e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
gewone spurrie bolletjeskruid: bølkǝskrut (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), rief: rēf (Ell), spurrie: sperex (Peer), speǝr (Neer), spoi̯ǝr (Oostham), spøi̯ǝr (Kwaadmechelen), spør (Berlingen, ... ), spørex (Gerdingen, ... ), spøri (Arcen, ... ), spørx (Baexem, ... ), spøręi̯ (Koersel), spø̜r ('S-Herenelderen, ... ), spø̜rei̯ (Lanklaar, ... ), spø̜reŋ (Membruggen, ... ), spø̜ri (Achel, ... ), spø̜rx (Dieteren, ... ), spø̜rǝ (Alken, ... ), spø̜rǝx (Bocholt, ... ), spęr (Beverst, ... ), spęreŋ (Hees), spęri (Sint Pieter, ... ), spęrx (As, ... ), spęrǝ (Aalst, ... ), spęrǝx (Beek, ... ), spǫrǝ (Hasselt), špør (Eys, ... ), špøri (Baarlo, ... ), špørx (Born, ... ), špø̜̄r (Schinnen), špø̜ri (Panningen, ... ), špø̜rx (Berg, ... ), špø̜rǝ (Heerlen), wilde spurrie: wilde spurrie (Hasselt) Spergula arvensis L. Een 15 tot 40 cm hoge plant met rechtopstaande stengels en smalle, priemvormige bladeren in kransen en kleine witte bloempjes. Spurrie bloeit van juni tot september en wordt vooral op zandgronden als veevoeder gekweekt. [N Q, 2; JG 1a, 1b; L A1, 245; R 3, 28; monogr.] I-5
gewoon, eenvoudig gewoon: geweun (Heerlen) gewoon III-1-4
gewoonte aangewoonte: aangewuënjdje (Heel), certifitude: vero.  sertefetuút (Gronsveld), gewente: gewaende (As, ... ), gewaente (Genk, ... ), gewende (Aubel, ... ), gewente (Herk-de-Stad, ... ), gewenten (Oostham), gewientje (Hasselt), gewijnte (Val-Meer), gewände (Eupen), gewènte (Gronsveld), gewèn’te (Zonhoven), gewênte (Bilzen, ... ), gewêïnte (Diepenbeek), gəwéntə (Lommel, ... ), mar.: van `wennen  gëwéntë (Tongeren), Sub Simpelvelds gewende.  jewende (Bocholtz), gewoonte: en gewonten (Lommel), geweente (Maastricht), geweinte (Kortessem), geweu:nte (Roermond), geweunte (Tessenderlo), gewoente (Beringen, ... ), gewoeënte (Blitterswijck, ... ), gewonten (Hamont, ... ), gewoonte (Maaseik), gewoonten (Neerpelt), gewooën’te (Zonhoven), gewōente (Helchteren), gewōeënte (Landen), gewunde / gewende (Simpelveld), gewuunte (Stokkem), gewuuëndje (Altweert, ... ), gewuuënte (Venlo), gewuëndjdje (Heel), gewénte (Sint-Truiden), gewònt(e) (Castenray, ... ), gəwuuntə (Meeuwen), gəwôontn (Zonhoven), jewunde (Kerkrade), Det is hiej neet de -.  geweunde (Swalmen), Sub Simpelvelds gewunde / gewende.  jewunde / jewende (Bocholtz), ¯n v؉el gewiente: een vuile (slechte) gewoonte  gewiente (Hasselt), woonte: woontje (Bree) gewoonte || Gewoonte. [Willems (1885)] III-1-4, III-3-2
gewricht elleboog en knie: ellebōeg en knee (Zutendaal), elləboog en knie (Eigenbilzen), ɛlləboch ɛn knī (Neerglabbeek), ɛlləbog + knij (Zichen-Zussen-Bolder), armen: elleboag  / (Neeroeteren), armen: ellebokken  / (Riksingen), armen: elleboog  / (Linde, ... ), armen: ellebou  / (Werm), gewricht van onderarm met bovenarm: ellebouw  / (Vliermaalroot), gelenk (du.): e jelenk (Bocholtz), e jelénk (Kerkrade), gelenk (Brunssum, ... ), gelĕnk (Eys), gelink (Brunssum), gəleͅmp (Eupen), jelènk (Kelmis), jəleͅ.ŋk (Moresnet), gelid: gəljēͅt (Val-Meer), u gelieëd (Weert), Mv: gelieej = gelederen.  gelieed (Schinveld), geweek: geweek (Leuken), gewēke (Susteren), gəwēk (Molenbeersel), gewelf: gewelf (Zichen-Zussen-Bolder), gewerf: e gewerf (Klimmen), e gewérf (Oost-Maarland), e jewerf (Gemmenich), gewaerf (Ottersum), gewe.rf (Boukoul), gewerf (Asenray/Maalbroek, ... ), gewerfte (Bilzen), gewerv (Nunhem), gewerv, gewerve (Heerlen), gewerve (Baarlo, ... ), gewērf (Eijsden), gewēͅrf (Gelieren/Bret), gewĕrefte van n litmôt (Veldwezelt), gewĕrf (Guttecoven, ... ), gewèref (Montzen), gewèrf, gewerve (Oost-Maarland), gewérf (Neerbeek), gewörf (Sevenum), gəwāērəf (Rekem), gəweͅrf (Mechelen-aan-de-Maas), gəweͅrəf (Lanaken, ... ), t gewèrref (Klimmen), yəweͅ.r (Eupen), yəweͅ.r.əf (Montzen), ə gewèèrf (Mheer), Mv. (naast gevrichte).  gewerve (Oirsbeek), gewervel: gewervel (Baexem, ... ), gewiervel (Blerick), gewerver: gewerver (Boorsem, ... ), yəweͅ.r.əvər (Eupen), gewreef: e gevreef (Urmond), gewref (Grote-Brogel), gewrief (Broekhuizen), gewräf (Buggenum), gewricht: (gewricht ?) (Elen), (gewricht) (Puth), chəvrech (Rekem), chəvreiich (Gutshoven), e gevrich (Tongeren), e gevriech (Gronsveld, ... ), e gevrieg (Oost-Maarland), e gewrich (Vrusschemig), e gewricht (Mechelen-aan-de-Maas), e gewriX (Tongeren), ee gevrich (Rimburg), ei gewrich (Heerlerheide), gefricht (Heusden), geverg (Hasselt), gevreech (Lottum), gevreecht (Helden/Everlo, ... ), gevreegt (Mheer), gevreich (Wellen), gevrext (Hamont, ... ), gevrēēg (Arcen), gevrĕĕcht (Blitterswijck), gevrich (Amby, ... ), gevriche (Bingelrade), gevricht (Afferden, ... ), gevricht(e) (Nederweert), gevrichte (Baarlo, ... ), gevrichten (Linde, ... ), gevriech (Maastricht, ... ), gevrieg (Puth, ... ), gevrig (Bilzen, ... ), gevrigt (Veldwezelt), gevrigter (Nieuwenhagen), gevroeög (Heers), gevrîech (Kortessem), gevrïcht (Kessenich), gewrech (Rosmeer), gewrecht (Kwaadmechelen), gewreecht (Weert), gewreegt (Meerlo), gewreeəcht (Sevenum), gewri:cht (Sint-Huibrechts-Lille), gewrich (Blerick, ... ), gewricht (Afferden, ... ), gewrichte (Blerick, ... ), gewrichten (Sint-Huibrechts-Lille), gewrichter (Roermond, ... ), gewriech (Maastricht, ... ), gewrig (Blerick, ... ), gewrīcht (Diepenbeek), gewrèchten (Mopertingen), gövricht (Oostham), gəvrech (Zutendaal), gəvrecht (Beverlo, ... ), gəvreg (Sint-Huibrechts-Hern), gəvrex (Beverst, ... ), gəvrext (Achel, ... ), gəvrextə (Zelem), gəvreͅch (Maastricht), gəvreͅcht (Neerpelt), gəvrich (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), gəvricht (Beringen, ... ), gəvricht(ə) (Paal), gəvrichtə (Mechelen-aan-de-Maas), gəvrig (Lanaken), gəvrijg (Wellen), gəvrix (Hasselt, ... ), gəvrixt (Gingelom, ... ), gəwrecht (Lommel), gəwrechtən (Lommel), gəwrext (Houthalen), gəwricht (Tessenderlo), kniêkgewrig (Bilzen), n gevricht (Schaesberg), Yəvrext (Genk), yəvrich (Martenslinde), ə gavRich (Heerlerheide), ə gəwrecht (Lommel), de pols en den aelebo:ch  gəvrecht (Hamont), kinnebak = geschieer  gëvrig (Lanklaar), Soms  gewricht (Nieuwerkerken), Tegenwoordig wordt dit woord misschien nog meer gebruikt.  gewrichte (Tegelen), har: Mv. harn.  hāər (Koersel), knokkel: knoeakel (Montzen), knokel (Peer), knook: enne knaok (Voerendaal), knīkel (Gruitrode), knook (Achel, ... ), knouk (Gingelom), knōk (Neerpelt), knyjək (Hoepertingen), knøjək (Voort), koot: koot (Ulbeek), lid: leet (Beverst, ... ), lēd (Herk-de-Stad), lēəd (Schulen), liet (Martenslinde), vingerleed (Bocholt), i.e. de leden; meest gebruikt  de lee (Nieuwerkerken), pees: pees (Hoeselt), rotel: rotel (Vreren), scharnier: scharnier (Eksel), scharnieren (Hechtel), scharnir (Tessenderlo), sjarnere (Roermond), šərnir (Tongeren), schrankel: schrankel ? (Beverst), vergaring: vergering (Mielen-boven-Aalst), vouwen: də vā van də bein ən d ɛrm (Borgloon), vaən (Zonhoven), wervel: (wirvel) (Echt/Gebroek), unne wervel (Sint-Pieter), wairvels (Linde), wervel (Neeritter, ... ), wirvel (Sittard), werven: [sic]  weͅrəvə (Zonhoven), wreef: de wrief (Kerkrade) een gewricht (draaipunt in beenderstelsel) [N 10 (1961)] || Gelenk, gewricht [ZND m] || gewricht [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m] || gewricht, gewrichten (draaipunt in het beenderstelsel) [gewrichte, gewervele, gewerve] [N 10 (1961)] || hoe heet het gewricht van een lidmaat, d.i. de plaats waar de beenderen van armen of benen met elkaar verbonden zijn ? [ZND 24 (1937)] III-1-1
gezang gezang: gezang (Swalmen) Gezang. III-3-2
gezegde <omschr.> wat de oude mensen zeiden: wa de aa minse zeine (Wellen), geheel: geheel (Lauw), gezegde: e gezegde (Hoeselt), gezagde (Bocholt, ... ), gezagdje (Weert), gezegde (Boekend, ... ), gezēkde (Maastricht), gezĕgde (Maastricht), gezègde (Sevenum), gezègdë (Tongeren), gezègkdje (Heel, ... ), gezèkde (Maaseik), gezêkde (Schimmert), gezêkdje (Haler), gəzeͅgdə (Meijel), gəzègdə (Wijnandsrade), gəzéGdə (Maastricht), doffe e wordt als ¯ aangegeven  g’zagde (Bocholt), nb : stoottoon  gezagdje (Montfort), tussen spreekwoord en gezegde bestaat in ¯t dialect geen verschil  gezegkde (Schinnen), manier van zeggen: manier van zeggen (Lommel), spreekwoord: spreakwourd (Boekend), sprieëkwoeërd (Maaseik), spreuk: schpreuëk (Waubach), sjpreuk (Boukoul), spreuk (Boekend, ... ), uitdrukking: oeëtdrukking (Hoensbroek), tussen spreekwoord en gezegde bestaat in ¯t dialect geen verschil (?)  oetdrökking (Schinnen), uitspraak: oetsjpraak (Posterholt), volksspreuk: volksspreuk (Neerpelt), waarheid: geen verschil vr. 16, 17, 18, 19  woarheid (Opglabbeek) een grappig, koddig gezegde [slag, dreun] [N 87 (1981)] || Noem het (dialect)woord voor: een uiting zoals: "een vrolijke Frans", "met hart en ziel",...? [gezegde] [N 102 (1998)] III-3-1
gezellenhuis gezellenhuis: gǝs˙ɛlǝhūs (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Domaniale, Wilhelmina]), gǝzęlǝhūs (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), gǝzęlǝnhūs (Lutterade  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Maurits]), gǝzɛlǝhøš (Meijel  [(Maurits / Emma)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), gǝzɛlǝhūs (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV, Emma]  [Maurits, Emma]), gǝzɛlǝhūǝs (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Willem-Sophia]), gǝz˙ɛlǝhū.s (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]), jǝzɛlǝhūs (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), jǝz˙ɛlǝhūs (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Domaniale]  [Julia]), kantine: kantin (Eisden  [(Eisden)]   [Emma]), kantine (Rekem  [(Zwartberg / Eisden)]   [Eisden]), logement: ložǝmęnt (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), lōžǝmęnt (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), logementhuis: lōžǝmęnthø̜js (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Eisden]), vrijgezellenhuis: vręj-jǝz˙ɛlǝhūs (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Zwartberg, Waterschei]) Het gebouw waar vrijgezellen uit andere provincies en landen die in de mijnen komen werken, worden gehuisvest. De invuller uit Q 3 merkt daarover voor de mijnen in Winterslag en Waterschei op dat in Belgisch-Limburg de gezellenhuizen vanwege de franssprekende mijndirecties ten onrechte de naam "hotel" met een bijkomende benaming in het Frans kregen, bijvoorbeeld Hotel Central, Terminus, Concordia, Pologne, enz. [N 95A, 17] II-5
gezelschap bende: bende (Gronsveld, ... ), campagnie: kompeni-j (Uikhoven), club: kloeb (Kerkrade), klup (Meijel), compagnie: kòmpanji (Niel-bij-St.-Truiden), kòmpənĭĕj (Lommel), kómpenééj (Meijel), kómpənĭĕ (Meeuwen), compagnie (fr.): compeni-j (Waubach, ... ), compenie (Blerick, ... ), de kòmpenie (Klimmen), komenij (Gronsveld), kompagnie (Geleen, ... ), kompanie (Ell, ... ), kompaniej (Mheer), kompannie (Doenrade), kompeneej (Venray), kompenei (Itteren, ... ), kompenej (Vlijtingen), kompeney (Caberg), kompeni-j (Meerlo), kompenie (Beek, ... ), kompeniej (Gulpen, ... ), kompenij (Maaseik), kompenijj (Maastricht), kompenjie (Wijnandsrade), kompenjnie (Montfort), kompenèj (Maastricht), kompĕnie (Echt/Gebroek, ... ), kompönie (Maasbree), kompənie (Schinnen, ... ), koompenei (Maastricht), koompeneij (Maastricht), koompenie (Posterholt), koompənie (Heel), kōmpenie (Tungelroy), kŏmpenie (Geleen), kŏmpənĭj (Nieuwenhagen), kòmpeneej (Venray), kòmpeni-j (Bree), kòmpenie (Haelen, ... ), kòmpeniej (Echt/Gebroek), kòmpennie (Sevenum), kòmpáánèj (Maastricht), kòmpənèj (Maastricht), kómpenie (Geleen, ... ), kómpəni-j (Epen), kómpənie (Kapel-in-t-Zand, ... ), kómpənie.j (Hulsberg), kómpənĭĕ (Heerlen, ... ), kómpənni-j (As), kómpənnie (Grevenbicht/Papenhoven), kómpənééj (Meijel), kômpeneej (Oirlo), kômpenie (Nunhem, ... ), kômpeniej (Herten (bij Roermond)), kômpənīē (Reuver), kôompənie (Kelpen), (i van kip).  kompenij (Tienray), [informatie red. RK]  kompenèj (Val-Meer), v.  ko.mpən‧eͅi̯ (Eys), compagnon (fr.): kŏmpànjòn (Nieuwenhagen), complot (fr.): (= blasfemistisch).  kómplòt (As), (in ongunstige zin).  kómplot (Voerendaal), WNT: komplot, 1) Samenzwering of samenspanning tegen een bepaald persoon, een bepaald gezag e.d.; -2) Vandaar: de personen die bij een komplot betrokken zijn; en bij uitbreiding in het algemeen: kliek, gezelschap, troepje.  complot (Susteren), koemplot (Oirsbeek), komplot (Born, ... ), koomplot (Meijel), kŏĕmplòt (Opglabbeek), kòmplòt (Maastricht), kómplot (Maastricht), complotje (<fr.): WNT: komplot, 1) Samenzwering of samenspanning tegen een bepaald persoon, een bepaald gezag e.d.; -2) Vandaar: de personen die bij een komplot betrokken zijn; en bij uitbreiding in het algemeen: kliek, gezelschap, troepje.  komplötsje (Maastricht), kómplótjə (Venlo), gezelschap: gəzélsjap (Maastricht), groep: groep (Schinnen), gróup (Guttecoven), jroep (Vaals), kameraad: kameraod (Gulpen), kleur: kleur (Gronsveld), kliek: klik (As, ... ), kompel (<du.): kompel (Ubachsberg), kŏempəl (Nieuwenhagen), kòmpels (Stein), kómpel (Sittard), kômpel (Nunhem), kud?: kət (Loksbergen), stel: ein stjel (Schimmert), troep: trop (Merkelbeek) de persoon of personen waarmee men samen is [komplot, kompagnie] [N 87 (1981)] || gezelschap || persoon of personen met wie men samen is III-2-2, III-3-1
gezicht aangezicht: aangezich (Herten (bij Roermond)), aangezicht (Meijel), gelaat: gelaat (Meijel), gezicht: ableik gezicht (Elen), bleejek geziegt (Lommel), bleek gezich (Beverst, ... ), bleek gezicht (Beverlo, ... ), bleek geziech (Vliermaal), bleek gezieg (Heers, ... ), bleek gezig (Hoeselt, ... ), bleekgeel gezich (Rijkhoven), bleik gezich (Beverst, ... ), bleik gezicht (Bree, ... ), bleik geziech (Groot-Gelmen), bleiək gezicht (Opoeteren), blek gəzich (Diepenbeek), blēͅik gəzecht (Opglabbeek), bleͅik gezich (s-Herenelderen), bleͅjk gezīch (Kortessem), blieek gezicht (Hechtel, ... ), bliek gezich (Kuringen), bliek gezicht (Beringen, ... ), bliek geziecht (Stevoort), bliek va gezīəcht (Stevoort), blieë gezicht (Tessenderlo), blieëk gezicht (Kwaadmechelen), blijk gesicht (Opglabbeek), blijk gezicht (Grote-Brogel, ... ), blijk gezig (Lanaken), bliëk gezicht (Peer), bliək gezicht (Kleine-Brogel), bliək gəzicht (Beringen), blīk gəzecht (Linde), blàs gezicht (Welkenraedt), blèk gezich (Mal), blêk gezich (Kanne), blêk gezig (Zichen-Zussen-Bolder), blɛik gəsicht (Molenbeersel), chəzich (Grevenbicht/Papenhoven), dedoelek gezich (Martenslinde), doodselijk gezicht (Riksingen), dooielik gezich (Vreren), e floo gezicht (Herk-de-Stad), fla gezicht (Oostham), flaa-gèèl gezich (Hees), flaĕts gəzég (Rosmeer), flau gezecht (Herk-de-Stad), flets gezich (Alken, ... ), flets gezicht (Beringen, ... ), flets gĕzig (Bilzen), fletsch gezich (Rekem), fleͅts gəzächt (Hamont), flo gəzecht (Lummen), geel gesicht (Lontzen), geseecht (Middelaar), gesich (Mechelen), gesigt (Baexem), gevraet (Nunhem), gezEcht (Leunen), gezecht (Welkenraedt), gezeech (Lottum), gezeecht (Meerlo, ... ), gezeegd (Meijel), gezeejt (Mheer, ... ), gezeg (Swalmen), gezĕĕcht (Sevenum), gezich (Amby, ... ), gezicht (Amstenrade, ... ), gezie-ch (Wellen), geziech (Amby, ... ), gezieg (Heers, ... ), geziĕch (Maastricht), gezig (Amby, ... ), gezig waai en aagtoeren arres (Bilzen), gezig waai en elf oeren lijk (Bilzen), gezigt (Gennep, ... ), gezix (Bilzen), gezéch (Arcen), gezécht (Montzen), gezêêgt (Swolgen), gezìch (Vijlen, ... ), gezìcht (Brunssum), gezìg (Mechelen), gezích (Bemelen, ... ), gezíg (Cadier, ... ), gezîeg (Kortessem), gĕzich (Meerssen), guzich (Brunssum), gèl gəzicht (Geistingen), gèzìg (Margraten), gëzig (Valkenburg), gözich (Stevensweert), gözixt (Oostham), gəseicht (Ospel), gəsich (Spekholzerheide), gəze.ch (Eys, ... ), gəzeeg (Nieuwenhagen), gəzex (Rekem), gəzext (Hamont, ... ), gəzēch (Sint-Geertruid), gəzēg (Nieuwenhagen), gəzeͅxt (Linde), gəzi:x (Sibbe/IJzeren), gəzich (Amstenrade, ... ), gəzicht (Haelen, ... ), gəziech (Heer, ... ), gəzieg (Amby, ... ), gəzig (Elsloo, ... ), gəzix (Echt/Gebroek, ... ), gəzixt (Molenbeersel, ... ), gəzièg (Borgharen), gəzīēg (Borgharen), gəzīx (Gelinden), gəzé:jt (Noorbeek), gəzéch (Sint-Geertruid), gəzìch (Mechelen, ... ), gəzíchskə (Heugem), gəzîch (Lottum), hè hèt e gezich wij ne dutskop (Sint-Huibrechts-Hern), iè êt ə blijk gezicht (Rotem), jesich (Kerkrade, ... ), jezich (Bleijerheide, ... ), jezisch (Vaals), jəzìch (Bocholtz), jəzìg (Kerkrade), jəzìsj (Bleijerheide), kieīs gezīch (Sint-Lambrechts-Herk), leps gezicht (Bocholt), mat geziecht (Kozen), mottig gezicht (Zutendaal), moͅtech chəzecht (Zonhoven), sneps gəzecht (Linde), snieps gezicht (Koersel), spits gezicht (Opoeteren), spits gəzich (Maaseik), vaal gəzicht (Meeuwen), vāl gəzech (Rekem), widōt gəzich (Genoelselderen), wit gezich (Sint-Huibrechts-Hern, ... ), wit gezicht (Opoeteren), zekelik gezicht (Neeroeteren), zekkələk gezecht (Herk-de-Stad), ziekelijk gezich (Hoeselt), zik gezieg (Heers), zikkelek gezich (Mopertingen), zə gəzig ēs zu gēl eͅs was (Lanaken), ə deedøəlik gezich (Eigenbilzen), ə gəzich wi nən auvə sɛ.nt (Stokkem), [Paragraaf: lichaam]  gezich (Boorsem), wezen: flets weize (Lanaken), waeze (Geleen, ... ), waize (Ell, ... ), waizen (Grathem), weeze (Geulle), weezə (Meijel), weze (Heusden, ... ), wezen (Eksel, ... ), weèze (Wijnandsrade), weëze (Gulpen), wēēze (Schimmert), wèze (Schimmert, ... ), wèzen (Ittervoort, ... ), wèzə (Echt/Gebroek), wèèze (Stevensweert), wééze (As), wéézə (Beesel, ... ), wêze (Horn), wêzən (Wellerlooi), wêêzə (Heerlen), [Paragraaf: lichaam]  weze (Boorsem) gezicht [DC 01 (1931)] || gezicht (zintuig) || gezicht, gelaat || Gezicht, gelaat: het voorste gedeelte van het hoofd, beneden de grens van de haarinplanting, het aangezicht (gezicht, wezen, kroost, facie, smikkel). [N 10 (1961)], [N 84 (1981)] || hij heeft een flets gezicht (bleekgeel, ziekelijk) [ZND 23 (1937)] || viel hij maar eens op zijn gezicht [ZND 08 (1925)] III-1-1
gezicht (spotnamen) apengezicht: aapegeziech (Mechelen), apensnuit: apesnoet (Leveroy), apentoet: apetoet (Leveroy), bakkes: ba.kəs (Lanklaar), bakes (Voort), bakk`s (Kaulille), bakkes (Baarlo, ... ), bakkus (Broekhuizen, ... ), bakkés (Amby), bakkës (Lanklaar), bakəs (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), baəs (Tessenderlo), bākkes (Venray), ba⁄əs (Lommel, ... ), bàkkes (Gors-Opleeuw), bàkkəs (Meerssen, ... ), bàkəs (Loksbergen), bákkəs (Kapel-in-t-Zand), Wordt slechts zelden gebruikt m.b.t. het aangezicht.  bakəs (Opgrimbie), baviaan: baviaan (Klimmen), bavvie: bavvie (Maastricht, ... ), bek: beͅk (Tessenderlo), bevreet: Bargoens.  bevraet (Herten (bij Roermond)), bilderlade (<du.?): bilderlade (Rimburg), bladen: blèèjer (Ubachsberg), dik hoofd: Lief bedoeld.  dik hoofd (Neeritter), elf trappengezicht: élftrappejezich (Kerkrade), facie (<lat.): der fasie (Schaesberg), faasie (Boeket/Heisterstraat, ... ), facie (Baexem, ... ), fasie (Maastricht, ... ), façie (Maastricht), foäsie (Eksel), fásiə (Meerssen), fáásie (Reuver), fáásiĕ (Venlo), (in ongunstige zin)  facie (Reuver), B.v. ich how dich dalik veur de faassie.  faassie (Wolder/Oud-Vroenhoven), Minder gebruikt.  facie (Echt/Gebroek), Plat uitgedrukt.  fasie (Wolder/Oud-Vroenhoven), falie: falie (Echt/Gebroek, ... ), fresse (du.): vres (Bocholtz, ... ), vrès (Kelmis, ... ), vrés (Nieuwenhagen, ... ), B.v. .e.jen vree.s howe.  vrē.s (Moresnet), Moeilijk leesbaar.  vres (Lauw), fysionomie: fieselemie (Heerlen, ... ), fietelemie (Venlo), fiselemie (Montfort, ... ), fisione mie (Kerkrade), fitəməs (Tongeren), fītəməs (Tongeren), &lt; fysionomie.  fiezelemie (Maastricht), gabie: gabie (Maastricht), gebik: gebik (Nederweert, ... ), NB: gebikken = gelijken.  gəbeͅk (Kinrooi), geu: (geu)  gøͅə (Gingelom), gevel: gevel (Roermond, ... ), geͅvəl (Tongeren), gevreet: gevraet (Blerick, ... ), gevrāēt (Baexem), gevre:t (Horst), gevreat (Nieuwenhagen), gevreet (Heerlerheide), gevret (Echt/Gebroek), gevrēēt (Waubach), gevrēt (Meijel), gevrèt (Swalmen), gevrèèt (Haelen, ... ), gevréét (Nederweert, ... ), gevrêêt (Middelaar), gəvrēͅt (Kinrooi), gevreets: gevraets (Urmond), gevres (Nieuwenhagen), gevrééts (Klimmen, ... ), gevrêêts (Puth), gəvréts (Meerssen), gezicht: gesich (Schimmert), gesigt (Heerlerheide), gezeech (Sevenum), gezich (Elsloo, ... ), gəzex (Kanne), gəzix (Hasselt, ... ), Gewoon.  gəzext (Opglabbeek), gezicht wie een aap: ei gezich wie ne aap (Sittard), gezicht wie een helver katten: e gezich wij nen helver katte (Hoeselt), gezicht wie een toet: ei gezich wie ein tuut van ne cent (Sittard), happes: [sic]  happes (Roermond), kei: kaai (Kwaadmechelen), kiestaat: kīēstaat (Nieuwenhagen), knots: knötsj (Klimmen), kop wie een riethamer: ne kop wie ne riethamer (Klimmen), lange neus: läŋ nâs (Riksingen), #NAME?  laŋ nās (Peer), lelijk gezicht: lielijk gezicht (Rekem), magere, een -: magere (Mechelen-aan-de-Maas), maske: maske (Blerick, ... ), maskə (Maastricht), masker: masker (Oost-Maarland, ... ), mombakkes: mombakkes (Hoensbroek, ... ), moombakkes (Venlo), mommebakkes: mommebakkus (Weert), mommegezicht: momme-gezicht (Maasniel), mommegezich (Roosteren), mommegezicht (Klimmen), mòmmegezich (Guttecoven), mòmmejezich (Kerkrade), Opm.: zie mombakkes.  mommegezich (Holtum), muil: m"l (Meldert), ma:l (Aalst-bij-St.-Truiden), mail (Tervant), maul (Bilzen, ... ), mawl (Tongeren), māl (Sint-Truiden, ... ), māəl (Gingelom), mo.əl (Tessenderlo), mo:wl (Maastricht), moe.l (Obbicht, ... ), moel (As, ... ), moeël (Lanklaar), moil (Heugem), moi̯l (Kanne), moōēÒll (Elen), moujl (Veldwezelt), moul (Amby, ... ), mowl (Hoepertingen, ... ), moël (Eksel), mōēl (Buchten, ... ), mōōēll (Elen), mōəl (Tessenderlo), mŏĕl (Mechelen), mŏĕël (Lanklaar), moͅul (Opheers), mu:l (Opgrimbie), muil (Maaseik, ... ), muīl (Eupen), mul (As, ... ), muəl (Maaseik), mūl (Kinrooi, ... ), myl (Opglabbeek), môêl (Maastricht, ... ), môôl (Oost-Maarland), möjl (Maastricht), mø͂ͅ.l (Herk-de-Stad), mø͂ͅl (Halen, ... ), mûl (Bree), B.v. how m op de moel.  mōē.l (Puth), Jong  m".l (Paal), moe:leke: scheldnaam voor iemand met een scheeven mond.  moul (Maastricht), Oud  mail (Paal), Plat uitgedrukt.  moul (Wolder/Oud-Vroenhoven), Plat.  moel (Klimmen), mu:l (Sibbe/IJzeren), murf: WNT: "murf  murv (Belfeld), opzicht: [Paragraaf: lichaam]  opzich (Boorsem), oven: ove (Ell), ponem: ponem (Urmond), pones: pones (Sittard), porem: poorem (Venlo), porum (Roermond, ... ), portzit: portzit (Brunssum), postzegel: possegel (Weert), postzegel (Grevenbicht/Papenhoven), posziegel (Mheer), poszīēgel (Brunssum), praats: praatsj (Nieuwenhagen), puts: puutsch (Vrusschemig), puutsj (Nieuwenhagen), pütsch (Kerkrade, ... ), schele, een -: chèle (Mechelen-aan-de-Maas), scheve, een -: cheive (Mechelen-aan-de-Maas), schijnheilig gezicht: sjienheilig gezicht (Tungelroy), schilderij: sjildrie (Roosteren), schone kop: moeilijk leesbaar  sjoene kop (Klimmen), schoon gezicht: è schoeweh gezicht (Peer), schreeuwgezicht: e sjrow gezich (Voerendaal), slikkes: sjlikkus (Nieuwenhagen), smikkel: smekəl (Koersel, ... ), sme⁄əl (Lommel), smikkəl (Loksbergen), smikəl (Opglabbeek, ... ), šmikəl (Tongeren), (smikkel)  smekəl (Hasselt), smoel: schmoel (Valkenburg), sjmoel (Bunde, ... ), sjmōēl (Panningen), smoel (Beverlo, ... ), smouwel (Hasselt), smōēl (Meijel, ... ), smoͅul (Genk), smoͅuəl (Hasselt), smu.l (Hoepertingen, ... ), smul (Achel, ... ), smuəl (Gingelom), smūl (Tongeren), smòel (Gors-Opleeuw), smòèl (Weert), Plat.  smūl (Molenbeersel), smoelwerk: smoelwerk (Blerick, ... ), smoelwerrek (Weert), Zeer plat.  smoelwaerk (Oirlo), smurft: smurft (Weert), snufferd: snuffert (Ell), snuit: en groeëte snaoët (Tessenderlo), lan snūt (Sint-Huibrechts-Lille), lang snaat (Sint-Truiden), lang sno.ət (Hoepertingen), lang snoet (As), lang snooet (Heusden), lang snout (Houthalen, ... ), lang snowət (Kermt, ... ), lang snōt (Koninksem), lang snūt (Sint-Huibrechts-Lille), langə snūt (Sint-Huibrechts-Lille), laŋ snat (Mielen-boven-Aalst), laŋ snāt (Sint-Truiden, ... ), laŋ snoait (Vliermaal), laŋ snoet (Gelinden), laŋ snōͅt (Bommershoven), laŋ snut (Hamont), laŋ snūt (Bilzen, ... ), laŋ sny(3)̄t (Opglabbeek), laŋə sno:ət (Tessenderlo), schjnoet (Heerlerheide), sjnoe.t (Obbicht), sjnoet (Beegden, ... ), sjnōē.t (Boukoul, ... ), sjnōēt (Baexem, ... ), sjnôêt (Tegelen), snaöet (Velm), snjoet (Belfeld), snoe:t (Weert), snoeet (Weert), snoet (Berg-aan-de-Maas, ... ), snot (Broekhuizen, ... ), snoèt (Venlo), snoët (Blerick, ... ), snōēt (Blerick, ... ), snōͅuwət (Tessenderlo), snoͅuət (Tessenderlo), snuit (Alken, ... ), snuut (Afferden, ... ), snū:t (Lanklaar), snūt (Hamont, ... ), snyt (Opglabbeek), snö:t (Halen), snøyt (Bree), snøͅyt (Lommel), šnoot (Meerssen), än lange snōͅt (Oostham), of moel? moeilijk leesbaar  snoet (Heerlen), snuitje: snuutje (Neeritter), šnutəkə (Meerssen), snuits: lang schnuïtz (Montzen), lang sjnoets (Amby), lang sjnuuts (Montzen), lang snoets (Lanklaar, ... ), lang snuets (Rosmeer), lang šnuts (s-Gravenvoeren), laø schnüts (Montzen), laŋ schnüts (Montzen), laŋ snu.ts (Opgrimbie), laŋ snūts (Lanaken, ... ), schnoets (Heugem, ... ), schnóéts (Mesch), sjnoets (Bunde, ... ), sjnōē:ts (Puth), sjnōēts (Geleen, ... ), sjnuuts (Mechelen), snoets (Caberg, ... ), snoetsch (Valkenburg), snōēts (Boeket/Heisterstraat, ... ), snuts (Bocholtz), snuuts (Hees), snūts (Eisden, ... ), snôêts (Maastricht), snəts (Maaseik), šnōēts (Eijsden), Plat.  sjnoets (Klimmen), snuitsje: snuutske (Oost-Maarland), spitsmoel: spitsmoel (Zonhoven), ster: sjtier (Herten (bij Roermond)), star (Stein), [Paragraaf: lichaam]  star (Boorsem), taats: taatsj (Heerlerheide), toet: toet (Heel), toetje: toetje (Tegelen), tronie: tronie (Baexem, ... ), troo.nie (Boukoul), troonie (Haelen, ... ), Plat.  trōnie (Bunde), trut: tr"t (Montzen), uilengezicht: uulegeziech (Mechelen), vieze smoel: vieze smoel (Zonhoven), visage (fr.): fezaasj (Waubach), vi.ẓā:š (Moresnet), viezaag (Rimburg), viezaasj (Nieuwenhagen, ... ), viezààsj (Simpelveld), visage (Kerkrade, ... ), voorgevel: veurgeevel (Leopoldsburg), veurgevel (Kerensheide, ... ), vUaUorgae:v`l (Kaulille), voorkomen: vuurkôme (Weert), vreet: vréët (Hoensbroek), vreetes: vreëtes (Heerlen), wafel: waffel (Bocholtz, ... ), wambuis: wames (Ulestraten), wezen: wēēze (Schimmert), wèèze (Stevensweert), wêze (Horn), wroet: vruut (Eksel), zoldesgezicht: zîêne zöldesjgesich (Klimmen), zuur gezicht: zoer gezich (Hoeselt) aangezicht || bakkes [ZND 01 (1922)], [ZND m] || gezicht [DC 01 (1931)] || Gezicht, gelaat: het voorste gedeelte van het hoofd, beneden de grens van de haarinplanting, het aangezicht (gezicht, wezen, kroost, facie, smikkel). [N 84 (1981)] || gezicht, gelaat: spotbenamingen [N 10 (1961)] || Maul, muil [ZND m] || muil [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || muil (M.) [ZND 01 (1922)] || Snuit. Een lange snuit. [ZND 07 (1924)] || Spotbenamingen voor het gezicht [N 109 (2001)], [N 84 (1981)] || viel hij maar eens op zijn gezicht [ZND 08 (1925)] III-1-1