26300 |
takel voor het staakijzer |
blokje:
blø̜kskǝ (L289p Weert),
derde hand:
dęrdǝ hantj (L292a Maxet),
derde handje:
dęrdǝ hɛntjǝ (L289p Weert),
katrolletje:
katrolǝkǝ (L316p Kaulille),
takel:
tākǝl (L289p Weert)
|
De takel of katrol waarmee het staakijzer en het daarbij behorende rondsel uitgelicht kunnen worden. In l 265 werd het staakijzer met een ongeveer 500 kg wegende lier opgetrokken. [N O, 16j]
II-3
|
24727 |
takken (coll.) |
bussel:
ideosyncr.
bössel (Q033p Oirsbeek),
douw:
dou-i (L420p Rotem),
doulj (L381b Pey),
douw (Q102p Amby, ...
Q007p Eisden,
Q088p Lanaken,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q015p Stein,
Q015p Stein),
doͅw (Q010p Opgrimbie),
#NAME?
dŏŭw (Q111p Klimmen),
ideosyncr.
doûw (Q193p Gronsveld),
Veldeke
de douw (Q111p Klimmen),
WBD/WLD
dən doi (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
d’n douw (Q095a Caberg),
WLD
douw (Q096b Itteren),
geraamte:
gərɛmtə (K278p Lommel),
gestel:
gestel (P188p Hoepertingen),
gewaai:
gewèi (L381b Pey),
gəwēͅj (L360p Bree),
groen, het -:
greuën (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
heleboel (takken):
heeleboel (Q085p Hoelbeek),
kapruin:
kaprön (K318p Beverlo),
IPA, omgesp.
kapraən (K314p Kwaadmechelen),
kop:
kop (P120p Alken, ...
P186p Gelinden,
Q156a Groot-Loon,
P197p Heers,
K360p Heusden,
P219p Jeuk,
Q180p Mal,
P193p Mettekoven,
L312p Neerpelt,
Q197p Noorbeek,
L416p Opglabbeek,
L355p Peer,
Q197a Terlinden,
P121p Ulbeek,
P192p Voort,
Q005p Zutendaal),
koͅ.p m. (Q203b Ingber),
koͅp (P197p Heers),
kóp (Q207p Epen),
kroon:
kroe-en (P219p Jeuk),
kroean (L321a Ittervoort),
kroen (Q202p Eys, ...
Q002p Hasselt,
K360p Heusden,
L414p Houthalen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L371p Ophoven,
L299p Reuver,
Q222p Vaals,
Q091p Veldwezelt,
Q201p Wijlre),
kroen van een boom (Q112b Ubachsberg),
kroewn (P219p Jeuk),
kroeên (L330p Herten (bij Roermond)),
kroeën (L353p Eksel, ...
Q203p Gulpen,
L216p Oirlo),
kroeən (Q116p Simpelveld),
kroĕn (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
kroon (L292p Heythuysen, ...
Q077p Hoeselt,
P177p Zepperen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
kroên (L269b Boekend),
kroên v.d. boum (L269p Blerick),
krōān (Q101p Valkenburg, ...
Q101p Valkenburg),
krōēn (Q102p Amby, ...
L246p Horst),
krôân (L381b Pey),
eigen spellingsysteem
kroeèn (Q032p Schinnen),
kroeën (L217p Meerlo),
kroën (L265p Meijel, ...
Q034p Merkelbeek),
krôêan (Q021p Geleen),
Endepols
kroen (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ideosyncr.
kroen (Q198p Eijsden, ...
Q197p Noorbeek,
Q020p Sittard),
kroeën (Q121p Kerkrade),
kroon (Q020p Sittard, ...
L374p Thorn,
L386p Vlodrop),
oude spellingsysteem
kroejn (L265p Meijel),
Veldeke
kroean (L381p Echt/Gebroek),
Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones oe = lang
kroeën (Q203p Gulpen),
Veldeke aangepast
kroeën (L245b Tienray),
Veldens dialekt
kroen (L268p Velden),
WBD/WLD
kroan (Q016p Lutterade),
kroawn (Q014p Urmond),
kroen (Q095p Maastricht),
kroun (L371p Ophoven),
krōēën (Q117p Nieuwenhagen),
WBD/WLD a-achtige naslag
krôên (L432p Susteren),
WLD
kroan (Q019z Geverik/Kelmond, ...
L429p Guttecoven),
kroeën (Q196p Mheer, ...
Q108p Wijnandsrade),
kroeən (L328p Heel),
kroon (L382p Montfort, ...
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt),
kroën (L271p Venlo),
krōēn (L267p Maasbree, ...
L318b Tungelroy,
L271p Venlo),
krŏan (Q098p Schimmert),
krŏĕn (Q118p Schaesberg),
kròĕn (L266p Sevenum),
kròèn (L266p Sevenum),
króan (L428p Born),
krôen (L326p Grathem, ...
L320b Kelpen),
krôôan (L374p Thorn),
krôôn (Q027p Doenrade),
± WLD
kroeen (L289p Weert),
kroon (Q171p Vlijtingen),
kroongewas:
kroengewas (P218p Borlo),
krop:
krop (Q071p Diepenbeek, ...
Q071p Diepenbeek,
Q086p Eigenbilzen,
P195p Gutshoven,
P197p Heers,
Q089p Martenslinde,
Q168a Rijkhoven,
P121p Ulbeek,
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
kruin:
de kroun (Q098p Schimmert),
krain (P176p Sint-Truiden),
krun (L420p Rotem),
kruun (L312p Neerpelt, ...
L371p Ophoven,
L329p Roermond),
krūn (L286p Hamont, ...
Q088p Lanaken,
L355p Peer),
krūūn (L331p Swalmen),
kryən (P117p Nieuwerkerken),
kräön (P056p Stokrooie),
krø͂ͅn (P050p Herk-de-Stad),
Bree Wb.
de kruun (L360p Bree),
Endepols = alle takken samen met de bladdragende takmassa
de kroen (Q095p Maastricht, ...
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
Veldeke
krüng (Q117a Waubach),
Veldeke 1979, nr. 1
kruun (L210p Venray),
WLD
kreung (Q208p Vijlen),
kruun (L298a Kesseleik, ...
Q032p Schinnen),
krŭŭn (L164p Gennep),
loof:
loef (P057p Kuringen),
mei:
de mei (L382p Montfort),
naakse boom:
WBD/WLD
naakse bòwn (L417p As),
schans:
Nijmeegs (WBD) (?)
sjans (L265p Meijel),
sop:
sop (L326p Grathem, ...
L413p Helchteren,
L355p Peer),
struik:
WLD
sjtrûûk (L331p Swalmen),
tak (mv.):
de tek (Q039p Hoensbroek),
tek (L191p Afferden, ...
L333p Asenray/Maalbroek,
L295p Baarlo,
L300p Beesel,
L269p Blerick,
L434a Broeksittard,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
Q198p Eijsden,
Q207p Epen,
L380p Genooi/Ohé,
L249p Grubbenvorst,
L429p Guttecoven,
Q002p Hasselt,
L328p Heel,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L320p Hunsel,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L379p Laak,
L211p Leunen,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L288p Nederweert,
L321p Neeritter,
L368p Neeroeteren,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
L314p Overpelt,
Q032a Puth,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
Q117b Rimburg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
L385p Sint-Odiliënberg,
Q187p Sint-Pieter,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen,
L374p Thorn,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q208p Vijlen,
L289p Weert),
tenk (Q096a Borgharen),
tĕĕk (Q202p Eys),
tĕk (L327p Beegden, ...
Q103p Berg-en-Terblijt,
L323p Buggenum,
Q021p Geleen,
L164p Gennep,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q110p Heek,
Q105p Heer,
L209p Merselo,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
L378p Stevensweert,
L296p Steyl,
L246a Swolgen),
teͅk (L355p Peer, ...
Q001p Zonhoven),
täk (L250p Arcen, ...
L297p Belfeld,
Q203p Gulpen,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
Q104a Limmel,
Q016p Lutterade,
L217p Meerlo,
Q030p Schinveld,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
tèk (Q102p Amby, ...
L215p Blitterswijck,
L246p Horst,
L245p Meterik,
Q033p Oirsbeek,
L432p Susteren),
ték (L371p Ophoven),
WBD/WLD
tèk (Q095p Maastricht),
WLD
tèk (Q109p Hulsberg),
WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)
tèk (L322p Haelen),
± WLD
tek (L288a Ospel),
takgestel:
takgestèl (Q095p Maastricht),
takhout:
takhout (L413p Helchteren),
takken:
takke (Q105p Heer),
takker:
tekker (L317p Bocholt),
top:
top (L317p Bocholt, ...
L286p Hamont),
tophout:
tophout (L413p Helchteren),
waai:
waai (L366p Gruitrode),
wej (L368p Neeroeteren, ...
L415p Opoeteren),
cf gewei
vei (L358p Reppel),
wèi (L362p Opitter)
|
Alle takken samen (griend, kroon, gezwaai). [N 82 (1981)] || takken (mv.) [SGV (1914)] || takken coll. || takken, coll. [ZND 35 (1941)]
III-4-3
|
24707 |
takken krijgen |
kroon (krijgen):
ideosyncr.
kroon (Q033p Oirsbeek),
loten (krijgen):
WLD
lèùt (L429p Guttecoven),
nieuwe scheut (krijgen):
een nieuwe sjeut (Q201p Wijlre),
oog (mv.) (krijgen):
WLD
oog (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen),
scheut (mv.) gooien:
scheut goêje (L269b Boekend),
scheut (mv.) krijgen:
schöt kriege (Q203p Gulpen),
sjöĕt kriege (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
WBD/WLD
sjíet (L416p Opglabbeek),
WLD
sjeut kriege (Q019z Geverik/Kelmond),
scheut (mv.) maken:
#NAME?
sjûûtmake (Q111p Klimmen),
schieten:
š‧ētə (Q202p Eys, ...
Q203b Ingber),
eigen spellingsysteem
sjete (Q021p Geleen),
ideosyncr.
sjete (Q193p Gronsveld),
sjeut (Q020p Sittard),
spruiten:
sjprōētə (Q207p Epen),
tak (mv.) krijgen:
de boum begint tèk te kriege (Q098p Schimmert),
kriegt tek (L216p Oirlo),
kriegtj tek (L330p Herten (bij Roermond)),
teak (Q112b Ubachsberg),
tek (Q120p Heerlerbaan/Kaumer, ...
L321a Ittervoort),
tek kriege (L299p Reuver),
Endepols
tek kriege (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
ideosyncr.
tek (Q198p Eijsden, ...
Q197p Noorbeek),
tèk (L374p Thorn),
Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones ie = lang
tek kriege (Q203p Gulpen),
Veldeke aangepast
täk krīēge (L245b Tienray),
Venlo e.o.
tek kriege (L267p Maasbree),
WBD/WLD
tèk krīēgə (Q095p Maastricht, ...
Q117p Nieuwenhagen,
L432p Susteren),
WLD
tek (L298a Kesseleik, ...
Q208p Vijlen),
tek kriege (L387p Posterholt),
tèk kriegə (L382p Montfort),
tèk krīēgə (L164p Gennep),
takkelen:
takkele (L318b Tungelroy),
takken:
takke (Q027p Doenrade),
takken (P219p Jeuk),
Endepols
takke (Q095p Maastricht),
ideosyncr.
takken (Q039p Hoensbroek),
Veldeke
takke (Q117a Waubach),
WLD
takke (Q032p Schinnen),
tâkke (Q098p Schimmert),
takken krijgen:
de boum begint takke te kriege (Q098p Schimmert),
takke kriege (Q095p Maastricht),
takke krijge (Q077p Hoeselt),
takkə kriegə (Q095p Maastricht),
WLD
takke kriege (Q095p Maastricht),
tàkkə krīēgə (L271p Venlo),
takker (mv.) krijgen:
tekker (L353p Eksel),
twijgen:
twiege (Q018p Geulle),
uitlopen:
oetloupe (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht),
outloepe (L414p Houthalen),
óétloupe (L381b Pey),
eigen spellingsysteem
oetlope (Q034p Merkelbeek),
oetloupe (Q032p Schinnen),
ideosyncr.
oelloupe (L432p Susteren),
oetlaope (L386p Vlodrop),
Veldeke
oetloupe (L322p Haelen),
WBD/WLD
oetloupə (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
WBD/WLD ó even gesloten als oo
ówtlòwpe (L417p As),
WLD
oetlope (Q118p Schaesberg),
oêtloopə (Q112b Ubachsberg),
ōētloope (Q196p Mheer),
uitlopers (krijgen):
WBD/WLD
oetluipers (Q016p Lutterade),
WLD
oetluipers (L428p Born),
uitpruiten:
ōētsjproēte (Q039p Hoensbroek),
ū.tšprū.tə (Q202p Eys),
uitschieten:
oes schjisse (Q222p Vaals),
eigen spellingsysteem
oetsjete (Q034p Merkelbeek),
IPA, omgesp.
øtsxiʔə (K314p Kwaadmechelen),
NCDN
ōētsjeetö (L378p Stevensweert),
Nijmeegs (WBD)
utjsjīētə (L265p Meijel),
Veldeke 1979 nr 1
uutschiēte (L210p Venray),
uitslaan:
ideosyncr.
oes-sjloa (Q121p Kerkrade),
Veldeke 1979 nr 1
uutsloan (L210p Venray),
WLD
oetslaon (L267p Maasbree),
uitspringen:
oetspringe (L271p Venlo),
sprungt oet (Q015p Stein),
Endepols
oetspringe (Q095p Maastricht),
ideosyncr.
oetsjprenge (Q020p Sittard),
WBD/WLD
oesjpringə (L329a Kapel-in-t-Zand),
WLD
ôêt-sjpringe (L331p Swalmen),
vertakken:
vertakke (L269p Blerick),
vertakken (L246p Horst, ...
L288a Ospel),
eigen spellingsysteem
vertakken (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
ideosyncr.
vertakke (Q020p Sittard),
Veldens dialekt
vertakken (L268p Velden),
WBD/WLD
vərtakkən (Q014p Urmond),
WBD\\WLD
vərtàkkə (Q038p Amstenrade),
WLD
vertakke (L266p Sevenum),
vertákke (Q096b Itteren),
zich vertakken:
eigen fon. aanduidingen
de baum vertaktj zich (L320a Ell)
|
Takken krijgen, gezegd van een boom (takken). [N 82 (1981)] || vertakken
III-4-3
|
24605 |
takkenbos |
fak:
(Gulpens), (fr. fagot)
fak (Q101p Valkenburg),
schans:
sjaans (Q193p Gronsveld),
sjans (Q095p Maastricht),
Kil.: schantze, mutsaerd. Teuth. heeft schrantz, samengebonden pak
schans (Q101p Valkenburg),
schants:
mv.; verkl.w.: sjantse; sjentske O.Holl. schans. Pappersjans (Hgd. Pappel) populieren-takkebos, buurtnaam
sjants (Q113p Heerlen),
schantsrommel:
sjantsremmel (Q113p Heerlen)
|
stok uit een takkebos || takkebos || takkenbos
III-4-3
|
33632 |
takkenbos, bussel hout |
bak:
(m.).
bak}* (Q158p Riksingen),
bord:
būūét (Q211p Bocholtz),
(= een bussel takken en twijgen).
bēūerd (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
borrens:
borres (L159a Middelaar),
bos:
bósj (L430p Einighausen),
bos hout:
⁄n bós haolt (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
bussel:
bussel (P175p Gingelom, ...
Q104a Limmel,
K361p Zolder),
(= dikker en langer hout).
bəsəl}* (P049p Donk (bij Herk-de-Stad)),
(bij langere takken).
bussel (Q198b Oost-Maarland),
(uit bos).
bəs(ə)l}* (P055p Kermt),
(voor erwtenrijzen).
bøͅsəl}* (K318p Beverlo),
(vr.). (dikker, langer hout).
bəsəl}* (P048p Halen),
bussel hout:
bösselhout (L381p Echt/Gebroek),
(v.).
bøsəl hu̯ōt}* (Q158p Riksingen),
busseltje:
bössəlkə (L430p Einighausen),
(kort).
bēͅssəlke}* (Q072p Beverst),
doornenmutsaard:
djōənə mjoͅtsəm}* (Q156p Borgloon),
doornenschans:
dööresjans (Q022p Munstergeleen),
fak:
fag (Q204a Mechelen),
fak (Q192p Margraten, ...
Q204a Mechelen,
Q198b Oost-Maarland,
Q194p Rijckholt),
fak}* (Q247p Sint-Martens-Voeren),
⁄n fak (Q198p Eijsden),
(= een takkenbos).
fak (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
(korte bos).
fak (Q204a Mechelen),
(mv.: fag\\ duitse g.
dər ‧fak (Q247a Sint-Pieters-Voeren),
= fague (frans).
fak (Q196p Mheer),
fascine (fr.):
feziene (L331p Swalmen),
(= lange takkebos). steeds v. slaghout (= alle hout behalve naoldhout).
fecien (L318b Tungelroy),
(= takkebos van lang slaghout).
⁄n fussien (Q018p Geulle),
(= takkenbos, gebruikt om dijk te maken langs beek).
fəsilə}* (Q012p Rekem),
(deze is langer).
faseͅi̯n}* (Q096c Neerharen),
(dikwijls wilgenhout).
fezien (L332p Maasniel),
(dit is een takkebas van zeer grote lengte ! 2 1/2 m., gebruik bij afzetten van beekranden).
fezien (L332p Maasniel),
(dubbele voor te batten, voor afkalving tegen te gaan).
feziene (L330p Herten (bij Roermond)),
(dunne lange bussel).
fetsin}* (L360p Bree),
(in het frans: fascine).
fesiene (L377p Maasbracht),
(lang kophout onverkort).
fesiene (L432p Susteren),
(lang voor waterkering).
fesiene (L289b Leuken),
(lang).
fesinen (L321p Neeritter),
(voor "batwerk" langs de Roer).
fezīēne (L383p Melick),
(voor vlechtwerk).
faziene (L382p Montfort),
fascine-schans:
(van wilgehout (wȉje voor dijkbescherming - 7 meter.
fĕsīēnsjans (L322p Haelen),
floejer:
(> 2 m.).
flōējere (Q204a Mechelen),
(lange bos).
floejere (Q204a Mechelen),
hetsel:
etsel (P176p Sint-Truiden),
(= klein dunhout).
heͅtsəl}* (P048p Halen),
(= klein, dun hout).
heͅtsəl}* (P049p Donk (bij Herk-de-Stad)),
(m.).
heͅtsəl}* (P049p Donk (bij Herk-de-Stad), ...
P048p Halen),
afgeleid van het, hette hitte, zie Weijnen EDWb
heͅtsəl}* (P044p Zelem),
hoop:
haop (L430p Einighausen),
krik:
krek}* (L371a Geistingen, ...
L372p Maaseik),
krik (L372a Aldeneik, ...
L371a Geistingen,
L321a Ittervoort,
L321p Neeritter,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
krikke (L320a Ell),
comm.: krik = schans
kreͅk}* (L420p Rotem),
krikbos:
(2 cm. lang).
kribbós (L163a Milsbeek),
(2 cm. lang).JK??
kribbós (L163p Ottersum),
motsem:
də mjoͅtsəm (Q176a Ketsingen),
mejotsem (Q156p Borgloon),
mejtsəm}* (Q072p Beverst),
mietsemen (Q077p Hoeselt),
mjoͅtsəm}* (Q156p Borgloon, ...
Q170p Grote-Spouwen,
P050p Herk-de-Stad,
Q080p Vliermaal),
mjøͅtsəm}* (Q076p Romershoven, ...
Q162p Tongeren),
mjətsəm}* (Q079a Wintershoven),
motsem (P176p Sint-Truiden),
møtsəm}* (P174p Velm),
məjoͅtsəm}* (Q071p Diepenbeek),
⁄mjoͅtsəm}* (P177p Zepperen),
(m.).
mi̯eͅtsəm}* (Q077p Hoeselt),
mi̯oͅtsəm}* (Q158p Riksingen),
møətsəm}* (P178p Brustem),
(m.). (mv.: {m\\ts\\ms}).
mətsəm}* (P050p Herk-de-Stad),
of: miètsenne
mietseme (Q083p Bilzen),
motsemhout:
jotsemhout (Q167p Koninksem),
mutsaard:
mutsert (K317p Leopoldsburg),
møͅtsərt}* (K358p Beringen, ...
K278p Lommel),
mətsərt}* (P046p Linkhout),
ps. boven de # moet nog een ^ staan; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
mətəxoͅ^ət}* (P175p Gingelom),
mutsaardhout:
mutsershaat (K278p Lommel),
mutsel:
mjoͅtsəl}* (P222p Opheers),
mutsel (K353p Tessenderlo),
mutser:
mutser (P045p Meldert),
mytsər}* (P044p Zelem),
møtsər}* (P051p Lummen),
møͅtsər}* (K358p Beringen, ...
K318p Beverlo),
mətsər}* (P048p Halen),
(m.). verkleinw.: {n\\m[ts\\r\\, ~k\\} meerv.: {n\\m[ts\\rs}.
nəmøtsər}* (K317p Leopoldsburg),
mutsing:
mjətsing (Q180p Mal),
mutterd:
metterd (L416p Opglabbeek),
metərt}* (Q003p Genk),
meͅtər}* (P054p Spalbeek),
mitterd (L355a Linde),
mutterd (L413p Helchteren, ...
L313p Sint-Huibrechts-Lille),
muttert (L288a Ospel),
mu̞ttərt}* (L352p Hechtel),
méttərt (L417p As),
mötterd (L289p Weert, ...
L289p Weert),
mötterde (L289p Weert),
möttert (L289b Leuken),
møtərt}* (L312p Neerpelt),
møͅtər}* (P051p Lummen),
mütterd (L362p Opitter),
mətərt}* (L360p Bree),
mətər}* (P055p Kermt),
mɛttərd}* (Q003p Genk),
(kort hout).
mətər}* (P055p Kermt),
(m.).
⁄møtərt}* (L312p Neerpelt),
ps. er staat oorspronkelijk op de lijst een R (huig-r?).
meͅtər}* (Q002b Kiewit),
mutterdhout:
møtərhōͅt}* (K361p Zolder),
pak:
pak (Q097p Ulestraten),
remmelen:
(= dikkere takken).
remmele (Q039p Hoensbroek),
schalm:
(m.). (verzameling takken van bomen gekapt).
šalm}* (Q077p Hoeselt),
schans:
chans (L421p Dilsen),
een sjans (Q033p Oirsbeek),
een sjāns (Q039p Hoensbroek),
ein sjans (L383p Melick),
en sjans (L432p Susteren),
schaans (L165p Heijen),
schans (L269p Blerick, ...
L269b Boekend,
Q035p Brunssum,
Q113p Heerlen,
L269a Hout-Blerick,
L211p Leunen,
L159a Middelaar,
L382p Montfort,
Q198b Oost-Maarland,
L420p Rotem,
Q014p Urmond,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
schans(-vakker) (Q039p Hoensbroek),
schanse (L271p Venlo),
schjans (Q112a Heerlerheide, ...
Q039p Hoensbroek,
Q033p Oirsbeek),
sjaans (Q193p Gronsveld, ...
Q192p Margraten,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
sjans (L295p Baarlo, ...
Q121c Bleijerheide,
Q211p Bocholtz,
L381p Echt/Gebroek,
L290a Egchel,
L430p Einighausen,
L430p Einighausen,
Q018p Geulle,
L322p Haelen,
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
L321a Ittervoort,
Q028p Jabeek,
Q111p Klimmen,
Q016p Lutterade,
L377p Maasbracht,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
L299p Reuver,
Q030p Schinveld,
L331p Swalmen,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q117a Waubach),
sjansen (Q011p Boorsem),
sjāns (L430p Einighausen),
sjâm (L331p Swalmen),
šans}* (Q007p Eisden, ...
Q096c Neerharen,
Q096c Neerharen,
L420p Rotem),
xa͂ns}* (Q012p Rekem),
xɛns}* (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
⁄n sja.ns (L331b Boukoul, ...
L290p Panningen,
L331p Swalmen),
⁄n sjaans (Q198p Eijsden),
⁄n sjans (L270p Tegelen),
(import!).
schans (L289p Weert),
(is bijv. elzehout, wieëhout).
sjans (Q039p Hoensbroek),
(kort).
sjans (L321p Neeritter),
(lang 1 1/2 m.).
én sjans (L432p Susteren),
(minder).
sjans (L318b Tungelroy),
(mv.: schanse).
ein schans (L269p Blerick),
(takken uitgezaagd van fruitbomen).
schjans (Q098p Schimmert),
(voor het stoken van bakoven).
sjans (Q111p Klimmen),
(vr.).
šāns}* (Q011p Boorsem),
(± 1.30 m.).
chans (L332p Maasniel),
voorin de bakoven
sjanse (L429p Guttecoven),
schans hout:
ein sjans hout (Q020p Sittard),
schansje:
alleen de aparte a heb ik omgespeld volgens Frings!
sjɛ̄nske (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
slaghout:
(= dikker en langer dan de schans).
schlaaghout (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
slaghouten krik:
(= hout wat een jaar of 4 gestaan heeft).
slaaghoute krik (L318b Tungelroy),
sleenhout:
(bij het "slenen", afkappen van boomtakken).
sleͅjnhōt}* (Q071p Diepenbeek),
spillen:
speͅlə}* (Q071p Diepenbeek),
stek:
(m.).
steͅk mi̯oͅtsəm}* (Q158p Riksingen),
stekhout:
stekhōt}* (K358p Beringen),
wijper:
(3-4 m. lang).
weͅi̯pər}* (Q072p Beverst),
wissen:
wisə}* (Q071p Diepenbeek)
|
[SGV (1914)] [ZND 01 (1922)] [ZND 22 (1936)]Hoe noemt u: een takkenbos (mijt, kwazen, mutsert, enz.?) [N 75 (1975)] || inventarisatie benamingen takkenbos, bussel takken en twijgen alnaargelang houtsoort of boslengte [N 27 (1965)] || takkenbos, bussel takken en twijgen [N 27 (1965)]
I-7
|
29756 |
takkenbossen |
dennekrikken:
dę ̞nǝkrekǝ (L374p Thorn),
hitsels:
hę ̞tsǝls (P047p Loksbergen),
krikken:
krekǝ (L374p Thorn),
mutsemen:
miǝtsǝmǝ (Q083p Bilzen),
schansen:
šansǝ (L297p Belfeld, ...
L381p Echt,
L381p Echt,
Q111p Klimmen,
L322a Nunhem,
L290p Panningen,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen),
šānsǝ (Q095p Maastricht),
wijpen:
wepǝ (L270p Tegelen)
|
Bossen dorre takken, tot een bundel bijeengebonden, waarmee de oven werd aangestoken. In Q 83 werd voor het aanmaken ook wel gekloven hout (geklu\v\n (h)ōt) gebruikt, onder meer acaciahout. [N 98, 124; monogr.] || Takkenbossen, meestal van brem, die dienden om het grondwater tegen te houden. [monogr.]
II-8
|
25274 |
talie, maat van 1/16 el (4,25 cm) |
1/32 duim:
1/32 daam (P219p Jeuk),
el:
el (L329p Roermond),
talie:
taalje (Q111p Klimmen, ...
Q095p Maastricht),
taile (Q015p Stein),
taille (Q039p Hoensbroek),
talie (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q020p Sittard),
taliej (L374p Thorn),
tāāliejə (Q095p Maastricht),
een Ma. talie was 4 cm., 2 mm.
taalje (Q095p Maastricht),
talie (Q095p Maastricht)
|
de maat die een lengte aangeeft van 1/16 el (0.042m) [N 91 (1982)] || de maat die een lengte aangeeft van 4,25 cm, dat is 1/16 deel van een el (68 cm) [talie] [N 91 (1982)] || talie, onderverdeling van de el
III-4-4
|
25310 |
talie, maat van 1/8 el (8,5 cm) |
talie:
talie (L267p Maasbree),
taliej (L374p Thorn),
tallie (L382p Montfort),
tāāliejə (Q095p Maastricht)
|
de maat die een lengte aangeeft van 8,5 cm, 1/8 deel van een el [tallie, talie] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
24252 |
taling |
blokeendje:
blok-enneke (L314p Overpelt),
blokenneke (L314p Overpelt),
duikereendje:
duukeraentje (L324p Baexem),
halve eend:
half ejend (Q001p Zonhoven),
klein eendje:
klein ééntje (L291p Helden/Everlo, ...
L290p Panningen),
kleinaentje (L291p Helden/Everlo, ...
L290p Panningen),
krakertje:
krakerke (Q001p Zonhoven),
kroakerke (Q001p Zonhoven),
krik:
krik (L288p Nederweert),
krikje:
krikske (L288a Ospel),
kruu:
vdBerg; omgesp.
kry (P176p Sint-Truiden),
maaseend:
moasieèjnt (Q001p Zonhoven),
sarcelle (fr.):
sersel (Q001p Zonhoven),
IPA, omgesp.
seͅrsəl (Q012p Rekem, ...
Q012p Rekem),
sarcelle-tje:
sersilleke (Q086p Eigenbilzen, ...
Q086p Eigenbilzen),
schijftaling:
sjieftaling (Q118p Schaesberg),
BtS 58
schieftaaling (Q118p Schaesberg),
schuimeend:
schuimeend (L319p Molenbeersel),
schuumèend (L319p Molenbeersel),
sjoemènj (L419p Elen, ...
L419p Elen),
šou̯mēͅnj (L372p Maaseik, ...
L372p Maaseik),
šūmēͅnj (L369p Kinrooi),
schuimeendje:
schuimeendje (L319p Molenbeersel),
schuumentje (L289p Weert),
sjuumaentje (L324p Baexem),
sjūū:méé:ntje (L290p Panningen, ...
L290p Panningen),
šy(3)̄mēͅntjə (L265c Beringe, ...
L265c Beringe,
L265e Koningslust,
L265e Koningslust),
šymeͅntjə (L265p Meijel),
taling:
taa.ling (L331b Boukoul, ...
L331b Boukoul,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen),
taaling (Q100p Houthem, ...
Q100p Houthem,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen),
taling (L322p Haelen, ...
L325p Horn,
L325p Horn,
Q100p Houthem,
Q100p Houthem),
doorgaans Frings, soms eigen spelling
toͅleŋ (K314p Kwaadmechelen, ...
K314p Kwaadmechelen),
ook sjoemeentje?
taling (L322p Haelen),
talingeendje:
taalingéntje (L210p Venray),
talingēndjes (L210p Venray, ...
L210p Venray),
talinkje:
talingske (L314p Overpelt, ...
L314p Overpelt),
toalingske (L312p Neerpelt),
waterhennetje:
wātərenkə (L424p Meeswijk),
wilde eend:
wilj ènj (L331p Swalmen, ...
L331p Swalmen),
Frings, omgesp.
weldə eͅnt (K278p Lommel, ...
K278p Lommel),
winter-sarcelle:
ook —sersel
weͅntərsarsəl (Q002p Hasselt),
wintereendje:
wintjeraentje (L383p Melick),
wintjeraentjes (L288p Nederweert),
wintertaling:
wentərtāleŋ (L316p Kaulille),
weͅntərtaəleŋ (K278p Lommel),
wintertaling (L353p Eksel, ...
L353p Eksel,
Q118p Schaesberg),
wintertoaling (L312p Neerpelt),
wintjertaaling (L373p Roosteren, ...
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
wintjertaling (L374p Thorn, ...
L318b Tungelroy),
wintzjertaaling (L289p Weert),
wintertalinkje:
wééntertalingske (L159a Middelaar),
zomer-sarcelle:
ook —sersel
zømərsarsəl (Q002p Hasselt),
zomertaling:
zomertaling (L353p Eksel, ...
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
zommertaling (Q203p Gulpen),
zoomertaaling (L373p Roosteren, ...
L318b Tungelroy),
zōmərtāleŋ (L316p Kaulille),
zomertalinkje:
zomertoalingske (L312p Neerpelt),
zommertalingske (L159a Middelaar)
|
eend: wintertaling (36 klein; bruine kop met groene wangen; broedt hier ook; roep [kruu, kruu] [N 09 (1961)] || eend: zomertaling (38 klein; bruine kop met witte wenkbrauw; broedt minder hier; roep ratelend [N 09 (1961)] || taling || wintertaling || zomertaling
III-4-1
|
33690 |
talud |
beekkant:
beekkant (P045p Meldert),
berg:
bɛrx (Q121p Kerkrade),
bergje:
bɛrxskǝ (L271p Venlo),
berm:
brēm (Q121p Kerkrade),
bɛrm (L290a Egchel, ...
Q187a Heugem,
Q208b Holset,
L325p Horn,
Q121p Kerkrade,
Q095p Maastricht,
Q022p Munstergeleen,
L321p Neeritter,
Q198b Oost-Maarland,
L420p Rotem,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q020p Sittard),
bɛrǝm (P049p Donk, ...
L322p Haelen,
Q187a Heugem,
Q187p Sint Pieter),
bɛ̄rm (L211p Leunen, ...
L265p Meijel),
bɛ̄rǝm (Q117p Nieuwenhagen),
boord:
boord (L288a Ospel),
bǭrt (L292p Heythuysen),
brand:
braŋk (Q121p Kerkrade),
del:
dęl (Q076p Romershoven),
dijk:
dēk (P177p Zepperen),
dęi̯k (P107a Rummen),
gelei:
galęi̯ (Q193a Eckelrade),
graaf:
graf (Q192p Margraten),
grāf (Q035p Brunssum, ...
L430p Einighausen,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen,
Q016p Lutterade,
Q192p Margraten,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q022p Munstergeleen,
Q197p Noorbeek,
Q036p Nuth,
Q111q Ransdaal,
L373p Roosteren,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q098p Schimmert,
Q115p Schin op Geul,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
Q112z Ten Esschen,
Q197a Terlinden,
Q112b Ubachsberg,
L268p Velden,
L210p Venray,
Q208p Vijlen,
L289p Weert,
Q201p Wijlre),
grē̜f (Q118p Schaesberg),
grǭf (Q198p Eijsden, ...
Q198b Oost-Maarland),
jrāf (Q121p Kerkrade, ...
Q222p Vaals),
graafje:
grē̜fkǝ (Q201p Wijlre),
gręfkǝ (Q204a Mechelen),
graafkant:
grāfkaŋk (L266p Sevenum),
gracht:
grāx (Q080p Vliermaal),
grēx (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
gręx (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
grachtkant:
grāxkānt (Q072p Beverst),
grats:
grats (L270p Tegelen),
greppel:
grɛpǝl (Q020p Sittard),
grub:
grøp (Q039p Hoensbroek),
grø̜p (Q095p Maastricht, ...
Q020p Sittard),
helling:
helling (Q187a Heugem),
kant:
kan (L269p Blerick),
kanjtj (L292p Heythuysen, ...
L377p Maasbracht,
L318b Tungelroy),
kant (P046p Linkhout, ...
P051p Lummen,
Q009p Maasmechelen,
P045p Meldert),
kaŋk (L266p Sevenum),
kānt (Q077p Hoeselt, ...
Q158p Riksingen),
kleef:
kliǝf (Q113p Heerlen),
klēf (L372a Aldeneik, ...
L331b Boukoul,
L426p Buchten,
L291p Helden,
L426z Holtum,
Q019a Neerbeek,
L432p Susteren,
L331p Swalmen),
klē̜f (Q033p Oirsbeek),
klīf (Q030p Schinveld),
klīǝf (Q039p Hoensbroek, ...
Q028p Jabeek),
klɛf (L271p Venlo),
rand:
raŋk (L322p Haelen),
scheve kant:
sxē.vǝ kānt (L192p Bergen),
schoor:
šōr (L322p Haelen, ...
L321a Ittervoort,
Q096c Neerharen),
šǭr (L426p Buchten, ...
L330p Herten,
L322a Nunhem),
šǭrǝ (L374p Thorn),
schuine kant:
sxynǝ kānt (L312p Neerpelt),
schuinse kant:
sxynsǝ kant (L362p Opitter),
šø̜i̯nsǝ kɛnjtj (L430p Einighausen),
slootkant:
sluǝtkant (L269p Blerick, ...
L265p Meijel),
slouw:
šlou̯ (Q192p Margraten),
stikke kant:
stekǝ kānt (L159a Middelaar),
talud:
lyt (L289p Weert),
talud (Q033p Oirsbeek),
taly (K358p Beringen, ...
L269b Boekend,
Q018p Geulle,
P048p Halen,
L269a Hout-Blerick,
Q204a Mechelen,
Q253p Montzen,
L294p Neer,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
L427p Obbicht,
Q099q Rothem,
Q197a Terlinden,
Q014p Urmond),
talyj (Q156p Borgloon, ...
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
talȳt (Q198p Eijsden, ...
L164p Gennep,
L165p Heijen,
Q095p Maastricht),
tǝly (Q096a Borgharen, ...
L330p Herten,
L426z Holtum,
L332p Maasniel,
Q117p Nieuwenhagen,
Q198b Oost-Maarland,
Q097p Ulestraten),
tǝlyj (L320a Ell, ...
Q015b Kerensheide,
L329p Roermond,
L331p Swalmen,
Q097p Ulestraten),
tǝlyt (Q099q Rothem),
tǝlȳj (L289b Leuken, ...
L270p Tegelen,
L289p Weert),
tǝrly (L294p Neer, ...
L290p Panningen,
L299p Reuver),
weggenrand:
weǝjǝraŋk (Q121p Kerkrade),
zoeg:
zux (K353p Tessenderlo)
|
De aflopende kant van een weg, dijk of sloot. Een aantal woordtypen duidt op een sloot of greppel naast de weg, terwijl gevraagd was naar de ø̄aflopende kant van een weg, dijk, of slootø̄. [N M, 27; N 11, 7a; N 11, 7b; monogr.]
I-8
|