e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zakdoek: pochette lefdoekje: lefdoekje (Venlo), Opg. léf(zak)duukske.  léfduukske (Gennep), lefzakdoekje: Opg. léf(zak)duukske.  léfzakduukske (Gennep), lokkertje: lokkertje (Herten (bij Roermond)), pochet (<fr.): pošeͅt (Niel-bij-St.-Truiden), pušɛt (Kanne), pəšɛt (Wellen), Et. Fr. pochette.  pësjèt (Tongeren), pochetje (<fr.): Fr. pochette.  po`sjètsje (Hasselt), Fr. pochette; z.o. stifferke, stoeferke.  posjötsje (Bree), syn. stoeferke.  pesjètsje (Diepenbeek), pronkmaaltje: syn. posjötsje.  prònkmèèlke (Bree), stoefer: Afleiding van stoefen. Stoefen is het figuurlijk gebruikte stoffen (= stof opjagen). A.P. De Bond in Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde LXXI, 1953, p. 124-128. z.o. stoeferke en posjötsje. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stoefer (Achel, ... ), stoefertje: [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stoeferke (Diepenbeek), stòfferke (Zonhoven), stófferke (Genk), b.v. e stoeferke en ze bovenmeèlke. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stoeferke (Uikhoven), b.v. he ha ö stùferke in-t booveste bölke va zène jas. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stùferke (Beverlo), syn. stifferke. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stoeferke (Bree), z.o. stoeferke en posjötsje. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stifferke (Bree), Zie ook afb. p.269. [Van Dale: stoefer -&gt; stoefzakdoek, &lt;gew.&gt; pochet]  stoeferke (dim.) (Hasselt), striknaald: sjtriknald (Tegelen) (zijden) sierzakdoekje || **stoefertje: lefdoekje, *stoefzakdoek || breinaald || lefdoekje || lefdoekje (stoefzakdoek) || lefdoekje, pochette || pochet || pochetje || pochette || pochette: fijn zakdoekje dat als sieraad in de borstzak van de colbertjas gedragen wordt || pochette: pochette || pronktasje op de voorkant van een jas || pronkzakdoekje || zakdoekje, lefdoekje III-1-3
zakgeld drinkgeld: dreenkchélt (Val-Meer), dreenkchéélt (Boekt/Heikant, ... ), drinkchélt (Zelem), drinkgeld (Eijsden, ... ), drinkgèlt (Lommel), drinkgélt (Kermt), drènk gèltj (Holtum), drènkgèltj (Holtum), drénkchélt (Hasselt, ... ), drénkgélt (Opglabbeek), Algemene opmerking: invuller twijfelt over het spellingssysteem (Veldeke). Aangezien de lijst normaal (dus in gewoon Nederlands) is ingevuld, heb ik de lijst letterlijk overgenomen, dus niet(s) omgespeld!  drinkgèld (Eijsden), ps. omgespeld volgens Frings.  drenkgeͅlt (Kermt), drenkgɛlt (Lommel), dreŋkxeͅlt (Zelem), drēnkxēͅlt (Zichen-Zussen-Bolder), drēŋkxeͅlt (Val-Meer), dreͅnkgeͅlt (Lummen), dreͅnkxeͅlt (Hasselt), dreͅŋkgeͅlt (Opglabbeek), dreͅŋkxeͅlt (Peer), ⁄drēŋk⁄xēͅlt (Boekt/Heikant), maalgeld: maolchélt (Tongeren), maolgélt (Tongeren), mààlgailt (Borgloon), cf. WNT s.v. "maal (III)"1) In het algemeen. zak, tasch ................... 6) zak in een kleedingstuk  maalgélsj (Maaseik), ps. omgespeld volgens Frings.  mōͅlxeͅlt (Tongeren), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de @ staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de @ omgespeld.  mālgeͅ^lš (Maaseik), ps. omgespeld volgens IPA.  mōͅlgeͅlt (Tongeren), paye, paie (fr.): ps. omgespeld volgens Frings.  pēj (Lommel), poen: poen (Sevenum), pōēn (Sevenum), pree: pree (Bocholt, ... ), preej (Spalbeek), prim (Kinrooi), préj (Achel, ... ), prééj (Sint-Truiden, ... ), cf. WNT s.v. "pree"(uit fr. prêt) 3. zakgeld; cf. id. Vd s.v. "pree"4. zakgeld; cf. Vd F-N s.v. "prêt"(lening, soldij)  preej (Lommel), fr. "prêt"= "prIeter"= lenen  preej (Niel-bij-St.-Truiden), fr. "prêt"= lening, soldij (prêter = lenen lat. "praestare  preej (Zonhoven), van franse "prêt"(prêter)  pree (Meeswijk), pree (<fr.): pree (Grathem, ... ), ps. invuller heeft hierbij geen fonetische notering gegeven.  pree (Halen), ps. letterlijk omgespeld volgens Frings.  prēͅi̯j (Rummen), preͅi̯j (Borgloon), ps. omgespeld volgens Frings.  də prē (Hasselt), prē (Bocholt, ... ), prēi̯ (Spalbeek), prēj (Wellen), prēͅi (Rummen), prēͅi̯ (Sint-Truiden, ... ), preͅi (Diepenbeek, ... ), preͅi̯ (Borgloon, ... ), preͅj (Diepenbeek), ps. omgespeld volgens IPA.  prēͅ (Overpelt, ... ), preͅi (Gelinden, ... ), preͅi̯ (Achel), prime (fr.): prim (Kinrooi), ps. omgespeld volgens Frings.  prim (Gelieren/Bret), tasgeld: tesgeldj (Heythuysen), tesjgéltj (Sittard), tassengeld: het tesjegeld (Hoensbroek), teischegeld (Mechelen), teisjegeld (Mechelen), tesche-gelt (Heerlerheide), teschegeld (Nuth/Aalbeek), tesjegeld (Eygelshoven, ... ), tesjegelt (Waubach), tesschegeld (Heerlen, ... ), tesschegeldj (Sittard), tesschjegeld (Heerlerheide), tesse gèld (Middelaar), tesse-geld (Tegelen), tessegeld (Baarlo, ... ), tessegeldj (Ell, ... ), tessegeldjt (Herten (bij Roermond)), tessje gèld (Guttecoven), tessjegeld (Heerlen), tessjegeldj (Limbricht), täschejeld (Kerkrade), tèsjegeldj (Sittard), tèsjegeltj (Urmond), tésje-geld (Klimmen), tésjegeldj (Roermond), (= zakgeld).  tesse geld (Maasniel), tessjegeld (Heerlen, ... ), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  tessegeld (Welten), tessjegeld (Klimmen), ps. deels omgespeld volgens Frings.  tɛ̄sje-geld (Bleijerheide), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  taj.ssjegeld (Mechelen), tassengeld.: tajssjégeld (Mechelen), teergeld: téérgeld (Hoensbroek), cf. WNT s.v. "teergeld"= geld dat iemand heeft voor zijn vertering, geld om van te leven; cf. VD s.v. "teergeld": geld dat iemand ontvangt voor zijn vertering op reis  téérgeld (Hoensbroek), tesgeld: tesjgeltj (Sittard), cf. WNT s.v. "tasch..... in Z. en O. Nederl. veelal tesch, tessche"; cf. WNT s.v. "tesch"; cf. id. VD s.v. "II. tes""(gew. bijv. van tas) zak  tesgeldj (Heythuysen), tessengeld: teesjegeld (Mechelen), teischegeld (Mechelen), teschegeld (Nuth/Aalbeek), teschegelt (Heerlerheide), tesjegeld (Eygelshoven, ... ), tesjegeldj (Roermond), tesjegeljt (Sittard), tesjegelt (Waubach), tesschegeld (Heerlen, ... ), tesschegeldj (Sittard), tesschjegeld (Heerlerheide), tessegeld (Baarlo, ... ), tessegeldj (Ell, ... ), tessjegeld (Heerlen, ... ), tessjegeldj (Limbricht), tessjegèld (Guttecoven), tèschegeld (Kerkrade), tèsjegeldj (Sittard), tèsjegeltj (Urmond), tèèsjegeld (Bleijerheide), tésjegeld (Klimmen), cf. WNT s.v. "tasch..... in Z. en O. Nederl. veelal tesch, tessche"; cf. WNT s.v. "tesch"; cf. id. VD s.v. "II. tes""(gew. bijv. van tas) zak  tessegeld (Middelaar), traktement: trakkement (Sevenum, ... ), traktemaent (Milsbeek, ... ), traktement (Blerick, ... ), traktemint (Maastricht, ... ), traktemént (Mesch, ... ), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssysteem Veldeke, maar met een vraagteken erachter; de lijst is gewoon in het "Nederlands"ingevuld en heb het daarom maar letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  traktement (Ulestraten), zakcent: enne zakcaent (Oirlo), zakcent (Maastricht, ... ), enne -  zakcaent (Oirlo), zakcenten: zekcente (Weert), zakgeld: zakgeld (Heerlen, ... ), zakgeldj (Born, ... ), zakgeldsj (Bree, ... ), zakgeljt (Susteren, ... ), zakgèld (Gronsveld, ... ), zakgèlt (Heer, ... ), zàGchéélt (Kaulille), zàkchèlt (Smeermaas), ps. omgespeld, deels volgens Frings en deels volgens IPA.  zakxɛlt (Smeermaas), zanggeld: ps. omgespeld volgens Frings.  zaŋxēͅlt (Kaulille), zondaggeld: zôndaaggeld (Venlo), zondagscent: sondagssent (Heugem, ... ), soondegsèènt (Maastricht), soondigscènt (Wolder/Oud-Vroenhoven, ... ), soondàgssènt (Maastricht), zondag-cent (Maastricht), zondagcent (Maastricht), zondagscent (Oost-Maarland, ... ), zondescent (Houthem, ... ), zoondagssent (Wijk, ... ), zoondigsènt (Heugem, ... ), zóóndesent (Wijk), ’s zóóndecent (Wijk), Algemene opmerking: deze vragenlijst/dit antwoord zo letterlijk mogelijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  sōōndàgssènt (Maastricht), Algemene opmerking: deze vragenlijst/dit antwoord zo letterlijk mogelijk overgenomen, dus niet omgespeld!  soondeg sè:nt (Maastricht), zondagscenten: de Zondessénte (Klimmen), sonduscente (Weert, ... ), sonnessente (Tungelroy, ... ), sóndes-cente (Geulle), sóndescente (Geulle), sóóndəsééntə (Rekem), zondessénte (Klimmen), zondigscente (Weert, ... ), zonnigscente (Bree), zónmigscente (Bree), zóóndəséntə (Neerharen), zôndaagscente (Venlo), zôndaagscenten (Venlo), ps. omgespeld volgens Frings.  sōndəsēͅntə (Rekem), zōndəseͅntə (Neerharen), zondagsgeld: sondaagsgeld (Velden, ... ), sondagsgeld (Meijel), sondigsgelt (Meijel), sondusgeld (Baarlo, ... ), sonjesgeld (Maasniel), sonjesgeltj (Obbicht), sonjisgéltj (Maasniel), soondichsgeltsj (Bree), sowndəchschélt (Kinrooi), sundesgeljt (Susteren, ... ), sundesgélt (Rotem), sunjəs geltj (Holtum), sunjəsgeltj (Holtum), sòndigsgeld (Tegelen, ... ), sònjesgeltj (Obbicht), só.ndaochsgé.lt (Zonhoven), sóndesgèlt (Meijel), sóndəsgéld (Ophoven), sónichsgéélt (Hamont), sónjisgéltj (Maasniel), sónnesgeljd (Egchel, ... ), sónnesgeltj (Panningen), sónnesgèltj (Panningen), sónnisgeldj (Boeket/Heisterstraat, ... ), zoenjigsgeldj (Oirsbeek, ... ), zondagsgeld (Bocholt, ... ), zondesgeld (Reuver, ... ), zondigsgeld (Nuth/Aalbeek, ... ), zondigsgeldj (Sittard, ... ), zondusgeld (Hoensbroek, ... ), zonigsgeldj (Grevenbicht/Papenhoven), zonnigsgeljd (Jabeek, ... ), zonəschélt (Opglabbeek), zoondesgeld (Vlodrop, ... ), zo͂o͂ndaagsgeljd (Neeritter), zunjesgeldj (Neer, ... ), zunjigsgeldj (Born), zuṇjigsgeltj (Haelen, ... ), zòndes-géldj (Puth), zóndesgeld (Klimmen), zóndesgéldj (Puth), zóndəchschèlt (Smeermaas), zónnəchsgéélt (Kaulille), zóóndəschéélt (Teuven), zóónichsgéélt (Neerpelt), zôndaaggeld (Venlo), zôndesgeljd (Sittard), zôôndaagsgeljd (Neeritter), ’t zôndesgeljd (Sittard), (= zondagsgeld).  sonjes geld (Maasniel), zonigsgeltj (Grevenbicht/Papenhoven), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  zóndesgeld (Klimmen), Opm. is zakgeld voor de kinderen.  zunjigsgeldj (Born), ps. omgespeld volgens Frings.  sonixsgēͅlt (Hamont), sonnəxsxēͅlt (Kaulille), sonəsxeͅlt (Opglabbeek), sou̯ndəxsxeͅltʔ (Kinrooi), sōndexsgeltš (Bree), zonexsgēͅlt (Neerpelt), zōndəsxēͅlt (Teuven), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje achter g@ld heb ik letterlijk overgenomen (of bedoelt invuller dit als een "glottishslag": ¿).  sondəsgeͅld⁄ (Ophoven), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb geïnterpreteerd als een "glottishslag"(¿) - of gewoon letterlijk overnemen als een hoge komma?  sundesgeͅlʔt (Rotem), ps. omgespeld volgens IPA.  sondəsgeͅlt (Tongeren), ps. omgespeld, deels volgens Frings en deels volgens IPA.  zondəxsxɛlt (Smeermaas) Inventarisatie uitdrukkingen voor: muntgeld, klinkend geld in het algemeen [geen bankbiljetten dus] [speeses?] [N 21 (1963)] || Klein geld [pasgeld, snuistergeld?] [N 21 (1963)] || zakgeld || zakgeld (traktement, pree?) [N 21 (1963)] || zakgeld [traktement, pree?] [N 21 (1963)] || zakgeld, zondagsgeld III-2-2, III-3-1
zakhaak haak: huk (Lummen), hōk (Bilzen  [(id)]  , ... ), hǭ.k (Aldeneik, ... ), hǭk (Maxet, ... ), (mv)  hø.k (Mal), hø̄ǝk (Berlingen, ... ), hǫjk (Sluizen), hǭkǝ (Haren, ... ), ø̄̄ǝk (Sint-Truiden), haakje: hø̄̄kskǝ (Herk-de-Stad), hø̄̄ǝkskǝ (Lummen), hø̜̜̄̄.kskǝ (Kessenich, ... ), hø̜̜̄̄kskǝ (Kortessem, ... ), hēǝkskǝ (Kuringen, ... ), hē̜̜.kskǝ (Neeroeteren, ... ), (mv)  hø̄̄kskǝs (Ordingen), hø̜̜̄̄kskǝs (Lanaken, ... ), hø̜̜kskǝs (Gutschoven, ... ), haakje aan de zak: hø̜̜̄̄kskǝ ān de zak (Kaulille), kram: kram (Hoeselt), kramp (Neeritter, ... ), tipje: (mv)  tøpkǝs (Mal), zakhaakje: zakhø̜̜̄̄kskǝ (Sittard), zakke(n)haak: zakǝhāk (Gennep), zakke(n)haakje: zakǝhø̜̜̄̄kskǝ (Herten, ... ) IJzeren haakje waarmee de te vullen meelzak wordt opengehouden. Om de zak op te hangen kunnen twee systemen gebruikt worden: a) de zak wordt met vier haakjes rondom de meelpijp bevestigd; b) de zak wordt aan één kant van de pijp aan twee haakjes vastgemaakt, terwijl hij aan de andere kant wordt opengehouden door een derde haakje dat verbonden is met een koord dat over een katrolletje loopt en waaraan een zakje zand of een ander tegengewicht hangt. Dit systeem heeft het voordeel dat de molenaar de kwaliteit van het meel tijdens het malen al kan controleren. In l 265 werd op deze wijze gewerkt. Zie ook afb. 83 en 84. De kram uit Q 77 was een stuk ijzer in de vorm van een hoek van 90ű, dat in het hout werd geslagen en waarin de zak kon worden gehangen. [N O, 24f; Vds 166; Jan 169; Coe 154; Grof 184] II-3
zakhorloge blinkdoos: Humoristisch. De blink is het schoensmeer; het knopje aan het uurwerk doet denken aan het draaivleugeltje om de blinkdoos te openen.  blinkdoos (Tongeren), herenhorloge: (= oet dn alden tied).  hiere horloge (Hoensbroek), horloge: gelosjie (Meijel), gelozie (Heythuysen), gerlauzje (Bilzen), gerloesdie (Weert), gerloozie (Sevenum), gerlozje (Maastricht), gerlwènsje (Veldwezelt), gərlozjə (Maastricht), herlauzje (Bilzen), herloozie (Hechtel), herlooëzje (Zonhoven), herlozje (Caberg), herwulzje (Eigenbilzen), horloĕge (Munsterbilzen), horloge (Geistingen, ... ), horloges (Lauw), horlogə (Loksbergen), horloogie (Maastricht), horloorsje (Tungelroy), horlozje (Kanne), hoRlō:žə (Kinrooi), horlōge (Sint-Truiden), horlunžə (Grote-Spouwen), hoͅrloge (Jeuk), hórloozjə (Venlo), reloozje (Venlo), reloëzje (Gronsveld), (= nieuw Nunhems).  horloge (Nunhem), (horloge).  herlwugsje (Eigenbilzen), Mannen droegen hun horlogie in hun jasmeelke.  horlogie (Peer), Spelling: &lt;`&gt; = sjwa.  g`rloezie (Bocholt), horloge aan een kettel: gerlozie aon un kettel (Maastricht), horloge aan een ketting: gəloozjə aon ən kètting (Maastricht), horloge voor in de maal: horluësje vir ĕn de moal (Zutendaal), kettelhorloge: kèttelherlozje (Caberg), kettinghorloge: kitting orloozjə (Meijel), kèttingherloozie (Hechtel), kettinguur: kettingoeər (Ubachsberg), kittingoer (Vlodrop), klok: klok (Schinnen), knol: kno.l (Maastricht), knol (Maastricht, ... ), (plat).  knol (Venlo), loge: enne loëgie vur ien ⁄t loëgie-teske (Oirlo), loeëzie (Meerlo), loeëzje (Venray), loozie (Gennep), maalhorloge: Volgens Alfons Franssen, juweleer geweest, nu 82 jaar.  môôlhorloozjë (Tongeren), morenschijf: moeərəsjūūf (Heel), (peen-wortel schijf) [vgl. WNT: moor (III), Mnl. more [...] Naam van een gewas. Thans niet in gebruik // De Tamme Pastinaken...]  moare sjief (Neer), ponder: Scherts. (lett. unster).  punder (Gennep), pop: pop (Klimmen), raap: raap (Lommel, ... ), raup (Tessenderlo), reeb (Bree), reep (As, ... ), reup (Ell), roap (Genk), roëp (Bilzen), ruib (Sittard), rwop (Hoeselt), rwŏp (Hoeselt), rwòp (Tongeren), ròòp (Sint-Truiden), (= raap).  reub (Klimmen), [raap]  reeb (Bree), ruòp (Tongeren), Raap.  reub (Maaseik), Scherts.  ròòëp (Zonhoven), roskop: roskop (Eigenbilzen, ... ), savonnet (<fr.): [Van Dale (FN): savonnette toiletzeep]. Volgens Alfons Franssen, juweleer geweest, nu 82 jaar. Het zou Luikerwaals geweest zijn voor une savonette [sic], i.e. een zeepdoosje. Dus ook humoristisch bedoeld.  savvënet (Tongeren), tashorloge: tes gerlozje (Maastricht), tes-horloge (Wolder/Oud-Vroenhoven), teshorloge (Vorsen), tassenuur: teisjə-ôêr (Epen), tesche oer (Eys), teschenoer (Heerlen), tesje-oer (Kunrade), tesjeoer (Geleen, ... ), tesse-oer (Beesel), tessje-oer (Klimmen), tessje-oeër (Waubach), tiesche oere (Vaals), tèsje oeèr (Kerkrade), tèsje-oer (Kerkrade), tèsjəōēr (Heerlen), tèsjəōēër (Nieuwenhagen), téssje-oer (Klimmen), tësjeoer (Sittard), (v.).  teͅ.šə‧uər (Eys), Cfr. ook par. 34: De Kleding, p. 444: armbandhorloges waren een onbekendheid.  tesseoer (Herten (bij Roermond)), vr.  teͅ.šə‧uər (Ingber), Zie ook afb. p. 431.  tessjeoer (Heerlen), urenketting: oerekitting (Herten (bij Roermond)), uur: oe:r (Herten (bij Roermond)), oer (Beek, ... ), oeër (Gulpen), oēr (Ten-Esschen/Weustenrade), oor (Heythuysen, ... ), ōēr (Doenrade, ... ), ŏer (Schimmert), ôêr (Amstenrade), vestzakuur: vestzakoer (Montfort), zakhorloge: zak gerlòzie (Sevenum), zak horloge (Thorn), zakgeleezjie (Bree), zakgəlo.zie (Kelpen), zakherluzjie (Bree), zakherlweuge (Bilzen), zakherlwûzje (Eigenbilzen), zakhorlaosjə (Urmond), zakhorloege (Maaseik), zakhorloeëzje (Maaseik), zakhorloge (Blerick, ... ), zakhorlogie (Achel), zakhorloosje (Meijel), zakhorlougie (Jeuk), zakhorlozie (Eksel, ... ), zakhorlôâzje (Thorn), zakhorlôôzie (Eksel), zakhoͅrluzij (Lommel), zakhórloozjə (Roermond), zàkgerlōēzĭĕ (As), zàkàrlozjə (Loksbergen), zákhorloge (Alken), Niet algemeen.  zakgerlauzje (Bilzen), Spelling: &lt;`&gt; = sjwa.  zakg`rloozie (Kaulille), zakloge: zakloēsje (Horst), zakluzie (Kerkhoven), zàk lōēēzie (Venray), zakuur: zakoer (Dieteren, ... ) horloge [SGV (1914)] || horloge derde klasse || raap: (scherts.) horloge || ronde zakhorloge || uurwerk dat men aan een ketting in het vestzakje of de broekzak draagt (knol, raap) [N 86 (1981)] || uurwerk dat men aan een ketting in het vestzakje of de broekzak draagt [knol, raap] [N 86 (1981)] || uurwerk dat men bij zich draagt, bijv. om de pols [glozie, lozie, allozie] [N 86 (1981)], [N 86 (1981)] || zakhorlog || zakhorloge || Zakhorloge. Uurwerk dat men aan een ketting in het vestzakje of de broekzak draagt [uur, knol, raap] [N 114 (2002)] III-1-3
zakintast beleidsel: beleisel (Bleijerheide), bezits van een maal: bezits van en maal (s-Gravenvoeren), binnentas: binne-tesj (Noorbeek), croisvoering (<fr.): krwazeevoring (Meeuwen), croisévoering  krwazeevoring (Meeuwen), gepassepoileerde (<fr.) maal: Van Dale: passepoileren, paspelen. Van Dale: paspelen, van een paspel [i.e. smalle omboording (b.v. van knoopsgaten)] voorzien. Syn. passepoileren.  gepaspelēērde maal (Eisden), gepassepoileerde (<fr.) tas: Van Dale: passepoileren, paspelen. Van Dale: paspelen, van een paspel [i.e. smalle omboording (b.v. van knoopsgaten)] voorzien. Syn. passepoileren.  gepaspwalleerde tes (Eijsden), inkijk: enkīk (Meijel), ikiek (Horst), inkijken: inkieken (Herten (bij Roermond)), inkijker: inkieker (Nieuwstadt, ... ), inkijker (Genk), énkīēkər (Bilzen), insteek: insjteak (Lutterade), insjtéék (Doenrade), instèik (Schinnen), īnstēk (Lanaken), insteek  instéék (Neeroeteren), insteektas: instaektes (Echt/Gebroek), intast: intast (Born, ... ), maalkot: mōālko͂ët (Genk), maalvoering: maalvoring (Meeuwen, ... ), steektas: steektes (Echt/Gebroek), tasingang: tésj-ingank (Meerssen), tasintast: tes intas (Venlo), tèəsejntàəst (Schulen), tassensteek: tessesteek (Maastricht), tegenkijker: taengekieker (Herten (bij Roermond)), tegenzetsel: tegenzetsel (Horpmaal) de zakintast (insteek, inkeker, intast?) [N 59 (1973)] III-1-3
zakje net boven de buitenzak biljettentasje: biljettesjke (Doenrade), centenmaaltje: cèente mèelke (s-Gravenvoeren), sénteméélke (Neeroeteren), lett. centenzakje  sentemäälke (Eisden), cententasje: cente teske (Echt/Gebroek), cente-tàsjje (Bleijerheide), cententeske (Echt/Gebroek), centetesjke (Geleen), ein céntetésjke (Meerssen), derde maal: ən dèrdə maol (Bilzen), geldmaaltje: geltmèèlke (Meeuwen), horlogemaaltje: hərlouzjəméélkə (Bilzen), ərlouzjəméélkə (Bilzen), kaartjestasje: kaertjesteske (Reuver), klein tasje: kleen teske (Zolder), klein teske (Herten (bij Roermond)), klēͅjn tɛskə (Meijel), kleͅj teͅskə (Lanaken), klé teske (Noorbeek), kleingeldmaal: kleingeld moͅ.l (Horpmaal), kleingeldmaaltje: klejgeltméálkə (As), maaltje: muëlke (Eijsden), rozenkranstasje: [Van Dale: rozenkrans]  rozekransteske (Nieuwstadt), schooltasje: sjaol teske (Echt/Gebroek), siertasje: seertesjke (Stein), sikbuideltje: [Van Dale: sik1: 1. geit, 1a &lt;bij de spoorwegen&gt; rangeerlocomotiefje, locomotor]  ə siekbøͅilkə (Zolder), ə siekbøͅlkə (Zolder), sikkenmaaltje: [Van Dale: sik1: 1. geit, 1a &lt;bij de spoorwegen&gt; rangeerlocomotiefje, locomotor]  sikkeméélke (Neeroeteren), smokkelmaaltje: smŏĕkkəlméélkə (Bilzen), smokkeltas: smokəlteəs (Schulen), smokkeltasje: sjmokkeltesjke (Lutterade), spaartasje: spaorteske (Reuver), spoarteske (Horst, ... ), spoorteschke (Born), spoorteske (Maastricht), tickettasje: ticketteschke (Born), ticketzakje: tikketzakje (Genk) een zakje net boven de buitenzak (smokkelzakje, spoorzakje etc.) [N 59 (1973)] III-1-3
zakkenbank graanbak: graanbak (Neeritter, ... ), graankist: graankist (Neeritter, ... ), houten bank: hōtǝ baŋk (Mechelen  [(meervoud: hōtǝ bɛŋk)']  ), houten kist: hǫwtǝ kist (Kaulille), kist: kest (Sittard), kist (Maxet), kēst (Meijel), kistje: keskǝ (Gennep), kisjǝ (Leunen), kistje (Thorn, ... ), schepkist: sxøpkest (Weert), zaadbankje: zǭt˱bɛŋkskǝ (Herten) De houten bank of kist bij het kaar waarop de zakken graan gereed gezet worden. [N O, 21a] II-3
zakkengat hekken: hɛkǝ (Herten), loerraampje: lōrrāmkǝ (Weert), luik: lūk (Einighausen), zakkengat: zakkengat (Lummen), zakkenkot: zakǝkǫt (Paal) De raamvormige opening terzijde van de galerij waardoor de zakken naar boven worden gehesen. De woordtypen luik (l 430) en hekken (l 330) duiden erop dat het zakkengat in de betreffende plaatsen met een luik kan worden afgesloten. [N O, 49a] II-3
zakkenvoering croisé: krwazē (Bilzen), croisévoering: krwazēvōreŋ (Meeuwen), keper: kiǝpǝr (Bilzen), kēpǝr (Diepenbeek, ... ), kēǝpǝr (Schulen), kē̜pǝr (Born, ... ), kē̜ǝpǝr (Eijsden), kīpǝr (s-Gravenvoeren), kepertessen: kēpǝrtęšǝn (Stein), kepervoer: kēpǝrvōr (Bleijerheide), kepervoering: kiępǝrvōreŋ (Meeuwen), kiǝpǝrvujǝreŋ (Bilzen), kiǝpǝrvūreŋ (Bilzen), malenvoering: mālǝvōreŋ (As, ... ), pocketing: pocketing (Echt, ... ), pokǝten (Venlo), pokǝteŋ (Diepenbeek), tessenstof: tē̜jšǝštōf (Montzen), tessenvoer: tɛšǝvūr (Voerendaal), tessenvoering: tɛsǝnvūreŋ (Zolder), tɛsǝvojǝreŋ (Zolder), tɛsǝvureŋ (Meijel), voerdoek: vōrdōk (Ransdaal), voering: vōreŋ (Geleen) Voering van de zakken. In de regel een dicht geweven, soepele stof van katoen of een mengsel van katoen en synthetische garens. Ook gebruikt men katoenen voering in keperbinding. [N 59, 120; Gi 1.IV, 27] II-7
zakkenwagentje karretje: karkǝ (Opoeteren), kɛrkǝ (Tongerlo), kruiwagentje: krǫwwø̜̄.gǝkǝ (Lauw), molenkarretje: [molen]kɛrkǝ (Maaseik, ... ), [molen]kɛ̄.rkǝ (Kanne), molenwageltje: [molen]wø̜̄.gǝlkǝ (Kanne, ... ), [molen]wę̄gǝlkǝ (Neeroeteren), [molen]wǭgǝlkǝ (Berlingen, ... ), steekwageltje: štē.kwē.gǝlkǝ (Maastricht), stootwageltje: stǫwtwǭ.gǝlkǝ (Tongeren), wageltje: wǭgǝlkǝ (Hoeselt), zakkenkarretje: zakǝkarǝkǝ (Lauw), zakǝkɛrkǝ (Maaseik), zakkenwageltje: zakǝwø̜̄.gǝlkǝ (Lanaken, ... ), zakǝwē.gǝlkǝ (Maastricht), zakǝwēgǝlkǝ (Sint-Truiden), zakǝwę̄gǝlkǝ (As), zakǝwī.gǝlkǝ (Aldeneik), zakǝwǭgǝlkǝ (Haren, ... ), zakkenwagentje: zakǝwę̄gǝskǝ (Ittervoort), zakwageltje: zakwø̜̄.gǝlkǝ (Mal, ... ), zakwǭgǝlkǝ (Bommershoven), zolderwageltje: zø̜ldǝrwę̄gǝlkǝ (Maaseik) Handwagentje waarmee zakken in de molen verplaatst kunnen worden. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel ømolenŋ- het lemma ɛmolenɛ.' [Jan 258; Coe 239; Grof 257] II-3