e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
leunknop van de booromslag boorknop: būǝrknup (Heel), bǭrknup (Posterholt), boortop: bǫwǝrtǫp (Tessenderlo), bovenkop: bǭvǝkǫp (Herten), bovenstuk: buǝvǝstęk (Bilzen), ei: ę.j (Meeswijk), knop: knop (Dilsen), knup (Venlo), kop: kǫp (Bilzen), ronde knop: rǫnǝ knup (Mechelen), schoudersteun: sxawǝrstø̄n (Leopoldsburg) De platronde bol aan de bovenzijde van de booromslagwaarmee men tijdens het boren met de hand of met de borst druk uitoefent op het boorijzer. Zie ook afb. 81. [N 53, 161e; monogr.] II-12
leunspaan geleider: gǝlęjdǝr (Bilzen), gǝlęjǝr (Maastricht), guide: gīt (Leopoldsburg, ... ), legspaan: lęxspān (Neeritter), leunspaan: leunspaan (Dilsen), lø̄nšpān (Heel) De verschuifbare, metalen dwarsbalk waar de draaier met de beitel op leunt wanneer hij deze op het draaiende hout zet. [N 47, 6; N 53, 228b] II-12
leunstoel armstoel: armstoel (Velden), ermsjtool (Roermond), ɛrmstōl (Opoeteren, ... ), ɛrmštōl (Mheer, ... ), fauteuil: fōtøͅi̯ (Leopoldsburg, ... ), fêtùy (Tongeren), fətø&#x0304l (Heppen, ... ), fətøͅi̯ (Posterholt), fətøͅi̯l (Meerssen), Fr. fauteuil  fóttùy (Tongeren), gemakkelijke stoel: gemekkelijke sjtool (Schaesberg), grootstoel: grōtštōl (Sint-Martens-Voeren), groͅatštōl (Epen), gruət štōl (Remersdaal), grūtštōl (Mheer), grūu̯tštōl (Eys), grūətštōl (Gulpen), grø&#x0304t štōl (Remersdaal), gr‧uətšt‧ōl (Sint-Martens-Voeren, ... ), grote stoel: groate sjtool (Guttecoven), groeéte stool (Noorbeek, ... ), groeëte sjtool (Klimmen), groeëtestoēl (Castenray, ... ), grote sjtoal (Vlodrop), groëte stool (Boekend), groîte sjtool (Schimmert), grōatə štōl (Lutterade), grōatə štōͅl (Schinveld), grōtštōl (Sint-Martens-Voeren), grōtə stul (Zichen-Zussen-Bolder, ... ), grōtə štōl (Guttecoven, ... ), grōtə štoͅu̯l (Bingelrade, ... ), grōətə štoͅu̯l (Doenrade), groͅatə štōl (Vijlen), groͅu̯ətə štōl (Valkenburg, ... ), gruət štōl (Remersdaal), gruətə stol (Montzen, ... ), grūsə štōl (Simpelveld), grūtə štōl (Brunssum, ... ), grūu̯tə štōl (Mechelen), gru̯atə stōl (Obbicht), gru̯atə štōl (Berg-en-Terblijt, ... ), grôête sjtóol (Klimmen), grø&#x0304t štōl (Remersdaal), kraamstoel: kramstōl (Eisden, ... ), kraomstool (Echt/Gebroek, ... ), krōͅmstōl (Dieteren, ... ), kro͂ͅmstəl (Lanklaar), leenstoel: laensjtoul (Sittard), lei̯nstul (Tongeren, ... ), lēnstōl (Sint-Pieter), lēnštōl (Remersdaal, ... ), lēͅnstūl (Bilzen), lēͅnštōl (Ulestraten), lēͅnštoͅu̯l (Doenrade), le͂ͅnštōl (Heer), leͅnstul (Rijkhoven, ... ), lèènsjtooël (Mheer), lèènstool (Bree), lø&#x0304nstul (Piringen, ... ), lɛ̄nštoͅal (Heerlen), l‧eͅnst‧ōl (\'s-Gravenvoeren), (alles werd \"lèènstoel\"genoemd)  lèènstoel (Eigenbilzen), lendestoel: leͅndəštōl (Eijsden), lenenstoel: lēͅnəstol (Vroenhoven, ... ), lēͅnəstōl (Tungelroy, ... ), lēͅnəstul (Lauw, ... ), lēͅnəsty(3)̄l (Hees, ... ), lēͅnəštōl (Ulestraten, ... ), linnechtool (Sint-Martens-Voeren), leningstoel: lēi̯neŋstuu̯l (Kermt, ... ), lēneŋstōəl (Hasselt, ... ), leunenstoel: lönestool (Tungelroy), lø͂ͅnəstōl (Heel, ... ), leuningstoel: lø&#x0304neŋstōl (Montfort), lø&#x0304neŋstul (Gennep, ... ), lø&#x0304neŋstūl (Leunen), lø͂ͅneŋstōl (Sevenum), lø͂ͅneŋštōl (Beegden), leunstoel: leunstool (Ospel), lēnstul (Duras, ... ), lēnstuəl (Stevoort, ... ), lēənstuəl (Rosmeer, ... ), lēͅnstol (Lanaken, ... ), lēͅnstōl (Genk, ... ), lēͅnstul (Bilzen, ... ), lēͅnstūl (Martenslinde, ... ), leͅi̯nstul (Rosmeer, ... ), lonstul (Leopoldsburg, ... ), loͅnstū.əl (Borgloon, ... ), läönsjtool (Gulpen), läönstool (Echt/Gebroek, ... ), lènsjtool (Gronsveld), lèùnstool (Gruitrode), lêûnstjool (Nunhem), lëunsjtool (Gronsveld), lø&#x0304.nstōl (Boshoven, ... ), lø&#x0304nstōl (Amby, ... ), lø&#x0304nstoͅu̯əl (Koersel, ... ), lø&#x0304nstul (Beringen, ... ), lø&#x0304nstūl (Lommel, ... ), lø&#x0304ənstōl (Weert, ... ), lønstul (Beringen, ... ), lø͂ͅnstōl (Altweert, ... ), lø͂ͅnštōl (Buggenum, ... ), (leenstool)  leunstoel (Stein), ligstoel: lekstōl (Bree, ... ), lekst‧ōl (Montfort), lexstōl (Bree, ... ), ligzetel: lek˃zītəl (Maaseik, ... ), lex˃zēͅtəl (Hamont, ... ), proost: praos (Blerick, ... ), prāōs (Swalmen), proos (Helden/Everlo), proost (Gennep), pros (Lottum), prost (Meerlo, ... ), prōs (Helden/Everlo, ... ), prōst (Blitterswijck, ... ), prōͅs (Arcen, ... ), prōͅst (Blitterswijck, ... ), proͅst (Afferden, ... ), pròst (Meerlo), prôst (Oirlo), Grootvader zoot in ziene praos zie piepke te rouke  praos (Roermond), is ook gewone gemakkelijke stoel  pròòs (Arcen), meestal rieten  prós (Meijel), Oorspronkelijk zetel van de proost Verklw. präöske  praos (Venlo), oud  prost (Gennep), vero  prōͅ.s (Tegelen), prooststoel: prasstōl (Sevenum), prōͅstōl (Meterik), proͅsstōl (Horst), pruttel: prøtəl (Bleijerheide, ... ), prø̞təl (Lontzen, ... ), prøͅtəl (Eupen, ... ), prøͅtər (Eupen, ... ), rieten proostje: rētə prø͂ͅskə (Reuver), salonstoel: saloonstoel (Nieuwerkerken), sessel (d.): sɛsəl (Eupen, ... ), zessel (Schaesberg, ... ), zeͅsəl (Montzen, ... ), zɛsəl (Bleijerheide, ... ), stoel: štoͅu̯l (Sittard), zetel: zaedel (Sittard), zaetel (Posterholt, ... ), zeejtel (Jeuk), zeetəl (Leopoldsburg, ... ), zeijtel (Sint-Martens-Voeren), zejetel (Jeuk), zetel (Jeuk, ... ), zeətəl (Hoepertingen, ... ), zēi̯ətəl (Kermt, ... ), zētəl (Berbroek, ... ), zēətəl (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), zēʔəl (Kwaadmechelen), zēͅ.təl (Kinrooi), zēͅdəl (Sittard), zēͅtəl (As, ... ), zēͅətəl (Zonhoven, ... ), zĕĕtel (Schimmert), zeͅi̯təl (Heusden, ... ), zeͅʔəl (Kwaadmechelen, ... ), zieͅtəl (Houthalen, ... ), ziətəl (Helchteren, ... ), zītəl (Maaseik, ... ), zi̯ētəl (Gelinden, ... ), zjètel (Sint-Martens-Voeren), zètel (Neeroeteren), zèètəl (Opglabbeek), zéétel (As, ... ), zêtel (Hoeselt), zêtël (Tongeren), zɛtəl (Neerglabbeek, ... ), in onbruik geraakt praØs (voor grootmoeder) - (in vragenlijst niet duidelijk aangegeven waar het bij hoort).  zaedel (Herten (bij Roermond)), soms ook  zètel (Bree), zetelaar: zedeleer (Maastricht, ... ), zēdəlēr (Maastricht, ... ), zēdəlēͅr (Amby, ... ), zēͅdəlēͅr (Limmel), zēͅdəlɛr (Buchten), zēͅtəlēͅr (Geleen), zèèdelèèr (Valkenburg), zédeleer (Maastricht), Grootvader zoot op zien vaste plaats in ziene zaedeleer  zaedelee:r (Roermond), zetelsstoel: zaedelssjtoul (Sittard), zetelstoel: zaedelieër (Herten (bij Roermond)), zaedelsjtoo:l (Roermond), zetelstoel (Beverlo, ... ), zetelstool (Neerharen), zetəlstuəl (Ulbeek, ... ), zētəlstoͅu̯l (Paal, ... ), zētəlstul (Hoepertingen, ... ), zētəlstuəl (Ulbeek, ... ), zēͅ.təlst‧ōl (Opgrimbie, ... ), zēͅdəlstōl (Asenray/Maalbroek), zēͅtəlstōl (Nederweert, ... ), zēͅtəlštōl (Susteren), zeͅi̯ətəlstul (Beverlo, ... ), zīi̯təlstūəl (Hoepertingen, ... ), zi̯ɛtəlstuu̯əl (Heers), zi̯ɛtəstuu̯əl (Heers), zɛtəlstūl (Mettekoven, ... ), van bamboe of biezen gevlochten leunstoel met hoge rug, welke reeds bestemd was voor grootmoeder of grootvader.  zēͅtəlštōl (Herten (bij Roermond)), zorg: zeərex (Bree, ... ), zorg (Heythuysen, ... ), zurrĕg (Weert, ... ), zörch (Sittard), zörg (Boekend, ... ), zörgen (Arcen), zörreg (Klimmen, ... ), zørx (Oostham, ... ), zørəx (Eksel), zø͂ͅrx (Gennep, ... ), zøͅrx (Berg-en-Terblijt, ... ), zøͅrəx (Hamont, ... ), zürg (Schimmert), Zèt diech in de zörreg en steek d¯n piep op  zörreg (Maastricht), ö: van löss  zörg (Ell), zorgstoel: zorgsjtool (Nunhem), zorgzetel: zøͅrx˃zēͅtəl (Opitter, ... ) armstoel || armstoel, gemakkelijke stoel || een leuningstoel [ZND 30 (1939)] || een leuningstoel (fauteuil, zetel) [N 56 (1973)] || Een leunstoel met een hoge brede rug, waaraan soms zijstukken zijn aangebracht (zorg, zorgstoel, zetel) [N 79 (1979)] || een leunstoel, fauteuil [N 02 (1960)] || fauteuil || houten leuningstoel met hoge rug || Lehnstuhl, Grossvaterstuhl || leuningstoel [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || leunstoel [ZND 03 (1923)] || leunstoel, grootvaderstoel || leunstoel, luie stoel || leunstoel, zetel || oude leunstoel || ouderwetse leunstoel || rieten fauteuiltje || rieten leuningstoel || ruststoel || stoel met armleuning behorend bij een meublement || zetel || zetel (in riet of wis) || zorg III-2-1
leurder <omschr.> een die de deuren afgaat: ps. omgespeld volgens Frings.  ēͅi̯nə dēͅ də d"ərən āfxēͅi̯t (Lanklaar), <omschr.> een die langs de deuren gaat: eine dè langs de deure ging (Nieuwstadt), <omschr.> een die langs de deuren komt: eine dèè langs de diêre kimpt (Bree), <omschr.> hij gaat langs de deur: ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  (h)e gēīt langs de dour (Puth), <omschr.> hij komt langs de deur: (h)e kump langs de dour (Puth), <spec.> barenschurger: Van Dale: schurgen, (gew.) schuieren, met een kruiwagen vervoeren.  baaresjurger (Klimmen), <spec.> bezemenkramer: Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  besseme-krieëmer (Klimmen), <spec.> duppeschurger: Van Dale: schurgen, (gew.) schuieren, met een kruiwagen vervoeren.  duppesjurger (Klimmen), <spec.> groentekerel: greuntekael (Klimmen), <spec.> kuikenskramer: vgl. Sittard Wb. (pag. 203): kuukekreemer, koopman in pluimvee.  kúúkeskrieëmer (Klimmen), <spec.> viskerel: vgl. Sittard Wb. (pag. 471): vösj, vis.  vösjkael (Klimmen), bedelaar: baedelaer (Oirsbeek), be[i}delèr (Rotem), beddeleer (Kerkom), beddeleeər (Hoepertingen), beddeleͅr (Hoepertingen), beddelər (Hoepertingen), bedelaar (Bevingen, ... ), bedeleer (Berbroek, ... ), bedeler (Bilzen), bedəleər (Wellen), beideler (Piringen), bejdeleir (Elen), bēͅdelēͅr (Bree), bēͅdēleir (Kuttekoven), bēͅdēͅler (Bree), bēͅdəlēͅr (Molenbeersel), biedelier (Hasselt), bijədelijər (Alken), bè:dəlè:r (Opoeteren), bèdeleer (Kaulille), bèdelèer (Gruitrode), bèdelèr (Genk, ... ), bèèdeleer (Vechmaal), bédelaar (Elen), bêddeler (Tongeren), bêdelar (Rijkhoven), büədelër (Kaulille), bɛdeliər (Zepperen), bɛdəli[e}r (Geistingen), bɛdəlɛr (Genk), bɛtəlɛr (Neerglabbeek), cf aimer  baideler (Riemst), Fr. air  bièdelair (Rotem), ps. omgespeld volgens Frings.  bēͅdəlēͅr (Waterloos), beͅdəleͅr (Wellen), bedelkramer: beddelkriëmer (Noorbeek), berber: bèbèr (Beverlo), bèrbèr (Paal), bing: ps. omgespeld volgens Frings.  beŋ (Bree), bottie: ps. omgespeld volgens Frings.  boͅti (Hoeselt), colporteur (fr.): colporteujr (Borgloon), colporteur (Wellen), kalperteur (Opoeteren), kolporteur (Sittard, ... ), kolportø͂ͅr (Zichen-Zussen-Bolder), gangelaar: gengeleer (Roermond), gengeler (Grubbenvorst), ongunstig  gengeler (Sevenum), handelaar: handjelier (Tungelroy), handelsman: handelsmaan (Eygelshoven), Opm. de a (van man) is iets gerekt.  handelsman (Leuken), huifkar?: hufker (Opglabbeek), huiskoopman: Opm. de oe (van "hoes") gerekt uitspreken.  ⁄ne hoes-koupman (Tegelen), huissierder (<fr.): hauseerder (Venlo), hoezeerder (Heerlen), hoezieror (Vaals), hŏĕserər (Eupen), hŭseerer (Eupen), huissierman (<fr.): husiermaa (Lontzen), karretjeskoopman: kerkes koupman (Sittard), karretjesman: ps. omgespeld volgens Frings. Onder de a (van "man") staat nog een rondje; dit heb ik niet meegenomen in de omspelling. Misschien bedoelt invuller een "a met een rondje erboven"(en dus omgespeld: a)?  keͅrkəsman (Bocholt), ketellapper: kettellepper (Vliermaalroot), koopman: koopman (Gulpen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  enne kāūpman (Schimmert), kramer: (mas)krîêmer (Haelen), der krieëmer (Klimmen), eine krejmer (Born), ene kramer (Jabeek), ene krîêmer (Oirsbeek), enne kremmer (Oirlo), enne kriëmer (Tegelen), enne krîêmer (Panningen), fòddele kremer (Roermond), inne krieëmer (Eygelshoven, ... ), kramer (Houthalen), kraomer (Velden), kre-emer (Maasbracht), kreemer (Maasniel, ... ), kremer (Herten (bij Roermond), ... ), kremmer (Meijel, ... ), krĕĕmer (Nunhem), kriaemer (Echt/Gebroek), krie-ëmer (Bleijerheide), kriemer (Arcen, ... ), kriemər (Schaesberg), krieëmer (Baarlo, ... ), kriĕmer (Maastricht), krie‧mer (Weert), krimmer (Waubach), kriëmen (Velden), kriëmer (Blerick, ... ), kriəmər (Mechelen-aan-de-Maas), krī[e}mer (Opoeteren), krīēmer (Reuver, ... ), krämer (Geleen), krèmmer (Middelaar), krèèmer (Heythuysen, ... ), kréəmər (Holtum), krêmer (Linne, ... ), krêêmer (Nunhem), krîêmer (Beegden, ... ), krîêmər (Eys), (= kramer).  (kuke)krieëmer (Boeket/Heisterstraat), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  kriemer (Welten), Algemene opmerking: invuller twijfelt over het spellingssysteem (Veldeke). Aangezien de lijst normaal (dus in gewoon Nederlands) is ingevuld, heb ik de lijst letterlijk overgenomen, dus niet(s) omgespeld!  ’n krīēmer (Eijsden), Opm. als het kleinwaren betreft zoals lint, schoenveters enz.  krijemer (Mechelen), Opm. dit is een persoon die met zijn wagen of kar erop uittrekt.  kriëmer (Venlo), Opm. is vroegere benaming.  kriemer (Gronsveld), Opm. zelfs eine moneka kreëmer - die harmonica speelt.  kreëmer (Maasbracht), Opm. zie vraag 23.  eine kremer (Schimmert), ps. invuller geeft alleen een antwoord op de persoon: krÔëmer (ps. boven de ë staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen).  zie toelichting (Heythuysen), ps. invuller heeft geen spellingssyteem genoteerd, dus letterlijk overgenomen (niet(s) omgespeld!).  krīēmer (Waubach), ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  krie:mer (Herten (bij Roermond)), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  krīēmer (Oost-Maarland), ps. letterlijk overgenomen.  krīejemer (Egchel), ps. niet omgespeld! Boven de ë staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen.  krĭëmer (Heythuysen), kruier: enne kruër (Oirlo), kruujer (Grubbenvorst, ... ), krŭŭjər (Meterik), landleurder: ps. omgespeld volgens Frings.  lantl"rdər (Gelieren/Bret), lappenkerel: de lappekêl (Oirlo), leurder: (ront)lōͅrdər (Zepperen), eine leurder (Bree), l"[ə}rdər (Oostham), l"rdĕr (Vroenhoven), l"rdər (Alt-Hoeselt, ... ), leerder (Peer, ... ), lerder (Genk), leu[ə}rder (Ulbeek), leuerder (Bolderberg), leurder (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), leurdər (Kwaadmechelen, ... ), leuërder (Duras), leuərder (Tessenderlo), lierder (Hasselt), lōrdər (Rekem), lōͅrdər (Herk-de-Stad), loͅrdər (Leopoldsburg), luierder (Oostham), lurder (Vucht), lurdər (Heppen), luërder (Groot-Gelmen), léurdër (Lanklaar), léúrdər (Genk, ... ), léərdər (Oud-Waterschei), löjrdər (Borlo), löərdər (Kwaadmechelen), lørdĕr (Neerpelt), lørdər (Beringen, ... ), lø͂ͅrder (Diepenbeek), ⁄ne leurder (Tegelen), [allicht schrijf- of overtikfout: r vergeten?, rk]  loͅder (Leopoldsburg), ps. invuller heeft hierbij geen fonetische notering gegeven.  leurder (Halen, ... ), ps. invuller heeft hiervoor geen fonetische notering gegeven.  leurder (Oud-Waterschei), ps. omgespeld volgens Frings.  l"rdər (Bocholt, ... ), l"ərdər (Wellen), lēi̯ərdər (Spalbeek), lērdər (Hasselt, ... ), li̯ørdər (Tongeren), lørdər (Bree, ... ), lø͂ͅi̯rdər (Rummen), lø͂ͅrdər (Lanklaar, ... ), løͅi̯rdər (Borgloon, ... ), løͅrdər (Niel-bij-St.-Truiden, ... ), nə lērdər (Hasselt, ... ), nə lørdər (Peer), ənə l"rdər (Borgloon), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.  ⁄lørdər (Neerpelt), ps. omgespeld volgens IPA.  l"rdər (Achel, ... ), leͅur’dər (Gelinden, ... ), lyi̯ørdər (Tongeren), løərdər (Rotem), lø͂ͅrdər (Rummen), weinig gebruikt  leurder (Bevingen), lommelenkerel: lommellekael (Klimmen), lommelenkramer: lómelekrièmer (Berg-en-Terblijt), lômmelekriemer (Gronsveld), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  loemmele-krieëmer (Klimmen), man: maan (Genoelselderen), marchal: vgl. Bree. Wb. (pag. 286): marsjang, handelaar. Vgl. Fr. marchand. Soms hoort men het verbasterde marsjal.  marsjal (Bree), mərsjal (Beek (bij Bree)), marchand (fr.): marchang (Stokrooie), marsjang (Eksel, ... ), maršaŋ (s-Herenelderen), marša͂ (s-Herenelderen), marXan (Leopoldsburg), maschang (Paal), mersjang (Stevoort), ps. omgespeld volgens Frings.  maršan (Ophoven), maršaŋ (Opglabbeek), mər⁄šāŋ(s) (Boekt/Heikant), vgl. Bree. Wb. (pag. 286): marsjang, handelaar. Vgl. Fr. marchand. Soms hoort men het verbasterde marsjal.  marsjang (Bree), marskramer: marsjkrièmer (Houthem), marsjkrīēmer (Hoensbroek), marskramer (Grathem, ... ), marskraomer (Helden/Everlo), marskriemer (Wijk), misprijzend: misprijzend (Tungelroy), moesjiemasjie: vroeger  moezemachie (Wellen), opkoper: opkuiper (Puth), pannenlapper: [i.e. ketellapper???, rk]  pannelepper (Mechelen-Bovelingen), reizende winkelier: reizend winkelier (Oirlo), reiziger: ps. omgespeld volgens Frings.  ⁄rēͅi̯zēgər(s) (Boekt/Heikant), rondleurder: runtløͅrdər (Mechelen-aan-de-Maas), røͅntlø͂ͅrdər (Borgloon), rondloper: rondleiper (Neeroeteren), rondleuper (Mechelen-Bovelingen, ... ), rondleurder (Stokkem), rondleuəper (Hoepertingen), rondlijper (Neeroeteren), rondloeper (Gruitrode), rondlopər (Vroenhoven), rondlōper (Genk), rondluiper (Hoepertingen), rondluipèr (Grote-Brogel), rondluper (Paal), rondluuper (Stevoort), rontluiper (Gelinden), roondleeper (Rosmeer), roondleuper (Sint-Martens-Voeren), roondlèper (Rosmeer), roond⁄leuper (Mheer), roŋluipər (Hasselt), rōndluiper (Lanaken), roͅndlypər (Zonhoven), rò[u}ndlø͂ͅ⁄pər (Mechelen-aan-de-Maas), (= een rondloper).  eine rontj luiper (Grevenbicht/Papenhoven), ps. omgespeld volgens Frings.  rōntlø͂ͅpər (Teuven), rūntløͅi̯pər (Opglabbeek), ronselaar: rònselaer (Sittard), schooier: enne schôjer (Oirlo), schoeier (Hasselt, ... ), schoejer (Venlo), schooier (Houthalen, ... ), schuier (Opglabbeek), schū[i}jer (Neerpelt), schŭĕr (Neerpelt), sjoejer (Tungelroy), sjūəjər (Opoeteren), sXoͅiər (Zolder), šū[j}ər (Molenbeersel), šu‧ər (Genk), ps. omgespeld volgens Frings.  šūi̯jər (Waterloos), schurger: Van Dale: schurgen, (gew.) schuieren, met een kruiwagen vervoeren.  schörger (Velden), sjörger (Reuver), sjürger (Kessel), sjachelaar: sjachelair (Molenbeersel), sjacheler (Weert, ... ), sjaggeleer (Maasniel), ps. omgespeld volgens Frings.  šaxəlēͅr (Opglabbeek), šaxəleͅr (Hoeselt), ps. stoottoon.  sjachel‧eer (Maasniel), sjacheraar: sjacherêêr (Hoensbroek), spinselenkerel: Van Dale: spinsel, wat gesponnen wordt of is.  sjpensele keel (Guttecoven), sjpénselle-kael (Klimmen), spinselenkramer: Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssysteem Veldeke, maar met een vraagteken erachter; de lijst is gewoon in het "Nederlands"ingevuld en heb het daarom maar letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  sjpensele-krieëmer (Ulestraten), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  sjpensele-krieëmer (Klimmen), Van Dale: spinsel, wat gesponnen wordt of is.  sjpenselekrièmer (Berg-en-Terblijt), sjpénselle-krieëmer (Klimmen), stoffenmarchand: stoefemarchang (Rotem), teut: ps. omgespeld volgens Frings.  tøt (Lommel), tjokker: ?WNT: tjokken (II), Onomatopee. Stooten, schokken, stampen.  tsjoeker (Genk), tjoktjok: zjoukzjouk (Millen), ?WNT: tjokken (II), Onomatopee. Stooten, schokken, stampen.  sjok-sjok (Lanaken), sjoksjok (Rekem), tjoek-tjoek (Beverlo, ... ), tjoetjoek (Heusden), tjouk-tjouk (Lommel), tjuktjuk (Neerpelt, ... ), tsjoek tsjoek (Genk), Noord-Afrikaan  tchok-tchok (Genk), Opm. bij klederen.  tjôktjôk (Kinrooi), ps. omgespeld volgens Frings.  šukšuk (Rosmeer), tjoktjok (Lommel), tšoͅk tšoͅk (Rummen), tšuktšuk (Halen), tšūk tšūk (Opglabbeek, ... ), ps. omgespeld volgens Frings. De -tekentjes heb ik geïnterpreteerd als een "glottishslag"(¿).  tʔōk tʔōk (Stokkem), venter: eine venter (Roermond, ... ), ene venter (Heerlerheide), venten (Heerlerheide), venter (Echt/Gebroek, ... ), ventər (Swalmen), vènter (Broekhuizenvorst, ... ), Algemene opmerking: deze vragenlijst/dit antwoord zo letterlijk mogelijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  vènter (Maastricht, ... ), Opm. dit is de huidige benaming.  venter (Tegelen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  vēnter (Heugem), vēntər (Heer), ps. omgespeld volgens Frings.  veͅntər (Herk-de-Stad), uitzonderlijk gebruikt  venter (Elen), verkoopman: verkuupman (Rijkhoven), voddelenkramer: voddelekriēmer (Reuver), voddenkramer: voddekrieëmer (Tungelroy), voddenman: voddeman (Vliermaalroot), voddemun (Melveren), voyageur (fr.): vŏĕjəzjéér (Meeuwen), ps. omgespeld volgens Frings.  vōjə⁄zør(s) (Boekt/Heikant) een venter (die van deur tot deur waren verkoopt) [ZND 28 (1938)] || handelaar || Inventarisatie uitdrukkingen voor: "op koopmanschap gaan"= erop uittrekken om zijn waren te verkopen? Zo neen, welke andere uitdrukking. Geeft u nauwkeurig de uitspraak aan. [N 21 (1963)] || koopman die met zijn waren langs de deuren gaat? [N 21 (1963)] || kramer [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || Kramer. [ZND 36 (1941)] || leurder; Hoe werd de man genoemd die dat deed? [DC 48 (1973)] III-3-1
leuren <omschr.> commerce langs de deur doen: heer dèt kemmerse langs de deur (Wijk), aan de man brengen: aan der man bringe (Klimmen), bedelen: bedele (Bree), bedelen gaan: ps. omgespeld volgens Frings.  beͅdələ goͅn (Wellen), commercen (<fr.): commèrcen (Eksel), ps. omgespeld volgens Frings.  comeͅrsə (Herk-de-Stad), de baan doen: ps. omgespeld volgens Frings.  də bou̯ən dyn (Spalbeek), de boer afgaan: de boer aafgoan (Maastricht), de boer opgaan: de boer op gaon (Sittard, ... ), de boer op goan (Obbicht, ... ), de boer opgaon (Sittard), de boer opgoan (Sittard), de boor op gaon (Kinrooi), de boor op goan (Weert), de boor opgaon (Haelen), den boer opgaon (Venlo), der boer op (Gulpen), der boer ōp goa (Hoensbroek), der bōēr op gaon (Klimmen), dÚn boer op gaon (Tegelen), hae geit mèt manefakteure de boer op (Tegelen), Opm. meestal aan de boerderijen, de waren te koop aanbieden.  de boor op gaon (Neeritter), Opm.:  hae geit de boer op (Sittard), Opmerkingen (zie bijlage):  és kree.mer de boer op gao.n (Maasniel), ps. deels omgespeld volgens Frings.  de boer upgoͅn (Halen), ps. omgespeld volgens Frings.  də būr up goͅn (Zelem), de commerce (fr.) opgaan: ps. omgespeld volgens Frings.  də kəmeͅrs oͅp (Diepenbeek), də kəmeͅrzoͅpxōͅn (Hasselt), de deuren maken: de deure make (Kinrooi), de leur opgaan: ps. omgespeld volgens Frings.  də lor oͅpguən (Oud-Waterschei), de mensen afgaan: de minse aefgoan (Weert), de waren aan de man brengen: ps. omgespeld volgens Frings. Tussen de "a met een rondje en een punt erboven"staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "a met een rondje en een punt erboven"omgespeld: å.  də wa͂rə an də man breͅŋə (Gelieren/Bret), de waren op de rug met de kramer uittrekken: de waren op de rug mit de krĕĕmer oettrĕkke (Nunhem), de weg opgaan: der waeg op gaon (Klimmen), eropuit gaan: d⁄r op uut goan (Weert), ps. omgespeld volgens Frings.  təroͅpøətgōͅn (Hasselt), eropuit gaan om te verkopen: ps. omgespeld volgens Frings.  ər oͅp ūt gaon ōͅm tə veͅrkōͅu̯pə (Lanklaar), eropuit trekken: d⁄r op uuttrèkke (Weert), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  drop oetraekke (Welten), ps. invuller heeft geen spellingssyteem genoteerd, dus letterlijk overgenomen (niet(s) omgespeld!).  dròp ōē.t trekke (Waubach), eruit gaan: d⁄r uut gaoṇ (Milsbeek, ... ), gangelaren: gengelaere (Grubbenvorst), het land afgaan: ’t land aafgaon (Sittard), huizeren: [häusern]  hŏĕserə (Eupen), WNT: huizeeren, huizieren, 2. (met iets) van huis tot huis -, langs de huizen loopen; eene in t Hd. zeer gewone betekekenis, en bepaaldelijk gebezigd van (mars)kramers of leurders.  hoezierə (Vaals), huizeren gaan: hoezere goa (Hoensbroek), klinken schuren: ps. omgespeld volgens Frings.  kleͅŋkə šurə (Diepenbeek), kramen: krieëme (Baarlo), kriëmen (Venlo), kräme (Geleen), Opm. de persoon die het doet noemt men: kriëmer.  kriëme (Blerick), ps. omgespeld volgens Frings.  krūmə (Hasselt), krameren: kremere (Schimmert), kremmere (Meijel, ... ), kriemere (Arcen, ... ), krieëmere (Neeritter), kriëmere (Broekhuizenvorst, ... ), kruieren: kruujere (Meerlo), langs de deur gaan: langs de deur gaon (Reuver, ... ), langs de deur goan (Berg-en-Terblijt), langs de duur goan (Weert), langs də dīēr gaoən (Beek (bij Bree)), langs gen duur goo (Schaesberg), ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  langs de duŭr goĕ (Heerlerheide), langs de deur lopen: langs de deur loape (Stokkem), langs de deur verkopen: langs de dūūr verkoope (Waubach), langs de deuren gaan: langs de deure gaon (Kinrooi, ... ), langs de dūūre gao (Hoensbroek), langs de däöre gaon (Echt/Gebroek), ps. letterlijk overgenomen!  mit get langs de deuure gâôĕ (Oirsbeek), langs de deuren lopen: Opm. zangerig.  langs de deure loope (Wolder/Oud-Vroenhoven), langs de deuren trekken: Opm. de gegeven uitdrukking kent men hier niet.  langs de deùren trèkken (Roosteren), langs de deuren verkopen: langs de deure verkoupe (Susteren), leuren: leueren (Bolderberg), leure (Bree, ... ), leuren (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), lurrə (Heppen), luëre (Groot-Gelmen), lèùərə (Kwaadmechelen), lééərə (Oud-Waterschei), léúrə (Genk, ... ), löjrə (Borlo), ps. omgespeld volgens Frings.  l"rə (Peer), lērə (Hasselt), lēərə (Kermt), lørə (Oud-Waterschei, ... ), løͅi̯rə (Halen), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.  løͅrən (Neerpelt), ps. omgespeld volgens IPA.  lørə (Rotem), leuren gaan: ps. omgespeld volgens Frings.  løi̯rə goͅaŋ (Borgloon), marchallen: mérsjallen (Eksel), marchanderen (<fr.): marchanderen (Gulpen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  marsjandēre (Heerlen), markten: merretten (Egchel), mêrte(n) (Geistingen), ps. omgespeld volgens Frings.  meͅrəkə (Rummen), met de kramerskar rondtrekken: mit de krĕĕmersker rondj trĕkke (Nunhem), met de pak gaan: met de pak goan (Weert), naar de markt gaan: ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  nō də mērrət gōōn (Heer), ps. niet omgespeld!  no də merk goan (Rummen), ps. omgespeld volgens Frings.  no gənə mɛt xūə (Teuven), nø də meͅrt gøn (Lummen), neven de deur gaan: nevve de deurgaon! (Oirlo), op commerce (fr.) gaan: heer gèt op kèmmerse (Wijk), op commerce gaon (Roermond), op kəmers gaon (Holtum), ps. bij benadering omgespeld volgens Frings. Boven de "u"(omgespeld: ?) staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "u"omgespeld.  oͅp kəmeͅrs gəu̯~n (Bocholt), ps. invuller heeft hierbij geen fonetische notering gegeven.  op cemerce gaon (Mechelen-aan-de-Maas), ps. omgespeld volgens Frings.  ob komeͅrs gən (Zolder), op komeͅrs gōͅ~nə (Lommel), op komɛrsgoͅn⁄ (Lommel), op kou̯meͅrs xōͅn (Kinrooi), op kəmeͅrs gon (Spalbeek), op kəmeͅrs gōͅn (Opglabbeek), op kəmeͅrs goͅn (Opheers), ōp ⁄kəmēͅrs ⁄x"n (Boekt/Heikant), oͅp komeͅrs gōͅən (Kaulille), oͅp koͅmeͅrs gōͅən (Hamont), oͅp koͅmeͅrs gū(ə)n (Bocholt), oͅp kəmeͅrs (Hoeselt), oͅp kəmeͅrs gon (Hoeselt), oͅp kəmeͅrs gōͅn (Ophoven, ... ), oͅp kəmeͅrs gōͅən (Bree), oͅp kəmeͅrs xōͅn (Opglabbeek), oͅpkoͅmeͅrs goi̯n (Diepenbeek), ə gēͅi̯t oͅp kōmeͅrs (Stokkem), ə gēͅi̯t oͅp kəmeͅrs (Stokkem), ps. omgespeld volgens IPA.  oͅp kəmeͅrs goͅən (Achel), oͅp kəmeͅrsxūən (Rotem), op commerce (fr.) uitgaan: ps. omgespeld volgens Frings.  oͅp kəmeͅrs ōt gon (Borgloon), op commissie gaan: op kommiesje gao(n) (Puth), op de handel gaan: d⁄n hanjel op (Herten (bij Roermond)), op de haengel gaon (Urmond), op de hànjel goan (Guttecoven), op den handel gaon (Middelaar), op den hanjel gaon (Beegden), op den hanjel goan (Echt/Gebroek), op der handel gouwe (Mechelen), op ten handel (Geulle), op ten hanjel gòòn (Roermond), oppe hanjel (Swalmen), oppe hanjel goan (Ell), oppen handel gaon (Vlodrop), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  op d’r handel gao (Klimmen), Algemene opmerking: invuller twijfelt over het spellingssysteem (Veldeke). Aangezien de lijst normaal (dus in gewoon Nederlands) is ingevuld, heb ik de lijst letterlijk overgenomen, dus niet(s) omgespeld!  op d’n handel goeën (Eijsden), Opm. bij afmijnen.  ŏp d’r handel g-a͂ (Heerlen), Opm. voor koop en verkoop.  op den handel gaon (Tegelen), Opm. zowel kopen als verkopen.  oppen hanjel gaon (Maasbracht), op de handel uitgaan: (= op de handel uitgaan).  op de hanjel oetgaon (Grevenbicht/Papenhoven), ps. invuller heeft geen spellingssyteem genoteerd, dus letterlijk overgenomen (niet(s) omgespeld!).  op d’r handel ōē.t goa (Waubach), op de sjachel gaan: op de sjaggel gaon (Maasniel), op geschft (du.) uitgaan: ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  op geschäf ōētgāōn (Jabeek), op handel gaan: op hanjel (Herten (bij Roermond)), op koopmanschap gaan: Opm. gegouwe = gekocht.  op koupmansjap gegouwe (Mechelen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  op kaupmanschap gōān (Schimmert), op sjachel gaan: ps. omgespeld volgens Frings. Boven de o (omgespeld: o) staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de o omgespeld.  oͅp šaxəl go^n (Lanklaar), over land gaan: ûûver land gaon (Klimmen), presenteren: ps. omgespeld volgens Frings.  prəsəntēͅrə (Rosmeer), reizen: ps. omgespeld volgens Frings.  rēͅi̯zə (Wellen), reͅi̯zə (Smeermaas), rond de deuren gaan: ps. omgespeld volgens Frings. Boven de "#"staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "#"omgespeld.  rōnd də dørə goͅ~an (Wintershoven), schooien: schoaje (Linne), schoeje (Venlo), schurgen: sjürge (Kessel), door persoon van minder allooi  sjörgen (Beesel), sjachelen: sjachele (Molenbeersel), sjachelen (Egchel), sjaggele (Maasniel), sjacheren: sjagere (Grathem), sjaggere (Maasniel), sjouwen: sjauwe (Baexem), spinselen kramen: Van Dale: spinsel, wat gesponnen wordt of is.  sjpensele krième (Houthem), talven: vgl. Sittard Wb. (pag. 419): talve, (Bargoens) bedelen.  talleve (Sittard), uitgaan: ps. omgespeld volgens Frings.  hēͅgēͅi̯dōut (Maaseik), ou̯txun (Maaseik), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de u (van ...xun) staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de u omgespeld.  ōutxu^n (Maaseik), uitvaren: oetvaare (Tegelen), van deur tot deur gaan: ps. omgespeld volgens Frings.  van d"r toͅt d"r gwø (Zichen-Zussen-Bolder), veil houden: ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld volgens Veldeke, zoals opgegeven als spellingssysteem).  vēīl haoje (Boeket/Heisterstraat), venten: vente (Geleen, ... ), venten (Echt/Gebroek, ... ), vènte (Broekhuizenvorst), Opm. de gegeven uitdrukking kent men hier niet.  centen langs de deur (Roosteren), Opm. oetvare is de naam van wat de tuinders uit Venlo e.o. vroeger deden als ze naar de grote duitse steden gingen om hun groenten te verkopen.  vente (Velden), voyageren (<fr.): vŏĕjəzjéérə (Meeuwen), ps. omgespeld volgens Frings.  vujəšēəzə (Wellen), vragen of get veil is: vraoge of get veil is (Puth), z. toel.: (St. Pieter).  spabbelebank (Heugem) Inventarisatie uitdrukkingen voor: "op koopmanschap gaan"= erop uittrekken om zijn waren te verkopen? Zo neen, welke andere uitdrukking. Geeft u nauwkeurig de uitspraak aan. [N 21 (1963)] || koopman die met zijn waren langs de deuren gaat? [N 21 (1963)] || leuren; Kent u een oud woord voor te voet met de handelswaar langs de huizen gaan van deur tot deur zoals bijvoorbeeld marskramers en ketellappers deden? [DC 48 (1973)] III-3-1
leven leven: znd 34, 82a;  leejven (Diepenbeek, ... ), leeuve (Montenaken), leeve (Beverst, ... ), leeven (Bilzen, ... ), leevə (Borgloon, ... ), leive (Hechtel, ... ), leiven (Paal), lejve (Wellen), lejəvə (Hoepertingen), leve (Beverlo, ... ), leven (Borlo, ... ), levə (Eisden, ... ), li-even (Ulbeek), lieeven (Sint-Lambrechts-Herk), liejəvə (Alken), lieven (Maaseik, ... ), lievə (Helchteren, ... ), lieëve (Hasselt), lij(ə)və (Gutshoven), lijve (Ophoven), liêêvən (Rekem), liëve (Alken), līēvə (Houthalen), lèjeve (Meldert), lève (Mal, ... ), lèven (Bocholt, ... ), léve (Neerglabbeek), lévə (Lanaken), lééve (Genk, ... ), lééven (Bocholt), léévə (Beek (bij Bree), ... ), léévən (Hamont), lêevə (Stevoort), lêve (Lommel), lêven (Neeroeteren, ... ), lêvən (Eigenbilzen), lîevə (Gelinden, ... ), v: znd 34, 82a;  leeve (Tessenderlo), levw (Beringen), lèven (Val-Meer) leven; op het einde van zijn leven [ZND 34 (1940)] III-2-2
leven (zn) leven: Iievə (Nieuwerkerken), laeve (Genk, ... ), laiven (Hechtel, ... ), leejven (Diepenbeek), leejvə (Diepenbeek), leeuve (Montenaken), leeve (Bilzen, ... ), leeven (Bocholt, ... ), leevə (Beverlo, ... ), leive (Kaulille, ... ), leiven (Hechtel, ... ), leivə (Zonhoven), lejeven (Hoepertingen), lejve (Helchteren, ... ), lejəvə (Hoepertingen), leve (Beringen, ... ), leven (Beringen, ... ), levə (Eisden, ... ), leëve (Kortessem), li-even (Ulbeek), li-jəve (Alken), lieeven (Sint-Lambrechts-Herk), liejeve (Hasselt, ... ), liejven (Sint-Lambrechts-Herk), lieve (Hasselt, ... ), lieven (Heusden, ... ), lievə (Zonhoven, ... ), lieëve (Hasselt, ... ), liievə (Zepperen), lijeve (Alken, ... ), lijve (Ophoven), lijəvə (Gutshoven), live (Ophoven), lië.ve (Hasselt, ... ), liëve (Alken, ... ), liëven (Ulbeek), līēvə (Borgloon), ljêêvən (Diepenbeek), läven (Peer), lèjeve (Meldert), lève (Bree, ... ), lèven (Achel, ... ), lèvə (Beverst), lèève (Meldert), léffə (Neerglabbeek), léven (Sint-Huibrechts-Lille), lévvə (Bilzen), lévən (Hamont), léév (Mettekoven), lééve (Genk, ... ), lééven (Neerpelt), léévə (Beek (bij Bree), ... ), léévən (Bocholt, ... ), lê"ve (Beverlo), lêeve (Stevoort), lêve (Lommel), lêven (Eigenbilzen, ... ), lêvən (Eigenbilzen), lêêve (Stevoort), lêêvə (Niel-bij-St.-Truiden), lîeve (Nieuwerkerken, ... ), lîevə (Gelinden, ... ), lîêvə (Heers, ... ), ae = è  laeve (Tungelroy), mensenleven: meenslaeve (Castenray, ... ) leven || leven (zn) || leven (zn.) || leven; in de fleur van zijn leven [ZND 35 (1941)] || leven; op het einde van zijn leven [ZND 34], [ZND 34 (1940)] || mensenleven III-2-2
leven (zn.) leven: lîêvə (Meeswijk), zn  laeve (Altweert, ... ) leven || leven (zn.) III-2-2
levend vlees onder de huid bloedvlees: bloedvlees (Lauw), bloeët vlieës (Beverlo), blutflis (Houthalen), d bloͅuət flis (Hasselt), t blôôt vleisch (Puth), B.v. onder `t vel zit het bloedvliehjes.  bloedvliehjes (Peer), leven, het -: `t laeve (Urmond), `t leve (Bokrijk), `t lééve (Stein, ... ), et leave (Bocholtz), et leeven (Leopoldsburg), et leve (Tongeren), et léé.ve (Panningen), et lééve (Nieuwenhagen), het leve (Diepenbeek), het leven (Alken), het lève (Maasbracht), het lèève (Baexem), het lééve (Thorn), ien t lèève (Veldwezelt), in `t lèèven (Hechtel), lae:ve (Kaulille), laeve (Baarlo, ... ), laive (Maasniel, ... ), leeve (Bunde, ... ), levə (Achel), leëve (Hoensbroek), lē:və (Lanklaar), lēēve (Ulestraten), lēͅvə (Bree, ... ), leͅf (Opheers), leͅif (Gingelom), leͅvə (Opglabbeek, ... ), lievə (Meeswijk), liéeve (Mesch), lâêve (Oirsbeek), läeve (Blerick), lève (Broekhuizen, ... ), lèève (Middelaar, ... ), lééve (Elsloo, ... ), lëeve (Schimmert), lɛ.və (Neeroeteren), s lééve (Heerlen), t laeve (Baexem, ... ), t leave (Voerendaal), t leeve (Buchten, ... ), t leeven (Eksel), t leve (Eksel, ... ), t leëve (Mheer, ... ), t lēēve (Roosteren, ... ), t lēve (Roermond), t lēvə (Achel), t leͅivə (Lommel), t leͅvə (Neerpelt, ... ), t liəvə (Hasselt), t lījvə (Halen), t lè:və (Beegden), t lève (Bree, ... ), t lèè.ve (Boukoul), t lèève (Gemmenich, ... ), t lèêve (Ubachsberg), t lééve (Baarlo, ... ), t léévn (Kwaadmechelen), t lêve (Horn), tlēͅvə (Paal), ut laeve (Blerick), ut leeve (Sint-Pieter), ut lēēve (Vrusschemig), ut lève (Mechelen, ... ), ət levə (Genk), ət lēvə (Sint-Truiden), ət lēͅvə (Bocholt, ... ), ət leͅvə (Meeuwen), ət lêêve (Heerlerheide), ⁄t laeve (Afferden, ... ), ⁄t lāēve (Broekhuizen), ⁄t lēve (Wanssum), ⁄t lävən (Lommel), ⁄t lève (Meijel, ... ), ⁄t lèève (Gennep, ... ), ⁄t lééve (Horst, ... ), Idem (als Ndl.).  t lééve (Echt/Gebroek), levend vlees: `t levend vlees (Hasselt), et léévend vleesch onger de hoet (Heerlen), het levend vleis ònger het vel (Mechelen-aan-de-Maas), leavend vleesj (Kerkrade), lèvend vleis (Geistingen), t laevendj vleis (Weert), t levend vleis (Echt/Gebroek), t levend vleisj (Geleen), t lèəvənt flēəs (Gingelom), levend, het -: in `t lèèvent gesneeën (Hechtel), levendig vlees: leftech vlees (Hoeselt), levendig, het -: `t lèftech (Gors-Opleeuw), ruw vlees: het ruuwe vleesch (Rimburg), ra͂ vlîêês (Sint-Truiden), ryə vlējṣ (Montzen), t roew vleisj (Klimmen), t rue vleesj (Schaesberg), t ruuje vleesj (Eygelshoven), Als iemand gewond is; b.v. me zoog t rauw vleis.  rauw vleis (Venlo), vlees: `t vlaeis (Zutendaal), fleis (Blerick, ... ), t fles (Hamont), t fleͅs (Hamont), t vleesch (Heerlerheide), t vleesj (Mechelen), t vleis (Reuver, ... ), t vlēīs (Roermond), vlees (Hoepertingen, ... ), vleesj (Brunssum, ... ), vleis (Maastricht, ... ), vleisj (Berg-aan-de-Maas, ... ), vlijəs (Tessenderlo), vlèèsj (Kelmis), ət fleis (Meeswijk), ət fli(j)əs (Overpelt), wild vlees: wilt vlies (Vorsen) Levend vlees onder de huid (het leven, ruw vlees, bloedvlees). [N 109 (2001)] || levend vlees onder de huid [t leeve] [N 10 (1961)] III-1-1
lever lever: de laever (Kerkrade, ... ), de laëver (Kerkrade), de leaver (Bocholtz), de leever (Heerlerheide, ... ), de lever (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), de lièver (Mesch), de lèèver (Gemmenich, ... ), de léèver (Voerendaal), de lééver (Schaesberg), de lêver (Rimburg), de lɛɛvər (Tongeren), dr leëver (Mheer), laever (Afferden, ... ), laĕver (Boeket/Heisterstraat), laiver (Boekend, ... ), le:vər (Lanklaar), leaver (Kerkrade), leever (Eksel, ... ), leiver (Velden, ... ), lei̯vǝr (Alken, ... ), lei̯ǝvǝr (Linkhout), lejəvər (Koersel), leve (Bunde), lever (Beringen, ... ), levər (Genk, ... ), leëver (Kortessem), leǝvǝr (Nuth, ... ), leəvər (Gingelom, ... ), lē:vər (Moresnet), lēēver (Schimmert, ... ), lēēëver (Hoensbroek), lēver (Maastricht), lēvər (Achel, ... ), lēͅver (Tongeren), lēͅvər (Achel, ... ), leͅjəvər (Koersel), leͅvər (Neerpelt, ... ), lievər (Houthalen), lieëver (Hasselt), livər (Maaseik), liëver (Meeswijk), liǝvǝr (Diepenbeek, ... ), liəvər (Hasselt, ... ), lī(j)vər (Halen), loever (Nieuwenhagen), lâêver (Oirsbeek), lä:vər (Overpelt), läever (Blerick), lävər (Lommel, ... ), lè.ver (Obbicht, ... ), lè:ver (Roosteren), lèjver (Mechelen), lèver (Beegden, ... ), lèè.ver (Boukoul), lèèver (Bocholtz, ... ), léver (Sint-Pieter), léé.ver (Panningen), lééver (Baarlo, ... ), léëver (Heerlen), lêever (Blerick), lêver (Echt/Gebroek), lêêver (Broekhuizen, ... ), lîjver (Middelaar), lēi̯vǝr (Lummen, ... ), lēvǝr (Berg / Terblijt, ... ), lēǝvǝr (Grazen, ... ), lē̜vǝr (Beverst, ... ), lē̜ǝvǝr (Eijsden), lęi̯vǝr (Helchteren), lęǝvǝr (Bleijerheide, ... ), līvǝr (Maaseik), līǝvǝr (Kortessem), lɛ.vər (Neeroeteren), lɛ:vər (Lommel), levert: leͅvərt (Paal), lèèvert (Kerkrade) Grote klier waarin onder andere gal wordt afgescheiden. [N 28, 88c] || lever || lever [leevert, lijver, livvere] [N 10 (1961)] I-11, III-1-1