e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
mik beffen: [sic]  beffen (Lauw), flits: flietsj (Schaesberg), fretsel: vgl. WBD III, 3.2, pag. 130: fretsel.  fritsjel (Stein), frunnetje: frunneke (Vlodrop), fruttel: frutel (Schimmert), fruttel (Thorn), gaffel: gaffel (As, ... ), Klw. geffelke.  gaffel (Kinrooi), gaffeltje: gaff`lke (Bocholt), gaffëlkë (Hoeselt), geffelke (Itteren, ... ), Klw.  geffelke (Kinrooi), ingesneden houtje: ingesneje høͅltjə (Venlo), kruk: kruk (Eksel), kulletje: kylkə (Nieuwenhagen), mik: mik (Kesseleik, ... ), n mik (Lommel), mikkerd: mikkert (Montfort), mikvork: mikvork (Meijel), schaar: sjīər (Heerlen), stek: stek (Jeuk), vatsje: [sic]; [Met tekening].  vatsjen (Hoepertingen), vork: veurk (Meerlo), voerk (Doenrade, ... ), vork (Montfort), vorrek (Beesel, ... ), voͅrk (Heerlen), vurk (Epen), väorek(ske) (Kanne), vö.rk (Gors-Opleeuw), vø͂ͅrk (Tienray), vøͅrk (Klimmen), vorkje: veurkske (Genk, ... ), vorkske (Sevenum), vurkske (Sevenum), vøͅrkskə (Meijel, ... ), witsje: witskə (Nieuwenhagen) een stokje dat aan één kant in twee einden uitloopt om vogelnestjes uit holle boomstammen te halen [fruiteltje, fretsel, mik] [N 112 (2006)] || Een stokje dat aan één kant in twee einden uitloopt om vogelnestjes uit holle boomstammen te halen [fruiteltje, fretsel, mik]. [N 88 (1982)] III-3-2
mikken aanleggen: aanlegge (Blerick, ... ), aanleggen (Paal), aanliggə (Montfort), aanligke (Haelen, ... ), aanlikke (Herten (bij Roermond), ... ), aanlègge (Doenrade), aanlèggen (Schinnen), aanlèkke (Noorbeek), aanlèkkə (Guttecoven), alègge (Wijlre), aonlègge (Maastricht, ... ), aənlegge (Alken), ánlegge (Tienray), áá-leGGe (Schaesberg), áánliggə (Venlo), ènléggə (Meijel), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  (genau) āāléggə (Nieuwenhagen), ps. letterlijk overgenomen, zoals invuller het genoteerd heeft (dus met "GG"!).  aanléGGe (As), hogen: heugen (Rijkhoven), hüügə (Beverlo), [sic]  h^y.gə (Paal), houden: van houden  hagen (Diepenbeek), limpen: [sic]  limpə (Belfeld), loeren: lo:rə (Melderslo), lu:rə (Arcen, ... ), lû:rə (Gennep), lonken: luŋkə (Maastricht, ... ), luizen: [sic]  ly:əzə (Velm), mikken: me.kə (Eys), meeke (Aubel), meke (Baelen), mekke (Opgrimbie, ... ), mekken (Diepenbeek, ... ), mekkə (Houthalen, ... ), mekə (Diepenbeek, ... ), mi-ə (Tessenderlo), mieke (Eupen), miekke (Hasselt, ... ), mik-kê (Widooie), mikde (Peer), miki (Baexem, ... ), mikke (Alken, ... ), mikke(n) (Tessenderlo, ... ), mikken (Achel, ... ), mikkn (Brunssum), mikkë (Hoeselt), mikkə (Doenrade, ... ), mikkən (Diepenbeek, ... ), mikt (Kwaadmechelen), mikə (Alken, ... ), mikən (Beverst, ... ), mièkke (Hasselt), miʔn (Kwaadmechelen, ... ), miʔə (Kerkhoven), mi’en (Lommel), mueke (Eupen), mîkə (Amby, ... ), mɛkkən (Tessenderlo), mɛkə (Waubach), 3, 106  mikkə (Roermond), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  mīkkə (Opglabbeek), Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!  mikke (Meerlo), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  (genau) mikkə (Nieuwenhagen), de kk wordt niet uitgesproken  mi-en (Tessenderlo), Hae mikde op t óngerste bulke.  mikke (Swalmen), jonger  mikə (Hasselt), meestal met voorzetsel naar, slechts zelden op  mikke (Nieuwerkerken), Op ene vogel mikken.  mekə (Niel-bij-St.-Truiden), ps. omgespeld volgens Frings!  mekə (Houthalen), ps. omgespeld volgens RND!  mekə (Meeuwen), Voor bet. 1. vgl. ùygë [*!].  mïkkë (Tongeren), nogen: [sic]  nöjə (Raeren), ogen: aeuge (Herstappe), e.gə (Bilzen), e.gən (Bilzen, ... ), e.igə (Eigenbilzen), eige (Reppel), eigen (Neeroeteren, ... ), ejge (Zichen-Zussen-Bolder), euge (Heerlen), eugen (Bocholt), eugə (Epen, ... ), uige (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), uigen (Bocholt, ... ), uigge (Vlodrop), î:gə (Hasselt), ö.ygə (Berg, ... ), ö:gən (Rijkhoven), ögə (s-Gravenvoeren), öygə (Alken, ... ), ø.gi (Rutten), ø.gə (Bocholtz, ... ), ø:gə (Baelen, ... ), ø:jə (Walhorn), øgə (Lauw), ə.gə (Hoensbroek), ɛ.igə (As, ... ), ɛ.igən (Meeuwen), ʔø.ygə (Montfort), (ogen)  eigen (Val-Meer), arch.  ö.ygə (Mechelen-aan-de-Maas), komt van ogen  uigen (Molenbeersel), mikken met een boog  ø.gə (Mal), Rh. Wb. I, kol. 330: äugen: zielen beim Schiessen.  øͅygə (Meeswijk), staren, loeren  ö.igə (Vlijtingen), uigen  øͅigə (Mechelen-aan-de-Maas), verouderd  ö.ygə (Vechmaal), Väörste sjuts, mòste good uige.  uige (Echt/Gebroek), passen: passe (Moelingen), pegelen?: [sic]  pø.gələ (Vreren), [sic]: mikken met een geweer  pø.gələ (Mal), richten: richte (Amby), richten (Geleen, ... ), richtə (Roermond), riechte (Maastricht), riegtə (Maastricht), rigtə (Gennep, ... ), rīchtə (Heerlen), rî.chtə (Wanssum), Hae haw neet good gerichtj en sjoot mis.  richdje (Echt/Gebroek), Hiermee wordt het hoogste punt bereikt. Om dit feit aan te geven wordt er een berketak en/of nederlandse vlag aan vastgemaakt. Zie ook: pannebie:r.  richte (Venray), t Gewaer op emes -.  richte (Swalmen), schieten: chèten (Meeuwen), treffen: [sic]: ene sjöt mot choot konne treffe.  trɛfə (Amstenrade), uizen: [sic]  y:əzə (Nieuwerkerken), viseren: vize:rə (Aubel), wieren: Vgl. WNT: wieren (II), kijken; overal om zich heen kijken, rondzien; uitzien.  wirə (Neerglabbeek), zielen (du.): siele (Vijlen), tsi:lə (Bocholtz, ... ), Met et jewear no ene voogel tsiile.  `tsī:lə (Gemmenich) 1. Mikken (met n wapen). || 1. Mikken. || 2. Mikken. || [I]. 1. Mikken (met schietwapen). || doelen [SGV (1914)] || lonken (mikken) [RND] || Mikken. [Willems (1885)] || Mikken: [Mikken]. || Mikken: Ogen op een doel dat men tracht te treffen. || Mikken: schieten. || Ogen: Scherp kijken, mikken. || Oogen; mikken bij het schieten. || Op iemand mikken (om met een boog of geweer te schieten). [ZND 38 (1942)] || Overeind zetten van spanten en het leggen van de nokbalk bij een bouwwerk. || Richten bij het schieten. || Richten. || scherp kijken naar en richten op het doel dat men wil raken met een vuurwapen [mikken, mieren, aanleggen] [N 90 (1982)] || Scherp kijken, mikken. || Tsiile: Zielen. III-3-1, III-3-2
millimeter, maat, 1000ste deel van een meter millimeter: enne millimaeter (Oirlo), mielemaiter (Melick), mielemeter (Maastricht), mieleméter (Tungelroy), mieliemaeter (Posterholt), mieliemeetər (Maastricht, ... ), mielieme͂tter (Velden), mieliemèètər (Gennep), miellemeter (Kerkrade), mielliemēēter (Guttecoven), mielliemijter (Vlodrop), miellieméétər (Hulsberg), mieləmètər (Montfort), mieləmétər (Kapel-in-t-Zand), mietəméétər (Roermond), miĕləmēētər (Nieuwenhagen), mili meeter (Montfort), milimaeter (Echt/Gebroek, ... ), milimaiter (Ittervoort, ... ), milimeeter (Maastricht), milimeetər (Maastricht), milimeter (Doenrade, ... ), milimiëter (Geleen), milimèter (Geulle, ... ), milimèètər (Venlo), millemaeter (Sevenum), millemeater (Lutterade), millemeiter (Amby), millemeter (Hoeselt, ... ), millemèter (Schimmert), millemééter (As), milliemaeter (Neer), milliemāēter (Sevenum), milliemeter (Maasniel), milliemééter (Swalmen), millieméétər (Urmond), millimaeter (Blerick, ... ), millimeĕtur (Brunssum), millimeter (Born, ... ), millimēēter (Schimmert), millimēter (Oirsbeek), millimèter (Beesel), milliméter (Meijel), millimééter (Thorn), milliméétər (Beesel), millīmeter (Merkelbeek), miləmeetər (Schimmert), miləmetər (Meeuwen), miləmieͅtər (Houthalen), mīēlīēméétər (Opglabbeek), mĭĕlieméétər (Heel), mĭĕlĭemeetər (Epen), mĭĕlĭeméétər (Meijel), mĭĕlĭĕmeetər (Maastricht), mĭĕllĭĕméétər (Susteren), mĭĕlləmeetər (Heerlen), mm (Jeuk), mm. (Diepenbeek, ... ), ⁄ne millemeter (Klimmen), m.  m‧iləm‧ētər (Eys), streep: sjtraep (Klimmen), sjtréép (Susteren), streep (Meijel, ... ), strèap (Doenrade), streepje: sjtriepke (Kunrade), sjtripke (Wijlre), sjtripkə (Reuver), streepke (Heythuysen, ... ) het duizendste deel van een meter [millimeter, streep] [N 91 (1982)] III-4-4
miltkuilen diepe miltkuilen: dēpǝ meltkūlǝ (Klimmen), hazenleger: hǭzǝlē̜gǝr (Gennep, ... ), holle koe: hōl kǫw (Panningen), hǫl ku (Baarlo), kuilen: kau̯lǝ (Mal), kulǝ (Teuven), kø̜lǝ (Halen), kālǝ (Velm), kāu̯lǝ (Vliermaal), kǫi̯lǝ (Heugem), melkkuilen: melkkūlǝ (Maaseik), melkkɛi̯lǝn (Meldert), mɛlkkø̜ǝlǝ (Hasselt), mɛlkkūlǝ (Swalmen), mɛlǝkkūlǝ (Maasbracht), (enk)  melkkø̄i̯l (Zichen-Zussen-Bolder), melkkǫu̯l (Borgloon), melkskuilen: melkskulǝ (Bocholtz), (enk)  mɛlǝkskul (Mechelen), miltkuilen: maltkø̄ǝlǝ (Wellen), meljtjkulǝ (Meeswijk), meltjkūlǝ (Boshoven, ... ), meltkulǝ (Bree, ... ), meltkulǝn (Achel, ... ), meltkȳlǝ (Lanklaar, ... ), meltkøi̯lǝ (Lommel), meltkøi̯lǝn (Heerlerheide, ... ), meltkølǝ (Meijel), meltkø̄u̯lǝ (Herk-de-Stad), meltkø̜̄lǝ (Beringen, ... ), meltkø̜̄u̯lǝ (Boekt Heikant), meltkø̜lǝ (Linkhout, ... ), meltkūlǝ (Boorsem, ... ), meltkūlǝn (Boekend, ... ), meltkǫi̯lǝ (Gronsveld), meltkǫljǝ (Oost-Maarland), meltkǫu̯lǝ (Beverst, ... ), meltkǫu̯ǝlǝ (Tessenderlo), meltkǭlǝ (Holtum), meltkǭu̯lǝ (Gelieren Bret), miǝlkø̜lǝ (Donk), mēltkulǝ (Overpelt), mēltkȳlǝ (Milsbeek), mēltkǫi̯lǝ (Oost-Maarland), mēltkǫu̯lǝn (Oost-Maarland), męi̯ltkǭu̯lǝ (Diepenbeek), mīltjkūlǝ (Panningen), mīltkǫǝlǝ (Hoepertingen), mɛltkūlǝ (Zepperen), (enk)  meltjkul (Urmond), meltkau̯l (Borgloon, ... ), meltkul (Castenray, ... ), meltkyl (Middelaar), meltkøl (Neerpelt), mēltkyl (Blitterswijck, ... ), miltkuiler: mēltkulǝr (Rekem), miltskuilen: melskūlǝ (Baarlo, ... ), melskūlǝn (Grathem, ... ), meltskūlǝ (Baarlo, ... ), meltškøu̯i̯lǝ (Bree), meltškūlǝ (Horn), melškūlǝ (Nunhem), mølskø̄u̯lǝ (Zolder) Holten in het lijf van een niet fraai gebouwde koe. [N 3A, 146; monogr.] I-11
miltvuur klem: klęm (Velm), koolsvuur: koǝlsvȳr (Bocholtz), koolvier: kø̄lvii̯ǝr (Hasselt), kø̄ǝlvīr (Hasselt), koolvuur: kōǝlvȳr (Riksingen), koolziekte: kō.lzekdǝ (Linkhout), koudvuur: kātvyǝr (Wellen), lopend vuur: luǝpǝnt fyr (Halen), milt: melt (Hoeselt, ... ), miltvier: meltfīr (Gelieren Bret), meltvir (Herk-de-Stad), meltvīǝr (Genk), mē̜ltvir (Beverst), miltvuur: me.ltfȳr (Overpelt), meljtjfȳr (Einighausen, ... ), meljtjvyr (Lanklaar), meljtjvȳr (Brunssum, ... ), meljtjvø̄r (Baexem, ... ), meljtjvø̄rǝ (Thorn), meljtjvēr (Waterloos), meltfȳr (Achel, ... ), meltfø̜i̯ǝr (Rotem), meltfęi̯ǝr (Hasselt), meltvyǝr (Noorbeek, ... ), meltvȳi̯ǝr (Lommel), meltvȳr (Beringen, ... ), meltvȳǝr (Zepperen), meltvøi̯ǝr (Lummen, ... ), meltvø̄r (Baarlo, ... ), meltvēi̯ǝr (Rapertingen), meltvēr (Bree, ... ), meltšvēǝr (Bree), melšvø̄r (Bocholt), melǝkfyr (Tongeren), meǝltfȳǝr (Rekem), miltfyr (Oud-Waterschei), miltvuur (Dilsen, ... ), mēltvȳr (Gronsveld, ... ), mē̜ltvȳr (Middelaar), męi̯ltfȳr (Borgloon, ... ), męltfø̜̄ǝr (Kinrooi), męltvēr (Opglabbeek), mɛljtjvør (Rotem), riet: rii̯t (Maaseik), vier: viǝr (Spalbeek), vīǝr (Kermt), vuur: fø̜u̯ǝr (Lummen), vȳr (Donk, ... ), vȳǝr (Neerpelt), vø̄r (Maaseik), wildvuur: weltfȳr (Rummen), zuur: sūr (Beringen) Miltvuur is een bodemziekte. De smetstof blijft in de vorm van sporen jarenlang buiten het lichaam in de grond levensvatbaar. Door graven, door verschil in waterstand, misschien ook door mollen en regenwormen komen de sporen naar boven. Als het vee ze opneemt met het voedsel of binnenkrijgt door wonden, groeien ze in het lichaam uit en verspreiden zich met het bloed naar alle organen. Deze dodelijke ziekte heeft een snel verloop. Soms sterven de dieren zonder dat er voorafgaande verschijnselen konden worden opgemerkt ineens onder krampachtige stuipen. Meestal worden ze vrij plotseling hevig ziek met hoge koorts en verschijnselen van pijn en zijn ze binnen 24 uur dood. Bloedige uitvloeiingen uit neus, mond, aars en kling komen veel voor, vooral na de dood. De slijmvliezen zijn hoog roodblauw gekleurd (Berns 1983, blz. 141). Zie ook het lemma ''miltvuur'' in wbd I.3, blz. 475-476. [N 3A, 87; A 48A, 22; monogr.] I-11
min, voedster am: cf. VD s.v. "am", "amme"(gew.) min, zoogmoeder; cf. VD (D.-N.) s.v. "Amme"0.1 voedster (zoogvrouw, zoogster, min)  àm (Nieuwenhagen), mem: cf. WNT s.v. "mem - memme"B) Ook als term voor een min (dim. "memmetje")  mem (Meeuwen), memmetje: cf. WNT s.v. "mem - memme"B) Ook als term voor een min (dim. "memmetje")  memmesje (Sittard), min: de min (Lutterade), een min (Eksel), min (Amby, ... ), mèn (Jeuk), ⁄n min (Maastricht, ... ), ?  min (Hoeselt), ps. invuller twijfelt over het antwoord!  min (As), vr.  m‧en (Ingber), minnemoe: cf. VD s.v. ~"minnemoeder"(veroud.) "vrouw ............. van een klein kind belast, die het zoogt en/of bakert  minnemoe (Wijlre), nurse (eng.): ps. invuller twijfelt over het antwoord!  nurs ? (As), voedster: voedster (Achel, ... ), voetstər (Maastricht), voodster (Bocholt, ... ), voorstur (Brunssum), (komt nauwelijks voor).  voedster (Meerlo), vroeger gezegd; mar.: zie WNT s.v. "Voedster -= voedstere, voester, voeister"; zie ook het engelse woord "foster"en "fostermother"0.1 pleegmoeder (voedster, min, zoogster  dë foestër (Tongeren), wijsvrouw: wiesvrow (s-Gravenvoeren), (wijsvrouw).  waisvrèw (Eigenbilzen), zeug: cf. WNT s.v. "zoog (I)"Zie zeug; cf. WNT s.v. "zeug -zeuge, zoog, zoge, zog, zoeg(e), zo(u)w, zuwe"2) (oneig.) in toep. op personen, inz, vrouwen (...) die eigensachappen van het onder i) genoemde dier"(= vrouwtjesvarken zie ook WNT s.v. "zog (II)"= Zeug  zoog (Maastricht), zuigmoeder: zuigmoeder (Lauw) min, voedster || voedster || voedster; een vrouw die een kind van een andere vrouw zoogt [min, voedster] [N 115 (2003)], [N 86 (1981)] || zoogster III-2-2
minachten; minachtend affronteren (<fr.): àfròntijrə (Loksbergen), afhoudend: āāfhaudend (Schimmert), afhoudig: aafhoudig (Susteren), afkerig: aafkeërig (Voerendaal), aafkierich (Heerlerbaan/Kaumer), aafkierig (Eksel), afwezend: aafwiezənt (Beesel), afzijdig houden: aofzijdig hawwe (Maastricht), akelig: akelig (Melick), belachelijk: belachelik (Sevenum), belàchelik (Sevenum), de neus optrekken voor iemes: de naas optrèkke veur eemes (Neer), de rug op kunnen: kan mich te rök op (Herten (bij Roermond)), enselen: Zie Hamont-Achel Wb. p. 33! cf. WNT III-3, kol. 4141 s.v. "entelen"(knorren, brommen, kijven) en kol. 4147 s.v. "enteren"(zagen beide van onbekende oorsprong  ènsele (Maastricht), gemeen kijken: geming kieke (Gulpen), kleineren: kleineere (Mheer), kleineerə (Maastricht), kleinêêre (Swalmen), klenere (Merkelbeek), klèènijrə (Loksbergen), links laten liggen: links loate ligke (Bree), met minachting straffen: mit minachting sjtraove (Klimmen), minachten: minachte (Amby, ... ), minachten (Born, ... ), minachtə (Epen, ... ), minagte (Posterholt), minagtə (Maastricht), minachtend: minachtend (Maastricht, ... ), minachtentj (Herten (bij Roermond)), minachtənd (Urmond), minachtənt (Kapel-in-t-Zand), mináchtənt (Venlo), minèchtend (Geleen), minderwaardig: minderwaerdig (Hoensbroek), moeten: iem. nie motte (Oirlo), mprisant (fr.): meprizant (Maastricht), neer kijken op: nèr kieke op (Wijlre), op neir kieke (Ittervoort), op niêr kieke (Thorn), neerkijken: neerkieke (Heerlen), neerkiëke (Horst), neerkijken op: n‧ērki.kə o.p (Eys), negeren: negere (Maastricht, ... ), niet bezien: né bəzien (Loksbergen), niet kijken: nut kieke (Gulpen), niet mogen: neet meuge (Venlo), niet zien staan: neet zeen staon (Echt/Gebroek), nijdig: naidieg (Kerkrade), schampen: schampen (Ophoven), sjampe (Geleen), schamper: schamper (Venlo), scherp: schaerp (Venray), smalend: sjmaalend (Sittard), te min zijn: is mich tə min (Reuver), uit de stub houden: oet der stup hoate (Eys), vuile kak zijn: vaale kak zijn (Jeuk), weinig tellen: wénnig téllə (Gennep), zijn neus optrekken: z⁄n noas optrekke (Hoeselt) blijk gevend van minachting, met minachting [afhoudig] [N 85 (1981)] || minachten III-1-4
minderen aan de mindering zijn: ik ben aan de mindering  ç ben on tçōrnømpsəl (Borgloon), afengen: a͂fängə (Zonhoven), afhalen: afhoalen (Neerpelt), afkampen: Of afkappen.  aafkampe (Hasselt), afkanten: āfkanjtjə (Roggel), dichtmaken  aafkaante (Mheer), afkappen: aafkappe (Hasselt, ... ), afkorten: ⁄t is ko͂ͅrt āf (Wijchmaal), ⁄t kot af (Ulbeek), afminderen: aafminderen (Venlo), afnemen: afneime (Landen), afneimen (Sint-Truiden), afnemen (Jeuk, ... ), afnɛiəmən (Rijkel), hēken afnemen (Paal), steek afnemen (Spalbeek), steken afnemen (Gorsem), Note v.d. invuller: Dit heb ik ook gehoord.  sjtīēëk aafnumme (Hoensbroek), o kort  aofneme (Alken), afsteken: āfstēkə (Roggel), afzetten: afzetten (Hasselt, ... ), aofzèttə (Maastricht), āāfzèttə (Nieuwenhagen), a͂fzettə (Zichen-Zussen-Bolder), è kort  afzètten (Lommel), avanceren (<fr.): ⁄t begint te aveseerən (Meldert), de mindering beginnen: de mindering beginnen (Rotem), engen: ainge (Genk), e:ŋ⁄ə (s-Herenelderen), enge (Martenslinde), engen (Peer), eŋə (Zonhoven), ingen (Lanaken, ... ), èngen (Kaulille), enger maken  engə (Opitter), Franse ai van mais  ainge (Genk), intrekken: êentrekken (Ulbeek), krimpen: het befint al te krumpen (Moelingen), kroempenm? (Horn), krumpe (Dieteren, ... ), minderen: meendere (Lottum, ... ), mendere (Zichen-Zussen-Bolder), mendərə (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), menərn (Zonhoven), mindere (Afferden, ... ), mindere(n) (Obbicht, ... ), minderen (Baarlo, ... ), mindoro? (Swalmen), mindre (Beverlo), mindərə (Borgloon, ... ), mindɛrən (Lommel), mingdere (Sevenum), minjere (Genooi/Ohé, ... ), minndere(n) (Guttecoven), minneren (Helchteren, ... ), min⁄ərə (s-Herenelderen), mīndere (Gulpen), mīnderen (Heijen), mîndere (Weert), stéke mindere (Maastricht), (Werkwoord).  mindere (Neeritter), (werkwoord).  mindere (Rimburg), neen, alleen dit woord!  mindere (Posterholt), mindereren: minereeren (Bilzen), opkorten: op te korten (Reppel), ⁄t koͅrt oͅp (Wijchmaal), over de helft zijn: ⁄t is ø͂ver de hälf (Mettekoven), samenbreien: samenbreien (Baarlo), samenpakken: same pakke (Valkenburg), steken laten vallen: stēkə lḁtə valə (Leopoldsburg), verminderen: steek verminneren (Spalbeek), vermindere (Landen), verminderen (Heers, ... ), vərmeͅndərə (Herk-de-Stad), vermindereren: verminereeren (Bilzen), weiniger chique maken: wèneger chtiëk make (Remersdaal) Bestaat er voor het "minderen"bij het breiwerk een afzonderlijk woord? [ZND 31 (1939)] || Bestaat er voor het "minderen"bij het breiwerk een afzonderlijk woord? (minderen, afzetten) [N 104 (2000)] || minderen [SGV (1914)] || minderen (breiterm) III-1-3
minderjarig geen eenentwintig jaar: znd 31, 23a  geen eenentwintig jaar (Lommel, ... ), gin ieënentwintig joër (Neerpelt), groen: znd 31, 23a  grûn (Kuringen), minderjarig: minder jø͂ͅrig (Blerick), minderjaorig (Broeksittard), minderjeerig (Bingelrade), minderjeurig (Echt/Gebroek, ... ), minderjeùrig (Amby, ... ), minderjiêrig (Obbicht), minderjoarig (Arcen, ... ), minderjŏarig (Venray), minderjöerig (Schinveld), minderjörig (Belfeld, ... ), minderjörrig (Afferden, ... ), minderjöurig (Baarlo), minderjöörig (Klimmen, ... ), minderjø͂ͅrig (Helden/Everlo, ... ), mĭnderjø͂ͅrig (Swolgen), mènnerjòòërech (Zonhoven), mènnerjòòërich (Zonhoven), (fr.beune).  minderjeurig (Reuver), boven de ö staat ook een lengte-teken  minderjörig (Lottum), jong  minderjörrig (Gennep), Opm. eu uit Fr. woord seule.  minderjeurig (Epen), ps. alleen het tekentje wat ik niet kan maken omgespeld volgens Frings.  minderj[ø͂ͅ}rich (Grevenbicht/Papenhoven), ps. deels omgespeld volgens Frings.  minder[jø͂ͅrig (Schimmert, ... ), ps. omgespeld volgens Frings.  minder[jø͂ͅrig (Meerssen), minderjø͂ͅrig (Beegden, ... ), znd 1 a-m  minderjaorig (Hasselt, ... ), minderjarig (Sint-Huibrechts-Lille), minderjeurig (Wellen), minderjoarig (As, ... ), minderjoeërig (Bilzen), minderjuruch (Hoepertingen), minderjôrig (Rosmeer), mindərjurich (Voort), mindərjərich (Beringen), mindərjərig (Tessenderlo), minnerjeurig (s-Herenelderen), minərjuórich (Martenslinde), méndərjooréch (Maastricht), méndərjurəch (Sint-Truiden), méndərjéúrəch (Aalst-bij-St.-Truiden), ménnərjôoréch (Zonhoven), mênərjoorich (Kermt), znd 31, 23a  meenderjoorig (Riemst), meenderjworrig (Val-Meer), menderjeurig (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), menderjorig (Hasselt), mendərjéúrəch (Hamont), mendərjòrech (Hamont), mendərjòrrəg (Lanaken), mennerjorig (Spalbeek), minderjaarig (Kaulille, ... ), minderjaarəg (Mielen-boven-Aalst), minderjaorig (Lanaken, ... ), minderjaorəch (Mechelen-aan-de-Maas), minderjarig (Beverlo, ... ), minderjeurig (Heers, ... ), minderjoarig (Grote-Spouwen, ... ), minderjoeourig (Ulbeek), minderjoerig (Wellen), minderjoorig (Moelingen), minderjorrig (Maaseik), minderjowerig (Lommel), minderjoərig (Alken), minderjurig (Ulbeek), minderjàrig (Kaulille), minderjährig (Lontzen), mindérjéúrich (Mettekoven), mindérjörég (Heers), mindərjoarig (Engelmanshoven, ... ), mindərjoarəg (Meldert), mindərjorig (Lanaken), mindərjéúrəg (Borgloon), minnerjaorig (Opglabbeek), minnerjarig (Heusden), minnerjoarig (Paal), minnerjôerig (Lummen), minnerjərig (Peer), mīēnderjaorig (Houthalen), mènnərjówréch (Zonhoven), méndərjurig (Herk-de-Stad), məndérjoarəg (Jeuk), niet mondig: neet munjig (Asenray/Maalbroek, ... ), neet mŭnjig (Stevensweert), neit mundjig (Doenrade), neit mŭnjig (Einighausen), nie mun-dig (Blitterswijck), nie mundig (Afferden), nit mungdig (Sevenum), nog neet mundig (Borgharen), nog neit munjig (Sittard), nog niej mundig (Meerlo), znd 1 a-m  neet minjig (Maaseik), znd 31, 23a  neet minjig (Opitter), neet minnig (Gruitrode), neet munjig (Vucht), neet munnig (Opgrimbie), nej meunig (Riemst, ... ), ni munnich (Kaulille), nie meunig (Hasselt), nie minnig (Genk), niet munnig (Sint-Huibrechts-Lille), nīē mén’ig (s-Herenelderen), nĭĕ mun’ech (Zonhoven), nĭĕ mŭŭnĭĕch (Hasselt), noch neet mundich (Valkenburg), noch nie ménnich (Martenslinde), nog neet meunig (Sint-Martens-Voeren), nog neet minig (Bree), nog neet minjig (Opoeteren), nog neet minnig (Reppel), nog neet munig (Bocholt), nog ni meinug (Zepperen), nog nie minnig (Eigenbilzen, ... ), nog nĭĕ mənig (Lommel), nòch nè munnəch (Hamont), nòch nö munnəch (Hamont), nog een kind: znd 31, 23a  hîe is nog ə kéjənt (Rijkel), nog ien keend (Herk-de-Stad), nog niet droog achter zijn oren: znd 31, 23a  nòg nĭĕ drûuch achər zən ôerən (Oostham), nog niet jarig: znd 31, 23a  nog nie jaorig (Heers), nog niet over de twintig: znd 31, 23a  nog ni euver de twintig (Kaulille), nog onder de vauweren staan: znd 31, 23a cf. Schuermans s.v. "fouere, vauere, vauere"een hek dat tot barreel dient in Lb.  hij stiet nog onner de fouren (Houthalen), onder de jaren: znd 31, 23a  es onder de joare (Aalst-bij-St.-Truiden), onder de joeouren (Ulbeek), onger de jaore (Weert), onnere jôrren (Stokrooie), onder de mombardij: znd 31, 23a; cf. WNT s.v. "momber"afl. "mombardij (momboordij)  onder de mommaardij (Paal), onmondig: onminnig (Genk), onmundig (Grubbenvorst, ... ), onmunjig (Brunssum, ... ), onmŭndig (Eys, ... ), onmŭnjig (Beegden, ... ), onmönjig (Schinveld), ònmunjig (Echt/Gebroek), oud  ŏŏnmundig (Gennep), znd 1 a-m  oenmunjig (Lanklaar), onmeunig (Wellen), onmonəch (Rekem), onmundig (Amby), ònmónnəch (Rekem), znd 31, 23a  onmeenig (Beverst), onmeuneg (Remersdaal), onmeunich (Wellen), onmeunnig (Zichen-Zussen-Bolder), onminneg (Mopertingen), onmundig (Lommel), onmunjig (Maaseik, ... ), onmunnig (Alken, ... ), onmunnəch (Opgrimbie), onmŭŭnig (Diepenbeek), onmòndəch (Leopoldsburg), onmónnəch (Rekem), oonmeunnig (Mheer), ònmunnég (Wijchmaal), ònmén’éch (Beek (bij Bree)), zijn jaren niet hebben: znd 31, 23a  e hee z’n hjoare niet (Aalst-bij-St.-Truiden), ei êêt zən jàrrə nīē (Leopoldsburg), hee het z’n jôre niet (Voort), zijn lange broek nog niet aan hebben: znd 31, 23a  hij heeft zijn langen broek nog ni aan (Sint-Truiden) minderjarig [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 31 (1939)] III-2-2
minnaar aanhouder: aa.nha.ger (Hasselt), aanhaader (Jeuk), aanhauwer (Bree), aanhawwer (Bocholt), aanhou-w-er (Eksel), aanhouder (Eksel, ... ), aanhòwer (As), aannauwer (Stokkem), annhawwer (Maaseik), ao.ënhhaager (Zonhoven), aonhager (Eigenbilzen), heurën oinhòugër (Tongeren), nen ao.nhoo(iv)er (Zolder), oan hâger (Hoeselt), oanhaawer (Achel), oanhager (Diepenbeek, ... ), oanààder (Sint-Truiden), onhoager (Genk), ôonhágër (Hoeselt), aanhouder  aanhauwwer (Maaseik), aanpapper: aanpapper (Meeuwen), amant (fr.): amant (Weert), bijzit: beejzit (Venlo), beizit (Zonhoven), bi-jzit (Bree, ... ), bie:Újzit (Kaulille), biejzit (Kinrooi), biezit (Geistingen, ... ), bijzit (Eksel, ... ), biêzit (Kanne), de bijzit (Hoeselt), heurë bājzit (Tongeren), ne bèè.zit (Gors-Opleeuw), cherie (fr.): sjerie (Zolder), de liefste: de leefste (Rekem), de lēēfste (Schimmert), geliefde: geleefde (Maastricht), hoddelaar: cf. VD s.v. "hoddelen"= ongehuwd samenleven  hóddeleer (Maastricht), hokker: hokke (Maasbree), hokker (Neer, ... ), hokkər (Beesel), kerel: ene kéél (Geleen), kérəl (Kapel-in-t-Zand), kééəl (Epen), m.  kēͅ.əl (Ingber), levensvriend: lèèvəs-vrundj (Heel), liebhaber (du.): liebhaber (Kerkrade, ... ), liehbhaber (Waubach), līēbhāābər (Nieuwenhagen), lief: lief (Tessenderlo), liefhebber: leefhubber (Beesel, ... ), liefje: leefke (Geleen), liefste: leefste (Brunssum, ... ), leefstə (Hulsberg, ... ), leejfs-tə (Maastricht), leeste (Itteren, ... ), lefste (Susteren), minnaar: minnaar (Born, ... ), minnèr (Geulle), mínnaar (Roermond), (vroeger).  minnaar (Oirlo), poeper: póeper (Sint-Truiden), vaste vrijer: enne vaatse vreejer (Blerick), vent: vént (Venlo), vriend: vreundj (Montfort), vri-jnd (Bree), vriend (Alken, ... ), vrindj (Ell), vrund (Maastricht, ... ), vrundj (Wijnandsrade), vrunjd (Thorn), vrunk (Eys, ... ), vruntj (Urmond), vründj (Susteren), (nu).  enne vriend (Oirlo), vrijer: hurre vreijer woe.nd boo.ve (Zolder), vreijer (Zolder), vriej-jer (Nunhem), vriejer (Herten (bij Roermond)), vriejər (Sweikhuizen), vrijer (Eigenbilzen, ... ), vrijjer (Venray), vrīējər (Reuver), vrĭĕjər (Susteren), vrĭjjər (Nieuwenhagen) aanhouder, minnaar || bijzit, minnaar || minnaar || minnaar (vrouw of man) || minnaar; iemand met wie een vrouw leeft zonder dat ze met elkaar getrouwd zijn [minnaar] [N 115 (2003)], [N 86 (1981)] III-2-2