e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
voordeur buitendeur: bytǝdø̄r (Ottersum), būtǝdø̄r (Geulle), buitendeur met opdekplanken: bǫwtǝdiǝr męt˱ ǫp˱dękplaŋkǝ (Bilzen), haupt-ingang: hōp˱ęgaŋk (Welkenraedt), huisdeur: hus˱dø̜̄r (Welkenraedt), hūs˱dȳǝr (Wijlre), hūs˱dø̜̄r (Buchten, ... ), hūǝs˱dȳr (Weert), plancherdeur: planšēdø̜jǝr (Tessenderlo), straatdeur: strǭt˱dø̄r (Venlo), toeë deur: tuwǝ dø̜jǝr (Tessenderlo), voordeur: viǝrdiǝr (Bilzen), vørdør (Riksingen, ... ), vø̄rdø̄r (Schin op Geul, ... ), vø̜̄rdø̜̄r (Heythuysen, ... ), vē̜rdīr (As), voorste deur: vø̜̄stǝ dø̄r (Welkenraedt), vē̜rstǝ dīr (Opglabbeek) Deur die aan de straatzijde toegang geeft tot het huis. [N 55, 24a; L 12, 5; monogr.; Vld.] II-9
voordeur, huisdeur beijeswin: bargoens  beijeswin (Heerlen), buitendeur: būtədø&#x0304r (Geulle), bytədø&#x0304r (Ottersum), haupt-ingang: hōp˂eͅgaŋk (Welkenraedt), huisdeur: hoesdeur (Roermond, ... ), hus˂dø͂ͅr (Welkenraedt), hūsdīr (As), hūs˂dy(3)̄r (Bleijerheide, ... ), hūs˂dy(3)̄ər (Wijlre), hūs˂dø&#x0304r (Venlo), hūs˂dø͂ͅr (Vijlen), hūəs˂dy(3)̄r (Weert), Verklw. hoesduurke  hoesduur (Heerlen), straatdeur: strōͅt˂dø&#x0304r (Venlo), štrao:tdeur (Roermond, ... ), voordeur: veu.rdeu.r (Zonhoven), veurdeur (Roermond), vēͅrdīr (As), viərdiər (Bilzen), vuurduur (Heerlen), vy(3)̄rdy(3)̄r (Bleijerheide, ... ), väördeur (Maastricht), vø&#x0304rdø&#x0304r (Schin-op-Geul, ... ), vø&#x0304ərdø&#x0304ər (Hamont), vørdør (Riksingen, ... ), vø͂ͅrdø͂ͅr (Heythuysen, ... ), vøͅi̯rdøͅi̯r (Sint-Truiden), De väördeur steit ope, ¯t trèk versjrikkelik  väördeur (Maastricht), Hë gèit lêngs dë veurdeur bènnë (of:én) én nȉ lêngs hët àtërpyùtsjë  veurdeur (Tongeren) huisdeur [ZND m] || huisdeur voor aan de straat || straatdeur || voordeur [N 55 (1972)], [ZND 12 (1926)] III-2-1
voorgeborchte voorgeborchte: et vuirgeborrechte (Sint-Truiden), feurgebörgte (Reuver), t veurgebeurgte (Tongeren), t veurgeborchte (Meerssen), t vuergebörchte (Klimmen), t vuërgeborrechte van de hél (Klimmen), t vörgebörchte (Gulpen, ... ), t vùrgebòrchte (Tongeren), ut vogebörgte der hel (Klimmen), v"rgəbø͂ͅrxtə (Meijel), veurgebarchte (Houthalen), veurgebeurchte (Hoensbroek), veurgeborchte (Baarlo, ... ), veurgeborgdje (Ell), veurgeborgte (Achel, ... ), veurgeborgte van de heemel (Melick), veurgeborgte van de hèl (Ophoven), veurgeburgtje (Haler), veurgebörchte (Heers, ... ), veurgebörgte (Baarlo, ... ), viergeborchte (As), viergeborrgte (Bree), vjergebergte (Eigenbilzen), vjèrgeborchte (Eigenbilzen), voorgeborchte (Heel, ... ), voorgeborgte (Baarlo, ... ), voorgebrorchte (Tegelen), vuirgəborchtə (Loksbergen), vurgeborchte (Oirlo), vuurgeborchte (Hoensbroek, ... ), vuurgeborgte (Bocholt), vuurgeburgdje (Weert), vuurgebörchte (Koningsbosch), vuërgeborchte (Thorn), vūūrgebŏrgte (Nieuwenhagen), väörgeborchte van de hèl (Echt/Gebroek), väörgeborgte (Heel), vöargebörgte (Eisden), vörgeborchte (Neerpelt, ... ), vörgebrochte (Eksel), vörgebörchte (Eys, ... ), vörgebörchtje (Geistingen), vörgebörgte (Meijel), vørgəbərəxtə (Lommel) Het voorgeborchte van de hel [vörgebörchte]. [N 96D (1989)] III-3-3
voorgeborchte van de biechtstoel bankje: benkske (Neerpelt), biechtbankje: biegbänkske (Montfort), biechthokje: beech hŭkske (Schimmert), bichhôkske (Lutterade), biechhökske (Echt/Gebroek), bixhøͅkskə (Baarlo), bìchthukske (Eys), biechtstoel: bichtstoel (Jeuk), biechsjtool (Noorbeek), biechtstoel (Hasselt), biechtstoeël (Zonhoven), in de beegstool (Maastricht), biechtstoelbankje: beechtstoolbenkske (Bocholt), biechtstoelhokje: beechstoolhokske (Ospel), hok: hok (Klimmen), hokje: hokske (Diepenbeek, ... ), høͅkskə (Heel), knielbankje: knielbaenkske van de biechtstoel (Venray), knilbenkske (Mechelen-aan-de-Maas), kotje: køͅtsjə (Sint-Truiden), dim. van kot  kùtsje (Sint-Truiden), penitentiehokje: penetentiehökske (Valkenburg), reservehokje: rezerve hoekske (Meijel), trede: trēͅ (Loksbergen), voorgeborchte: het vjèrgebèrgte (Eigenbilzen), veergeberchte van de bichtstoel (Peer), veurgeborgte (Venlo), väörgebörgte (Eisden, ... ), vüërgeborgte (Thorn), voorportaal: veurpertaol (Geleen), voorste gedeelte: veurste gedeilte (Baarlo), voorstoel: veurstool (Kesseleik), zijhokje: ziejhöksjke (Waubach), zijkant: ziekantj (Posterholt), zĭĕjkant (Klimmen), zondenbank: zondebaank (Eksel), zweethokje: zweithökske (Maastricht) Dat gedeelte van de biechtstoel, waar de biechteling neerknielt [voorgeborchte?]. [N 96A (1989)] III-3-3
voorgespannen kap guide(n): gidǝ (Eisden  [(Eisden)]   [Wilhelmina]), opgelegde beel: opgelegde beel (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), opgelegde kap: ǫpgǝlaxdǝ kap (Geleen  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), voorgespande kap: vȳrgǝšpandǝ kap (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), voorgespannen: vø̄ǝrgǝspanǝ (Thorn  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), voorgespannen kap: voorgespannen kap (Stein  [(Maurits)]   [Willem-Sophia]), vy.ǝrgǝšp˙anǝ ka.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), vȳrgǝšpanǝ kap (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Domaniale]), vȳrjǝšpanǝ kap (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), vȳǝrgǝšpanǝ kap (Heerlen  [(Emma)]   [Wilhelmina]), vȳǝrjǝšpanǝ kap (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), vø̄rgǝšpanǝ kap (Lutterade  [(Maurits)]  , ... [Emma]  [Maurits]), voorlegkap: vȳrlęxkap (Heerlerheide  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Zwartberg, Waterschei]), voorspanbeel: vīrspanbēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), voorspankap: vyǝršpankap (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), vȳršpankap (Chevremont  [(Julia)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Laura, Julia]  [Julia]), vø̄ršpankap (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]), voorspankapje: vyǝršpankɛpjǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Kap die bij voorgedreven betimmering wordt gebruikt en die gedragen wordt door de aan de reeds bestaande ondersteuning bevestigde voorspanbalken. [N 95, 363; monogr.] II-5
voorgevel buitengevel: bøtjǝgē̜vǝl (Meijel), būtǝgēvǝl (Heythuysen), būtǝgīvǝl (Noorbeek, ... ), būtǝngēvǝl (Uikhoven), buitengevelmuur: būtǝgiǝvǝlmūr (Klimmen), buitenmuur: bytǝ[muur] (Ottersum), bȳtǝ[muur] (Meeuwen), bø̜jtǝ[muur] (Bree), bø̜jtǝn[muur] (Lommel), bōtǝ[muur] (Mopertingen), bū.tǝ[muur] (Herten, ... ), būtǝ[muur] (Bleijerheide, ... ), būǝtǝ[muur] (Eys), bǫwtǝ[muur] (Genk, ... ), bǫwǝtǝ[muur] (Tessenderlo), gevel: giǝvǝl (Eys), gēvǝl (Berverlo, ... ), gē̜vǝl (Leuken, ... ), gīvǝl (Maastricht), gɛ̄vǝl (Genk, ... ), jiǝvǝl (Bleijerheide, ... ), gevelmuur: gevelmuur (Montfort), gēvǝl[muur] (Herten, ... ), gīvǝl[muur] (Gronsveld, ... ), jiǝvǝl[muur] (Bleijerheide), voorfront: vø̄rfrǫnt (Geulle), voorgevel: vȳrgīǝvǝl (Hoensbroek), vȳrjiǝvǝl (Kerkrade), vø̄rgēvǝl (Leunen), voorkant: vø̄rkant (Oud-Caberg), voormuur: vø̄rmōr (Neeritter), vø̜rmō.r (Panningen) De muur die de voorzijde van het bouwwerk vormt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '-(muur)' het lemma 'Muur'. [N 31, 33a; monogr.] II-9
voorhamer achtponder: āxtpǫndǝr (Siebengewald), afbrekershamer: āf˱brikǝrshāmǝr (Mesch), beul: bø̄l (Tegelen), blokhamel: blǫkhǭmǝl (Jeuk), bonker: bǫŋkǝr (Wijnandsrade), boots: buts (Brunssum), de vijf kilo: dǝ vęjf kelō (Kuringen), dikke hamel: dekǝ hǭmǝl (Bevingen), dikke hamer: dekǝ hāmǝr (Boorsem), hamer: hāmǝr (Lozen, ... ), kaphamer: kaphāmǝr (Berverlo, ... ), kaphǭmǝr (Berverlo), kliefhamer: klīf˱ǭmǝr (Sint-Truiden), koperslager: koperslager (Stokkem  [(om pomptuit te buigen)]  ), mottek: motęk (Kerkrade), pits-ijshamer: pitš`īshamǝr (Vaals), smeedhamel: smę ̞jhā ̝mǝl (Alken), smeedhamer: smējhāmǝr (Tungelroy), smis(se)hamel: smishǭmǝl (Diepenbeek  [(hamer met twee vlakke banen dus zonder pen)]  ), stelhamer: štɛlhāmǝr (Helden), tienponder: tīnpǫndǝr (Siebengewald), tuierhamer: tȳjǝrhāmǝr (Neeritter), tȳrhāmǝr (Merselo), twaalfponder: twɛlfpǫndǝr (Siebengewald), twintigponder: tswantsexpøŋǝr (Simpelveld), voorhamel: v(j)ęrhǭmǝl (Eigenbilzen), viǝr(h)ǭmǝl (Bilzen), vȳrhāmǝl (Herten, ... ), vø.rhǭ.mǝl (Tongeren  [(hamer van 10 kg)]  ), vøjǝrhǫmǝl (Veulen), vørhamǝl (Beringen), vørhāmǝl (Paal), vørhǭmǝl (Beverst, ... ), vø̄rhāmǝl (Herten, ... ), vø̄rhǭmǝl (Hoeselt, ... ), vø̜̄rhāmǝl (Sint-Truiden), vø̜jrhāmǝl (Loksbergen), vø̜jrhǭmǝl (Bevingen), vø̜jrǭmǝl (Sint-Truiden), vø̜r(h)ǭmǝl (Bilzen), vø̜rhāmǝl (Herten, ... ), vø̜rhǭmǝl (Diepenbeek  [(8 kg)]  , ... ), vø̜ǝrhǭmǝl (Sint-Truiden), vīrhǭmǝl (Zutendaal), voorhamer: virhamǝr (Bree), viǝrhāmǝr (Meeuwen), vyrǭmǝr (Sint-Truiden), vyǝrhamǝr (Bleijerheide), vyǝrhāmǝr (Klimmen), vȳrhamǝr (Bleijerheide, ... ), vȳrhāmǝr (Heerlen, ... ), vȳrhǭmǝr (Rijckholt), vȳrhǭǝmǝr (Eijsden, ... ), vȳrāmǝr (Lanklaar), vȳǝrhamǝr (Simpelveld), vȳǝrhāmǝr (Eys, ... ), vørhamǝr (Overpelt, ... ), vørhāmǝr (Lommel, ... ), vørhǫamǝr (Eksel), vørhǭmǝr (Tessenderlo, ... ), vø̄rhamǝr (Meijel), vø̄rhāmǝr (Beek, ... ), vø̄rāmǝr (Rekem), vø̜̄r(h)āmǝr (Kinrooi), vø̜̄rhāmǝr (Lommel, ... ), vø̜ramǝr (Rekem), vø̜rhamǝr (Neerpelt), vø̜rhāmǝr (Geulle, ... ), vø̜rhǭmǝr (Berverlo), vø̜rāmǝr (Stokkem  [(ongeveer 5 kg)]  ), vīrhāmǝr (Meeuwen, ... ), voorslaghamer: vȳršlāxhamǝr (Kerkrade), zuschläger: tsušlęǝjǝr (Bleijerheide), zware hamel: zwǭwrǝn (h)ǭmǝl (Bilzen), zware hamer: zwūrǝ hǭmǝr (Genk), zwǭrǝ hāmǝr (Blerick, ... ), šwūrǝ hāmǝr (Noorbeek, ... ), šwǫar hāmǝr (Sittard), šwǫarǝ hamǝr (Kerkrade, ... ), šwǫarǝ hāmǝr (Heerlen), šwǭrǝ hāmǝr (Eys), žwǭrǝ hāmǝr (Munstergeleen, ... ) Zware ijzeren hamer met een lange steel die wordt gebruikt om breuksteen stuk te slaan. Zie ook afb. 13. [N 30, 18c] || Zware, ijzeren hamer met lange steel die met beide handen vastgehouden wordt. De pen van deze hamer staat meestal dwars ten opzichte van de steel. Zie ook afb. 35 en 36. Volgens het Tungelroys woordenboek (pag. 245) en het Tongers woordenboek (pag. 661) werd de voorhamer gebruikt bij het grove en zware werk. [N 33, 69; N 64, 40h; N 66, 26; L B2, 233; monogr.] II-11, II-9
voorhek op de kar bredje: brętjǝ (Sevenum), hekken: hękǝ (Ospel), hoogsels: høxsǝls (Sevenum), hortje: hø̜rtjǝ (Meterik), voorhek: vø̄rhɛk (Griendtsveen), (mv.)  vø̄rhɛkǝ (Ospel) [I, add.] II-4
voorhoofd bus: bø̜s (Weert), front: front (Eygelshoven, ... ), gezicht: de aderen van zen gezicht (Tessenderlo), de ooren van ze gezicht (Genk), de ôieren van ze gezich (Mopertingen), də ōͅdərs van zə gəzich (Bilzen), gezeeg (Arcen), gezicht (Weert, ... ), hoofd: d`ōͅren van sin hūət (Kleine-Brogel), de āōrə van zien huid (Weert), de oaren van zen heut (Vliermaalroot), de oearen van za huit (Heks), de oëre van z`n huid (Neerrepen), də āuiərs oͅp zən h"t (Hoeselt), hūt (Heusden), høit (Molenbeersel), pezen vôêr zënne heud (Kozen), hoofdschaal: huitschaal (Thorn), kop: a gene kop (Heerlen), d ōjərs fan zənə kop (Rekem), de "-ren van zenen kop (Linde), de aadere van ziene kop (Sittard), de aoieren van ziene kop (Boorsem), de aojere van zəne kop (Rotem), de aojeren van z`ne kop (Vucht), de aojers van z`ne kop (Niel-bij-As), de aoren op zien kop (Molenbeersel), de aoren van z`ne kop (Geistingen), de aoren van zijne kop (Lommel), de aoïers van e kop (Opglabbeek), de aren van ziene kop (Bocholt), de āren van zene kop (Hechtel), de euren van zene kop (Linde), de jeuren van z`ne kop (Mal), de oajers van z`ne kop (Eisden), de oar van zinə kop (Sint-Huibrechts-Lille), de oare van ze͂nne kop (Kuringen), de oare van zine kop (Geistingen), de oehren van zenne kop (Beverst), de oire van z`ne kop (Hoeselt), de ooiərə van zenə kòp (Hoeselt), de oâren van zienen kop (Hamont), de oëren van den kop (Brustem), de oəre va zeuue kop (Beverlo), de ōāre van der kopp (Welkenraedt), de ōāren van zijne kop (Wijchmaal), de ōjerə van zine kop (Maaseik), de oͅjers van zəne kop (Lanaken), de ôre van ziene kop (Gruitrode), de ø͂ͅrə van zine kop (Bocholt), də o.rə van ze.uə kop (Bree), də o:rən van də kop (Neerpelt), də ojərs van zinə kop (Maaseik), də ōrə van zenə kop (Herk-de-Stad), Də ōərə van ze kŏp (Lanaken), də ōͅjərs van zənə koͅp (Kotem), də ōͅərə van zənə kop (Lanaken), də oͅrə oͅp zi:nə koͅp (Neerglabbeek), kop (Berg-en-Terblijt, ... ), kòp (Neeritter), pezen vôêr zënne kop (Kozen), star gebruikt men volgens de informant alleen nog in uitdrukkingen, zoals b.v. jn\\ v$r z\\n star how\\.  kop (Rekem), schermbus: sxęrǝmbø̜s (Weert), ster: d ôrə-n-op sə ve:ri.t (Hasselt), de oore van zen stär (Eupen), de oəre van zing schtäer (Lontzen), də o.ə.rə va zən štēͅ:r (Eupen), də ōͅ:rə van də šteͅə.r (Montzen), də ōͅrə va zən štīr (Welkenraedt), schtar (Geleen, ... ), schtieər (Bleijerheide), schtàr (Bunde), schtèar (Montzen), schtéar (Montzen, ... ), sjtar (Puth), sjtier (Waubach), sjtieër (Heerlen), sjtíér (Heerlen), staar (Amby, ... ), star (As, ... ), stār (Martenslinde), ster (Arcen, ... ), stēr (Ubachsberg), stēͅr (Sint-Truiden), stĕr (Maasbracht), stĕrn (Welkenraedt), ste͂r (Sint-Truiden), steͅr (Lanaken, ... ), stier (Kerkrade, ... ), stàr (Urmond), stèr (Arcen), sté:r (Bocholtz), stë-r (Wellen), štaer (Echt/Gebroek), štār (Maastricht), štee:r (Terwinselen), šteeər (Hoensbroek), šter (Steyl), štēr (Simpelveld), štēͅr (Eupen), štier (Brunssum, ... ), štiər (Koningsbosch), štīer (Kerkrade), štīr (Schaesberg, ... ), štīər (Kerkrade), štàr (Meerssen), štèər (Eys), šté:r (Spekholzerheide, ... ), štíèr (Welten), štíər (Bleijerheide), štîr (Mechelen), vuer dien stir (Valkenburg), ∂šter (Roermond), Alleen gebruikt in op zijn stere...  stèr (Velm), Alleen in uitdr. ich how dech fer den star e.d.  star (Rekem), B.v. ich sjloog hem recht veur die sjter.  sjter (Herten (bij Roermond)), B.v. slad em veur zien ster.  ster (Horst), B.v. unne slaag vur der steer.  šteer (Vijlen), Nog enkel in deze betekenis.  ieman vər zən stēr slon (Kermt), Plat.  štàr (Buchten), Slechts zelden.  sjter (Montzen), Soms.  ster (Well), Vernl. ster.  staer (Hamont), Zeldz.  star (Opgrimbie), sterretje: steͅrkə (Sint-Truiden), steͅrkən ? (Hamont), voor de kop: (veur de kop) (Geleen), de enjeren van veur van dine kop (Rotem), də bloedoərə ver zənə kop (Martenslinde), veur de kop (Horst, ... ), veur deinə kòp (Heugem), veur diene kop (Stein), veur də kop (Sibbe/IJzeren), veur də kòp (Munstergeleen, ... ), veur dər kop (Klimmen), veur mene kop (Itteren), veurrəkop (Roermond), vēūr gənə kòp (Noorbeek), vur gunne kop (Waubach), vur ziene kop (Merselo), vör ziene kop (Geysteren), vùr gunne kop (Gulpen), vúr der kop (Vrusschemig), vər gənə kŏp (Gulpen), voorfront: veurfront (Nuth/Aalbeek), vúrfrónt (Cadier), voorgevel: veurgevel (Heusden), voorhoofd: d ərən va zö vörhy(3)̄gt (Oostham), d`oe-ere van ze veu-jerhuit (Heers), d`ōrə van zə vūerhūeft (Opglabbeek), de aderen van zijn voorhoofd (Sint-Huibrechts-Lille), de aoderĕn van z`n veurhujĕt (Koersel), de aoiers van ze veerhied (Hasselt), de aore van ze veurhuut (Sint-Truiden), de aoren op zijn veurheud (Sint-Lambrechts-Herk), de aoren van het veurheut (Kaulille), de aoren van z`n veurheut (Sint-Lambrechts-Herk), de aoren van zie vierheit (Neeroeteren), de bloedaowre van oer veurhuud (Sint-Truiden), de horen van z`n veurhuud (Gingelom), de oaderen van zijn voorhuifd (Sint-Truiden), de oaere van ze veurheuit (Wellen), de oaers van ziên vuurheufd (Maaseik), de oaiere van `t vierhuefd (Opglabbeek), de oar van ze veurhuid (Aalst-bij-St.-Truiden), de oare van ze veurhuud (Mielen-boven-Aalst), de oare van ze voorhuud (Sint-Truiden), de oaren van ze veurhuit (Helchteren), de oaren van ze veurhuut (Loksbergen, ... ), de oaren van zij veurhoofd (Oostham), de oe-e-ren va zè veurhûd (Zolder), de oeoər van het vuirhuid (Zepperen), de oere van ze veurheujt (Borgloon), de oeren op ze vørhøt (Diepenbeek), de oewere van zəje veuheut (Zepperen, ... ), de oeəre van ze veurheud (Hoepertingen), de oiers van ze verhəd (Genoelselderen), de oiers van ze vərhofd (s-Herenelderen), de oiəren van zij vərheuet (Sint-Huibrechts-Hern), de oiərs van het veuərhuiət (Piringen), de ojera van ze veurhəjt (Koninksem), de oo-eren van ze veurheut (Ulbeek), de ooere op ze vouirhuut (Sint-Truiden), de ooiers van ei veurheut (Riksingen), de oojere van zen vjeurhe-ejt (Zichen-Zussen-Bolder), de ooren van zij voorhuut (Beverlo), de ore van ze veerhiet (Kuringen), de owre van ze veurheujt (Kortessem), de oâre van ze verheit (Bilzen), de oëeren van zen vorhoid (Vliermaalroot), de ōāre van ze veurhēūid (Borgloon), de ōāren van ze veurhut (Houthalen), de ōre van ze veerhiet (Hasselt), de ŏers van z`n vŭrh. (Lanaken), de ŏĕŏrĕ van ze vĕrheit (Beverst), de pezen van zijn voorhoofd (Heppen), de ëeuren van ze veerhoeft (Peer), de ôôre van zə veurhuuəd (Sint-Truiden), de úərə van v"rhøt (Mettekoven), də āōrə va zə veurhuut (Stevoort), də o:rə van zə ve:ri:t (Hasselt), də oərə van zeͅ v"rhöd (Kortessem), də oərə van zən vørhyət (Koersel), də ō:ərs fan zə vørhuit (Molenbeersel), də ōars van zə v"rhyt (Lummen), də ōiərən va zə vørhöid (Diepenbeek), də ōorə va zə veuuirhajd (Herk-de-Stad), də ōərə va zē vēərhid (Schulen), də ōͅdərə va sie vørh"t (Eynatten), də ōͅrən van zi v"rhy(3)̄`ət (Hamont), də ōͅrən van zä v"rhōfd (Overpelt), də ŏĕre van ze vuiəry(3)̄ət (Velm), də uorə va zə v"rhyt (Zonhoven), də òrə van zə ví:ərheit (Bree), də ôrən vazə v"rhøt (Diepenbeek), də ôârə van h`t veurhŭit (Geistingen), v"rheut (Vliermaal), v"rhoft (Sint-Huibrechts-Lille), v"rhyt (Zonhoven), v"rhøͅ:jt (Opgrimbie), veerhiet (Kuringen), veuirhuid (Kanne), veujrhoof (Stevensweert), veur-huid (Stein), veurheit (Beverst), veurheud (Hoeselt, ... ), veurheujt (Brunssum), veurheut (Heers, ... ), veurhoejt (Hoepertingen), veurhoof (Geleen, ... ), veurhoofd (Leveroy), veurhuid (Haelen, ... ), veurhuifd (Stramproy), veurhuijd (Pey), veurhuit (Baexem, ... ), veurhut (Beringen), veurhuuət (Horst), veurhuèt (Kaulille), veurhŭit (Lanaken), veurhö:jt (Mheer), veurhùit (Ospel), veurhúid (Kortessem), vierheit (Neeroeteren), vierhēt (Bilzen), viërheit (As), vi̯erhēt (Martenslinde), voeurhuit (Buggenum), voorhoofd (Overpelt, ... ), voorhuud (Eksel, ... ), vuirhūūjət (Loksbergen), vuurheut (Brunssum), vuurhuit (Eijsden, ... ), vèùrhuid (Roggel), vèùrhuit (Dieteren), véuëruit (Lanklaar), vörhy(3)̄ət (Oostham), vörhöd (Montzen), vørhōft (Sint-Huibrechts-Lille), vørhyət (Hamont), vørhøət (Koninksem), vøroejt (Mechelen-aan-de-Maas), vøry(3)̄t (Sint-Truiden), vø͂ͅrhø͂ͅt (Gelinden), vúrhuid (Weert), vərfyət (Tessenderlo), vərhy(3)̄t (Halen), ə orə va zɛ vørhyt (Beringen), Weinig gebruikelijk.  veurhout (Houthem), Zai: klank van fr. mai (=de maand mei)  de āoren van zai voorhoofd (Overpelt), Zie ook: veurrelj.  veurhuid (Herten (bij Roermond)), voorkop: de aojersj van zene veurkop (Bunde), de aojĕrs vaan zənə veurkop (Maastricht), de aore va ziene veurkop (Mheer), de aore van ziene vierkop (Opoeteren), de aore van zine vierkop (Niel-bij-As), de aoren van zijne vieerkop (Opoeteren), de oaren van zene veurkop (Neerpelt), de ojers van zənə vjérkop (Eigenbilzen), de orren van ziene virkop (Bree), de orren van ziene vuurkop (Grote-Brogel), de oujərs van zənə vørkoͅp (Lanaken), de ōjere van z`nn vêrkop (Veldwezelt), de ōͅjərə van zənə vørkop (Lanaken), veuerkop (Merkelbeek), veujerkòp (Gulpen), veurkop (Amby, ... ), veurkòp (Amby, ... ), vĕurkop (Heijen), vīrkoͅp (Opglabbeek), vjeurkop (Zichen-Zussen-Bolder), voeurkop (Gronsveld), vueurkop (Stevensweert), vurkùp (Borgharen), vuurkop (Heerlerbaan/Kaumer), vūīrkop (Mechelen), vūrkop (Gennep), vŭrkòp (Geysteren), vŭərkop (Merkelbeek), vyərkop (Sint-Geertruid), vôrkop (Heer), vørkop (Leunen), vørkoͅp (Maastricht), vùrkop (Venray), vùrkŏp (Venray), vùrkòp (Oostrum), voorschaal: vierchaal (Niel-bij-As), voorste van de kop: de aore van `t veerste van zənə kop (Genk) de aderen van zijn voorhoofd [ZND 19 (1936)] || Een groot voorhoofd. [ZND 08 (1925)] || Gezicht, gelaat: het voorste gedeelte van het hoofd, beneden de grens van de haarinplanting, het aangezicht (gezicht, wezen, kroost, facie, smikkel). [N 84 (1981)] || hoofd, voorhoofd || Metalen bus waarmee het voorste deel van de molenas bekleed is. [N O, 10g] || ster (voorhoofd) [ZND 07 (1924)] || voorhoofd [DC 01 (1931)] || voorhoofd, voorkop II-3, III-1-1
voorhoofd (9) kopke: ko^e^pke (Eisden) kopje [N 93 (1983)] III-3-2