e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
lawaai, herrie allegaartje: allegaasje (Heerlen, ... ), (drukte).  allegarke (Mheer), behei: bekai (Kerkrade), bekei (Waubach), bekĕj (Heer), bestakel: besjtaakel (Herten (bij Roermond)), gedoens: gedoons (Geleen), (drukte).  gedoons (Heerlen), geweld: geweld (Gulpen, ... ), geweldj (Neer), heibel: heibel (Horst), herrie: herrie (Amby, ... ), hèrrie (Maastricht, ... ), hèrrĭĕ (Venlo), hérriĕ (Nieuwenhagen), hoop (lawaai): unne houp (Maastricht), kabaal: kabaal (Echt/Gebroek, ... ), kebaal (Geulle, ... ), kəbaal (Maastricht), krach (du.): krag (Kerkrade), lawaai: lawaai (Afferden, ... ), lawaaij (Wellerlooi), lawaaj (Gennep, ... ), lawei (Gulpen, ... ), lawej (Blerick, ... ), lawĕj (Heer), lawijj (Vlodrop), lawÚɛ̄j (Mheer), lawéj (Maastricht), lewaai (Beegden, ... ), lewaaij (Meerlo, ... ), lewe-j (Maasbree), lewei (Swalmen, ... ), lewej (Herten (bij Roermond), ... ), lewĕj (Asenray/Maalbroek), lewèj (Maastricht), lewéj (Maastricht), lewêj (Oirlo), ləwááj (Maastricht), (laweit).  lawwaai (Nederweert), laweit: lawaa.t (Hasselt), lawaeit (Schimmert), lawaid (Echt/Gebroek), lawait (Venlo), laweit (Buchten, ... ), laweitj (Puth), lawijt (Leunen), lawêjt (Posterholt, ... ), lawêî(t) (Meerssen), lawɛ̄jt (Sint-Pieter), lāwèjd (Grevenbicht/Papenhoven), lewait (Lutterade), lewaitj (Neer), leweijt (Horn), leweit (Arcen, ... ), lewejd (Hunsel), lewejt (Bree, ... ), lewējd (Velden), lewĕĕt (Houthalen), lewĕiet (Berg-en-Terblijt), lewĕjt (Neeritter), lewijt (Ell, ... ), lewèjd (Borgharen), lewèt (Eksel), lewêt (Hoeselt), lewɛ͂gt (Beesel, ... ), lèweït (Venlo), ləwēͅt (Houthalen), ləwijt (Maastricht), ləwy(3)̄t (Opglabbeek), ləwèjt (As), ləwɛit (Meeuwen), ( Spektakel).  lewĕĭt (Buggenum), laweitje: ləwejtje (Beesel), leven: laeve (Haelen, ... ), laevə (Venlo), laive (Roermond), leeve (Maastricht), leevə (Maastricht, ... ), leeëve (Mheer), leve (Amby, ... ), leven (Bunde, ... ), lēēvə (Maastricht), lĕĭve (Eijsden), lijve (Vlodrop), liève (Rimburg), läve (Lutterade), lève (Eigenbilzen, ... ), lèven (Schimmert), lèvə (Kapel-in-t-Zand), lèève (Geulle, ... ), léve (Maastricht, ... ), léévə (Beesel, ... ), lééëvə (Nieuwenhagen), lêve (Beegden, ... ), lêven (Heijen), lêêvə (Heerlen), ləeva (Doenrade), (Fransche:è).  levè (Epen), met een lengteteken op de eerste e  lève (Meerlo), radouw: radau (Waubach), radauw (Waubach), radouw (Waubach), ràdaou (Heerlen), ràdōūw (Nieuwenhagen), ramment: ramment (Mechelen, ... ), rumoer: remoer (Meijel), remōēr (Klimmen), rumoer (Gulpen, ... ), schandaal: sjandaal (Simpelveld), sjèndaal (Geleen), o.  šənd‧āl (Eys), spektakel: pesjtaakel (Oirsbeek), pesjtakel (Doenrade), schpektakel (Amby, ... ), schpĕktakel (Heer), schpiktakel (Bingelrade), shpektakul (Brunssum), sjpek-ta-kel (Vijlen), sjpektaakel (Posterholt), sjpektaakəl (Kapel-in-t-Zand, ... ), sjpektakel (Doenrade, ... ), sjpĕktakel (Beegden), sjpiktakel (Maasniel, ... ), sjpiktáákəl (Heerlen), sjpéktāākəl (Nieuwenhagen), sjpéktəkəl (Epen), sjpəktaakəl (Heel), spectakel (Montfort), spek-ta-kel (Blitterswijck), spektaakəl (Maastricht), spektakel (Afferden, ... ), spektakəl (Beesel, ... ), spiktaakel (Thorn), spiktakel (Born, ... ), spèktaakəl (Gennep), spèktaákəl (Venlo), spéktakel (Ittervoort), o.  špəktā.kəl (Eys), tempeest: témpīēst (As) een dooreenmengeling van sterke geluiden [leven, herrie, geweld, lawaai, spektakel, rumoer] [N 91 (1982)] || herrie, lawaai || lawaai [SGV (1914)] || lawaai maken [SGV (1914)] || lawaai, herrie || lawaai, herrie maken [laweiten, laweit maken, gellen] [N 91 (1982)] III-4-4
lebmaag leb: lɛp (Geulle), lebmaag: lɛb˱māx (Baarlo, ... ), maag: māx (Blerick, ... ), nirgelsmaag: nergǝlsmāx (Vijlen), pens: pē̜ns (Bergen), spangelenhoekje: spɛŋǝlǝhȳkskǝ (Roggel), watermaag: wātǝrmāx (Sint Geertruid) De vierde of eigenlijke maag van de koe, de maag met heel grove uitsteeksels aan de binnenkant. Via de lebmaag gaat het voedsel in de darmen over. [N 28, 84; A 9, 11d] I-11
lederen pantoffel herenslof: herensloefen (Vliermaal), lage slof: leech sloeffe (Hoeselt), leren pantoffel: laere pantŏĕffele (Klimmen), laere pentoeffels (Tegelen), laere pentoofel (Neeritter), lāēre pantoeffels (Oirsbeek), leare pantoefels (Grathem), leren slob: laere sjloebbe (Klimmen), lèjre sjloebe (Mechelen), leren slof: leere sloffe (Beringen), lejərə slufə (Zelem), lērə slofə (Beringen), lērə slufə (Velm), lēͅrs slúfə (Ketsingen), le͂ͅrə sloͅfə (Lanklaar), leͅjərəslufə (Kwaadmechelen), lijərə slufə (Linkhout), līərə slufə (Opheers), lärə slufə (Riksingen), lèi̯ərəslŏĕfə (Kwaadmechelen), lère sloefe (Millen), lèrensloef (Val-Meer), lèère sjlóefe (Haelen), lèèresloef (Zichen-Zussen-Bolder), lèèrə sloffə (Lommel), lêre sjlof(fe) (Borgharen), leren slofje: lēͅrə sløfkəs (Maaseik), pantoffel: pantoefel (Roermond), pantoefele (Amstenrade, ... ), pantoefels (Baarlo, ... ), pantoeffel (Waubach), pantoeffele (Heerlen), pantoeffels (Eijsden, ... ), pantoffele (Geulle, ... ), pantoffels (Ittervoort, ... ), pantoͅfəls (Eisden), pantufələ (Teuven), pantòfels (Maastricht), pantòffels (Urmond), pantóffel (Boeket/Heisterstraat, ... ), pantóffele (Lutterade), pantôffele (Ell), pāntoeffele (Bleijerheide), pentoefele (Valkenburg), pentoffels (Meijel), pentŏffels (Meijel), petoefels (Panningen), petoeffels (Blerick, ... ), petoffels (Stevensweert, ... ), puntoeffele (Mesch), pèntooffel (Meerssen), pétoffele (Beek), pøantoffele (Maastricht), pəntofələ (Rekem), slats: slatse (Sint-Truiden), slets: sjloetse (Waubach), šløͅtšə (Teuven), sletser: sletsers (Kwaadmechelen, ... ), slob: schloebe (Brunssum, ... ), sjlobbe (Sittard, ... ), sjloebe (Bocholtz, ... ), sjlòbbe (Sittard), sjlóbbe (Lutterade, ... ), sjlóp (Limbricht), sjlôbbe (Einighausen), sloebe (Blerick, ... ), šlubə (Teuven), slof: schlôffe (Schimmert), sjloefe (Amstenrade, ... ), sjloeffe (Reuver, ... ), sjloffe (Mheer, ... ), sjlōefe (Oost-Maarland), sjlóffe (Baarlo, ... ), sjlôffe (Einighausen), sloefen (Eigenbilzen), sloeffe (Beverlo, ... ), sloffe (Beringen, ... ), slofə (Beringen, ... ), sloofə (Bocholt), slŏf (Boekt/Heikant), slŏffe (Meijel), sloͅf (Herk-de-Stad), sloͅfə (Kermt, ... ), slu:fə (Wintershoven), sluf (Tessenderlo), slufə (Beverlo, ... ), slūfə (Borgloon), slyfə (Rosmeer), slòffe (Caberg, ... ), slòfə (Mechelen-aan-de-Maas), slófe (Wijk), slóffe (Bree, ... ), slófə (Bree), slôffe (Boekend, ... ), slôfve (Meijel), slöffe (Venlo), šloffe (Stokkem), slofje: sléfkes (Eksel) pantoffels, lederen ~, gemakkelijke huisschoenen zonder veters [petoffels, pantoefels, trumpe, sjlutsje, sloffe, sjloebe] [N 24 (1964)] III-1-3
lederhard aangedroogd: aangedroogd (Tegelen), half droog: half droog (Tegelen), klam: klam (Ottersum), lederhard: lē̜rhart (Ottersum), nat: nat (Ottersum), niet droog: ni drø̄̄x (Ottersum), vochtig: vǫxtex (Ottersum) Gezegd van produkten die nog niet droog genoeg zijn om gebakken te worden. [N 49, 49a] II-8
ledikant bed: bed (Blerick, ... ), bĕd (Maastricht), beͅt (Houthalen, ... ), bid (Noorbeek, ... ), bèd (Echt/Gebroek, ... ), bèt (Leopoldsburg, ... ), béd (Jeuk, ... ), bêd (Schimmert, ... ), bëd (Guttecoven), b‧eͅt (Kinrooi), (e als ai in frans mais)  bêd (Buchten), \'t is \'n erg breid bèd nao béd gaon hiej kinne bès twee bèdde naevenein sjtaon Ich gaon ins gouw de bèdder opmake De sjnieder lik nog in bèd: het bed is nog niet opgemaakt Laot \'t bèd \'t maar neet heure; dan bösse nog neet op die bèd Emes van\'t bèd op \'t sjtreuj helpe  bèd (Roermond), e meer gesloten dan ned. e in bed  bed (Tienray), e, klinkt bijna als korte i.  bed (Nunhem), Ien bed zitte: ziek zijn Ovver alles wat ien bed wert gezeed, mòt \'n lake werre geleed: Wat in het echtelijk bed wordt besproken moet geheim blijven Van \'t bed òp \'t ströj rake: Van de ene moeilijkheid in de andere raken  bed (Castenray, ... ), meervoud bèdder  bèd (Klimmen), Verklw. bedje  bed (Heerlen), è uitspraak: le uit het Frans  bèd (Ell), beddenkoets: beͅdəky(3)̄ts (Meeuwen), bedsponde: van ledikant  bedspon (As), bedstad: bedstaat (Echt/Gebroek), bēͅtstōͅt (Lanaken), beͅtstāt (Meeswijk), beͅtštat (Simpelveld), bɛtštat (Bleijerheide, ... ), meervoud bèdsjtae  bedsjtad (Klimmen), ouderwets houten ledikant  beͅtštāt (Geleen), bedstee: bèd-stee (Helden/Everlo), is een gewoon bed!  beͅtsteͅi̯ (Horst), is een gewoon bed!!!!!  beͅtsteͅi̯ (Hegelsom), bedstel: beͅtštɛl (Roermond), dobbelbed: doͅbəlbeͅt (Bilzen), engels bed: ijzeren bed  eͅŋəls˂ beͅt (Bilzen), hemelbed: himəlbɛt (Bleijerheide, ... ), met gordijnen  hīməlbɛt (As), Verklw. hieëmelbedje  hieëmelbed (Heerlen), ijzeren bedje: i-jzere bédje (Gruitrode), (met wieltjes)  i-jzere bédje (Opglabbeek), koets: kuts (Sevenum), krib: krib (Maastricht, ... ), krip (Schimmert), krub (Heythuysen, ... ), krup (Weert), De soldaat op zien krib  krib (Maastricht), nb. in jeugd van de persoon die deze lijst invulde, werd dit woord wel door de soldaten gebruikt.  kröp (Herten (bij Roermond)), ledikant: ledikant (Bree, ... ), leediekant (Meijel), leedĭĕkàànt (Arcen), lēdəka.nt (Neeroeteren), liddekant (Weert), liddekânt (Castenray, ... ), lèddërkàant (Tongeren), (ledikant=bed zonder veerbak of strozak)  ledikant (As), (sjiek, versierd bed )  ledikant (Opglabbeek), planken  lēdikant (Blitterswijck), legerbed: Neve ¯t groet bèd waas e legerbèdsje Vroeger brancard  legerbèd (Maastricht), lits-jumeaux: lišəmō (Maastricht, ... ), līžøͅmō (Bilzen), twijfelaar: twīfəlēr (Maastricht), veldbed: vēͅlt˂beͅt (Eksel) bed [N 56 (1973)] || hemelbed || ijzeren, houten legerstede || klein ledikant || ledikant [RND] || ledikant met slaapgerei || ledikant, beddebak || sponde (+ betekenis (bed, of gedeelte daarvan) [ZND 07 (1924)] || Verplaatsbaar bed (i.p.v. een bedstee) (bed, krib, ledikant) [N 79 (1979)] III-2-1
ledikanthaak, ledikanthoekijzer bedbeslag: bęt˱bǝslāx (Venlo), bęt˱bǝšlāx (Herten), bɛt˱bǝšlāx (Bleijerheide), beddenhaak: bɛdǝhǭǝk (Bleijerheide), bedhaak: bethǭk (Posterholt  [(meervoud: bethø̜̄k)]  ), bęthǭk (Tessenderlo), bedslieting: bętšlēteŋ (Mechelen), bedsluit: bętslūǝt (Bilzen  [(meervoud: bętsliǝr)]  ), ledikanthaak: lēdikānthǭk (Ottersum  [(meervoud: lēdikānthø̜̄k)]  , ... ) Metalen plaat met twee haakvormige uitsteeksels, waarmee de zijsponden aan de hoofd- en voetensponde kunnen worden vastgemaakt. De haken van de ledikanthaak passen in de sleuven van een metalen plaat, het hoekijzer, dat op hoofd- en voetensponde wordt geschroefd. Zie ook afb. 177. [N 54, 110a-b] II-12
ledikantschroef bedschroef: bętsxrū.f (Venlo), bętšrūf (Bilzen), bętšrǫwf (Maastricht), bedslieting: bętšlēteŋ (Mechelen), bedveer: bęt˲vē̜r (Tessenderlo), kastenschroef: kasǝšrūf (Bilzen), kastschroef: kasšrūf (Bilzen), ledikantschroef: lēdikantsxrū.f (Venlo), lēdikantsxrūf (Ottersum), verbindungsschroef: vǝrbinduŋsšruf (Bleijerheide) Speciaal soort schroef waarmee de zijsponde van een bed aan hoofd- en voetensponde wordt vastgemaakt. In de ronde kop van de schoef is een gat aangebracht waarin een schoevendraaier of, aldus de respondent uit Bilzen (Q 83), een drevel kan worden gestoken om de schroef aan te draaien. Om de ledikantschroef te kunnen bevestigen wordt in de zijsponde een gleuf uitgehakt. Zie ook afb. 176. De schroef wordt ook wel gebruikt om zij- en bovenkant van kasten met elkaar te verbinden. [N 54, 111] II-12
lee, maat van 200 m2 bunder: = 3 merge = ha.  boender (Tienray), bunder (Tienray), halve roede: haof rów (Epen), lee: lee (Stein), leej (Brunssum), leij (Maastricht, ... ), 1 klein roe = ± 20,70 M2 1 groëte roew = 20 klein roewe 1 mörrege = 5 groëte roewe 1 boender = 4 mörrege 1 zil = 5 groëte roewe  lee (Klimmen), twee aar: twee aar (Vlodrop), twee roeden: twie roeie(n) (Velden), twië rooj (Venlo), vrecht: = 20 are.  vrech (Herten (bij Roermond)) de maat die een oppervlakte aangeeft van 200 vierkante meter [lee] [N 91 (1982)] III-4-4
leefnet kaar: ka:r (Eksel), kaar (Blerick, ... ), kār (Beesel), houten kistje met gaten  kaar (Tienray), korf: korf (Montfort), kö.rf (Gors-Opleeuw), leefnet: laefnet (Blerick, ... ), laefnit (Venlo, ... ), laefnèt (As, ... ), laifnet (Ittervoort, ... ), laifnetje (Ell), leafnet (Eys, ... ), leefnet (Born, ... ), leejefnet (Jeuk, ... ), leifnet (Amby, ... ), lēfneͅt (Maastricht, ... ), lēͅfnet (Epen), lēͅfneͅt (As, ... ), lēͅfnɛt (Roermond), lièfnet (Alken), lèfnet (Eigenbilzen), lèèfnet (Achel), lɛfneͅt (Kesseleik), lɛəfneͅt (Venray), lɛ̄fneͅt (Echt/Gebroek, ... ), lɛ̄fnɛt (Gennep, ... ), ɛt laefnèt (Bilzen), Antwoord onderlijnd bij de suggesties.  leefnet (Diepenbeek), leefnets (<du.): leͅafneͅts (Eys), net: `t nèt (Kanne), net (Eigenbilzen, ... ), neͅt (Urmond), nèt (Veldwezelt), netje: netsje (Maastricht), viskast: veͅskas (Kapel-in-t-Zand), viskist: veiskis (Montfort), viskorf: veiskorf (Montfort), vèskèrf (Eigenbilzen), visnet: `t vèsnèt (Tongeren), en vèsnèt (Zolder), vesnet (Reuver), veͅsneͅt (Thorn), vijsnet (Wellen), visnet (Lommel, ... ), viszet (Lauw), vuschnet (Itteren), vusjnet (Schimmert), vèsnèt (As, ... ), vøͅsnøͅt (Bree), [sic]  vènet (Vorsen) het net waarin men vissen die met de hengel zijn gevangen levend kan houden [leefnet, kaar] [N 112 (2006)], [N 88 (1982)] || Het net waarin men vissen die met de hengel zijn gevangen levend kan houden [leefnet, kaar]. [N 88 (1982)] III-3-2
leeftijd, ouderdom jaren: geer louptj nog aardig veur eemes van eur  jaore (Maasbracht), gier lopt noch goot veur uur  joare (Schinveld), ier looft nog rustieg vuur uung  joare (Kerkrade), leeftijd: laeftiet (Sittard), leeftèèt (Sint-Truiden), leëftsiet (Bleijerheide, ... ), lijftiejd (Achel), liëftet (Zonhoven), liëftèè.ët (Zonhoven), lééftied (Tungelroy), lêêftêêt (Niel-bij-St.-Truiden), der leupt nog good veur eure  lèftied (Noorbeek), der lopt waal nog good vur inge van ugge  leaftied (Wahlwiller), dich le-ups nach flink vur eemus van diene  le-eeftied (Baarlo), dich lups nag herd veur eemus van diene  laeftied (Boekend), dich löps nag herd vur diene  laeftiëd (Blerick), dieër lopt noch flink vuuër ine van oere  leiëftied (Eys), doe leups nag flink veur emes van diene  laeftied (Beesel), doe löps nog flink veur eemes van diene  lieftied (Margraten), doe löpst noch rap veur eemes van diene  leèftied (Echt/Gebroek), dr lop nog fleenk vureene van eure  lèèftīēd (Mheer), duar lopt nog goot vör iemes van enge  läftied (Gulpen), dèr loopt nog flink veur ugge  leeftied (Mechelen), g\\r lop noch flink veur eemes van eure  lèftiet (Berg-en-Terblijt), g\\r loupt nog flink veur eemes van eure  laeftiet (Herten (bij Roermond)), gae gaotj nog flink veur emes van eure  laeftied (Heel), gae lauptj nog flink veur emes van eure  laeftied (Heel), gae löpt nog flink vur aemes van eure  leeftīēd (Beringe), gai lauptj nog flink veur eemes van eure  laiftid (Stramproy), ge lopt nog flink vor iemand van owe  leeftied (Bergen), gee loopt nag flink vuur oup oewe  leeftied (Sevenum), geej laup nog flink veur eemand van oge  laeftied (Venlo), geej laupt nog flink veur eemand van ogge  laeftiet (Blerick), geej lop nag flink veur ooge  leeftied (Hout-Blerick), geej lop nog flink veur ógge  laeftièd (Venlo), geej loup nag flink veur imand vaan oeuwe  lijftied (Velden), geej loup nag flink vur emus van eure  laeftied (Baarlo), geej l؉pt nach fleenk veuR oowe  lēftiet (Horst), geej lôpt nog flink veur ouwe  lêftied (Arcen), geer loupt nog flink veur eure  lèèftied (Limbricht), geer lop nog flink veur eure  leeftied (Maastricht), geer lop nog flink veur iemand vaan eure  leeftied (Maastricht), geer lopt nog flink veur eure  lèèftied (Limbricht), geer lopt nog flink veur iemand van eure  leeftied (Maastricht), geer lot nog flink veur eure  leeftied (Maastricht), geer louptj nog aardig veur eemes van eure  leëftied (Maasbracht), geer löpt nog flink vuer eemes van eure  levtied (Linne), gej gât nog flot veur emus van ugge  leeftied (Maasbree), gej lopt nog flink vur oewe  léftied (Siebengewald), geur laup nach flink veur eemes van eure  laeftiëd (Reuver), geur loupt nag flink veur eemes van eure  lèftied (Beesel), gi-j lopt nag flink veur eemrs van euge  laeftied (Tegelen), gi-j lopt nog flink vör iemand van owwe  lèèftiet (Heijen), gier lop nog flink veur eme van eure  leiftied (Nuth/Aalbeek), gier lopt noch goot veur ure  leeftied (Schinveld), leftied (Spaubeek), gieuer lopt nog sjtevig vuuër ènne van eure  lèèftīēd (Klimmen), gieër loppt noch gooëd vuuër ieëmes van ugge  leeëftied (Hoensbroek), gieër lopt nog sjtevig vuuër ieëmes van eure  lèèftīēd (Klimmen), gij gat ter nog goe över vur ouwe  lèftitj (Meijel), gij lop nog flink veur eemes van ôgge  leeftied (Venlo), gij lopt nog goe vur iement van ouwwe  laeftidj (Meijel), gij louptj noch flink vur eeme van eure  leiftieëd (Laar), gij louptj nog good veur eemus van eure  leiftied (Ospel), g¯r lop nog good veur de lieftied dee g¯r hubt  lieftied (Noorbeek), gè lopt nog flink voor iemes van eure  lèftied (Panningen), gè louptj nog flink veur eure  lèftiet (Leuken), gè luipt nog good veur eemes op eure  lèftied (Ell), gèè lauptj noch flink vèùr eemes van èùre  lèèftied (Haelen), géj lop nog flink veur eemes van ògge  laeftied (Venlo), gê lauptj nog flink veur ‰mes van ‰Ëre  lēftīēt (Baexem), gëej loup nog good veur eemus van ôgge  laeftiëd (Blerick), iemes en ieme kunnen beide; gien lopt nach flink veuur iemes van euure  leeftied (Oirsbeek), iemes en ieme kunnen beide; gier lopt nach good veuur iemes van euure  leeftied (Oirsbeek), ihr lopt nog flink vur urre  leaeftiedt (Waubach), jër lopt nog good vuur inne va ugge  leeftied (Waubach), lèèftied wordt nu gebruikt ( oojer is ouderwets gèè lauptj nog flink veur eemes van èùren  lèèftīēd (Haelen), oowe is zeer moeilijk leesbaar, kan ook oare zijn; geer loupt nog flink veur ne minsj van oowe  lèftiet (Meerssen), oude dag: aae daag (Zolder), aan dag (Beringen), aawəndach (Opgrimbie), aaən dag (Mielen-boven-Aalst), aon dag (Paal), ouder: a.lder (Gennep, ... ), a:jer (Roermond), aawər (Maastricht, ... ), al’der (Tegelen), aojer (Echt/Gebroek), auwer (Bocholt, ... ), auwər (Guttecoven, ... ), awer (Hamont, ... ), awwer (Maastricht), awər (Achel, ... ), aəwər (Neerpelt), ālder (Blitterswijck, ... ), oder (Montzen), odər (Eupen), oͅwər (Lanklaar), ààwər (Meeswijk), âlder (Castenray, ... ), al = kat  alder (Venlo), doe luips nog flink veur emes van dienen  aojer (Neeritter), doe lups nog goot veur eine van dienen  awwoer (Schinnen), doe löps nog sjtevig veur eine van dienen  auwer (Ulestraten), doe löps nog sjtevig veur eine van euren  auwer (Ulestraten), geei loupt nog flink veur eemes van euren  auwer (Roosteren), geej laupt nag flink vur eemes van uggen  alder (Tegelen), geej lopt nag flink vur eemes van uggen  alder (Tegelen), geek lop nag flink vur eemes van eugen  alder (Tegelen), geer gaot noch good veur eine van eure  awwer (Puth), geer gaot noch good veur eine van euren  awwer (Puth), geer lopt nog flink veur emes van euren  awwer (Geleen), geer lopt nog flink veur eine van euren  awwer (Geleen), geer lopt nog flink veur euren  awer (Schimmert), geer lopt nog sjtevig veur eine van dienen  auwer (Ulestraten), geer lopt nog sjtevig veur eine van eiren  auwer (Ulestraten), geer loptj noch flink veur eemes van euren  oajer (Maasbracht), geer loptnog good veur eemes van euren  awer (Valkenburg), geur lopt nag flink veur emes van euren  ajer (Asselt), gey lopt nag flink vur emes van oewen  aajer (Sevenum), gieR lopt nag good vuuR eene van euRen  aoweR (Amstenrade), gier lopt noch goot veur ure  oawer (Schinveld), gij lopt nog hard vur owwen  aawer (Beringe), gij löpt nog fleenk vör iemand van owen  alder (Middelaar), gÈi loept nag flÈnk vuR iemes vaan oowen  āldeR (Meterik), gèr louptj nøch flÔnk veur ‰mes van euren  oajer (Pey), hij is groot voor zijn ouder  ààwər (Lommel), iemes en ieme kunnen beide; gier lopt nach flink veuur iemes van euuren  auwer (Oirsbeek), iemes en ieme kunnen beide; gier lopt nach good veuur iemes van euuren  auuer (Oirsbeek), ien good nog flink vuur iene van ure  ouwer (Schaesberg), oojer is ouderwets (lèèftied wordt nu gebruikt gèè lauptj nog flink veur eemes van èùren  òòjer (Haelen), ouderdom, leeftijd  aauwer (Achel, ... ), ouderdom: a:jerdó:m (Roermond), aaderdom (Heers, ... ), aaderdŏĕm (Sint-Lambrechts-Herk), aaderdóm (Zonhoven), aadərdŏĕm (Sint-Truiden), aadərdòm (Alken, ... ), aadərdóm (Hoepertingen, ... ), aaerdom (Heusden, ... ), aaerdoom (Zolder), aardom (Hechtel, ... ), aardoom (Peer), aaverdoem (Oostham), aawerdom (Kerkhoven), aawerdóm (Hamont), aawərdòm (Maastricht), aawərdóm (Sint-Huibrechts-Lille), aaërdom (Peer), aaërdóm (Zonhoven), aaərdoom (Zonhoven), adderdoem (Bilzen), adderdom (Rosmeer, ... ), adderdùm (Beverlo), addërdóm (Tongeren), addərdoem (Vliermaal), aderdoem (Hasselt, ... ), aderdom (Buvingen, ... ), aderdôm (Kermt), adərdaom (Zolder), adərdom (Veulen), adərdum (Tongeren), alderdóm (Venlo), aodərdòmmə (Eupen), aoewerdom (Neeroeteren), aojerdom (Molenbeersel, ... ), aojərdoum (Molenbeersel), auwerdoem (Lanklaar, ... ), auwerdom (Achel, ... ), auwerdoom (Lanklaar), auwerdóm (Uikhoven), auwerdóóm (Lanaken), auwərdom (Bree, ... ), auwərdóm (Opglabbeek), averdoem (Kwaadmechelen), averdom (Kwaadmechelen), awerdom (Amby, ... ), awerdoom (Neeroeteren), awerdum (As), awwerdoem (Bree), awwerdom (Maastricht), awwerdum (Neeroeteren), awərdom (Bree, ... ), awərdŏĕm (Mechelen-aan-de-Maas), awərdòm (Rekem), awərdóm (Maastricht, ... ), aërdòm (Genk), aəwərdóm (Neerpelt), ādərdom (Heers), ādərdoͅm (Hasselt, ... ), ārdom (Beringen, ... ), āvərdum (Beverlo), āərdom (Paal), āərdoͅm (Houthalen), eeuverdum (Tessenderlo), ei-jəvərdoem (Beringen, ... ), eieverdoem (Tessenderlo), ijëverdoem (Tessenderlo), oajerdom (Dilsen), oderdom (Montzen), odərdomə (Eupen), ouderdom (Koersel), ouwerdom (Achel, ... ), oâjerdom (Tungelroy), àdərdóm (Riksingen, ... ), ààdərdóm (Bommershoven), ààərdom (Genk), âadərdom (Aalst-bij-St.-Truiden), âderdom (Wellen), âlderdòm (Castenray, ... ), âərdom (Zonhoven), éəvərdŏĕm (Tessenderlo), òwwərdŏĕm (Dilsen), de lups nog good vuur eine van dienen  awwerdom (Gronsveld), de löps nog flink veurdunne  awerdom (Ulestraten), doe lups nog duuchtig vur dienge  owwerdom (Vijlen), ei zene ààderdoem: hij is meerderjarig  ààderdoem (Sint-Truiden), geer löpt nog vuer eemes van eure  oajerdom (Linne), gè gat nag flot vör eemes van euren  adderdom (Helden/Everlo), gè lopt nog flink voor iemes van eure  adderdom (Helden/Everlo), nur loowft noch joot veur uure  awerdoom (Vaals) leeftijd || leeftijd, ouderdom || ouder || ouderdom [ZND 05 (1924)] || ouderdom, leeftijd || ouderdom; op zijn - [ZND B1 (1940sq)] || ouderdom; op zijn ouderdom [ZND 40 (1942)] || U loopt nog flink voor iemand van uw leeftijd. [DC 39 (1965)] III-2-2