e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
plankmis barrevoets: berrevoots (Bocholt), brits: hè guujch brits (Bree), hè güjts brets (Bree), t is brits (Reppel), brouette (fr.): barawet (Val-Meer), barrewet (Jeuk), barwet (Mettekoven), berwet (Zichen-Zussen-Bolder), berwett (Herstappe), bruet (Veldwezelt), brəwet (Tongeren), hè goeit baroewet (Beverlo), t es berwèt (Millen), als men over de plank werpt op de errste kegel, zegt men:hij vleugt op den ieste; als men de plank raakt zodat de bol wegspringt voor de kegels, zegt men krant(moeilijk leesbaar), barrewet  barrewet (Beverlo), betekent in Luikerwaals kruiwagen  berewet (Zichen-Zussen-Bolder), Ich aa twie kirre berwèt gemokt.  berwèt (Sint-Truiden), ooi is zeer kort  hij gooit barrewet (Lommel), van franse brouette?  brəwet (Diepenbeek), erlangs: t is er langs (Hechtel), erneven: he goait er nève (Ellikom), erover: der over (Tessenderlo), der over (geworpen) (Tessenderlo), dr"ver (Mettekoven), dreuver (Sint-Truiden), eh hie ten der euver gesmeete (Montenaken), er euver gooien (Lummen), her éver (Stokrooie), hiejə het dreuver gesmette (Heers), hij hit er over gesmeeten (Achel), hij is ter over (Tessenderlo), hij werpt er over (Tessenderlo), hèj es ter euver (Zolder), is trøəvər (Heers), t es drəvər (Gutshoven), t is dreuver (Jeuk), tes dreuəvər (Gutshoven), treuver (Broekom), [sic] &gt; drie opgaven?  steen - plank - tjeuver (Voort), De speler moet de plank raken vóór een steen.  dr"yvər (Borgloon), wil zeggen zoveel als dat hij de kegels niet raakt, al werpt hij ze alle 9 omver  dreuver (Horpmaal), eruit: troe`t (Widooie), eerste letter moeilijk leesbaar: d of t  troet (Tongeren), grauw: graauw (Waasmont), grauwe, een ~ (zn.): [sic]  t is n graaiw (Jeuk), henk: henk (Leopoldsburg, ... ), heuk: das høk (Herk-de-Stad), hee schiet heuk (Stevoort), heuk (Alken, ... ), heuk gooie (Wellen), hij gooit heuk (Sint-Lambrechts-Herk), hije goid huik (Sint-Lambrechts-Herk), huik (Hoepertingen), k (Sint-Truiden), t is heuk (Groot-Gelmen, ... ), øk goeie (Sint-Truiden), wordt geroepen  huik (Hoepertingen), heuk (zn.): t is ən øk (Sint-Truiden), langs de plank: hij hit langs de plank gegooid (Helchteren), mis: mis (Maaseik), misgegooid: hei heit misgegooid (Bocholt), over de wet: tezøvər ə wet (Zonhoven), oe zoals in het Franse oeuvre  oever de wet (Schulen), perwets: perwèts (Bocholt), plankmis: d es plankmis (Opoeteren), de plank mis (Riksingen), et es plank mis (Mechelen-aan-de-Maas), he güit plankmis (Diepenbeek), heî goeitsj plankmis (Bocholt), hè goeeit plank mis (Neeroeteren), hè goeit plank mis (Molenbeersel), hè gu-et plankmis (Opoeteren), hèe hèet de plank misgegoeit (Gruitrode), hé goijt plank mis (Mechelen-aan-de-Maas), plaank mis (Lanaken), plaankmis (Lanaken), plank mis (Bilzen, ... ), plank mis goëën (Neeroeteren), plankmes (Opgrimbie), plankmies (Diepenbeek), plankmis (As, ... ), plankmis goeien (Neeroeteren), plankmis goije (Bilzen), plankmīs (Diepenbeek), plānkmis (Lanaken), t ies plankmis (Rijkhoven), t is plankmis (Diepenbeek), t əs plank mis (Beverst), a en i verbinden  pla-ink mis (Sint-Lambrechts-Herk), Sub plank.  plankmis (Uikhoven), poedel: ai guujt poedel (Eisden), poeddel (Bocholtz, ... ), poedel (Doenrade, ... ), poedel goejen (Leut), poedel werpe (Waubach), pudəl (Eys, ... ), t is poedel (Rotem), Van Dale: poedel, zn. (bij allerlei spelen) mislukte worp.  hij is pudəl (Meeswijk), poerel: poerel (Lommel), t is poerel (Lommel), t is poerel  t is poerel (Lommel), pots: nieuw, als alternatief voor poedel goeje  potš [goejən} (Leut), rat (fr.) (zn.): Niet van personen, vgl. Nl. raté(e): mislukkeling(e). Fr. raté.  ratee (Zolder), te hoog: hij smit te hoog (Lommel), te wijd: hei zet əm tə weit (Tessenderlo), touche (<fr.): [sic]  e broit touche (Moelingen), Vgl. Gronsveld Wb., pag. 490: tôsj, uitdrukking bij het knikkerspel als twee knikkers elkaar raken. Van het fr. toucher.  tosj goeje (Gronsveld), verloren worp (zn.): nə vərlōrə vørp (Houthalen), verwet: he het verwet geworpen (Grote-Spouwen), voor de wet: verbasterd  vørə wet (Diepenbeek), vot: vot (Mheer) (Sport) Mislukte worp, stoot, trap. || 1. Kegelterm (de kegelaar mist de eerste plank). || 2. Misgooien bij kegelen. || De plank missen bij het kegelspel [henk, olie]. [N 88 (1982)] || Fout, onhandigheid; misworp bij het kegelspel. || Gezegd als men bij het kegelspel de aanloopplank mist. || In vele streken moet de kegelbal een in de grond bevestigde plank raken, wanneer de speler hem wegslingert; wat wordt er gezegd wanneer de speler de plank mist (b.v. de bal er over heen werpt)? [ZND 36 (1941)] || Kegelspel: "De plank mis. [ZND m] || Misworp bij kegelspel. || Poedel: (Bij het kegelen) de worp is foutief. || Verkeerd, ernaast (vb. bij kegelspel). III-3-2
plant (alg.) groen: greun (Echt), groenigheid: gruinicheit (Sittard), plant: pla.nt (Meeswijk), plaant (Sint-Truiden), plaante mv (Gennep, ... ), plaint (Eupen), plant (Beek, ... ), plante mv (Maastricht, ... ), planten mv (Genk, ... ), plantj (Reuver, ... ), plantje mv (Stramproy), plā.nts mv (Bocholtz, ... ), plānt (Blitterswijck, ... ), plente mv (Bree, ... ), plēͅntšə mv (Sint-Truiden), plânt (Altweert, ... ), plantje: plentje (Sittard, ... ), plentsje (Maastricht), wekeplant (end.): tuinplant  wekeplant (Maastricht) groene planten || plant [N 18 (1962)], [ZND 44 (1946)] III-4-3
plant, pot- stock (d.): sjtok (Bleijerheide, ... ) potplant III-2-1
planten water geven aanschudden: ōͅnšøͅdə (Lanaken), begieten: bəgētə (Maastricht), bespuiten: bespuiten (Dilsen), gieten: geete (Tungelroy), gete (Ten-Esschen/Weustenrade), geten (Dilsen), gētə (Boekend, ... ), gieten (Herten (bij Roermond)), gitə (Sevenum), gīētə (Meijel), gītə (Meijel), jesə (Bleijerheide, ... ), spruitsen: spruitse (Schimmert), spuiten: spētə (Genk), spøͅi̯tə (Sint-Pieter), water geven: waatergeeve (Rothem), water gève (Schimmert), wātər gēͅvə (Herten (bij Roermond), ... ) de planten gieten [N 71 (1975)] || gieten van bloemen || gieten, besprenkelen || Hoe noemt u: het geven van water aan de planten (gieten?) [N 73 (1975)] III-2-1
plantenstek afzetje: aafsetzje (Vaals), afzetsel: aafzètsel (Stokkem), WLD  āāfzetsel (Itteren), āàfzétsul (Itteren), afzetseltje: aofzètselke (Maastricht), WLD  oafzètsəlkə (Maastricht), bouture: &lt; fr. bouture;l stukje plant als aflegsel  buty(3)̄r (Meeswijk), ent: ent (Maastricht, ... ), griffel: WBD/WLD WNT griffiën, enten; cf fr. Greffe  griffel (As), loot: loat (Nieuwstadt), loot (Heythuysen), loët (Oirlo), eigen spellingsysteem  laot (Maastricht, ... ), loeëd (Meerlo), Endepols  loot (Maastricht, ... ), ideosyncr.  laot (Susteren), NCDN  loat (Stevensweert), WLD  laot (Guttecoven), lent (Brunssum), loot (Maasbree, ... ), poot: paot (Sittard), poŭt (Heerlerbaan/Kaumer), pëüt (Pey), ideosyncr.  paote (Sittard), WBD/WLD ook - genoemd  poot (Stein), pootsel: ± WLD  puutsel (Weert), scheut: scheut (Eksel, ... ), sjaos (Bleijerheide, ... ), sjeut (Schimmert), sjeuət (Sittard), skeut (Jeuk), šø͂ͅ.ət m. (Ingber), eigen fon. aanduidingen  sjeutje (Ell), ideosyncr.  sjeut (Susteren), sjuüt (Gronsveld), WBD/WLD  sjeut (Lutterade), WLD  ne scheut (Zonhoven, ... ), sjeut (Maastricht), sjēūt (Geleen), sjoöt (Kesseleik), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms o met nasaleringsteken)  sjèùt (Haelen), spruit: sjprōētə (Epen), stamhout: WBD/WLD  stamhòwt (As), stek: schtèk (Amby), sjtek (Herten (bij Roermond), ... ), sjtekke (Lutterade), sjtèk (Schinnen), sjték (Doenrade), stek (Blerick, ... ), stekke (Ospel), stekken (Neerharen), stèk (Loksbergen), ’n sjtek (Roermond), #NAME?  sjtèk (Klimmen), Bree Wb.  stēk (Bree), eigen spellingsysteem  sjtek (Geleen, ... ), stek (Meerlo, ... ), stjek (Neer), Endepols  stek (Maastricht, ... ), ideosyncr.  schtekken (Eijsden, ... ), sjekke (Sittard), sjtek (Kerkrade, ... ), stek (Hoensbroek, ... ), IPA, omgesp.  stɛk (Kwaadmechelen), LDB  sjtek (Roermond), Nijmeegs (WBD)  stek (Meijel), oude spellingsysteem  stek (Meijel), Veldeke  sjtek (Haelen, ... ), stek (Echt/Gebroek), ’ne sjtek (Klimmen), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  sjtek (Gulpen), Veldeke 1979 nr 1  stek (Venray), Veldeke aangepast  stek (Tienray), Veldens dialekt  stek (Velden), Venlo e.o.  stek (Maasbree), WBD / WLD  sjtek (Beesel), sjtèk (Reuver), WBD-WLD  sjtèk (Roermond), WBD/WLD  eīnə stèk (Grevenbicht/Papenhoven), sjtek (Kapel-in-t-Zand), sjtèk (Heerlen, ... ), stek (As, ... ), stekkə (Opglabbeek), sték (Urmond), WBD\\WLD  sjtèk (Amstenrade), WLD  chtek (Vijlen), ĕnné schtêk (Schimmert), sjtek (Geverik/Kelmond, ... ), sjtèk (Doenrade, ... ), stek (Grathem, ... ), stèk (Gennep, ... ), stèkke (Itteren), stèkku (Itteren), WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)  sjtèk (Haelen), ± WLD  stek (Ospel), stek poots: stek poats (Eys), stekje: (sjtèkskə) (Schinnen), sjteksjke (Hoensbroek), stekske (Stein), ideosyncr.  stekske (Oirsbeek), WBD/WLD  stēkskə (Maastricht), stèkskə (Maastricht), WLD  stekske (Born), stèkske (Venlo), stekkeling: schtekkeling (Heerlerbaan/Kaumer), šteͅ.kəleŋ m. (Eys), twijg: WBD/WLD  twīēg (Nieuwenhagen) Afgesneden takje dat men in de grond zet om er een nieuwe plant uit te laten groeien (stek, poot). [N 82 (1981)] || aflegsel || scheut, stek || stek || steke, ent ve plant III-4-3
plas of meertje midden in de hei bol ven: bol ven (Echt), groezepoel: grusǝpōl (Bocholtz), kuil: kul (Neerpelt, ... ), moertjes: mujǝrkǝs (Eisden), peeltje: pięlkǝ (Weert), poel: pōl (Boukoul, ... ), poeltje: pylkǝ (Riksingen), pūl: powl (Einighausen), pul (Gingelom, ... ), puǝl (Zepperen), pūl (Tongeren, ... ), slak: šlak (Susteren), veen: vēn (Sittard), vē̜n (Vliermaalroot), ven: fen (Grazen), ven (Blerick, ... ), vøn (Boorsem, ... ), vęn (Berverlo, ... ), vɛn (Baarlo, ... ), vennetje: venkǝ (Ell, ... ), vęnǝkǝ (Middelaar), vɛnǝkǝ (Leunen), vijver: vivǝr (Hoensbroek), waterkot: watǝrkot (Beringen), wijer: wejǝr (Rekem), wi-jǝr (Jabeek, ... ), wē̜jǝr (Diepenbeek), wē̜ǝr (Donk), węjǝr (Velm), wīrt (Noorbeek, ... ), wɛr (Halen, ... ), wɛǝr (Opheers), wijertje: wēǝrkǝ (Kiewit), węjǝrkǝ (Beringen, ... ), zijp: zip (Cuijk, ... ), zoei: zø̜̄ (Kiewit) N 27, 23a vroeg naar ''plas of meertje midden in de hei''; I, 19 vroeg naar ''plassen, gevormd na afgraving van de turf''; 11, 10 vroeg naar ''watergat, veenkuil'' en II, 11 naar een ''plas, vooral een halfdichtgegroeide veenplas''. Al deze vragen zijn in dit lemma versmolten. [N 27, 23a; I, 19; II, 10; II, 11] II-4
plassen (met water) badderen: badərə (Tessenderlo), braddelen: bradələ (Gingelom, ... ), braggelen: braggele (Mesch), bragələ (Tessenderlo), brassen: brasse (Ittervoort, ... ), brasən (Achel, ... ), bratselen: bratsələ (Opglabbeek), bratsələn (Houthalen), mit water bratsele (Nunhem), (brassen)  bradzele (Thorn), i.e. knoeien met water (*in het water plassen).  bradzele (Heel), bratsen: bradze (Panningen, ... ), dabbelen: dabbele (Maastricht), dabben: (h)intšə dabə (Hasselt), klatsen: in het water klatse (Venlo), klatsje (Posterholt), klossen: dur t wotter klosse (Meijel), klosse (Kerensheide, ... ), kloͅsə (Koersel, ... ), klotsen: klotse (Meerssen), kloͅtsən (Achel), knoddelen: knod.ələ (Moresnet), knoddele (Blerick, ... ), knoddele mit water (Belfeld), knoddelen (Baarlo), knodele (Mechelen), knoedele (Klimmen), knotele (Gemmenich), knuddele (Gronsveld, ... ), knòddele (Mechelen), knóddele (Montfort, ... ), knódelle (Blerick), knodderen: knoddere (Broekhuizen), knóddere (Blerick), mit water knoddere (Nunhem), knoeielen: in t water knojele (Guttecoven), knojele (Meeswijk), knooijele (Grevenbicht/Papenhoven), knoojele (Obbicht), knōjələ (Meeswijk), knoeien: in het water knôôje (Buchten), in t water knawje (Susteren), knoaje (Echt/Gebroek, ... ), knoaje met water (Geleen), knoeāje (Roosteren), knoeeje (Baexem), knoeie (Venlo, ... ), knoeije (Maastricht), knoeije mit water (Venlo), knoeje (Blerick, ... ), knoeje met waater (Blerick), knoeje mit water (Oirsbeek), knoejə (Tungelroy), knoeâje (Roosteren), knoējen mit water (Schimmert), knoien (Neerbeek), knoije (Valkenburg), knoje (Swalmen), knojje (Gronsveld), knoo:je (Leuken), knooaje (Weert), knooaje mit water (Berg-aan-de-Maas), knooie (Echt/Gebroek, ... ), knooien (Ophoven), knooije (Blerick, ... ), knooië (Eigenbilzen), knooje (Heerlerheide, ... ), knooje mit water (Maasniel), knoëie met water (Boekend), knoëje (Ell, ... ), knōē.e (Schimmert), knōēje (Reuver), knōējen (Rekem), knōje (Maasbracht), knŏje (Meijel), knuje (Sevenum), knūi̯jə (Kanne), knūje (Tongeren), knūjə (Bocholt, ... ), knūəjən (Overpelt), knwajje (Bunde), knóejen (Hoensbroek), knóje (Panningen), knôwje (Sevenum), knôêje (Neer), knôôje (Geleen, ... ), me woͅətər knuəjə (Neerpelt), met waater knòjje (Panningen), met waoter knoeien (Oost-Maarland), met water knôôje (Baexem, ... ), mit water knooje (Roermond), mèt water knoije (Bunde), water knoie (Elsloo), [moeilijk leesbaar]  knoeije mit water (Schaesberg), B.v. knooien heeht allehze leehve bestoan.  knooien (Peer), Ook zonder water.  knoeien (Geistingen), knutsen: i gewater an t knoeisje (Rimburg), knoedsje (Voerendaal), knoeisje mit water (Rimburg), knoetsch (Bocholtz), knoetsche (Nieuwenhagen), knoetschje (Heerlerheide), knoetsje (Heerlen, ... ), knoeètsje (Ten-Esschen/Weustenrade), knoeëtsche (Heerlen), knoësche (Vrusschemig), knōētsje (Hoensbroek), knōêtsje (Kerkrade), knôêtsje (Eygelshoven, ... ), knôôtsje (Klimmen), met water knoetsche (Schaesberg), melsen: melsje (Hoensbroek), mélsje (Kerkrade), morselen: mèrselen (Eksel), pissen: in t water pisse (Tegelen), (zeiken).  in t water pissen (Boekend), pladeren: plaajere (Haelen), plaanjere (Brunssum), plaare (Klimmen), plaojərə (Val-Meer), ploͅijərə (Tongeren), planzen: plansje (Heerlerheide, ... ), plassen: ent watər plasə (Bree), plasə (Maaseik, ... ), platsen: in t water platsche (Schaesberg), in t water platse (Baarlo), in t water platsje (Ulestraten), mit water platse (Venlo), platjse (Schinveld), platsje (Bocholtz, ... ), platsə (Sint-Truiden), platṣə (Montzen), pletsen: in t water pletsje (Sittard, ... ), pletseren: pletsjere (Sittard), pleͅstərə (Leopoldsburg), plonzen: plonsje (Holtum), plónse (Leveroy), plonzeren: plónsere (Leveroy), plotsen: ploetsje (Puth), NB: klotsjen = het kabbelen van water; waterklotsj = watergolf.  in t water plŏtsje (Berg-aan-de-Maas), poeren: poore (Veldwezelt), polsen: poͅlsən (Achel), Met de haan in `t wátter polsen.  polsen (Hechtel), pratsen: pratsen (Oost-Maarland), pratsje (Hoensbroek, ... ), slabben: sjlabbe (Panningen), smodderen: smoddere (Diepenbeek, ... ), smoddere(n) (Sint-Truiden), smodderen (Zonhoven), smoderen (Lauw), smodərṇ (Kwaadmechelen), smodərə (Opheers, ... ), smoͅdərə (Beverst, ... ), smoͅdərən (Houthalen), smossen: smosse (Kaulille), smosse(n) (Sint-Truiden), smossen (Lommel), smosə (Paal), smosə (me woͅwətər) (Lommel), smoͅsən (Lommel), B.v. smossen heeht allehze leehve bestoan.  smossen (Peer), spelen: spēle (Tongeren), spetsen: in t water sjpetse (Roermond), spetsen (Eksel), spetteren: speͅdərə (Beverst), sprenkelen: WNT: sprinkelen, Zie sprenkelen.  mit water sjprinkele (Sittard), stoten: stoͅttə (Gingelom), zoeien: sòwwe (Ottersum), zauwe (Middelaar), zouwe (Gennep), zówe (Ottersum), zwadderen: swoͅdere (Tongeren) In het water plassen, met water knoeien (smossen, knoddelen). [N 109 (2001)] || knoeien met water, in t water plassen [klosse] [N 10 (1961)] III-1-2
plastron plastron: plastron (Hopmaal, ... ), plastrǫŋ (Schulen) Een deel van de binnenvulling van het colbert, bestaande uit paardehaar en linnen of uit getwijnd paardehaar (Papenhuyzen III, pag. 22-23). Volgens de informant van Q 197 verstaat men daar onder een plastron een stukje stof voor de hals bij een kleed met een wijd decolleté. In Belgisch Limburg is een plastron een das. [N 59, 115] II-7
plat praten breuzelen: vgl. Kerkrade Wb. (pag. 65): breuzele, bazelen; treuzelen.  breuzele (Kerkrade), dialect (zn.): dialect (Kerkhoven), dialekt (Venlo), dialect praten: dialect praten (Neerpelt), dialɛkt prōͅtə (Meijel), grof zijn: jraof zieë (Kerkrade), limburgs kallen: Limbōrgs kalle (Weert), ordinair kallen: nb : stoottoon  ordinae:r ka:lle (Montfort), plat (bn.): plat (Castenray), gewoon  plat (Schimmert), plat kallen: he kalt heel plat (Eigenbilzen), plat ka[ll}e (Roermond), plat kalle (Bocholt, ... ), plat kallen (Eksel, ... ), plat kallë (Hoeselt, ... ), plat kappe (Bocholt), nb : stoottoon  plat ka:lle (Montfort), wie plat spraeke zegt demonstreet dat hij geen dialect kent of onder (zie vr.) 020 thuis hoort  plat kalle (Maasbracht), plat klappen: plat klappe (Hoepertingen), platklappe (Stal), plat kwezen: plat kwieeze (Waubach), plat maastrichts (zn.): plat mestreechs ? (Maastricht), plat muilen: plat moele (Kerkrade, ... ), plat moelle (Kerkrade), plat peers kallen: plat Peers kallen (Peer), plat praten: den prot plat (Venray), plat praote (Blerick, ... ), plat praoten (Bocholt), plat praten (Hoepertingen, ... ), plat proate (Boekend), plat proaten (Achel), plat prōͅtə (Meijel), plat spreken: plat sjpraeke (Posterholt), plat sjpreeke (Waubach), plat vlaams kallen: plat Vlams kalle (Wellen), platte kal (zn.): platte kal (Genk), venraads praten: den prot vennerods (Venray), verhunzen (du.): vgl. Kerkrade Wb. (pag. 261): verhoenze, verbasteren, verprutsen.  verhoenze (Kerkrade), vulgair klappen: het woord plat betekent hier vulgair  vulgair klappen (Jeuk), weerts kallen: wieers kalle (Weert) plat praten [N 102 (1998)] III-3-1
plat stuk plat stuk: plat støk (Meijel) Stuk van de zijwijk dat loodrecht op de hoofdwijk staat. [II, 31f] II-4