e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
opproptang opruimtang: ǫprȳmtaŋ (Middelaar), optromptang: optromptaŋ (Nieuwenhagen, ... ), opwijdtang: opwiǝtsaŋ (Kerkrade), ruimtang: rȳmtaŋ (Helden, ... ), tapscheer: tsapšīǝr (Spekholzerheide), taptang: tsaptsaŋ (Bleijerheide), uitzettang: ūt˱ze̜ttaŋ (Stokkem), ǫwt˲ze̜ttaŋ (Houthalen), wijdtang: wijtaŋ (Neeritter) Een soort tang voor het verwijden van de uiteinden van (loden) pijpen in verband met het maken van rechte verbindingen. Zie ook afb. 254. [N 33, 181; N 33, 176; N 64, 60; monogr.] II-11
oprecht consequent: kônsekwent (Venlo), echt: echt (Meeuwen), eenvoudig: einvoudig (Caberg), eerlijk: eerlek (Swalmen), eerlijk (Heythuysen), eerlik (Kapel-in-t-Zand, ... ), eirlijk (Schimmert), ĕĕrlik (Geleen), iaerlək (Urmond), iearlik meine (Geleen), ierlek (Caberg, ... ), ierlijk (Maastricht), ierlik (Maastricht, ... ), ierlisch (Vaals), ierluk (Doenrade, ... ), ierlèk (Noorbeek, ... ), ierəlijk (Maastricht), ieërlik (Ell, ... ), iêrlik (Bree), īrlək (Meeuwen), ĭĕrlik (Oirsbeek), jèrlik (Geulle), îe-éérlik (Schinnen), îerlək (Kelpen), ‧iərlək (Eys), gemeend: gemeind (Geulle, ... ), gemeindj (Nunhem, ... ), gəmēīnt (Reuver), goudeerlijk: goudeerlik (Nieuwstadt), goudierlik (Tungelroy), het hart op de tong hebben: hert op de tông hûbbe (Melick), klaar: klaor (Venray), menens: meines (Vlodrop), mĭĕngəs (Epen), open: aopə (Loksbergen), ope (Caberg), oprecht: aprech (Caberg), oprech (Amby, ... ), oprecht (As, ... ), opreg (Maastricht, ... ), opregt (Meijel), oprèg (Montfort), oprègt (Roermond), ŏprèg (Nieuwenhagen), òbrēch (Maastricht), òprèch (Maastricht, ... ), ópreët (Kerkrade), ópréch (Venlo), recht voor zijn kop: rech veur ziene kop (Herten (bij Roermond)), recht voor zijn raap: rech veur zien raap (Venlo), rechtschaffen (du.): rechsjaffe (Sittard), resjaf (Gronsveld), rechtschapen: rechtsjape (Merkelbeek), regsjapə (Wijnandsrade), rechtuit: die is recht-uût (Oirlo), rech oet (Swalmen), rech oët (Horst), rechoet (Kapel-in-t-Zand, ... ), rechōēt (Beesel), recht oet (Ittervoort), recht-ōēt (Thorn), rechtoet (Ophoven), rechtutj (Meijel), rechtüt (Tienray), reejt ōēt (Mheer), reg oet (Eys, ... ), rèch ut (Meerlo), rèchōēt (Heerlen), rèchtōēt (Heel), règ oet (Wijlre), rèèchtŭŭt (Gennep), réchôêt (Amstenrade), rêcht uut (Venray), rechtvaardig: rechtveejdig (Jeuk), rechtvort: rechtvort (Maasbree), rechtvòrt (Sevenum), rèchtvort (Sevenum), rechtzinnig: rech-zinnig (Schimmert), rechtzinnig (As), rechzinnig (Maastricht), réchzinnich (Venlo), rêchzinnech (Hoeselt), richtig: richtig (Born, ... ), ronduit: rondoet (Gulpen), serieus: serieus (Eigenbilzen), sərieus (As), s‧eͅrəi̯‧ø̄s (Eys), welgemeend: waalgemeind (Maasniel, ... ) alles bedoelend zoals gezegd wordt, welmenend [rechtzinnig, oprecht] [N 85 (1981)] || oprecht || rechtschapen, eerlijk, oprecht III-1-4
oprekmachine rekmachine: rɛkmǝšin (As), uitzetapparaat: ūtzętapǝrāt (Roggel), uitzetmachientje: uǝtzętmǝsxinkǝ (Maasbree) [N 60, 244c; N 60, 244b] II-10
oprispen aankissen: aankisschen (Urmond), aanrupsen: aareupsen (Oostham), bochelen: bøgələ (Kuringen), boeren: boere (Belfeld, ... ), boeren (Beesel, ... ), boore (Tungelroy, ... ), borre (Panningen), boure (Echt/Gebroek), bōē.re (Boukoul), bōēre (Eys, ... ), būrə (Hamont), -2  boere (Sint-Pieter), Alleen bij zuigelingen.  boere (Berg-aan-de-Maas), boeren laten: buure laote (Bunde), buiken: b"kə (Heppen), beuke (Heerlerheide), bèùke (Afferden, ... ), böke (Ottersum), bø͂ͅkə (Achel, ... ), bûîke (Beverlo), bəu̯ə (Lommel), Vernl. buiken.  bueken (Hamont), buiksen: bèùkse (Afferden), bökse (Gennep), bulken: Alleen bij kwade uitvallen van een mens.  bulke (Berg-aan-de-Maas), een boer laten: bòòr laote (Sevenum), eine boer laote (Maasbracht), ene boor laotte (Baexem), n boer laote (Tegelen), unne boer laote (Maastricht, ... ), een boertje laten: ee buurke loate (Heerlen), en bŏĕrke laote (Wanssum), n buurke laote (Tegelen), een laten vliegen: eine laote vlèège (Blerick), het eten zakt: t aete zaktj (Baexem), keuken: k"kə (Meterik), k"əkə (Velden), kaöke (Venlo, ... ), keu:ke (Blerick), keuke (Blerick, ... ), keuken (Horst), keukke (Baarlo), keùken (Ophoven), kĕŭke (Blerick, ... ), kŏkə (Ell), kuiken (Velden, ... ), kuïke (Boekend), käöke (Boeket/Heisterstraat, ... ), käəkə (Venray), kèùke (Haelen, ... ), kèùken (Arcen), këüke (Velden), kö:ke (Broekhuizen, ... ), köke (Blerick, ... ), kökke (Nederweert), köäke (Tungelroy), kø͂ͅkə (Baexem, ... ), het "echte oude woord"voor wat men ook "opripsen"noemt  kø͂ͅkə (Venlo), het hardop oprispen  kø͂ͅkə (Beesel), Men gebruikt deze uitdrukking; er is geen specifiek begrip voorhanden.  heej kökt (Meterik), WNT: koken (IV) - keuken, kukken -, 1) Neiging tot braken...  köke (Afferden), èù": uitspr. zoals in Fr. "soeur  kèùken (Grubbenvorst), keuksen: kökse (Ottersum), kooien: -3  kooie (Sint-Pieter), neerrupselen: neerreupselen (Eksel), omhoog komen: omūch kōmə (Paal), opbollen: opbolle (Kerensheide), opbreken: opbraike (Maasbree), opbreke (Maasbree), opbräeken (Oirlo), opbrèke (Blitterswijck), opbrèèke (Sevenum, ... ), opbrééke (Panningen), opbrêke (Meerlo, ... ), t zoer brikt mĕĕj op (Wanssum), t zoer brèkt ôp (Oirlo), t zoor brik mich op (Boekend), t zoor brikt meej op (Broekhuizen), ut zoor brik mich op (Boekend), ⁄t zoer brikt meej op (Wanssum), ⁄t zoer brékt mej óp (Wanssum), ⁄t zoor brikt meej op (Broekhuizen, ... ), ⁄t zoor brikt mich op (Blerick), ⁄t zoor kumt mich op (Blerick), opbuiken: opbeuke (Meijel), opkomen: het kump ich zoer op (Ulestraten), ku.mp mich op (Gors-Opleeuw), kömt mich t zoer op (Echt/Gebroek), kömt mich zoer op (Echt/Gebroek), maagzuur kumt mich op (Hoensbroek), opkome (Baarlo, ... ), opkomen (Mielen-boven-Aalst), opkomme (Amby, ... ), opkomə (Riksingen), opkôme (Sevenum), oͅpkōmə (Overpelt), t is mic zoer opgekòmme (Sittard), t sōr kømt oͅp (Bree), t zoer kump miek op (Belfeld), oprispelen: oprispele (Mheer), oprispen: oprispe (Echt/Gebroek, ... ), oprispen (Oirlo, ... ), ŏŏprispe (Leunen), [sic]  oprispe (Blerick), oprupselen: oprēpsələn (Linde), oprupsele (Weert), opruupselen (Eksel), opröpsele (Hunsel), opröpsələ (Molenbeersel), oͅprepsələ (Hamont), zoer oprepselen (Mechelen-aan-de-Maas), op- wordt bijna altijd weggellaten.  oprəpselen (Rotem), Uitdr.: "d`eten keumt mich op".  opripselen (Hamont), oprupsen: (oprupsen) (Oost-Maarland), (ŏp)rŭpse (Swolgen), oopripse (Meterik), op rupsch sche (Oirsbeek), oprĕŭpsje (Schinveld), opripse (Afferden, ... ), opripsen (Heijen, ... ), oproepse (Nederweert, ... ), oproepšə (Rekem, ... ), oprupsche (Eisden, ... ), oprupse (Arcen, ... ), oprupsen (Echt/Gebroek, ... ), oprupsje (Berg-aan-de-Maas), oprŭpse (Beegden), oprŭpsje (Eys), opröpsche (Schaesberg, ... ), opröpse (Borgharen, ... ), opröpsje (Buchten, ... ), oprùpse (Maasbracht), ŏŏpripse (Horst), ŏprŭpse (Steyl), zoer opröpse (Montfort), òprupsje (Brunssum), óprupse (Tegelen, ... ), oprutsen: oprutse (Montfort), opstoten: dwo stut mich iet op (Hoeselt), o.pštuə.tə (Moresnet), oopsjtŏĕsse (Vaals), opschtjoote (Heerlerheide), opsjoete (Helden/Everlo), opsjtoete (Baarlo, ... ), opsjtoeëte (Helden/Everlo), opsjtoote (Brunssum, ... ), opsjtōēte (Baexem, ... ), opsjtôête (Oirsbeek, ... ), opsjtôôte (Beegden), opstaote (Heerlen, ... ), opstawte (Echt/Gebroek), opstāōte (Schimmert), opstoate (Thorn), opstoatte (Nederweert), opstoete (Brunssum), opstoeten (Horn), opstoeëte (Bleijerheide, ... ), opstoeëtë (Lanklaar), opstoite (Beesel, ... ), opstooten (Sint-Odiliënberg), opstote (Maasbracht), opstoten (Roggel), opstoëte (Heerlen, ... ), opstōātje (Maasbracht), opstōēte (Nederweert), opstōōte (Heel), opstu:ətə (Neeroeteren), opstutte (Rimburg), opstuətə (Eupen), opstôate (Stevensweert), opstôôte (Neer), opštu.ətə (Eys), ŏŏpsjtoese (Simpelveld), oͅpstuətə (Maaseik), t zoer opsjtwaote (Ulestraten), t zoer sjtoet op (Obbicht), t zoer sjtūūt mich op (Hoensbroek), t zoeër sjtuut mich op (Tegelen), t zoor stuujt mich op (Leveroy), t zoor stêûtj mich òp (Leveroy), zoer opsjtoeëte (Klimmen, ... ), zoer opstoeate (Montfort), zoer opstoesze (Kerkrade), zoer opstoeten (Oost-Maarland), zoer opstoote (Limbricht), òpstoete (Maastricht), ôpstoete (Nieuwenhagen), (F)  òpsjtoote (Roermond), `t kumt em op  opstoate (Rimburg), het oprispen  opsjtoote (Beesel), opstuiken: opsjteuke (Puth), opwerpen: oepwərpen (Tessenderlo), opwerpe (Eigenbilzen, ... ), opwerpen (Zolder), opwerəpə (Groot-Gelmen), opwĕŭrpe (Loksbergen), opweͅrəpən (Lommel), opwørəpə (Kwaadmechelen), opwərpən (Lommel), upwərəpen (Tessenderlo), upwərəpə (Heppen), Het opwerpen van de maag.  opwerpen (As), reupelen: [sic]  reupele (Vorsen), rispelen: rispele (Bokrijk), rispen: rispe (Blerick), rumselen: rumselen (Bolderberg, ... ), rupselen: r"psele (Tongeren), r"psələn (Houthalen), reejəpsələ (Kermt), reepsele (Genk), reepselen (Hasselt), reipsele (Bree, ... ), reipselen (Bree, ... ), repsele (Bilzen), repsələ (Genk, ... ), repsələn (Eigenbilzen), reupsele (Borgloon, ... ), reupselen (Eksel, ... ), reupsĕle (Hoeselt), rē.psələ (Hasselt), rēpsələ (Hasselt), rēəpsələ (Oud-Waterschei), rĕĕpsele (Kuringen), ruebselen (Zonhoven), rupsele (Elsloo, ... ), rupsele(n) (Sint-Truiden), rupselen (Buvingen, ... ), rèpsele (Vechmaal), rèupsele (Wellen), rëpsele (Rosmeer), röpsele (Borlo, ... ), röpselen (Stramproy), röpsjele (Dilsen, ... ), röpsələ (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), rø:psəlṇ (Zonhoven), røpsəln (Koersel), røpsələ (Borgloon, ... ), røpsələ (?) (Koersel), røpsələn (Hamont, ... ), rø͂ͅpsələ (Kortessem), røͅpsələ (Beverst, ... ), rùpsele (Bree), rúpsele (Geistingen), rûîpsele (Beverlo), rəpselen (Diepenbeek, ... ), rəpsələ (Gelinden, ... ), rəpšələ (Rotem), rɛi̯psələ (Beek (bij Bree)), rɛpselen (Jeuk), i.e. boeren.  röpsele (Neeritter), Niet zuurachtig.  reͅipsələ (Opglabbeek), Vgl. de informant afkomstig van oprispen.  røͅypsələ (Bocholt), rupsen: reupse (Echt/Gebroek), ripse (Venlo), ripsen (Arcen), roepsə (Mechelen-aan-de-Maas), roepšə (Rekem), rŏpsje (Holtum), ru.pse (Boukoul), rups (Maastricht), rupsche (Heerlen, ... ), rupschje (Heerlerheide), rupse (Asenray/Maalbroek, ... ), rupsen (Heugem, ... ), rupshe (Bocholtz), rupsje (Bleijerheide, ... ), rupsə (Swalmen), rèùpse (Stevensweert), rèùpsje (Nieuwenhagen, ... ), röpsche (Epen, ... ), röpse (Beegden, ... ), röpsen (Gulpen, ... ), röpsje (Berg-en-Terblijt, ... ), röpsjen (Meers, ... ), röpsjə (Heerlerheide), röpšə (Montzen), røpšə (Eupen, ... ), røpžə (Vaals), rø͂ͅpsje (Meerssen), røͅ.pšə (Moresnet), røͅp.šə (Montzen), røͅpsə (Maastricht), rùpsche (Amby), rùpse (Heerlen), rùpsje (Opgrimbie), rüpschen (Valkenburg), rüpse (Maasniel), t zoer rupse (Roermond), -1  rupse (Sint-Pieter), 2x (boeren)  röpsje (Maastricht), er wordt geen subst. gebruikt  hè moot röpsje (Berg-en-Terblijt), moeilijk leesbaar  röbsje (Kerkrade), Ww. Er is geen specifiek substantief voorhanden.  rupsje (Nieuwstadt), terugstoten: trökstôôte (Thorn) boeren || boeren, een boer laten || buiken, oprispen, boeren laten || Hoe noemt men een oprisping? [DC 47 (1972)] || Hoe noemt men in uw dialekt oprispen, opbreken van eten of drinken? [DC 47 (1972)] || Indigestie: storing van de spijsvertering als gevolg van overlading van de maag, te snel eten (muik, overetendheid). [N 84 (1981)] || oprispen [SGV (1914)], [ZND 05 (1924)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || oprispen, boeren || oprispen, een boertje laten [beuke, bulke, opgeure, opbotte] [N 10a (1961)] || oprisping hebben gepaard gaande met een zure smaak in de mond [opzuure] [N 10 (1961)] || Oprisping hebben, gepaard gaande met een zure smaak in de mond. [N 109 (2001)] || oprisping, een zure oprisping [de vuilen opbot, zooj, zuur] [N 10a (1961)] || oprispingen krijgen III-1-2
oprisping aanrupsing: aarĕŭpsing (Oostham), boer: boer (Beesel, ... ), boering: boereng (Montfort), boertje: boertje (Roggel), børke (Geistingen), buik: bø͂ͅk (Houthalen), gerupsel: gərēpsəl (Hasselt), gərøͅpsəl (Bommershoven), keuk: keuk (Horst, ... ), kŏk (Ell), kèùk (Grubbenvorst), oprisping: oprisping (Bree), oprupsing: oproepšəŋ (Rekem), opröpsing (Maasbracht), rumseling: rumseling (Bolderberg), rups: roeps (Mechelen-aan-de-Maas), rups (Blerick, ... ), rupsj (Geleen, ... ), röps (Maastricht, ... ), röpsch (Montzen), röpsj (Sittard, ... ), røpš (Eupen), rupsel: reipsel (Bree, ... ), repsel (Bilzen, ... ), röpsel (Mechelen-Bovelingen), röpsjel (Dilsen, ... ), röpsəl (Molenbeersel), rɛi̯psəl (Beek (bij Bree)), rupseling: reipseling (Meeuwen), rèpseling (Vechmaal), rupsing: rupsjing (Vijlen) Hoe noemt men een oprisping? [DC 47 (1972)] || oprisping [ZND 05 (1924)], [ZND m], [ZND m] III-1-2
oprit berg: berreg (Weert), bē̜.rx (Venray), bergje: bergskn (Brunssum), berrəgskə (Maastricht), een bergje op: ə b‧ɛrəxškə o.p (Eys), heuveltje: hūūëvəlkə (Nieuwenhagen), knip: knip (Mheer), opgang: opgaink (Weert), oplopende weg: oplopende weg (Eys), oploupende waeg (Blerick), oprij: oprei (Kesseleik), preij (Meijel), oprijweg: opriewêg (Velden), oprit: ooprit (Meijel), op-rit (Herten (bij Roermond)), oprit (Blerick, ... ), ŏĕprit (Loksbergen), oͅpret (Houthalen, ... ), òprit (As, ... ), óprit (Swalmen, ... ), ôprit (Oirlo), opvaart: op-vaart (Sevenum), opvaart (Amby, ... ), ópváát (Epen), opweg: op-wēēg (Schimmert), opweêg (Hoensbroek), opwèèg (Merkelbeek), ópwèch (Heerlen), ramp: ramp (Bree, ... ), ramp-op: ramp-op (Eksel), vaart: vaart (Klimmen), ⁄n vaart (Klimmen) een hellend oplopende weg om op een dijk, een brug enz. te kunnen komen (april, opweg, opril, oprit, stoep, aprel) [N 90 (1982)] || Oprit naar de voormaler waartegen de geladen modderkarren met een lier werden opgetrokken. [monogr.] II-8, III-3-1
opruimen aan de kant doen: aanne ka⁄nt doon (Weert), an de kangk doo⁄n (Helden/Everlo), an d⁄r kant daoë (Gulpen), de boel aan kant zetten: de boel aan kaant ziete (Maastricht), de nest oprapen: de nest oprape (Nieuwerkerken), klarigheid maken: klo-arigheid maken (Nunhem), opkuisen: upkøsə (Kwaadmechelen), oprapen: oeprape (Ordingen), oprape (Nieuwerkerken), oprommelen: oproemələ (Leopoldsburg), oprommelen (Eksel), oprómmele (Opglabbeek), uproͅmələ (Kwaadmechelen), opruimen: op-ruume (Mheer), opri-jme (Bree), opriemen (Meeuwen, ... ), opruime (Buchten, ... ), opruimen (Eigenbilzen, ... ), oprume (Klimmen, ... ), oprumen (Heythuysen, ... ), oprumme (Sint-Martens-Voeren), opruume (Blerick, ... ), oprūūme (Noorbeek, ... ), oprūūmə (Arcen), oprŭŭme (Meerlo), oprûime (Gronsveld), opr‧y(3)̄mə (Montfort), oͅprīmə (Neeroeteren), oͅprøͅi̯mə (Houthalen, ... ), òpri-jme (As), òpriemə (Opglabbeek), òpruume (Waubach), òpröjmə (Rekem), óprŭŭme (Tienray), óprŭŭmmə (Meijel), ôprume (Oirlo), ‧oͅpr‧y(3)̄mə (Kinrooi), bevel: dootj daj rômmel ins an eine kantj  oprume (Ell), opruimeren: oprumere (Ospel), rangeren: rànzjéére (Gruitrode, ... ), vortzetten: fort zitte (Sint-Truiden), fortzitte (Sint-Truiden), wegzetten: wegzetten (Jeuk), (doffe e)  wegzette (Jeuk) Opruimen (opruimen, oprommelen, klarantie maken, ontdoen) [N 79 (1979)] III-2-1
opruimer keerjong: kērjǫŋ (Kerkrade), opruimer: oprȳmǝr (Nieuwenhagen, ... ), oprø̜jmǝr (Lommel), ǫprø̜̄mǝr (Hasselt), ǫprø̜jmǝr (Stokkem), poetser: putsǝr (Weert) Ongeschoolde arbeider, vaak een metselaarsleerling, die op de bouwplaats opruimt. De term 'keerjong' wordt in Kerkrade gebruikt voor een jongen die de bouwplaats schoonhoudt en het gereedschap en de kuipen, emmers, etc. reinigt; na verloop van tijd wordt hij bevorderd tot handlanger. [N 30, 3e; div.] || Werktuig met een snijdend blad in de vorm van een halve spitse kegel en voorzien van een handvat, waarmee men in loden buizen uitgehakte gaten kan vergroten of van bramen en ongelijke kanten ontdoen. Zie ook afb. 256. [N 64, 62a; monogr.] II-11, II-9
opruimer, ruimijzer, handspitsboor boormes: bōǝrmɛts (Spekholzerheide), drie-/drijkantige poot: dręjkantegǝ pȳt (Bevingen), handopruimer: haŋk˱oprymǝr (Kerkrade), handruimer: hantrȳ.mǝr (Herten), opdrijver: op˱drīvǝr (Heijen), oprauwer: oprøjǝr (Simpelveld), oprijver: oprīvǝr (Spekholzerheide), opruimboor: ǫprȳ.mbǭr (Herten), opruimer: oprymǝr (Bleijerheide, ... ), oprȳmǝr (Heerlen, ... ), ǫprȳmǝr (Helden, ... ), ǫprø̜jmǝr (Rothem), puntboor: pønt˱bōr (Rothem), pønt˱bǭr (Reuver), ruimer: rȳ.mǝr (Swalmen), rȳmǝr (Heijen, ... ), rø̜jmǝr (Bilzen, ... ), ręjmǝr (Eigenbilzen), rǫwǝmǝr (Tessenderlo), slang: slaŋ (Bevingen), spitsboor: spets˱bōr (Lanaken, ... ), spets˱bǭr (Siebengewald, ... ), špets˱bōr (Schimmert), špets˱bǭr (Reuver, ... ), tapsboor: taps˱būr (Weert), vergrootboor: vǝrgrūt˱bǫwr (Bevingen), vǝrgrūǝt˱bǭr (Wijnandsrade), vregelboor: vręjǝlbǭr (Herten), winkelboor: weŋkǝlbōr (Kerkrade), winkelijzer: weŋkǝlīzǝr (Kerkrade), wring: vręŋ (Bilzen), wringboor: vreŋbawr (Loksbergen), vreŋbōr (Neeritter), wringijzer: vreŋē̜zǝr (Tessenderlo), vreŋīs˱dǝr (Weert), vreŋīzǝr (Neeritter, ... ), vręŋk˱ęjzǝr (Jeuk), vręŋęjzǝr (Bilzen), vrɛŋīzǝr (Susteren), zuil: zȳl (Helden, ... ) In het algemeen een werktuig om geboorde gaten ruimer te maken of te zuiveren. Er bestaan verschillende uitvoeringen van het ruimijzer. Vaak is het uitgevoerd als een lange, priemvormige, piramidale staaf van gehard staal. De doorsnede van het werktuig is dan meestal vijfhoekig, maar er bestaan ook kortere, kegelvomige ruimijzers waarin verschillende, naar de top toe lopende groeven gevijld zijn, die een snijdend effect veroorzaken. De opruimer kan in de boormachine worden gespannen met of de hand worden gedraaid. In het laatste geval wordt het werktuig dan soms geplaatst in een wringijzer, een staaf met in het midden een vierkant, verstelbaar gat. Zie ook afb. 131. [N 33, 136; N 33, 144; N 33, 163; N 33, 337; N 64, 64; N 66, 17f; monogr.] II-11
opscheplepel aardappellepel: èrpellĕpel (Schimmert), groentelepel: greuntelaepel (Oirsbeek), groentescheplepel: greuntesjöplaepel (Obbicht), opscheplepel: grote lepel in groente en aardappelen op tafel  opsjupleëpel (Maasbracht), opscheplepel  obsjubläepel (Heerlen), opschepper: opsxøͅpər (Gennep, ... ), òpschöpper (Castenray, ... ), patattenlepel: patatəlēpəl (Lummen), scheplepel: schöplepel (Castenray, ... ), sjuplaepel (Reuver), sjöpleepel (Panningen), sjöpléépel (Tegelen, ... ), sxøͅplēͅpəl (Blitterswijck, ... ), porcelein, vertind ijzer, tin zinklegering  sjöplaepel (Herten (bij Roermond)), Verklw. schöplaepelke  schöplaepel (Venlo), schepper: šöppər (Roermond) grote lepel om te scheppen || lepel om iets op te scheppen || lepel, metalen ~; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || lepel; inventarisatie schertsende benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || opscheplepel || schep (lepel) III-2-1