e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bonte koe met rode kop blaarkop: blǭrkǫp (Bree), bleke: blikǝ (Zelem), bloem: blim (Gelieren Bret), bonte: bontjǝ (Ophoven), bontǝ (Boorsem), bonte koe: bōntǝ [koe] (Gennep, ... ), bǫntǝ [koe] (Linkhout, ... ), bonte koe met (een) rode kop: bǫntǝ kǫu̯ męt rui̯ǝ kǫp (Oud-Waterschei), bǫntǝ kǫu̯ mɛt rūi̯ǝ kǫp (Geistingen), bǫŋtǝ [koe] met ǝn rui̯ǝ kǫp (Oost-Maarland), bonte met een rode kop: bōntǝ met ǝnǝ rūǝ kǫp (Teuven), geplekkerde koe: gǝplękǝrdǝ [koe] (Borlo), geplekte: gǝplęktǝ (Kaulille), gespikkelde: gǝspikǝldǝ (Vliermaal), koe met een rode kop: [koe] mɛt ɛnǝ rūi̯ǝ kǫp (Boekend), lichtbonte: lexbǫntǝ (Ulestraten), oostvlaamse koe: ōs˲vlamsǝ [koe] (Zichen-Zussen-Bolder), rode: rōi̯ (Grathem, ... ), rǫi̯ (Maasmechelen), rode bles: ru blɛs (Bocholtz), rode kop: roi̯ǝ kǫp (Beverst), ruǝkǫp (Klimmen, ... ), rōjǝ kǫp (Einighausen), rōǝi̯ǝ kōp (Eisden), rūi̯ǝ kǫp (Beringen), rode met schimmelkop: rū mɛt šømǝlkǫp (Mechelen), roodbont (bijvgl. nmw.): rōtbǫnt (Tessenderlo), roodbonte: rui̯bōntǝ (Bocholt), rūtbōntǝ (Welten), rūtbǫntǝ (Maastricht), roodbonte koe: rūǝtboŋtǝ [koe] (Tegelen), roodkop: rou̯ǝtkǫp (Kinrooi), roǝtkǫp (Neerpelt), rutkǫp (Diepenbeek, ... ), ruu̯ǝtkǫp (Halen), ru̯ǫtkǫp (Rothem), rōi̯kǫp (Lummen), rōt.kǫp (Achel, ... ), rōǝtkǫp (Montfort), rūdkǫp (Lanklaar), rūi̯kǫp (Lanklaar, ... ), rūtkǫp (Hamont, ... ), rūǝtkǫp (Blerick, ... ), roodkopje: rutkø̜pkǝ (Rotem), schecke (d.): šɛk (Eygelshoven), spikkel: spekǝl (Gelieren Bret), vossenkop: vusǝkǫp (Swalmen), witbont (bijvgl. nmw.): wetbǫnt (Maasmechelen), witte koe bet een rode kop: wetǝ [koe] bǝnǝ rōi̯ǝ kǫp (Kermt) Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe''(3.3.1). [N 3A, 123a] || Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe''(3.3.1).' [N 3A, 123a] I-11
bonte koe met zwarte kop bles: blɛs (Bocholtz), bonte koe: bǫntǝ kø̜u̯ (Rosmeer), bonte koe met zwarte kop: bǫnjtǝ kǫu̯ mɛt zwartǝ kǫp (Geistingen), bonte zwarte: bǫntǝ zwartǝ (Oud-Waterschei), koe met een zwarte kop: ku mɛt nǝ zwartǝ kǫp (Boekend), moor: mø̜̄r (Obbicht), moorkop: mē̜rkǫp (Grathem), mōrkǫp (Blerick, ... ), verbasterd soort: vǝrbastǝrt sǫrt (Middelaar), witte koe: wętǝ ku (Beverst), zwarte: zwartǝ (Oost-Maarland), zwarte koe: zwartǝ kō (Gelieren Bret), zwętǝ kui̯ (Beringen, ... ), zwarte moor: zwartǝ mōr (Eisden), zwartkop: zwartkǫp (Achel, ... ), zwatkǫp (Borgloon, ... ), zwatkǭp (Zichen-Zussen-Bolder), zwęrtkǭp (Lommel), zwętkǫp (Beringen, ... ), zwɛrtkǫp (Weert), zwɛtkǫp (Meldert), šwartkǫp (Heerlerheide, ... ), šwatkǫp (Epen, ... ), žwartkǫp (Einighausen, ... ), žwat˱kǫp (Teuven), zwartwitte: zwatwitǝ (Mal) [N 3A, 128] I-11
bonte kraai bonte kaak: (bōntje) kaak (Maasbracht), bonte kaak (Pey), bonte kraag: boente kraug (Elen), bonte kraai: (bonkte) krej (Velden), bongte krej (Velden), bongtə kreij (Tegelen), bonte kr`ēj (Oostrum, ... ), bonte krao (Houthem, ... ), bonte krei (Neerpelt, ... ), bonte krej (Geysteren), bonte krè (Diepenbeek), bonte krèe (Eksel), bontje krao (Dieteren, ... ), bontje krej (Ospel), bontə kreͅi̯ (Maaseik), boonhte krej (Velden), boonte kraoj (Gronsveld), boonte krei (Afferden), boonte kreij (Maastricht), boonte krèj (Maastricht, ... ), boŋkə krɛi̯ (Beringe, ... ), boͅntə krɛ.i (Borgloon), buntje kraoi (Dieteren), bônte krej (Venray), bôntje kroa (Guttecoven), zeldzaam  bonte kroa (Brunssum), bonte kraan: bontje kraon (Heythuysen, ... ), bontje kroeoon (Grathem), bontjə kraon (Thorn), bontə krōͅn (Beringe, ... ), bòntje kroan (Roosteren), bòntjə kraon (Swalmen), zwarte kraai, soms "raaf  bontje kraon (Horn), bonte krauw: bonjte krauw (Stein), bonte kraw (Schimmert), bontje krauw (Stein, ... ), boŏntje kraa͂w (Berg-aan-de-Maas), bonte raaf: bonte roaf (Veldwezelt), grijsmantel: griesmantjel (Echt/Gebroek, ... ), grīēsmantjel (Pey), grijze kaak: gries kaak (Montfort, ... ), gries kāāk (Herten (bij Roermond)), grieze kaak (Maasbracht), grijze kraai: greizə kraoi (Sint-Geertruid), gries krao (Einighausen, ... ), gries kraoi (Dieteren), gries krej (Altweert, ... ), gries krij (Nederweert), gries kroa (Heerlen), gries krōa (Nuth/Aalbeek), gries krèj (Lottum, ... ), gries kròò (Heerlen, ... ), grieskrao (Munstergeleen, ... ), grieskrei (Venlo), grieze krei (Hushoven, ... ), grieze krej (Venray), grijs krè (Zonhoven), grijze kraoi (Eijsden), grijze kreij (Maastricht), griês kreij (Tungelroy), grijze kraan: gries kraon (Heel, ... ), gries kròòn (Ell, ... ), grieze kraon (Roermond), grijze krauw: grīēs kraw (Urmond), grijze raaf: gries raaf (Stramproy, ... ), grijs roaf (Rosmeer), grijze ravel: grieze ravel (Maasbree), herfstkraai: herfskrao (Schinnen), herfstkroa (Oirsbeek), herfstkrō (Welten), herfstkrauw: herfskrauw (Ulestraten), koekravel: kookravel (Sevenum), kōōkravel (Sevenum), kraai: krao (Margraten), kraoi (Mheer), kreij (America), krej (Gennep), krij (Wellerlooi), kroa (Kerkrade, ... ), krèj (Maastricht, ... ), kraan: kraon (Kessel), kroan (Haelen), krōūn (Leveroy), krauw: krauw (Berg-en-Terblijt, ... ), kraw (Amby), maaskraai: ma:skroͅ: (Noorbeek), maaskròò (Houthem), maoskraoj (Gronsveld), maaskraan: maaskraon (Heel), maaskrauw: maaskraw (Meerssen), maasraaf: maasròòf (Maastricht), raaf: raaf (Velden, ... ), ròòf (Maastricht), vleeskraai: motief?  vleesjkròò (Heerlen), winterkaak: winjtərkaak (Stevensweert), winterkraai: weintjerkrao (Limbricht), wēnterkrai (Siebengewald), wēntərkraoi (Sint-Geertruid), winterkrei (Venlo), winterkrej (Venray), wintjerkraoj (Buchten), wintjerkrei (Nederweert), winterkraan: wintjerkraon (Ell), wintjerkròòn (Leveroy), winterkrauw: winterkrauw (Itteren), winterkraw (Amby, ... ), winterraaf: weenterroaf (Rosmeer), winterraaf (Blerick), witte kraai: wiete krao (Schinnen), wisse krao (Vijlen), witte kraoi (Gronsveld), zaadkraai: zaadkraai (Molenbeersel), zaadkraei (Overpelt), zaodkrao (Nieuwstadt), zāòdkrāō (Koningsbosch), zoadkree (Heusden), zoadkroa (Molenbeersel), zoatkrè (Heusden), zòòtkròòj (Buchten), zaadkraan: zaodkraon (Buggenum, ... ), zaodkraonə (Leveroy), zaodkroin (Linne), zaotkraon (Heel), zoadkraon (Makset), zoadkraone (Montfort), zoadkroan (Beegden, ... ), zòòtkraon (Hunsel), zòòtkròòn (Swalmen), zaadkrauw: zaodkraw (Geulle), zaotkrauw (Geulle), zòòtkròòw (Urmond), zaadzak: zoatzak (Middelaar), of te lezen als rotzak? cf. JPost  zòòtzak (Venray) Hoe heet de bonte kraai? [DC 06 (1938)] || kraai, bonte — || kraai, zwarte en bonte ~ (47 als roek [076] zonder kale plek; veren niet zo slordig en met groenige glans; broedt eenzaam in bos; roep [korrr] [N 09 (1961)] III-4-1
bonte specht, specht antwerps ekstertje: antwerp eksterke (Eigenbilzen), bonte specht: (bontə) spɛxt (Lommel), boente specht (Opglabbeek), boentje sjpechte (Oirsbeek), bonkte sjpach (Kerkrade), bonkte spech (Rimburg), bonte sjpechte (Schimmert), bonte sjpèch (Klimmen), bonte sjpèècht (Kelmis), bonte spech (Blerick, ... ), bonte specht (Haelen), bonte späet (Gemmenich), bontje sjpech (Swalmen), bontje sjpèg (Guttecoven), bontje specht (Ittervoort, ... ), bontə spɛx (Meeswijk), bontə spɛ̄xt (Meijel), boonte sjpech (Gronsveld), boonte spè-ècht (Gennep), boonte spècht (Weert), boonte spécht (Middelaar), boowntje sjpech (Puth), bōntje sjpèch (Brunssum), boͅntə spēͅxt (Achel), boͅntə spɛxt (Kaulille), bònte sjpech (Houthem, ... ), bònte spèch (Maastricht), bóntje sjpecht (Horn), bóntje specht (Thorn), bônte spechte (Venlo), eigen spelling; omgespeld  bōntjə speͅxtə (Roosteren), Frings  bōͅntə spɛxt (Gelieren/Bret), Frings; half lang als lang omgespeld  (kleͅinə) bontə spɛx (Lanklaar), grote of kleine b.s.; doorgaans Frings, soms eigen spelling  kleͅnə/gruəʔə boͅnʔə speͅxt (Kwaadmechelen), grote of kleine;  (grutə/kleͅi̯nə) bontə speͅx(t) (Maaseik), vdBerg; omgesp.  bontə spɛxt (Sint-Truiden), bontspecht: bŏ.ntšpeͅ.x (Moresnet), boomvogels: groepsnaam?  bomvoealə (Montzen), draainekje: alleen in kandidaatsscriptie soort specht  dreijnèkske (Tegelen), eksterspecht: aegerste specht (Weert), dendrocopus minor comminutus (kleine)  ēͅstərspɛx (Meeswijk), gespecht: gesjpech (Waubach), gewone bonte specht: gewone bonte specht (Overpelt), grote bonte: groete bonte (Neerpelt, ... ), grote bonte specht: groete bonte speich (Diepenbeek), grutte bonte specht (Eksel), grote kijtspecht: kijt komt voor als naam van de spotvogel; cf BS 209 en aant. daar. Etym verband met keitsche, "tak"zou hier beter passen.  groote kietsjpech (Swalmen), houtbikker: haotbikker (Val-Meer), houthakker: hoathakker (Rosmeer), hôethakker (Rosmeer), houtspecht: hooatspech (Wellen), hootspeet (Hoeselt), hooëtspek (Velm), houtspāt (Koninksem), houtspètt (Membruggen), hōtspēxt (Sint-Truiden), hōtspɛ̄x (Vliermaal), hōͅtspêk (Bommershoven), hoͅtspɛk (Mielen-boven-Aalst), hoͅutspeͅt (Tongeren), hôetspek (Rosmeer), hôetspēch (Rosmeer), óótspècht (Sint-Truiden), Frings  hōtspēͅx (Diepenbeek), hōͅtspēͅx (Borgloon), geldt ook voor de groene en de zwarte specht  ōͅtspɛx (Hasselt), ook: spêch  (h)ootspaet (Bilzen), var: hòutspêek en hòutspêech  hòutspêet (Tongeren), vdBerg; omgesp.  hōͅtspɛ̄x (Wellen), kijtspecht: voor grote en kleine varieteit  kietsjpech (Boukoul), voor grote en kleine varieteit ?~Du. keitsche, "tak  kietsjpech (Swalmen), kleine bonte specht: Frings; half lang als lang omgespeld  (kleͅinə) bontə spɛx (Lanklaar), kleine houthakker: kléene houthakker (Rosmeer), kleine specht: kléene spech (Rosmeer), klopper: klòpper (Ell, ... ), kurekuul: Frings  kyrəkyl (Borgloon), mierenjager: alleen in kandidaatsscriptie soort specht  mierejaeger (Roermond), pietber: cf. fr. pic vert  pidbɛ̄r (Zonhoven), specht: sjpech (Heerlen, ... ), sjpecht (Herten (bij Roermond), ... ), sjpejət (Montzen), sjpeët (Bleijerheide, ... ), spaecht (Castenray, ... ), spech (Amby, ... ), specht (Broekhuizen, ... ), speg (Brunssum, ... ), spex (Bilzen), spēxt (Kermt, ... ), spēͅg (Lanaken), spēͅx (Borgloon, ... ), spēͅxt (Hamont, ... ), speͅx (Eisden, ... ), speͅxt (As, ... ), spèch (Oost-Maarland), spècht (Tungelroy), spɛx (Hoepertingen, ... ), spɛxt (Houthalen, ... ), špēͅx (Gutshoven), špäxt (s-Gravenvoeren), špɛxt (Beringe, ... ), alleen in kandidaatsscriptie  s(j)pèch (Belfeld, ... ), speicht (Laar, ... ), de antwoorden op vr. 61, 62 en 63 zijn gelijk Frings, omgesp.  spɛxt (Lommel), mv.  spechte (Echt/Gebroek), ook: (h)ootspaet  spêch (Bilzen), vdBerg; omgesp.  spɛx (Veldwezelt), spɛxt (Stokrooie), spɛ̄x (Wellen), timmerman: tummerman (Leveroy, ... ), tummerma͂n (Nederweert), etym aant.  tummerman (Roggel) draaihals || houtspecht || specht [ZND 07 (1924)] || specht (alg.) || specht, bonte ~ (23 / 14,5 zwart-wit; grote soort is vrij gewoon, kleine soort zeldzaam [N 09 (1961)] || specht, bonte — III-4-1
bontkraag bonte kraag: bontəkrāg (Bree), bontkraag: boentjkraag (Oirsbeek), bonjtkraag (Buchten, ... ), bontjkraag (Haelen, ... ), bontkraag (Beek, ... ), bontkrax (Mechelen-aan-de-Maas), bontkrāx (Maaseik), boonkkraag (Egchel), boont-kraag (Bergen), boontjkraag (Tungelroy), boontkraag (Bemelen, ... ), bōntkraag (Schimmert), boͅntkrax (Rekem), bòntjkraag (Swalmen), bóntj-kraag (Horn), bóntjkraag (Reuver), bônt-kraag (Oirlo), bôntjkraag (Ell), bôntkraag (Blerick, ... ), oo"dof  boontkraag (Borgharen), bontskraag: bōntskraag (Wijk), kraag: kra.x (Halen), krāx (Ophoven), krox (Hoeselt), kraag met pels erop: kraag mit pels d⁄r op (Heerlen), kraag van poes: kraag van poes (Ottersum), loeteren kraag: sub loeter. [WNT: loet (I), Mnl. loete. [...] namen van stijve of lompe voorwerpen [...]. De oorsprong van het woord is onbekend]  `nne loetere kräog (Gronsveld), miemenkraag: miməkrax (Teuven), miempje: miemke (Mheer), mies: mies (Broekhuizen), pels: pels (Lommel, ... ), pēͅls (Achel, ... ), peͅls (Diepenbeek, ... ), pèls (Einighausen), péls (Susteren), Zie ook afb. p. 218.  pils (Roermond), pelsboord: pelsbaord (Stevensweert), pelsen col (fr.): pelse kol (Borgloon, ... ), pe͂ͅlsə ko͂ͅl (Sint-Truiden), peͅlsə koͅl (Hasselt, ... ), peͅlsəkoͅl (Halen), pə:lsəkoͅl (Bree), pelsen kraag: ne pelze kraag (Koersel), pejəlsə krax (Opheers), pelse kraag (Borgloon), pelse kroëg (Grazen (WBD)), pelsekraag (Bocholt, ... ), pelsenkraag (Leopoldsburg, ... ), pelsə krāx (Beringen), pelsə krōͅx (Ketsingen, ... ), pelsəkrax (Romershoven), pelsəkrāx (Lanklaar, ... ), pelsəkrōͅx (Tongeren), pēlsəkrax (Val-Meer), pēlsəkrōͅx (Zichen-Zussen-Bolder), pēͅlsəkrāgə (Kaulille), pēͅlsəkrāX (Hamont, ... ), pēͅlsəkrāəx (Rotem), peͅlsə krax (Hasselt, ... ), peͅlsə kraəx (Kermt), peͅlsə krāg (Boorsem), peͅlsə krḁ̄x (Borgloon), peͅlsə krōͅx, krēͅx, krēͅxskə (Eigenbilzen), peͅlsəkrāx (Lanklaar, ... ), peͅlsəkrəx (Kwaadmechelen), peͅəlsə krōͅx (Vliermaal), plelsəkroͅx (Rosmeer), pèlsekraag (Neerpelt), pélse kraag (Eksel), pélsekraag (Eksel), pɛlsə krōͅg (Wintershoven, ... ), pɛlsəkro͂ͅx (Tongeren), pɛlsəkrə:x (Paal), pelsen kraagje: pēͅlsəkrēͅXskə (Kaulille), pelsje: peelske (Mheer), pelske (Sittard), pilske (Meijel), Zn. verkl.  pèlske (Sint-Truiden), pelskraag: paelskraag (Wijk), peelkraag (Gronsveld), peelskräog (Gronsveld), pelskraag (Bleijerheide, ... ), pelskrAag (Brunssum), pelskraag (Brunssum, ... ), pelskraog (Mal), pelskrax (Beringen, ... ), pelskrox (Millen), pelskrôôg (Rummen (WBD)), pēēlskraog (Oost-Maarland), pēlskraag (Mechelen), pēͅlskraaX (Achel), pēͅlskrāx (Teuven), peͅlskra.g (Opglabbeek), peͅlskrax (Herk-de-Stad), peͅlskrōəx (Borlo), pilskraag (Amstenrade, ... ), pilskrang (Klimmen), pèlskraag (Guttecoven, ... ), pélskraag (Maastricht), pəlskrax (Neeroeteren), pəlskrāx (Boekt/Heikant), pɛlskrāx (Donk (bij Herk-de-Stad)), kindertaal: minoeke  peelskraoëg (Eijsden), poesje: poeske (Gennep), poezelkraag: poezelkraach (Chèvremont), vellen kraag: vellekraag (Maastricht) bontsjaal || halsbont || kraag van bont [N 23 (1964)] || kraag van ottervel || pels (door dames om de hals gedragen) [ZND 40 (1942)] || pels op een jas; pelskraag || pels, bont -> pelskraag || pels: b) losse halskraag van bont || pelskraag III-1-3
bontmantel bontjas: boentj jas (Guttecoven), bonkjas (Belfeld), bontjas (Bocholtz, ... ), bontjjas (Nunhem), boongtjas (Eijsden), boonkjas (Egchel), boontjas (Bemelen, ... ), bōntjas (Schimmert), bòntjjas (Roermond), bónjtjas (Kerensheide), bóntjas (Maastricht, ... ), bóntjjas (Eind), bôntjas (Blerick), Ss. sub bóntj.  bónjtjas (Roermond), bontmantel: bindmantel (Wijk), boentjmantjel (Oirsbeek), bomtmantel (Oost-Maarland), bondmantel (Amstenrade), bonjtmantel (Herten (bij Roermond)), bonjtmantjel (Buchten), bonjtmentjel (Urmond), bontjmanjtel (Schinveld), bontjmantel (Maasbracht, ... ), bontjmantjel (Maasniel, ... ), bontjmantjəl (Holtum), bontjmentjel (Einighausen), bontma.ntəl (Maaseik), bontmangtel (Brunssum), bontmanjtel (Haelen), bontmantel (Beek, ... ), bontmantjel (Jabeek, ... ), bontmantəl (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), bontmāntəl (Bree, ... ), boonsmaansel (Middelaar), boont mantel (Boekend), boontjmantjel (Sittard, ... ), boontmaantel (Bergen), boontmantel (Gronsveld, ... ), boəntmantəl (Opheers), bōntjmantjel (Sittard), bōntmantel (Wijk), bònkmankel (Tegelen), bòntjmantjel (Swalmen), bòntmantel (Heythuysen), bónjtmanjtel (Susteren), bóntjmantel (Reuver), bóntjmantjel (Horn), bóntmantel (Maastricht), Bônk-mankel (Tegelen), bônt-ma͂ntel (Oirlo), bôntmantjel (Ell, ... ), bôôntmantel (Hout-Blerick), böntjmantel (Grathem), maar dit is stilaan vervangen door "bôntmantel  bônk-mankel (Tegelen), Ss. sub bóntj.  bónjtmantjel (Roermond), vervangt stilaan bônk-mankel  Bôntmantel (Tegelen), fourruremantel (<fr.): Van Dale (FN): fourrure, bont: pels, vacht, bontmantel.  furyrəmantəl (Teuven), harenpaletot (<fr.): (harenpalto)  hōrəpa.ltou (Borlo), mantel: mantel (Blerick), miemenmantel: miməmāntəl (Teuven), pelisse (fr.): Et. Fr. pelisse. [Van Dale (FN): pelisse, (pels)jas]  pëlïs (Tongeren), pels: pels (Lummen), pèls (Tungelroy), pé.ls (Gennep, ... ), pö.ls (Zonhoven), pelsen frak: pelsefrak (Tessenderlo), pelsen jas: pelse jas (Grazen (WBD), ... ), pelsejas (Bocholt, ... ), pelsen jas (Lommel), pelsə jas (Beringen), pelsəja.s (Lanklaar), pelsəjas (Lommel, ... ), pēlsəjas (Val-Meer, ... ), pe͂ͅlsə ja.s (Sint-Truiden), peͅlsə ja.s (Velm), peͅlsə jas (Herk-de-Stad, ... ), peͅlsəja.s (Stokkem), peͅlsəjas (Eisden), pè.lse jas (Hasselt), pèlse jas (Neerpelt), pélse jas (Eksel), pélsejas (Eksel), pö.lse jás (Zonhoven), pəlsə’jas (Boekt/Heikant), pɛlsəjas (Paal), Pelsjas.  pè.lse jas (Hasselt), pelsen mantel: pels(ə)mantəl (Tongeren), pelsemantel (Mal), pelsə mantəl (Ketsingen, ... ), peͅlsə mantəl (Hasselt, ... ), peͅlsə mḁntəl (Borgloon), pèlse mantel (Maastricht), pɛlsəmantəl (Tongeren), pelsen paletot (fr.): pejəlsə palto (Opheers), pelsen pit: pelse pit (Borgloon), peͅəlsə pit (Vliermaal), pèlse pit (Diepenbeek), sub pels.  pèlse pit (Kortessem), pelsen rok: pelsəroͅk (Millen), pelsjas: paelsjas (Wijk), peelsjas (Eijsden, ... ), pelsjas (Beringen, ... ), pēͅlsjas (Achel), peͅlsja.s (Halen), peͅlsja.əs (Kermt), peͅlsjas (Boorsem), pèlsjas (Maastricht, ... ), pêlsjas (Weert), pëlsjas (Sittard), pö.lsjás (Zonhoven), pə:lsjas (Bree), pelsmantel: [peͅlsmantəl (Diepenbeek), palsmantjel (Munstergeleen), peelsmantel (Meerssen, ... ), pels-manktel (Bleijerheide), pelsmankel (Tegelen), pelsmanktel (Kerkrade, ... ), pelsmantel (Blerick, ... ), pelsmantjel (Brunssum, ... ), pelsmantəl (Hoeselt, ... ), pēͅlsma.ntəl (Rotem), pēͅlsmantəl (Kaulille), pēͅlsmantələ (Kaulille), pēͅlsmāntəl (Teuven), peͅlsma.nteəl (Opglabbeek), peͅlsma.ntəl (Halen), peͅlsmantəl (Eigenbilzen, ... ), pilsmanjtel (Roermond), pilsmankel (Baarlo), pilsmantel (Hoensbroek, ... ), pilsmantjel (Roermond), pèlsmantel (Maastricht), pèèlsmaansel (Middelaar), pəlsmāntəl (Neeroeteren), pɛlsmantəl (Donk (bij Herk-de-Stad)), vellen jas: velle jas (Weert), veͅləja.s (Lanklaar, ... ), vɛləjas (Mechelen-aan-de-Maas), [vel: vel, huid]  vèlle jàs (Sint-Truiden), vellen mantel: vellemantel (Maastricht), vellemantjel (Neeritter) #NAME? || bontjas || bontjas voor heren || bontmantel [N 23 (1964)] || bontmantel, jas met bontkraag en met bont gevoerd || dikke, gestikte rok || met (schape)vacht gevoerde winterjas || pels, bont(mantel) || pels: bontjas || pelsjas || pelsjas: bontjas || pelsmantel || pèlse*: van pels || ss. sub pels: [pelsjas] III-1-3
bontwerker bontwerker: bontwerker (Venlo) Kleermaker die bont verwerkt. [N 59, 198] II-7
bonzen batteren: battere (Klimmen), beuken: beuku (Brunssum), boke (Geleen), booke (Geleen, ... ), bookən (Diepenbeek), bôêkə (Heerlen), beuksen: bookse (Maastricht), boemkeren: boemkərə (Maastricht), boemsen: boemze (Eys, ... ), boemzen (Beesel), b‧umzə (Eys), boezen: bauze (Klimmen), bōēze (Reuver), bōēzə (Beesel), bombarderen: bombardere (Klimmen), bonken: boenke (Jeuk, ... ), boenken (Eksel), boken (Ospel), bonke (Blerick, ... ), bonken (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), bonkə (Doenrade, ... ), boonke (Mheer, ... ), boonkə (Guttecoven), bŏnke (Houthalen), bŏŏnkə (Heel, ... ), buŋə (Houthalen), bwokke (Hoeselt), bònke (Haelen), bóngke (Maastricht), bónke (Klimmen), bónkə (Heerlen, ... ), bônke (Herten (bij Roermond), ... ), bôonke (Swalmen), bönke (Wijlre), poenke (Maastricht), pónke (Maastricht), Nb. wordt het meest gebruikt.  bónke (Maastricht), bonkeren: boengkere (Maastricht), boengkərə (Maastricht, ... ), boenkere (Maastricht), boenkərə (Maastricht), bonkere (Amby), boon.kərə (Maastricht), bōnkerre (Geulle), bónkere (Maastricht, ... ), poenkere (Maastricht), pónkere (Maastricht), Nb. wordt het meest gebruikt.  boenkere (Maastricht), bonzen: boense (Roermond, ... ), boensje (Posterholt), boensjə (Kapel-in-t-Zand), boenze (Maasniel), bonsdjé (Ittervoort), bonze (Meijel, ... ), bonzen (Hoensbroek, ... ), bonzə (Maastricht, ... ), boonze (Maastricht), boonzə (Gennep, ... ), bouse (Schimmert), bouze (Maastricht), bowsje (Maastricht, ... ), boənsen (Oirsbeek), bōēnzə (Roermond), bōnzen (Ophoven), bŏĕnse (Horst), bŏĕnzə (Epen, ... ), bònze (Echt/Gebroek), bòwzə (Heerlen), bónse (As), bónze (Bree, ... ), bónzə (Grathem, ... ), bónzən (Urmond), bônze (Ell, ... ), bönzen (Born), (zegt men tegenwoordig vaak).  bonze (Tienray), botsen: boetse (Maasbree, ... ), donderen: dondere (Gulpen, ... ), fompen: fòmpe (Sevenum, ... ), houwen: houwe (Meerlo, ... ), h‧oͅu̯ə (Eys), kloppen: kloppen (Zonhoven), rammelen: rammele (Herten (bij Roermond)), roffelen: roffelen (Bunde), slaan: sjlaon (Klimmen), sloon (Maastricht), timmeren: tummere (Nieuwstadt), vegen: vééëgə (Nieuwenhagen), voezen: voeëze (Waubach), vōēëzə (Nieuwenhagen) bonzen || hevig kloppen bijv. met de vuist op een deur [grollen, bonzen, dokkeren] [N 91 (1982)] III-4-4
bood giftig: giftig (Altweert, ... ) nijdig, kwaad III-1-4
boodschappenmand boodschappenkorf: bōtsxapkørǝf (Tessenderlo), bōtšapǝkǫrǝf (Roermond), boodschappenkorfje: buwǝtsxapskørǝfkǝ (Tessenderlo), bōǝtsxapǝkø̜rǝfkǝ (Helden), boodschappenmand: buǝtsxapǝmaŋ (Altweert, ... ), buǝtšapǝmanj (Stramproy), boodschappenmandel: būǝtšapǝmaŋǝl (Heerlen), boodschappenmandje: botšapǝmɛ̄ntjǝ (Meijel), bōtšapǝmɛntjǝ (Roermond), bōǝtsxapǝmɛntjǝ (Helden, ... ), bǫtsxapǝmɛ̄ntjǝ (Ottersum), commissiekalbas: kǝmesikǝlbas (As, ... ), commissiekorf: kǝmesikø̜̄rǝf (Maastricht), commissiemand: komismāǝn (Diepenbeek), glaineusje: glē̜nø̄skǝ (Stokkem), hengselkorf: heŋsǝlkø̜rǝf (Ottersum), kalbas: kalǝbas (Berg, ... ), kǝlbas (As, ... ), korf: kørǝf (Loksbergen), kø̜rǝf (Neeritter, ... ), korfje: kørǝfkǝ (Tessenderlo), kø̜rfkǝ (As, ... ), luchette: lȳšęt (Stokkem), mandje: mɛntjǝ (Zonhoven), polkakorf: pǫlǝkakø̜rǝf (Weert  [(met deksel)]  ), winkelkorf: weŋkǝlkø̜rǝf (Stokkem  [(ovaal)]  , ... ), winkelkorfje: weŋkǝlkø̜rǝfkǝ (Stokkem) Hengselmand waarmee de boodschappen worden gedaan. [N 20, 50; N 40, 111; N 40, 113; N 40, add.; monogr.] II-12