e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
halsdoek foulard: foulard (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]), fulār (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Zolder]), ƒ˙eār (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), halsdoek: halsdowk (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), halsdōk (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), halsdūk (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Emma]), hawsdōk (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), hoasdōk (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Maurits]), halsplag: halsplag (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Emma]  [Maurits]  [Maurits]), hoasplak (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Julia]), hǫwšplak (Eygelshoven  [(Laura / Julia)]  , ... [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Laura, Julia]), hǭ.spla.k (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), hǭsplak (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I]  [Laura, Julia]  [Willem-Sophia]  [Domaniale]  [Domaniale, Wilhelmina]), hǭǝsplak (Chevremont  [(Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kuilhalsdoek: kulhalsdōk (Thorn  [(Maurits)]   [Maurits]), kuilplag: kulplak (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Winterslag, Waterschei]), maalplag: maplak (Rekem  [(Eisden / Zwartberg)]   [Eisden]), mālplak (Eisden  [(Eisden)]   [Eisden, Zwartberg]), maalslat: mālslat (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Eisden]), plag: plak (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Maurits]  [Domaniale]), rode zakdoek: rūǝjǝ zakduk (Hamont  [(Eisden)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), zakdoek: zak˱duk (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zwartberg]) Het vierkant stuk stof dat de mijnwerkers als beschermmiddel tegen stof voor de mond of in de hals dragen. [N 95, 65; monogr.; Vwo 326; Vwo 868] II-5
halsgat hals: ha.ls (Zolder), hals (Geleen), halsgat: halsgat (Opglabbeek), hals˲gat (Schulen), hals˲gāt (As, ... ), hals˲gūǝt (Hopmaal), halskot: alskūt (Bilzen), halskoǝt (Genk), halskūt (Bilzen, ... ), hālskūt (Lanaken), halslok: halslǭk (Lutterade, ... ), hawslōk (Meerssen), hawslǭk (Doenrade, ... ), halsring: alsręŋk (Bilzen), halsreŋ (Meijel, ... ), halsreŋk (Born, ... ), halsręŋk (Bilzen), hoasreŋk (Bleijerheide), hālsriŋk (Eijsden), hālsrēŋk (Horst), halsuitsnijding: halsuitsnijding (Zolder), halswijdte: halswītǝ (Stein), lok van de hals: lōk van dǝn hāls (Lanaken), nak: nak (As), nakgat: nakgāt (Neeroeteren), ring van de nak: ręŋk van dǝ nak (Bilzen) Uitsnijding voor de hals bij het colbert. [N 59, 97] II-7
halsketting (krans): Spelling: <`> = sjwa.  (gowwe kra:ns) (Kaulille), gouden (bn.): gouwe (Bingelrade, ... ), goͅwə (Opgrimbie), ps. invuller heeft de zin niet beantwoord.  gouwe (Beesel), ket: [sic]  ’n gouwe kèt (Borgharen), kette (du.): ein gouwe kètte (Doenrade), ein gōūe kette (Schinnen), en goode kette (Simpelveld), ĕĕne gŏwe kette (Schinveld), goot, en kette van goot (Montzen), in gōwe kette (Oirsbeek), ing goo-we kette (Vijlen), ing gulde kette (Mechelen), kette (Kerkrade), ən go:wə kɛten (Maastricht), ⁄n gōōwe kitte (Eys), Opm. e netals Fr. woord eette.  en gulde kette (Epen), tusschen i en e  ’n gowe kitte (Brunssum), Zie ook ketting.  kette (Heerlen), kettel: ein gouwe kèttel (Berg-en-Terblijt), en gooë kettel (Bilzen), en goue kèttel (Wellen), en gouwe kettel (Banholt), en gouwe kèttel (Meerssen, ... ), gewwe kèttel (Eigenbilzen, ... ), goo kettel (Hoeselt, ... ), goodkettel (Genk), gouw kettel (Hoepertingen, ... ), gouwe kettel (Jeuk, ... ), gouwe kēttel (Veldwezelt), gouwe kèttel (Kanne), gōd, ein gōe kettəl (Vliermaal), gōd, eng gowĕ kettĕl (s-Gravenvoeren), gōt, en gōw ketəl (Gelinden), gōt, ən gauwə ketəl (Bommershoven), gōt, ən gōə kettəl (Bilzen), gàue kèttel (Gors-Opleeuw), gèwwe kettel (Bilzen), gôt, ən gōwə ketəl (Riksingen), kettel (Diepenbeek, ... ), kitəl (Grote-Spouwen), kètel (Alken), kèttel (Munsterbilzen), kèttël (Tongeren), kêttël (Tongeren), n goo kèttel (Bilzen), ən gou kɛtəl (Aalst-bij-St.-Truiden), ən gowə kɛtəl (Rekem), ən gōə ketəl (Martenslinde), ən gəw kaetəl (Hoepertingen), ɛn go:wə koetəl (Voort), ’ n gouwe keïttel (s-Herenelderen), ’n gauwe kettel (Rosmeer), ’n gouwe kèttel (Amby), ⁄n gouwe kettel (Eijsden), ⁄n gouwe kèttel (Heer, ... ), b.v. n gouwe -.  kèttel (Maastricht), sub gowe.  gowe kètel (Kortessem), ketteltje: e goo(ë) kèttelke (Bilzen), gewwe kèttelke (Eigenbilzen), kettelke (Wellen), ketting: een gouwe ketting (Griendtsveen), eene golde kètting (Heijen), ein golde keitting (Oirlo), ein golde ketting (Venlo), ein golde kètting (Blerick, ... ), ein golje ketting (Posterholt), ein golje kitting (Montfort, ... ), ein golje kètting (Herten (bij Roermond)), ein goue kètting (Einighausen), ein gouje ketting (Dieteren, ... ), ein gouje kĕtting (Heel), ein gouje kètting (Broeksittard, ... ), ein goulje kètting (Beegden), ein gouwe ketting (Belfeld, ... ), ein gouwe kètting (Buggenum, ... ), ein gŏlde kĕtting (Steyl), en golde ketting (Well), en golden kētting (Meerlo), en gouje kĕtting (Stevensweert), en gouwe kètting (Heek), en gōlde ketting (Lottum, ... ), en gōlde kètting (Horst, ... ), en gōūwe ketting (Susteren), en julde ketting (Rimburg), ene gouwe kĕĕtting (Maasbree), enne golde ketting (Leunen), ga:u keͅtəŋ (Lommel), gaad, en gaave ketting (Oostham), gawwe kètting (Zutendaal), goat, ’n goa ketting (Heusden), goaë kèdding (Hechtel), goketting (Zonhoven), got, gō ketī (Zonhoven), goud, een gōūwe kĕtting (Wijchmaal), goud, ein gooije ketting (Ophoven), goud, gouwe kēttiŋ (Sint-Huibrechts-Lille), goud, ’n gouwe ketting (Eksel), goudje kètting (Kinrooi), gouje kètting (Maaseik), gout, gouwe ketting (Eisden), gout, ən gouwə kĕteŋ (Rotem), gout, ən gouə kätteŋ (Peer), gouw ketting (Lommel), gouwe kedding (Eksel), gouwe kètting (Achel, ... ), gouwen kĕtting (Geleen), gowt, ən gouə kɛtəng (Mechelen-aan-de-Maas), gowwe ketteng (s-Gravenvoeren), goûwe kèdding (Eksel), gōd, ’n gō kettiŋ (Sint-Truiden), gōō keting (Houthalen), gōt, ’n gō kettiŋ (Loksbergen), gōͅwd, ən gowə keteŋ (Hamont), gōͅyt, ən gōyə ketteŋ (Opglabbeek), gōͅət, ən gōə keteŋ (Halen), gôd, ən gôs kettĭng (Genk), in golde kèting (Swolgen), in goowe ketting (Schaesberg), in goude ketting (Sevenum), ing goo-we ketting (Vijlen), ing goowe ketting (Heerlen), ketting (Eksel, ... ), keͅteŋ (Lommel), kitting (Roermond), kètting (Maaseik), kètténg (Tongeren), kɛteŋ (Kinrooi), n go kitting (Zolder), n goue ketting (As), oen go: kɛtiŋ (Beringen), un gouwe ketting (Nederweert), un gouwe kètting (Weert), xouwt, ən gowə kĕteŋ (Maastricht), èn golde kètting (Blitterswijck, ... ), ène gouwe ketting (Venray), ènne golde kètting (Merselo), ènne gŏlde ketting (Gennep), ən goo kɛtey (Zonhoven), ən goowə kêting (Kermt), ən gouje kettiŋ (Maaseik), əne gɛauə ketiŋ (Tessenderlo), ’n gēūə ketting (Hasselt), ’n golden kitting (Arcen), ’n golden kètting (Arcen), ’n gouwe kètting (Neeroeteren), ⁄n gauwe ketting (Gulpen), ⁄n golde kètting (Afferden), ⁄n goldje kètting (Asenray/Maalbroek), ⁄n goljə ketting (Swalmen), ⁄n goue kètting (Panningen), ⁄n gouwe ketting (Amby), ⁄n gouwe kètting (Baarlo, ... ), ⁄n gulde ketting (Gulpen), (v.).  ein gouje ketting (Neeritter), Gouwe ketting met èh gouwe kreiske.  gouwe ketting (Peer), Opm. Behalve in ss. is kèttel gewoner dan kètting.  kètting (Maastricht), ps. deels omgespeld volgens Frings.  ein gou e [kɛtting (Lutterade), Spelling: <`> = sjwa.  gauwe kètt`ng (Bocholt), gowwe ketting (Kaulille), Zie ook kette.  ketting (Heerlen), kettingkje: kèttingskë (Tongeren), kettinkje: goûwe kèddingske (Eksel), guiwe köttingske (Bree), keͅteŋskə (Lommel), sub goud.  góóë kèttingske (Zonhoven), snoer: snoer (Kerkhoven), uurket: ? WNT: ket (III), keten, ketting (als halssieraad enz.)  gōt, goldə ūrket (Welkenraedt) #NAME? || een goud, gouden ketting [ZND 01u (1924)] || een gouden ketting [ZND 01 (1922)] || Een gouden ketting [ketting, kettel, snoer] [N 114 (2002)] || goud, een gouden ketting [ZND 01u (1924)] || goud,een gouden ketting [ZND 01u (1924)] || gouden [een - ketting] [SGV (1914)] || gouden ketting [ZND 01u (1924)] || keten [ketting] || ketting || kettinkje III-1-3
halsklossen blokken: blø̜k (Weert), keerblokken: kiǝrblø̜k (Neeritter, ... ), kērblǫkǝ (Gennep), spieën/spijen: spijǝ (Thorn), spęjǝ (Meijel), stootklossen: stuǝtklø̜s (Weert), stūtklǫsǝ (Maxet) De blokken waarmee de ruimte tussen de smeerstijlen en de molenas wordt opgevuld. Zie ook afb. 17. [N O, 28j] II-3
halsriempje halsband: hǫ.s˱ba.nt (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma]), halsbandje: halsbandje (Lanklaar  [(Eisden)]   [Maurits]), halsbɛntjǝ (Lutterade  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]), halsriem: halsrēm (Thorn  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), hoasrēm (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]  , ... [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Domaniale]), hoǝsrēm (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), hǭsrēm (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]), halsriempje: halsriempje (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Maurits]), halsrēmkǝ (Geleen  [(Maurits)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), halsrēmpšǝ (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), halsręjmkǝ (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Wilhelmina]), hawsrēmpkǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), hoasrempkǝ (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Emma]), hǭsrēmkǝ (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), hǭsrēmpjǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]  , ... [Willem-Sophia]  [Maurits]), hǭsrēmpšǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), hǭsrēmšǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), lamperiem: lampǝrēm (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), lampǝręjm (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), lamperiempje: lampǝrēmkǝ (Buchten  [(Maurits)]   [Eisden]) Halsriem waar de mijnlamp aan hangt tijdens het klimmen in een schacht. [N 95, 881a; monogr.] II-5
halsring band: bant (Stokkem), buizenbeugel: bȳzǝbø̄gǝl (Sevenum), buizenklem: bȳzǝklɛm (Sevenum), carcan: kǝrkǫn (Houthalen), krolrand: krǫlraŋk (Nieuwenhagen, ... ), ring: reŋ (Stokkem), wulst: wuls (Nieuwenhagen, ... ), zinken wrong: tseŋkǝ vrǫŋ (Bleijerheide) De tegen de afvoerbuis gesoldeerde halve kralen of banden om de buis op de pijpbeugels te kunnen laten rusten. [N 64, 149a] II-9
halssnoer bracelet (fr.): Ook brazjelèt.  brazzelèt (Bilzen), breloquetje (<fr.): Figuurtje (hartje etc.) aan een halsketting. Slechts 1x gehoord, niet algemeen.  briljokske (Hechtel), collier (fr.): calje (Ittervoort), caljee (Horst), colje (Noorbeek, ... ), coljee (Loksbergen), coljei (Wellen), coljer (Vliermaal), coljij (Diepenbeek), coljé (Bilzen, ... ), colliej (Maastricht), collier (Bunde, ... ), còljij (Loksbergen), cóljee (Maastricht), côlier (Genk), gouwe collier (Jeuk), ko`ljei (Kortessem), koiljéé (Hasselt, ... ), kojjee (Caberg), koljee (Beek, ... ), koljè (Meijel), koljé (Hoeselt, ... ), koljé: (Kinrooi), koljɛ.i (Gingelom), kollei (Sint-Truiden), kolliee (Maaseik), kollier (Maastricht), koujee (Maastricht), kōūjeej (Maastricht), koͅl`ēͅ (Meeswijk), kulje (Kanne), kòiljé (Tongeren), kòjee (Maastricht), kòljee (Maastricht, ... ), kóiljee (Zonhoven, ... ), kóljei (Sint-Truiden), kóljéé (Venlo), kəljɛ.ij (Wellen), ⁄kooljee (Gronsveld), &lt;Fr. collier.  kooljee (Gronsveld), Et. Fr. collier.  koljé, koljè (Tongeren), Fr. collier. Zie ook afb. p.171.  koiljéé (Hasselt), Ofschoon men niet kan zeggen dat het volksetym. kraljee verouderd is, hoort men toch meer en meer koljee, z.ald.  koljee (Roermond), Ook schabbernak [kraag].  koljèi (Diepenbeek), halskettel: halskettel (Genk, ... ), halskètel (Alken), halskèttel (Eigenbilzen), halsketting: (hâls)kèdding (Eksel), en (golde) halsketting (Oirlo), halsketting (Eksel, ... ), halskètting (Sevenum, ... ), halskétting (Meijel), hālskèdding (Hechtel), hāōskètting (Nieuwenhagen), halssnoer: halssjnoor (Geleen), halssnoer (Alken, ... ), haossjnoor (Heerlen), hāōssjnōōr (Nieuwenhagen), hàlssnoor (As), hangertje: hengerke (Bree), kette (du.): kette (Vaals, ... ), kettel: kettel (Maastricht, ... ), kēttel (Veldwezelt), kèttel (Kanne), ketteltje: kèttelke (Bilzen, ... ), ketting: keting (Loksbergen), ketting (Achel, ... ), kitting (Brunssum, ... ), kètting (As, ... ), kétting (Amstenrade, ... ), kêtting (Stein), Spelling: &lt;`&gt; = sjwa.  kètt`ng (Bocholt), kettinkje: kèddingske (Eksel), kraal: de kral (Herten (bij Roermond)), ein kral (Schimmert), en kral (Susteren), kraal (Eys), kral (Beek, ... ), krale (Waubach), krall (Vlodrop), kralle (Maastricht, ... ), krallen (Born, ... ), kraol (Meijel, ... ), kreul (Kerkrade), krol (Weert, ... ), kroͅuəl (Lommel), kràl (Epen, ... ), kràllə (Gennep, ... ), krààl (Opglabbeek), král (Heel), (= halssnoer).  kral (Vlijtingen), (v.).  kr‧oͅl (Eys), (voor de hele ketting).  kral (Merkelbeek), B.v. Kralen van een paternoster.  kroəl (Niel-bij-St.-Truiden), B.v. rond hare nek.  kroͅuəl (Lommel), Meer kindertaal.  krel (Zutendaal), vr.  kr‧al (Ingber), kraals: [sic]  kraals (Veldwezelt), kraaltje: krèlkə (Heerlen), kralen halsband: ne kroalen halsband (Peer), kralenbandje: Door dames vroeger nogal graag gedragen. Vero.  krallebèndje (Tegelen), kralencollier (<fr.): krallenkoljee (Venlo), kralenketting: kralle ketting (Lutterade), krallekètting (Beesel), kràlləkétting (Heerlen), kralensnoer: kralensnoer (Meeuwen), krallesnoer (Venray), kralentoer: krallentoer (Blerick, ... ), krallentoeër (Venlo), kralletoer (Nunhem), Vero. [´ : sleeptoon]  krallentóer (Tegelen), krallier: kralejee (Roermond), krallejé (Maasniel, ... ), kralləjee (Kapel-in-t-Zand), Ofschoon men niet kan zeggen dat het volksetym. kraljee verouderd is, hoort men toch meer en meer koljee, z.ald.  kral(le)jee (Roermond), Verhaspeling van kral + Fr. collier.  kraljee (Boorsem), krans: krans (Eksel, ... ), krāns (Hechtel), krâns (Eksel), Spelling: &lt;`&gt; = sjwa.  kra:ns (Kaulille), nacre (fr.): nakər (Gingelom), Et. Fr. nacre; syn. pêrlëmoer.  nàkkër (Tongeren), noster: noster (As), parel: pa.rel (Kuringen), parels (Kerkhoven, ... ), pīa.l (Zonhoven), b.v. die"pjêrel gùnk goed bè da klie"d.  pjêrel (Beverlo), parelencollier: sub parel, ss.  pj .lekoiljéé (Hasselt), parelenmoer: pèrrelemoer (Maastricht), pareling: peerling (Tessenderlo), Halssnoer van parels.  pèèrling (Eksel), parelmoer: parlemoer (Sittard), parlemōēr (Roermond), perlëmoer (Herten (bij Roermond)), pèrlemoer (Beverlo), vgl. pêrlëfin.  pêrlëmōēr (Tongeren), parelsnoer: pèrelsnoor (Bree), perle-finecollier (<fr.): Fr. perle fine; z. ook o. parel.  pérlefiene kóiljee (Zonhoven), perle-finecolliertje (<fr.): pèrlefienne koiljééke (Hasselt), sierketting: sierkètting (Loksbergen), snoer: schnóór (Schimmert), sjnoer (Haelen), sjnoor (Susteren, ... ), snoer (Meerlo, ... ), snoor (Beesel, ... ), snour (Nieuwstadt), snoôr (Tungelroy), snōēr (Meijel, ... ), (van parels).  sjnoor (Oirsbeek), snoer van kralen: snôêr van kralle (Tienray), toer: toer (Venlo), tōēr (Venlo) #NAME? || *collier: kraag || *parel: halssnoer van parels || 2. halssnoer || 2. snoer van kralen of parels || [koljee*]: halssnoer, halsketen || aan een snoer geregen kralen, parels, enz. als halssieraad (toer, snoer, ketting, karkant, collier) [N 86 (1981)] || aan een snoer geregen kralen, parels, enz. als halssieraad [toer, snoer, ketting, karkant, collier] [N 86 (1981)] || boord, kraag || collier || collier (Fr.): halssnoer || collier (Fr.): kraag || collier: halssnoer || collier: halssnoer, halsketting || Een gouden ketting [ketting, kettel, snoer] [N 114 (2002)] || Fr. collier || halsboordje, gewoonlijk van gitten en kralen || halssieraad || halssnoer || halssnoer, halsband || Halssnoer. Aan een snoer geregen kralen, parels, enz. als halssieraad [toer, snoer, ketting, karkant, collier] [N 114 (2002)] || hangsnoer || kraal || kralensnoer || nacre: parelmoer || paarlemoer || paarlemoer (parelmoer), eig. de schelp van de pareloester || parelmoer || parelsnoer || perle fine (Fr.): halssnoer van echte parels || snoer van kralen || snoer, halsketting III-1-3
halssteen aslager: aslager (Gronsveld), assenblok: ǭsǝnblǫk (Beringe), assensteen: assensteen (Heythuysen), assteen: assteen (Koningsbosch), baansteen: baansteen (Arcen, ... ), bānstejǝn (Peer), bānstijn (Kaulille, ... ), bānstiǝn (Leunen, ... ), bānstējn (Kaulille), bānstēn (Gennep), bānstęjn (Ell, ... ), bānštęjn (Einighausen, ... ), bāǝnstęǝn (Merselo), bǭnstejǝn (Hamont), bǭnstijǝn (Tessenderlo), bandsteen: bandsteen (Lummen, ... ), halssteen: halsstijn (Horst), halsstęjn (Weert), halsstīn (Lummen), halsštęjn (Voerendaal), pokhouten lager: pǫkhǫwtǝn lāgǝr (Leunen) Het lager van steen of pokhout waarop de hals van de molenas draait. Zie ook afb. 17. [N O, 28a; A 42A, 4] II-3
halssuçon halsneep: halsnēp (Bilzen), halspince-tje: halspɛ̃skǝ (Bilzen), halssuçon: halssezoŋ (Bleijerheide), halssuçon (Nieuwstadt, ... ), halssyzǫn (Reuver), halssyzǭn (Meijel), halssǝson (Bilzen, ... ), halssǝsuŋ (Bilzen), hawssǝsoŋ (Meerssen, ... ), halssuçonsje: hɛlssǝzønskǝ (Echt) Volgens de informant van L 271 wordt deze suçon toegepast bij een voorovergaand figuur. [N 59, 94e] II-7
halster bindhalchter: benjtjhɛlǝxtǝr (Maasniel), bindhalster: benthɛlstǝr (Blerick, ... ), bę.nthɛlstǝr (Niel-bij-As), bęi̯njtjhɛlstǝr (Neerglabbeek, ... ), bęnhɛlstǝr (Genk, ... ), capuchon: kabǝsōŋ (Bree), kapsul (Boshoven), kapsun (Oost-Maarland, ... ), kapǝson (Blitterswijck, ... ), kapǝsou̯n (Maaseik), kapǝsoŋ (Genk), kapǝsun (Baarlo, ... ), kapǝsōŋ (Gelieren Bret), kapǝsū.n (Horn), kapǝsūn (Baarlo, ... ), kapǝsūǝn (Rekem), kapǝsǫŋ (Helchteren), kapǝsǫǝn (Hasselt), kapǝzūn (Grathem, ... ), kapǝšǫŋ (Maastricht), halchster: hɛlǝxstǝr (Hamont, ... ), halchter: halǝxtǝr (Posterholt), hɛlǝxtǝr (Beringen, ... ), (mv)  hɛlǝxtǝrǝn (Heppen, ... ), halfster: hɛlfstǝr (Blitterswijck, ... ), hɛlǝfstǝr (America), halfter: halǝftǝr (Eupen), hɛlftǝr (Ospel, ... ), hɛlxtǝr (Maasniel, ... ), hɛlǝftǝr (Sevenum, ... ), halsband: hals˱bant (Hasselt, ... ), halsriem: halsrī.m (Borgloon), halster: haljstǝr (Noorbeek), halstǝr (Berg, ... ), halsǝr (Opheers), halštǝr (Eygelshoven), helstǝr (Halen), hølstǝr (Lummen), hālstǝr (Milsbeek, ... ), hālštǝr (Ulestraten), hēlstǝr (Haelen), hęlstǝr (Beringen, ... ), hęlsǝr (Middelaar), hǫlstǝr (Kanne, ... ), hǫlštǝr (Oost-Maarland), hǭlstǝr (Gronsveld, ... ), hɛljstǝr (Hasselt), hɛlstǝr (Aalst, ... ), hɛlsǝr (Boekhout, ... ), ęlstǝr (Lanklaar, ... ), ɛlstǝr (Boorsem, ... ), ɛlsǝr (Sint-Truiden), halter: haljtjǝr (Einighausen), haltǝr (Bocholtz, ... ), hāljtjǝr (Berg, ... ), hāltjǝr (Geulle, ... ), hāltǝr (Schimmert), hɛltǝr (Gennep, ... ), hɛ̄ltǝr (Afferden), hoofdsel: hotsǝl (Blitterswijck, ... ), hytsǝl (Tungelroy), hø̜tsǝl (Ell, ... ), hø̜tšǝl (Roermond), hoofdstel: høtsǝl (Baexem, ... ), høtšǝl (Geulle), hø̜tsǝl (Tungelroy), hø̜tšǝl (Guttecoven, ... ), ketten: kɛtǝ (Oirsbeek), ketting: kɛteŋ (Lommel, ... ), kettinghalchter: kɛteŋhɛlǝxtǝr (Boukoul, ... ), kophalster: kǫphalstǝr (Schalkhoven), kǫpɛlstǝr (Gingelom, ... ), kopstel: kǫpštɛl (Buchten), kopstuk: kǫpstøk (Diepenbeek, ... ), kǫpstø̜k (Binderveld, ... ), kǫpštø̜k (Nunhem, ... ), lijn: lai̯n (Borgloon), lø̜̄u̯n (Rummen), muntel: møntǝl (Gennep, ... ), riem: rīm (Stevoort), stalband: sta.lba.nt (Eksel, ... ), sta.lbā.nt (Schulen), stalbant (Donk, ... ), stālbānt (Tungelroy), stalhalchster: sta.lhɛlǝxstǝr (Achel), stalhɛlǝxstǝr (Sint Huibrechts Lille), stalhalchter: sta.lhɛlǝxtǝr (Berverlo), stalhęlǝxtǝr (Oostham), stalhɛlǝxtǝr (Elen, ... ), stalɛlǝxtǝr (Kessenich, ... ), štalhɛlextǝr (Boukoul, ... ), štalhɛlǝxtǝr (Heel, ... ), štalhɛ̄lǝxtǝr (Haelen), (mv)  stalhęlǝxtǝrǝn (Lommel), stalhalfter: stalhɛlǝftǝr (Hushoven, ... ), stalhalster: sta.lhɛlstǝr (Beek, ... ), stalhalstǝr (Maasbracht), stalhęlstǝr (Zonhoven), stalɛlstǝr (Rotem), štālhalstǝr (Heerlen), stalhalter: stalhāljtjǝr (Urmond), štalhāljtjǝr (Limbricht), stalhoofdstel: sta.lhø̜tsǝl (Ophoven), stalhøtsǝl (Leunen), stalhø̜tsǝl (Leuken, ... ), štalhøtšǝl (Buchten), štalhø̜tšǝl (Melick), toom: tuǝm (Sint-Truiden, ... ), trens: trɛns (Baarlo, ... ), trɛ̄ns (Afferden), zeel: zei̯l (Kinrooi), zēl (Oirsbeek) Stel van leren riemen - eventueel touwen - of kettingen dat het paard om het hoofd heeft als het niet ingespannen is. Aan de halsterring wordt de lijn of ketting gehecht waarmee het paard in de stal of op de weide wordt vastgebonden of waarmee het wordt geleid. Op sommige plaatsen wordt de term halster ook gebruikt om het Hoofdstel of de Stalband aan te duiden. [JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2b, 2c; N 13, 18a; N 5 A II, 59e add.; monogr.] || Stel van leren riemen op het hoofd van het paard als het ingespannen is. Het woordtype hoofdsel is vermoedelijk ontstaan uit hoofdstel. Loesj als simplex of als eerste lid van een samenstelling gaat terug op het Franse louche "schuin/scheel". [JG 1a, 1b, 1c, 2b, 2c; N 13, 17; R 3, 60; monogr.] || Tuig aan de kop van een os of een stier. [N 3A, 14b; monogr.] I-10, I-11