e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
opscheppen aangeven: a-jeve (Vaals), gèf toch nie zö ân  ângèève (Gennep, ... ), ambras maken: ambras make (Schimmert), beschier maken: besjêr maoke (Diepenbeek), pesjêr maoke (Diepenbeek), blaffen: blaffe (Blitterswijck, ... ), blagueren (< fr.): (vgl. A.N. brageren is pronken) di-j is nûw ins alti-jd aan ¯t blagère iêver hèèr hûs, hèèr kleijer, hèèr keiner ...  blagère (As, ... ), cf. Fr. "blaguer  blàggièrë (Tongeren), cf. VD s.v. "blagueren"= grootspreken, opsnijden  blágéérə (Zonhoven), fr. blaguer  blàgéúrə (Meeswijk), Van Dale: blagueren (&lt;Fr.), grootspreken, opsnijden.  blàguirə (Loksbergen), verouderd woord  blageure (Venlo), blagueren (<fr.): Van Dale: blagueren (&lt;Fr.), grootspreken, opsnijden.  blàguirə (Loksbergen), blauwverven: blauverve (Sittard), blazen: bleusjt (Thorn, ... ), bloase (Schinnen, ... ), bloaze (Kesseleik, ... ), blouəzən (Lommel), bluffen: bloef’fe (Bleijerheide, ... ), bluffe (Heerlerbaan/Kaumer), bluffen (Meeuwen, ... ), blòffə (Lozen, ... ), blóffe (As, ... ), [=lm. opscheppen?, RK]  bloeffe (Kerkrade), bluffə (Oirsbeek), bronken: De moos ze ins zeen brònke möt hère nûwe mantel  brònke (As, ... ), de grote heer afleggen: de groeten hier aoflegke (Gronsveld), de grote heer uithangen: de groeten hier oéthange (Gronsveld), dik doen: deͅk dōnə (Eupen), dik maken: dekmaoəkə (Niel-bij-St.-Truiden), doordraaien: dôordréjjə (Meeswijk), get derheen maken: get d’rheen mäoke (Gronsveld), get van zijn jan maken: get van z’nne jaan mäoke (Gronsveld), groot doen: groeet doon (Weert, ... ), groeët doeë (Wijlre), groot gaan: groet goon (Maastricht), groot spreken: groët spraeke (Maasbree, ... ), grootberen: Hïj lie.p te grötbèère ovver zien gröddere tomaate én zienen dikkere prèj  grötbèère (Gennep, ... ), groots doen: grūūëtsj dōēë (Nieuwenhagen, ... ), groots gaan op: gry(3)tš guən op (Lozen, ... ), grootsen: grötse (Swalmen), grootspreken: grooëtsjprejke (Heerlen), kaskenades maken: kaskenades maken (Venlo), kletsen: kletse (Maastricht, ... ), muilen: moele (Valkenburg), mŏĕllə (Heerlen, ... ), ww.  moule (Genk), muilenmaken: Wètste waatste kòns, moelemake en anges niks  moelemake (Echt/Gebroek), opgeven: ŏpgaevə (Nieuwenhagen, ... ), ŏpgééëvə (Nieuwenhagen, ... ), opscheppen: opschuppe (Eys), opschóppe (Venlo, ... ), opschöppe (Venlo, ... ), opschùppe (Sevenum, ... ), opsjuppe (Nieuwstadt, ... ), opsjuppə (Kapel-in-t-Zand), opsjöppe (Bree, ... ), opsjöppə (Doenrade, ... ), opsjöppən (Urmond, ... ), opsjüppe (Stein, ... ), ŏpsjuppə (Nieuwenhagen, ... ), ópschöppe (Blitterswijck, ... ), ópschöppə (Gennep, ... ), ópsjuppe (Heerlen), ôpsjöppə (Reuver, ... ), [=lm. opscheppen?, RK]  opschöppe (Amby), opschùppe (Sevenum), opsjuppe (Maasniel), opsjöppe (Herten (bij Roermond), ... ), opsjüppe (Stein), ópsjuppə (Epen), ôpschöppe (Oirlo), opsnijden: ópsnijjə (Maastricht, ... ), ploederen: vero. cf. Schuermans p. 491 s.v. "ploederen"= babbelen (plaudern?; pladderen, plodderen?). Niet de correcte betekenis te vinden  ploédere (Gronsveld), vgl. Van Dale (DN): plaudern, 1. babbelen, een praatje maken; -2. gezellig praten, onderhouden vertellen; -3. een geheim niet kunnen bewaren.  ploēdere (Voerendaal, ... ), pochen: poͅxə (Eupen), poffen: póffe (Altweert, ... ), protsen (<du.): Van Dale: protsen (&lt;Hd.), opscheppen, drukte maken, bluffen.  protsen (Noorbeek, ... ), prōētsjə (Heerlen, ... ), schijt maken: sjiét mäoke (Gronsveld), schroeten: cf. WNT: schroet, (?) Blijkbaar een klanknabootsing. Kalkoen. In zuidelijke dialecten, bijv. in Limburg (O. Volkst. 2, 240a)?  schroetə (Montfort, ... ), schwadronieren (du.): šwadrənēͅrə (Eupen), snoeven: snoeve (Venray, ... ), snoeven (Horst, ... ), snoēve (Castenray, ... ), stensen: sjten’se (Bleijerheide, ... ), RhWb VIII: 530: stänzen: einen durch anhaltendes, lästiges fallendes Bitten, Fragen quälen, bes. von Kindern  sjten’se (Kerkrade), stoefen: sjtoefe (Haelen, ... ), sjtoeffe (Posterholt, ... ), sjtoefə (Heel, ... ), sjtoeve (Schimmert, ... ), sjtôefe (Swalmen, ... ), stjoefe (Neer, ... ), stoefe (Bree, ... ), stoefen (Achel, ... ), stoeffe (Hoeselt, ... ), stoeffen (Eksel, ... ), stoeffë (Tongeren), stoeffə (Montfort, ... ), stoffe (Caberg), stofə (Beringen, ... ), stooffə (Maastricht), stouffen (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), stōēfə (Maastricht, ... ), stŏĕffə (Niel-bij-St.-Truiden), stŏĕfə (Loksbergen, ... ), stŏfə (Houthalen, ... ), stoͅfə (Bree, ... ), stoͅfən (Overpelt, ... ), stuffen (Eigenbilzen, ... ), stuffə (Lozen, ... ), stufə (Beverlo, ... ), stufən (Neerpelt, ... ), stuuffə (Vlijtingen, ... ), stūfə (Hasselt, ... ), stŭfə (Veulen, ... ), stŭfən (Eksel, ... ), stóffe (As, ... ), stóffə (Maastricht, ... ), stófə (Meeswijk), stófən (Lommel), stùfe (Beverlo, ... ), ’stufə (Tongeren, ... ), [=lm. opscheppen?, RK]  schtoeve (Schimmert), sjtoeffe (Posterholt), sjtoefə (Heel), stoefe (Montfort), [=lm. opscheppen?, RK] vgl. Herten-bij-Roermond Wb. (pag. 240): sjtoeffe, pochten, opscheppen. [ww.]  sjtoefe (Herten (bij Roermond)), cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken  stóffe (Maastricht), cf. VD s.v. "III. stoffen  stóffə (Meeuwen), cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen  stòffe (Zonhoven), Hwäör dem èns stòffe äöver zien doeve  stòffe (Echt/Gebroek), stòffe en stijte, èn kleen heep sjijte; cf. VD s.v. "stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen  stòffe (Genk), Van Dale: III. stoffen, (schrijft.) pochen, snoeven.  sjtoefə (Reuver), Van Dale: III. stoffen, (schrijft.) pochen, snoeven. stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen.  sjtoefə (Reuver), stoffen: stoffe (Caberg), stofə (Beringen, ... ), stooffə (Maastricht), stŏfə (Houthalen), stoͅfə (Bree), stoͅfən (Overpelt), stóffe (As, ... ), stóffə (Maastricht, ... ), stolz (du.) zijn op get: sjtaols zeen op get (Herten (bij Roermond), ... ), strant (bn.): strant (Ell, ... ), stroeven: zich stroeve (Schimmert), vgl. Sittard Wb. (pag. 409): sjtroeve, haren of veren overeind zetten.  sjtrôêvə (Schinnen, ... ), stroffen: stroffen (Haler), strŏffe (Tungelroy, ... ), stròffe (Ittervoort, ... ), stróffe (Altweert, ... ), strôffe (Ell), strôoffə (Kelpen, ... ), strontsen: sjtròngse (Waubach), strunzen: sjtròngse (Waubach), sjtrónk’se (Bleijerheide, ... ), sjtrónse (Sittard), strónse (Venlo), štrontsə (Eupen), mar.: stront + sen?  sjtrôn’se (Tegelen), Mótte hum zien stró.ntse mit zien nïjje voetbalschoe.n  stró.ntse (Gennep, ... ), RhWb VIII, 883, s.v. strunzen prahlerisch uebertreiben, aufschneiden, stolz zur Schau tragen  sjtrónk’se (Kerkrade), Waat löp dae dao te strònse mit dae nujen hood  strònse (Echt/Gebroek), stuiten: schtŭŭte (Schimmert, ... ), sjtute (Gronsveld, ... ), sjtuute (Sittard), sjtu’te (Bleijerheide, ... ), stijte (Genk), stoête (Altweert, ... ), stute (Heel), stuten (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), stuute (Stokkem), sty(3)tə (Rekem, ... ), sty(3)̄tə (Lanklaar, ... ), stø͂ͅtə (Houthalen, ... ), šty(3)tə (Vaals, ... ), šty(3)̄tə (Eupen), cf. Schuermans p. 701 s.v. "stuiten  sjtute (Gronsveld), cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  stŭŭttə (Meeswijk), cf. WNT XVI s.v. "stuiten (II)"pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  stöö.te (Zonhoven), cf. WNT XVI, kol. 306, s.v. "stuiten II"1. pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  schtute (Valkenburg), Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.  sjtute (Gronsveld, ... ), sjtutte (Vaals), sjtuute (Beek, ... ), sjtuutə (Doenrade, ... ), sjtūūte (Susteren, ... ), sjtūūtə (Amstenrade, ... ), sjtüte (Geleen), sjuute (Sittard, ... ), steute (Wijlre, ... ), stieten (Meeuwen), stute (Maastricht, ... ), stutjə (Meijel, ... ), stuute (Caberg, ... ), stûte (Gulpen, ... ), šty(3)̄.tə (Eys, ... ), Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden. [-ie-: ontrondingsgebied]  stieten (Meeuwen), vgl. Venlo Wb. (pag. 255): stuùte, loven, prijzen. vgl. Tegelen Wb. (pag. 121): sjtute, met lof over iets of iemand spreken.  stūūte (Heythuysen), stuiten op zijn eigen: stute òp zien aege (Castenray, ... ), toeten: toete (Altweert, ... ), tonen: tuîne (Altweert, ... ), van zijn jan maken: van zijne Jan maken (Niel-bij-St.-Truiden), veel - hebben: völ vel höbbe (Maaseik), veel schijt veil hebben: vgl. Roermond Wb. (pag. 301): veil, vei:l, b) waat-ver teun haet-er noe weer veil?, wat haalt hij nu weer uit?; dae haet altied van alles veil.  väöl sjieēt veil höbbe (Herten (bij Roermond), ... ), veel wind geladen hebben: vëul weend gelaoje hebbe (Gronsveld), verbeelding: verbeelding (Maastricht), woest doen: weust doôn (Heel), zich een hoop menen: einen houp meine (Thorn, ... ), zich get menen: zich get meine (Herten (bij Roermond), ... ), ziech get meine (Maastricht, ... ), zich opblazen: zich opblōōze (Amby, ... ), zich uvver get opblaoze (Gulpen, ... ), ziech opblooze (Maastricht, ... ), zich stroeven: zich stroeve (Schimmert), zwavelen: zwaevele (Castenray, ... ), zwetsen: zwetse (Castenray, ... ), Mótte hör heure zwétse óp ör rieke schôné.lders Mien gezóndhè.jd, bè-nee, da kan gèn zwétse lïjje Hïj zwétst mar ân  zwétse (Gennep, ... ), Van Dale: zwetsen, luidruchtig en onbedachtzaam spreken, m.n. grootspreken, snoeven.  sjwetse (Schaesberg, ... ), zjwètsə (Susteren, ... ), zwetse (Meerlo, ... ), zwetsen (Heythuysen, ... ), zwetsə (Venlo, ... ), zwetze (Eys, ... ), zie zwétse  zwètse (Gennep, ... ) bluffen || bluffen (blageuren, stoefen) || bluffen, pochen || bluffen, pochen, zwetsen || bluffen, snoeven || bluffen, snoeven, pralen || een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || grootspreken, opsnijden || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || iemand enorm prijzen, vaak overdreven [ombragie maken] [N 85 (1981)] || kletsen, opscheppen || muilen, pochen, grootspreken || opsbnijden, pochen || opsc heppen || opscheppen || opscheppen, bluffen || opscheppen, dik doen || opscheppen, groot doen || opscheppen, opsnijden || opscheppen, pochen || opscheppen, snoeven || opscheppende taal [blaai, paf, ambras, stoef] [N 85 (1981)] || opsnijden || opsnijden, opscheppen || opsnijden, pochen || opsnijden, snoeven || pochen || pochen (zich op iets beroemen) [ZND B1 (1940sq)] || pochen, bluffen || pochen, bluffen, snoeven, opsnijden || pochen, opscheppen || pochen, snoeven || pronken, opscheppen || pronken, pochen || scheppen, snoeven || snoeven || snoeven, opscheppen || snoeven, pochen || stoffen, bluffen, opsnijden || taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)] || uitdagend grootspreken || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)] III-1-4, III-3-1
opschepper aanstelmaker: aanstèlmèèker (Stokkem), ambrasmaker: ambrasmoaker (Beverlo), ambrasmooker (Beverlo), cf. VD s.v. "ambras"en "ambrasmaker  ambrasmeker (Maastricht), angeber (du.): a jever (Vaals), anjeber (Vaals, ... ), beeld-in, een -: eine beel-inne (Herten (bij Roermond)), bezeikte, een -: beseikte (Wijlre), blaak: blaak (Beverlo), blaas: bloos (Beverlo), blòòës (Zonhoven), hij moest altijd opscheppen, die grootspreker: hè mùst altè stùfe, di-j bloos  bloos (Beverlo), is mich det ein dikke bloas  bloas (As, ... ), blaffer: blaffer (Blitterswijck, ... ), blagueur (fr.): blaguir (Sint-Truiden), blagêur (Niel-bij-St.-Truiden), blagùir (Kortessem, ... ), blàggeur (Tongeren), blàgéúr (Meeswijk), cf. VD s.v. "blagueur  blágöör (Zonhoven), Syn. bluffer of blufkònt  blageur (As, ... ), Van Dale: blagueur (Fr.), snoever, zwetser, opsnijder.  blàguir (Loksbergen), blauwe pisserd: blauwe pisserd (Weert), blauwe zeikerd: blauwe zeikerd (Weert), blauwverver: blauverver (Sittard), blazer: blouəzər (Lommel), mar.: opschepper?  blazer (Leopoldsburg), blinkerd: blînkert (Altweert, ... ), bluffer: bluffer (As, ... ), blufgilles: bloef’jilles (Bleijerheide, ... ), blufhannes: bloef’hannes (Bleijerheide, ... ), blufkont: blufkont (As, ... ), boheits-kramer: ənə behéj⁄skrĭĕəmər (Brunssum), ⁄ne behejtskrieëmer (Klimmen), De Limburgse vormen met b en een tweeklank aan het eind sluiten m.i. het meest aan bij de vorm die ook in het Rijnland bekend is: Buhei. In het Rheinisches Wörterbuch deel I kol. 1106 vind je heleboel vormen onder dat trefwoord. Gezien ook de vormen in het WNT zou ik in dit geval voor een trefwoord kiezen dat wat dichter bij het Limburgse (en Rijnlandse) ligt: bohei.; cf. Rh.Wb. dl. I kol. 1106 s.v. "buhei"afl. "buheikrämer"en "buheitskrämer  beheidskrieëmer (Heerlen), boheits-pungel: bəhèjtspungel (Schinnen), braniemaker: braniemeekər (Maastricht), braniemeker (Maastricht), branieschopper: [zn., RK]  branérsjöpper (Merkelbeek), bruis: broēs (Castenray, ... ), brulstaart: brelstert (Heel), dandy (eng.): dèndîe (Schinnen), dikke nak: dikke nak (Jeuk), doordraaier: dôordréjjər (Meeswijk), draak: ənə dráák (Reuver), dunkveel: tûnkvöl (Altweert, ... ), felmaker: fèl = ijdel  fèlmeker (Maastricht), felmuil: velmóul (Maaseik), fiere stinker: fiere stinker (Beverlo), genre-borst: sjêrbos (Diepenbeek), Fr. se donner un genre: zich aanstellen  zjaarbos (Diepenbeek), genre-man: Fr. se donner un genre: zich aanstellen  zjáármàn (Loksbergen), groot laweit: groe"t lewê"t (Beverlo), gərôêtlawééət (Niel-bij-St.-Truiden), grootbeer: ¯t zol ok wèr ¯s nie: dèn grötbèèr haj de dikste erpele  grötbèèr (Gennep, ... ), groothans: groethans (Genk), groothans (Ospel), grootmuil: groëtmoel (Tegelen), grótmoel (Castenray, ... ), gərôêtmaal (Niel-bij-St.-Truiden), groots-lap: gruuëtslap (Herten (bij Roermond)), gruëtslap (Heel), grootse madam: (dit is een voorbeeld!).  ein gruuētse medàm (Herten (bij Roermond)), grootse pin: (= verwaande kwast).  greutsje pin (Sittard), grootse, een -: grwetsje (Stein), grootserik: greutsjerik (Sittard), grwäötserik (Echt/Gebroek), grootshannes: groethannus (Ospel), grootshans: gró’tshans (Tongeren), grútshans (Tongeren), grootskop: enne grötskop (Oirlo), grotskop (Venray), grote muil: grōēëte moe^l (Hasselt), hans: hens (Venlo), hàns (Tongeren), heisamaker: Haoj de mòndj, doe héjsemaeker  héjsemaeker (Echt/Gebroek), hoogsnuit: hoe-w-egsnöet (Eksel), hoogvlieger: hoeëgvleier (Kerkrade), inbeelder, een -: ⁄nə inbîeldər (Kelpen), ingebeelde gek: ingəbeeldə gek (Maastricht), ingebeelde kwast: igebeelde kwas (Wijlre), ongebeelde kwas (Vlodrop), ingebeelde opkluiver: ingebeelde opkluiver (Venlo), ingebeelde, een -: ĕnnè ingebēēlde (Schimmert), jan-mijn-kloten: eine jan-mi-jn-klute (As, ... ), jan-mijn-kloten (Niel-bij-St.-Truiden), ne ja.n m’n kloete (Zonhoven), janneman: jannema.n (Zonhoven), kaaljakker: kaaljekker (Blitterswijck, ... ), kakbuis: scheldw. man  kakbòs (Sint-Truiden), kale duivel: ne kaole duvel (Kortessem), kale jakker: ki-jk mich dèè kale jakker(d) ins iêver de stroat paradère es want hèè hiêl Bree aan zi-jn kònt hèèt hange  kale jakker (As, ... ), kale jan: ne kaole ja’n (Kortessem), kale jan-mijn-kloten: ne kale ja.n m’n klōēëte (Hasselt), kale jap: ne kaole jap (Kortessem), kale kakker: ne kaole kakker (Kortessem), kale kus-mijn-kloten: eine kale kis-mi-jn-klute (As, ... ), ne kale kis m’n klōēëte (Hasselt), kale neet: ein kaal neet (Herten (bij Roermond)), kale nol: ne kaole nol (Kortessem), kale schijter: ne kaole sjijter (Kortessem), kale sinjeur: kale sinjeour (Neer), kale stinker: ne kaole stienker (Kortessem), kalmeier: Doe mòs dae kalmeier neet alles gluive  kalmeier (Echt/Gebroek), kaskenademaker: kaskena:demaeker (Roermond), kus-mijn-bottes (fr.): kus men botte (Kortessem), kus-mijn-kloten: kus me kloete (Kortessem), kus-mijn-knoken: kus men kneuik (Kortessem), kuus: kuus (Altweert, ... ), kwast: kwas (Vlodrop), kwàst (Niel-bij-St.-Truiden), kwibus: kwiebus (Vlodrop), muila: moelaa (Sittard), muilenmaker: moêlemaaker (Altweert, ... ), mulləmaoəkər (Niel-bij-St.-Truiden), muilenman: maalemàn (Sint-Truiden), mouleman (Genk), mûîleman (Beverlo, ... ), muilvechter: moelvechter (Valkenburg), opkluiver: opkluiver (Venlo), oprijter: [pers.?, RK]  òprîêter (Swalmen), opschepper: opschöpper (Altweert, ... ), opschùpper (Sevenum, ... ), opsjepper (Meijel), opsjupper (Vlodrop, ... ), opsjäpper (Maastricht), opsjöpper (Doenrade, ... ), opsjöppər (Reuver), opsjüpper (Stein), opsjəpper (Thorn), ópschöpper (Blitterswijck, ... ), opschepper (zn.): opschöpfer (Heerlerbaan/Kaumer), opschöpper (Maasbree), opschùpper (Born), opschepperd: opsjöppert (Sittard), perjan: perjân (Altweert, ... ), pietenbeer: pietebeer (Heerlen), platschijter: plàtschééətər (Niel-bij-St.-Truiden), pocher: pøͅxər (Eupen), poffer: Van Dale: I. poffer, 2. (veroud.) bluffer.  poffer (Meijel), pofferd: póffert (Altweert, ... ), potschijter: pòtschééətər (Niel-bij-St.-Truiden), praatjesmaker: praatjesmaeker (Venlo), praatjesmaker (zn.): praatjesmaeker (Venlo), pronker: prônker (Altweert, ... ), schalenveger: [zn., RK]  sjaleveëjer (Kerkrade), schijtbeugel: WNT III kol. 253 heeft s.v."bogger- bugger, bouger"(smeerlap e.d.) ook in bet. rekel, schelmpje etc. vgl. de eng. bet "bugger  sjiétbugel (Gronsveld), schijter: schê"ter (Beverlo), schijthuis: sjiéthoés (Gronsveld), snoevenkater: snōēvekater (Blitterswijck, ... ), snurker: snörker (Blitterswijck, ... ), stens: sjtens (Bleijerheide, ... ), Kiek dae stens èns, dae mèntj zich get  stens (Echt/Gebroek), stoef: stóf (Lommel), weur dië stoef van N. ter eu.ch wir bèè: Was die stoffer van N. er ook weer bij  stoef (Hasselt), stoefblaas: stoefbloos (Eksel), stoefbroek: cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen  stòfbròk (Zonhoven), stoefer: stoefer (Achel, ... ), stoeffër (Tongeren), stŏĕfər (Loksbergen), stòffer (Echt/Gebroek), stóefer (Sint-Truiden), stóffer (Maastricht), stóffər (Zonhoven), stùfer (Beverlo, ... ), cf. Schuermans p. 682 s.v. "stof, stoffen"= bluffen, grootmaken  stóffer (Maastricht), cf. VD s.v. "III. stoffen  stóffər (Meeuwen), cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen  stòffer (Zonhoven), cf. VD s.v. "stoefer"= pocher  stŏĕffər (Hamont), cf. WNT XV, kol. 1813 s.v. "stoffen (III)": "roemen, pochen, zich laten voorstaan"(zuidelijke variant = "stoefen")  stófər (Lommel), kloagers hèmme geene noed en stòffer gee broed; cf. VD s.v. "stoefen, (gew.) stoffen, snoeven, pralen  stòffer (Genk), Verklw. stoeferke  stoefer (As, ... ), ¯t is nen dikke stoefer: het is een grote pochhans  stoefer (Kortessem), stoeferd: sjtoefert (Nunhem), cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen"cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen  stòffert (Zonhoven), stoefkont: stóefkònt (Sint-Truiden), stoefkont (vr.): cf. VD s.v. "III. stoffen"en "stoefen  stòfkó.nt (Zonhoven), stoffer (zn.): stōffer (Maastricht), strunzer: štrontsər (Eupen), strunzerd: strònsert (Echt/Gebroek), strónserd (Venlo), stuitbeer: sjtuutbeer (Heerlen), stuitbeest: sjtuutbees (Sittard), stuutbieës (Stokkem), stuitbroek: cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  stŭŭdbróók (Meeswijk), stuitbroer: sjtuutbroar (Heerlen), sjtuut’broor (Bleijerheide, ... ), stuitbuidel: stuutbèuijel (Stokkem), cf. WNT XVI p. 306 s.v. "stuiten (II)"= pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  stŭŭdbujəl (Meeswijk), stuiter: sjtuter (Gronsveld), sjtu’ter (Bleijerheide, ... ), stijter (Genk), stuter (Achel, ... ), šty(3)̄tər (Eupen), cf. WNT XVI s.v. "stuiten (II)"pochen, bluffen, snoeven, opsnijden  stöö.ter (Zonhoven), Ziej gestuut mòste neet gans gluive  stuter (Echt/Gebroek), stuiter (zn.): Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.  stuuter (Maastricht), stuitlap: sjtuutlap (Sittard), stuitvot: sjtuutvót (Heerlen), toet: toet (Beverlo), toeter: toeter (Beverlo), tonerd: tuînert (Altweert, ... ), verwaande kwast: verwaande kwas (Venlo), waterblaas: wao.ëterblòòës (Zonhoven), windblaas: wèindblooës (Diepenbeek), windbuil: weendbul (Gronsveld), weindbu-jel (Uikhoven), wiendbuul (Castenray, ... ), wingkbuul (Tegelen), wink’bül (Bleijerheide, ... ), wīēndbül (Blitterswijck, ... ), wîndjbuul (Tungelroy), Wat kan dèn wie.ndbuu.l ângèève (ten onrechte opscheppen)  wie.ndbuu.l (Gennep, ... ), windhapper: wîndjhapper (Tungelroy), windjas: weindjas (Uikhoven), windmaker: weindméker (Uikhoven), wind meeker (Maastricht), wîndjmèèker (Tungelroy), windsnijder: wingk’sjniejer (Tegelen), zeikstreen: zéjkstreen (Meijel), zwansbaron: zwànzbarò͂ (Niel-bij-St.-Truiden), zwetsbuil: zwetsbuūl (Castenray, ... ), Hèdde geheurd wat dèn zwétsbuu.l zat te bewèère  zwétsbuu.l (Gennep, ... ), zwetser: zwetser (Venlo), zwetskont: zie zwétsbuu.l  zwétskó.nt (Gennep, ... ) blaaskaak, pocher || blagueur || bluffer || bluffer, pocher || bluffer, pochhans || bluffer, snoever, zwetser || braniemaker, opschepper || dwaas, opschepper || een kale opschepper || een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || een verwaande aansteller || fier, ijdeltuit, opschepper || grootspreker || hans (sl. = sleeptoon) || het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || iemand die het hoog in zijn bol heeft || ijdeltuit, opsnijjer || kale opschepper || laatdunkende kerel, pochhans || muil, grootspreker, luidruchtige babbelaar || opscheppende taal [blaai, paf, ambras, stoef] [N 85 (1981)] || opschepper || opschepper(s) || opschepper, bluffer || opschepper, die daartoe eigenlijk geen reden heeft || opschepper, fatje || opschepper, opsnijder || opschepper, pocher || opschepper, pochhans || opschepper, snoever || opschepper, veelprater || opschepper, windbuil || opschepster || opschepster, snoefster, pochster || opsnijder || opsnijder, bluffer || opsnijder, pocher, bluffer || pocher || pocher, bluffer || pocher, groothans || pocher, opschepper || pocher, pochhans || pocher, snoever || pochhans || pochhans, opschepper || praatjesmaker, opschepper || pronker (zie ook praatjesmaker) || pronker, opschepper || snoever || snoever, pocher || snover, pocher || stoefbroek, pocher || stoefend persoon || stoefer, pocher || stoefkont, pocherige vrouw || stoffer, opsnijder, bluffer || taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)] || trots(e) (hoogmoedig(e)) || trotsaard, opschepper || vervelende en uitdagende grootspreker || vervuld en blijk gevend van een gevoel van meerderheid boven anderen [groots, fier, trots, heel, freet, moedig, moetig,glorieus] [N 85 (1981)] || windbuil, opschepper || zeikstreng; opschepperige vrouw || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)] || zwetser, snoever, opsnijder || zwetskous, opschepper, fantast III-1-4, III-3-1
opschot opschot: opschot (Griendtsveen) Oplegger met handbeschermer. [II, 41] II-4
opschuiven (zich) schikken: schikke (Blerick), zich schikke (Maasbree), zich sjikke (Swalmen), doorschuiven: doorschuuve (Venlo), op een zij schuiven: o.p eͅ.ŋ zii̯ šy(3)̄və (Eys), opeenschuiven: opīē.n schèève (Hasselt), oprutschen (<du.): op roetsje (Vaals), opschikken: opschikke (Maasbree, ... ), opsjìkke (Nunhem), ópschikke (Tienray), ópsjŭŭkkə (Meijel), opschuiven: o.pšy(3)̄və (Ingber), op sjuuve (Schimmert), opchieve (Reppel), opschijven (Peer), opschoeve (Sevenum), opschouëven (Tessenderlo), opschōēve (Sevenum), opschuive (Amby, ... ), opschuiven (Alken, ... ), opschuuve (Beek, ... ), opschuuven (Opglabbeek), opschuuvə (Montfort), opschuven (Achel, ... ), opschuûve (Kaulille), opschŭvu (Brunssum), opschèùvə (Leopoldsburg), opschùìve (Borgloon), opschûve (Gulpen, ... ), opsckuive (Jeuk), opsjaive (Vliermaal), opsjeuve (s-Gravenvoeren), opsji-jve (Bree, ... ), opsjieven (Neeroeteren), opsjijve (Eigenbilzen), opsjoojve (Bilzen), opsju.jve (Maaseik), opsjuive (Caberg, ... ), opsjuivë (Hoeselt), opsjuivə (Maastricht, ... ), opsjujve (Maaseik), opsjujve(n) (Maaseik), opsjuuve (Bocholt, ... ), opsjuuven (Meijel, ... ), opsjuuvə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), opsjuve (Boorsem, ... ), opsjuvə (Wijnandsrade), opsjūūvö (Stevensweert), opsjūūvə (Doenrade, ... ), opsjūve (Rekem), opsjūven (Heythuysen), opsjŭŭve (Mheer), opsjyve (Zutendaal), opsjìjve (Eigenbilzen), opsjööve (Gors-Opleeuw), opsjûive (Gronsveld), opsjûûvə (Schimmert), opsjüve (Kerkrade), opsjüve(n) (Eigenbilzen), opṣivə (Meeuwen), ōpschuuve (Venray), ŏĕpschəəvə (Loksbergen), ŏpsjūūvə (Nieuwenhagen), schuuf óp (Heerlerbaan/Kaumer), upschuiven (Loksbergen), òpsji-jve (As), òpsjīēvə (Opglabbeek), òpsjōuvë (Tongeren), òpsjuuvən (Urmond), òpsjuëve (Waubach), òpsjūūve (Swalmen), òpsjūūvə (Susteren), ópschuive (Zolder), ópschūūvə (Gennep, ... ), ópschüve (Tienray), ópsjuuvə (Epen), ópsjūūvə (Amstenrade, ... ), ôpschuve (Oirlo), ôpsjūūvə (Reuver), B.v. sjuif diech.  opsjuive (Maastricht), uitgesproken als coeur  opschoeve (Kuringen), opwaarts gaan: obbers gon (Bilzen), opwaarts schuiven: obbers sjoojve (Bilzen), opzij gaan: op sej goon (Kanne), op zie gaon (Geulle), op zij gaan (Kerkhoven, ... ), op zij goan (Jeuk, ... ), opziej (Vlodrop), opziej goeën (Bocholt), opzij goan (Eksel), opzij schuiven: op zijj schuive (Wolder/Oud-Vroenhoven), op(zij)schuiven (Eksel), opsej sjöve (Kanne), opzij scheiven (Genk), opzij schuiven (Eksel), opzijsjy(3)̄və (Montzen), (scheuf ins op)  opzij schuiven (Hoepertingen), opzij uitgaan: opzai owt gon (Vliermaal), plaats maken: plaats make (Kinrooi, ... ), plek maken: plak maaken (Eksel), plaatsmaken  plakmaken (Peer), schuiven: schuuve (Eys), schuven (Ophoven), schŭŭve (Schimmert), sjuuve (Geleen, ... ), sjūūvə (Brunssum), verteren, zich -: Scherts., niet alg.  zich verteiere (Bilzen) opeen [schuiven] || Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)] || Opschuiven: in zijwaartse richting schuiven (opschikken, schavielen, opschuiven, opzij gaan) [N 108 (2001)] III-1-2
opslagplaats voor brandstof cokeshok: kōkshǫk (Ottersum), houtplaats: hǭltplɛts (Ottersum), kolenhok: kǭlǝhǫk (Ottersum), kolenschop: kǭlǝšop (Tegelen  [(kolenopslagplaats)]  ) De plaats waar de brandstof ligt opgeslagen. In L 163 lag het dikke hout buiten op het erf (byt\ op˱ \t˱ ɛr\f) onder een dekzeil of in een schuur zodat het droog bleef.' [N 49, 63; monogr.] II-8
opslagplaats voor brood bakkamer: bɛkkāmǝr (Neeritter), bakkerij: bɛkǝri (Maasbracht), bergplaats: bɛrgplǭts (Genk), broodhok: broodhok (Ottersum), bruthok (Gronsveld), brūthok (Heugem), broodhuis: browǝthøjs (Lommel), broodkamer: broatkāmǝr (Geleen), broodkamer (Koningsbosch, ... ), broętkāmǝr (Nuth), brutkāmǝr (Brunssum), brutkǭmǝr (Gronsveld, ... ), bruǝtkāmǝr (Heerlen, ... ), brwǭtkāmǝr (Ulestraten), brōtkāmǝr (Melick), brūatkāmǝr (Jabeek), brūtkāmǝr (Heugem, ... ), brūǝtkāmǝr (Helden, ... ), brǫatkāmǝr (Beek), broodkot: broodkot (Kwaadmechelen), broodlager: brutlāgǝr (Rumpen), broodmagazijn: brutmagazęjn (Maastricht), brwotmāgǝzīn (Rothem), broodplaats: brūtplāts (Cadier), broodplaatsje: brutplē̜tskǝ (Rekem), broodplak: broodplak (Mal), brōtplák (Beverst), broodrek: brūtrɛk (Blerick), %%meervoud%%  brǭwtrɛkǝ (Melveren), broodschap: brūǝtšāp (Helden), broodskamer: bruǝtskāmǝr (Gulpen), brūtskāmǝr (Koersel), broodsplaats: bruǝtsplāts (Noorbeek), broodszimmer: brūtstsemǝr (Bleijerheide), broodzimmer: brūǝtzemǝr (Eys), hangar: haŋgār (Sint-Truiden), laadruimte: lājrȳmtǝ (Ulestraten), lader: lājǝr (Kerkrade), magazijn: magaziŋ (Noorbeek), magazī.n (Waubach), magǝzin (Bocholt), magǝzęjn (Maaseik), magǝzīn (Brunssum, ... ), magǝzɛ̄n (Neerpelt), majǝzīn (Kerkrade), mágǝzęn (Munsterbilzen), rekken: rɛkǝ (Sint-Truiden), remise: remise (Maastricht), rǝmīs (Wittem), zolder: zøldǝr (Maaseik) Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e] II-1
opslagplaats voor deeg deeghok: dęjxhōk (Tegelen), deegkamer: dęjxkāmǝr (Maaseik), kelder voor korstdeeg: kɛldǝr vø̄r koršdęjx (Ulestraten) [N 29, 105e] II-1
opslagplaats voor erts plein: plē̜n (Kelmis) Open veld waar de ertsvoorraad opgeslagen wordt. [monogr.] II-4
opslagplaats voor springstof pulvermagazijn: pulvǝrmajaziŋ (Kelmis) In het springstoffenmagazijn konden de houwers bij de opzichter of bij de voorman het voor die bepaalde dienst benodigde dynamiet ophalen. [monogr.] II-4
opsnijder diepmes: dēpmɛts (Geleen), draaimes: drōwǝmɛs (Loksbergen), kromme opdraaier: krūmǝ updrōwǝr (Loksbergen), opdraaier: opdraaier (Stokkem), up˱drǫwǝr (Tessenderlo  [(werd gebruikt voor het afwerken van de binnenkant van de kap)]  ), opsnijder: opsnijder (Sevenum), opsnęjǝr (Lottum), ǫpsnejǝr (Altweert, ... ), ǫpsnējǝr (Horst), ǫpsnɛjǝr (Venray) Een werktuig dat lijkt op het bodemmes en dient om de binnenkant van de klompopening van de in de heulbank geplaatste klomp glad te maken en bij de afwerking van de klomp de scherpe kanten aan de binnenkant van de klompopening weg te snijden. De afmetingen van de opsnijder variëren al naar gelang de werkzaamheden die er mee moeten worden uitgevoerd. Zie ook afb. 248. [A 29a, 10a-b; A 29a, 11a-b; A 29a, 12a-c; Bakeman 8; monogr.] II-12