) wipplank. || Wip: speeltuig. || Wip; wipplank. || wipp [SND (2006)] || wippen [SND (2006)] || wipplank [SND (2006)] || Wipplank; wip (toestel waarop kinderen spelen). || wipwap [SND (2006)] || Zwikzwak: 1. Wip. I-11, II-3, III-3-2
wiphaal hefijzer: høfīzǝr (Posterholt) De balk met gaatjes waannee men in L 387 de hoogte van de ketel kan verstellen. [N 57A, 4.7] II-2