e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
moe moe: m": (Eupen, ... ), meejj (Rosmeer, ... ), mej (Vlijtingen), meu (Epen, ... ), meue (Welkenraedt), meuj (Blerick, ... ), mēū(j) (Sint-Pieters-Voeren), mĕŭj (Vijlen), mi: (Schulen), mijj (Hoepertingen), mīēj (Kermt), mo.j (Kanne), mu (Maasbree, ... ), mu.j (Brustem, ... ), mui (Helden/Everlo, ... ), muie (Linkhout), muj (Beverlo, ... ), muu (Buvingen, ... ), muui (Lottum), muuj (Arcen, ... ), muy (Heerlen), muë (Wellen), mūj (Loksbergen), mŭj (Eys, ... ), mŭŭi (Venray), mŭŭj (Gennep, ... ), my (Berg, ... ), my(3)̄ (Berg, ... ), my(3)̄: (Tongeren), my(3)̄j (Sint-Truiden), my. (Beringen, ... ), my.i (Beverst, ... ), my.j (Arcen, ... ), my.y (Guigoven, ... ), my.y. (Montzen), my.ə (Borgloon), my: (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), my:i (Binderveld, ... ), my:ə (Gingelom), myi (Alken, ... ), myj (America, ... ), myy (Hoepertingen, ... ), (Gulpen, ... ), mö.i (Achel), mö.yj (Beringe, ... ), möj (Panningen, ... ), (Eupen, ... ), mø-i̯ (Montzen), mø. (Gulpen, ... ), mø.i (Linkhout, ... ), mø.ij (Gronsveld, ... ), mø.j (Eijsden, ... ), mø.y (Borgloon, ... ), mø: (Aubel, ... ), mø:j (Meldert, ... ), møi (Hamont, ... ), møj (Baelen, ... ), møy (Walhorn), møͅi (Paal), møͅj (Hamont), (Kermt), (Voort), müe (Wellen), müj (Afferden, ... ), muu, mü, müj  muu (Sevenum), muui (Sevenum), moeg: m":ch (Opgrimbie), m":g (Opgrimbie), m"ch (Leut, ... ), m"x (Maaseik), me.ch (Neeroeteren, ... ), me.g (Bree), me.ich (As, ... ), me:ch (Veldwezelt), meeg (As, ... ), meg (Opglabbeek, ... ), meich (Hasselt, ... ), meuch (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), meug (Amby, ... ), mēch (Niel-bij-As), mēig (Hasselt), mēx (Bree), mēəch (Bree), mi:ch (Beverst, ... ), mi:x (Bilzen), mich (Peer), mieg (Bilzen, ... ), mig (Linde), miich (Hasselt), mīch (Kuringen, ... ), mīēg (Bilzen), mīg (Martenslinde), mīx (Beverst), moeg (Heusden), moych (Bocholt), mōch (Rekem), mu:ch (Tessenderlo), much (Hasselt), muig (Bingelrade, ... ), muug (Eksel, ... ), mūch (Genk), mūg (Zonhoven), mŭg (Klimmen), my(3)̄.x (Leopoldsburg), my(3)̄ch (Kwaadmechelen, ... ), my(3)̄g (Kwaadmechelen), my(3)̄x (Houthalen), my.ch (Heusden, ... ), my.ych (Vliermaal), my:ch (Meijel, ... ), my:ich (Zonhoven), mych (Belfeld, ... ), myich (Diepenbeek), myx (Eksel, ... ), méug (Lanklaar, ... ), mê.ch (Grote-Brogel, ... ), mê:ch (Bree), mî:ch (Bilzen, ... ), mö.ych (Sittard), mø.ch (Amby, ... ), mø.əch (Roggel), mø:ch (Bocholt, ... ), møch (Mechelen-aan-de-Maas), møx (Lanklaar, ... ), mûg (Wijchmaal), #NAME?  meug (Beegden), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  meug (Boorsem), Opm: wak up = sportterm bij vermoeidheid  mø.ch (Maaseik) moe [RND], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND A2 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || moe (vermoeid) [ZND m] || müde, moe [ZND m] || Wij zijn moe en we hebben dorst. [ZND 04 (1924)] III-1-2
moed courage (fr.): coeraage (Posterholt), coerazie (Eksel), coerouweje (Jeuk), couraag (Noorbeek, ... ), couraas (Meijel), couraasj (Caberg, ... ), courag (Vaals), courage (Echt/Gebroek, ... ), courauge (Wintershoven), coureuge (Leopoldsburg), cəròsjə (Loksbergen), dae haet couraasj (Geleen), e hee koerodje (Montenaken), er et courage (Eisden), keraasj (As, ... ), keraazie (Neer), kerao.ëzje (Zonhoven), koeraach (Valkenburg), koeraags (Maastricht), koeraas(j) (Castenray, ... ), koeraasch (Amby), koeraasj (As, ... ), koeraatsj (Kerkrade, ... ), koerage (Geulle, ... ), koerasj (Gronsveld, ... ), koerazie (Sint-Huibrechts-Lille), koerāāch (Beesel), koerŏazje (Hoeselt), koerrô’zjë (Tongeren), koerààsj (Epen, ... ), koeráásj (Heel), koeráázj (Maastricht), koerâach (Swalmen), kouraasj (Roermond), kŏĕraagə (Venlo), kŏĕraasj (Meeswijk), kŏĕrāāsj (Nieuwenhagen), kŏĕrààsj (Hamont), koͅrāš (Eupen), kraas (Maasbree), kraasch (Brunssum), kraasj (Herten (bij Roermond), ... ), kraatsj (Bleijerheide, ... ), krààtsj (Heerlen), krààəsj (Amstenrade), kráás (Reuver), kráásj (Brunssum, ... ), kuraasj (Doenrade), kurāš (Eupen), kërô’zjë (Tongeren), kóeroadzje (Sint-Truiden), kóraasj (Uikhoven), kórage (Maastricht), kórááəzjn (Zonhoven), kəraoəzjə/kŏĕraoəzjə (Niel-bij-St.-Truiden), kərāsj (Meeuwen), kərōͅžə (Borgloon), kəroͅi̯zə (Loksbergen), kərəzə (Borgloon), Fr. coerage kraasj  koeraasj (Sittard), Fr. courage (h)ië (h)et gin koera.zje nemȉ  koera.zje (Hasselt), Fr. courage neet te gelieve waat viêr keraasj det mins nog hèèt noa al dèèn tiêgeslaag  keraasj (As, ... ), Hèt ¯s de keraos as ge dörft  keraos (Gennep, ... ), koeraasj höbbe  koe:raa:sj (Roermond), met lengteteken op de à  kəràžə (Hasselt), zie keraos  keraozie (Gennep, ... ), zie koeraasj  kraasj (Sittard), dapper: dapper (Meijel), durf: dĕŭrf (Meerlo, ... ), durf (Doenrade, ... ), durrəf (Meeswijk), dörf (Gennep, ... ), dörref (Maastricht, ... ), d⁄n däörf (Venray), flink: flink (Venlo), foeng: fŏĕng (Heerlen), held: een held zijn (Meeuwen), kloek: klook (Sevenum, ... ), lef: lef (Caberg), lèf (Nieuwenhagen), moed: dien hit moed (Hechtel), hi het moeëd (Hasselt), hie hit moed (Heusden), moe (Meijel), moed (Eigenbilzen, ... ), moēd (Castenray, ... ), moo:d (Roermond), mood (As, ... ), moot (Amby, ... ), mot (Opoeteren), mowd (Koersel), moöd (Maasbree), moət (Hasselt), mōd (Maastricht), mōēd (Tongeren), mōēed (Venray, ... ), mōēt (Hamont, ... ), mōōt (Nieuwenhagen, ... ), mōt (Bree, ... ), mŏĕwt (Lommel), mud (Heers), mut (Beverlo, ... ), muud (Vlijtingen), mū[ə}t (Leopoldsburg), mūt (Berg, ... ), mūət (Leopoldsburg), mŭt (Eksel, ... ), mód (Bleijerheide, ... ), mót (Kerkrade), móót (Meeswijk), môêd (Tienray), môôt (Kelpen), veul moot (Rekem), de mood zakde mich in mi-jn sjoon samenst. mismood, goodsmood  mood (As, ... ), eerste Ë open  mūūt (Eupen), gujje mouëd  mouëd (Hasselt), m.  mo.t (Eys), Ë open  mūt (Linkhout, ... ), riskazie: Höb neet de raskasie te laat te kòmme Ook raskaazje  raskasie (Echt/Gebroek), troef: troef (Nuth/Aalbeek) courage || durf || durf, moed || durf, moed, lef || heel veel durf hebbend [frank, boud, stout] [N 85 (1981)] || hoe drukt ge uit in uw dialect: hij is moedig (hij is geen bangerd, hij durft bv. te vechten) [ZND 39 (1942)] || kloekmoedigheid, moed || moed [ZND 01 (1922)], [ZND A2 (1940sq)] || moed hebbend, onbevreesd [durvig, moedig] [N 85 (1981)] || moed, courage || moed, durf || moed, ijver || moed, lef || moed, onverschrokkenheid || onverschrokkenheid in moeilijkheden en gevaren [moed, courage] [N 85 (1981)] III-1-4
moedeloos (zijn) balmoedig: opm. voor "bal": - zie ook baldadig, balsturig, balorig  balmeu:dig (Roermond), bedroefd: bedreuf (Amby), daar zit geen foek in: doa zit gènne foek in (Blitterswijck), de kluts kwijt zijn: he was de klits kwiet (Opitter), de mismoed hebben: de mismoed hamme (Beverlo), de moed kwijt: de mōēt kwiet (Meerlo), de moed laten zakken: də mŏĕt laoətə zàkkə (Hamont), de veren laten hangen: de vaere loâte hange (Tungelroy), geen aard: geinen aard (Horn), geen moed: geine moed mer (Oirlo), geine mood (Sint-Odiliënberg), cf. VD s.v. "moedeloos"= door teleurstelling zijn vertrouwen verloren hebbende  gènne moed (Afferden), geen moed hebben: genne mood hebbe (Maasbree), hee hêt geene mood (Posterholt), geen troef hebben: cf. WNT XVII -2 kol. 3003 s.v. "troef" = lust, kracht, pit, fut, energie, moed ... 4.  gèinen trôf hebbe (Gronsveld), mismoed: mismood (Stokkem), cf. WNT s.v. "mismoed"= tegeovergestelde van moed  mesmōēt (Hamont), Noa alles waat er gebiêrd is, zuiw eine mins waal de mismood kri-jge Bn. mismodig  mismood (As, ... ), mismoedig: mēsmōjəx (Rekem), meͅsmuədɛx (Zonhoven), mismeudig (Brunssum, ... ), mismeujig (Venlo), mismodig (As, ... ), mismoedig (Bilzen), mismoodig (Grubbenvorst, ... ), mismuedig (Heerlen), mismuidich (Sittard), mismuidig (Sittard), mismujig (Doenrade), misméudig (Elen), misméujig (Lanklaar), misméújəch (Meeswijk), Vandaag bön ich gans mismeujig  mismeujig (Echt/Gebroek), mistroostig: mistruëstig (Heerlen), mistrŭstig (Swolgen), moede: mŭŭi (Venray), moede zijn: niet juist  ik bin mŭŭj (Gennep), moedeloos: moedeloo.us (Merselo), triestig: triestig (Meerlo), zonder moed: songer moot (Heel), sónger moot (Hunsel), zonder mood (Arcen), ps. algemene opmerking: in vragenlijst staat een dubbele ? boven de o; waarschijnlijk niet goed genoteerd. Heb het geïnterpreteerd en ingevoerd als een: ø (dus niet omgespeld!).  sŏnger moot (Buggenum) bedrukt enz. || bij de pakken neer zitten || de moed laten zakken || Hoe drukt ge uit: hij was gans moedeloos; waarschijnlijk bestaat dit woord niet in uw dialect; geef dan de uitdrukking op die hetzelfde uitdrukt. [ZND 39 (1942)] || mismoed || mismoedig || mismoedig, tegenovergestelde van moedig || mismoedigheid || moedeloos [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || moedeloos zijn || moedeloos, mistroostig || ontmoediging, moedeloosheid III-1-4
moeder ma: ma (Berg-aan-de-Maas, ... ), maa (Amby, ... ), mā (Bingelrade, ... ), (Voort), màà (Lommel), (Maastricht), (Maastricht), betere stand  ma (Vijlen), burgerlijk Maastrichts  mā (Maastricht), cf. VD s.v. "I. ma". Verkorting van mama  ma (Venlo), Indien men er met anderen over spreekt ma de mem; aanspraak ma, mamaa  ma (Margraten, ... ), kinderen  mā (Stein), met accent á op a  mā (Maastricht), moeder: heel zelden  ma (Eijsden), vroeger ± 50 jaar geleden bij deftige mensen, nu wordt mema veel gebr. evenals ma  mā (Maastricht), zie bij pa  ma (Venlo), zn ma is aaijt  ma (Maastricht), zn ma is aajd  ma (Maastricht), ma mre: mameer (Maastricht), ma mre-tje: mameerke (Maastricht), cf. WNT s.v. "mameer  mameerke (Maastricht), maatje: maake (Sint-Truiden), maakə (Amby, ... ), maatje (Heerlen), make (As, ... ), makə (Maastricht), mākə (Schinveld), cf. VD s.v. "III. maatje"(liefk.) mama  maatje (Venlo), mader: maoder (Linne), mar.: cf. "madre"of "mater  maader (Valkenburg), mam: ma:m (Roermond, ... ), maam (Heers), mam (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), màm (Bommershoven, ... ), aan de Duitse grens  mam (Siebengewald, ... ), cf. VD s.v. "mam"1.  mam (Venlo), cf. WNT s.v. "mam"(in ouder vorm "mamme")  mam (Velden), Dat hing in mijn jeugd vooral af van de de klasse van mensen. De gewone boeren mensen zeggen mooder, de betere mamma. De Duits georienteerde: mam  mam (Oirsbeek), door leerlingen v.e. lagere school ingevuld (9 - 10 jaar)  maem (Geulle), mam (Geulle), gewone volk  mam (Vijlen), het meest gebr.: moder  mam (Doenrade), in mijnwerkersgezinnen  mam (Pey), kinderen  mam (Stein), mar.: resp. gebruikt spelling uit de (bijgevoegde) brochure: "Phonetische schrijfwijze van het Valkenburgsch plat en gelijkluidende dialecten". Omspelling komt voor mijn rekening  mam (Valkenburg), meestal in mijnwerkersgezinnen  mam (Echt/Gebroek, ... ), soms  mam (Meerssen), tegenwoordig  mam (Geulle), tegenwoordig altijd -  mam (Ubachsberg), verouderd, meestal grootmoeder (aanspreekvorm)  mam (Tongeren), verouderde vorm voor moeder  mam (Kortessem), ze mam is oud  mam (Noorbeek), zen mam is òd  mam (Mechelen), zie bij pap  mam (Venlo), zien mam is awt  mam (Puth), zieng mam is aud  mam (Gulpen), zieng mam is aöd  mam (Waubach), zieng mam is oot  mam (Nieuwenhagen), zieng mam is oud  mam (Eys), zieng mamis oat  mam (Waubach), mama: mama (Beek, ... ), mamaa (Heers, ... ), mamā (Borgharen, ... ), mamma (Beegden, ... ), mammaa (Amby, ... ), memaa (Heers), mummaa (Sint-Truiden), màma (Meeswijk), məma (Niel-bij-St.-Truiden, ... ), məmaa (Sint-Truiden, ... ), mɛmā (Munstergeleen), cf. VD s.v. "I mamma  mamma (Guttecoven, ... ), cf. VD s.v. "I mamma  mamma (America), cf. VD s.v. "I. mamma  mamma (Meerssen), cf. VD s.v. "mama  mama (Meerssen), Dat hing in mijn jeugd vooral af van de de klasse van mensen. De gewone boeren mensen zeggen mooder, de betere mamma. De Duits georienteerde: mam  mama (Oirsbeek), deftig Maastrichts  mamā (Maastricht), door leerlingen v.e. lagere school ingevuld (9 - 10 jaar)  mamma (Geulle), Indien men er met anderen over spreekt ma de mem; aanspraak ma, mamaa  mamaa (Margraten), kinderen  mama (Stein), kleine kinderen  mamma (Blerick), vooral aanspreekvorm, licht geaffecteerd  mëmàa (Tongeren), vroeger ± 50 jaar geleden bij deftige mensen, nu wordt mema veel gebr. evenals ma  məmā (Maastricht), zien mama is oot  mama (Voerendaal), znmamma is aaid  mamma (Maastricht), mamaatje: mamake (Maastricht), mamākə (Schinveld), mamməkə (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), maməkə (Schinveld), mammie: mami (Maastricht, ... ), mamī (Schinveld), mams: mams (Maastricht), cf. VD s.v. "mams  mams (Venlo), mee: meej (Aalst-bij-St.-Truiden), cf. Schuermans s.v. "mee"(meken, meetje)  (Wellen), mem: mem (Amby, ... ), mèm (Mheer, ... ), mém (Koninksem, ... ), məm (Overrepen), mɛm (Borgharen, ... ), alleen bij arme mensen  mem (Wijlre), ba en mem zijn meer depressiatief; dne ba is ene zaatlap"; mar.: er wordt waarschijnlijk een vorm in de betekenis van "depreciatie"("depreciëren") (cf. VD) bedoeld  mem (Meerssen), benaming gaat achteruit ten gunste van ma en mama  mém (Meeswijk), cf. WNT s.v. "mem - ook memme"A) Een woord uit de kindertaal voor moeder  mem (Amby, ... ), mäm (Rimburg), Evenals ba in de volksklasse in gebruik voor moeder  mɛm (Sint-Pieters-Voeren), gemeenzaam  mem (Heerlen), gewone spreektaal  mɛm (Maastricht), gewone volk  mem (Meerssen), in de lagere bevolkingsklasse; aangesproken door doe(e beschaafd milieu door geer  mɛm (Amstenrade), Indien men er met anderen over spreekt ma de mem; aanspraak ma, mamaa  mem (Margraten), kinderen  mɛm (Stein), mar.: resp. gebruikt spelling uit de (bijgevoegde) brochure: "Phonetische schrijfwijze van het Valkenburgsch plat en gelijkluidende dialecten". Omspelling komt voor mijn rekening benaming werd vroeger bij de boeren gebruikt  mem (Valkenburg), minachtend  mem (Houthem, ... ), ordinair Maastrichts  mɛm (Maastricht), platte volkstaal  mem (Maastricht), verouderd, meestal grootmoeder (aanspreekvorm)  mêm (Tongeren), verouderde aanspreekvorm voor moeder én grootmoeder  mem (Kortessem), volksnaam  mem (Maaseik), vroeger  mem (Berg-en-Terblijt), mɛm (Geulle, ... ), vroeger hoorde men wel eens - helemaal niet deftig - : mem  mɛm (Jabeek), weinig meer gebruikt  mem (Mheer), zien mèm is awt  mèm (Klimmen), ± 50 jaar geleden alleen gebr. door t plebs  mɛm (Maastricht), memmetje: mémkə (Maastricht), mɛmkə (Schinveld), moe: moe (Beverlo, ... ), mou (Linkhout), mōē (Loksbergen), mŏĕ (Lommel, ... ), móó (Maaseik, ... ), mùw (Beverlo), ook 008b?  moe (Venray), verkorting van moder, of iets platter van mojer  mo (As, ... ), moeder: meujjer (Rosmeer), mo-dər (Stramproy), mo:dər (Tegelen), moader (Brunssum), moadər (Brunssum, ... ), modder (Bocholtz, ... ), moddər (Heerlen, ... ), moder (Baarlo, ... ), modĕr (Meerssen), modr (Eupen), modər (Broekhuizen, ... ), moe-der (Blitterswijck), moe.der (Gennep, ... ), moedder (Sint-Pieters-Voeren), moeder (Afferden, ... ), moedër (Lanklaar), moedər (Eupen, ... ), moei-jer (Kanne), moeier (Genk), moeijer (Eckelrade), moeiër (Velm), moejer (Eupen, ... ), moer (Diepenbeek), moeëdĕr (Oirsbeek), moeədər (Alken), moēder (Castenray, ... ), moēr (Castenray, ... ), moider (Klimmen), moiər (Riksingen), mojer (Amby, ... ), mojjer (Castenray, ... ), mojér (Koninksem), mojər (Buvingen, ... ), moodder (Montzen, ... ), mooder (Amby, ... ), moodēr (Herten (bij Roermond)), moodər (Amby, ... ), mooier (Heusden, ... ), mooiër (Wellen), moojer (Amby, ... ), moojər (Amby, ... ), mouder (Hasselt, ... ), moujer (Lanaken), moujər (Mielen-boven-Aalst), mouë.der (Hasselt), mou̯ər (Schinveld), mowder (Hasselt), mowdər (Hasselt, ... ), moêder (Gennep, ... ), moëder (Panningen), moôder (Altweert, ... ), mō.i̯ər (Maastricht), mōader (Schinveld), mōder (Buggenum, ... ), mōdēr (Tegelen), mōdər (Beek, ... ), mōē.jer (Zonhoven), mōē.ëder (Zonhoven), mōēder (Afferden, ... ), mōēdr (Oirlo, ... ), mōēdər (Bilzen, ... ), mōējər (Genk), mōēwdər (Hasselt, ... ), mōi̯ər (Borgharen, ... ), mōjjer (Meerlo), mōō.der (America), mōōder (Amby, ... ), mōōdər (Berg-en-Terblijt), mōr (Maastricht), mōədər (Merkelbeek, ... ), mŏdər (Kerkrade), mŏĕ(w)dər (Lommel), mŏĕddər (Beringen, ... ), mŏĕjjər (Loksbergen), mŏĕjər (Bilzen), mŏŏjer (Venray), moͅdər (Eupen), moͅtər (Munstergeleen), mo’ér (Koninksem), mudər (Wanssum, ... ), mueder (Rosmeer), mūdər (Sint-Geertruid), mūədər (Koningsbosch), mòdder (Heerlen, ... ), mòjər (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), móddër (Vijlen, ... ), módər (Neeroeteren, ... ), móiër (Tongeren), mójer (Sint-Truiden, ... ), mótter (Sittard), móóder (Amby), móódər (Amby, ... ), móójer (Neeroeteren), móójər (Beek (bij Bree), ... ), móór (Amby, ... ), móówədər (Hasselt), môdder (Mechelen), môdər (Reuver), môedər (Hasselt, ... ), môjer (Gronsveld), môodder (Mheer, ... ), môê-der (Afferden), môêder (Venray, ... ), môêdər (Oostrum, ... ), môêr (Sint-Lambrechts-Herk), môôder (Grathem, ... ), môôdər (Hasselt), mödder (Gulpen, ... ), möér (Vlijtingen), møͅoder (Brunssum), (De oe v. boer).  moeder (Brunssum), als een ander van de moeder spreekt in de lagere volksklasse  mōr (Amstenrade), bij de boeren zegt men: -  mōder (Blerick), cf. VD s.v. "IV. moer"gemeenz. moeder  mōēr (Montzen), cf. VD s.v. "IV. moer"gemeenz. moeder; cf. WNT s.v. "moeder"; daarnaast in de volkstaal moeier, moer, in de kindertaal ook moe en moes  moer (Sint-Pieters-Voeren), mōēr (Hamont), cf. WNT s.v. "moeder"- "daarnaast in volkstaal moeier (thans in onbruik) en moer  moojer (Amby), mōējər (Meeuwen), cf. WNT s.v. "moeder"; daarnaast in de volkstaal moeier, moer, in de kindertaal ook moe en moes  moeier (Heusden, ... ), moojer (Gronsveld), moojər (Amby), môjer (Well), cf. WNT s.v. "moei - daarnaast meui"; cf. WNT s.v. "meui"zie moei  məjər (Tessenderlo), cf. WNT s.v. "moer (I)"- uit moeder  móór (Bocholt), Dat hing in mijn jeugd vooral af van de de klasse van mensen. De gewone boeren mensen zeggen mooder, de betere mamma. De Duits georienteerde: mam  mōdər (Oirsbeek), door oudere personen  modder (Schaesberg), geringe klasse  mojjer (Merselo), geringe volksloop  mojjer (Merselo), grote kinderen  moder (Blerick), hogere standen  mooder (Meerssen), lang  moeder (Oirlo), mar.: resp. gebruikt spelling uit de (bijgevoegde) brochure: "Phonetische schrijfwijze van het Valkenburgsch plat en gelijkluidende dialecten". Omspelling komt voor mijn rekening  moodər (Valkenburg), met accent ó op de o  mōdər (Heel, ... ), mōədər (Merkelbeek), met accent óó op de oo  mōōdər (Schinveld), mo en volkser mojer  moder (As, ... ), moer = ook moerkonijn  mouer (Sittard), oe is laank  moeder (Afferden, ... ), oe lang  moeder (Wellerlooi), oneerbiedig  mōər (Brunssum), ook 008b?  moeder (Venray), ook door kinderen gez.  mōdər (Stein), oud woord  mojer (Blitterswijck), oud woord is majer  mo-jer (Blitterswijck), plat  moor (Echt/Gebroek), verouderd  moor (Maastricht), vroeger  modder (Gulpen), ze modder is aod  modder (Mheer), ze moder ajt  moder (Amby), ze moder ès oad  moder (Laar), ze mojjer ès aad  mojjer (Gronsveld), ze mooder is aawt  mooder (Meerssen), ze mooder is ouwt  mooder (Noorbeek), zen mooder is out  mooder (Berg-en-Terblijt), zen mooderis aalt  mooder (Melderslo), zi moderis àad, eventueel àld  moder (Tegelen), zi mooder is ald  mooder (Velden), zi mooderis auwt  mooder (Meijel), zie modder is oad  modder (Vijlen), zie modder is ooët  modder (Vaals), zie moder is aod  moder (Heel), zie moder is aot  moder (Maasbracht), zie moder is aud  moder (Sevenum), zie moder is awt  moder (Geleen, ... ), zie moder is oìt  moder (Thorn), zie moderis aut  moder (Limbricht), zie moeder is oud  moeder (Panningen), zie mooder is awt  mooder (Sevenum), zie mooder es oad  mooder (Linne), zie mooder es out  mooder (Ospel), zie mooder is aad  mooder (Swalmen), zie mooder is aot  mooder (Neeritter, ... ), zie mooder is aut  mooder (Echt/Gebroek, ... ), zie mooder is oat  mooder (Ell), mōōder (Maasbracht), zie mooder izzoat  mooder (Baexem), zie mooder ès aod  mooder (Helden/Everlo), zien moder is awt  moder (Schinnen), zien moderis oud  moder (Koningsbosch), zien moeder is aalt  moeder (Gennep), mōēder (Heijen), zien moeëder is awt  moeëder (Klimmen), zien moodder is alt  moodder (Broekhuizen), zien mooder is aad  mooder (Tegelen), zien moodeR is aalt  moodeR (Meterik), zien mooder is aat  mōōder (Beesel), zien mooder is ald  mooder (Blerick), zien mooder is alt  mooder (Arcen, ... ), zien moodeR is alt  moodeR (Venlo), zien mooder is alt  mooder (Venlo), zien mooder is aod  mooder (Beringe), zien mooder is auwd  mooder (Nuth/Aalbeek), zien mooder is auwt  mooder (Beek), zien mooder is oat  mooder (Baarlo), zien moodeR iz alt  moodeR (Horst), zien mooderis aad  mooder (Roermond), zien mooderis òòd  mooder (Haelen, ... ), ziene mooder is oud  mooder (Schinveld), zn moder is awt  moder (Ulestraten), zn moeder is aaid  moeder (Maastricht), zn moeder is aalt  mōēder (Bergen), zn mooder is aod  mooder (Tungelroy), zn mooder is aot  mooder (Beringe), zn mooder is aud  mooder (Margraten), zn mooder is awd  mooder (Schimmert), zn mooder ès aod  mooder (Hushoven, ... ), zn mooderis awt  mooder (Valkenburg), ± 20 jaar geleden, bijna algemeen aangesproken met moder; jongere generatie bijna algemeen: mam  mōdər (Urmond), ± 50 jaar geleden bij gewone mensen  mudər (Maastricht), ± 70 jaar geleden bij heel arme mensen  mōi̯ər (Maastricht), moedertje: meuderke (Venlo), meûderke (Tungelroy), meûjerke (Tungelroy), moederke (As), mŏĕdəkə (Riksingen), hae haet e bejaord meuderke  meuderke (Ulestraten), moeke: moeke (Castenray, ... ), mokkə (Loksbergen), móókə (Maaseik, ... ), cf. VD s.v. "moeke  moeke (Dieteren), cf. VD s.v. "moeke"(kindert.) vleinaam voor moeder  moeke (Heusden), cf. VD s.v. "moeke"1. (kindert.)  moeke (Grubbenvorst), cf. VD s.v. "moeke"1. (kindert.) vleinaam voor moeder  moek (America), moeke (Venlo), koosnaam  moekke (Kortessem), moene: moen (Wijchmaal), mōēn (Peer), mŏĕn (Peer), món (Lommel), cf. VD s.v. "mam  mòn (Hechtel), cf. WNT s.v. "moene", zie moei; cf. WNT s.v. "moei - daarnaast meui"...."een ander dergelijk woord uit de kindertaal, dat reeds in het oudgerm. voorkomt, .... is bewaard in moene  moen (Eksel), cf. WNT s.v. "moene"; zie "moei  moen (Eksel), cf. WNT s.v. "moene"zie moei  moeən (Beringen), mŭŭn (Meeuwen), moes: mùws (Beverlo), moet: moet (Castenray, ... ), moĕt (Venray, ... ), mot (Reijmerstok), mōēd (Heijen), mŏet (Oirlo), cf. WNT s.v. "moet (I)". Zie "moei  moet (Middelaar, ... ), cf. WNT s.v. "moet (I)". Zie moei  moed (America), moet (Middelaar), moĕt (Tienray, ... ), moot (Roosteren), cf. WNT s.v. "moet (I)"zie moei  hij hèt gèn mōēt mèr (Gennep), dit zeggen kinderen  moed (Afferden), oe kort  moet (Wellerlooi), ook 008b?  moet (Venray), plat  moet (Venray), moetje: cf. WNT s.v. "moet (I)". Zie moei  mootje (Ospel), mre (fr.): meer (Koninksem, ... ), mēr (Maastricht, ... ), mèr (Martenslinde), méér (Maastricht), cf. VD F-N s.v. "mère  méér (Tongeren), gewone spreektaal  mēr (Maastricht), met accent é op de e  mēr (Maastricht), mère  meer (Kortessem), ordinair Maastrichts  mēr (Maastricht), Schuermans s.v. "meer"zie mameer  meer (Maastricht), vooral aanspreekvorm  méer (Tongeren), vroeger en nu bij arme mensen  mēr (Maastricht), zn meer is aaid  meer (Maastricht), mre-tje: meerkə (Maastricht, ... ) (moeder;) Hoe wordt de moeder door de kinderen aangesproken? [DC 05 (1937)], [DC 05 (1937)] || (vader;) Hoe wordt de vader door de kinderen aangesproken? [DC 05 (1937)], [DC 05 (1937)] || ma || mam || mama || moe, moeder || moed || moeder [DC 03 (1934)], [SGV (1914)], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 04 (1924)], [ZND m] || moeder (platte uitdr.) || moeder (vroegere benaming om moeder aan te geven) || moeder van mens || moeder, grootmoeder || moeder, mama || moeder, moedertje || moeder: zn moeder is oud [DC 35 (1963)] || moeder; (Hoe wordt de moeder door de kinderen aangesproken?) [DC 05 (1937)] || moeder; dat is zijn moeder [ZND 08 (1925)] || moeder; hoe lang blijft ge nu bij me, Moeder [ZND 09 (1925)] || moeder; ik ga met mijn moeder naar de markt; volw. [DC 12a (1943)] || moeder; ik ga met moeder naar de markt; < 6 jaar [DC 12a (1943)] || moeder; ik ga met moeder naar de markt; ± 10 jaar [DC 12a (1943)] || moeder; koosnaam || moeder; oude benaming || moeder; welke woorden hoort men uit de kindermond voor moeder [ZND 11 (1925)] || moeder; zeer oude benaming || moer; moeder || vader; ik ga met vader naar het land; < 6 jaar [DC 12a (1943)] III-2-2
moeder gods moeder god: Moeier God (Zonhoven), moeder gods: de maoder gaods (Terlinden), de Modder Goads (Schinnen), de modder gods (Gulpen), de moddergaods (Klimmen), de moeder Gods (Eigenbilzen), de Moeder Gods (Sint-Truiden), de mooder Gaods (Mechelen-aan-de-Maas), de Mooder Gaods (Neerbeek), de mooder gods (Geleen), de mooder gōāds (Schimmert), de Moodergoads (Lutterade), de módder gaods (Klimmen), de mójjer gòds (Tongeren), moader goats (Koningsbosch), modder gods (Meijel), moder gaods (Baarlo), Moder Goads (Schinnen), moder gods (Geistingen, ... ), Moeder Goads (Nuth/Aalbeek), Moeder Gods (Eisden), moeder gods (Eksel, ... ), Moeder Gods (Heers, ... ), moeder gods (Houthalen, ... ), moeder gäöds (Maastricht), moedergods (Neerpelt), moedergots (Klimmen), moewder gods (Lommel), mooder gaods (Maastricht, ... ), mooder gaots (Montfort), mooder goads (Thorn), mooder goats (Meerssen), mooder gods (Baarlo, ... ), Mooder Gòads (Schinnen), Mooeder Gaods (Stokkem), moëder gaods (Klimmen), Módder Gaods (Grevenbicht/Papenhoven), módder gòds (Epen), is een mariabeeld  n móddergaods (Klimmen), moeder van god: moeder van god (Meijel), muttergottes (du.): de modder joaedes (Eys), de Modergoades (Hoensbroek), de móddergōāëdes (Nieuwenhagen), modder goddes (Waubach), modder joades (Kerkrade), modder-goädes (Voerendaal), moder gaodes (Vlodrop), mooder goaodes (Melick), módder goades (Waubach), móddergoddes (Nieuwenhagen), onze-lieve-vrouwtje: Oos Lavrouwke (Jeuk) De Moeder Gods, Moeder Godes [de Modder-Joaëdes]. [N 96D (1989)] III-3-3
moeder van smarten jezus op de schoot van maria: jezus op de sjoeet van maria (Baarlo), lievevrouw van smarten: levrouw van smarten (Jeuk), mater dolorosa: maater dólóroozá (Tongeren), mater dolorosa (Geistingen), moeder dolorosa: modder dolorosa (Gulpen), moeder godsbeeld: modergaodsbeeldj (Thorn), moeder van leed: mooder va leid (Geleen), moeder van lijden: mooder va lieje (Geleen), moeder van smarten: de moodes van sjmarte (Lutterade), modder va sjmarte (Waubach), modder va smarten (Eys), moder van sjmarte (Schinnen), moder van smarte (Ell, ... ), moder van smarten (Ophoven, ... ), moeder van smarte (Blerick, ... ), moeder van smarten (Baarlo, ... ), moeder van smerte (Venlo), moeëder van sjmarte (Klimmen), mooder van sjmarte (Kesseleik, ... ), mooder van smarte (Bocholt, ... ), mooder van smarten (Baarlo, ... ), mudər van smartə (Meijel), muuder van smarten (As), mòdder van sjmasrte (Gulpen), moedergods met de dode christus op de schoot: modergòts met der duëde krestes op ene sjoeëtsj (Montzen), onzelievevrouw van smarten: o l vrouw van sjmarten (Guttecoven), o l vrouw van smarten (Peer), onze leeve vrouw van smarte (Holtum, ... ), onzeleevevrouw van smarte (Sevenum), ooz leevrouw van smarte (Heel), sleevevrouw van smarten (Beek), slevrouw vaan smarte (Maastricht, ... ), slevròuw van smárte (Tongeren), slievevroo van smarten (Eksel), (oud)  slevrouw vaan smerte (Maastricht), pita (<it.): pi-eta (Gennep), pieeta (Opglabbeek), pieetaa (Montfort), piejeeta (Maastricht), piejeta (Klimmen, ... ), piejéta (Maastricht), pieta (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), piĕjēētà (Nieuwenhagen), piëta (Chèvremont, ... ), zeven ween: zeven weeën (Zonhoven) Een beeld van Maria die het dode lichaam van Jezus op de schoot draagt, piëta [moeder van smarten?]. [N 96A (1989)] || Een beeld van Maria, de moeder van Jezus [Moeder Gods, Moeder Godes, Lievevrouwenbeeld, Mariabeeld?]. [N 96A (1989)] III-3-3
moeder-overste bonne-mre (<fr.): bonnemère (Schinnen), ma mre (fr.): ma mèèr (Sint-Truiden), mamaer (Klimmen), mameer (Eys), mamère (Tongeren), masəər (Loksbergen), memaer (Montfort), mater (lat.): de mater (Klimmen), moeder: de moeder (Jeuk), moeder (Heel), moeder-abdis: moeder abdis (Neerpelt), moeder-overste: de moeder ooverste (Meerssen), de moeder uiverste (Sint-Truiden), de moedereuverste (Klimmen), de moederjùvverste (Tongeren), də mòddər ēūëvəsjtə (Nieuwenhagen), modder-öävesjte (Waubach), modderäöevesjte (Gulpen), moder euverste (Geistingen, ... ), moder iêverste (Bree), modereuverste (Maasbree, ... ), moderoverste (Meijel, ... ), moderuëverste (Thorn), moderäöverste (Echt/Gebroek), moeder euverste (Heers, ... ), moeder jéverste (Eigenbilzen), moeder overschte (Schimmert), moeder overste (Achel, ... ), moeder överste (Eksel), moeder ùvvesjte (Epen), moeder-euëvesjte (Hoensbroek), moedereuversjte (Vlodrop), moedereuverste (Eisden, ... ), moederjovveste (Eigenbilzen), moederoverste (Klimmen, ... ), moederuëverste (Heel), moedəruivərstə (Loksbergen), moode ëüvesjte (Geleen), mooder euverste (Baarlo, ... ), mooder-euversjte (Schinnen), mooder-euverste (Mechelen-aan-de-Maas), moodereuverste (Roermond), moodereuvesjte (Lutterade), mooderäöversjte (Valkenburg), mooderäöverste (Grevenbicht/Papenhoven), mudər øvərstə (Meijel), mudərovərstə (Lommel), muuder ieverste (As), möederoverste (Koningsbosch), Franse orde: maer  moeder overste (Schinnen), mre (fr.): də māēr (Nieuwenhagen), méeer (Loksbergen), overste: də øvəsjtə (Montzen), euverste (Baarlo), euëversjte (Voerendaal), ievər stə (Opglabbeek), ing euevesjte (Nieuwenhagen), uuverste (Weert), uèvesjte (Schinnen), äövesjte (Klimmen), éúverste (Terlinden), överjste (Bocholtz), overste ma soeur (fr.): juvvërstë mëseur (Hoeselt), rvrende mre (fr.): révérende mère (Baarlo), waarde moeder: waarde moeder (Baarlo), zuster-overste: zuster euverste (Stokkem), zuster oversten (Neerpelt), zuster uuverste (Bocholt) De moeder(overste) in een vrouwenklooster [mameer, moederover-ste, opperste, maer]. [N 96D (1989)] || De overste van een begijnhof [grootjuffer]. [N 96D (1989)] || Een overste in een klooster, abt [euverste, opperste]. [N 96D (1989)] III-3-3
moedergist moedergist: mō.dǝrgē.s (Panningen) Ter voortplanting bestemde biergist. [N 35, 70] II-2
moederklok moederhorloge: moeijerhorloge (Jeuk), moier horloge (Mielen-boven-Aalst), moederklok: meujerklok (Vlijtingen), modderklok (Eys), moderklok (Echt/Gebroek), moederklok (Sint-Pieter), moedərklok (Beesel), moeierklok (Jesseren, ... ), mojerklok (As), mooderklok (Geleen, ... ), mooierklok (Houthalen, ... ), mōōder klòk (Guttecoven), mŏĕdərklòk (As), mudərkloͅk (Meijel), móderklok (Wijlre), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  de moēderklok (Bilzen), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  mōē.derklók (Zolder), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  moo.dərklok (Grathem, ... ), Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  moederklok (Gruitrode), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  moder klok (Thorn), Opm. v.d. invuller: weer een van de "jonge"woorden!  moederklok (Doenrade), moederuur: de mòdder-oer (Klimmen), moederoor (Eisden), (v.).  m‧oͅdər‧uər (Eys), tijdklok: tietklok (Vlodrop) de moederklok in het duivelokaal? [N 93 (1983)] III-3-2
moederkoren beretand: bērǝtān (Rijkhoven), bērǝtānt (Rosmeer), bęi̯rǝntant (Maasmechelen), brand: brand (Amstenrade, ... ), brantj (Beegden, ... ), brānt (Bergen, ... ), brandkoorts: brantkǫrs (Hamont), brandkoren: brandkoren (Peer), de ziekte: de ziekte (Heusden), duivekoren: duvǝkorǝ (Helden, ... ), dūvǝkǭrǝ (Heythuysen), dǫu̯vǝku̯ǫn (Martenslinde), duivelskoren: dyvǝlskø̜rǝ (Hulsberg), dyvǝlskǫrǝ (Blitterswijck, ... ), dyvǝlskǭrǝ (Baexem), dȳvǝlskōrǝ (Heerlen, ... ), duivelsteken: dyvǝlstɛ̄kǝ (Rekem), hanespoor: hanǝspoi̯r (Vliermaalroot), hǭnǝspor (Vechmaal), hondskoren: hǫnskurǝ (Opoeteren), hǫnskuǝrǝ (Niel-bij-As), hongerkoren: hǫŋǝrkø̜n (Afferden), katerwit: kātǝrwēs (Eupen), kokkelkoren: kokkelkoren (Weert, ... ), kukǝlkǭrǝ (Maasbracht), kokkelskoren: kukǝlskurǝ (Dilsen), kǫxǝlskurǝ (Rotem), korenkruid: korǝnkrut (Hoensbroek), korenmoer: korǝnmōr (Ophoven), koǝrǝmōr (Lanklaar), kȳrǝmōr (Rekem), krokkoren: krē̜kūrǝ (Genk), loos koren: luu̯is korǝ (Overpelt), moederkoren: moederkoren (Bergen, ... ), moi̯ǝrkuǝrǝ (Ulbeek), moi̯ǝrkǫu̯rǝ (Wijer), mudǝrkuǝn (Groot-Gelmen), mudǝrku̯ǫn (Rijkhoven, ... ), mudǝrkōn (Sint-Truiden), mudǝrkǫrǝ (Meijel, ... ), mudǝrkǫu̯rǝ (Tessenderlo), mudǝrkǫu̯ǝrǝ (Tessenderlo), mudǝrkǭrǝ (Blitterswijck, ... ), mudǝrkǭǝn (Mettekoven), mui̯ǝkorǝ (Halen, ... ), mui̯ǝrkorǝ (Beringen, ... ), mui̯ǝrkǭrǝ (Oirlo), mȳrǝku̯ǫn (Vlijtingen), mø̜dǝrkǫn (Vijlen), mōdǝrkorǝ (Hunsel, ... ), mōdǝrkuǝrǝ (Heel), mōdǝrkǭrǝ (Baarlo, ... ), mōi̯ǝrkorǝ (Bocholt, ... ), mōi̯ǝrkorǝs (Wellen), mōi̯ǝrkoǝrǝ (Niel-bij-As), mōi̯ǝrkurǝ (Bree, ... ), mōi̯ǝrkø̜rǝ (Opglabbeek, ... ), mōi̯ǝrkōn (Sint-Lambrechts-Herk, ... ), mūdǝrkōǝn (Bilzen), mǫdǝrkorn (Gulpen), mǫdǝrkǫǝn (Hauset, ... ), mǫdǝrkǭrǝ (Schaesberg), mǫi̯ǝrkorǝ (Herk-de-Stad, ... ), mǫi̯ǝrkoǝn (Bommershoven, ... ), mǫi̯ǝrkō.n (Aalst), mǫi̯ǝrkōǝn (Voort), mǫi̯ǝrkǭn (Borgloon, ... ), mǫu̯dǝrkø̄rǝ (Hasselt), moer: mōrǝ (Eijsden, ... ), moerkoren: murkorǝ (Leopoldsburg, ... ), muǝrkorǝ (Kleine-Brogel, ... ), mōrkorǝ (Amby, ... ), mōrkuorǝ (Rotem), mōrkōǝn (Mheer), mōrkōǝrǝ (Leut), mōrkǫu̯n (Margraten, ... ), mōrkǫu̯rǝ (Eys), mōrkǭrǝ (Arcen, ... ), mǫu̯rku̯oǝn (Beverst), mǫu̯rkǫu̯rǝ (Sittard), mǫu̯rkǭrǝ (Bingelrade, ... ), mǫǝrkǫǝn (Hombourg), mǭrkǭrǝ (Peij), moerkrankte: murkręŋdǝ (Lanaken), moerziekte: mǫu̯rzēktǝ (Eisden), mussenkoren: mø̄sǝkōrǝ (Helden), mø̜sǝkōrǝ (Panningen), paardskoren: piāskōrn (Zonhoven), roest: roest (Kinrooi, ... ), rus (Baarlo), rōs (Hulsberg  [(een lichte graad)]  , ... ), rǫs (Maastricht, ... ), stuifbrand: žtø̜i̯f˱brant (Vaals), vlughaver: vlughaver (Margraten), vogelzaad: vōgǝlzǭt (Neerharen), vuur: vȳr (Herten, ... ), wijvenkoren: wivǝrkurǝ (Gruitrode), wildvuur: wildvuur (Mechelen), wolfskoren: wolfskoren (Eksel, ... ), wǫlfskø̜̄n (Well, ... ), wǫlfskǫrǝ (Blitterswijck, ... ), w˙ǫlǝfskoǝrn (Zonhoven), wolfstand: wolfstand (Maastricht), wōfstāntj (Oirsbeek), wǫlfstānt (Lottum, ... ), zwarte aren: zwatǝ ūǝrǝ (Mielen-boven-Aalst), zwatǝ ǫu̯ǝrǝ (Kortessem), zwarte haver: zwarte haver (Achel), zwarte tarwe: zwatǝ tɛrǝf (Sint-Truiden), zwartgraan: zwɛtgrɛ̄n (Loksbergen), zwartkoren: zwartkoren (Achel, ... ), zwatkorǝ (Donk), zwatkoǝn (Koninksem, ... ), zwatkōn (Alken, ... ), zwɛrtkōrǝ (Beringen), zwɛtkōrǝ (Leopoldsburg, ... ), zwɛtkōrʔn (Kwaadmechelen) De zwarte woekering die te voorschijn komt uit de aren van verschillende granen en grassoorten; vooral bekend bij rogge. De getroffen gewassen zijn zowel schadelijk voor mens en dier (vruchtafdrijvend), als tegelijkertijd geneeskrachtig (bloedstelpend en de baring opwekkend). Botanisch is de woekering een schimmel (Ustilago segetum Cord.) waardoor de plant al bij het kiemen geïnfecteerd wordt en die pas naar buiten komt als de gewassen vrucht beginnen te dragen. De ziekte was zeer gevreesd onder de landbouwers en er bestaan dan ook vele, vaak bijgelovige, gebruiken om het moederkoren tegen te gaan. Sommige zegslieden geven dan ook aanvullende opmerkingen die zowel op deze angst als op de waarde van het moederkoren wijzen. De benamingen met moeder- en moer- wijzen wel op de baringbevorderende werking van het moederkoren. In L 250 wordt opgemerkt: "Werd vroeger verzameld voor apotheken; thans in Zwitserland gekweekt."; in L 270: "Een zwak aftreksel van ''moorkore'' werd vroeger direct na de bevalling aan de moeder gegeven; dit i.v.m. tegengaan van bloedverlies; het werd in de koffiemolen gemalen." In Q 97: "Dit moorkore kwam vroeger vaak voor. Tot een bepaalde hoeveelheid was het toelaatbaar. Moorkore werd vroeger goed betaald. Deze plant had namelijk de eigenschap dat ze, in gemalen toestand, in staat was de vrucht te kunnen afdrijven. Reden waarvoor ze door apothekers werd gekocht. Als er teveel van dit spul in het dierenvoer zat, betekende dat voor de boeren vaak een strop. De beesten gingen dan "versjete", d.w.z. de kalveren werden te vroeg geboren en overleefden dit meestal niet." De benaming duivelskoren en duivelsteken alsook de vernoemingen met diernamen wijzen wel op het taboe dat op deze gevreesde ziekte rustte. De benaming hanespoor is wel een leenvertaling van het Fr. ''ergot''.' [A 43, 11; L 1 a-m; L 1 u, 163; L 15, 12; S 24; monogr.] I-4