e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
peul, dop (znw) bast: bast (Oud-Winterslag), buust (Ottersum), bêst (Leunen), bêêst (Middelaar), bolster: bauster (Maaseik), bolster (Oud-Winterslag), bonenbast: boeënenbâst (Castenray, ... ), bonenschaal: boeëneschaal (Venlo), buitenste, het -: t buiteste (Koersel), dols: dols (Kermt), dolze (Oud-Winterslag), doͅls (Berbroek, ... ), doͅls (mv. doͅlzə) (Stokrooie), doͅlsəl (Ulbeek), doͅlzə (Schulen, ... ), dolster: dolster (Kortessem, ... ), dosser (Wimmertingen), doͅlstər (Alken, ... ), doos: dozen (Diepenbeek), dōͅs (Hechtel), dop: döp (Gennep, ... ), dopje: döpkes (Wolder/Oud-Vroenhoven), droge erwt: druug ert (Sint-Pieter), erwtendols: eͅtədoͅlzə (Beverlo), erwtenhool: eͅtəhōlə (Koersel), erwtenleut: etseleuht (Waubach), erwtenschaal: ɛrtəsxoͅu̯ələ (Lommel), hauw: haaf (Beverlo, ... ), haaw (Kerkhoven), haef (Houthalen), hau (As, ... ), hauw (Gruitrode), hauə (As, ... ), hau̯w (Opglabbeek, ... ), hau̯wə (Opglabbeek), hāf (Oostham), hāvə (Kwaadmechelen, ... ), hāvən (Tessenderlo), ho (Genk), hoͅu (Achel), hŭəf (mv. hŭ.əvə) (Houthalen), later ook de peulvrucht zelf  haaw (Castenray, ... ), hauwtje: hauwerke (Tungelroy), holster: holster (Oud-Winterslag), olstərs (Zepperen), hool: haol (Koersel), hool (Koersel, ... ), hōl (Heusden, ... ), hōlə (Lummen, ... ), hoos: hoos (Beringen), hōs (Beringen, ... ), hōs (mv. hōzə) (Lummen), kever: kievere (Ubachsberg, ... ), kèveren (Stein), kèère (Munstergeleen), kno: knoͅ (Eupen), ko: ko (Genk), krombek: S. en C.V. id., W.N.T. krombek, 40.  krò.mbék (Zonhoven), leusj: löüsche (Eupen), lø̄š (Montzen), leut: leut (Bleijerheide, ... ), leute (Bleijerheide, ... ), leuten (Brunssum, ... ), leutte (Oirsbeek), leuəte (Hoensbroek), luit (Heer, ... ), luite (Borgharen, ... ), luiten (Sint-Pieter), läöt (Mheer), lèùt (Guttecoven), lèùte (Noorbeek, ... ), löit (Maastricht), löt (Lontzen), löte (Margraten), lööt (Banholt, ... ), lööte (Mheer, ... ), lø̄te (Ten-Esschen/Weustenrade), lø͂ͅt (Montzen), "luite fluite" = peulvruchten veroorzaken winden  luit (Maastricht), Nb. (lange eu). mv.; verkl.w.: leute; leutje  leut (Heerlen), peul: paol (Koersel), paole (Geulle), paoəl (Hoepertingen), pāl (Lanaken, ... ), pel (Achel, ... ), peul (Genk, ... ), peule (Heerlen, ... ), peulen (Venray), piel (Bree), po.l (Beverlo), po.lə (Stokrooie), poal (Groot-Gelmen, ... ), poale (Sint-Pieter), polle (Montfort), pool (Beverlo, ... ), poole (Beverlo), pouwel (Montenaken), pōlən (Beringen), pōͅl (Veldwezelt), pōͅlen (Bree), pōͅlə (Sint-Geertruid, ... ), poͅu̯lə (Herk-de-Stad), puəl (Alken), puələ (Hoepertingen), pèl (Hasselt), péúl (Lanaken), pøi̯l (Lanaken), pøl* (Lommel), pøu̯əl (Groot-Gelmen), pø̄əl (Hasselt), pɛlə (Sint-Truiden), peultje: peultjes (Venlo), rand: rank (sleept.) (Echt/Gebroek), schaal: chaal (Dilsen, ... ), chaalle (Maasniel), chaol (Tongeren), schaail (Hechtel), schaal (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), schaale (Leuken), schale (Blerick, ... ), schalen (Diepenbeek, ... ), schaol (Hasselt, ... ), schaole (Wolder/Oud-Vroenhoven), schaowel (Lommel), schaowəl (Achel), scha͂ol (Achel), scheul (Kerkom), scheull (Jeuk), schoal (Hamont, ... ), schoil (Hoeselt), schooal (Wellen), schooil (Engelmanshoven), schoul (Zichen-Zussen-Bolder), schoâl (Hoepertingen), schoəl (Beverst), sjaa.le (Panningen), sjaal (Baarlo, ... ), sjaale (Dieteren, ... ), sjaalen (Stein), sjale (Buchten, ... ), sjalen (Lutterade, ... ), sjālə (Einighausen, ... ), sja͂ol (Millen), sjoal (Bilzen, ... ), sjole (Beverst), sjââle (Swalmen), skoələ (Heks), skuəl (Mechelen-Bovelingen, ... ), skuələ (Heers), sxa:lən (Kaulille), sxā.lə (Wijchmaal), sxāl (Kerkhoven, ... ), sxēͅl (Neerpelt), sxoəl (Overpelt), sxōl (Jeuk), sxōəl (Aalst-bij-St.-Truiden), sxōͅ.əl (Sint-Huibrechts-Lille), sxōͅl (Helchteren, ... ), sxōͅlən (Houthalen), sxōͅəl (Achel, ... ), sxoͅlə (Mal), sxoͅu̯lə (Borgloon), sxoͅəl (Neerpelt, ... ), sxu.əl (Kuttekoven), sxuøͅl (Groot-Gelmen), sxuəl (Berlingen, ... ), sxūəl (Borgloon, ... ), ša.l (Gruitrode, ... ), ša:l (Stokkem), šaal (Maaseik), šal (Dilsen, ... ), šā:l (Moresnet), šāl (As, ... ), šālə (Opgrimbie, ... ), šolə (Vliermaal), šoəl (Heesveld-Eik), šōi̯l (Henis), šōͅ.l (Beverst, ... ), šōͅ.lə (Munsterbilzen), šōͅl (Berg, ... ), šōͅəl (Diepenbeek, ... ), šōͅələ (Riksingen), šoͅ.lə (Beverst), šuəl (Vechmaal), šèl (Dilsen), šøͅlə (Tongeren), schaalerwt: schelért (Castenray, ... ), mv.  schaalerte (Altweert, ... ), schei: scheije (Kerkrade), scheitje: scheilkes (Maaseik), schel: (bone) schel (Venray), schel (Sint-Truiden, ... ), schil (Heerlen), sjel (Roosteren, ... ), sjèlle (Oirsbeek), sxel (Eksel), šɛl (Uikhoven), šɛlə (Mal), schilver: šeͅ.lvərə (Herderen), schulp: schelp (Sint-Truiden), schulp (Tessenderlo), schulpe (Sint-Truiden), schulpən (Sint-Truiden), schəlp (Rijkel), sjəlp (Oud-Waterschei), skulp (Kortijs), skø͂ͅləp (Jeuk, ... ), sxøͅ.ləp (Ordingen), sxøͅləp (Bevingen, ... ), sxøͅləpə (Gingelom), sxəlp (Nieuwerkerken, ... ), šøͅləp (Halen, ... ), sloos: sloos (Genk), slō.s (Genk), slōs (Zutendaal), slōͅs (Zutendaal, ... ), slooster: sloe-ester (Sint-Lambrechts-Herk), sloester (Alken, ... ), slouster (Genk), sluster (Zolder), sluu̯stərs (Kortessem), slø͂ͅstər (Zonhoven), sluim: slēͅmə (Herk-de-Stad), stei: stei (Boekend) [Goossens 1a (1955)] [Goossens 1b (1960)] [Goossens 1c (1955b)] [Goossens 2c (1963)] [N Q (1966)] [SGV (1914)] [ZND 40 (1942)] [ZND m] [ZND m] [ZND m]bonenbast || bonenschil || een soort van peulen en van snijbonen, zo geheten naar de gebogen vorm van de dop || hauwtje, peul van kruisbloemen || Hoe noemt u: de zaaddoos van de erwt als deze hard geworden is (peul, pool) [N 71 (1975)] || peul || peul, droge — || peul, groene — || peul, hauw || peul, schil || peulen || peulen (ww) || peulschil || rand ve peul || schede ve peulvrucht I-7
peul, dop van erwt erwtenbast: ɛrtənba͂st (Castenray, ... ) erwtenschil III-2-3
peulen, doppen (ww.) bolsteren: bausteren (Maaseik), doppen: doppe (Gennep, ... ), duppen (Leunen), döppe (Blerick, ... ), döppen (Ottersum), hozen: hoozen (Beringen), keveren: keevere (Altweert, ... ), keeveren (Lutterade), kevere (Blerick, ... ), keveren (Obbicht, ... ), keverre (Munstergeleen), kievere (Jabeek, ... ), kieveren (Brunssum), kiewvere (Schinveld), kieəveren (Nuth/Aalbeek), kèveren (Stein), ideosyncr. keeveren = doperwt doppen  keeveren (Sittard), klaar maken: klaor make (Boekend), leuten: laöte (Mheer), leute (Brunssum, ... ), leuten (Mesch), leuəte (Hoensbroek), leu’te (Bleijerheide, ... ), luite (Echt/Gebroek, ... ), lèùte (Noorbeek, ... ), löte (Lontzen, ... ), lötə (Gulpen, ... ), lööte (Mheer), lø̄.tə (Moresnet), lüete (Bleijerheide, ... ), ideosyncr. additie bij vraag 130: (de jonge erwten) uit de dop hàlen  läöte (Eijsden), te lezen als löte? (JK)  lötə (Gulpen), ontsloosteren: ontslusteren (Heusden), peulen: paelen (Houthalen), paoelen (Geulle), paole (Bunde), paolen (Hamont, ... ), paolə (Borgharen, ... ), paule (Sint-Truiden, ... ), pauwele (Bilzen), pālə (Zonhoven), pelle (Gruitrode, ... ), pellen (Achel, ... ), peoljn (Tessenderlo), peule (Hasselt, ... ), peulen (Achel, ... ), peuələ (Sint-Truiden), pēlən (Bree), pĕlə (Hasselt), peͅlə (Riemst), po-allen (Groot-Gelmen), po.lə (Beverlo), po.lən (Overpelt), poale (Heer), poalle (Kermt), poejlen (Wintershoven), poewele (Montenaken, ... ), poeͅlə (Hoeselt), poi̯ulə (Loksbergen), pole (Beverst, ... ), polen (Beverst, ... ), polle (Eisden), poole (Oud-Winterslag), poolen (Heusden, ... ), pooələ (Genk, ... ), poule (Ulbeek), poulə (Sint-Truiden), poweͅlə (Membruggen), powələ (Lommel), powələn (Lommel), poâle (Hoepertingen), poəln (Zonhoven), poələ (Beverst, ... ), poələn (Hamont, ... ), pō.lə (Paal), pōi̯lə (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), pōlen (Eksel), pōlə (Beringen, ... ), pōlən (Achel, ... ), pōələ (Berbroek, ... ), pōͅle (Mettekoven), pōͅlə (As, ... ), pōͅlən (Eigenbilzen, ... ), pōͅu̯lə (Wolder/Oud-Vroenhoven), pŏlen (Meeuwen), poͅ.lə (Bevingen), poͅi̯llen (Diepenbeek), poͅle (Beverst), poͅllən (Kerniel), poͅui̯lə (Binderveld, ... ), poͅulə (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), poͅu̯ələ (Veulen), puille (Sint-Truiden), puolə (Horpmaal, ... ), puoͅi̯lə (Tongeren), puoͅlə (Berg, ... ), puoͅələ (Houthalen), puu̯oͅlən (Rukkelingen-Loon), puøͅ.lə (Jesseren), puəjlə (Mal), puələ (Alken, ... ), puələn (Godschei), pūlə (Borgloon, ... ), pūolə (Grote-Spouwen), pu̯ōlə (Riksingen), pu̯øͅlə (Riksingen), pweͅlə (Martenslinde), pwoalə (Heesveld-Eik), pwoele (Waltwilder), pwoelen (Hoeselt), pwolə (Nerem), pwøͅ.lə (Sluizen), pyøͅlə (Val-Meer), pølən (Hamont), pø̄lə (Beverlo), pø̄ələ (Hasselt), pø͂ͅlə (Hasselt), pøͅylə (Melveren), pəllə (Oud-Waterschei), pələ (Gutshoven, ... ), pɛllen (Lanaken), pɛlən (Neerpelt), schalen: sxālən (Grote-Brogel), sxoͅu̯lə (Borgloon), sxoͅələ (Beringen), sxuələ (Kerniel), šōͅlə (Val-Meer), šø̄lə (Mal), sloosteren: sluu̯.stərə (Kortessem), uitdoen: oe.tdoo.n (Panningen), oe.tdoon (Helden/Everlo), oeddoen (Neerpelt), oetdaon (As), oetdoen (Lanklaar), oetdoon (Baarlo, ... ), oetdōn (Opoeteren), oeətdoon (Neeroeteren), outdōn (Maaseik), oêtdoon (Neer), ō.dō.n (Rotem), ōͅutdōən (Bree), u.dō.n (Bocholt, ... ), u.tdo.n (Kaulille), udou̯n (Kinrooi), udō.n (Maaseik), uetdoan (Kaulille), uitdoon (Bree, ... ), ui̯.dō.n (Opglabbeek), utdō.n (Rotem), utdūn (Eisden), utjdoe (Meijel), uutdoon (Bree, ... ), uətdon (Dilsen), ū.dō.n (Eisden, ... ), ū.dō.nə (Molenbeersel), ū.dū.n (Stokkem), ū.i̯dō.n (Beek (bij Bree), ... ), ūdō.n (Dilsen), ūtdōn (Lozen, ... ), ūtūn (Stokkem), y.do.n (Gruitrode), ydōn (Opglabbeek), ytdōn (Opglabbeek), ytdoͅn (Neerglabbeek), uitdoppen: oetdöppe (Hout-Blerick), uitkeveren: oetkèèvere (Klimmen), outkeveren (Herten (bij Roermond)), u.tkeɛvorə (Stokkem), uitpellen: utpələn (Neerpelt), zuiver maken: zuvər make (Maastricht) [Goossens 1b (1960)] [Goossens 1c (1955b)] [Goossens 2c (1963)] [N Q (1966)] [SGV (1914)] [ZND 40 (1942)] [ZND 40 (1942)] [ZND B2 (1940sq)] [ZND m] [ZND m]De jonge erwten die uit de dop gehaald moeten worden; doperwt (poolerwt, dopper, doperwt, pelerwt). [N 82 (1981)] || doppen [N 82 (1981)] || doppen (ww) || doppen v erwten || peulvruchten doppen || uitdoen v erwten, doppen || van bolster ontdoen I-7
peulerwten bet de schaal: beͅdəsxōəl (Borgloon), beͅdəsxuəl (Horpmaal, ... ), beͅdəšōͅl (Jesseren), bet de schulp: beͅdə sxøͅləp (Duras), beͅdəsxøͅləp (Buvingen), bet schalen: beͅsxuələ (Gutshoven), breekerwten: brē.kēͅ.rtən (Neerpelt), brēkeͅrtə (Velm), brīəkēͅ.rtə (Ordingen), brekers: brēkərs (Brustem), dolserwten: doͅlzēͅətə (Sint-Lambrechts-Herk), erwten: eats (Vaals), erret (Venlo), èrte (Hoeselt), Veldeke 1979, nr. 1  de ert (Venray), erwten bet de schaal: ē.rtə beͅdəsxuəl (Sint-Pieter), erwten bet dolzen: ēͅ.tə beͅd oͅlzə (Stevoort), erwten met de schaal: ā.rtəmeͅtəšōͅəl (Koninksem), erten met de sjaal (Neerharen), eͅrtə meͅtəšāl (Ophoven), eigen spellingsysteem  ert mit de sjaal (Maastricht), erwten met de schalen: eͅrtə meͅtəšālə (Dilsen, ... ), erwten voor met de schalen te eten: ē.rtə vərmeͅdəšōͅəl tēͅ.tə (Rutten), gedroogde erwten: WLD  gedrĕŭgde ĕrte (Schimmert), groenerwten: gryneͅrtə (Jeuk), hauwen: Bree Wb.  hauwe (Bree), kikkelerwten: kiə.kəlēͅ.rtə (Heers), kikkererwten: kieͅ.kəreͅ.rtə (Bommershoven), kieͅkərēͅ.rtə (Hoepertingen, ... ), leuten: leut (Simpelveld), leutenerwten: lø̄.teͅ.ats v. (Eys), mange-tout (fr.): aantekening Goossens: "mange-bons  māštu (Vorsen), met de schaal: meͅ.təšōͅəl (Rijkhoven), meͅtəsxōəl (Aalst-bij-St.-Truiden), meͅtəšāl (Bocholt, ... ), meͅtəšōͅl (Hoeselt), meͅtəšōͅəl (Riemst, ... ), mətə šōͅl (Mopertingen), met de schaal te eten: meͅtə sxuələn teətə (Ulbeek), met schaal: metšōͅl (Sluizen), meͅtšā.l (Tongerlo), peulen: peul (Doenrade, ... ), peule (Amby, ... ), peulen (Gulpen, ... ), peulle (Eys), peulən (Maastricht), peūle (Roermond), poöle (Kortessem), pul (Roermond), péúlə (Meijel), p‧ø̄l v. (Ingber), + WLD  peule (Klimmen), eigen spellingsysteem  peul (Meerlo), peule (Schinnen), peulen (Meijel), Endepols  peule (Maastricht, ... ), ideosyncr.  peul (Oirsbeek), peule (Kerkrade, ... ), LDB  peulen (Roermond), oude spellingsysteem  peulle (Meijel), Veldeke  peule (Klimmen, ... ), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones eu = lang  peule (Gulpen), Veldeke aangepast  peul (Tienray), Veldens dialekt  peule (Velden), WBD / WLD  peulə (Beesel, ... ), WBD-WLD  peul (Roermond), WBD/WLD  peul (Kapel-in-t-Zand, ... ), peullə (Grevenbicht/Papenhoven), WBD\\WLD  peul (Amstenrade), WLD  peul (Born, ... ), peule (Geverik/Kelmond, ... ), peulu (Brunssum), peulə (Doenrade, ... ), peúlle (Kesseleik), pêûle (Itteren), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  peul (Haelen), peulerwten: paolèèrt (Lanaken), peulerte (Jeuk, ... ), peulerwt (Ospel), pōlɛrtə (Stokrooie), pōəlēͅrt* (Hamont), pōəlɛrət (Zonhoven), pualɛ̄rtə (Diepenbeek), pø̄lēͅ.rtən (Hamont), ideosyncr.  peulerwte (Sittard), Venlo e.o.  peulerte (Maasbree), WBD/WLD  peulert (Kapel-in-t-Zand, ... ), WLD  peulert (Schinnen), ± WLD  peelerte (Vlijtingen), peulerwtjes: paolerretsjes (Maastricht, ... ), paolèrretsjes (Maastricht), peultjes: ideosyncr.  peultjes (Hoensbroek, ... ), NCDN  peultjö (Stevensweert), WLD  peultjəs (Grathem, ... ), peultsjəs (Maastricht), rijserwten: rēēserte (Boekend), Helden  rīēseèrətə (Meijel), Meijel  reesèèrətə (Meijel), schaalerwten: chaalerte (Dilsen), schaoəlerten (Eksel), schèlé.rt (Gennep, ... ), sjaal-erte (Herten (bij Roermond)), sxālēͅ.rtə (Kaulille), sxālēͅ.rtən (Peer), sxoəleͅ.rtə (Boekhout), sxōͅleͅ.rtə (Helchteren), sxuəlēͅ.rtə (Horpmaal), sxuəleͅ.rtə (Voort), šāleͅ.rtə (Kinrooi, ... ), šāleͅrtə (Boorsem, ... ), šōͅlēͅ.rtə (Herderen, ... ), šōͅleͅ.rtə (Berg, ... ), šōͅəlēͅ.rtə (Wintershoven), šōͅəlēͅ.ərtə (Vliermaal), šōͅəleͅ.rtə (Sint-Huibrechts-Hern), eigen fon. aanduidingen  sjaalerte (Ell), ideosyncr.  schjaalerwt (Sittard), Nijmeegs (WBD)  sjaalèèrt (Meijel), ± WLD  schaalerret (Weert), schulperwten: skøͅləpeͅrtə (Montenaken), sxøͅləpeͅrtə (Binderveld, ... ), sloorerwten: slūrēͅ.rtə (Broekom), sluimererwten: slēͅ.məreͅrtə (Heusden), slēͅ.məreͅtə (Koersel), slēͅ.mərmēͅ.tə (Berbroek, ... ), slēͅmərmeͅrt (Lummen), slø͂ͅ.mərmēͅ.rtə (Kozen, ... ), slø͂ͅmərmeͅtə (Herk-de-Stad), slø͂ͅymərmeͅ.tə (Donk (bij Herk-de-Stad)), sluimerwten: slai̯meͅtə (Paal), slēͅ.meͅtə (Linkhout), slēͅmeͅ.rtə (Stokrooie), slēͅmeͅtə (Beverlo, ... ), slēͅəmeͅtə (Halen), sleͅi̯.meͅtə (Beringen), sleͅi̯meͅtə (Heppen), slōͅmeͅtə (Kwaadmechelen), slōͅəmeͅtə (Tessenderlo), slø͂ͅmeͅtə (Oostham), IPA, omgesp.  slɛmɛt* (Kwaadmechelen), sokkererwten: soekerérte (Noorbeek, ... ), sokkerert (Reuver), sokərēͅ.rtə (Ellikom, ... ), sokərēͅ.rtən (Kleine-Brogel), sokərēͅ.tə (Wellen), sokərēͅrt (Hechtel, ... ), sokərēͅrtə (Eisden), sokərēͅətə (Wimmertingen), sokəreͅ.rtə (Beek (bij Bree), ... ), sokəreͅrtə (Henis, ... ), sokəreͅrətə (Zolder), sôkkerert (Swalmen), eigen spellingsysteem  soekererwt (Merkelbeek), WBD/WLD  soèkererwt (Stein), sōēkərert (Opglabbeek), sŏĕkərèèrt (Heerlen), WBD/WLD ó even gesloten als oo  sókkerērt (As), WLD  soekererwt (Schaesberg), soekerets (Vijlen), sokkerert (Maasbree), sokkererwtjes: sokərēͅ.tšəs (Godschei), WLD  sokker ertsjes (Maastricht), sokkər èrtsjəs (Maastricht), suikererwten: sui̯kərēͅ.rtə (Vlijtingen), sukkerèrt (Eigenbilzen), sukərartə (Hees), sukərēͅ.rtə (Zichen-Zussen-Bolder), sukərēͅ.ərtə (Guigoven), sukərēͅrt (Kortessem), sukəreͅ.rtə (Gors-Opleeuw), søͅykəreͅtə (Kerkhoven), WLD  suikererwten (Zonhoven, ... ), sŭŭkerèèrt (Gennep), voor bet de schaal te eten: vørbeͅdəskoəltēətə (Heks), vərbeͅdəšōͅl tieͅ.tə (Vliermaal), vərbeͅdəšōͅəl tieͅ.tə (Vliermaalroot), vərbeͅdəšōͅəltieͅ.tə (Overrepen), voor groen te eten: və.rgry(3)̄.ntieͅ.tən (Rukkelingen-Loon), vər grø̄n t ē.tə (Opgrimbie), vərgryntiətə (Zolder), voor met de schaal te eten: vərmeͅtəšōͅltēͅ.tə (Millen), vərmeͅtəšōͅltēͅtə (Nerem), zonder rand: zoͅ.nəreͅn (Vliermaalroot), zoͅnəreͅŋ (Stevoort) [Goossens 1b (1960)] [N P (1966)]De peulerwt; soort van erwt waarbij de hele vrucht gegeten wordt, ook de schil (sluimerwt, hauw(ke), peul, suikererwt, blie-erwt). [N 82 (1981)] || Hoe noemt u de volgende peulgewassen: peulerwten (de hele vrucht, ook de schil wordt in groene toestand gebruikt) [N 71 (1975)] || peulerwt || peulerwtjes I-7
peultjes schaalerwten: sjaalerrete (Tungelroy) I-7
peulvruchten afhalen afdoen: afdūn (Sint-Truiden), avdu‧n (Aalst-bij-St.-Truiden), ā:fdōēn (Diepenbeek), vermoedelijk werkwoord  aafdoen (Ospel), afdraden: afdruihje (Meijel), afhalen: aafhaole (Blerick), afhoͅlən (Sint-Huibrechts-Lille), aflezen: werkwoord  afleeze (Nederweert), afranken: aafrenge (Montfort), afrangen (Oostham), vermoedelijk werkwoord  afrehnden (Meijel), afrapen: afrapen (Halen), afstropen: āfstrø̄pə (s-Gravenvoeren), aftrekken: aaftrekke  ōͅftrɛkə (Zepperen), bonen afhalen: baònen aafhoale (Herten (bij Roermond)), boaine aafhoale (Grevenbicht/Papenhoven), boane aafhoale (Posterholt), boene aafhoale (Amby), boene aafhole (Eijsden), boenen aafhoole (Sint-Pieter), boeëne afhoale (Afferden, ... ), boēne aafhoale (Blerick), boine aafhaole (Echt/Gebroek), boine aafhoale (Munstergeleen), boine aafhole (Puth), boine aafhōlen (Berg-en-Terblijt), boine afhaije (Horn), boinen aafhalen (Weert), boo.ine aafhale (Merselo, ... ), booene aafhoale (Susteren), boone aafhaole (Mheer), boone aafhaolen (Reuver), boone afhoale (Sint-Odiliënberg), boonen aafhoale (Bingelrade), boonen aafhoalen (Oirsbeek), boënen aafhale (Panningen), boòne aafhoale (Thorn), bōēne afhoale (Griendtsveen, ... ), bŏĕne aafhoale (Belfeld), bŏŏene aafhale (Leunen, ... ), bŏŏine afhale (Meerlo, ... ), bôanen aafhoale (Stevensweert), böinen aafhoale (Dieteren), (Fransche o in: mon)?  bonne aafhole (Epen), bonen aftrekken: bōēne aaftrikke (Eys), bonen halen: bone hoale (Einighausen), bonen keveren: boone keēvere (Sittard), bŏŏne kie-e vere (Vijlen), (Uit de peul doen).  boone kevere (Guttecoven), bonen liezen: boane leze (Thorn), boeane leze (Hunsel), boeanne leeze (Nederweert), boeëne leeze (Tungelroy), dunne sliertje aan de buitenkant van de schaal dat verwijderd wordt  boṇnə leezə (Nederweert), bonen loten: boine luite (Heek), bŏne leute (Mechelen), bonen leuten?  boene luite (Borgharen), bonen peulen: boene paole (Borgharen), bonen pezen: boe e ne pêze (Lottum, ... ), boene paeze (Venlo), boene pêze (Kessel), boeën pêze (Helden/Everlo), boeəne pêze (Horst, ... ), boine pêze (Beesel), booane pêze (Blitterswijck), boäne peze (Grubbenvorst, ... ), boëne paeze (Tegelen, ... ), bōëne paeze (Reuver), (boven de eerste e van pêze hoort nog een lichtend streepje, kan helaas niet gemaakt worden).  boëne pêze (Venlo), Het is juister om pêse te typen/schrijven.  bōēne päse (Steyl), bōēne pêse (Steyl), vême minder  booane pêze (Blitterswijck), bonen pitsen: de peultjes afdoen  boene pietse (Eijsden), bonen plukken: bonen plükke (Herten (bij Roermond)), boone plúkke (Guttecoven), boune plukken (Oirlo, ... ), bōōne plökke (Asenray/Maalbroek), bonen ranken: baone renge (Obbicht), boane renge (Thorn), boane rengen (Stein), boawne rénge (Susteren), boeane renge (Mheer, ... ), boene renge (Brunssum, ... ), boene rĕnge (Heer, ... ), boene ränge (Kerkrade), boene rènge (Eijsden), boeëne renge (Castenray, ... ), boeëne ränge (Spekholzerheide), boine renge (Klimmen, ... ), boine ringe (Obbicht), bonne renge (Rimburg), booane renge (Lutterade), booene renge (Doenrade, ... ), boon rĕnge (Gennep, ... ), boone renge (Montfort, ... ), boonə rengə (Swalmen), boàne renge (Valkenburg), boéne ränge (Heerlen), bōane ränge(n) (Schinveld), bōēëne renge (Hoensbroek), bŏĕene renge (Brunssum), bŏĕne renge (Heythuysen, ... ), boͅnə raŋə (Lommel), bâône renge (Meerssen), (Renge).  boine range (Schimmert), bonen stropen: boeane streupe (Heel), bonə štrø͂ͅpə (Gulpen), boone struipe (Genooi/Ohé, ... ), bonen vamen: boeëne vaeme (Castenray, ... ), boēwne vême (Well, ... ), booane vême (Blitterswijck), boone vême (Wellerlooi, ... ), bŏĕne vème (Heythuysen), vême minder  booane vême (Blitterswijck), bonen zomen: booune zuujme (Venray, ... ), de ranken afdoen: də ránk ávdun (Beverlo), vermoedelijk werkwoord  de ring afdoen (Beringen), de ranken erafdoen: də raɛn era.f do:n (Kaulille), de ranken van de bonen afdoen: de reng van de boenen afdoen (Zonhoven), de vamen afdoen: de vêm van de bôon trekke.  de vêm afdoon (Beegden), draden afdoen: dryje oͅəfdyn (Hoepertingen), draden trekken: druij trekke (Wolder/Oud-Vroenhoven), drader aftrekken: draojer aoftrèkke (Maastricht), erwten peulen: erte powelen (Lommel), erten polen (Lommel), erwten pezen: erte paeze (Baarlo, ... ), erwten plukken: erwte plukken (Beringen), ɛrtə plökə (Herk-de-Stad), erwten ranken: erte renge (Heythuysen, ... ), erte ränge (Kerkrade), êrte renge (Klimmen), erwten vamen: erte vème (Heythuysen), leuten: leute (Welkenraedt), liezen: le:zü (Rotem), leeze (Leuken, ... ), leze (Ittervoort), lēēze (Weert), lézen (Stramproy), afgeleid van lees + lies of vlies werkwoord  leze (Ell), peulen: paole (Maastricht), po.lü (Sint-Truiden), po:lə (Beringen), poi̯lə (Halen), powelə (Zonhoven), pōlə (Genk), pōͅ:lə (Opgrimbie), poͅulə (Borgloon), pwöle (s-Herenelderen), pòln (As), pølə (Bommershoven), errete paole  paole (Maastricht), pezen: paeze (Blerick, ... ), pee-ze (Nunhem), peeze (Haelen), peize (Swalmen, ... ), peäze (Hout-Blerick), pijze (Neer), päze (Venlo), pèze (Helden/Everlo), pèèze (Boekend, ... ), pééze (Panningen), pêze (Meterik, ... ), plekken: plêkə (Kermt), plukken: plekə (Heesveld-Eik), plukke (Wolder/Oud-Vroenhoven, ... ), pløͅkə (Rekem), plükke (Wellen), pləkkə (Uikhoven), plɛkü (Stokrooie), ranken: randen (Wijchmaal), ranə (Lommel), raŋə (Gennep, ... ), rānən (Peer), renge (Buchten, ... ), rengen (Amby, ... ), reŋə (Maastricht), reəŋə (Mechelen-aan-de-Maas), reͅi̯ŋə (Rotem), ringe (Waubach), ringen (Sint-Truiden), ránkə (Beverlo), rènge (Einighausen, ... ), rèngen (Milsbeek, ... ), rénge (Maasniel), rênən (Sint-Huibrechts-Lille), rɛŋə (Maastricht, ... ), van draden of vezels ontdoen  rénge (Sittard), ranken afdoen: reng afdoan (Diepenbeek), rēͅŋ afdøͅn (Riksingen), reͅŋ avdūn (Paal), reͅŋ ōͅfdyn (Riksingen), rɛn avdoͅən (Lummen), ranken afdoen  reͅŋ o:fdon (Vliermaal), vermoedelijk werkwoord  rɛŋ afdü:n (Stokrooie), ranken aftrekken: reng āftrêkke (Borgharen), ranken derafdoen: reng d’roafdoën (Oost-Maarland), rijzen afdoen: de reve afdoen (Sint-Truiden), ra.və avdun (Nieuwerkerken), rɛ:sen afdun (Bevingen), schoonmaken: schoen make (Heusden), schoen maoke (Oost-Maarland), schui̯n mākə (Loksbergen), sjòòänmaken (Lutterade), sxōͅnmōͅkə (Gelinden), slirpen: slirpen (Diepenbeek), snoeien: snūīe (Meijel), strepen: striepə (Kermt), stropen: strēi̯pən (Opglabbeek), stri:əpən (Tessenderlo), stroͅj‧pə (Hoepertingen), struipe (Ophoven), struipen (Eisden), stryəpə (Hamont), niet zeker accent op de u  streùpe (Maaseik), toppen: tuppe (Tungelroy), uitdoen: oetdoen (Lanklaar), oetdoon (Baarlo), uitpeulen: oetpoolen (Eksel), vamen: fɛ̄mə (Eupen), vaeme (Castenray, ... ), vemen (Venray), vēme (Mechelen), vēͅmə (Welkenraedt), vēͅmən (Bilzen), väme (Gulpen, ... ), vämə (Montzen), väëme (Bleijerheide), vèjme (Mechelen), vème (Montzen, ... ), vêêmen (Leunen), vɛ:mə (Uikhoven), v‧ēͅme (Gulpen), De boeëne veë¯me  veë’me (Bleijerheide, ... ), vamen afdoen: vème avdoen (Beverst), vèèm oafdoen (Bilzen), vɛ:mə oͅ.vdu.n (Beverst), vamen aftrekken: və:m oftrekkə (Mal), vamen van de bonen doen: vøͅm van de bōnə dun (Riemst), vezen: vēͅzə (As, ... ), vɛ.zü (Gruitrode), vɛIsə (Opglabbeek), peulvruchten (inz. bonen) ontdoen van de zijdraad  vèze (As, ... ), zuivermaken: zi:vür moͅ:kü (Diepenbeek) (van bonen) de draden verwijderen || afhalen || afhalen van bonen || afhalen van bonen etc. || afhalen, peulvruchten van de draden ontdoen || bonen (van de draad halen) || bonen afhalen [ZND 01 (1922)] || bonen ontdoen van de draad || bonen ontdoen van randdraden, ranken || bonen stropen, afhalen [ZND 01u (1924)] || bonen van de draad ontdoen || boonen afhalen [SGV (1914)] || boontjes afhalen || de draden of randen van peulvruchten [N Q (1966)], [N Q (1966)] || de vezeldraad van een peulvrucht verwijderen || erwten of bonen afhalen, van draden ontdoen [N Q (1966)] || erwten van schaal ontdoen [ZND 40 (1942)] || Hoe noemt u: draad of vezel aan de peul van erwten en bonen (vlies) [N 71 (1975)] || peulen || peulvruchten ontdoen van ranken,ranken || peulvruchten van ranken ontdoen || renge || vezen III-2-3
peulvruchten doppen bonen doppen: boene doppe (Kerkrade), boëne doppe (Tegelen), bônen duppen (Leunen), bonen keveren: boane kevere (Schimmert), boene kièvĕre (Oirsbeek), bonen leuten: boane luite (Schimmert), boewne löte (Margraten), boeëne leute (Spekholzerheide), boeëne luite (Klimmen), boēne luite (Wijlre), boĕĕne leute (Brunssum), bōēëne lēūëte (Hoensbroek), vermoedelijk werkwoord  boene leute (Ubachsberg), bonen peulen: bo:nə puoͅlə (Tongeren), boene paole (Wolder/Oud-Vroenhoven), boune pole (Beverst), bōēëne peuele (Hasselt), bone pole  bo:nə poͅlə (Beverst), vermoedelijk werkwoord  bonə poͅ:lə (Riemst), bonen uitdoen: boane oetdoon (Stein), boaone oetdoon (Weert), boeëne oetdoon (Tungelroy), boënen oetdoon (Tegelen), bŏĕane oetdoon (Heythuysen), būənə ut˂dou̯n (Kinrooi), boontjes zuivermaken: buunsjes zuver make (Maastricht), doppen: doppe (Gennep, ... ), döppe (Blerick, ... ), döppen (Milsbeek, ... ), døͅpə (Blitterswijck, ... ), As de erte gón doppe wert t tied um te döppe  döppe (Castenray, ... ), erwten doppen: erte doppe (Kerkrade, ... ), erwten keveren: erte kevere (Schimmert), erte kièvĕre (Oirsbeek), erte kiëvere (Brunssum), érte kévere (Susteren), ie als beat  erte kìèvere (Oirsbeek), vermoedelijk werkwoord  erwte kievere (Ubachsberg), erwten klaarmaken: erte klaor make (Boekend), erwten leuten: eeëtse leute (Spekholzerheide), errete löte (Montzen), erte lēūëte (Hoensbroek), erte luite (Houthem, ... ), erte löte (Margraten), êrte luite (Klimmen), erwten peulen: erte paole (Wolder/Oud-Vroenhoven), èrte paole (Eijsden), ɛrte pōͅlə (Uikhoven), ɛrtü poͅ.lü (Bevingen), ɛrtü poͅlü (Stokrooie), ɛrtə poͅulə (Herk-de-Stad), ɛrtə puoͅlə (Tongeren), ɛrtə pələ (Uikhoven), ɛrtən pələ (Uikhoven), erwten peulen  eͅtə pōlən (Beringen), erwten schalen: ɛrtə sxoələ (Beringen), erwten uitdoen: errete ōētdoon (Helden/Everlo), erte oetdoon (Heythuysen, ... ), erwte oetdoen (Venlo), erwte oetdoon (Baarlo), eͅrtə utdōn (Lozen), ɛrtə ut˂dou̯n (Kinrooi), ɛrtən u.tdo:n (Kaulille), vermoedelijk werkwoord  erte oetdoon (Sittard), erwte oetdoon (Nunhem), erwtjes zuivermaken: erretjes zuver make (Maastricht), keveren: keevere (Dieteren, ... ), kevere (Blerick, ... ), keveren (Obbicht, ... ), keverre (Munstergeleen), kēēveren (Lutterade), kēēvĕrĕ (Einighausen), kievere (Ten-Esschen/Weustenrade, ... ), kieveren (Brunssum), kieèvere (Nuth/Aalbeek), kieëvere (Bleijerheide), kiëvere (Kerkrade), kīēvere (Jabeek, ... ), kīēwvere (Schinveld), kèveren (Stein), kévere (Buchten), De boone en erte keevere: de bonen en erwten doppen  keevere (Sittard), Eëtse en boeëne kieë¯vere  kieë’vere (Bleijerheide, ... ), vermoedelijk werkwoord  kīēvere (Waubach), kèveren (Stein), kèvère (Munstergeleen), leuten: leute (Eys, ... ), lēūte (Mechelen), luete (Gronsveld), luite (Eckelrade, ... ), lèùte (Noorbeek, ... ), lö:te (Gulpen), löte (Gulpen), lööte (Mheer), lø͂ͅtə (Vaals), løͅu̯šə (Eupen), Eëtse en boeëne weëde jeleut  leu’te (Bleijerheide, ... ), pellen: pelle (Sittard), pɛlü (Sint-Truiden), peulen: paoelen (Geulle), paole (Borgharen, ... ), paôlen (Sint-Pieter), pēlə (Hasselt), po.lə (Beverlo), po:le (Houthem), poale (Diepenbeek, ... ), poalen (Sint-Pieter), poealen (Diepenbeek), poeële (Alken, ... ), poole (Beverlo), poule (Sint-Truiden), powələ (Lommel), poələ (Kortessem), pōlə (Lummen, ... ), pōlən (Eksel), pōͅlü (Diepenbeek), pōͅlən (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), po͂ͅlə (Neerharen), poͅu̯ələ (Veulen), puoͅələ (Houthalen), puülü (Zepperen), puəjlə (Mal), puələ (Heers, ... ), pu̯ōlə (Riksingen), pwoͅi̯lə (Tongeren), pwo’llë (Hoeselt), pwóalə (Heesveld-Eik), päule (Wolder/Oud-Vroenhoven), pølə (Gennep, ... ), pø̄lə (Beverlo), pø̄ələ (Sint-Truiden), pø͂ͅlə (Rekem), pələ (Nieuwerkerken), omhulsel van peulvruchten verwijderen  può’lë (Tongeren), pellen  puələ (Vliermaal), polen  pōlə (Paal), van erwten  può’lë (Tongeren), werkwoord  peule (Heerlen), plukken: plükke (Ospel), schalen: sxoͅulə (Borgloon), šeͅi̯lə (Mal), uitdoen: oet doon (Stramproy, ... ), oet-doon (Helden/Everlo), oetdoon (Echt/Gebroek, ... ), oetdoo‧n (Weert), oëtdoon (Blerick), ōēt-doon (Reuver), ōētdoon (Haelen), ōētdōō.n (Panningen), ōͅu̯tdōən (Bree), u.tdo:n (Rotem), u:tdo:n (Opglabbeek), utjdoe (Meijel), utjdoē (Meijel), ôêtdoon (Neer, ... ), uit de schil doen  oetdoon (Maasniel), uitdoen  oetdoon (Ell), uutdoon  y:do.n (Gruitrode), vermoedelijk werkwoord  oetdoon (Blerick), uitdoppen: oetdöppe (Hout-Blerick), uitkeveren: oetkèèvere (Klimmen), outkeveren (Herten (bij Roermond)), uitpeulen: utpoələn (Neerpelt) bonen doppen || bonen peulen || de peulen, de doppen van erwten of bonen [N Q (1966)] || doppen || doppen (o.a. erwten) || doppen, peulen (erwten of bonen uit de pel doen) [ZND B2 (1940sq)] || Erbsen, Bohnen enthüllen; erwten, bonen uit de schil halen || erwten doppen || erwten of bonen doppen, ontpeulen [N Q (1966)] || erwten of bonen peulen || het uitdoen(doppen) van erwten of ander peulvruchten || pellen (van erwten) || peulen || van de dop of de peul ontdoen III-2-3
peuzelen achelen: zuug dee kleine ins achele  achele (Maastricht), bikken: bikkə (Pey), der deugd van hebben: d⁄r déégd van hébbe (As), der van genieten: d⁄r van genēte (As), gaffelen: gaffele (Sittard), genieten: genēte (Gruitrode, ... ), gənietə (Swalmen), greuzelen: greuzele (Venlo), hartelijk eten: hèrtəlik eten (Kapel-in-t-Zand), het laten smaken: ət lötə smáákə (Maastricht), het zich laten smaken: ət zich laotə schmáákə (Horn), keuzen: kuze (Geleen), lekker oppeuzelen: lekker oppeuzele (Blerick), lekker peuzelen: lekker peuzele (Blerick, ... ), lekker smikkelen: lekker smikkele (Maasbree), lissen: lisjə (Sint-Geertruid), mauwelen: mauwele (Heerlen), met deugd eten: met déégd ééte (Opglabbeek), met smaak eten: mét smáák ééte (As), nammen: voor kinderen  nammə (Caberg), nemmə (Caberg), op zijn gemak eten: op ze gemáák ééte (Gruitrode), òp zə gəmààk eetə (Heugem), oppeuzelen: oppeuzələ (Susteren), òppeuzələ (Roermond), óppeuzele (Tienray), peuzelen: peuzele (Amby, ... ), peuzele(?) (Maastricht), peuzele(n) (Guttecoven), peuzelen (Born, ... ), peuzelə (Gennep, ... ), peuzjələ (Sweikhuizen), peuzullu (Itteren), peuzéle (Meijel), peuzöllö (Itteren), peuzəllə (Grevenbicht/Papenhoven), peuzələ (Beesel, ... ), peuzələn (Urmond), peu‧zələ (Montfort), pēūzələ (Heel), pĕŭzele (Gulpen), piêzele (Bree), piëzele (Bilzen), pīēzele (Opglabbeek), puezele (Klimmen), puizələ (Loksbergen), pussele (Eys), puuwzələ (Klimmen), puuzele (Eys, ... ), puzele (Kerkrade), puëzelə (Wijnandsrade), puüzele (Gronsveld), pūūsələ (Simpelveld), pūūzele (Weert), pūūzəllə (Simpelveld), pūūzələ (Heerlen, ... ), pūūəzələ (Brunssum), pèuzele (Sevenum, ... ), pêûzölö (Stevensweert), pø̄zələ (Kwaadmechelen), pûuzelə (Oirsbeek), p‧īəzələ (Neeroeteren), oa = swa in sir  päöezele (Gulpen), ook botjes afknagen  peuzələ (Caberg), peuzelen  peuzələ (Meijel), pitsen: pitse (Roermond), pluizen: pləzə (Loksbergen), proeven: preuvə (Pey), slokken: slökkə (Pey), smakelijk eten: sjmáákelək āētə (Kelpen), sjmèkkələk aete (Epen), smaakələk āētə (Kelpen), smauzen: smauze (Stramproy), smichelen: smichele (Stein), smikkelen: sjmikkele (Roermond), smikkele (Venray), smikkele(n) (Velden), smullen: sjmulle (Beek), sjmölle (Merkelbeek), smölle (Maastricht), smöllə (Maastricht), zich zijn gielis volhouwen: ziech zunne gielis vol houwe (Maastricht) langzaam en met smaak eten (pluizen, peuzelen) [N 80 (1980)] || met graagte eten || peuzelen; Hoe noemt U: Langzaam en met smaak eten (pluizen, peuzelen) [N 80 (1980)] III-2-3
pezen geelhaar: gē̜lhǭr (Roermond), hakkepezen: hakǝpēzǝ (Heythuysen), hakpezen: hakpęjzǝn (Diepenbeek), hokpēzǝn (Kerkrade), lissen: lesǝ (Wellen), pezen: pezen (Alken, ... ), piǝzǝ (Nuth), pjęjzǝ (Beverst), pēezǝ (Zepperen), pējzǝ (Riksingen), pēsǝn (Linkhout), pēzn (Lommel), pēzǝ (Berg / Terblijt, ... ), pē̜s (Kaulille), pē̜zǝ (Boekend, ... ), pęjs (Sint-Truiden), pęjzǝ (Heugem, ... ), pęjzǝn (Diepenbeek, ... ), pęzǝ (Mal, ... ), pęǝzǝ (Vliermaal), pī.zǝ (Weert), pɛjzǝ (Borgloon, ... ), pɛzǝ (Grazen), pɛǝsǝ (Opglabbeek), pɛ̄zǝ (Gruitrode, ... ), %%enkelvoud%%  pēs (Hoensbroek, ... ) [N 28, 63; Veldeke 15, 22; monogr.] II-1
pezen blootleggen de haak door de pees steken: dǝr hǭk dur dǝ pēs stęjkǝ (Hoensbroek), doorsteken: doorsteken (Beringen), dørstēkǝ (Ottersum), een koot in de poot maken: ǝ kūt indǝpōt mǭkǝ (Riksingen), grote spier vrijmaken: grōtǝ spīr vrajmǭkǝ (Tongeren), hak lossnijden: hak losšni-jǝ (Kerkrade), hakpezen lossnijden: hakpēzǝ losšniǝ (Gulpen), hakpezen oopsnijden: hakpēzǝ ǭpsnejǝ (Blerick), inkerven: enkɛrvǝn (Hoensbroek), lissen doorsnijden: lesǝ dǫwǝrsnējǝ (Wellen), opsnijden: obšni-jǝ (Kerkrade), oversnijden: ø̜jvǝrsnɛ (Grazen), pees uithalen: pēs uthǫǝlǝ (Neerpelt), pēs uthǭlǝ (Heythuysen), pēs ūthālǝ (Tungelroy), pezen aan de achterste poten opensnijden: pęjzǝ on dękstǝ pūjtǝn ǫpǝsnęj (Waasmont), pezen deruithalen: pēzǝ druthǭlǝ (Swalmen), pē̜zǝn dǝr ūthālǝ (Helden), pezen doorsnijden: d.wørsnęjǝ (Veldwezelt), pęjzǝ dǫwrsnē̜ (Nieuwerkerken), pezen insnijden: pēsǝ ensnejǝ (Maastricht), pēzǝ enšnī-jǝ (Mechelen), pezen losdoen: pɛ̄zǝ losdun (Riemst), pezen losmaken: pējzǝ losmākǝ (Zepperen), pēzǝ losmākǝ (Horst, ... ), pēzǝ losmākǝn (Neerpelt), pēzǝ lōsmākǝ (Panningen), pēzǝ lǫsmākǝ (Heerlen, ... ), pēzǝn lǫsmākǝn (Kaulille), pɛjzǝ lǫsmākǝ (Herk-de-Stad), pezen lossen: pɛ̄zǝ lǫsǝ (Rekem), pezen lossnijden: lǫsšni-jǝ (Herten), pēzǝ losšni-jǝ (Eijsden), pēzǝ losšniǝ (Bleijerheide, ... ), pɛesǝ lossnī-jǝ (Opglabbeek), pezen naar buiten halen: pɛ̄zǝ nǭ būtǝa hǭlǝ (Blerick), pezen oopensnijden: pēzǝ ōpǝsni-jǝ (Neeritter), pezen slippen: pē̜zǝ slepǝ (Gruitrode), pezen snijden: pęjzǝn snęjn (Sint-Truiden), pezen uithalen: piǝzǝ uthōǝlǝ (Nuth), pēzǝ øtjhālǝ (Meijel), pēzǝn ythālǝn (Leunen), pē̜zǝ ūthǭlǝ (Tegelen), pezen uitsnijden: pēzǝ ūtšniǝ (Berg / Terblijt), pęjzǝ ūtsni-jǝ (Heugem), pezen uittrekken: pęjzǝ ūttrɛkǝ (Heugem), pezen vrijmaken: pēsǝ vręjmākǝ (Terwinselen), steken: stēkǝ (Sint-Truiden), trekpezen villen: trɛkpēzǝ velǝ (Helchteren), vliezen losmaken: vlizǝ losmāʔǝ (Lommel) Men maakt een snede achter de achillespees, waardoor deze bloot komt te liggen. Door het door de snede ontstane gat steekt men meestal een balkje, vaak voorzien van inkepingen. waarin dan de pezen worden geschoven, zodat deze niet weg kunnen schuiven. Zo wordt voorkomen dat het dier "dichtklapt". [N 28, 62; monogr.] II-1