19321 |
opscheppen |
aangeven:
a-jeve (Q222p Vaals),
gèf toch nie zö ân
ângèève (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
ambras maken:
ambras make (Q098p Schimmert),
beschier maken:
besjêr maoke (Q071p Diepenbeek),
pesjêr maoke (Q071p Diepenbeek),
blaffen:
blaffe (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
blagueren (< fr.):
(vgl. A.N. brageren is pronken) di-j is nûw ins alti-jd aan ¯t blagère iêver hèèr hûs, hèèr kleijer, hèèr keiner ...
blagère (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
cf. Fr. "blaguer
blàggièrë (Q162p Tongeren),
cf. VD s.v. "blagueren"= grootspreken, opsnijden
blágéérə (Q001p Zonhoven),
fr. blaguer
blàgéúrə (L424p Meeswijk),
Van Dale: blagueren (<Fr.), grootspreken, opsnijden.
blàguirə (P047p Loksbergen),
verouderd woord
blageure (L271p Venlo),
blagueren (<fr.):
Van Dale: blagueren (<Fr.), grootspreken, opsnijden.
blàguirə (P047p Loksbergen),
blauwverven:
blauverve (Q020p Sittard),
blazen:
bleusjt (L374p Thorn, ...
L374p Thorn),
bloase (Q032p Schinnen, ...
Q032p Schinnen),
bloaze (L298a Kesseleik, ...
L298a Kesseleik),
blouəzən (K278p Lommel),
bluffen:
bloef’fe (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
bluffe (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
bluffen (L364p Meeuwen, ...
L364p Meeuwen),
blòffə (L316a Lozen, ...
L316a Lozen,
L316a Lozen),
blóffe (L417p As, ...
L417p As),
[=lm. opscheppen?, RK]
bloeffe (Q121p Kerkrade),
bluffə (Q033p Oirsbeek),
bronken:
De moos ze ins zeen brònke möt hère nûwe mantel
brònke (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
de grote heer afleggen:
de groeten hier aoflegke (Q193p Gronsveld),
de grote heer uithangen:
de groeten hier oéthange (Q193p Gronsveld),
dik doen:
deͅk dōnə (Q284p Eupen),
dik maken:
dekmaoəkə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
doordraaien:
dôordréjjə (L424p Meeswijk),
get derheen maken:
get d’rheen mäoke (Q193p Gronsveld),
get van zijn jan maken:
get van z’nne jaan mäoke (Q193p Gronsveld),
groot doen:
groeet doon (L289p Weert, ...
L289p Weert),
groeët doeë (Q201p Wijlre),
groot gaan:
groet goon (Q095p Maastricht),
groot spreken:
groët spraeke (L267p Maasbree, ...
L267p Maasbree),
grootberen:
Hïj lie.p te grötbèère ovver zien gröddere tomaate én zienen dikkere prèj
grötbèère (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
groots doen:
grūūëtsj dōēë (Q117p Nieuwenhagen, ...
Q117p Nieuwenhagen),
groots gaan op:
gry(3)tš guən op (L316a Lozen, ...
L316a Lozen,
L316a Lozen),
grootsen:
grötse (L331p Swalmen),
grootspreken:
grooëtsjprejke (Q113p Heerlen),
kaskenades maken:
kaskenades maken (L271p Venlo),
kletsen:
kletse (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
L265p Meijel),
muilen:
moele (Q101p Valkenburg),
mŏĕllə (Q113p Heerlen, ...
Q113p Heerlen),
ww.
moule (Q003p Genk),
muilenmaken:
Wètste waatste kòns, moelemake en anges niks
moelemake (L381p Echt/Gebroek),
opgeven:
ŏpgaevə (Q117p Nieuwenhagen, ...
Q117p Nieuwenhagen),
ŏpgééëvə (Q117p Nieuwenhagen, ...
Q117p Nieuwenhagen),
opscheppen:
opschuppe (Q202p Eys),
opschóppe (L271p Venlo, ...
L271p Venlo),
opschöppe (L271p Venlo, ...
L289p Weert,
L289p Weert,
L289p Weert),
opschùppe (L266p Sevenum, ...
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum),
opsjuppe (L433p Nieuwstadt, ...
L299p Reuver,
L299p Reuver),
opsjuppə (L329a Kapel-in-t-Zand),
opsjöppe (L360p Bree, ...
L360p Bree,
Q095a Caberg,
Q095a Caberg,
Q095a Caberg,
L381p Echt/Gebroek,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
Q018p Geulle,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
L328p Heel,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
Q095p Maastricht,
L387p Posterholt,
Q020p Sittard,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
opsjöppə (Q027p Doenrade, ...
Q027p Doenrade,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q108p Wijnandsrade,
Q108p Wijnandsrade),
opsjöppən (Q014p Urmond, ...
Q014p Urmond),
opsjüppe (Q015p Stein, ...
Q015p Stein),
ŏpsjuppə (Q117p Nieuwenhagen, ...
Q117p Nieuwenhagen),
ópschöppe (L215p Blitterswijck, ...
L215p Blitterswijck,
L214a Geysteren,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L245b Tienray,
L214p Wanssum,
L214p Wanssum),
ópschöppə (L164p Gennep, ...
L164p Gennep,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
ópsjuppe (Q113p Heerlen),
ôpsjöppə (L299p Reuver, ...
L299p Reuver),
[=lm. opscheppen?, RK]
opschöppe (Q102p Amby),
opschùppe (L266p Sevenum),
opsjuppe (L332p Maasniel),
opsjöppe (L330p Herten (bij Roermond), ...
L329p Roermond),
opsjüppe (Q015p Stein),
ópsjuppə (Q207p Epen),
ôpschöppe (L216p Oirlo),
opsnijden:
ópsnijjə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ploederen:
vero. cf. Schuermans p. 491 s.v. "ploederen"= babbelen (plaudern?; pladderen, plodderen?). Niet de correcte betekenis te vinden
ploédere (Q193p Gronsveld),
vgl. Van Dale (DN): plaudern, 1. babbelen, een praatje maken; -2. gezellig praten, onderhouden vertellen; -3. een geheim niet kunnen bewaren.
ploēdere (Q112p Voerendaal, ...
Q112p Voerendaal),
pochen:
poͅxə (Q284p Eupen),
poffen:
póffe (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
protsen (<du.):
Van Dale: protsen (<Hd.), opscheppen, drukte maken, bluffen.
protsen (Q197p Noorbeek, ...
Q197p Noorbeek),
prōētsjə (Q113p Heerlen, ...
Q113p Heerlen),
schijt maken:
sjiét mäoke (Q193p Gronsveld),
schroeten:
cf. WNT: schroet, (?) Blijkbaar een klanknabootsing. Kalkoen. In zuidelijke dialecten, bijv. in Limburg (O. Volkst. 2, 240a)?
schroetə (L382p Montfort, ...
L382p Montfort),
schwadronieren (du.):
šwadrənēͅrə (Q284p Eupen),
snoeven:
snoeve (L210p Venray, ...
L210p Venray,
L210p Venray),
snoeven (L246p Horst, ...
L246p Horst),
snoēve (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
stensen:
sjten’se (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121b Spekholzerheide),
RhWb VIII: 530: stänzen: einen durch anhaltendes, lästiges fallendes Bitten, Fragen quälen, bes. von Kindern
sjten’se (Q121p Kerkrade),
stoefen:
sjtoefe (L322p Haelen, ...
L322p Haelen,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
L332p Maasniel,
L332p Maasniel,
L322a Nunhem,
L322a Nunhem,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen),
sjtoeffe (L387p Posterholt, ...
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L299p Reuver),
sjtoefə (L328p Heel, ...
L328p Heel,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L329p Roermond,
L329p Roermond),
sjtoeve (Q098p Schimmert, ...
Q098p Schimmert),
sjtôefe (L331p Swalmen, ...
L331p Swalmen),
stjoefe (L294p Neer, ...
L294p Neer),
stoefe (L360p Bree, ...
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
Q074p Kortessem),
stoefen (L282p Achel, ...
L286p Hamont,
K317p Leopoldsburg,
K317p Leopoldsburg,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
Q015p Stein,
Q015p Stein),
stoeffe (Q077p Hoeselt, ...
Q077p Hoeselt,
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
P219p Jeuk,
P219p Jeuk),
stoeffen (L353p Eksel, ...
L353p Eksel),
stoeffë (Q162p Tongeren),
stoeffə (L382p Montfort, ...
L382p Montfort),
stoffe (Q095a Caberg),
stofə (K358p Beringen, ...
K358p Beringen,
L422p Lanklaar,
L422p Lanklaar,
L364p Meeuwen,
K357p Paal,
K357p Paal),
stooffə (Q095p Maastricht),
stouffen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
stōēfə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stŏĕffə (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
stŏĕfə (P047p Loksbergen, ...
P047p Loksbergen,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
stŏfə (L414p Houthalen, ...
L414p Houthalen),
stoͅfə (L360p Bree, ...
L360p Bree),
stoͅfən (L314p Overpelt, ...
L314p Overpelt),
stuffen (Q086p Eigenbilzen, ...
Q086p Eigenbilzen),
stuffə (L316a Lozen, ...
L316a Lozen,
L316a Lozen,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden,
P176p Sint-Truiden),
stufə (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo,
K318p Beverlo,
P197p Heers,
P197p Heers,
P197p Heers,
K357p Paal,
K357p Paal,
K357p Paal),
stufən (L312p Neerpelt, ...
L312p Neerpelt,
L312p Neerpelt),
stuuffə (Q171p Vlijtingen, ...
Q171p Vlijtingen),
stūfə (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem),
stŭfə (P196p Veulen, ...
P196p Veulen,
P196p Veulen),
stŭfən (L353p Eksel, ...
L353p Eksel,
L353p Eksel),
stóffe (L417p As, ...
Q095p Maastricht),
stóffə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q001p Zonhoven),
stófə (L424p Meeswijk),
stófən (K278p Lommel),
stùfe (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo),
’stufə (Q162p Tongeren, ...
Q162p Tongeren,
Q162p Tongeren),
[=lm. opscheppen?, RK]
schtoeve (Q098p Schimmert),
sjtoeffe (L387p Posterholt),
sjtoefə (L328p Heel),
stoefe (L382p Montfort),
[=lm. opscheppen?, RK] vgl. Herten-bij-Roermond Wb. (pag. 240): sjtoeffe, pochten, opscheppen. [ww.]
sjtoefe (L330p Herten (bij Roermond)),
cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken
stóffe (Q095p Maastricht),
cf. VD s.v. "III. stoffen
stóffə (L364p Meeuwen),
cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen
stòffe (Q001p Zonhoven),
Hwäör dem èns stòffe äöver zien doeve
stòffe (L381p Echt/Gebroek),
stòffe en stijte, èn kleen heep sjijte; cf. VD s.v. "stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen
stòffe (Q003p Genk),
Van Dale: III. stoffen, (schrijft.) pochen, snoeven.
sjtoefə (L299p Reuver),
Van Dale: III. stoffen, (schrijft.) pochen, snoeven. stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen.
sjtoefə (L299p Reuver),
stoffen:
stoffe (Q095a Caberg),
stofə (K358p Beringen, ...
L422p Lanklaar,
L364p Meeuwen,
K357p Paal),
stooffə (Q095p Maastricht),
stŏfə (L414p Houthalen),
stoͅfə (L360p Bree),
stoͅfən (L314p Overpelt),
stóffe (L417p As, ...
Q095p Maastricht),
stóffə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stolz (du.) zijn op get:
sjtaols zeen op get (L330p Herten (bij Roermond), ...
L330p Herten (bij Roermond)),
strant (bn.):
strant (L320a Ell, ...
L320a Ell),
stroeven:
zich stroeve (Q098p Schimmert),
vgl. Sittard Wb. (pag. 409): sjtroeve, haren of veren overeind zetten.
sjtrôêvə (Q032p Schinnen, ...
Q032p Schinnen),
stroffen:
stroffen (L320c Haler),
strŏffe (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy),
stròffe (L321a Ittervoort, ...
L321a Ittervoort),
stróffe (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
strôffe (L320a Ell),
strôoffə (L320b Kelpen, ...
L320b Kelpen,
L320b Kelpen),
strontsen:
sjtròngse (Q117a Waubach),
strunzen:
sjtròngse (Q117a Waubach),
sjtrónk’se (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121b Spekholzerheide),
sjtrónse (Q020p Sittard),
strónse (L271p Venlo),
štrontsə (Q284p Eupen),
mar.: stront + sen?
sjtrôn’se (L270p Tegelen),
Mótte hum zien stró.ntse mit zien nïjje voetbalschoe.n
stró.ntse (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
RhWb VIII, 883, s.v. strunzen prahlerisch uebertreiben, aufschneiden, stolz zur Schau tragen
sjtrónk’se (Q121p Kerkrade),
Waat löp dae dao te strònse mit dae nujen hood
strònse (L381p Echt/Gebroek),
stuiten:
schtŭŭte (Q098p Schimmert, ...
Q098p Schimmert),
sjtute (Q193p Gronsveld, ...
Q113p Heerlen,
Q121p Kerkrade),
sjtuute (Q020p Sittard),
sjtu’te (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
stijte (Q003p Genk),
stoête (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
stute (L328p Heel),
stuten (Q009p Mechelen-aan-de-Maas, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
stuute (L423p Stokkem),
sty(3)tə (Q012p Rekem, ...
Q012p Rekem,
Q012p Rekem),
sty(3)̄tə (L422p Lanklaar, ...
L422p Lanklaar,
L422p Lanklaar),
stø͂ͅtə (L414p Houthalen, ...
L414p Houthalen,
L414p Houthalen),
šty(3)tə (Q222p Vaals, ...
Q222p Vaals,
Q222p Vaals),
šty(3)̄tə (Q284p Eupen),
cf. Schuermans p. 701 s.v. "stuiten
sjtute (Q193p Gronsveld),
cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
stŭŭttə (L424p Meeswijk),
cf. WNT XVI s.v. "stuiten (II)"pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
stöö.te (Q001p Zonhoven),
cf. WNT XVI, kol. 306, s.v. "stuiten II"1. pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
schtute (Q101p Valkenburg),
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.
sjtute (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
L433p Nieuwstadt,
L433p Nieuwstadt),
sjtutte (Q222p Vaals),
sjtuute (Q019p Beek, ...
Q019p Beek,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer),
sjtuutə (Q027p Doenrade, ...
Q027p Doenrade,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek),
sjtūūte (L432p Susteren, ...
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen),
sjtūūtə (Q038p Amstenrade, ...
Q038p Amstenrade,
Q207p Epen,
Q207p Epen,
Q113p Heerlen),
sjtüte (Q021p Geleen),
sjuute (Q020p Sittard, ...
Q020p Sittard),
steute (Q201p Wijlre, ...
Q201p Wijlre),
stieten (L364p Meeuwen),
stute (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stutjə (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
stuute (Q095a Caberg, ...
Q095a Caberg,
Q197p Noorbeek,
Q197p Noorbeek,
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden,
Q197a Terlinden,
Q197a Terlinden),
stûte (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen),
šty(3)̄.tə (Q202p Eys, ...
Q202p Eys),
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden. [-ie-: ontrondingsgebied]
stieten (L364p Meeuwen),
vgl. Venlo Wb. (pag. 255): stuùte, loven, prijzen. vgl. Tegelen Wb. (pag. 121): sjtute, met lof over iets of iemand spreken.
stūūte (L292p Heythuysen),
stuiten op zijn eigen:
stute òp zien aege (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
toeten:
toete (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
tonen:
tuîne (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
van zijn jan maken:
van zijne Jan maken (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
veel - hebben:
völ vel höbbe (L372p Maaseik),
veel schijt veil hebben:
vgl. Roermond Wb. (pag. 301): veil, vei:l, b) waat-ver teun haet-er noe weer veil?, wat haalt hij nu weer uit?; dae haet altied van alles veil.
väöl sjieēt veil höbbe (L330p Herten (bij Roermond), ...
L330p Herten (bij Roermond)),
veel wind geladen hebben:
vëul weend gelaoje hebbe (Q193p Gronsveld),
verbeelding:
verbeelding (Q095p Maastricht),
woest doen:
weust doôn (L328p Heel),
zich een hoop menen:
einen houp meine (L374p Thorn, ...
L374p Thorn),
zich get menen:
zich get meine (L330p Herten (bij Roermond), ...
L330p Herten (bij Roermond)),
ziech get meine (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
zich opblazen:
zich opblōōze (Q102p Amby, ...
Q102p Amby),
zich uvver get opblaoze (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen),
ziech opblooze (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
zich stroeven:
zich stroeve (Q098p Schimmert),
zwavelen:
zwaevele (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
zwetsen:
zwetse (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
Mótte hör heure zwétse óp ör rieke schôné.lders Mien gezóndhè.jd, bè-nee, da kan gèn zwétse lïjje Hïj zwétst mar ân
zwétse (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
Van Dale: zwetsen, luidruchtig en onbedachtzaam spreken, m.n. grootspreken, snoeven.
sjwetse (Q118p Schaesberg, ...
Q118p Schaesberg),
zjwètsə (L432p Susteren, ...
L432p Susteren),
zwetse (L217p Meerlo, ...
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L294p Neer,
L294p Neer,
L216p Oirlo,
L216p Oirlo,
L245b Tienray,
L245b Tienray,
L210p Venray,
L210p Venray),
zwetsen (L292p Heythuysen, ...
L292p Heythuysen,
P219p Jeuk,
P219p Jeuk),
zwetsə (L271p Venlo, ...
L271p Venlo),
zwetze (Q202p Eys, ...
Q202p Eys),
zie zwétse
zwètse (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide)
|
bluffen || bluffen (blageuren, stoefen) || bluffen, pochen || bluffen, pochen, zwetsen || bluffen, snoeven || bluffen, snoeven, pralen || een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || grootspreken, opsnijden || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || iemand enorm prijzen, vaak overdreven [ombragie maken] [N 85 (1981)] || kletsen, opscheppen || muilen, pochen, grootspreken || opsbnijden, pochen || opsc heppen || opscheppen || opscheppen, bluffen || opscheppen, dik doen || opscheppen, groot doen || opscheppen, opsnijden || opscheppen, pochen || opscheppen, snoeven || opscheppende taal [blaai, paf, ambras, stoef] [N 85 (1981)] || opsnijden || opsnijden, opscheppen || opsnijden, pochen || opsnijden, snoeven || pochen || pochen (zich op iets beroemen) [ZND B1 (1940sq)] || pochen, bluffen || pochen, bluffen, snoeven, opsnijden || pochen, opscheppen || pochen, snoeven || pronken, opscheppen || pronken, pochen || scheppen, snoeven || snoeven || snoeven, opscheppen || snoeven, pochen || stoffen, bluffen, opsnijden || taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)] || uitdagend grootspreken || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
19322 |
opschepper |
aanstelmaker:
aanstèlmèèker (L423p Stokkem),
ambrasmaker:
ambrasmoaker (K318p Beverlo),
ambrasmooker (K318p Beverlo),
cf. VD s.v. "ambras"en "ambrasmaker
ambrasmeker (Q095p Maastricht),
angeber (du.):
a jever (Q222p Vaals),
anjeber (Q222p Vaals, ...
Q222p Vaals),
beeld-in, een -:
eine beel-inne (L330p Herten (bij Roermond)),
bezeikte, een -:
beseikte (Q201p Wijlre),
blaak:
blaak (K318p Beverlo),
blaas:
bloos (K318p Beverlo),
blòòës (Q001p Zonhoven),
hij moest altijd opscheppen, die grootspreker: hè mùst altè stùfe, di-j bloos
bloos (K318p Beverlo),
is mich det ein dikke bloas
bloas (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
blaffer:
blaffer (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
blagueur (fr.):
blaguir (P176p Sint-Truiden),
blagêur (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
blagùir (Q074p Kortessem, ...
P176p Sint-Truiden),
blàggeur (Q162p Tongeren),
blàgéúr (L424p Meeswijk),
cf. VD s.v. "blagueur
blágöör (Q001p Zonhoven),
Syn. bluffer of blufkònt
blageur (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
Van Dale: blagueur (Fr.), snoever, zwetser, opsnijder.
blàguir (P047p Loksbergen),
blauwe pisserd:
blauwe pisserd (L289p Weert),
blauwe zeikerd:
blauwe zeikerd (L289p Weert),
blauwverver:
blauverver (Q020p Sittard),
blazer:
blouəzər (K278p Lommel),
mar.: opschepper?
blazer (K317p Leopoldsburg),
blinkerd:
blînkert (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
bluffer:
bluffer (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel,
Q118p Schaesberg),
blufgilles:
bloef’jilles (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
blufhannes:
bloef’hannes (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
blufkont:
blufkont (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
boheits-kramer:
ənə behéj⁄skrĭĕəmər (Q035p Brunssum),
⁄ne behejtskrieëmer (Q111p Klimmen),
De Limburgse vormen met b en een tweeklank aan het eind sluiten m.i. het meest aan bij de vorm die ook in het Rijnland bekend is: Buhei. In het Rheinisches Wörterbuch deel I kol. 1106 vind je heleboel vormen onder dat trefwoord. Gezien ook de vormen in het WNT zou ik in dit geval voor een trefwoord kiezen dat wat dichter bij het Limburgse (en Rijnlandse) ligt: bohei.; cf. Rh.Wb. dl. I kol. 1106 s.v. "buhei"afl. "buheikrämer"en "buheitskrämer
beheidskrieëmer (Q113p Heerlen),
boheits-pungel:
bəhèjtspungel (Q032p Schinnen),
braniemaker:
braniemeekər (Q095p Maastricht),
braniemeker (Q095p Maastricht),
branieschopper:
[zn., RK]
branérsjöpper (Q034p Merkelbeek),
bruis:
broēs (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
brulstaart:
brelstert (L328p Heel),
dandy (eng.):
dèndîe (Q032p Schinnen),
dikke nak:
dikke nak (P219p Jeuk),
doordraaier:
dôordréjjər (L424p Meeswijk),
draak:
ənə dráák (L299p Reuver),
dunkveel:
tûnkvöl (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
felmaker:
fèl = ijdel
fèlmeker (Q095p Maastricht),
felmuil:
velmóul (L372p Maaseik),
fiere stinker:
fiere stinker (K318p Beverlo),
genre-borst:
sjêrbos (Q071p Diepenbeek),
Fr. se donner un genre: zich aanstellen
zjaarbos (Q071p Diepenbeek),
genre-man:
Fr. se donner un genre: zich aanstellen
zjáármàn (P047p Loksbergen),
groot laweit:
groe"t lewê"t (K318p Beverlo),
gərôêtlawééət (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
grootbeer:
¯t zol ok wèr ¯s nie: dèn grötbèèr haj de dikste erpele
grötbèèr (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
groothans:
groethans (Q003p Genk),
groothans (L288a Ospel),
grootmuil:
groëtmoel (L270p Tegelen),
grótmoel (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
gərôêtmaal (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
groots-lap:
gruuëtslap (L330p Herten (bij Roermond)),
gruëtslap (L328p Heel),
grootse madam:
(dit is een voorbeeld!).
ein gruuētse medàm (L330p Herten (bij Roermond)),
grootse pin:
(= verwaande kwast).
greutsje pin (Q020p Sittard),
grootse, een -:
grwetsje (Q015p Stein),
grootserik:
greutsjerik (Q020p Sittard),
grwäötserik (L381p Echt/Gebroek),
grootshannes:
groethannus (L288a Ospel),
grootshans:
gró’tshans (Q162p Tongeren),
grútshans (Q162p Tongeren),
grootskop:
enne grötskop (L216p Oirlo),
grotskop (L210p Venray),
grote muil:
grōēëte moe^l (Q002p Hasselt),
hans:
hens (L271p Venlo),
hàns (Q162p Tongeren),
heisamaker:
Haoj de mòndj, doe héjsemaeker
héjsemaeker (L381p Echt/Gebroek),
hoogsnuit:
hoe-w-egsnöet (L353p Eksel),
hoogvlieger:
hoeëgvleier (Q121p Kerkrade),
inbeelder, een -:
⁄nə inbîeldər (L320b Kelpen),
ingebeelde gek:
ingəbeeldə gek (Q095p Maastricht),
ingebeelde kwast:
igebeelde kwas (Q201p Wijlre),
ongebeelde kwas (L386p Vlodrop),
ingebeelde opkluiver:
ingebeelde opkluiver (L271p Venlo),
ingebeelde, een -:
ĕnnè ingebēēlde (Q098p Schimmert),
jan-mijn-kloten:
eine jan-mi-jn-klute (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
jan-mijn-kloten (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
ne ja.n m’n kloete (Q001p Zonhoven),
janneman:
jannema.n (Q001p Zonhoven),
kaaljakker:
kaaljekker (L215p Blitterswijck, ...
L381p Echt/Gebroek,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
kakbuis:
scheldw. man
kakbòs (P176p Sint-Truiden),
kale duivel:
ne kaole duvel (Q074p Kortessem),
kale jakker:
ki-jk mich dèè kale jakker(d) ins iêver de stroat paradère es want hèè hiêl Bree aan zi-jn kònt hèèt hange
kale jakker (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
kale jan:
ne kaole ja’n (Q074p Kortessem),
kale jan-mijn-kloten:
ne kale ja.n m’n klōēëte (Q002p Hasselt),
kale jap:
ne kaole jap (Q074p Kortessem),
kale kakker:
ne kaole kakker (Q074p Kortessem),
kale kus-mijn-kloten:
eine kale kis-mi-jn-klute (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
ne kale kis m’n klōēëte (Q002p Hasselt),
kale neet:
ein kaal neet (L330p Herten (bij Roermond)),
kale nol:
ne kaole nol (Q074p Kortessem),
kale schijter:
ne kaole sjijter (Q074p Kortessem),
kale sinjeur:
kale sinjeour (L294p Neer),
kale stinker:
ne kaole stienker (Q074p Kortessem),
kalmeier:
Doe mòs dae kalmeier neet alles gluive
kalmeier (L381p Echt/Gebroek),
kaskenademaker:
kaskena:demaeker (L329p Roermond),
kus-mijn-bottes (fr.):
kus men botte (Q074p Kortessem),
kus-mijn-kloten:
kus me kloete (Q074p Kortessem),
kus-mijn-knoken:
kus men kneuik (Q074p Kortessem),
kuus:
kuus (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
kwast:
kwas (L386p Vlodrop),
kwàst (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
kwibus:
kwiebus (L386p Vlodrop),
muila:
moelaa (Q020p Sittard),
muilenmaker:
moêlemaaker (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
mulləmaoəkər (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
muilenman:
maalemàn (P176p Sint-Truiden),
mouleman (Q003p Genk),
mûîleman (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo),
muilvechter:
moelvechter (Q101p Valkenburg),
opkluiver:
opkluiver (L271p Venlo),
oprijter:
[pers.?, RK]
òprîêter (L331p Swalmen),
opschepper:
opschöpper (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L289p Weert),
opschùpper (L266p Sevenum, ...
L266p Sevenum),
opsjepper (L265p Meijel),
opsjupper (L386p Vlodrop, ...
L386p Vlodrop),
opsjäpper (Q095p Maastricht),
opsjöpper (Q027p Doenrade, ...
L320a Ell,
L320a Ell,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
Q095p Maastricht,
L299p Reuver,
Q032p Schinnen,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
opsjöppər (L299p Reuver),
opsjüpper (Q015p Stein),
opsjəpper (L374p Thorn),
ópschöpper (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
opschepper (zn.):
opschöpfer (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
opschöpper (L267p Maasbree),
opschùpper (L428p Born),
opschepperd:
opsjöppert (Q020p Sittard),
perjan:
perjân (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
pietenbeer:
pietebeer (Q113p Heerlen),
platschijter:
plàtschééətər (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
pocher:
pøͅxər (Q284p Eupen),
poffer:
Van Dale: I. poffer, 2. (veroud.) bluffer.
poffer (L265p Meijel),
pofferd:
póffert (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
potschijter:
pòtschééətər (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
praatjesmaker:
praatjesmaeker (L271p Venlo),
praatjesmaker (zn.):
praatjesmaeker (L271p Venlo),
pronker:
prônker (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
schalenveger:
[zn., RK]
sjaleveëjer (Q121p Kerkrade),
schijtbeugel:
WNT III kol. 253 heeft s.v."bogger- bugger, bouger"(smeerlap e.d.) ook in bet. rekel, schelmpje etc. vgl. de eng. bet "bugger
sjiétbugel (Q193p Gronsveld),
schijter:
schê"ter (K318p Beverlo),
schijthuis:
sjiéthoés (Q193p Gronsveld),
snoevenkater:
snōēvekater (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
snurker:
snörker (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
stens:
sjtens (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
Kiek dae stens èns, dae mèntj zich get
stens (L381p Echt/Gebroek),
stoef:
stóf (K278p Lommel),
weur dië stoef van N. ter eu.ch wir bèè: Was die stoffer van N. er ook weer bij
stoef (Q002p Hasselt),
stoefblaas:
stoefbloos (L353p Eksel),
stoefbroek:
cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen
stòfbròk (Q001p Zonhoven),
stoefer:
stoefer (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
stoeffër (Q162p Tongeren),
stŏĕfər (P047p Loksbergen),
stòffer (L381p Echt/Gebroek),
stóefer (P176p Sint-Truiden),
stóffer (Q095p Maastricht),
stóffər (Q001p Zonhoven),
stùfer (K318p Beverlo, ...
K318p Beverlo,
K318p Beverlo),
cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken
stóffer (Q095p Maastricht),
cf. VD s.v. "III. stoffen
stóffər (L364p Meeuwen),
cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen
stòffer (Q001p Zonhoven),
cf. VD s.v. "stoefer"= pocher
stŏĕffər (L286p Hamont),
cf. WNT XV, kol. 1813 s.v. "stoffen (III)": "roemen, pochen, zich laten voorstaan"(zuidelijke variant = "stoefen")
stófər (K278p Lommel),
kloagers hèmme geene noed en stòffer gee broed; cf. VD s.v. "stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen
stòffer (Q003p Genk),
Verklw. stoeferke
stoefer (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
¯t is nen dikke stoefer: het is een grote pochhans
stoefer (Q074p Kortessem),
stoeferd:
sjtoefert (L322a Nunhem),
cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen"cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen
stòffert (Q001p Zonhoven),
stoefkont:
stóefkònt (P176p Sint-Truiden),
stoefkont (vr.):
cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen
stòfkó.nt (Q001p Zonhoven),
stoffer (zn.):
stōffer (Q095p Maastricht),
strunzer:
štrontsər (Q284p Eupen),
strunzerd:
strònsert (L381p Echt/Gebroek),
strónserd (L271p Venlo),
stuitbeer:
sjtuutbeer (Q113p Heerlen),
stuitbeest:
sjtuutbees (Q020p Sittard),
stuutbieës (L423p Stokkem),
stuitbroek:
cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
stŭŭdbróók (L424p Meeswijk),
stuitbroer:
sjtuutbroar (Q113p Heerlen),
sjtuut’broor (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
stuitbuidel:
stuutbèuijel (L423p Stokkem),
cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
stŭŭdbujəl (L424p Meeswijk),
stuiter:
sjtuter (Q193p Gronsveld),
sjtu’ter (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
stijter (Q003p Genk),
stuter (L282p Achel, ...
L245a Castenray,
L286p Hamont,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
šty(3)̄tər (Q284p Eupen),
cf. WNT XVI s.v. "stuiten (II)"pochen, bluffen, snoeven, opsnijden
stöö.ter (Q001p Zonhoven),
Ziej gestuut mòste neet gans gluive
stuter (L381p Echt/Gebroek),
stuiter (zn.):
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.
stuuter (Q095p Maastricht),
stuitlap:
sjtuutlap (Q020p Sittard),
stuitvot:
sjtuutvót (Q113p Heerlen),
toet:
toet (K318p Beverlo),
toeter:
toeter (K318p Beverlo),
tonerd:
tuînert (L318d Altweert, ...
L318d Altweert,
L318e Altweerterheide,
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L318a Keent,
L288b Laar,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L288a Ospel,
L289p Weert,
L289p Weert),
verwaande kwast:
verwaande kwas (L271p Venlo),
waterblaas:
wao.ëterblòòës (Q001p Zonhoven),
windblaas:
wèindblooës (Q071p Diepenbeek),
windbuil:
weendbul (Q193p Gronsveld),
weindbu-jel (Q013p Uikhoven),
wiendbuul (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
wingkbuul (L270p Tegelen),
wink’bül (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
wīēndbül (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
wîndjbuul (L318b Tungelroy),
Wat kan dèn wie.ndbuu.l ângèève (ten onrechte opscheppen)
wie.ndbuu.l (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
windhapper:
wîndjhapper (L318b Tungelroy),
windjas:
weindjas (Q013p Uikhoven),
windmaker:
weindméker (Q013p Uikhoven),
wind meeker (Q095p Maastricht),
wîndjmèèker (L318b Tungelroy),
windsnijder:
wingk’sjniejer (L270p Tegelen),
zeikstreen:
zéjkstreen (L265p Meijel),
zwansbaron:
zwànzbarò͂ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
zwetsbuil:
zwetsbuūl (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
Hèdde geheurd wat dèn zwétsbuu.l zat te bewèère
zwétsbuu.l (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
zwetser:
zwetser (L271p Venlo),
zwetskont:
zie zwétsbuu.l
zwétskó.nt (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide)
|
blaaskaak, pocher || blagueur || bluffer || bluffer, pocher || bluffer, pochhans || bluffer, snoever, zwetser || braniemaker, opschepper || dwaas, opschepper || een kale opschepper || een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || een verwaande aansteller || fier, ijdeltuit, opschepper || grootspreker || hans (sl. = sleeptoon) || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || iemand die het hoog in zijn bol heeft || ijdeltuit, opsnijjer || kale opschepper || laatdunkende kerel, pochhans || muil, grootspreker, luidruchtige babbelaar || opscheppende taal [blaai, paf, ambras, stoef] [N 85 (1981)] || opschepper || opschepper(s) || opschepper, bluffer || opschepper, die daartoe eigenlijk geen reden heeft || opschepper, fatje || opschepper, opsnijder || opschepper, pocher || opschepper, pochhans || opschepper, snoever || opschepper, veelprater || opschepper, windbuil || opschepster || opschepster, snoefster, pochster || opsnijder || opsnijder, bluffer || opsnijder, pocher, bluffer || pocher || pocher, bluffer || pocher, groothans || pocher, opschepper || pocher, pochhans || pocher, snoever || pochhans || pochhans, opschepper || praatjesmaker, opschepper || pronker (zie ook praatjesmaker) || pronker, opschepper || snoever || snoever, pocher || snover, pocher || stoefbroek, pocher || stoefend persoon || stoefer, pocher || stoefkont, pocherige vrouw || stoffer, opsnijder, bluffer || taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)] || trots(e) (hoogmoedig(e)) || trotsaard, opschepper || vervelende en uitdagende grootspreker || vervuld en blijk gevend van een gevoel van meerderheid boven anderen [groots, fier, trots, heel, freet, moedig, moetig,glorieus] [N 85 (1981)] || windbuil, opschepper || zeikstreng; opschepperige vrouw || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)] || zwetser, snoever, opsnijder || zwetskous, opschepper, fantast
III-1-4, III-3-1
|
26978 |
opschot |
opschot:
opschot (L244b Griendtsveen)
|
Oplegger met handbeschermer. [II, 41]
II-4
|
17866 |
opschuiven |
(zich) schikken:
schikke (L269p Blerick),
zich schikke (L267p Maasbree),
zich sjikke (L331p Swalmen),
doorschuiven:
doorschuuve (L271p Venlo),
op een zij schuiven:
o.p eͅ.ŋ zii̯ šy(3)̄və (Q202p Eys),
opeenschuiven:
opīē.n schèève (Q002p Hasselt),
oprutschen (<du.):
op roetsje (Q222p Vaals),
opschikken:
opschikke (L267p Maasbree, ...
L266p Sevenum),
opsjìkke (L322a Nunhem),
ópschikke (L245b Tienray),
ópsjŭŭkkə (L265p Meijel),
opschuiven:
o.pšy(3)̄və (Q203b Ingber),
op sjuuve (Q098p Schimmert),
opchieve (L358p Reppel),
opschijven (L355p Peer),
opschoeve (L266p Sevenum),
opschouëven (K353p Tessenderlo),
opschōēve (L266p Sevenum),
opschuive (Q102p Amby, ...
L352p Hechtel,
P219p Jeuk,
K317a Kerkhoven,
Q187p Sint-Pieter,
P227p Vorsen),
opschuiven (P120p Alken, ...
L353p Eksel,
L366p Gruitrode,
L320c Haler,
L414p Houthalen,
K278p Lommel,
K278p Lommel,
Q012p Rekem,
P176p Sint-Truiden,
Q078p Wellen,
Q001p Zonhoven),
opschuuve (Q019p Beek, ...
L269p Blerick,
L269b Boekend,
L217p Meerlo,
L382p Montfort,
L271p Venlo,
L289p Weert),
opschuuven (L416p Opglabbeek),
opschuuvə (L382p Montfort),
opschuven (L282p Achel, ...
L428p Born,
L371a Geistingen,
L422p Lanklaar,
L371p Ophoven,
L288a Ospel,
L271p Venlo),
opschuûve (L316p Kaulille),
opschŭvu (Q035p Brunssum),
opschèùvə (K317p Leopoldsburg),
opschùìve (Q156p Borgloon),
opschûve (Q203p Gulpen, ...
L271p Venlo),
opsckuive (P219p Jeuk),
opsjaive (Q080p Vliermaal),
opsjeuve (Q200p s-Gravenvoeren),
opsji-jve (L360p Bree, ...
L360p Bree),
opsjieven (L368p Neeroeteren),
opsjijve (Q086p Eigenbilzen),
opsjoojve (Q083p Bilzen),
opsju.jve (L372p Maaseik),
opsjuive (Q095a Caberg, ...
Q077p Hoeselt,
Q077p Hoeselt,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q178p Val-Meer),
opsjuivë (Q077p Hoeselt),
opsjuivə (Q095p Maastricht, ...
Q171p Vlijtingen),
opsjujve (L372p Maaseik),
opsjujve(n) (L372p Maaseik),
opsjuuve (L317p Bocholt, ...
L320a Ell,
Q021p Geleen,
L330p Herten (bij Roermond),
L369p Kinrooi,
Q112c Kunrade,
Q016p Lutterade,
L294p Neer,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg),
opsjuuven (L265p Meijel, ...
Q015p Stein,
Q015p Stein),
opsjuuvə (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
L320b Kelpen,
Q033p Oirsbeek,
Q116p Simpelveld),
opsjuve (Q011p Boorsem, ...
L381p Echt/Gebroek,
Q021p Geleen,
Q203p Gulpen,
L322p Haelen,
L321a Ittervoort,
L369p Kinrooi,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
L433p Nieuwstadt,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q201p Wijlre),
opsjuvə (Q108p Wijnandsrade),
opsjūūvö (L378p Stevensweert),
opsjūūvə (Q027p Doenrade, ...
L328p Heel,
Q109p Hulsberg,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q033p Oirsbeek),
opsjūve (Q012p Rekem),
opsjūven (L292p Heythuysen),
opsjŭŭve (Q196p Mheer),
opsjyve (Q005p Zutendaal),
opsjìjve (Q086p Eigenbilzen),
opsjööve (Q153p Gors-Opleeuw),
opsjûive (Q193p Gronsveld),
opsjûûvə (Q098p Schimmert),
opsjüve (Q121p Kerkrade),
opsjüve(n) (Q086p Eigenbilzen),
opṣivə (L364p Meeuwen),
ōpschuuve (L210p Venray),
ŏĕpschəəvə (P047p Loksbergen),
ŏpsjūūvə (Q117p Nieuwenhagen),
schuuf óp (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
upschuiven (P047p Loksbergen),
òpsji-jve (L417p As),
òpsjīēvə (L416p Opglabbeek),
òpsjōuvë (Q162p Tongeren),
òpsjuuvən (Q014p Urmond),
òpsjuëve (Q117a Waubach),
òpsjūūve (L331p Swalmen),
òpsjūūvə (L432p Susteren),
ópschuive (K361p Zolder),
ópschūūvə (L164p Gennep, ...
L271p Venlo),
ópschüve (L245b Tienray),
ópsjuuvə (Q207p Epen),
ópsjūūvə (Q038p Amstenrade, ...
Q113p Heerlen,
L265p Meijel),
ôpschuve (L216p Oirlo),
ôpsjūūvə (L299p Reuver),
B.v. sjuif diech.
opsjuive (Q095p Maastricht),
uitgesproken als coeur
opschoeve (P057p Kuringen),
opwaarts gaan:
obbers gon (Q083p Bilzen),
opwaarts schuiven:
obbers sjoojve (Q083p Bilzen),
opzij gaan:
op sej goon (Q188p Kanne),
op zie gaon (Q018p Geulle),
op zij gaan (K317a Kerkhoven, ...
Q240p Lauw,
Q001p Zonhoven),
op zij goan (P219p Jeuk, ...
K361p Zolder),
opziej (L386p Vlodrop),
opziej goeën (L317p Bocholt),
opzij goan (L353p Eksel),
opzij schuiven:
op zijj schuive (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
op(zij)schuiven (L353p Eksel),
opsej sjöve (Q188p Kanne),
opzij scheiven (Q003p Genk),
opzij schuiven (L353p Eksel),
opzijsjy(3)̄və (Q253p Montzen),
(scheuf ins op)
opzij schuiven (P188p Hoepertingen),
opzij uitgaan:
opzai owt gon (Q080p Vliermaal),
plaats maken:
plaats make (L369p Kinrooi, ...
L369p Kinrooi),
plek maken:
plak maaken (L353p Eksel),
plaatsmaken
plakmaken (L355p Peer),
schuiven:
schuuve (Q202p Eys),
schuven (L371p Ophoven),
schŭŭve (Q098p Schimmert),
sjuuve (Q021p Geleen, ...
Q018p Geulle,
L329p Roermond),
sjūūvə (Q035p Brunssum),
verteren, zich -:
Scherts., niet alg.
zich verteiere (Q083p Bilzen)
|
opeen [schuiven] || Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)] || Opschuiven: in zijwaartse richting schuiven (opschikken, schavielen, opschuiven, opzij gaan) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
29544 |
opslagplaats voor brandstof |
cokeshok:
kōkshǫk (L163p Ottersum),
houtplaats:
hǭltplɛts (L163p Ottersum),
kolenhok:
kǭlǝhǫk (L163p Ottersum),
kolenschop:
kǭlǝšop (L270p Tegelen
[(kolenopslagplaats)]
)
|
De plaats waar de brandstof ligt opgeslagen. In L 163 lag het dikke hout buiten op het erf (byt\ op˱ \t˱ ɛr\f) onder een dekzeil of in een schuur zodat het droog bleef.' [N 49, 63; monogr.]
II-8
|
25480 |
opslagplaats voor brood |
bakkamer:
bɛkkāmǝr (L321p Neeritter),
bakkerij:
bɛkǝri (L377p Maasbracht),
bergplaats:
bɛrgplǭts (Q003p Genk),
broodhok:
broodhok (L163p Ottersum),
bruthok (Q193p Gronsveld),
brūthok (Q187a Heugem),
broodhuis:
browǝthøjs (K278p Lommel),
broodkamer:
broatkāmǝr (Q021p Geleen),
broodkamer (L432a Koningsbosch, ...
L387p Posterholt,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen),
broętkāmǝr (Q036p Nuth),
brutkāmǝr (Q035p Brunssum),
brutkǭmǝr (Q193p Gronsveld, ...
Q198b Oost-Maarland),
bruǝtkāmǝr (Q113p Heerlen, ...
L292p Heythuysen,
L269a Hout-Blerick,
L265p Meijel,
L270p Tegelen,
Q112p Voerendaal),
brwǭtkāmǝr (Q097p Ulestraten),
brōtkāmǝr (L383p Melick),
brūatkāmǝr (Q028p Jabeek),
brūtkāmǝr (Q187a Heugem, ...
L318b Tungelroy,
Q117a Waubach,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
brūǝtkāmǝr (L291p Helden, ...
L290p Panningen,
Q030p Schinveld),
brǫatkāmǝr (Q019p Beek),
broodkot:
broodkot (K314p Kwaadmechelen),
broodlager:
brutlāgǝr (Q035a Rumpen),
broodmagazijn:
brutmagazęjn (Q095p Maastricht),
brwotmāgǝzīn (Q099q Rothem),
broodplaats:
brūtplāts (Q191p Cadier),
broodplaatsje:
brutplē̜tskǝ (Q012p Rekem),
broodplak:
broodplak (Q180p Mal),
brōtplák (Q072p Beverst),
broodrek:
brūtrɛk (L269p Blerick),
%%meervoud%%
brǭwtrɛkǝ (P176a Melveren),
broodschap:
brūǝtšāp (L291p Helden),
broodskamer:
bruǝtskāmǝr (Q203p Gulpen),
brūtskāmǝr (K359p Koersel),
broodsplaats:
bruǝtsplāts (Q197p Noorbeek),
broodszimmer:
brūtstsemǝr (Q121c Bleijerheide),
broodzimmer:
brūǝtzemǝr (Q202p Eys),
hangar:
haŋgār (P176p Sint-Truiden),
laadruimte:
lājrȳmtǝ (Q097p Ulestraten),
lader:
lājǝr (Q121p Kerkrade),
magazijn:
magaziŋ (Q197p Noorbeek),
magazī.n (Q117a Waubach),
magǝzin (L317p Bocholt),
magǝzęjn (L372p Maaseik),
magǝzīn (Q035p Brunssum, ...
Q015p Stein),
magǝzɛ̄n (L312p Neerpelt),
majǝzīn (Q121p Kerkrade),
mágǝzęn (Q082p Munsterbilzen),
rekken:
rɛkǝ (P176p Sint-Truiden),
remise:
remise (Q095p Maastricht),
rǝmīs (Q204p Wittem),
zolder:
zøldǝr (L372p Maaseik)
|
Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e]
II-1
|
25481 |
opslagplaats voor deeg |
deeghok:
dęjxhōk (L270p Tegelen),
deegkamer:
dęjxkāmǝr (L372p Maaseik),
kelder voor korstdeeg:
kɛldǝr vø̄r koršdęjx (Q097p Ulestraten)
|
[N 29, 105e]
II-1
|
27151 |
opslagplaats voor erts |
plein:
plē̜n (Q255p Kelmis)
|
Open veld waar de ertsvoorraad opgeslagen wordt. [monogr.]
II-4
|
27319 |
opslagplaats voor springstof |
pulvermagazijn:
pulvǝrmajaziŋ (Q255p Kelmis)
|
In het springstoffenmagazijn konden de houwers bij de opzichter of bij de voorman het voor die bepaalde dienst benodigde dynamiet ophalen. [monogr.]
II-4
|
32413 |
opsnijder |
diepmes:
dēpmɛts (Q021p Geleen),
draaimes:
drōwǝmɛs (P047p Loksbergen),
kromme opdraaier:
krūmǝ updrōwǝr (P047p Loksbergen),
opdraaier:
opdraaier (L423p Stokkem),
up˱drǫwǝr (K353p Tessenderlo
[(werd gebruikt voor het afwerken van de binnenkant van de kap)]
),
opsnijder:
opsnijder (L266p Sevenum),
opsnęjǝr (L248p Lottum),
ǫpsnejǝr (L318d Altweert, ...
L287p Boeket,
L289h Boshoven,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L318c Swartbroek,
L289p Weert),
ǫpsnējǝr (L246p Horst),
ǫpsnɛjǝr (L210p Venray)
|
Een werktuig dat lijkt op het bodemmes en dient om de binnenkant van de klompopening van de in de heulbank geplaatste klomp glad te maken en bij de afwerking van de klomp de scherpe kanten aan de binnenkant van de klompopening weg te snijden. De afmetingen van de opsnijder variëren al naar gelang de werkzaamheden die er mee moeten worden uitgevoerd. Zie ook afb. 248. [A 29a, 10a-b; A 29a, 11a-b; A 29a, 12a-c; Bakeman 8; monogr.]
II-12
|