e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
stoutmoedig alles durven: alles dörreve (Weert, ... ), astrant: assraant (Mheer, ... ), astrant (Maastricht, ... ), sjtrànjt (Susteren, ... ), strantj (Ittervoort, ... ), astranterd: astranterd (Stein), bengel: bengel (Herten (bij Roermond), ... ), boud: boud (Thorn, ... ), bout (Venlo, ... ), courage (fr.): couraag (Noorbeek, ... ), courag (Vaals), courage (Geleen), koeraatsj (Kerkrade), kraasj (Sittard), kórage (Maastricht), couragieus: courasjeus (Caberg, ... ), die durft: dĕn dörft! (Oirlo, ... ), die durft wat: dae dörf wat (Venlo, ... ), draufgehes (< du.): mar.: volgens mij moet het zo iets zijn  draufgeujes (Merkelbeek), driest: draist (Bleijerheide, ... ), durf: durf (Posterholt, ... ), durf hebben: durf hebben (Heythuysen), durf hèbbe (Schimmert), dörref (höbbe) (Maastricht), dörref höbbe (Maastricht), dörrəf hobbə (Maastricht), dörrəf höbbə (Maastricht), ik heb dörf (Hoensbroek), durfal: durfal (Voerendaal), dörfall (Ell), durven: dorrəvən (Urmond), durven (Heythuysen), durvend: dĕŭrvend (Meerlo, ... ), fanatiek: fanaatiek (Maastricht, ... ), fel: De fellen o‰et(h)ange: de held uithangen  fe.l (Hasselt, ... ), flink: flink (Caberg, ... ), frank: frank (Meeuwen, ... ), frank zijn (Leopoldsburg), fraŋk (Meeuwen, ... ), fránk (Venlo, ... ), vrank (Montfort, ... ), vrànk (As, ... ), - cf. VD s.v. "vrank"frank (zie ald. - (gew.) vrijpostig, ongemanierd, grof; mar.: dus niet in de betekenis van stoutmoedig! - Zie echter ook WNT XXIII, kol. 113 s.v. "vrank"2. Van personen en zaken: aan geen gevaar blootgesteld, beschermd tegen gevaar;  vrangk (Niel-bij-St.-Truiden, ... ), frank zijn: frank zeen (Bree, ... ), frank zijn (Jeuk, ... ), vrànk zən (Loksbergen, ... ), frech (du.): vreg (Horst, ... ), vrek (Ittervoort, ... ), vrek! (Neer, ... ), vrèk (Gennep, ... ), vrèkke (Swalmen, ... ), frech-lap: ne vreklap (Montfort), vreklap (Herten (bij Roermond), ... ), geen schouwkeutel zijn: genne schouwkeutel zien (Oirlo), hardi (fr.): hardi (Uikhoven, ... ), hardie (Maastricht, ... ), heel kordaat: hīē-əl kordāāt (Beesel, ... ), heel veel durf hebben: hiel veul durve (Meijel), iemand die durft: (= dat is iemand die durft).  das iemend dè durft (Eigenbilzen), kamau: Rh Wb IV 105 Kamau: Energie  kabouw (Wijlre, ... ), kamau hebben: kamou hubbe (Beek), kamau in de prij haan: ka.mōͅ.u̯ e.n də pr‧ii̯ hā.n (Eys), kamau in hebben: kabau i hubbe (Gulpen), kamau in zich haan: ka.mōͅ.u̯ e.n ze.x hā.n (Eys), kern in zitten: kééjən in zitə (Loksbergen), kievitsig: kevitsig (Eksel, ... ), kloek: kloek (Meijel, ... ), klook (As, ... ), klòk (Zonhoven, ... ), vir doa van aa.f te sprènge ès èm ni kloek genoeg  kloek (Hasselt, ... ), koen: (koen).  keun (Neer, ... ), lef: lef (Maasbree, ... ), lèf (Beek, ... ), lef hebben: lef hebbe (Venray), lef höbbe (Geulle, ... ), let hubbe (Echt/Gebroek), met lef: met lef (Tungelroy, ... ), moed hebben: mood höbbe (Maastricht), moedig: moedig (Kelpen, ... ), nergens bang voor hebben: nuurges bang vuur hebbe (Gronsveld), ongebeden, een -: ôngebejdje (Herten (bij Roermond)), onvervaard: ònvervierd (Sevenum, ... ), onvervaarde, een -: onvervierde (Sevenum), stout: schtŏŭte (Schimmert, ... ), sjtout (Susteren, ... ), sjtōōt (Nieuwenhagen, ... ), staowt (Hamont, ... ), stoots (Eys, ... ), stout (Meeuwen, ... ), stóó.t (Zonhoven, ... ), op di-j vergadering wèèrde nogal stuit gespruke  stuit (As, ... ), van de duivel niet schouw: van den di-jvel neet sjów (As, ... ), veel courage hebben: vuil koeraasch höbbe (Amby), veel durf: vèùl durf (Doenrade, ... ), veel durf hebben: vuël durf hubbe (Kesseleik), veel moed: vêûl mood (Melick, ... ), voor de duivel nog niet bang: vōr den duuwel noch neet bang (Weert, ... ), vrank: frank zijn (Leopoldsburg), vrij en frank: vrie en vrank (Wijnandsrade, ... ), vrije, een -: vrieje (Maasniel, ... ), vrijmoedig: vreejmeudig (Venlo, ... ) driest || driest, durvend || gedurfd, vrijpostig || heel veel durf hebbend [frank, boud, stout] [N 85 (1981)] || iemand die alles durft te doen [kadee, mannekeskneuter, durfal] [N 85 (1981)] || kloek, onvervaard, stoutmoedig || koen, stoutmoedig, onverschrokken || onvervaard, stoutmoedig || stout (gesproken) || stoutmoedig || stoutmoedig, onbevresd || stoutmoedig, onverschrokken || stoutmoedig, vrijpostig III-1-4
stouwen stouwen: stǭwǝ (Griendtsveen, ... ), tassen: tasǝ (Milsbeek) Stenen stapelen in het ruim van een steenschip. Deze werkzaamheden werden in L 163a verricht door de stouwer (stǫw\r). [monogr.] || Vol laden van het ruim van het schip. [II, 90c] II-4, II-8
stouwer stouwers: stǭwǝrs (Griendtsveen, ... ) Degene die het schip tussen de loegen volstouwt. [II, 90d] II-4
stoven breuzelen: breuzele (Heerlen), breuzelen (Heerlerbaan/Kaumer), gaar laten werden: laot det mer good gaar wère (Thorn), gaar smoren: gaar smore (Hoensbroek), gare (Merselo), gaar stoven: gaar sjtovə (Wijnandsrade), garen: gare (Castenray, ... ), laten stoven: laote stoove (Blerick), opstoven: opstjove (Buchten), òpstoovə (Kelpen), pruttelen: pruttele (Ell, ... ), smelten: smeeljə (Urmond), smoren: s-jmore (Schinveld), schmoare (Buchten, ... ), schmoore (Buggenum, ... ), schmōōre (Schimmert), sjmaore (Wijlre), sjmaorə (Meers), sjmaoərə (Heerlen, ... ), sjmoore (Lutterade, ... ), sjmooren (Brunssum), sjmoorə (Doenrade, ... ), sjmore (Gulpen, ... ), sjmorə (Beesel), sjmōōrə (Reuver, ... ), sjmóre (Wijlre), sjmóren (Roermond), sjmôerə (Horn), smaore (Maastricht), smaorə (Caberg, ... ), smeuren (Ospel), smoare (Bree, ... ), smoeren (Ittervoort), smoeren(n) (Velden), smoēre (Venray), smoore (Haler, ... ), smooren (Born, ... ), smoorrə (Grevenbicht/Papenhoven), smoorə (Gennep, ... ), smore (Echt/Gebroek, ... ), smoren (Kesseleik, ... ), smorən (Urmond), smōēre (Weert), smōͅ.rə (Neeroeteren), smörö (Stevensweert), Lót zó iemes már ien zien aege vet gaar smoeëre  smoeëre (Castenray, ... ), smore  smoorə (Meijel), stoven: schtoave (Gulpen, ... ), schtoaven (Amby), schtoeve (Eijsden, ... ), schtoove (Mheer, ... ), schtoovə (Swalmen), schtouve (Bingelrade, ... ), schtove (Belfeld, ... ), schtôêve (Heerlen, ... ), sjtaove (Geulle, ... ), sjtaovə (Epen, ... ), sjtauve (Sittard), sjtoave (Berg-en-Terblijt, ... ), sjtoe-eve (Vijlen), sjtoe.və (Kerkrade), sjtoeve (Simpelveld), sjtoeweve (Eys), sjtoeëve (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), sjtoeəvə (Heerlerbaan/Kaumer), sjtooeve (Susteren), sjtoove (Beek, ... ), sjtoove(n) (Guttecoven, ... ), sjtooven (Guttecoven), sjtoovə (Beesel, ... ), sjtoow⁄və (Brunssum), sjtouve (Beegden, ... ), sjtouvə (Heel), sjtove (Beek, ... ), sjtovə (Susteren, ... ), sjtoêven (Heerlerbaan/Kaumer), sjtōēëve (Nieuwenhagen), sjtōōve (Asenray/Maalbroek), sjtōōvə (Hulsberg, ... ), sjtueve (Doenrade), sjtôevə (Simpelveld), sjtôâve (Mechelen), sjtôôvə (Schimmert, ... ), staaven (Neeroeteren), staove (As, ... ), staovə (Loksbergen, ... ), stauve (Wessem), stāōve (Amby, ... ), stāōvə (Maastricht), steuve (Hasselt), sto:və (Montfort), stoave (Afferden, ... ), stoavə (Rekem), stoāve (Well), stoeave (Heel), stoeve (Simpelveld, ... ), stoove (Blerick, ... ), stoove(n) (Velden), stoovə (Heythuysen, ... ), stouve (Broeksittard, ... ), stouvə (Nieuwstadt, ... ), stove (Baarlo, ... ), stoven (Blerick, ... ), stovə (Echt/Gebroek), stoëve (Bilzen, ... ), stoôve (Altweert, ... ), stōove (Horst), stōōvə (Nuth/Aalbeek), stōve(n) (Obbicht), stōven (Hamont), stōvə (Kwaadmechelen), stōͅvə (Meeswijk), stŏave (Meerlo), stŏĕve (Gulpen), stŏve (Meerlo), stoͅ.və (Meeuwen), stwovvë (Hoeselt), stwŏve (Hoeselt), stòòve (Tienray), stóóve (Pey), stôovə (Swalmen), stôve (Thorn), stôêvə (Simpelveld), stôôven (Heijen), stôôvə (Leopoldsburg, ... ), st‧ōͅvə (Neeroeteren), štove (Brunssum, ... ), št‧ōvə (Eys), št‧uəvə (Eys), (o klank b.v. uit het Fransche:mon).  schtove (Epen), De greunte mèt boter staove  staove (Maastricht), De poor mit bótter sjtove Gesjtoof vleis  sjto:ve (Roermond), D¯r eemes eîne stoeëve: ¯n kooltje stoven  stoeëve (Altweert, ... ), Pië.re stoove: peren stoven  stoove (Zonhoven), stove  stoovə (Meijel, ... ), stoven  stōͅvən (Meeuwen), Vleesj sjtoeëve Eppel, biere sjtoeëve  sjtoeëve (Bleijerheide, ... ), sudderen: suddere (Guttecoven, ... ), sudderen (Schimmert), sudderə (Horst), suddure (Itteren), sudduru (Itteren, ... ), suddərə (Amstenrade, ... ), süttere (Heerlen), s‧ødərə (Ingber), verstoven: nooit stoa-ve  ver-stōā-ve (Blitterswijck), wellen: walle (Geulle), welgen (Eksel), welle (Maasbree), wellen (Stein), wélle (Nieuwenhagen), zauwelen: zuijele (Valkenburg) bakken; Hoe noemt U: Spijzen met boter of vet bereiden (kuinen) [N 80 (1980)] || gaar stoven || langdurig stoven van spijs || langzaam gaar (laten) worden || langzaam gaar worden, stoven || met weinig vet op laag vuur gaar laten worden (stoven) [N 80 (1980)] || spijzen met boter of vet bereiden [N 80 (1980)] || stoven || stoven (ww.) [SGV (1914)] || stoven van peren (ww) || stoven, langzaam gaar worden || stoven; Hoe noemt U: Met weinig vet op laag vuur gaar laten worden (smoeren, stoven, wallen) [N 80 (1980)] || vlees met vet (in een gesloten pan) gaar stoven III-2-3
straal fourchette (fr.): fǫr`šęt (Vorsen), kern: kięn (Koersel), klein voetje: klā vykǝ (Zelem), klē̜ vykǝ (Halen, ... ), klē̜ǝ vytǝkǝ (Paal), klęi̯ vytšǝ (Gingelom), kleine hoef: klęnǝn huf (Tessenderlo), kleine voet: klenǝ vū.t (Lummen), scheer: sxēr (Sint-Truiden), schoentje: šø̄nkǝ (Stokkem), ster: stɛr (Genk), straal: stroǝl (Boekhout, ... ), struu̯ęl (Martenslinde), struø̜.l (Nerem), struø̜l (Jesseren), struęl (Rijkhoven), struǝ.l (Werm), struǝl (Alken, ... ), struǫl (Borgloon, ... ), struɛl (Membruggen, ... ), strāl (Afferden, ... ), strō.l (Beverst, ... ), strōl (Berverlo, ... ), strōǝ.l (Diepenbeek), strōǝl (Aalst, ... ), strő̄l (Helchteren, ... ), strūǝ.l (Godschei, ... ), strūǫl (Grote-Spouwen), strǫu̯ǝl (Lommel, ... ), strǫǝl (Achel, ... ), strǭ.l (As, ... ), strǭl (Achel, ... ), strǭęl (Paal), strǭǝl (Koersel, ... ), štroǝl (Heerlen, ... ), štrāl (Moresnet), štrǭl (Baarlo, ... ), veulenspoot: vø̜i̯.lǝspő̜u̯t (Wellen), veulenspootje: vø̄ǝ.lǝspȳǝtšǝ (Rekem), veulensvoet: vyø̜.lǝs˲vūt (Tongeren), vø̄.lǝs˲vū.t (Borgloon, ... ), vø̄.lǝs˲vūt (Rutten), vø̄lǝs˲vut (Gingelom, ... ), vø̜i̯lǝs˲vū.t (Zepperen), veulensvoetje: vȳǝlǝsvø̄tšǝ (Gronsveld), vø̄.lǝsvytǝkǝ (Broekom), vø̄.lǝs˲vytšǝ (Hopmaal), vø̄lǝsvø̄tšǝ (Valkenburg), vø̄lǝs˲vytšǝ (Heers), vø̜i̯lǝs˲vytjšǝ (Brustem, ... ), vø̜i̯lǝs˲vytšǝ (Wilderen) Veerkrachtig eeltweefsel, enigszins in de vorm van een pijlpunt (mnl. straal: pijl), dat de driehoekige ruimte van de achterrand van de steunsels van een paardehoef opvult. Tilt men de hoef op, moet er een goed ontwikkelde straal te zien zijn. Beginnend bij de bal van de voet en in één punt uitlopend naar de teen werkt de straal als een antislipmechanisme. Zie afbeelding 5. [JG 1a, 1b; N 8, 33 en 34] I-9
straalkanker hoefkanker: hufkaŋkǝr (Echt, ... ), hōfkaŋkǝr (Baarlo, ... ), hōfkaŋkǝrt (Sibbe / IJzeren), hūfkaŋkǝr (Sevenum), kanker: ka.ŋkǝr (Genk, ... ), kaŋkǝr (Ell, ... ), kaŋkǝrt (Eys), kāŋkǝr (Mheer, ... ), kanker in de haarband: kaŋkǝr en ǝ hǭrbant (Opglabbeek), kankerpoot: kaŋkǝrpuǝt (Meeswijk), kaŋkǝrpū.t (Opglabbeek), kaŋkǝrpűǝt (Gruitrode), kaŋʔǝrpoǝt (Lommel), kaŋʔǝrpuǝt (Tessenderlo), kāŋkǝrput (Eijsden, ... ), (mv)  kaŋkǝrpyǝt (Dilsen), kaŋkǝrpīǝt (Meeuwen), kankerstraal: kāŋkǝrstrǭl (Oost-Maarland), kankervoet: kāŋkǝrvuu̯ǝt (Rijkel), kāŋkǝrvōt (Lanaken), krebs: krɛps (Bleijerheide), losse wand: losse wand (Lanaken  [(het afsterven van de hoornstof in de witte lijn waardoor een groeve tussen de wand en de zool ontstaat)]  ), pootkanker: puǝtkaŋkǝr (Leut), rotkanker: rǫtkaŋkǝr (Hoensbroek), rǫtkāŋkǝr (Ottersum), straalkanker: strǭlkaŋkǝr (Geulle, ... ), voetkanker: vōtkaŋkǝr (Heerlen) Straal- of hoefkanker is een kwaadaardige woekering in de hoorn van de straal of zoolhoefwand. Deze wordt week en rot en er ontstaan rode, licht bloedende tepeltjes of wratten, die een roodachtig, stinkend vocht afgeven. Uiteindelijk raakt de hele hoefschoen ondermijnd. Kanker komt bij een paard voornamelijk in de hoef voor. De ziekte is ongeneeslijk. Vgl. het lemma ''rotstraal'' (7.19). Zie afbeelding 23. [A 48A, 19; N 52, 32d en 90l] I-9
straat straat: ja͂ən hɛt nə dikkə stɛk óp strőət zin liggə (Alken), schtraot (Geleen, ... ), schtroad (Einighausen), schtroat (Puth, ... ), sjtraot (Beek, ... ), sjtroat (Brunssum, ... ), sjtrowet (Waubach), sjtròt (Munstergeleen, ... ), sjtròòt (Born, ... ), sjtrôt (Jabeek), sjtrôôt (Susteren), straat (Halen, ... ), straot (Afferden, ... ), stroat (Arcen, ... ), stroewet (Linkhout), stroot (Berbroek, ... ), strout (Leveroy), strōāt (Heijen), strŏot (Genk), stroͅət (Velm), strwt (Martenslinde), stròt (Merselo, ... ), stròòat (Wellerlooi), stròòt (Arcen, ... ), stróót (Blerick), strôôt (Meijel), szjtroat (Buggenum), [straas]  schtraaəs (Bleijerheide), sjtroas (Kerkrade, ... ), sjtrooəs (Chèvremont, ... ), sjtrôôs (Bocholtz), stroess (Vaals), mar.: staat er zo!  chtraot (Eckelrade), weg: wèeg (Genk) Aan welke kant (zijde) van de straat woont ge? [ZND 44 (1946)] || Hoe heet een weg die daarmee [steengruis (kleine stukjes steen)] bedekt is ? [ZND 24 (1937)] || Jan heeft een dikke stok op de weg zien liggen [ZND 46 (1946)] || straat [DC 02 (1932)] || weg [RND], [ZND 44 (1946)] III-3-1
straatbezem bamboebezem: bamboe (Velden), bamboebesem (Ospel), berkenbezem: bərkəbɛsəm (Bree), bɛrkəbeͅsəm (Opglabbeek), bɛ̄rkəbēͅsəm (Gelieren/Bret), berkentwijgen om buiten te schrobben  birke (Neeritter), bezem: bessem (Gronsveld, ... ), besum (Tungelroy), beͅsəm (Achel, ... ), bèssem (Maastricht, ... ), béssem (Mechelen), bɛsem (Bree), bɛssəm (Lanklaar), bɛsəm (Beringen, ... ), m mv. ~\\  beͅsəm (Hasselt), m.  beͅsəm (Zelem), bɛsəm (Opglabbeek), bosbezem: bōͅsbɛsəm (Opheers), brembezem: brømbēͅsəm (Gelieren/Bret), bremmenbezem: brumme bezem (Leuken), brömmebessem (Bree), grove bezem: graove bessem (Maasniel), groove beesem (Tungelroy), grove bèesem (Kinrooi), gròve bèsem (Roosteren), meest rechtse  graove-m-bessem (Leunen), grove borstel: grōvə boͅrstəl (Genk), grōvə boͅrsəl (Beringen), harde bezem: harde bessum (Oirlo), harden bessem (Middelaar), harden bissem (Meijel), herde bessem (Boekend), heͅtə bɛsəm (Halen), (vroeger)  haarden beesem (Panningen), meest rechtse  haardu bessum (America), harde bessem (Venray), harde bessum (Wellerlooi), harden bessem (Gennep), heibezem: (vroeger)  hèjbeesem (Panningen), heienborstel: # is omgespeld volgens RND  hɛʔəbøsəl (Kwaadmechelen), helle bezem: helle bessem (Buchten, ... ), helle bèesem (Kinrooi), helle bèssem (Maasbracht), hellebeezum (Grathem), hellebèsem (Stevensweert), hĕlle bessem (Schimmert), hɛlə bɛsəm (Bocholt, ... ), hɛlə bɛ̄səm (Hoeselt), helle borstel: helle-beursjtel (Ulestraten), hɛlə boͅrstəl (Peer), keerbezem: kaerbessem (Venlo), keirbessem (Middelaar), keerborstel: kārboͅsəl (Tongeren), kee.ërbórstel (Zonhoven), keejerbusjtel (Eygelshoven), keerbeurstel (Maastricht, ... ), keerborstel (Beringen), keerbörstel (Rothem), kēr boͅrsəl (Beringen), kērbōͅrstəl (Overpelt), kērboͅrstəl (Hamont, ... ), kēərboͅsəl (Diepenbeek), keͅərboͅrstəl (Achel), kirboͅrstəl (Bocholt, ... ), kirbø͂ͅrstəl (Lanklaar), kiêrborstel (Bree), kië.rbossel (Hasselt), kiërbeustel (Kinrooi), kiərboͅsəl (Hoepertingen), kīrboͅrstəl (Meeuwen, ... ), kīrboͅsəl (Hasselt), kīrby(3)̄əstəl (Rotem), kīrbyrstəl (Maaseik), kīərboͅrstəl (Opglabbeek), kèerbuustel (Gronsveld), kèrbeustel (Sint Pieter), kèrbuüstel (Gronsveld), kéërböschtel (Mechelen), # is omgespeld volgens RND  kɛʔərbøsəl (Kwaadmechelen), Grote borstel met lange steel Noe geit miech die oele mèt de keerbeurstel de mör aofstöbbe  keerbeurstel (Maastricht), Keerborstel  kee.ërbórtel (Zonhoven), lang  kèrbeursjtəl (Heer), m  kēͅrboͅsəl (Hoeselt), m.  kii̯ərboͅsəl (Hasselt), kīrboͅsəl (Hasselt), om te keren  kirbyrstəl (Maaseik), Ze hauwen hèèr al twiê kiêre gezagd, dat ze het hûs mees ûtkiêre  kiêrborstel (As, ... ), zie 45b  kɛ̄rboͅsəl (Ketsingen), paveibezem: stoepbezem  pavɛjbɛsəm (Teuven), ruwe bezem: roewe bessem (Limbricht), ruwe borstel: ‹ , een halve o is geen frings teken maar RND  rōͅ(w)əboͅsəl (Niel-bij-St.-Truiden), schrobber: schrüber (Venlo), stalbezem: schtalbessem (Mechelen), sjtalbessem (Herten (bij Roermond)), stalbesem (Ell), stalborstel: sjtaalbuuësjtel (Eijsden), sjtalbeursjtel (Rothem), staalbuustel (Oost-Maarland), stalbyrstəl (Maaseik), stijve bezem: schtieve bessem (Valkenburg), stēͅvə bessem (Halen), stiefe bessem (Rothem), stieve bessem (Kerensheide, ... ), stīēve bessem (Sevenum), m.  stivə bɛsəm (Opglabbeek), stijve borstel: sjtieve bosjtel (Schimmert), stāi̯və bo͂ͅsəl (Borgloon), steive beustel (Sint Pieter), stēͅivə bo͂səl (Kermt), stēͅi̯və bi̯oͅstəl (Rosmeer), stēͅi̯və bōsəl (Wintershoven), stēͅi̯və boͅsəl (Diepenbeek), stēͅvə boͅrsəl (Paal), stēͅvə boͅsəl (Wellen), steͅi̯və boͅrsəl (Zolder), steͅi̯vəbø&#x0304stəl (Lanklaar), sti(ə)və boͅrstəl (Bocholt), stivə bøstəl (Mechelen-aan-de-Maas), stɛi̯və bjøͅstəl (Zichen-Zussen-Bolder), stɛi̯və bøstəl (Val-Meer), stɛ̄və boͅrstəl (Lummen), stɛ̄və boͅsəl (Hasselt), m  stēͅi̯və boͅsəl (Hoeselt), man.  stēͅi̯və⁄bōͅrsəl (Boekt/Heikant), stoepbezem: gedeeltelijk afgesleten bezem  stoepbessem (Oost-Maarland), Zie tekening:2 (midden)  schtoebaezəm (Geleen), schtoepbaezəm (Geleen), stofveger: sjtaofvaeger (Sittard), straatbezem: sjtaotbaesem (Baarlo), sjtaotbessem (Tegelen), sjtrao:tbéssem (Maasniel), sjtraoetbessem (Swalmen), sjtraot bessem (Vlodrop), sjtraot-bessem (Tegelen), sjtraotbessem (Klimmen, ... ), sjtraotbèsem (Horn), sjtroatebessem (Eygelshoven), sjtrōātbessem (Heerlen), straatbèèsem (Haelen), straot-bessem (Brunssum), straotbaesem (Neer), straotbeesem (Tungelroy), straotbesem (Roosteren, ... ), straotbessem (Maastricht, ... ), straotbezem (Echt/Gebroek, ... ), straotbièsem (Weert), straotbèsem (Heythuysen), straotbèssem (Thorn), straotbèzem (Baarlo), straotbéssem (Melick), straotbéésem (Echt/Gebroek), straōtbessem (Sittard), strā̝t˂beͅsəm (Rotem), stroatbiesem (Weert), stroatbèsem (Roosteren), strōͅt˂bēͅsəm (Kinrooi, ... ), meest rechtse  straotbessem (Gennep, ... ), middelste  straotbessem (Venray), zie tekening: 1 (links)  straotbessem (Venlo), zie tekening: 2  stroatbessem (Blerick), zie tekening: 3 (rechts)  straotbessem (Blerick), Zie tekening: 3 (rechts)  straotbessem (Geulle, ... ), straötbessem (Gulpen), Zie tekening: a (links)  straotbessum (Sittard), Zie tekening: b (midden)  sjtraotbeesem (Helden/Everlo), Zie tekening: b (rechts)  straotbeessem (Panningen), Zie tekening: c (rechts)  sjtroatbessum (Nieuwstadt), Zie tekening: c (rechts) Hiermee wordt de straat geveegd  straotbĕsem (Heel), Zie tekening: c (rechtse)  sjtraotbessem (Maasniel), Zie tekening: links  straotbessem (Venlo), Zie tekening: rechts  straotbessem (Venlo), Zie tekening:3 (rechts)  straotbessum (Venlo), straotbèssem (Maasbracht), straatborstel: straot beustel (Sint Pieter), straotbuuësjtel (Eijsden), straotbéustel (Amstenrade), straotbörstel (Wolder/Oud-Vroenhoven), stro.u̯(u̯)ətboͅsəl (Wellen), stroatbuustel (Guttecoven), strō(j)t˂bo͂ͅsəl (Borgloon), strōtbosəl (Sint-Truiden), strōͅtboͅsəl (Hasselt), strōͅtby(3)̄stəl (Rotem), strōͅtbø&#x0304stəl (Smeermaas), strōͅt˂boͅrstəl (Waterloos), strōͅt˂boͅsəl (Beverlo), stro͂ͅ(ə)t boͅrstəl (Bocholt), struoitbosəl (Tongeren), struətboͅsəl (Hoepertingen), m.  strōͅt˂boͅsəl (Hasselt), Zie tekening : (rechts)?  straotbeurstel (Maastricht), Zie tekening: 2 (midden)  stroatbeurstel (Meerssen, ... ), Zie tekening: 3 (rechts)  straotbeurstel (Maastricht), Zie tekening: b (rechts)  sjtraotbeusjtel (Sittard), straotburstel (Meerssen), Zie tekening: c (rechts)  straotbeurstel (Amby), straatkeerder: stroo⁄tkierder (Eksel), stroͅtkēͅʔərtər (Kwaadmechelen), strangenbezem: strànge (Stevensweert), stratenbezem: sjtraote bessem (Eygelshoven, ... ), sjtroase bessem (Spekholzerheide), sjtroasse-bessem (Bleijerheide), straetebessem (Buchten), straote-bessem (Oirsbeek), straote-béssem (Klimmen), straotebéssem (Puth, ... ), stroète bessem (Heerlen), strōͅtəbɛsəm (Stokkem), Zie tekening: 1 en 3 (links en rechts)  schtroassebēssəm (Bocholtz), Zie tekening: 2 (rechts)  sjtroate bessem (Schaesberg), zie tekening: 3 (rechts)  straotenbessem (Blerick), straotə bessəm (Hout-Blerick), Zie tekening: rechts  straotebaezem (Echt/Gebroek, ... ), veger: Zie tekening: b (midden)  veigər (Amby), Zie tekening:3 (rechts)  vèger (Stevensweert) bezem (met lange steel); inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)], [N 20 (zj)] || bezem (soorten) [DC 15 (1947)] || bezem om de vloeren mee te schrobben (boender, schrobbessem, wasser, luiwagen) [N 20 (zj)] || bezem, hard, gebruikt voor ruwer werk, zowel binnen- als buitenshuis (harde bezem) [N 20 (zj)] || borstel om te vegen || borstel; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || grote borstel met lange steel || harde bezem || keerborstel || keerborstel, borstel om uit te vegen || schoonmaakborstel || veegborstel III-2-1
straatgoot beek: baek (Venlo), beek (Ospel, ... ), bèèk (Geulle), ps. omgespeld volgens RND!  bīk (Meeuwen), brede loop: breejloêêp (Venray), buis: bies (Gruitrode), bijs? (Beverst), geul: geul (Gulpen), gêûl (Schimmert), goot: de geut (Kessenich), de goot (Peer), de göt (Mheer), de gət (Meeswijk), də gŏet (Rekem), də gø͂ͅt (Lanaken), gaot (Veldwezelt), gaut (Landen), gaöt (Blerick), geut (Ittervoort, ... ), gĕŭt (Reuver), goot (Hechtel, ... ), goot/gout? (Landen), goət (Overpelt), gōĕt (Neeroeteren), gōt (Beverlo), guit (Montfort), gut (Brunssum, ... ), gūūwət (Heel), gūət (Lozen), gŭt (Vroenhoven), gwut (Eigenbilzen), gäöt (Echt/Gebroek), gèùt (Blerick), géut (Born), gêût (Melick), göt (Amby, ... ), gøt (Lanklaar, ... ), gø͂ͅt (Mechelen-aan-de-Maas), gút (Doenrade), gût (Stein), güt (Stein), gəḍ (Stokkem), gət (Rekem), n goewet (Heers), (v.).  gø.t (Eys), [goot + mouillering]  guëtsj (Merkelbeek), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: deze lijst heb ik letterlijk, zoals invuller het genoteerd heeft overgenomen!  göt (Maastricht), Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!  goot (Meerlo), Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  gŭt (Nieuwenhagen), goot of waterafleiding die erop lijkt  goet (Rekem), Opm. lang getrokken: boven de "ö"moet nog een nasaleringsteken staan; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen.  göt (Velden), ps. omgespeld volgens Frings (deze combinatieletter is niet te maken).  gø͂ͅt (Tienray), u = ue in het Franse que  gut (Rekem), vr. mv - de  gøt (Opgrimbie), graaf: graaf (Ell, ... ), graof (Ospel), gracht: de gracht (Nieuwerkerken), gracht (Linkhout, ... ), grāəcht (Stevoort), gràcht (Loksbergen), n gracht (Heusden, ... ), ne gracht (Kuringen), nə grach (Hasselt), ps. omgespeld volgens Frings!  graxt (Houthalen), grachtje: grachteken (Paal), greppel: greppel (Neerpelt, ... ), grigole: [Wel Sint-Truiden Wb. regol].  grəgol (Veulen), grub: de grhp (Rekem), de grəp (Kanne), grip (Neerpelt), grø͂ͅb (Lanaken), met de b op het einde uitgesproken  de greb (Gelieren/Bret), Van Dale: grub, (gew.) greppel, vore; drooggevallen beek; kuil, putje.  grub (Wijlre), grup (Eys), gröb (Amby, ... ), heul: de hèl (Niel-bij-As), hūl (Hasselt), héél (As), n hooəl (Stevoort), ne hool (Kuringen), ən hōl (Hasselt), oud  heèel (Opoeteren), hulte: Van Dale: hulte, (gew.) hoogte, hobbel, knobbel  ein huldje (Bocholt), heùlt (Kaulille), huld (Achel), hult (Hechtel), kal: kal (Posterholt), kanjel: kaanəl (Montfort), kanjəl (Lozen), ən kāŋəl (Lozen), kiezelgracht: kiezelgracht (Eksel), leu?: lø͂ͅe (Herk-de-Stad), loop: də loeip (Molenbeersel), luip (Tungelroy), poel?: pōəl (Maaseik), rigole (fr.): de regol (Riksingen, ... ), de rigol (Landen), de rigole (Mopertingen), də rigol (Eigenbilzen, ... ), regol (Boorsem, ... ), rigol (Heers, ... ), rigoͅl (Zichen-Zussen-Bolder, ... ), rīgol (Zichen-Zussen-Bolder), ən rəgol (Gutshoven), a is kort  ragol (Rosmeer), e lijk in re-geeren  regol (Rosmeer), nieuw  regol (Opoeteren), riool: de riool (Houthalen, ... ), də rijūəl (Hamont), də riōl (Lanaken), n riool (Koersel), rie.jool (Hulsberg), rigol (Jeuk), riool (Achel, ... ), rioəl (Neerpelt), riōl (Neerpelt), riōͅl (Meeuwen), rīy(3)̄el (Opglabbeek), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller noteert bij spellingssysteem: WBD-WLD, behalve je = dj.  riool (Opglabbeek), rutsja?: de rutsaa (Gingelom), sloei?: sloeij (Noorbeek), slon(de)?: sjlon (Mheer), sloot: də __ leͅngs də __ : ən slout (Wellen), sleut (Sint-Huibrechts-Hern), sloet (Ulbeek), sloët (Venlo), sloͅwt (Kortessem), sluut (Rijkhoven), slöt (Hoeselt), oei zoals in het Franse oeil  sloeit (Vliermaalroot), stortgat: storsgaat (Meijel), straatgoot: de strajtgeut lengsden wieg (Hasselt), de straotgoût (Bilzen), de stroutgoot (Kwaadmechelen), de sträotgaot lengs te weeg heet kazelgoot (Zolder), də stroutgrḁcht (Lummen), straotgoot (Kleine-Brogel), stra͂tgōt (Oostham), streutgoot (Peer), stroatgoot (Neerpelt), strōətgeuət (Schulen), au zoals maure in het Frans  strautgaut (Wilderen), talud (<ofr.): Van Dale: talu(u)d (&lt;Ofr. talut), 1. (concr.) helling, glooiing, schuinte van het zijvlak van aardwerken, dijken, spoorbanen, vestingwerken.  den talu (Stevoort), triool: vgl. Bree Wb. (pag. 449): trijoal, een verbasterde vorm van riool.  trijoͅl (Bree), vliet: de vlət (s-Herenelderen), də vly(3)̄ət (Borgloon), də vlyejəet (Gutshoven), en vleuet (Wellen), n vleut (Hoeselt), vleit (Vlijtingen), vlet (Beverst, ... ), vljuit (Tongeren), vlut (Sint-Huibrechts-Hern), vləøt (Tongeren), doffe e - lang  vljet (Mal), e als in de  vlĕt (Genoelselderen), lang  vleut (Vreren), WNT: vliet (I), 2. gegraven waterloop, hetzij sloot of gracht; (...) 4. al of niet gegraven waterloop in vlak land.  vlət (Diepenbeek), voor: Van Dale: vore, voor, 1. insnijding, snede van de ploeg in een akker; -2. (overdr.) groef, rimpel.  vaor (Epen), voar (Gulpen), voor (Vijlen), vuilgoot: de vuijlgoot (Koersel), waterloop: waterluip (Haelen), zijp: siep (Pey, ... ), zie.p (Grathem, ... ), zief (Kerkrade, ... ), ziehp (Herten (bij Roermond)), ziep (Geleen, ... ), zif (Vaals), ziêp (Blerick), zīēp (Roermond, ... ), zîep (Swalmen), (v.).  zī.p (Eys), zouw: də z(ou)ə (Gutshoven), də zaw (Martenslinde), də zā (Sint-Truiden), zā (Sint-Truiden), zeow (Vlijtingen), zou (Diepenbeek), zouw (Zichen-Zussen-Bolder), zoͅw (Beringen), zów (Heerlen), zøͅ (Hasselt), gracht zelf  zouw (Val-Meer), grooter dan gut  zoâw (Vroenhoven), in den grond  zūīw (Rosmeer), in middeleeuwse teksten van het St. Tr. archief:  də zā (Sint-Truiden) De dikke buizen onder de grond [ZND 24 (1937)] || De straatgoot langs de weg [ZND 24 (1937)] || dijk [ZND 33 (1940)] || een geul langs de weg waarlangs afvalwater kan wegstromen [N 90 (1982)] || goot (straatgoot langs de stoep) [ZND B1 (1940sq)] || straatgoot [ZND m] III-3-1
straf geven straf geven: schtraof gêve (Mheer), schtroaf gaive (Horn), schtroaf geeve (Heer), schtroaf gĕve (Eijsden), schtroaf gäve (Heerlen), schtroaf gève (Belfeld), schtroaf gêve (Bingelrade, ... ), schtroaf gêvə (Swalmen), sjtraf gêve (Herten (bij Roermond), ... ), sjtraof gêve (Sittard), sjtroaf geeve (Berg-en-Terblijt, ... ), sjtroaf geve (Meerssen, ... ), sjtroaf geven (Steyl), sjtroaf geèëve (Gulpen), sjtroaf gève (Geleen, ... ), sjtroaf gê-e-ve (Vijlen), sjtroaf gêjeve (Eys), sjtroaf gêve (Asenray/Maalbroek, ... ), sjtrôâf gêve (Mechelen), straf gaeve (Broeksittard), straf gaive (Maasbracht), straf geve (Simpelveld), straf gieve (Horst), straf gève (Arcen, ... ), straf gèven (Heijen), straf gêve (Afferden, ... ), straf gêven (Oirlo), strafgêve (Lottum), straof gaive (Echt/Gebroek), straof geve (Borgharen), stroaf geve (Sint-Pieter), stroaf gääve (Schaesberg), stroaf gève (Grevenbicht/Papenhoven), stroaf gêve (Baarlo, ... ), stroaf gêve(n) (Obbicht), stroaf gêven (Sint-Odiliënberg), stràf gêve (Well), Opm. dit zegt men ook wel.  stroaf gêve (Stevensweert), Opm. Duitse st.  straof gève (Montfort), Opm. o net als Fr. woord mon.  schtrof gève (Epen), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  straf gêve (Stevensweert), ps. deels omgespeld volgens Frings.  stroaf [gɛ̄ven (Urmond), ps. invuller heeft geen volledig antwoord gegeven (waarschijnlijk: schtroaf gèven).  schtroaf geve (Amby), straf opgeven: sjtroaf opgêve(n) (Schinveld), straffen: schtraove (Mheer), schtroave (Amby, ... ), schtroavə (Swalmen), shtroave (Banholt, ... ), sjtraffe (Herten (bij Roermond), ... ), sjtroa-ve (Vijlen), sjtroave (Asenray/Maalbroek, ... ), sjtroave(n) (Schinveld, ... ), sjtrôâve (Mechelen), straeve(n) (Obbicht), straf-fe (Blitterswijck, ... ), straffe (Afferden, ... ), straffe(n) (Blerick), straffen (Oirlo, ... ), straove (Borgharen, ... ), stroave (Baarlo, ... ), stroaven (Sint-Odiliënberg, ... ), stroove (Dieteren), strâove (Genooi/Ohé, ... ), štroave (Brunssum, ... ), hij strafte ; hê strafde  straffe (Grubbenvorst), hij strafte; hê strafte  straffe (Lottum), Opm. Duitse st.  straffe (Montfort), Opm. o netals Fr. woord mon.  schtrove (Epen) straf geven [SGV (1914)] || straffen [SGV (1914)] III-2-2