e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slotkant slotkant: slǫatkant (Geulle), slǫtkãnt (Tessenderlo), slǫtkānt (Ottersum), slǭtkɛnjt (Stein), slotzijde: šlǭs˲zi (Bleijerheide), šlǭt˲zīj (Posterholt), sluitkant: sluǝtkant (Bilzen), šlūtkanjt (Sint Odilienberg) De zijde van de deur waar het slot is aangebracht. [N 55, 34b] II-9
slotschroef boulon: bulǭ (Bilzen), bout: bōt (Mechelen), houtboulon: hø̜̄t˱bǝlon (Tessenderlo), hōt˱balown (Wellen), moerbout: mōrbǫwt (Geulle), moerschroef: modǝršruf (Bleijerheide), slotbout: slotbout (Herten), šlǫt˱bǫwt (Posterholt), slotschroef: slǫtšrūf (Stein), slǭtsxrū.f (Venlo), šlǫtšrūf (Sint Odilienberg) Schroef, bestaande uit een ronde steel met onder de platronde kop een vierkant gedeelte. Zie ook afb. 149. De slotschroef wordt gebruikt om hengsels aan deuren en ramen te bevestigen. Het vierkante gedeelte ervan verhindert dat de schroef gaat draaien wanneer er een moer op wordt geschroefd. [N 54, 29] II-12
slotstuk slietstuk: šlētštøk (Schimmert), slotbeker: šlǭt˱bē̜kǝr (Roermond), slotschijf: šlǭtš ̇īf (Roermond), slotstuk: slotstøk (Helden), slōtstøk (Lanaken, ... ), sluitstuk: šlȳtštøk (Schimmert), vot: vǫt (Stokkem) Het onderste, taps toelopende deel van het pomphuis waarin zich het pompslot bevindt. In L 423 was de vot aan de bovenzijde voorzien van een geelkoperen sierband. Aan de onderzijde bevond zich een roodkoperen buisje dat de overgang vormde tussen de onderzijde van het pomphuis en de zuigbuis. Zie ook het lemma ɛzuigbuisɛ.' [N 64, 133h; N 66, 49h] II-11
sluier communicantenkroontje: kŏmynəkantə kry(3)̄nkə (Sint-Truiden), communiekapje: kemŭnekepke (Jabeek), communiekransje: communekrenske (Grathem), kemuniekrenske (Geulle), communiesluier: cemuniesluier (Schimmert), communiesluier (Stein), communiesluujjer (Horst), kemuunie-sjluier (Tegelen), kemuunie-sjluijer (Klimmen), kommuniesluier (Oost-Maarland), communievoile (<fr.): communievoile (Weert), kemunevoil (Ulestraten), kemuune-vaol (Klimmen), kommunevoal (Hoensbroek), kommunievoile (Oost-Maarland), koͅmĭnžəvwal (Hasselt), koͅmy(3)̄nivuōəl (Riksingen), koͅmønīvōəl (Borlo), communievoiletje (<fr.): koͅmynivwalkə (Herk-de-Stad), communionsluier (<fr.): NB aakôôme: 1e H.Kommunie doen.  kommuunioonsjlūījer (Mechelen), hul: höl (Einighausen), höll (Klimmen), həl (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), (vr.), [sic]  əl (Boorsem), kransje: krenske (Ell, ... ), kränsje (Kerkrade), krènske (Caberg), kransje met een sluier: krenske met `n schluier (Hoensbroek), kroontje: krinkə (Bree), kriŋkə eͅn vwal (Hasselt), kroͅjnkə (Halen), kroͅntšə (Achel), krunkə (Beringen, ... ), kruunsje (Maastricht), kruuntsje (Eijsden), kry(3)̄nkə (Rotem), kry(3)̄nšə (Maaseik), krynkə (Zelem), kryŋkə (Boekt/Heikant, ... ), kryənkə (Brustem), krönke (Roermond), krønšə (Grote-Spouwen), krøͅnkə (Beverlo), kroontje met sluier: krêûnke mit sjluier (Schinveld), kroontjessleep: kreuënkessjleip (Munstergeleen), kroontjesvoile (<fr.): kry(3)̄nkəsvōəl (Borlo), paasvoile (<fr.): poͅ.švwoͅil (Millen), poͅsvuōəl (Riksingen), sleepje: sle:jpkə (Opheers), sle`pkə (Velm), sluier: schleujer (Mechelen), sjlaier (Kerkrade), sjlei-er (Bleijerheide), sjleier (Kerkrade), sjluier (Baarlo, ... ), sjluijer (Hoensbroek), sjläuer (Kerkrade), sle.ər (Genk), sluier (Meijel, ... ), sluier(ke) (Weert, ... ), sluijer (Wijk), sluujer (Blerick), informant: wordt niet meer gedragen  sluijer (Maasbracht), syn. vwa`l, vùo`l.  sleur (Tongeren), sluier met kroontje: sluier met kruunsje (Maastricht), sluier met kruuntsje (Maastricht), sluiertje: sjluierke (Hoensbroek), sjluijerke (Beek, ... ), sleurke (Urmond), voile (fr.): faol (Roermond), fūəl (Leopoldsburg), fâêl (Hout-Blerick), kriŋkə eͅn vwal (Hasselt), va:wəl (Paal), vajl (Borgharen), val(kə) (Bocholt), vaol (Herten (bij Roermond)), vaəl (Velm), vāōl (Sittard), vo:əl (Wintershoven), voal (Bree, ... ), voeol (Neeritter), voeël (Eksel), voile (Mheer), vooil (Chèvremont), vōəl (Borgloon, ... ), vōͅl (Hasselt), vu(wə)l (Spalbeek), vualə (Lommel), vuoil (Tongeren), vuol (Hoeselt), vuoͅil (Tongeren), vuwəl (Halen, ... ), vuəjl (Tessenderlo), vuəl (Kwaadmechelen, ... ), vūl (Lanklaar), vūəl (Halen), vŭəwəl (Donk (bij Herk-de-Stad)), vwal (Eijsden, ... ), vwalə (Hechtel), vwaəl (Beringen), vwāl (Beringen, ... ), vwul (Eisden), vóól (Amstenrade), vôêl (Panningen), vøl`jə (Kwaadmechelen), ook voor bruiden  vaol (Sittard), Opgave: Onbekend / of [vwal].  vwal (Lommel), Voile.  vwal (Tongeren), voile (fr.) bet een kroontje: voͅl beͅ ə krøͅyŋkə (Borgloon), voile (fr.) met een kroontje: vuəl} mee ə [krunkə (Beverlo), voile (fr.) met kransje: vwal meͅt krēͅnšə (Eigenbilzen), voile (fr.) met kransjes: vyəl + kreͅnskəs (Opglabbeek), voile (fr.) met kroontje: vōəl met krunkə (Kermt), voiletje (<fr.): fäölke (Roermond), voileke (Lummen), vuulke (Aldeneik, ... ), vy(3)̄lkə (Maaseik), vèùlke (Haelen), vöölke (Sittard), witte sluier met een kroontje: witte sluier mit en kröntje (Oirlo), witte sluier met kroontje: wīēse schluijer mit kruuntje (Bocholtz), witte voile (fr.): (witte) voile (Schimmert), witə vuəl (Vliermaal), witte voile (fr.) met een kroontje: witə vwal met ə krywənšə (Teuven) sluier || sluier, lange witte ~ met een kroontje van wasbloempjes, hoofdtooi van Communiemeisjes [N 25 (1964)] III-1-3
sluif ang: (Bilzen  [(werd alleen gebruikt ter versteviging van de trekschei: de kettingen werden er niet aan vastgemaakt)]  ), buis: būs (As, ... ), bǫws (Beverst, ... ), hacht: haxt (Genk), hond: hǫ.nt (Houthalen  [(werd alleen gebruikt ter versteviging van de trekschei: de kettingen werden er niet aan vastgemaakt)]  ) Het om beide uiteinden van de trekschei bevestigde platte, rechthoekig gebogen ijzer waaraan de trekkettingen of trekstrengen worden vastgemaakt. Zie ook de lemmata ɛtrekscheiɛ en ɛuitstekende delen van de trekscheiɛ in wld I.13, pag. 42 - 43.' [JG, 1a] II-12
sluik haar bles: blisse (Meijel), bros: broͅs (Kinrooi, ... ), demelen: deemelen (Grevenbicht/Papenhoven), draadhaar: drōͅ:thōͅ:r (Moresnet), dun haar: dun haor (Thorn), flessenhaar: fleͅsəhōͅr (Meeuwen), flets haar: fletsj haor (Schinveld), flutjes haar: flutjes hoar (Diepenbeek), geen kapsel van te maken: giehje kapsel van te maken (Peer), gepiekt (deelw.): gepeekt (Boekend), glad haar: glad haor (Elsloo, ... ), glad hoar (Kerkrade), glad hôôr (Eygelshoven), glat hōār (Waubach), jlad hoar (Kerkrade), gladde haren: jlattehaore (Bocholtz), haar recht door: hōͅr räxt dōr (Overpelt), haar wie een stekel: hāōr wie eine sjtekel (Sittard), haar wie een stekelvarken: hoar wie ei stekelverke (Neeritter), kletshaar: kletsch-hòòr (Puth), kletskop: #NAME?  kletsjkop (Kerkrade), knot: knot (Mechelen), kopje touw: kŏpke touw (Holtum), lang haar: lāŋk hōͅr (Kanne), paardsharen: paershaoren (Vlodrop), peemhaar: peem höör (Middelaar), peemhèùr (Wanssum), peenhaar: peenhaor (Broekhuizen, ... ), pegelrecht haar: peegelrecht haor (Haelen), pemelen: peem`le (Kaulille), peemele (Panningen), peemels (Blerick, ... ), pemele (Ell, ... ), piemmele (Boukoul), pī.mels (Panningen), pémele (Grathem), pemelhaar: peemelhaor (Herten (bij Roermond), ... ), pemele haor (Haelen), pemelhaor (Nunhem), pemelig haar: pemelig haor (Swalmen), pemen: peeme (Ottersum), pieken: peke (Baexem), piekhaar: peekhaor (Leveroy, ... ), pīēkhoar (Hechtel), piezelen: bizzele (Valkenburg), piezele (Sint-Pieter, ... ), piezele op zenne kop (Oost-Maarland), pīēzele (Mheer), pīēzelen (Rekem), piezelenhaar: piezele haor (Bunde), piezelhaar: pīēzelhaor (Oost-Maarland), pinhaar: pinhaor (Baarlo, ... ), pinhoar (Susteren), plat haar: he het zən hōr plat (Genk), plat haar (Jeuk), plat hoor (Kelmis), plat hōr (Montzen), plat wor (Tongeren), platoər (Gingelom), platte haor (Roosteren), platə hōr (Overpelt), platə hōͅr (Neerpelt), platə hoͅər (Achel), t haor plat op de kop höbbe liGe (Berg-aan-de-Maas), platshaar: platṣo:r (Meeswijk), pletshaar: plètsjhòòr (Kerensheide), recht haar: rech hoar (Voerendaal), recht haor (Beverlo, ... ), rechte haor (Baarlo, ... ), rechte haor wie ⁄n pertstert (Blerick), rēchte (Meijel), rééchte hòò:r (Panningen), rɛxtə hoər (Neeroeteren), rechte borstelen: rechte böstele (Stein), rechte krullen: rechte kraolle (Obbicht), rechte krulle (Belfeld), rechte pieken: rechten peke (Tegelen), sleep haartje: sjléép hèùrke (Maastricht), sluik haar: schloek hoar (Valkenburg, ... ), schlōēk haor (Mesch), schlōēk-hāōr (Schimmert), schoekhaor (Heerlerheide), sjlichhoar (Heerlerheide), sjloe:khaor (Neerbeek), sjloek haer (Obbicht), sjloek haor (Echt/Gebroek, ... ), sjloek-haor (Maasniel), sjlōēk haor (Buchten, ... ), sjluuk haor (Boukoul, ... ), sjluuk hoar (Hoensbroek, ... ), sjluukhaor (Herten (bij Roermond), ... ), sjlūūk haor (Meerssen), sloakhoar (Bokrijk), sloek haor (Blerick, ... ), sloekhaor (Venlo), slōēk haor (Sevenum), slŏĕk haar (Neer), sluik haor (Velden), sluik hàòr (Horst), sluike haor (Thorn), sluikhaor (Stevensweert), slukhaor (Echt/Gebroek), sluuk haor (Bunde, ... ), sluuk hoar (Venlo), slyk hōͅr (Hamont), slyk hōͅər (Hamont), slø͂ͅkhūr (Halen), smelen: sjmeele (Tegelen), wordt ook van gras gezegd  sjmeele (Valkenburg), snak haar: schnak haor (Nieuwenhagen), snakhaor (Kerkrade), snakke krullen: spottend  sjnakke królle (Ubachsberg), steil haar: stiel haor (Schimmert), stekelhaar: stekelhaar (Lauw), stekelhaor (Ophoven), stiekelhoar (Zonhoven), stikəl h(u)wor (Tongeren), stikəlhoar (Opheers), stīkelwoͅir (Tongeren), stīkkelhōār (Sint-Truiden), stīkəlhōər (Beverst), stèkkelhoar (Peer), stekels: stéékels (Vorsen), stekelvarkenshaar: stikəlveͅrəkəs h(u)wor (Tongeren), stijf haar: stēͅ.f (Houthalen), stēͅf hōͅuwər (Tessenderlo), steͅf (Tessenderlo), steͅif hoͅwər (Lommel), stief haar (Rekem), stief haor (Leveroy, ... ), stiev hoar (Rimburg), stifhøər (Achel), stijf haar (Alken, ... ), stijf hāār (Sint-Truiden), stijf hoar (Eksel, ... ), stijf hoor (Eksel), stijf hower (Kwaadmechelen), stijf hwor (Hoeselt), stiv hōͅr (Bocholt, ... ), styf [hōr} (Hees), stijf stekken: stēf steͅkə (Hasselt), stoppels: sjtoppele (Houthem), strooien dak: striee daok (Veldwezelt), stroeje daak (Venlo), struje taak (Maastricht), strooien haar: stroëje haor (Venlo), varkenshaar: verkeshaor (Beegden, ... ), veͅrkəshōr (Sint-Truiden), veͅrkəsòr (Gingelom), veͅrəkəshār (Paal), veͅrəkəshōͅər (Koersel, ... ), vezelenhaar: vazzele hôôr (Mechelen), vezelhaar: vèzelhoar (Hoensbroek), vezelshaar: vīēzels haor (Mechelen), vleesterkop: vlèèsterkop (Eigenbilzen), weershaar: wèrshaor (Baarlo), zemelen: sīēmele (Nieuwenhagen), zee.mele (Boukoul), zemmele (Brunssum, ... ), ziemelen (Schaesberg), zemelhaar: zemelhaor (Montfort), zemelig haar: tsiemelich hoar (Kerkrade) haar [DC 01 (1931)] || recht, sluik haar [N 10 (1961)] || Recht, sluik haar (stijf/plat haar, pemelen, piezelen, stekelhaar). [N 109 (2001)] III-1-1
sluimeren doezelen: doezele (Afferden, ... ), doezelen (Eksel), doezelle (Vlodrop), dōēzele (Ottersum), duz.ələ (Moresnet), duzzele (Kerkrade), duzələ (Tongeren), dūzələ (Paal, ... ), toezele (Hoensbroek), doezen: daöze (Venlo), deuze (Rimburg), doezen (Hasselt), dommelen: doemele (Swalmen), domelen (Maastricht), dommelen (Eksel), domələ (Bree), dŏĕmələ (Loksbergen), dŏmmele (Limbricht), dreunen: [sic]  dreune (Mechelen), droenselen: droeënsele (Boeket/Heisterstraat, ... ), droonsele (Haelen, ... ), dromelen: drōēmele (Venlo), dromen: dreume (Heerlerheide), drèùme (Hoensbroek), drozelen: druwzələ (Achel), druzəlu (Koersel), drūzələ (Paal), drozen: droeze (Heerlerheide), duiken: korte oe  dŏĕke (Mheer), duizelen: duizələ (Koersel), dutselen: doetzele (Tegelen), dotsele (Meijel), dótzele (Tungelroy), dutten: dutte (Leveroy), døtə (Overpelt), gapen: gape (Oirlo), get slapen: get sjlaope (Oirsbeek), hazenslaap: haazesjlaop (Klimmen), hazesjlaop (Swalmen), hazeslaop (Elsloo), hazenslaap doen: den hazeslaop doon (Thorn), hazenslaap hebben: ennen hazesjlaop höbbe (Obbicht), haazeschlaop höbbe (Valkenburg), hij is omtrent vertrokken: hij is ontrent vertrokke (Leopoldsburg), indoezelen: endŏĕzele (As), i-dōēzele (Schinveld), indommelen: endómmele (As), insluimeren: inslŏmmere (Berg-aan-de-Maas), knikkebollen: kne⁄əboͅlən (Lommel), kniekebolle (Hasselt), knikkebolle (Berg-aan-de-Maas, ... ), knikkebollen (Kwaadmechelen), knikəbolə (Neeroeteren), 2x  knikkebolle (Roermond), [3e p. ev., rk]  knikkəbòlt (Opglabbeek), of knikkeboll? moeilijk leesbaar  knikkeboel (Heerlen), knikken: knekə (Halen, ... ), kne⁄(ə)n (Lommel), kne⁄ə (Tessenderlo), kne⁄ən (Lommel), knikke (Baexem, ... ), knəkə (Achel), knotsen: knotsə (Bocholt, ... ), knoͅtsən (Houthalen), knótse (Bree), koereloeken: [sic]  kōēreloeke (Puth), lunderen: WNT: lunderen, Talmen, treuzelen, aarzelen. Soms bepaaldelijk voor: lui te bed blijven liggen.  leundjere [løndžərə} (Hasselt), meuken: mökke (Grevenbicht/Papenhoven), [sic]  mo.kə (Lanklaar), motsen: moetse (Reuver, ... ), moetsje (Panningen), moetsə (Reuver), Oud.  môtse (Ell), noeneren: (`smiddags slapen)  nunjere (Stein), pitten: pitte (Broekhuizen), schonkeren: sjonkere (Brunssum), slapen: schloapu (Brunssum), sjloape (Waubach), slonkeren: sjlôngere (Neerbeek), sluimeren: schloemere (Heerlen, ... ), schlommere (Heerlerheide), schloëmere (Vrusschemig), sjloemere (Beegden, ... ), sjloemmere (Kerkrade), sjlommer (Holtum), sjlommere (Brunssum, ... ), sjlōē.mere (Boukoul, ... ), sjlōēmere (Tegelen), sjluumere (Baarlo, ... ), sjlūūmere (Meerssen), sjlòmmere (Sittard), slawmere (Tongeren), slemere (Hasselt), sleͅimərə (Beverst), sloe.mere (Montfort, ... ), sloemere (Blerick, ... ), sloemeren (Baarlo, ... ), slomere (Schimmert), slommere (Meeswijk, ... ), slommərə (Lanaken), slomərə (Kanne), slōēmere (Baexem, ... ), slumere (Roosteren, ... ), slumərə (Neeroeteren, ... ), slumərən (Achel, ... ), sluumere (Echt/Gebroek, ... ), slūmərə (Kinrooi), slūūmere (Baexem, ... ), slømərə (Maaseik), sløymərə (Bree), slûmere (Bree), slə:mərə (Sint-Truiden), he sloemert  sloemeren (Mechelen-aan-de-Maas), sluiperen: [sic]  sjlèùwpere (Kelmis), smoezelen: Frequentativum bij WNT, smoezen (IV)?: Hetzij een bijzondere toepassing van een der andere woorden smoezen (misschien onder invloed van soezen), of een vorm met s- (onder invloed van andere woorden met sm-) naast moezen (IV). - In gedachten loopen, zwaar over iets denken.  smoezele (Boekend), soezelen: soezele (Eksel), soezen: soeze (Gennep, ... ), soëze (Venlo), suffen: de u is iets opener dan in het standaard nederlands  suffe (Heerlerheide), ungeren (ww.): hunnere (Urmond), ungere (Schaesberg), ungeren (Schaesberg), unjere (Ittervoort, ... ), öngere (Kerkrade), (moeilijk leesbaar)  eungere (Heerlen), i.e. de middagslaap.  unjĕre (Oirsbeek), middagslaapje houden  öngere (Kerkrade), Na de middag.  unjere (Leveroy), wegdoezelen: weͅgdoͅuəzələ (Hasselt), wegzakken: wégzakke (Schinveld), zauwelen: WNT: zauwelen.  zōͅuwələ (Tessenderlo), zulten: WNT: zulten (I) ~&lt; zult (I).  zøͅltə (Lommel), zwijmelen: schwimələ (Opheers), zwimələ (Gingelom, ... ), zwiəmələ (Gingelom) Dut: lichte of korte slaap (dut, hazeslaap, buts, slaapje, mufs, toer). [N 84 (1981)] || Hoe noemt ge het wanneer iemand s middags wat gaat slapen ? [ZND 31 (1939)] || knikkebollen, de toestand tussen dromen en wakker zijn. || middagdutje doen (dutten). [N 84 (1981)] || Slaperig: geneigd zijn tot slapen (slaperig, dommelig, dwaas, vaakluis). [N 84 (1981)] || sluimeren [drooze, knikkebolle] [N 10 (1961)] III-1-2
sluipen bespieden: b’speeje (Bocholt), eruit muizen: #NAME?  t`r ówtmóuze (As), ervanonder muizen: #NAME?  d`r van ónner móuze (As), ervanonder pissen: #NAME?  d`r van ónner pisse (As), gluipen: gleipu (Brunssum), gluipe (Ittervoort, ... ), gluipen (Haler), glupe (Sint-Pieter), gluupe (Geulle), glüpe (Echt/Gebroek), kruipen: kraupe (Bilzen), kraupë (Tongeren), krawpe (Hoeselt), kroeepe (Weert), kroepe (Maastricht, ... ), kroepen (Eksel), kroeppe (Eys), kroewpen (Achel), kroeëpe (Bocholt), kroēpe (Ten-Esschen/Weustenrade), kroope (Vlijtingen, ... ), krope(n) (Eigenbilzen), kropen (Eigenbilzen), kroêpe (Kanne, ... ), krōēpe (Mheer), krōēpə (Heerlen, ... ), kruipe (Kerkhoven), kruipen (Alken, ... ), krupen (Meijel), krŭŭppə (Meijel), krypə (Meeuwen), króupe (As), krôpe (Vliermaal), a-klank zoals in aarde  kraape (Jeuk), op handen en voeten, niet noodzakelijk onmerkbaar  kroeppen (Eksel), nieselen: nie.sele (Borgloon, ... ), onderuitritsen: oenərūūtritsə (Opglabbeek), op zijn sokken: op z`n zokken (Eksel), rauen: rauen (Houthalen), rondkruipen: rondkroape (Hechtel), rondsluipen: slöp roont (Maastricht), rondveesten: ró.ntvee.ste (Zolder), schleichen (du.): sjleiche (Vaals), sjlieche (Kerkrade), sjliechə (Simpelveld), sjlikø (Montzen), schuivelen: schuifelt (Lommel), schŭŭfelə (Gennep), schuiven: schuuve (Weert), sluipen: ne normale mens sluipt nie (Peer), schlōēpe (Amby), schluupe (Beek), schlûpe (Gulpen), sjloepe (Geleen, ... ), sjloepə (Maastricht, ... ), sjloeëpe (Schinnen), sjloépe (Gronsveld), sjlōēpə (Susteren), sjluipə (Nieuwenhagen), sjlupe (Gulpen, ... ), sjlupen (Maasniel), sjluu:pe (Herten (bij Roermond)), sjluupe (Eijsden, ... ), sjluuppə (Grevenbicht/Papenhoven), sjluupə (Hulsberg, ... ), sjluëpe (Waubach), sjlūūpe (Oirsbeek, ... ), sjlūūpə (Amstenrade, ... ), sjlûûpə (Schimmert), slaupe (Bilzen), sloepe (Caberg, ... ), sloepen (Ophoven, ... ), sloepö (Stevensweert), sloepə (Montfort), sloepən (Urmond), sloêpe (Kanne), slōē.pe (Hasselt), slōēpen (Born), slŏpen (Sint-Truiden), slu-jpe(n) (Maaseik), slui.pə (Kelpen), sluipe (Blerick, ... ), sluipen (Eksel, ... ), slujpe (Maaseik), slupe (Oirlo), slupen (Geistingen, ... ), sluupe (Tungelroy, ... ), sluupen (Heythuysen, ... ), sluëppe (Meerlo), slūūpə (Venlo), slèpen (Eigenbilzen), slèùpə (Leopoldsburg), slûpe (Bree), slûûpe (Boekend), slüppe (Tienray), sləəpə (Loksbergen), Ook: sloepe.  sluupe (Tungelroy), sneaken: sniĕke (Sevenum), sniëke (Sevenum), stiekem gaan: schtiekem (Heerlerbaan/Kaumer), štikəm goͅa (Ingber), stilletjes besluipen: stillekes besluipen (Eksel), zachtjes kruipen: zagjes kroepe (Venray), zoetjes gaan: zuutjes gaon (Venray) sluipen || Sluipen: zich in alle stilte voortbewegen zodat niemand het merkt (sluipen, kruipen, slippen, gluipen). [N 84 (1981)] || Sluipen: zich in alle stilte voortbewegen, zodat niemand het merkt (sluipen, kruipen, gluipen) [N 108 (2001)] III-1-2
sluis erk?: erk (Gulpen, ... ), errek (Klimmen), èrrək (Epen), v.  eͅ.rək (Eys), fermette (fr.): Petit Robert: 1. fermette (techn.) ferme de faux-comble ou de lucarne. - Ferme qui soutient un barrage mobile sur un cours deau.  fermèt (Maastricht), fermètte (Maastricht), sas: sàs (Loksbergen), sluis: schloes (Heerlerbaan/Kaumer), schlōēs (Geleen, ... ), schluis (Amby), schlôês (Schimmert), sjloehs (Herten (bij Roermond)), sjloes (Bunde, ... ), sjloeës (Kesseleik), sjlōēs (Doenrade, ... ), sjlōēës (Nieuwenhagen), sjluis (Kerkrade, ... ), sjluus (Hulsberg, ... ), sjlūūs (Klimmen), sjlôês (Schinnen), slaws (Hoeselt), sleusj (Meijel), sloe.s (Grathem, ... ), sloehs (Ell), sloes (Born, ... ), sloēs (Echt/Gebroek), slous (Diepenbeek, ... ), sloês (Hoensbroek), sloës (Maasbree, ... ), slōēs (Meijel, ... ), slŏĕs (Sevenum), sluis (Eksel, ... ), sluize (Maastricht), slujs (Maastricht), sluus (Blerick, ... ), slūūs (Gennep, ... ), slys (Meeuwen), slóws (As), slöjs (Maastricht), sløjs (Houthalen), slûs (Bree), slûûs (Blerick), sləəs (Loksbergen), ⁄n sjloes (Klimmen) de inrichting waardoor twee wateren naar believen gescheiden of met elkaar in verbinding gebracht kunnen worden (sluis, erk, sas) [N 90 (1982)] || Hoe noemt men in uw dialect een dijkje dat men in een beek maakt om het water op de houden? [ZND 48 (1954)] III-3-1
sluisbalk balk: balǝk (Alken, ... ), bā.lǝk (Maastricht), de boom van het ros: dǝ bøj.m van t rǫs (Maaseik), dwarshout: dwarshǭt (Bommershoven), poutrelle: pǝtrɛl (Kanne, ... ), sluisbalk: slaws˱balǝk (Lummen), slyzbalk (Aldeneik), slø̜js˱balǝk (Wellen), slø̜s˱balǝk (Berbroek), slø̜ws˱balǝk (Berlingen, ... ), slǫws˱balǝk (Diepenbeek, ... ), vannebalk: vanǝbālǝk (Kanne), voorslag: vøǝrslǭx (Kortessem), vīǝ.rslā.x (Bree, ... ) De evenwijdig boven de slagdorpel lopende horizontale houten balk. Zie ook afb. 68. [Vds 35; Jan 32; Coe 21; Grof 53] II-3