e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
leverbloempje zoon-van-de-vader: [Anemone hepatica]  zoon van dë vôiër (Tongeren) leverbloempje III-4-3
leverbotziekte, distomatose aan de lever hebben: (het schaap) hęt ǝt ān dǝ lē̜vǝr (Heythuysen), kwabbelziekte: kwabǝlzēkdjǝ (Thorn), leverbot: leverbot (Dilsen, ... ), lē̜vǝrbot (Baarlo, ... ), leverbotkrankde: lē̜vǝrbotkrɛŋdǝ (Sibbe / IJzeren), lęǝvǝrbotkrɛŋkdǝ (Heerlen), leverbotziekte: leverbotziekte (Echt), leverswormen (mv.): lēǝvǝrswørm (Meeswijk), lē̜vǝrswørm (Swalmen), leverziekte: lē̜vǝrziktǝ (Ottersum), lē̜vǝrzēkdjǝ (Ell), lintworm: lē̜i̯ŋtwǫrǝm (Leut), ongans: omganš (Maasmechelen), ongāls (Heythuysen), rot: rot (Meijel), slapte: slaptǝ (Velden), wormen (mv.): wø̜rǝm (Ospel), wrat: vrot (Aalst, ... ) Leverbotziekte, veroorzaakt door een platworm die leeft in de galgangen van de lever, vooral van runderen en schapen. [N 52, 31; N 19, 69; N 77, 64; A 48, 46; A 32, 15b] I-12
leverpastei lever-pastete: leë’verpasteet (Bleijerheide, ... ), leverkaas: leëverkieës (Heerlen), leverpastei: laeverpesteij (Roermond), lē.vərpástei (Uikhoven), lē.vərpásteͅi (Vucht), lē.vərpástɛi (Boorsem), lē.vərpás’teͅi (Neerharen), lēɛ.vərpásteͅi (Elen), lēͅ.vərpástei (Kaulille), lēͅ.vərpás’teͅi (Wijshagen), lēͅ.vərpá’steͅi (Sint-Huibrechts-Lille), lēͅ.vərpəstei (Kleine-Brogel), lēͅ.vərpəsteir (Grote-Brogel), lēͅ.vərpəsteͅi (Gruitrode, ... ), lēͅvərpásteͅi (Helchteren), lēͅvərpás’teͅi (Gellik), lēͅvərpəsteͅi (Overpelt), liə.vərpásteͅi (Brustem), liɛvərpá’stei (Rotem), lī.əvərpastē (Houthalen, ... ), lɛ.vərpəstɛi̯ (Meeuwen, ... ), lɛ̄.vərpásteͅi (Kessenich), lɛ̄.vərpəsteͅi (Ophoven), leverpat: leverpaté (Beverlo), lē.vərpá’tē (Eisden, ... ), lē.vərpəté (Lommel), lēvəpá’tei (Beringen), lēvərpa’tei (Vorsen), lēvərpa’tē (Kwaadmechelen, ... ), lēvərpa’teͅi (Binderveld, ... ), lēvərpá’teͅi (Duras, ... ), lēvərpəteͅi (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), lēə.vərpətei (Schulen, ... ), lēəvərpátē (Koersel), lēəvərpá’tei (Montenaken), lēəvərpətei (Donk (bij Herk-de-Stad)), lēəvərpətē (Meldert, ... ), lēəvərpətēi̯ (Herk-de-Stad), lēəvərpəteͅi (Berbroek, ... ), lē̝ə.vərpa’tē (Lanklaar), lē̝ə.vərpá’tē (Meeswijk), lē̝əvərpátē (Stokkem), lēͅ.vəpa’tē (Paal), lēͅ.vərpā.tē (Membruggen, ... ), lēͅ.vərpātē (Vlijtingen), lēͅ.vərpa’tē (Veldwezelt), lēͅ.vərpa’tēi (Neerpelt), lēͅ.vərpá’tē (Hechtel, ... ), lēͅ.vərpətē (Achel, ... ), lēͅvərpā.tē (Grote-Spouwen), lēͅvərpá’tē (Beverlo), lēͅvərpətē (Heppen), lēͅvərpəté (Eksel), lēͅvər’pā.tē (Hees), le̝.əvərpəteͅi (Boekhout), leͅə.vərpātē (Koninksem), livər’pā.teͅi (Kerniel), liə.vərpā.teͅi (Horpmaal), liə.vərpā.ti (Bommershoven), liə.vərpá’teͅi (Groot-Gelmen), liə.vərpəteͅi (Alken, ... ), liɛ.vərpā.teͅi (Vliermaal), liɛ.vərpāteͅi (Kortessem), liɛ.vərpa’teͅi (Mechelen-Bovelingen), liɛ.vərpəteͅi (Rukkelingen-Loon), liɛ.vər’pāteͅi (Vliermaalroot), liɛvərpə’teͅi (Wellen), lī.əvərpətēi̯ (Godschei), līə.vərpā.teͅi (Vechmaal), līə.vərpa’tē (Lummen), līə.vərpá’teͅi (Halen), līə.vərpətei (Kuringen), līə.vərpətē (Godschei, ... ), līə.vərpəteͅi (Stevoort), līəvərpa’tē (Linkhout), līəvərpá’tē (Dilsen), līəvərpá’teͅi (Heers), līəvərpətei (Hoepertingen), lī̞ɛ.vərpətē (Heusden), lävərpâté (Lommel), lävərpâtéh (Lommel), lə.vərpəteͅi (Broekom), lɛ̄vərpá’tē (Kerkhoven), lɛ̄vər’pā.tī (Waltwilder), pastei: pásteͅi (Lanaken), pás’teͅi (Bocholt, ... ), pəsteͅi (Beek (bij Bree), ... ), pəstɛi̯ (Meeuwen), pəs’teͅi (Neerglabbeek), Bekend gerecht Besjute mèt pasteij  pasteij (Maastricht), pastete (d.): pasteet’ (Bleijerheide, ... ), Verklw. pasteetje  pasteet (Heerlen), pat: patēi (Lommel), patèi (Diepenbeek), pā.tei (Jesseren, ... ), pā.tē (Hoeselt, ... ), pā.teͅi (Berlingen, ... ), pā.teͅi̯ (Beverst, ... ), pā.tii̯ (Heks), pāteͅi (Romershoven), pa’tei (Vorsen), pa’teͅi (Jeuk), pá’tē (Hasselt, ... ), pá’teͅi (Halmaal, ... ), pətē (Rekem), pəteͅi (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), pə’tē (Kinrooi), pə’teͅi (Wilderen), ’pā.tē (Berg, ... ), ’pā.teͅi (Bilzen), ’pā.tī (Waltwilder), ’pātē (Millen, ... ), ’pā̝tē (Tongeren), bij slachter  pá’tei (Gelinden), witte pens: wetə pɛ.ns (Groot-Gelmen) fijn gehakte, gekookte, gekruide en in een vorm gegoten lever [Goossens 1a (1955)] || leverkaas || leverpastei [Goossens 1b (1960)] || pastei || worst [ZND 21 (1936)] III-2-3
leverworst beuling: bø̄leŋ (Sint-Huibrechts-Lille), leverpastei: leverpastei (Sint-Truiden), leverpastete: lēēverpesteet (Nieuwenhagen), leverpat: lei̯vərpá.tɛi̯ (Guigoven), leverpaté (Piringen), leverpens: leeverpens (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), leiverpens (Koninksem), leverpens (Gingelom, ... ), leverpêns (Kozen), leëverpens (Vliermaalroot), leəverpens (Hoepertingen), leəvərpɛns (Brustem), lēverpɛns (Velm), lēvərpɛns (Borlo, ... ), lēəvərpens (Schulen), lēəvərpɛns (Brustem), lēͅ.vərpēͅ.ns (Tongeren), lēͅ.vərpɛns (Nerem), lijverpens (Sint-Huibrechts-Hern), lijəvərpèns (Loksbergen), liverpens (Nieuwerkerken, ... ), lièverpens (Neerrepen, ... ), liëverpens (Heers, ... ), liə.verpɛ̄.ns (Horpmaal), liə.vərpɛ̄.ns (Borgloon, ... ), liəvərpe͂ͅns (Gutshoven), liəvərpeͅns (Kortessem), liɛ.vərpɛ.ns (Wintershoven), liɛ.vərpɛ̄.ns (Kortessem, ... ), liɛvərpɛns (Vliermaalroot), līə.vərpɛ̄.ns (Voort), li̯əvərpeͅns (Kortessem), lèverpens (s-Herenelderen), lèvərpe-ns (Wellen), lëeverpens (Linkhout), Lêvërpêns van mèt Keuning wô¯s ën Túngërsë spéssiàllëtait  lêvërpêns (Tongeren), leversaucisse: leversocis (Tessenderlo), leverstompje: leevérstumpkəs (Heugem), leverstumpkes (Maastricht), is stompjes  lēͅ.vərstē.mkəs (Veldwezelt), levertrijp: laevertriep (Oost-Maarland), laevertrip (Eijsden), leivertriep (Oost-Maarland), lēͅ.vərtri̞p (Sluizen), lèvertrip (Mal), léévertriep (Oost-Maarland), lëvertrup (Gronsveld, ... ), leverworst: lae.’verwós (Linne), laever-wôrst (Oirlo), laeverwaorst (Venray), laeverwoaöesj (Gulpen), laeverwoesj (Doenrade), laeverwoeës (Schaesberg), laeverwoeësj (Klimmen), laeverwoos (Echt/Gebroek, ... ), laeverwoosch (Lutterade, ... ), laeverwoosj (Beek, ... ), laeverwoost (Wessem), laeverwors (Blerick, ... ), laeverworsj (Posterholt, ... ), laeverworst (Baexem, ... ), laeverwos (Bilzen), laeverwōēwsj (Klimmen), laeverwòrs (Tegelen), laeverwòrst (Weert), laeverwó.rs (Horst, ... ), laeverwórs (Roermond, ... ), laeverwôrs (Herten (bij Roermond), ... ), laeverwôrst (Nunhem), laeverwôêsj (Heerlen, ... ), laeverwôôsj (Klimmen), laevərwoos (Grevenbicht/Papenhoven), laevərwors (Beesel), lae‧vərwòs (Montfort), laiverwoorst (Ospel), laiverwoost (Neeritter), laiverwors (Maasniel, ... ), laiverworst (Ell, ... ), laiverwórs (Swalmen), laiverwôrsj (Melick), laèverwāōrst (Sevenum), laèverwoos (Buchten), laèverwoost (Ittervoort), lāēvərwórst (Heel), le.verweujrs (Maastricht), le.vərweurs (Maastricht), le:verwaosj (Henri-Chapelle), le:vərworst (Beringen), leaver woosj (Beek), leaverwoesch (Eys), leaverwors (Blerick), leaverworsj (Vlodrop), leaverwoësj (Voerendaal), leaverwōēsj (Heerlen), leaverwōrst (Overpelt), lee.verwoesj (Kerkrade), leei̯verweurs (Maastricht), leejverwoesch (Gulpen), leejvərweurs (Maastricht), leever-weurs (Maastricht), leeverwao:sj (Epen), leeverweurs (Maastricht, ... ), leeverwoch (Vijlen), leeverwoesch (Heerlen), leeverwoesj (Heerlerheide), leeverwoorsh (Itteren), leeverwoorsj (Bunde, ... ), leeverwoorsjt (Mheer), leeverworst (Opglabbeek), leeverwōəst (Stevoort), leevər woorsj (Valkenburg), leevərmŏĕsj (Heerlerbaan/Kaumer), leevərweurs (Caberg, ... ), leevərwoorsj (Valkenburg), leijverwos (Kuringen), leivervjeus (Zichen-Zussen-Bolder), leiverweurs (Lanaken), leiverwēūs (Kanne), leiverwoersj (Sint-Geertruid), leiverwoi̯st (Beverlo), leiverwoorsch (Vlodrop), leiverworst (Opglabbeek), leiverwost (Sint-Truiden), leivestworst (Paal), lei̯vərwos (Diepenbeek), lejeverwoesj (Heerlen), lever weurs (Maastricht), leverwaosj (Gemmenich), leverwauésch (Gulpen), leverweurs (Heugem, ... ), leverweursj (Heer), leverwjos (Grote-Spouwen), leverwoersj (Voerendaal), leverwoes (Eys), leverwoesch (Waubach), leverwoesj (Bocholtz, ... ), leverwoors (Berg-aan-de-Maas), leverwoorsch (Amby), leverwoorsj (Ulestraten, ... ), leverwoos (Berg-aan-de-Maas, ... ), leverwoosch (Nuth/Aalbeek), leverwoosj (Guttecoven, ... ), leverwoost (Ophoven), leverwors (Swalmen), leverworsh (Diepenbeek), leverworst (Eksel, ... ), leverwos (Bilzen, ... ), leverwost (Borlo, ... ), leverwoäsj (Teuven), leverwōē.sj (Waubach), leverwōēsch (Amstenrade), leverwōēsj (Vrusschemig), leverwòrs (Venlo), leverwôrs (Rekem), leverwörs (Maastricht, ... ), levverwo͂st (Lommel), levərwōəs (Boorsem), leèverwoest (Rotem), leéverwors (Roermond), leêverwôêsj (Kerkrade), leëver-wocht (Heppen), leëverwoesj (Wijnandsrade), leëverwoeësj (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), leëverworst (Buggenum), leë’verwoeësj (Bleijerheide, ... ), lē.vərwō.rs (Neerharen, ... ), lē.vərwō.s (Boorsem, ... ), lē.vərwō.st (Ophoven), lē.vərwoͅ.st (Eksel), lē.vərwoͅrst (Beringen, ... ), lē.vərwoͅst (Berbroek), lē.vərwô.st (Eisden, ... ), lēēverwōēsj (Bleijerheide), lēēverwōēësj (Nieuwenhagen), lēēverwōōsch (Schimmert), lēēverwōrst (Hamont), lēēvərwoesj (Simpelveld), lēeͅ.vərwōə.st (Elen), lēverweurs (Caberg), lēverworst (Meeuwen), lēverwōst (Lommel), lēverwoͅs (Jeuk), lēvərwīə.s (Gellik), lēvərwoi̯st (Oostham), lēvərworst (Beringen), lēvərwost (Herk-de-Stad), lēvərwōrs (Maastricht), lēvərwōrš (Amby), lēvərwōst (Herk-de-Stad), lēvərwōͅs (Mechelen-aan-de-Maas), lēvərwoͅst (Diepenbeek), lēvərwoͅəst (Oostham), lēvərwøst (Kwaadmechelen), lēvərwø̄rs (Maastricht), lēvərwøͅst (Kwaadmechelen, ... ), lēə.vərwoͅ.st (Kermt, ... ), lēə.vərwøͅst (Loksbergen, ... ), lēəvərvjoͅs (Rosmeer), lēəvərwoͅs (Montenaken), lēəwoͅrst (Zolder), lē̝vərwō̝ə.s (Meeswijk), lē̝ə.vərwō̝os (Lanklaar), lē̝əvərwors (Stokkem), lēͅ.vərvjoͅs (Hees), lēͅ.vərwiɛs (Veldwezelt), lēͅ.vərworst (Beek (bij Bree), ... ), lēͅ.vərwō.rs (Lanaken), lēͅ.vərwō.st (Kinrooi), lēͅ.vərwoͅrst (Achel, ... ), lēͅ.vərwoͅs (Martenslinde), lēͅ.vərwy(3)̄ø.s (Kanne), lēͅ.vərwy(3)̄ə.s (Vroenhoven), lēͅ:vərwo.əš (Montzen), lēͅ:vərwo͂ͅə:š (Moresnet), lēͅverworst (Heerlerheide), lēͅvərvjos (Vlijtingen), lēͅvərvjøs (Riemst), lēͅvərwoi̯rst (Heppen), lēͅvərwors (Venlo), lēͅvərwō.st (Kessenich), lēͅvərwōōst (Ophoven), lēͅvərwōrš (Beek), lēͅvərwōͅrs (Rekem), lēͅvərwōͅš (Teuven), lēͅvərwoͅ.st (Overpelt), lēͅvərwoͅrst (As, ... ), lēͅvərwoͅs (Bilzen, ... ), lēͅvərwoͅərst (Sint-Huibrechts-Lille), lēͅvərwø̄rs (Lanaken), lēͅvərwø͂ͅrs (Lanaken, ... ), lēͅvərwøͅrs (Kerkhoven), lē‧verwōͅ‧rs (Opgrimbie), lĕverwoarsch (Gulpen), lĕverworsch (Gulpen), le͂verwors(t) (Velden), leͅa.vərwu.əš (Eys), leͅvərwoͅ.rst (Hamont), leͅvərwoͅs (Martenslinde), leͅəvərwōəs (Lanklaar), le’verwo’rs (Maasbree), le‧əvərwo͂.əš (Eupen), lieeverwəst (Halen), lieverwoos (Eisden), lievərwōͅrst (Zonhoven), lievərwoͅs (Hasselt), liēverworst (Helchteren), liēverwoūs (Sint-Lambrechts-Herk), liēverwóës (Sint-Lambrechts-Herk), lieͅvərwōøst (Rotem), lijverwos (Sint-Huibrechts-Hern), lijəvərwəst (Loksbergen), lièjeverwoosj (Doenrade), lièverwoe:sj (Eijsden), lièverwoost (Rotem), liêverworst (Houthalen), lië.verwos (Hasselt), lië.verwórs(j)t (Zonhoven), liëverwoës (Maaseik), liə.vərwōͅ.s (Alken, ... ), liəverwoost (Elen), liəverwost (Loksbergen), liəvərwas (Hasselt), liɛvərwoͅstə (Zepperen), liɛvərwuast (Elen), lī.vərwoͅ.s (Kuringen), lī.əvərwoͅ.s (Godschei), lī.əvərwoͅrst (Houthalen, ... ), lī.əvərwoͅs (Diepenbeek), līēverwoosj (Schinnen), līvərwøͅst (Halen), līə.vərwost (Dilsen), līə.vərwō̝.rs (Maaseik), līə.vərwoͅ.st (Stevoort), līə.vərwoͅrst (Lummen), līə.vərwøͅst (Linkhout), līəvərwoͅs (Hasselt), li̞e.vərwoͅrst (Heusden), läeverwōēsj (Heerlen), läver woesch (Lontzen), läverwoəsch (Kelmis), lè-vërworst (Peer), lè.verwoost (Maasbracht), lè.verwórs (Roermond), lè:verwors (Blerick), lèeverwaoësj (Gulpen), lèeverwôesj (Simpelveld), lèver-worst (Kleine-Brogel), lèverjos (Mopertingen), lèverwaorst (Venray), lèverwāōrst (Sevenum), lèverweus (Wolder/Oud-Vroenhoven), lèverwjŭs (Vroenhoven), lèverwo:rs (Sevenum), lèverwoasj (Mechelen), lèverwoesch (Merkelbeek), lèverwoesj (Nieuwenhagen), lèverwoist (Beverlo), lèverwojsch (Welkenraedt), lèverwoors (Neerharen), lèverwoorsj (Valkenburg), lèverwoorst (Meijel, ... ), lèverwoos (Born, ... ), lèverwoosj (Montfort, ... ), lèverwoost (Kessenich, ... ), lèverwooëst (Ophoven), lèverwors (Baarlo, ... ), lèverworsj (Sint-Odiliënberg), lèverworst (Baexem, ... ), lèverwos (Bilzen, ... ), lèverwost (Grathem), lèverwowsj (Brunssum), lèverwoèsch (Heerlerbaan/Kaumer), lèverwoèsj (Rimburg), lèverwōēsj (Brunssum, ... ), lèverwŏŏch (Schimmert), lèverwŏrst (Meerlo), lèverwëst (Lommel), lèverwòrs (Roermond, ... ), lèverwòrst (Buggenum, ... ), lèverwòòrst (Wanssum), lèverwóst (Heel), lèverwôôs (Pey), lèvĕrwjeus (Vroenhoven), lèvərwjəs (Eigenbilzen), lèvərwòrst (Opglabbeek), lèvərwôôsj (Jabeek), lèèverwoesj (Kerkrade), lèèverwoorsj (Valkenburg), lèèverwoorst (Melick), lèèverwoos (Pey), lèèverwoosj (Nieuwstadt, ... ), lèèverwooəs (Holtum), lèèverwors (Helden/Everlo, ... ), lèèverworst (Heythuysen, ... ), lèèverwōəsj (Oirsbeek), lèèverwòrs (Velden), lèèverwòrsj (Herkenbosch), lèèverwòst (Hunsel), lèèverwòòrs (Meerlo, ... ), lèèverwòòrs(t) (Tienray), lèèverwòòrsj (Posterholt), lèèverwòòrst (Afferden), lèèverwórs (Roermond), lèèverwôêsj (Kerkrade, ... ), lèèverwôôsj (Kelmis), lèèvərwōōs (Urmond), lèèvərwórsj (Meers), léeeverwoosj (Beek), léeverwoos (Stevensweert), léevərworst (Kelpen), léverwaorst (Venray), léverwoorsj (Klimmen), léverwoos (Elsloo), léverwoosj (Oirsbeek, ... ), léverwoost (Thorn), léverwors (Baarlo, ... ), léverworst (Meijel, ... ), léverwòrs (Horst), lévərwoos (Urmond), lééverwoeəsj (Nuth/Aalbeek), lééverwoo.rst (Panningen), lééverwoo.sj (Sittard), lééverwoorsj (Moorveld (Waalsen), ... ), lééverwoorst (Maasbracht, ... ), lééverwoos (Echt/Gebroek, ... ), lééverwoosj (Geleen, ... ), lééverwoost (Thorn), lééverwors (Horst, ... ), lééverworst (Heythuysen, ... ), lééverwoèsj (Nuth/Aalbeek), lééverwōēsj (Hoensbroek, ... ), lééverwōrst (Bergen), lééverwòrst (As, ... ), lééverwòòrst (Geysteren), lééverwórjst (Horn), lééverwórs (Maasniel, ... ), lééverwóésj (Nieuwenhagen), lééverwóósj (Montzen), lééverwöörsj (Posterholt), léévörwoos (Stevensweert), léévərwoeəsj (Doenrade), léévərwoorst (Meijel), léévərwoos (Meers), léévərwoosch (Schimmert), léévərwoosj (Epen, ... ), léévərworst (Horn), léévərwōēzj (Amstenrade), léévərwōēəsj (Simpelveld), léévərwōōsj (Hulsberg), léévərwòrs (Roermond, ... ), léévərwòrst (Haelen, ... ), léévərwórs (Kapel-in-t-Zand), léévərwôêsj (Simpelveld), lééəverwoosj (Schinnen), lééəvərwōēəsj (Brunssum), léëverwoeësj (Heerlen), léəverwōēəsj (Ubachsberg), lêver wôst (Molenbeersel), lêver-vieus (Riemst), lêverwoost (Wessem), lêverwors (Genk), lêverworst (Gelieren/Bret, ... ), lêverwos (Bilzen), lêvərwûrs (Maaseik), lêê.vərwoe.sj (Heerlerheide), lêêverwoasj (Kerkrade), lêêverwoesj (Heerlerheide, ... ), lêêvərwoors (Rekem), løͅjevərwoͅrst (Lummen), lɛ.vərworst (Wijshagen), lɛ:vərwos (Martenslinde), lɛvərworst (Opitter), lɛvərwoͅ.st (Lommel), lɛvərwoͅrst (Neerglabbeek), lɛəvərwoͅrst (Zonhoven), lɛ̄.vərwoͅs (Hoeselt), lɛ̄vərwoͅs (Rijkhoven), lɛ̄vərwu̞əš (Welkenraedt), l‧ēͅvərwoͅ.aš (Ingber), l‧ēͅvərw‧orst (Neeroeteren), bereid uit lever en de mindere vleessoorten  léverwoos (Buchten), broodbelegging  lèverwòrst (Haelen), door slager gemaakt  léverwoos (Meers, ... ), E stumke leverweurs ¯ne Spekslachter heet dit jaor bijj verdaoling peperkoke mennekes in de leverweurs gedaan  leverweurs (Maastricht), ee gelijk père  léévərvjoss (Vlijtingen), fr. ai  lèverwors (Zutendaal), fr. lait  laiverworst (Opoeteren), gebraden bij het brood gegeten  laeverwoors (Roermond), gemaakt van lever  lèverwors (Grubbenvorst), hoofdzaak van lever gemaakt  léverworst (Ottersum), hoofdzakelijk lever en spek  lèverwórst (Horn), hoofdzakelijk van lever, longen, e.a. ingewanden  lèverworst (Grathem), langgerekt  lieverwors (Hasselt), lever en meel  lèverworst (Merselo), lever, boekweitmeel, tarwebloem, bröj  lèèverwaorst (Tienray), leverworst die per ons gekocht wordt en gesmeerd kan worden  lēvərwøͅrs (Maastricht), lichtere kleur- lever in verwerkt, wordt ook wel gebakken  laiverworst (Weert), läverwors-j duitse ä  leverwors-j (Schinveld), lééverwoorst  lèèvərwoorst (Meijel), met een v-tje op de eerste e  lèverwos (Hoeselt), met vlaggetjew onder de e  lɛ̄vərwōrs (Lanaken), Mit n schiëf laeverwaorst kunde ennen hoond baeter faeste as mit moj weurd  laeverwaorst (Castenray, ... ), stumpke - (klein)  leevərweurs (Maastricht), van gekookte lever  lîêverwoosj (Puth), varkens en kalfslever  laiverwoosj (Brunssum), ver: toonloos  laeverworst (Leuken), Verklw. leëverwuësjke  leëverwoeësj (Heerlen), vet varkensvlees + rund of varkenslever  laeverwoesj (Oirsbeek), vlees + meel + lever  léverwors (Steyl), vlees, lever, spek, beschuit, bloem  lèverworst (Baexem), voor op de boterham  lèverwors (Roggel), vur op de botram  laeverwaors (Broekhuizen), wors vroeger wôôrs  laeverwors (Panningen), pens: pens (Mielen-boven-Aalst), peͅns (Wellen), pɛ.ns (Boekhout, ... ), pɛns (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), pɛnsə (Halen), pɛnsən (Tessenderlo), pijpworstje: gewoonlijk gemaakt van de laatste restjes worstvlees bij huisslachtingen, speciaal voor de kinderen  piep’wörsje (Tegelen), stompje: stumpke (Bunde, ... ), stumpkes (Maastricht, ... ), štømpkəs (Amby), witte pens: wetə pɛ.ns (Zepperen), wetə pɛns (Binderveld, ... ), wetə pɛ̄.ns (Kozen, ... ), wetəpɛns (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), wetəpɛ̄.ns (Ordingen), we̝tə pɛ̄.ns (Borgloon, ... ), wi.tə pɛ.ns (Romershoven), witə peͅ.ns (Berg), witə pɛ.ns (Broekom, ... ), witə pɛns (Binderveld), witə pɛ̄.ns (Horpmaal), wi̞tə pɛ.ns (Gutshoven), wi̞tə pɛ̄.ns (Berlingen, ... ), daar is meer vlees bij  witə pɛ.ns (Koninksem), witte trijp: witə tri̞p (Berg), witətrip (Diets-Heur, ... ), witte worst: wetə wōͅ.s (Ulbeek), wetə woͅrs (Zutendaal), wetə woͅs (Hasselt), wetə wuəš (Remersdaal), wēətə woͅ.st (Donk (bij Herk-de-Stad)), wēətəwoͅ.s (Schulen), wi.tə woͅs (Werm), witte worst (Nederweert), witte wòrst (As, ... ), witə wīə.s (Grote-Spouwen), witə woͅs (Beverst, ... ), witə wøͅstə (Meldert), wīətə woͅ.s (Godschei), met witbrood en lever gemalen en daarna gebakken  witte worst (Echt/Gebroek), o.a. hammespek en wittebrood  witte worst (Horn), om te braden en warm te eten; van het fijnste varkensvlees gemaakt + melk erin + citroen; weinig bekend  wisə wuəš (Kerkrade), witworst: wetwors (Roermond), worst: vjøs (Zichen-Zussen-Bolder), wast (Kermt), wōͅrs (Rekem), woͅst (Melveren) beuling (leverworst) [ZND 01 (1922)] || heel klein bloed of leverworstje || leverpens || leverwoors || leverworst [Goossens 1a (1955)], [Goossens 1b (1960)], [N 06 (1960)], [ZND 21 (1936)] || leverworst; Hoe noemt U: Worst met lever als hoofdbestanddeel (lol, leverworst, leverpens) [N 80 (1980)] || leverworst; Hoe noemt U: Worst met lever als hoofdbestanddeel (lol, leverworst,leverpens) [N 80 (1980)] || leverworst; Hoe noemtU: Worst met lever als hoofdbestanddeel (lol, leverworst,leverpens) [N 80 (1980)] || witte worst [N 06 (1960)] || worst met lever als hoofdbestanddeel (leverworst) [N 80 (1980)] III-2-3
lezen lezen: lē.zə (Maastricht), lēzə (Borgloon), lēͅ:zə (Montzen), le‧əzə (Eupen) lezen [ZND m], [ZND m], [ZND m] III-3-1
libel en waterjuffer blauwpaardje: blauwpèrtje (Hunsel), dokter: dokter (Horst), engel: ingel (Maastricht), fietepper: fietepper (Vlodrop), garenpaap: garepaap (Baarlo, ... ), gelezen als garenpaap  gaarepaap (Venlo), ook: scheldwoord voor niet-Meijelenaars  garrepaap (Meijel), glasmaker: glaasmaeker (Heythuysen), glassnijder: glaasjniejer (Roermond), glaasschnieër (Meerssen), glaassjniejer (Beegden), glaasšneijer (Heythuysen), glaasšniejer (Putbroek), glassnijder (Panningen), glazenmaker: glaazemēker (Voerendaal), glaazĕmēker (Wessem), glaazəmaakər (America), glazemaaker (Lottum), glazemaeker (Castenray, ... ), glazemaiker (Kessel), glazemaker (Heerlen, ... ), glazemiejer (Geleen), glazemäeker (Geleen), glazemèker (Beesel), glazenmaker (Bergen, ... ), glazenmaker (oud) (Venlo), glazenmäker (Kelpen), glazĕmèker (Herten (bij Roermond)), gloazemmeeker (Sint-Truiden), gloazenmaker (Gennep), glazensnijder: glaazešniejer (Voerendaal), glaozensnījer (Heijen), glaozesnïjjer (Gennep, ... ), glazenschniejer (Schinnen), glazensneijer (Melderslo), glazensnijder (Tegelen), glazensnijer (Wanssum), glazesjieër (Vijlen), glazesjnieĕr (Baexem), glazesneejer (Castenray, ... ), glazesnijer (Horst), glōͅzəsnejər (Hamont), anisoptera  glōͅəzəsneͅijər (Hamont), glazenwasser: glasewässer (Linne), glazenwasser (Blerick), grote glazensnijder: grote glazensnijer (Wanssum), grote poppenschreur: groete poppeschruur (Ospel), groete pôppeschruur (Weert), grote snijder: grote snijer (Venray), haarslenter: hoarslènter (Lommel), haarsnijder: haorsjnieër (Klimmen), haorsnei̯ər (Diepenbeek), haorsnieër (Sint-Huibrechts-Lille), heer: heer (Heerlen, ... ), hier (Amby, ... ), blauwe glazenmaker  hièèr (Valkenburg), hooiwever: huijwèver (Heythuysen), jonkerjan: jonkerjan (Sittard), juffer: joffer (Heerlen), joongfer (Heerlen), juffer (Brunssum, ... ), juffertje: jufferke (Eys, ... ), juffertje (Schinveld), juffrouw: jofroi̯ (Diepenbeek), juffrouw (Maastricht), lichtbruine glazenmaker  joeffrou (Valkenburg), kledermaker: kleejermaoker (Sint-Lambrechts-Herk), kleiermaoker (Zepperen), kleijermiejeker (Hoepertingen), klieərmaəkər (Runkelen), kledersnijder: klèiërsnaier (Tongeren), kleermaker: kleermaker (Beringen, ... ), kleermaoker (Alken), kleermeeker (Wellen), kleermekker (Borgloon), kleermiekker (Ulbeek), kliemeker (Velm), kliermaker (Hasselt, ... ), kliermaoker (Duras), kliermaəkər (Stevoort), kliermeker (Jeuk), klieëmeeker (Sint-Truiden), klein vliegje: klei vlixskə (Gelinden), kleine glazenmaker: kleine glazemèker (Nuth/Aalbeek), kleine glazensnijder: kleine glazensnijer (Wanssum), kleine poppenschreur: kleine poppeschruur (Ospel), kleinee pôppeschruur (Weert), libel: libel (Beringen, ... ), libelle (Gulpen), libellule (fr.): libellule (Hamont), madammetje: madameke (Hechtel), madaməkə (Leopoldsburg), naaister: naaister (Venray), nuer: ənyər (Lommel), oreik: hooreik (Meerssen), papegaai: papagaai (Blitterswijck, ... ), papegaaj (Lottum), pappegaai (Horst, ... ), pappegaai (vroeger) (Horst), papəgaj (Meterik), poppenschreur: poppenschrooder (Bree), poppeschreur (Weert), poppeschrier (Meeuwen, ... ), poppesjrier (Neeroeteren), poppesjruer (Stramproy), poppesjruur (Tungelroy), poͅpəšrier (Beek (bij Bree)), pòppesjrieêr (As, ... ), póppeschreur (Nederweert), póppeschruur (Nederweert), póppeschruuër (Altweert, ... ), pôppeschruur (Weert), slecht leesbaar  poppeschrier ? (Reppel), poppeschruur ? (Bocholt), poppensnijder: poa-upəsnieder (Eisden), poepesjnieër (Spaubeek), poeppesnaaier (Martenslinde), poppesjnieder (Beek, ... ), poppesjniejer (Meerssen), poppesneier (Neerharen), poppesnieder (Lanklaar, ... ), poppesniejer (Nuth/Aalbeek, ... ), poppesnijder (Lanaken), poppesnijer (Opoeteren), poppesnijjər (Genk), puppesnieder (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), pupschnieder (Einighausen), pòppesjnieder (Stein), pôppesnêij(d)er (Stokkem), ’popəsnidər (Meeswijk), schaar: chier (Veldwezelt), schiejer (Heers), schier (Amby, ... ), sjeer (Eigenbilzen, ... ), sjier (Banholt, ... ), sjiër (Mechelen, ... ), sjīēr (Mheer, ... ), šièr (Berg-en-Terblijt, ... ), eig. schaar  sjier (Gronsveld), scharensliep: scheresliep (Voort), sjieresjliep (Voerendaal), schoenlapper: schoenlepper (Afferden), schoenlépper (Gennep, ... ), schrijvertje: schrijverke (Sint-Truiden), snijder: schnieder (Guttecoven, ... ), sjchnieder (Nieuwstadt), sjnieder (Brunssum, ... ), snēͅər (Diepenbeek), snieër (Schinveld), snijer (Genk, ... ), snījer (Neerpelt), žnīēder (Vaals), ideosyncr. libel  sjnieder (Sittard, ... ), snijdertje: schniederke (Geleen), žnīēderže (Vaals), snuffelter: snuffeltēr (Hushoven), spaanse heer: sjpaonsen hier (Gronsveld, ... ), spoansen hier (Maastricht), spaanse juffrouw: sjpaonse juffroûw (Gronsveld), sjpaonsen juffrouw (Gronsveld), spaanse juffrouw (Bemelen, ... ), spaanse vlieg: spaanse vleeg (Margraten), špaanse vleeg (Sibbe/IJzeren), spekschreur: spekschruur (Maaseik), spin: spen (Kuringen), stikker: stikker (Velm), tempelheer: tempelhièr (Montfort), tenenbijter: tenenbijter (Kaulille, ... ), tenensnijder: tenesnijer (Zolder), tēənəsnēi̯ər (Beverlo), tienensnijer (Koersel), tienesnijer (Zonhoven), tinjəsnɛ̄jər (Zonhoven), tinnesnijer (Hechtel), tiənəsnaʔər (Paal), tweedekker: tewé dekker (Tienray), vlinder: vlinder (Genk), waterjuf: waterjuf (Panningen), waterjuffer: was’serjómfer (Bleijerheide, ... ), waterjuffer (Baexem, ... ), watterjuffer (Muizen, ... ), wetterjuffer (Heusden, ... ), woaterjuffer (Gennep), wōͅterjuffer (Overpelt), wōͅtərjuffer (Neerpelt), waterjuffertje: waterjufferke (Geleen), waterjuffertje (Bree, ... ), waterjuffrouw: waterjuffrouw (Sint-Truiden), wawəter juffraaw (Lommel), waətərjyffrō (Herk-de-Stad), wetterjuffrouw (Borlo, ... ), waterjuffrouwtje: waterjuffreuke (Hasselt), waterjuffroke (Beringen), waternimf: woaternimf (Achel), waterpepel: wōͅtərpipəl (Beverlo), waterpimfel: waətərpimfəl (Leopoldsburg), waterschaar: wetterschier (Heers), watersnuffel: watersnuffel (Tungelroy), watersnuffer: watersnuffer (Grote-Brogel), waterspin: waterspeͅn (Houthalen, ... ), waterspin (Gruitrode), wetterspin (Wellen), woaterspin (Oostham), wijntempel: wientempel (Echt/Gebroek, ... ), wīēntempel (Roermond), wijntemper: wientemper (Beesel, ... ), wintemper (Linne), wratsnijder: jk: "waar"in de zin van goed(eren)? neen = wrat  worsnijer (s-Herenelderen) libel [N 83 (1981)] || libel, alg. [DC 27 (1955)] || libel, beekjuffer || libel, glazenmaker || libel, grote soort, ong. 7 cm, bruinachtig [DC 27 (1955)] || libel, kleine soort, ong. 5 cm, met blauwe en zwarte banden [DC 27 (1955)], [DC 27 (1955)] || libel, waterjuffer [SGV (1914)] || waterjuffer || waterjuffer, libel [ZND 34 (1940)] || waterlibel || waternimf III-4-2
liberaal blauwe, een -: da es ne bleuwe (Schulen), da’s ne bleuën (Hasselt), eine blauwe (Neeroeteren), ene blaauwe (Lanaken), ene blaawe (Zichen-Zussen-Bolder), het is eine blauwe (Maaseik), hey is ’n a blaja (Tongeren), ne blaûn (Hechtel), ne blooë (Stevoort), tes ne blauəwe (Jeuk), ’n blauwe (Melveren), ’n blő-en (Hechtel), ’nə blauwe (Opitter), ’t es enne bla͂a͂e (Tongeren), ’t is eine blauwe (Bocholt, ... ), ’t is ne blauwe (Molenbeersel, ... ), ’t is ne blauwen (Neerpelt), ’t is ne bloa-e (Sint-Lambrechts-Herk), ’t is ne blooë (Bilzen), ’t is ’n bloowe (Diepenbeek), liberaal: da nə lɛbəraoəl (Heers), das nə libəraəl (Sint-Truiden), das ’n lĭbəraal (Zussen), dat is ne liberaal (Lontzen), da’s eene liberael (Horpmaal), da’s ne liberaal (Beringen, ... ), des ine liberaol (Hechtel), des ne liberaal (Achel, ... ), des nə liberaal (Hamont), dè’s ne liberaol (Hechtel), ei is eine liberaal (Maaseik), einə libəroal (Neerglabbeek), et es eine lieberaal (Vucht), et is eine leberaal (Maaseik), et is ene libberaol (Maastricht), hai is ’n libraol (Hechtel), het es ne liberaùl (Koersel), het es ne libraal (Kuringen), het es ’n liberaal (Rekem), het is een libberaal (Kaulille), het is eine liberaal (Lanklaar, ... ), het is ene lebərāl (Mechelen-aan-de-Maas), het is ijne libberaal (Neeroeteren), het is n liberaal (Peer), het is ne libberaal (Bree), het is ne liberaal (Borlo, ... ), het is ne liberaôl (Grote-Spouwen), het is ne luberaal (Heusden), het is ənə liberoal (Hamont), het ès ene liberaal (Lanaken), hij es ne liberaal (Zolder), hij is ne liberaal (Achel), hijes liberaal (Paal), hijj es eine liberaal (Houthalen), hijə ɛs libəraoəl (Gutshoven), hè es enne liberaol (Tongeren), hè es ’ne liberaal (Rijkhoven), hè is ’n liberoal (Kaulille), hè is ’ne liberaal (Neeroeteren), hè ’s libbəraol (Eigenbilzen), hèt is ènne libberaol (Wellen), hət es ənə lebərāl (Lanaken), hɛ̄ es lebrḁl (Rutten), labərāl (Opgrimbie), libbəraal (Lanaken), liberaal (Kaulille, ... ), liberael (Linkhout), liberaol (Melveren, ... ), liberaul (Zonhoven), liberauwl (Montenaken), liberaël (Voort), liberoal (Meeuwen, ... ), liberoèl (Wellen), libəraəl (Overpelt), libəroͅ[ə}l (Loksbergen), t es nə liberaəl (Alken), t is ne liberaël (Stevoort), tes n liberaael (Montenaken), tes n liberaol (Jeuk), tes ne liberaol (Kortessem), tes ne liberaul (Zolder), tes ne lubberâal (Zolder), tes nə lebərōͅl (Beverlo), tes ’ne liberaal (Eigenbilzen), tesnə libərōͅl (Hamont), tis inne liberaol (Ulbeek), tis ənə libbəraal (Eisden), tis ənə libəraol (Sint-Truiden), tëz nə lebərḁwəl (Zonhoven), tɛs nə ləbəra͂əl (Houthalen), tɛs nə lɛbəraoəl (Diepenbeek), tɛs ənə libərāl (Leut), tɛs ənə libərōͅl (Herk-de-Stad), ə iz ənə libəra.l (Stokkem), ət is nə lībərōl (Sint-Truiden), ɛ:r ɛs lebəra:l (Lanaken), ’n liberoal (Tongeren), ’t es een liberaāl (Herstappe), ’t es eene liberaol (Millen), ’t es n libberaal (Kaulille), ’t es n libberoal (Beverst), ’t es ne leberoal (Meeuwen), ’t es ne libberaal (Paal), ’t es ne liberaal (Bilzen, ... ), ’t es ne liberâl (Hasselt), ’t es nə liberaal (Paal), ’t es ’n liberoal (Diepenbeek), ’t ĕz ’ne libberaol (Genk), ’t is eine leberaol (Bocholt), ’t is eine libberaal (Maaseik, ... ), ’t is eine liberaal (Gruitrode, ... ), ’t is eine luberaal (Bocholt, ... ), ’t is ene liberaal (Moelingen), ’t is ene liberoajl (Hamont), ’t is enne liberool (Broekom), ’t is inen libroal (Kaulille), ’t is ne libberaol (Neerharen), ’t is ne liberaal (Beverlo, ... ), ’t is ne liberaol (Jesseren), ’t is ne liberoal (Kerkhoven, ... ), ’t is ne liberōl (Diepenbeek), ’t is ne libəraal (Zepperen), ’t is nə liberaal (Sint-Lambrechts-Herk), ’t is nə libəroal (Kortessem), ’t is n’ liberaal (Tessenderlo), ’t is ’nne liberaal (Mheer), ’t ès ene leberal (Hasselt), ’t ɛs lɛbərōl (Stokkem), riberaal: das ne ribberaal (Kuringen), het is een riberaal (Val-Meer), het is ne riberoal (Lommel), hi iz ənə ribəraol (Borgloon), hij is n’ə ribəraal (Oostham), rɛbərāl (Stokkem), t’es ene riberoul (Zichen-Zussen-Bolder), t’es ne ribberaal (Beverlo), ’t es ne riberaol (Tongeren), ’t es ənnə ribəraol (Zutendaal), ’t is ne riberaal (Helchteren, ... ), ’t is ’n rebberaal (Stokrooie), soms  riberaal (Eigenbilzen) Het is een liberaal. [ZND 37 (1941)] || liberaal [ZND m] III-3-1
lichaam buik: bôk (Hechtel), constitutie: kónstetūūsje (Klimmen), corpus (lat.): corpus (Blerick, ... ), croppus (Helden/Everlo), dr korpus (Heerlen, ... ), korpes (Heerlen, ... ), korpus (Beegden, ... ), korpəs (Maastricht), koͅrpøs (Hasselt), koͅrpəs (Gingelom, ... ), kòrpus (Maastricht), kørpes (Tongeren), Gans het lichaam  korpus (Tongeren), Geheel het lichaam  korepes (Remersdaal), Heel het lichaam  korpes (Rijkhoven), Plat  koͅrəpəs (Hoepertingen), Voor welgestelde personen  korəpəs (Heers), gestel: gestel (Rijkhoven), t gesjtél (Klimmen), huid: hōēt (Brunssum, ... ), lichaam: et liechaam (Oost-Maarland), gansch lichaam (Helchteren), het lichaam (Heerlerheide, ... ), lechām (Lanaken, ... ), lechōͅm (Leopoldsburg, ... ), leechaam (Sint-Martens-Voeren), leͅcham (Zonhoven), leͅchām (Molenbeersel), li.cham (Hoepertingen), licha:m (Beringen), lichaam (Afferden, ... ), licham (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), lichaom (Kaulille, ... ), lichaëm (Voort, ... ), lichāām (Grevenbicht/Papenhoven), lichām (Rosmeer, ... ), lichem (Griendtsveen, ... ), lichoam (Duras, ... ), lichom (Beverlo, ... ), lichōͅm (Martenslinde), lichâôm (Jeuk, ... ), lichəm (Eigenbilzen, ... ), liechaam (Heugem, ... ), liegaam (Wolder/Oud-Vroenhoven), ligaam (Echt/Gebroek), ligchaam (Echt/Gebroek), ligchem (Oirlo), liggaom (Bilzen), lixəm (Opheers), līēchaam (Maastricht), t lichaam (Heerlen), t liechaam (Valkenburg), ut liechaam (Sint-Pieter), #NAME?  licham (Stevoort), Alles  lichaam (Tessenderlo), Enkel voor mensen  lichaam (Vroenhoven), Gans  lichaom (Sint-Truiden), Gebruikt in zijn geheel.  lichaam (Opoeteren), Geheel  lichaam (Tessenderlo), Geheel: hoofd, romp, ledematen.  lichaam (Welkenraedt), Hele mens  lichaam (Maaseik), Het ganse lichaam  lichoam (Rosmeer), Het hele menselijke lichaam  lichaam (Neeroeteren), Idem (als Ndl.).  lichaam (Echt/Gebroek), lichaam en lief wordt gezegd voor het gehele lichaam,  lichaam (Neeroeteren), lijf wordt gebruikt voor een dier  lichaam (Leopoldsburg), Mensen  licham (Mettekoven), Weinig gebruikt  lichom (Borgloon), Weinig verschil met leef.  lichĕm (Heppen), Wordt gebruikt om het ganse lichaam aan te duiden en m.b.t. een dode.  lichaam (Vroenhoven), lijf: (lief) (Maastricht, ... ), `t lief (Stein, ... ), et laaief (Tongeren), et laaif (Tongeren), et liéf (Nieuwenhagen), het lief (Gemmenich, ... ), het līēf (Tegelen), hət leͅif (Lommel), laaif (Millen, ... ), laief (Rijkhoven), laif (Tongeren), laiəf (Zepperen), lee-əf (Heers), leef (Eigenbilzen, ... ), lef (Val-Meer), leif (Duras, ... ), lei̯f (Bree), lejef (Stevoort), leyf (Bree, ... ), leəf (Lummen, ... ), lē.əf (Borgloon), lēēf (Grevenbicht/Papenhoven), lēf (Hasselt, ... ), lēͅ.f (Houthalen), lēͅf (Diepenbeek, ... ), lĕĕf (Kuttekoven), leͅf (Tessenderlo), leͅif (Gingelom, ... ), leͅiəf (Beverst), leͅəf (Gingelom), li-jf (Bree), li:əf (Neeroeteren), lie-ef (Overpelt), lie.f (Obbicht), lie.g (Belfeld), lie:f (Amby, ... ), lie_ef (Weert), lieef (Heerlen, ... ), lief (Afferden, ... ), liev (Baarlo), lieëf (Boekend, ... ), lieəf (Nederweert), liĕf (Venray, ... ), lif (Achel, ... ), lijef (Bilzen, ... ), lijf (Berbroek, ... ), lijəf (Hoepertingen, ... ), liv (Sint-Huibrechts-Lille), lièf (Eisden, ... ), liéf (Herten (bij Roermond), ... ), liêf (Stramproy, ... ), liëf (Maaseik, ... ), lī(ə)f (Bocholt), lī:f (Lanklaar), līef (Hamont, ... ), līē.f (Boukoul, ... ), līēf (Arcen, ... ), līf (Achel, ... ), lījf (Sint-Truiden), līəf (Molenbeersel, ... ), lyəf (Hoepertingen, ... ), lè-f (Beverst, ... ), lèĕf (Heppen), lèf (Koersel, ... ), lèif (Vechmaal), lèəf (Beverlo, ... ), léif (Stokrooie), lê"f (Beverlo, ... ), lêf (Bokrijk), lìef (Opoeteren), lí:f (Bocholtz, ... ), líf (Gulpen, ... ), lî:f (Hamont), lîef (Blerick, ... ), lîf (Heer), lîêf (Baexem, ... ), lɛif (Zolder), lɛjf (Leopoldsburg, ... ), t lief (Gronsveld, ... ), t līēf (Eygelshoven, ... ), tlēͅf (Koersel, ... ), ut liëf (Vrusschemig), ut líéf (Sint-Pieter), ət leͅif (Lommel), ⁄t lief (Gennep, ... ), ⁄t līēf (Broekhuizen, ... ), #NAME?  lief (Kaulille), [Paragraaf: lichaam]  lief (Boorsem), Brutaler uitgedrukt  lijf (Ulbeek), Gans het lichaam  lejf (Hechtel), lijf (Linde), gemene taal, gebruikt door lieden zonder opvoeding  lēͅf (Herk-de-Stad), korte ie  lief (Kerkrade), Ook voor buik.  lɛjəf (Zonhoven), Ouder  lief (Kessel), Totaal dierlijke zin, ook voor mensen  līēf (Vroenhoven), Voor de romp en voor gans het lichaam  leef (Rosmeer), Vooral om het buikgedeelte aan te duiden.  liev (Elen), Wordt ook gebruikt voor de buik.  lief (Neeroeteren), pens: de pèns (Ottersum), pens (Tegelen), #NAME?  pansj (Waubach), Onbeschaafder.  pens (Ell), Pejoratief.  paens (Smeermaas), prij: prei (Smeermaas), prie (Puth), príj (Mechelen), 2x  prèj (Maastricht), [Paragraaf: lichaam]  pri-j (Boorsem), B.v. doe kries-se op tien prie: je krijgt op je donder.  prie (Herten (bij Roermond)), Gering  prie (Guttecoven), Ruwer  prej (Opgrimbie), zielement: i.e. zielement.  zīləment (Kinrooi) [lichaam -PRIJ] || buik (lijf) [DC 01 (1931)] || het lichaam [ZND 30 (1939)] || het lijf [ZND 30 (1939)] || lichaam [N 10 (1961)], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || lijf (lichaam, buik) || lijf, lichaam III-1-1
lichaamskracht energie: dao zit gein energie mie in haöm (Maastricht, ... ), fok: B.v. hij heeft geen - meer in.  hij heeft geen [føͅk} meer in (Moresnet), fors: fors (Alken, ... ), forse (Jeuk, ... ), foͅrs (Bocholt, ... ), fôrs (Gors-Opleeuw), [Paragraaf: fysische eigenschappen].  fors (Boorsem), mar.: lijkt me toch dat dit force (fr.) moet zijn  foͅrs (Tongeren), Ook: foors.  fors (Sint-Truiden), fup: fup (Tongeren, ... ), fut: B.v. her hao gene fut nemi [rk].  fut (Val-Meer, ... ), gein: gein (Heel, ... ), giem: giem (Neerbeek, ... ), k?rperkraft (du.): körperkraft (Kelmis), kevie: kəvi (Tongeren, ... ), B.v. hë hèt gèinë këvie mé én.  këvīē (Tongeren), kracht: de krach (Valkenburg, ... ), krach (Geleen, ... ), kracht (Ell, ... ), krag (Obbicht, ... ), krāx (Beverst, ... ), [Lex. var. kraft: ontlening aan het duits]  zien krefte laote nao (Sittard, ... ), [Lex. var. kraft: tweede hoogduitse klankverschuiving]  de kraf (Vrusschemig, ... ), kraf (Kerkrade, ... ), kraëfte (Rimburg, ... ), B.v. è lijf boe kracht in zit.  kracht (Peer), verluus z`en kracht  kracht (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), krachten (mv.): kraachte (Eigenbilzen, ... ), krachte (Guttecoven, ... ), krperkraft (du.): körperkraft (Kelmis), leven, het -: t laeve (Roermond, ... ), ⁄t laeve (Tegelen, ... ), levensgeest: lêvesgeis (Stein, ... ), lichaamskracht: lichaamskrach (Blerick, ... ), lichams krach (Mesch, ... ), Idem als Ndl.  lichaamskracht (Bree, ... ), macht: ae heet gein mawgt mier (Boeket/Heisterstraat, ... ), de maat (Gemmenich, ... ), de mach (Bocholtz, ... ), de macht (Oirlo, ... ), de mag geit ter oet (Velden, ... ), gen mach mier (Baarlo, ... ), maach (Heerlen, ... ), maacht (Heerlerheide, ... ), maag (Hasselt, ... ), maagt (Wanssum, ... ), maajt (Mheer, ... ), mach (Baarlo, ... ), macht (Afferden, ... ), macht (kwiet) (Ittervoort, ... ), machverlees (Schaesberg, ... ), mag (Bunde, ... ), max (Hasselt, ... ), maxt (Achel, ... ), māch (Broekhuizen, ... ), māg (Broekhuizen, ... ), māt (Montzen), māx (Kanne, ... ), māxt (Halen, ... ), meͅxt (Opglabbeek, ... ), mmach (Oost-Maarland, ... ), mòòch (Panningen, ... ), mòòcht (Panningen, ... ), B.v. hae haet geen macht miee.  macht (Oirsbeek, ... ), he het gen macht nemië  macht (Beverlo, ... ), he how ging mach in de erm  mach (Ubachsberg, ... ), Opm.: zoo sljap wiej eine peerik.  macht (Nunhem, ... ), sterk (bn.): (hij is sterk) (Haelen, ... ), hè is sterk (Berg-aan-de-Maas, ... ), sterk (Geistingen, ... ), sterk wie een beer: schterk wie eine bier (Valkenburg, ... ), sterkte: sterkde (Mechelen, ... ), sterktje (Echt/Gebroek, ... ), steͅərktə (Gingelom, ... ) fut, moed || kracht || lichaamskracht (kracht die een zieke geleidelijk verspeelt) [macht, maacht] [N 10 (1961)] || Lichaamskracht (macht, fors). [N 109 (2001)] III-1-2, III-1-4
lichaamsvocht beensap: beinsaap (Kerensheide), beenvocht: beinvoch (Tegelen), beenwater: beinwater (Tegelen), gewrichtsnat: gewrichtsnâât (Tegelen), gəvrextsnoͅət (Achel), gewrichtssmeer: fevrichsjmier (Voerendaal), gewrichtsvocht: gəvrechtsvoͅcht (Leopoldsburg), gewrichtswater: gevrichswater (Ulestraten), gevrichtswater (Neeritter), knokenwater: knokewater (Mechelen), knors: knoos (Stein), leewater: le:jwaeter (Hoepertingen), le:wo:tər (Maastricht), lee:waater (Panningen), leejwaoter (Heijen), leejwater (Blitterswijck, ... ), leejwatter (Meijel), leeuwwater (Mheer), leewaa.ter (Boukoul), leewaater (Mechelen, ... ), leewater (Amby, ... ), leewāter (Grevenbicht/Papenhoven), leewetter (Kortessem), leijwater (Sittard), leiwaater (Heerlerheide, ... ), leiwaoter (Eijsden), leiwater (Amby, ... ), leiwāter (Obbicht), leiwātər (Kinrooi), leiwetter (Wellen), leiweͅttər (Vliermaal), lejwater (Eys, ... ), lejwoͅtər (Beverst), lejwôter (Rosmeer), lewatər (Mechelen-aan-de-Maas), leəwatər (Welkenraedt), lē.wātər (Lanklaar), lēiwottər (Bilzen), lēiwoͅitər (Sint-Truiden), lēīwater (Horn), lēwattər (Sint-Truiden), lēͅiweͅtər (Gelinden), lēͅwātər (Opglabbeek), lĕĕjwater (Afferden, ... ), leͅjwātər (Maastricht), leͅjweͅteͅr (Bommershoven), li.jwater (Klimmen), lieewater (Sevenum), liejwater (Blerick), lieuwater (Herten (bij Roermond)), liewater (Belfeld, ... ), lieëwater (Helden/Everlo, ... ), lieəwater (Arcen), lijwasser (Simpelveld), lijwater (Brunssum, ... ), lijwoater (Gennep), liwa:tər (Beringen), lièwater (Maasbracht), liêwater (Posterholt), liëuwater (Beesel), liëwater (Grubbenvorst, ... ), līēwater (Steyl), lījwater (Hoensbroek), līwaoter (Zonhoven), līwātər (Rotem), līwōtər (Genk), lâêîwoater (Zutendaal), lèijwaoter (Veldwezelt), lèiwater (Herten (bij Roermond)), lèjwaoter (Oost-Maarland), lèjwater (Schaesberg), lèèj waater (Kelmis), léewetter (Wellen), léĕwaater (Stevensweert), léwotter (Bilzen), lêewater (Beegden, ... ), lêijwater (Elen), lêwater (Heer), lɛjwātər (Rekem), t leewater (Roermond), t leiwaater (Klimmen), Alleen in de knie.  leiwater (Elsloo), Bij ziekte.  lîêwater (Oirsbeek), Bij zwelling door stoot of val.  leiwater (Neeritter), moeilijk leesbaar  leevoater (Valkenburg), Niet gebruikt in de nederl. zin van synoviaal vocht, wel water in de lendenen bij pleurislijders.  leejwetər (Kermt), lichaamsvocht: liechemsvoch (Mesch), merg: de mérg oet de kneuk (Oost-Maarland), der merg (Vrusschemig), merg (Baexem), mä:rx (Kanne), mérich (Kerkrade), nat: nat (Tessenderlo), sap: t saap (Maasniel), smeer: sjmè:r (Beegden), smeer (Maastricht), smèèr (Roosteren), sméér (Roosteren), smeersel: smeersel (Maastricht), vocht: fuch (Susteren), hae haet vóch in t kneen (Venlo), het vucht in de gevrichten (Rimburg), t fox (Smeermaas), t vocht (Leveroy), t vocht ùnger de hōēt (Schimmert), voch (Bunde, ... ), vocht (Alken, ... ), voog (Posterholt), vōg (Echt/Gebroek), vōōch (Broekhuizen), vōͅxt (Bree), voͅxt (Sint-Truiden), vòch in de gevrichte (Sittard), vòg (Schimmert), vócht (Ottersum), vôoch (Blerick), vochts: voachts (Middelaar), vuurwater: vuurwater (Urmond), water: et waater (Panningen), et woiter (Tongeren), hae haet water in t kneen (Venlo), t water (Meeswijk, ... ), wa:tər (Neeroeteren), waater (Klimmen, ... ), waaët`r (Kaulille), waitər (Loksbergen), wasser (Kerkrade), water (Baarlo, ... ), water (in ⁄t kneej) (Sevenum), water in de gevrichten (Schaesberg), water tusse de kneuk (Nieuwenhagen), waətər (Maaseik), wātər (Linde), wetter (Diepenbeek, ... ), weͅtər (Opheers), woater (Eksel, ... ), woter (Hees), wōͅtər (Hamont, ... ), wōͅətər (Hamont), woͅitər (Martenslinde), woͅitərt (Tongeren), woͅətər (Neerpelt), wátter inne krij (Hechtel), wòiter (Tongeren), ət wotər (Genk), zeenwater: seenwater (Boeket/Heisterstraat), zeenwaater (Weert), zeenwater (Nederweert), zenwōͅtər (Hamont), zucht: zucht (Haelen), zweet: zweet (Hoeselt, ... ), zweit (Rekem) het leewater (ziekte van de gewrichten; Fr. épanchement de synovi) [ZND 01u (1924)] || leewater [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || Lichaamsvocht ((lee)water, vocht). [N 109 (2001)] || lichaamsvocht (dat zich bijv. in de gewrichten bevindt) [N 10 (1961)] || vochtophoping III-1-2