23270 |
luiden voor de mis add. |
`s zondagsklok:
s zondesklok (Q021p Geleen),
luiden van de `s zondagsklokken:
loeje van de sondaagsklokke (L381p Echt/Gebroek),
luiden voor de `s werkdaagse mis:
lø͂ͅjə vør də swɛrəsə mes (L265p Meijel),
luiden voor de eerste mis:
lø͂ͅjə vør də yrstə mes (L265p Meijel),
misklok:
misklok (Q003p Genk),
mèsklok (Q101p Valkenburg, ...
Q101p Valkenburg)
|
De klok luiden vóór de aanvang van de doordeweekse mis(sen). [N 96A (1989)] || Het luiden van de klokken op zondag een half uur en/of een kwartier vóór de aanvang van de vroegmis, de hoogmis, het lof of de vespers. [N 96A (1989)] || Veelal wordt de kerkklok tweemaal gehoord voor men naar de mis gaat; hoe zegt men wanneer men ze voor de tweede maal hoort? [ZND 36 (1941)]
III-3-3
|
23467 |
luiden voor de vroegmis |
luiden voor de vroegmis:
het leut veur de vruchmès, hoomès, t lof, de vespers (Q077p Hoeselt),
t loed veur de vreumès (Q021p Geleen),
t loeid veur de vreumis (Q016p Lutterade),
t loit veur de vreugmès (Q095p Maastricht),
t lôjje veur de vreugmès (Q095p Maastricht)
|
Het angelus luiden in de ochtend [de morgenklok?] [het luidt......?]. [N 96A (1989)] || Het luiden van de klokken op zondag een half uur en/of een kwartier vóór de aanvang van de vroegmis, de hoogmis, het lof of de vespers. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23474 |
luiden voor een begrafenis |
begrafenisgelui:
begreffenis geluuj (L210p Venray),
begrafenisklok:
begraavenisklok (L382p Montfort),
begrafenisklokke (L295p Baarlo),
begreffenisklok (Q101p Valkenburg),
bereffenisklok (Q098p Schimmert),
begrafenisklokken luiden:
begrafenisklokke luuje (L360p Bree),
begrafenisluiden:
begreffenisloewe (Q099p Meerssen),
begrbnisklok (<du.):
begrebnis-klok (Q121a Chèvremont),
bij de begrafenis beieren:
bejjere bij de begraffenis (Q095p Maastricht),
bij de begrafenis luiden:
t løͅt bēͅ də bəgrōͅfənes (K353p Tessenderlo),
bij de begrbnis (du.) luiden:
t loewe bij de begrepnis (Q117a Waubach),
bij een begrafenis luiden:
luueje beej ein begrafenis (L295p Baarlo),
de begrafenis luiden:
de begrafenis loeje (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
de begrafenisklok luiden:
de begrafenisklok lauwt (L355p Peer),
de doodsklok luiden:
de doedsklok loeje (L423p Stokkem),
de doeedsklokke loeje (L328p Heel),
de doeëdsklok loeje (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
de doeëdsklok loeëd (Q121p Kerkrade),
de dóidsklòkke laije (Q162p Tongeren),
dodsklok luuje (L210p Venray),
dodenluiden:
djoͅjə lūwə (L426z Holtum),
doodluiden:
doeëd loewe (Q207p Epen),
doeëtloege (Q253p Montzen),
doodsklokken:
doedsklokke (L299p Reuver),
doedsklokken (L266p Sevenum),
doeëdsklokke (Q111p Klimmen),
doodsklokken luiden:
doadsklokke loewe (Q032p Schinnen),
doeedsklokke loeije (L317p Bocholt),
doeedsklokke loeje (L325p Horn),
doodsklokkeloewe (Q111p Klimmen),
doodsluiden:
t doadsloeë (Q016p Lutterade),
het luidt, er wordt iemand begraven:
et luut der wuurt eemes begrave (L270p Tegelen),
inluiden:
einluije (P188p Hoepertingen, ...
P188p Hoepertingen),
luiden:
et loeit (L282p Achel),
loeije (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
loeje (L381p Echt/Gebroek, ...
L320b Kelpen),
loewe (L387p Posterholt),
lōēwe (Q027p Doenrade, ...
Q117a Waubach),
löt (P219p Jeuk),
overluuje (L265p Meijel),
t loeit (Q002p Hasselt),
naar het kerkhof gaan:
zə goͅn noͅr ət kēͅrəkhoͅf (L265p Meijel),
overluiden:
euverlauwe (L414p Houthalen),
iemand ovverluuje (L210p Venray),
pasen luiden:
pozə lòijə (Q169p Membruggen),
pūwəzə lø͂ͅə (P047p Loksbergen),
uitluiden:
et lieek wuundj oetgeloedj (L289p Weert),
et oetluuje (L270p Tegelen),
inne oeët loeëwe (Q039p Hoensbroek),
oetloeje (L329p Roermond),
van de begrafenis luiden:
t løͅt van də bəgrōͅfənes (K353p Tessenderlo),
voor begrafenis luiden:
loeije väör begrafenis (Q007p Eisden),
voor de begrafenis luiden:
et loedj vaor de begrafenis (L328p Heel),
et lut vur de begroafenis (P176p Sint-Truiden),
et lùt vur de begroafenis (P176p Sint-Truiden),
het lujt vèr de begrèffenis (Q086p Eigenbilzen),
voor de dood luiden:
t lujt ver de doeëd (Q247p Sint-Martens-Voeren),
voor de doodsmis luiden:
t lōēwd vur de doedsmees (Q208p Vijlen),
voor dood luiden:
t laut vèr dood (Q086p Eigenbilzen),
t loed veur doid (Q018p Geulle),
voor een begrafenis luiden:
t loedt vur n begreffenis (Q203p Gulpen),
t loetj vüëre begrafenis (L374p Thorn),
t luidt vur een begroafenis (Q001p Zonhoven),
voor een begrbnis (du.) luiden:
t loewt vūūr ing begrèpnis (Q117p Nieuwenhagen)
|
Het luiden bij de begrafenis [t loet tsóm jraaf?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
27565 |
luie arbeider |
vuile beer:
vulǝ bēr (Q117p Nieuwenhagen
[(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
vuile piemel:
vulǝ pimǝl (Q117p Nieuwenhagen
[(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]
[Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik])
|
[N 95, 912 add.]
II-5
|
28969 |
luie of slordige naaister of kleermaker |
broddelaar:
brodǝlē̜r (L425p Grevenbicht / Papenhoven),
heggenaaister:
hęgǝnɛ̄jstǝr (L265p Meijel),
klosmie:
klosmī (K353p Tessenderlo),
luie naaierse:
lø̜j nējšǝ (Q098p Schimmert),
lø̜j nęǝšǝ (Q016p Lutterade),
luie naaister:
lø̜j nɛjstǝr (L289p Weert),
lø̜jǝ nięstǝr (L425p Grevenbicht / Papenhoven),
luie snijder:
lø̜jǝ šnīdǝr (Q015p Stein),
prosmadam:
prošmadam (Q027p Doenrade),
prullenaaister:
prølǝnɛ̄jstǝr (L312p Neerpelt),
rauwe naaister:
rǫw nɛjstǝr (L289p Weert),
slordige naaister:
slǫrdǝgǝ nɛ̄jstǝr (L265p Meijel),
vuile naaierse:
vul niǝnǝšǝ (Q113p Heerlen),
vuile naaister:
vūlǝ nɛ̄jstǝr (L163p Ottersum),
vuile snijder:
vulǝ šnīdǝr (Q015p Stein)
|
Een naaister of kleermaker die met een te lange draad naait, werkt minder snel en slordiger dan met een draad van normale lengte. [N 62, 1g; N 59, 72]
II-7
|
26309 |
luien |
luien:
luien (L164p Gennep, ...
Q112p Voerendaal),
løjǝn (L211p Leunen),
lø̜jǝ (L430p Einighausen, ...
L289p Weert),
omhoogtrekken:
ǫmhūxtrękǝn (K357p Paal),
opholen:
ǫphōlǝ (L321p Neeritter, ...
L318p Stramproy),
optrekken:
optrekken (P051p Lummen, ...
K357p Paal),
ǫptrękǝ (L289p Weert),
ǫptrɛkǝ (L292a Maxet, ...
Q099q Rothem),
zakken optrekken:
zakǝn ǫptrękǝ (P051p Lummen),
zɛk ǫptrękǝ (L330p Herten, ...
L265p Meijel)
|
Zakken met hand-, wind- of waterkracht optrekken. [N O, 26a]
II-3
|
20478 |
luier |
doek:
dēik (Q002p Hasselt),
dĭĕk (Q003p Genk),
doe:k (L265p Meijel),
doek (Q074p Kortessem, ...
Q180p Mal,
K315p Oostham),
dok (Q009p Mechelen-aan-de-Maas, ...
Q001p Zonhoven),
dook (L372a Aldeneik, ...
L295p Baarlo,
L300p Beesel,
Q096a Borgharen,
Q198p Eijsden,
L320a Ell,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q193p Gronsveld,
Q105p Heer,
L320p Hunsel,
Q111p Klimmen,
L248p Lottum,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L321p Neeritter,
L368p Neeroeteren,
L427p Obbicht,
Q198b Oost-Maarland,
L290p Panningen,
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo),
dou.k (Q002p Hasselt),
douk (L430p Einighausen, ...
Q020p Sittard),
dōēk (L265p Meijel),
dōk (Q011p Boorsem, ...
L371p Ophoven,
L420p Rotem,
Q209p Teuven),
dōək (L420p Rotem),
dŏĕk (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
dŏĕkkə (P047p Loksbergen, ...
P176p Sint-Truiden),
duk (L286p Hamont, ...
P046p Linkhout,
K278p Lommel,
P174p Velm,
P044p Zelem),
dukə (K318p Beverlo),
dūūk (P048p Halen),
dŭk (P050p Herk-de-Stad),
dŭŭk (Q160p Bommershoven, ...
Q080p Vliermaal),
dŭŭkkə (P048p Halen),
dyk (Q071p Diepenbeek, ...
L353p Eksel,
Q074p Kortessem,
P222p Opheers,
L314p Overpelt,
Q093p Rosmeer,
Q162p Tongeren),
déúk (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dòk (L423p Stokkem, ...
Q001p Zonhoven),
dóek (P176p Sint-Truiden),
dók (L316p Kaulille),
dóók (L372p Maaseik, ...
L424p Meeswijk),
dóówk (Q158p Riksingen),
dôên (K353p Tessenderlo),
døk (L316a Lozen),
dø̄k (L422p Lanklaar),
dək (P051p Lummen),
eine dook (Q015p Stein),
ene döök (L387p Posterholt),
enen doek (Q033p Oirsbeek),
nə duk (Q079a Wintershoven),
unne dook (Q095p Maastricht),
(doeken).
deuk (Q098p Schimmert),
cf. Nijhoffs Zuidnederlands Wb. s.v. "doek"in de bet. van "luier
dook (Q035p Brunssum),
informant: eventueel pisdook, poepdook
dook (L322p Haelen),
Mv. [ev.: dook].
dook (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
ps. omgespeld volgens Frings.
dø͂ͅk (L266p Sevenum),
RhWb (VIII), kol. 1423, s.v. "Tuch
dooch (Q211p Bocholtz),
Vroeger kende men de luier niet; men gebruikte hier "der wingel".
dook (Q111p Klimmen),
‘kinderluier’
dook (Q187p Sint-Pieter),
doekje:
dúkske (L316p Kaulille),
huik:
huik (L297p Belfeld, ...
L246p Horst,
L321p Neeritter,
L266p Sevenum),
informant: uitgestorven; cf. De Vries s.v. "huik"(mantel?)
huik (L287p Boeket/Heisterstraat),
kakdoek:
kagduwk (Q002p Hasselt),
kakdoek (Q074p Kortessem),
kakdokə (K358p Beringen),
kakdook (Q014p Urmond),
kakdou.k (Q002p Hasselt),
kakduk (P054p Spalbeek),
kakdóek (P176p Sint-Truiden),
kakdók (Q071p Diepenbeek),
kakhoddel:
cf. VD s.v. "hoddelen"(ook huddelen) = (gew.) knoeien
kakhoddel (Q211p Bocholtz),
kinderdoek:
inne kingerdook (Q039p Hoensbroek),
keenderdaok (Q200p s-Gravenvoeren),
keengərdŏĕk (P176p Sint-Truiden),
keingerduek (Q078p Wellen),
keingerdyk (P197p Heers),
keingerdóek (P176p Sint-Truiden),
kejngərdōēk (P188p Hoepertingen),
kengerdook (Q278p Welkenraedt),
kengərdĭĕk (P055p Kermt),
kĕngərduk (Q080p Vliermaal),
ke͂ngərdŭŭk (Q160p Bommershoven),
keͅŋərdōk (Q209p Teuven),
keͅŋərdŭk (P196p Veulen),
keͅŋərdøk (Q012p Rekem),
kienderdoēk (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
kiengərdŏĕk (Q080p Vliermaal),
kingerdoek (Q121p Kerkrade),
kingerdook (Q019p Beek, ...
Q111p Klimmen,
Q204a Mechelen,
Q022p Munstergeleen),
kinjerdoek (Q007p Eisden),
kinjerdook (Q204a Mechelen),
kĭĕngərdŏĕk (P047p Loksbergen),
kènjerdook (L417p As, ...
Q032a Puth),
kènjərdook (L422p Lanklaar),
kéngərdŏĕk (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
kɛndərdyk (Q162p Tongeren),
kɛngərduk (P222p Opheers),
Vroeger kende men de luier niet; men gebruikte hier "der wingel".
kinger-dook (Q111p Klimmen),
kindervees:
?
kingərvîêzə (Q278p Welkenraedt),
kindervoile:
kinnervool (K360p Heusden),
kindjesdoek:
kiendjesdook (Q022p Munstergeleen),
kindsdoek:
(kindsdook) (Q198b Oost-Maarland),
keindjschdouk (Q029p Bingelrade),
kensjdouk (Q020p Sittard),
kie:njsdoo:k (L329p Roermond),
kienzjdook (Q039p Hoensbroek),
kindsdoek (Q102p Amby),
kindsdook (Q097p Ulestraten),
kindsjdook (Q099p Meerssen),
kingsdoch (Q121c Bleijerheide),
kinjsjdook (Q030p Schinveld),
kinksdook (Q117a Waubach),
kinsdook (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
kinsjdook (Q104a Limmel, ...
Q101p Valkenburg),
kinsjdouk (Q020p Sittard),
kénsdŏĕk (Q083p Bilzen),
kéntsdóók (Q095p Maastricht),
Later "luier".
kingsdook (Q113p Heerlen),
kindshoddel:
kiŋshŏdələ (Q222p Vaals),
lommel:
lŏĕmmələn (Q083p Bilzen),
luier:
eine luier (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
enne luier (L216p Oirlo),
leejer (L250p Arcen),
le͂jərs (P055p Kermt),
lōēwer (Q118p Schaesberg),
lu er (Q016p Lutterade),
lu-jer (L215p Blitterswijck),
luejer (Q193p Gronsveld),
luier (L269b Boekend, ...
Q121a Chèvremont,
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
L321a Ittervoort,
L211p Leunen,
L434p Limbricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q030p Schinveld,
L296p Steyl,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
L289p Weert,
L289p Weert,
Q104p Wijk,
Q001p Zonhoven),
luijer (L290a Egchel, ...
Q104p Wijk),
luiər (L331p Swalmen),
lujer (L213p Well),
lujjer (L165p Heijen),
luujer (Q198a Mesch, ...
L387p Posterholt),
luur (L191p Afferden, ...
Q095p Maastricht),
lŭŭjer (L215a Wellerlooi),
lôêr (K358p Beringen),
løͅiər (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
løͅər (Q178p Val-Meer),
lüjer (L216p Oirlo),
ne luier (L299p Reuver),
(nu)
luier (L270p Tegelen),
cf. WNt s.v. "luier"(luder, luwer, luur)
luur (L164p Gennep),
later
luujer (L432p Susteren),
Later "luier".
<luier> (Q113p Heerlen),
pisdoek:
(piz)duk (Q176a Ketsingen),
ene pisdook (Q015p Stein),
inne pisdook (Q039p Hoensbroek),
nə pĕsduk (P176p Sint-Truiden),
pesdok (K358p Beringen, ...
Q007p Eisden),
pesdokə (K358p Beringen),
pesdōk (L360p Bree, ...
Q007p Eisden,
L316p Kaulille),
pesdo͂ͅk (P055p Kermt),
pesdoͅwk (Q002p Hasselt),
pesduk (L282p Achel, ...
K318p Beverlo,
K318p Beverlo,
P218p Borlo,
P048p Halen,
K317p Leopoldsburg),
pesduək (P178p Brustem),
pesdyk (L312p Neerpelt),
pesdøk (L316a Lozen),
pezdōk (L416p Opglabbeek),
pezduk (Q002p Hasselt),
pĕsdōk (L372p Maaseik),
peͅsdōk (P044p Zelem),
peͅsduk (P049p Donk (bij Herk-de-Stad), ...
P044p Zelem),
pi.sduk (Q162p Tongeren),
piesdook (Q198p Eijsden, ...
L329p Roermond),
piesdók (Q071p Diepenbeek),
pisdeuk (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht),
pisdoch (Q121a Chèvremont),
pisdoehk (L265p Meijel),
pisdoek (L312p Neerpelt, ...
P176p Sint-Truiden),
pisdoēk (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
pisdok (P051p Lummen, ...
K357p Paal),
pisdooch (Q211p Bocholtz),
pisdook (L269p Blerick, ...
L360p Bree,
Q095a Caberg,
Q193p Gronsveld,
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
Q015b Kerensheide,
L329p Roermond,
L331p Swalmen,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L289p Weert,
L289p Weert,
L289p Weert,
Q104p Wijk),
pisdook [pesdok} (Q096c Neerharen),
pisdou.k (Q002p Hasselt),
pisdouk (L430p Einighausen, ...
L434p Limbricht,
Q020p Sittard,
Q097p Ulestraten),
pisdōk (L422p Lanklaar, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
pisdŏĕk (K358p Beringen),
pisdoͅk (Q071p Diepenbeek),
pisduk (Q076p Romershoven, ...
P054p Spalbeek,
Q162p Tongeren,
Q162p Tongeren,
P044p Zelem),
pisduūk (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
pisdūk (P055p Kermt, ...
Q158p Riksingen),
pisdyk (Q093p Rosmeer),
pisdòk (Q001p Zonhoven),
pisdóek (P176p Sint-Truiden),
pisdók (L360p Bree),
pisjdouk (Q020p Sittard),
pizduk (Q077p Hoeselt, ...
Q177p Millen,
P222p Opheers),
pīsduk (Q156p Borgloon),
pīzduk (Q156p Borgloon),
pi̯sduk (L352p Hechtel),
pîesdoek (Q074p Kortessem),
eerder pejoratief
pəsduk (P048p Halen),
pisdoekje:
pesdūkskə (L316p Kaulille),
pislommel:
cf. VD s.v. "lommel"(gew.) vod, lor
pisloemel (Q121p Kerkrade),
pisvod:
pesfot (K361p Zolder),
pesvoͅdə (L414p Houthalen),
pesvoͅt (K278p Lommel),
pĕsfoͅt (K361a Boekt/Heikant),
pisfoͅt (K353p Tessenderlo),
pisvod (K318p Beverlo, ...
L353p Eksel),
pisvot (K358p Beringen, ...
K314p Kwaadmechelen),
pīsvodə (K357p Paal),
schijtdoek:
chietdook (L332p Maasniel),
schietdook (L326p Grathem, ...
L371p Ophoven),
schietduuk (L246a Swolgen),
schīētdook (L271p Venlo),
schĭĕtdoek (L210p Venray),
sjietdook (L322a Nunhem),
cf. VD s.v. "schit"(gew.) koeiedrek; zie id. WNT s.v. "schit
sjietdook (L320a Ell),
schijtslet:
cf. VD s.v. "slet"1. (veroud.) afgescheurde lap, flard
schīētslet (L288p Nederweert),
strontdoek:
sjróntdook (L432p Susteren),
stronddyk (P176p Sint-Truiden),
vees:
vees (Q253p Montzen),
vie-esj (Q208p Vijlen),
viejsj (Q204a Mechelen),
vies (P186p Gelinden, ...
Q253p Montzen),
viesj (Q116p Simpelveld),
visch (Q207p Epen),
vīēsj (Q200p s-Gravenvoeren),
vés (Q158p Riksingen),
Aken: fiesch
viš (Q284p Eupen),
Brede windel; een geheel ingewikkeld kind is van voet tot hals gevisjt.; cf. WNT s.v. "vees (II) - veesch(e), vesche, veits(e)"= reep linnen, zwachtel, windsel; zie id. Schuermans, Tuerl. etc.
visj (Q204a Mechelen),
einveëze = inwikkelen; cf. WNT s.v. "vees (II)"- veesch(e), vesche, veits(e)
veëze (veës) (Q074p Kortessem),
Mv. veste, meestal dim. veske.
ves (Q162p Tongeren),
vod:
vodden (L353p Eksel),
vot (L355p Peer),
vŏdən (L353p Eksel),
voͅt (K361a Boekt/Heikant),
windel:
`nne winjel (Q018p Geulle),
enne wiendel (L216p Oirlo),
ne winjel (L299p Reuver),
waindel (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
weinəl (L420p Rotem),
wendel (L353p Eksel, ...
L354p Wijchmaal),
wendels (L353p Eksel),
wengəl (Q010p Opgrimbie, ...
Q012p Rekem),
wenjel (L360p Bree),
wenjəl (L360p Bree),
wennel (Q003p Genk),
wennəl (Q003p Genk),
wenəl (Q086p Eigenbilzen, ...
Q170p Grote-Spouwen,
Q089p Martenslinde),
wenəls (L360p Bree),
weŋəl (Q012p Rekem),
wĕnəl (Q003p Genk),
weͅngəl (Q071p Diepenbeek),
wi-jnel (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
wiendel (L217p Meerlo),
windel (Q102p Amby, ...
Q083p Bilzen,
Q198p Eijsden,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q196p Mheer),
windele (Q095p Maastricht),
windjel (L289p Weert),
windəl (Q095p Maastricht),
windəls (L313p Sint-Huibrechts-Lille),
wingel (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
Q096a Borgharen,
Q007p Eisden,
L249p Grubbenvorst,
Q203p Gulpen,
Q110p Heek,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
L269a Hout-Blerick,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
Q099p Meerssen,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert,
Q097p Ulestraten,
Q117a Waubach),
winjel (Q038p Amstenrade, ...
L327p Beegden,
L300p Beesel,
L434a Broeksittard,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L430p Einighausen,
L429p Guttecoven,
L328p Heel,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L325p Horn,
Q028p Jabeek,
L377p Maasbracht,
L377p Maasbracht,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
Q032a Puth,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L385p Sint-Odiliënberg,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L432p Susteren,
L318b Tungelroy,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond),
winjĕle (Q033p Oirsbeek),
winjəl (L422p Lanklaar),
wīēndel (L215p Blitterswijck, ...
L215p Blitterswijck,
L214a Geysteren,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L245b Tienray,
L214p Wanssum,
L214p Wanssum),
wīēnjəl (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
wīndel (Q095p Maastricht),
wè.ndzjel (Q002p Hasselt),
wèngəl (P179p Aalst-bij-St.-Truiden),
wènjel (L368p Neeroeteren),
wéjnəl (Q001p Zonhoven),
wéndels (L286p Hamont),
wéndəl (L286p Hamont, ...
Q095p Maastricht),
wénnəl (L416p Opglabbeek),
(verouderd)
wingel (L270p Tegelen),
(vroeger)
winjel (L265p Meijel),
informant: in de dorpen ten zuiden van Roermond
eine winjel (L329p Roermond),
Minder [freq.].
we.ndəl (Q162p Tongeren),
Opm. luiermand = kinjehkörf.
winjel (L378p Stevensweert),
toen vroeger de babys ingezikkeld zerden
winjel (Q035p Brunssum),
Vroeger kende men de luier niet; men gebruikte hier "der wingel".
<wingel> (Q111p Klimmen),
‘kinderluier’
windel (Q116p Simpelveld),
windsel:
windsel (L296p Steyl),
zeikslat:
WNT (XIV), kol. 1607, s.v. slat (I), gew. vorm naast slet
zeekslad (Q071p Diepenbeek)
|
doek (het kindje een verse doek aandoen) (luier) || kinderdoek || luier [SGV (1914)] || luier (kinderdoek) [ZND 01u (1924)] || luier [winjel, luur, kindsdoek, pisdoek, huik] [N 25 (1964)] || luier, zwachtel || luiers (kinderdoeken) [ZND B1 (1940sq)] || luiers; het kind wordt in de luiers gedaan [ZND 01u (1924)] || navelbandje [nagelbendje] [N 25 (1964)] || wikkel, windsel, luier || windel, luier || windels (windel)
III-2-2
|
18919 |
luieren |
bammelen:
bammele (Q113p Heerlen),
de achterhaam trekken:
den achterhoom trèkke (K318p Beverlo),
de keule (du.) bidden:
der kül bieëne (Q113p Heerlen),
de luierik uithangen:
de luierik ōthange (K318p Beverlo),
faulenzen (du.):
faulansen (L382p Montfort),
voelense (Q113p Heerlen),
voelentse (Q121p Kerkrade, ...
Q032p Schinnen),
voelenze (Q021p Geleen, ...
Q203p Gulpen),
voeljenzen (Q015p Stein),
voellense (Q021p Geleen),
voellènse (Q019p Beek),
voelènse (Q020p Sittard),
voeëlense (L423p Stokkem),
voèlensu (Q035p Brunssum),
faulenzeren (<du.):
voelensere (Q113p Heerlen),
het niet inhebben:
het neet in hébbe (L417p As),
hoeielen:
Kom op mân, zit doa neet de godgansen daag in det heemke te hûjele
hûjele (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
lammeling:
lammeling (Q095p Maastricht),
lamzakken:
làmzàkke (L266p Sevenum),
lanterfanten:
lanterfante (Q095a Caberg, ...
L329p Roermond),
lanterfanten (P219p Jeuk),
lanterfantə (Q108p Wijnandsrade),
luierikken
lanterfante (Q074p Kortessem),
lapzwansen:
lapsjwanse (L329p Roermond),
lápswánze (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
lui zijn:
lö zien (Q077p Hoeselt),
luien:
luijen (L265p Meijel),
luieren:
leierike (L360p Bree),
leiëriken (Q086p Eigenbilzen),
lui-jərə (Q095p Maastricht),
luiere (Q102p Amby, ...
Q019p Beek,
L332p Maasniel,
L217p Meerlo,
L294p Neer,
L299p Reuver,
Q098p Schimmert,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L210p Venray),
luieren (L428p Born, ...
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
L298a Kesseleik,
K317p Leopoldsburg,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard),
luierre (L387p Posterholt),
luijere (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
L329p Roermond,
L329p Roermond),
luijerre (Q018p Geulle, ...
Q095p Maastricht),
luijerə (Q027p Doenrade),
luijərə (Q095p Maastricht, ...
L329p Roermond,
L271p Venlo),
luijərən (Q014p Urmond),
luiərə (L382p Montfort),
lèjere (L417p As),
luieriken:
leu-e-rikken (L353p Eksel),
leu.rike (Q001p Zonhoven),
luieriken (L371p Ophoven, ...
Q013p Uikhoven),
luierikke (L321a Ittervoort, ...
L267p Maasbree,
L267p Maasbree,
L216p Oirlo,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
luierikken (L292p Heythuysen, ...
L320b Kelpen,
L265p Meijel,
L382p Montfort),
luijerikke (L318b Tungelroy),
luijərikkə (L328p Heel),
lèjerikke (L417p As),
léjərikkə (L364p Meeuwen),
luieriken
lèèrieke (Q002p Hasselt),
luierikken:
leͅi̯ərekə (L364p Meeuwen),
lêûrikkə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
ləərikə (P047p Loksbergen),
luihangen:
lijghángə (P047p Loksbergen),
luilakken:
lēūjlàk.kə (Q095p Maastricht),
luij lakke (Q095a Caberg),
luilakken (Q095p Maastricht),
luilakkə (L382p Montfort),
luilàkkə (L432p Susteren),
luilákkə (L164p Gennep),
luiwammesen:
luijwamməsə (Q095p Maastricht),
luiwaamese (L330p Herten (bij Roermond)),
luiwammese (Q095p Maastricht),
luiwammesse (L289p Weert),
luiwamməsən (L265p Meijel),
lummelen:
lummele (Q034p Merkelbeek),
lummelle (L210p Venray),
mig (du.):
meu’tig (L270p Tegelen),
niks doen:
niks doon (Q018p Geulle),
niksen:
nīēksə (Q117p Nieuwenhagen),
niksnutten:
nieksnutte (Q117a Waubach),
nieksnuttə (L329a Kapel-in-t-Zand),
niksnutte (L322p Haelen),
op zijn rugstrang liggen:
cf. Schuermans p. 688 s.v. "strang
op z’nne röksjtraank ligke (Q193p Gronsveld),
op zijn zevenste gemak zijn:
oep zén zijvəstə gəmàk zén (P047p Loksbergen),
profiteren:
profiteren (L364p Meeuwen),
schuren:
bargoens: zich de kloote sjoere = niets doen
sjoere (Q020p Sittard),
te vuil voor te werken:
te vôêl veur te wèrke (Q098p Schimmert),
vozen:
voeëze (L271p Venlo),
vuil zijn:
vōēël zīēë (Q117p Nieuwenhagen),
vuilakken:
voelakke (L271p Venlo),
voelakkə (Q109p Hulsberg),
vuilensen:
voelense (Q203p Gulpen),
voelènsə (Q032p Schinnen),
voélense (Q193p Gronsveld),
vôêlénsə (Q038p Amstenrade),
vuileren:
voelerə (Q033p Oirsbeek),
vuiliken:
voelikke (L294p Neer, ...
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L331p Swalmen),
voelikken (L322a Nunhem),
voelleke (Q117a Waubach),
vŏĕlikkə (L299p Reuver),
vôelikke (L331p Swalmen),
Zit d¯r nie te voeleke, slaopkop
voeleke (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
vuiloren:
voel oere (Q208p Vijlen),
voeloere (Q036p Nuth/Aalbeek),
voeloeëre (Q111p Klimmen),
voēloeëre (Q112p Voerendaal),
vōēlōēre (Q196p Mheer),
vōēlôerə (Q113p Heerlen),
vū.l‧Òuərə (Q202p Eys),
vuilwammesen:
(zie 299).
voelwammese (Q095a Caberg),
ze schuren:
ze schoere (K318p Beverlo),
zijn kloten schuren:
vooral tijdens de werkuren op het werk
z’n klōēëte schouë.re (Q002p Hasselt)
|
lanterfanten || lui en genoeglijk nietsdoen || luieren || luieren, niets doen || luieriken || luieriken, luieren || luierikken || luilakken || niet bezig zijn, niets uitvoerend || niet hard werken || niets doen, de nietsnut uithangen || nietsdoen (er) (luierik) || zijn kloten schuren, d.i. luieren || zijn tijd in ledigheid doorbrengen || zijn tijd met nietsdoen doorbrengen en ook geen zin hebben om iets te doen [luieren, luibroeken, luierikken] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
19016 |
luierik |
faulenzer (du.):
voel enzel (Q095p Maastricht),
voĕllenser (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
vōēlènsər (Q207p Epen),
lamzak:
lam-zak (L266p Sevenum),
lapzwans:
lapzwans (L271p Venlo),
luierik:
luierik (L271p Venlo),
luijerik (L386p Vlodrop),
luiwammes:
luijwammes (L433p Nieuwstadt),
nietsnut:
nietsnut (Q095p Maastricht),
niksnut:
niksnut (L271p Venlo),
⁄n niksnĕĕt (Q098p Schimmert),
niksnutser:
niksnötser (Q095p Maastricht),
slampamper:
slampamper (L271p Venlo),
slappeling:
slappeling (L271p Venlo),
vuiloor:
voeloer (Q118p Schaesberg)
|
zijn tijd met nietsdoen doorbrengen en ook geen zin hebben om iets te doen [luieren, luibroeken, luierikken] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
20281 |
luiermand |
babymandje:
babymendje (L270p Tegelen),
banst:
baast (P176p Sint-Truiden),
doekenkorf:
dökkekürf (K361p Zolder),
draagkorf:
draagkörref (Q095p Maastricht),
kastkindskorf:
kaskejnjškø̜rǝf (L423p Stokkem),
kinderbanst:
keingerbaast (P172p Wilderen),
kengerbaes (Q165p Horpmaal),
kengərbaast (P176p Sint-Truiden),
cf. WLD dl. II. , afl. 12, lemma "mand"p. 185 type "banst"etc.
keenerbaas (P219p Jeuk),
kinderkorf:
keejngərkərəf (Q078p Wellen),
keenderkerf (Q162p Tongeren),
keengerkeurf (P058p Stevoort),
keingerkörf (Q078p Wellen),
keingərkeurf (P195p Gutshoven),
kenderkeurf (Q162p Tongeren),
kengerkeurf (P219p Jeuk, ...
Q074p Kortessem),
kienerkurf (Q243p Herstappe),
kinderkerf (Q083p Bilzen),
kinderkörf (K318p Beverlo, ...
K317a Kerkhoven),
kindəkeurf (K359p Koersel),
kènnerkerf (Q005p Zutendaal),
kéjngərkéúrəf (Q156p Borgloon),
kéngərkərf (P050p Herk-de-Stad, ...
P176p Sint-Truiden),
cf. Schuermans s.v. "kindskorf of kinderkorf", luur-, luierkorf, luiermand
kènnəkeuref (K278p Lommel),
cf. Schuermans s.v. "kinne of kiene"voor: kind
kinnəkərəf (K357p Paal),
met babygoed
kinjerkorref (L290p Panningen),
ontrondingsgebied
kennerkèrf (Q003p Genk),
kindermand:
kindermaen (L312p Neerpelt),
kindermand (L316p Kaulille, ...
K353p Tessenderlo),
kingermaan (P052p Schulen),
kinjermanj (L332p Maasniel),
kinnermaan (K357p Paal),
kēŋǝrmān (Q002p Hasselt),
kindermandje:
kĭĕngərmééntjə (Q071p Diepenbeek),
kinderskorf:
kinnerskurf (K360p Heusden),
kinderuitzet:
kienderuutzet (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt),
kindjekorf:
kindschjekurf (Q020p Sittard),
kindjeskorf:
kintjəskérf (L368b Waterloos),
kīntjǝskø̜rǝf (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
cf. WNT s.v. "korf - kurf
kinnekeskèrf (L352p Hechtel),
O(ud) V(enraays)
kiendjeskörf (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
kindjesmand:
kīntjǝsmant (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
O(ud) V(enraays)
kiendjesmând (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
kindkorf:
kendkeurf (K278p Lommel),
kindkorf (P218p Borlo),
kènkerf (Q199p Moelingen),
ontrondingsgebied
kingkerf (L358p Reppel),
kindskorf:
keenskerf (Q179a Zussen),
keinchkərf (L372p Maaseik),
keindskörf (P046p Linkhout, ...
L372p Maaseik),
keinjskorf (L372p Maaseik),
keinschkurf (L372p Maaseik),
keinskerf (Q159p Broekom),
keinskeurf (Q078p Wellen),
kenjskərəf (Q001p Zonhoven),
kenskeurf (L286p Hamont, ...
Q177p Millen),
kenskèùrəf (L286p Hamont),
kenskérf (L416p Opglabbeek),
kenskórf (K278p Lommel),
kenskø̜̄rǝf (Q095p Maastricht),
kenskø̜rǝf (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L417p As,
L359p Beek,
L317p Bocholt,
L287p Boeket,
L289h Boshoven,
L360p Bree,
L288c Eind,
L363p Ellikom,
L360a Gerdingen,
L366p Gruitrode,
Q187a Heugem,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L364p Meeuwen,
L288p Nederweert,
L367p Neerglabbeek,
L321p Neeritter
[(doorsnee van 60 cm en 25 cm hoog)]
,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L288a Ospel,
L358p Reppel,
L361p Tongerlo,
L289p Weert,
L365p Wijshagen,
Q104p Wyck),
kenskǫrǝf (L289p Weert),
kentskø̜rǝf (Q095a Oud-Caberg, ...
P176p Sint-Truiden),
kentskərf (Q088p Lanaken),
kentškø̜rf (Q013p Uikhoven),
kenškø̜rǝf (Q111p Klimmen, ...
Q020p Sittard),
kie:njskorf (L329p Roermond),
kiendskörf (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
kiensjkərf (Q007p Eisden),
kindschkurf (Q096c Neerharen),
kindsjkörf (Q013p Uikhoven),
kindskerf (L415p Opoeteren, ...
L355p Peer,
L355p Peer),
kindskeurf (L282p Achel, ...
L317p Bocholt,
L414p Houthalen,
Q088p Lanaken,
L372p Maaseik,
L312p Neerpelt),
kindskorf (P120p Alken, ...
L352p Hechtel,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
L318p Stramproy,
K353p Tessenderlo),
kindskurf (L317p Bocholt, ...
L316p Kaulille,
Q088p Lanaken,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik),
kindskèrf (Q086p Eigenbilzen, ...
L368p Neeroeteren),
kindskörf (K358p Beringen, ...
L352p Hechtel,
L289b Leuken),
kindskərf (K315p Oostham),
kinjskörf (L362p Opitter),
kinjskǫrǝf (L329p Roermond),
kinsjkurrəf (Q010p Opgrimbie),
kinsjkêrf (Q012p Rekem),
kinsjkörf (Q020p Sittard),
kinskerf (L363p Ellikom, ...
L366p Gruitrode,
L368p Neeroeteren,
P056p Stokrooie),
kinskeuref (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
kinskeurf (L317p Bocholt, ...
Q196p Mheer,
Q171p Vlijtingen,
K361p Zolder),
kinskorref (L289p Weert),
kinskurf (L316p Kaulille, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
K361p Zolder),
kinskörf (L353p Eksel, ...
L319p Molenbeersel,
Q187p Sint-Pieter),
kinskörref (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
kinskörrəf (K357p Paal),
kintskerf (K357p Paal),
kintskø̜rǝf (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
kintskərf (K318p Beverlo),
kinškø̜rǝf (L423p Stokkem),
kīēndskurf (L423p Stokkem),
kĭĕnsjkərəf (L423p Stokkem),
kĭĕntskərf (Q088p Lanaken),
kènchkərf (L420p Rotem),
kèndskèrref (Q002p Hasselt),
kèndskörf (L381p Echt/Gebroek),
kèndskörref (Q193p Gronsveld),
kèn’sjkö.rref (Q001p Zonhoven),
kéndskörf (Q162p Tongeren),
kéngsjkurf (Q006p Leut),
kénsjkörf (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
kénskerf (L368p Neeroeteren),
kénskurf (L414p Houthalen),
kénskérf (Q071p Diepenbeek),
kénskéúrəf (L424p Meeswijk),
kénskórf (K278p Lommel),
kénskörf (L369p Kinrooi),
kéntskərf (K318p Beverlo),
kęjntskø̜rǝf (L372p Maaseik),
kęnskø̜rǝf (L424p Meeswijk),
kęntskęrǝf (Q002p Hasselt),
kęntškø̜rf (L381p Echt),
unne kinskörref (Q095p Maastricht),
#NAME?
kinsjkörf (Q111p Klimmen),
korfje met linnengoed voor a.s. baby
kenjskörf (L427p Obbicht),
mand met artikelen voor baby
kinskörf (Q104p Wijk),
mand voor het kindergoed, kinderuitzet
kè.ndskè.rref (Q002p Hasselt),
om babygoed in te doen
kindskeurf (Q198p Eijsden),
om luiers in te doen
kinjskorf (L322a Nunhem),
vero.
kênskuerf (Q193p Gronsveld),
voor kraamvrouw
kindskörf (L360p Bree),
voor uitzet van baby
kīēnjskòrf (L332p Maasniel),
vrouw in verwachting bewaarde er kinderuitzet in
kindskörref (Q095a Caberg),
kindskorfje:
kindskörfke (Q097p Ulestraten),
kindsmandje:
kintsméntə (K318p Beverlo),
lommelenmand:
cf.Schuermans s.v. "lommelen"(o = oe) lompen, vodden
loemmelemang (Q117a Waubach),
luierbanst:
luierbaas (P218p Borlo),
luierkorf:
Zie ook de lemmata "kindskorf/bakermand"in WBD 8 en "luiermand"in WLD 12; cf. WNT s.v. "korf - kurf
lòjərkurf (K314p Kwaadmechelen),
luiermand:
leiermaan (Q002p Hasselt),
luiermaan (Q005p Zutendaal),
luiermand (L414p Houthalen, ...
P176a Melveren),
luiermang (L289p Weert),
lèërmaan (Q002p Hasselt),
lø̜jǝrmaŋ (L289p Weert),
luiermandje:
luurmandje (L286p Hamont),
lø̜jǝrmɛ̄ntjǝ (L291p Helden, ...
L163p Ottersum),
pismand:
pismant (L314p Overpelt),
sluitmand:
sloitmaant (Q157p Jesseren),
wasmand:
waschmaon (K278p Lommel),
wasmaan (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
wasmand (Q074p Kortessem),
wasmandel:
cf. WLD dl. II afl. 12, p. 188 type "wasmandel
weischmandel (Q259p Lontzen)
|
ben; Welke verschillende namen voor verschillende bennen kent uw dialect dan? Geeft u een zo volledige mogelijke opsomming [N 20 (zj)] || kinderkorf || kinderuitzet || kinderuitzet, luiermand || kindskorf, luiermand || korf of mand waarin de doeken of luiers van de kleine kinderen wordt bewaard? [ZND 37 (1941)] || korf; Welke verschillende namen voor verschillende korven kent uw dialect? Geeft u een zo volledig mogelijke opsomming [N 20 (zj)] || luier [winjel, luur, kindsdoek, pisdoek, huik] [N 25 (1964)] || luiermand || mand; Welke verschillende namen voor verschillende manden kent uw dialect verder nog? geeft u een zo volledig mogelijke opsomming, zonodig met afbeldingen en toelichting. [N 20 (zj)] || Uit witte wissen of buffwissen vervaardigde wasmand voor kinderkleertjes, en dan met name voor luiers. [N 40, 107; N 40, 108; monogr.]
II-12, III-2-2
|