e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zich niet lekker voelen aardig zijn: oadech zè.n (Borgloon, ... ), Misselijk.  aordig zin/zien (Bilzen), de klets eweg krijgen: de klets ehweg krie:ge (Herten (bij Roermond)), de vot inhebben: Plat, nagenoeg gemeen.  də vot ēhā (Montzen, ... ), die pens heeft de beest uitgelaten: die pans haet de bieës oetgelaote (Ulestraten), een beetje krank zijn: e bitsje kraank zeen (Maastricht), er keps uitzien: tër keps autzin (Tongeren), geen eend waard zijn: geen eent waard zijn (Gruitrode), geen kloten waard zijn: ich bin gen kloeëte wèerd (Eksel), gelijk een krakende wagen, zo voel ik me vandaag: gelijk ne krakende wagen, zoe viehl ig mig vandaag (Peer), het benauwd hebben: hij heeft het benauwd (Kaulille), het gaat me niet: het git mich nie (Eksel), het kruis hebben: hij he het kroeəs (Tessenderlo), iet mankeren: dó mánkièrt mich iet (Tongeren), iet mánkièrrë (Tongeren), in de lappenmand liggen: in de lappemand ligge (Venlo), in de lappemanj ligke (Echt/Gebroek), in de lappenmand zijn: ien de lappemand zien (Meerlo), in de lappemanjd zeen (Thorn), in de lappenmand zijn (Heythuysen), in də làppəmànt zīēn (Venlo), kraakwagen: kraakwāāgə (Reuver), krakelen: kròkele (Tienray), krank zijn: ich bən krànk (Opglabbeek), krank zeen (Born, ... ), krank zieje (Vijlen), krank zieə (Simpelveld), kwalijk zijn: he es kollek (Paal), Misselijk.  koĕllek zin/zien (Bilzen), lamlendig zijn: lamlendig zien (Maastricht), lamlendig zijn (Ten-Esschen/Weustenrade), maar krakende wagens lopen het langste: meh krakende wagens loewepen het langste (Peer), mankeren: he mangkeert (Kaulille), hɛ mankjot (s-Herenelderen), misselijk zijn: misselek zeen (Maaseik), mottig zijn: mottig zin (Vliermaal), Misselijk.  mottig zin/zien (Bilzen), niet al te goed zijn: he is nie al te goed (Kwaadmechelen), niet gezond zijn: nēt gəzōnt ziə (Montzen, ... ), niet goed op zijn schijt: niet goot op zine sjit (Niel-bij-As), niet goed zijn: hij is nie goed (Lommel), ich ben nie goed (Hoeselt), need good zien (Venlo), neet good zien (Caberg), neet good zië (Kunrade), nej gowd zin (Vliermaal), ni goet zén (Vorsen, ... ), ni góut zè.n (Gors-Opleeuw), nie gōēd zien (Venray, ... ), nie gŏĕ zin (Meijel), nīē gōēd zin/zīēn (Bilzen), niet in orde zijn: neet in orde zeen (Geleen, ... ), niet juist zijn: hej is niej just (Lommel), niet kunnen: ich kaan nie  nie kunne (Hechtel), niet op zijn: nie op zijn (Rijkel), niet op zijn gemak: niet op men gema(a)k (Lanklaar), niet op zijn gemak zijn: ich bin nie op me gemaâk (Eksel), niet op zijn schik: neet op z`ne sjik (As), niet op zijn stuk: nīə y(3)̄p zeͅ sty(3)̄ək (Leopoldsburg), niet op zijn/haar kilo zijn: ich bin nie op menne kielloo (Eksel), ich bèn nie op minne kilo vandaag (Hechtel), niet recht op zijn: nit reët óp zie (Kerkrade), niet te goed op zijn stukken: nie te goej ōōēp zen stukker (Beverlo), nie tegoei oep z`n stukker (Beverlo), niet te goed zijn: bòs tə neet tə gōēj (Opglabbeek), hij is nie te gooi (Lommel), ich bin nie ziek meh ooch nie te gòj (Eksel), ich bən neet tə gōēj (Opglabbeek), neet tegooj zeen (Tungelroy), neet tegooj zien (Maastricht), nie tegoj zien (Eksel), niet wie dat hij moet zijn: nie waai ter mŏŏt zien (Genoelselderen), nie wej ter moit zen (Riksingen), niet wie het moet zijn: ich bin nie wie ’t moet zien (Eksel), ni waj `t mòit zin (Tongeren), niet wie hij moet zijn: ich bin nie wie ich zien moet (Eksel), neet wie er zeen moot (Rotem), nie wei er zijën mot (Houthalen), nit weij h`r mŏŏt zīēn (Veldwezelt), niets waard zijn: niets waard zijn (Gruitrode), niks te goed zijn: niks te goej zin/zien (Bilzen), ongemoed zijn: ongemoodj zeen (Weert), ôngemoodj zeen (Ell, ... ), over de schram gaan: `euver de sjraom goan` (Belfeld), slecht eraan zijn: sjlech t`raan (Swalmen), slecht zijn: sjléch zeen (Brunssum), sommige dagen gaat het een mens niet: sommige daag gieget we mins nie (Peer), voelen dat men get aan zich heeft: veule dat m`r get aan ziech hèèt (Boorsem), zich aardig voelen: ich viel mich zu oardig (Genk), zich arig vele (Bree), ziech aardig veule (Boorsem), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  ziech aardig veule (Boorsem), zich beroerd voelen: zich beroerd vule (Venray), zich ellendig voelen: ich vuul mich zoe ellendig (Hechtel), zich ellendjich veulen (Geistingen), zich êllêndig viële (Bilzen), zich huiverig voelen: zich hoeverich veulen (Kesseleik), zich krank voelen: kraank veule (Kanne), krank veule (Vijlen, ... ), krânk vĕŭle (Schimmert), ze.ch kraŋk v"lə (Eys), zich krank veule (Posterholt), ziech krank veule (Boorsem), zich kwalijk voelen: zich kwéllik veule (Sevenum, ... ), zich melig voelen: zich mealig veule (Boekend), zich misselijk voelen: ich viehl mig misselijk,dah zegde as ge onwel zijt (Peer), ik voel me misselijk (Lommel), zich mottig voelen: mottig voelen (Eksel), mottig vüllen (Eksel), zich niet gezond voelen: zich nit gəzŏnk veulə (Nieuwenhagen), zich niet goed voelen: (zich)ne good veele (Zutendaal), hem/hör néj gowd veuile (Vliermaal), ich vuul mich nie goed (Jeuk), neet gaod veule (Wijlre), neet goad veulen (Kesseleik), neet good veule (Maaseik, ... ), neet good veulen (Geistingen), neet good veulu (Brunssum), neet good veulə (Schimmert), neet good vèulen (Born), neet goot veule (Maastricht), neet goot vēūle (Amby), nēēt gōōt vĕŭle (Schimmert), nie goed vûle (Hoeselt), nit got veulə (Simpelveld), nit joat veule (Vaals), nit jót veule (Kerkrade), sich neet good veule (Gulpen), vuult zich nie goewd (Achel), ze.ch ne.t go.t v"lə (Eys), ze.ch nēt gōt v"lə (Ingber), zich neet good feule (Susteren), zich neet good vele (Bree, ... ), zich neet good veule (Boekend, ... ), zich neet good veulə (Oirsbeek), zich neet good vēle (As), zich neet goot veule (Gronsveld, ... ), zich neet goot veulö (Stevensweert), zich neet goot veulə (Amstenrade, ... ), zich neet gōōt veulə (Maastricht), zich nie goed vule (Venray), zich nè goeëd veule (Kaulille), zich nè gooëd veule (Kaulille), zich niet juist voelen: zich neet zjust vēle (As), zich niet lekker voelen: neet lekker veule (Geleen, ... ), neët lekker veule (Mheer), nie lekker vŭŭlə (Gennep), nie lekker vülle (Tienray), nielekker vulle (Houthalen), zich neet lekker veule (Geulle, ... ), zich neet lèkkör veulö (Stevensweert), zich neet lékkər veulən (Urmond), zich nit lèkkər veulə (Nieuwenhagen), zich niet op zijn stal voelen: zich neet op ziene sjtêl veule (Nunhem), zich niet op zijn stokken voelen: zich neet op z`n sjtekke veule (Gronsveld), zich niet recht op voelen: zich neet rechop veule (Gulpen), zich niet richtig (du.) voelen: ze.ch ne.t re.chtəch v"lə (Eys), zich niet te goed voelen: ich viel mich nie te goei (Genk), ich vul mich nie te gòj (Eksel), ich vül mich nie tegoj (Eksel), ne te gooi vèle (Zutendaal, ... ), zich ne te gooi vèle (Zutendaal), zich neet tə gooj veulə (Kapel-in-t-Zand), zich neet təgooi veulə (Susteren), ziech neet tegòòj veule (Boorsem), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  ziech neet te gòòj veule (Boorsem), zich ongemoed voelen: zich ongemoodj veule (Weert), zich op zijn ongemak voelen: op z`n oongemäok veule (Gronsveld), zich raadselig voelen: ziech raadsjèèlig veule (Boorsem), zich slecht voelen: zich sjlech veule (Lutterade), zich vazel voelen: zig vaazəl veulə (Kapel-in-t-Zand, ... ), zich ziek voelen: zich zik viële (Bilzen) hij is niet al te wel; hij is onpasselijk (de echte dialectwoorden hiervoor) [ZND 32 (1939)] || niet lekker zijn, zich niet goed voelen || Ongans - Kent U het woord ongans misschien alleen in de uitdr. zich ongans eten, waar het dus betekent: onpasselijk, misselijk? Hoe zegt men dit precies? [DC 32 (1960)] || onwel worden || Onwel: zich niet gezond voelend (erg, onwel, niet goed, misselijk). [N 107 (2001)] || Onwel: zich niet gezond voelend (erg, onwel, onlustig, niet prut, kadies, dings). [N 84 (1981)] || Sukkelen: aanhoudend ziek of niet gezond zijn, ziekelijk zijn (kwijpelen, plaaieren, op de sukkelbaan zijn, in het sukkelstraatje zijn). [N 84 (1981)] || Sukkelen: aanhoudend ziek of niet gezond zijn, ziekelijk zijn (sukkelen, krenkelen, kwakkelen, op de sukkelbaan zijn). [N 107 (2001)] || Zich niet lekker voelen (niet lekker, niet goed, gammel, krank). [N 107 (2001)] || Zich niet lekker voelen (spijten, kruchen, in de lappenmand zijn). [N 84 (1981)] || Ziekelijk: telkens ziek (ziekelijk, ongans, lelijk, zuchtig). [N 84 (1981)] III-1-2
zich onthouden van laten: laote (Gronsveld), luten: ps. Algemene note: Het omspellen van het Eksels dialect is misschien niet helemaal correct (geen spellingslijst daarvoor ik heb het bij benadering omgespeld!  lə.tən (Eksel) iets niet doen [laten] [N 85 (1981)] III-1-4
zich over de rug wentelen (zich) draaien: drēi̯n (Sint-Truiden), (zich) ombruien: ombrȳi̯ǝ (Klimmen  [(bruien: vallen)]  , ... ), ømbryi̯ǝ (Moresnet), ømbrȳi̯ǝ (Terlinden), ømbrø̜i̯ǝ (Oost-Maarland), (zich) rollen: rolǝ (Moresnet), rǫlǝ (Hasselt), (zich) schokkelen: sxukǝlǝ (Gemmenich), (zich) schuibelen: šybǝlǝ (Moresnet), šȳbǝlǝ (Mechelen), (zich) schullen: sxølǝ (Ubachsberg), šølǝ (Bleijerheide, ... ), šø̜lǝ (Heerlerheide), (zich) trullen: trelǝ (Neeroeteren), trølǝ (Bokrijk, ... ), trølǝn (Lommel, ... ), trø̜lǝ (Klimmen, ... ), (zich) wendelen: we.ndǝlǝ (Beringen, ... ), we.ndǝlǝn (Peer), we.njžǝlǝ (Hoeselt, ... ), we.nǝlǝ (Zolder), wendǝlǝ (Paal), wenjžǝlǝ (Stokkem, ... ), wenjǝlǝ (Diepenbeek, ... ), wenžǝlǝ (Beverst), wę.n(d)ǝlǝ (Stokrooie), wę.ndǝlǝ (Hechtel, ... ), wę.ndǝlǝn (Achel, ... ), wę.njdjǝlǝ (Vliermaalroot), wę.ŋǝlǝ (Borgloon), węi̯.njdǝlǝ (Wintershoven), węi̯njdjǝlǝ (Heers), węi̯njdǝlǝ (Gors-Opleeuw, ... ), węndǝlǝn (Lommel, ... ), węnǝlǝ (Heesveld-Eik, ... ), wīndǝlǝ (Meeswijk), (zich) wentelen: we.njtjǝlǝ (Bocholt, ... ), we.njšǝlǝ (Uikhoven), we.nsǝlǝ (Bilzen, ... ), we.ntǝlǝ (Grote-Brogel, ... ), we.ntǝlǝn (Hamont, ... ), we.ŋkǝlǝ (Berbroek, ... ), wei̯.njtjšǝlǝ (Beek), wei̯.njšǝlǝ (Boorsem, ... ), wei̯njkjǝlǝ (Loksbergen), wei̯njtjšǝlǝ (Reppel), wei̯njtjǝlǝ (Kinrooi, ... ), wenjtjǝlǝ (Dilsen, ... ), wenjšǝlǝ (Lanklaar), wenjšǝlǝn (Vucht), wensǝlǝ (Bergen, ... ), wentjǝlǝ (Haelen, ... ), wentǝlǝ (Bergen, ... ), wentǝlǝn (Heppen), wenšǝlǝ (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), weŋkǝlǝ (Baarlo, ... ), wi.njtjǝlǝ (Berg), wi.ntǝlǝ (Rutten, ... ), wi.ŋkǝlǝ (Diets-Heur), wønšǝlǝ (Valkenburg), wē.nsǝlǝ (Riemst, ... ), wē.ntǝlǝ (Afferden, ... ), wēnsǝlǝ (Gellik, ... ), wēntjǝlǝ (Weert), wēnšǝlǝ (Gronsveld), wēǝ.nsǝlǝ (Lanaken), wē̜.ŋkǝlǝ (Berlingen, ... ), wē̜ntǝlǝ (America), wę.njtjǝlǝ (Wimmertingen), wę.nsǝlǝ (As, ... ), wę.ntǝlǝ (Bommershoven, ... ), wę.ŋkǝlǝ (Hasselt, ... ), węi̯.njtjǝlǝ (Guigoven, ... ), węi̯.njtǝlǝ (Hopmaal, ... ), węi̯.nkǝlǝ (Stevoort, ... ), węi̯.ntǝlǝ (Heks, ... ), węi̯.ŋkǝlǝ (Broekom, ... ), węi̯njkǝlǝ (Gelinden, ... ), węi̯njtjšǝlǝ (Neeroeteren, ... ), węi̯njtjǝlǝ (Bree, ... ), węi̯njšǝlǝ (Eisden, ... ), węi̯ntǝlǝ (Opheers), węntǝlǝ (Bilzen, ... ), węŋkǝlǝ (Aalst, ... ), wɛntjǝlǝ (Baexem), wɛntǝlǝ (Meijel, ... ), wɛntǝlǝn (Overpelt), w˙ensǝlǝ (Waltwilder), w˙ēnsǝlǝ (Kanne), tuimelen: tǭu̯ǝmǝlǝ (Tessenderlo) Geregeld gaan de paarden op hun rug liggen en slaan met de poten in de lucht. Zij doen dit vooral bij jeuk of buikpijn. [JG 1a, 1b; N 8, 69] I-9
zich rechtop houden en de krop laten opzwellen (baltsverschijnsel) brullen: brullen (Doenrade), buiken: Van Dale: buiken, 2. (scherts.) buikig, dik worden.  bôêken (Eisden), de krop opzetten: də krop opzetə (Meijel), dik maken: dikmaake (Weert), dreef: Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  drif (Thorn), drijven: drieve (Buchten), drīēve (Venray), een dikke krop maken: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  nen dekke króp maa.ke (Zolder), een dikke nek maken: dikke nek make (As), een krop krijgen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ’ne kroĕp kreige (Bilzen), hoeken: hoeke (Kortessem), hoeken (Koersel), jagen: joege (Geleen), lokken: loͅ.kə (Eys), lucht pakken: loch pakke (Jeuk), opblazen: opblaoze (Geleen), proesen: prausen (Tongeren), roeken: roeke (Sint-Pieter), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  roēke (Bilzen), roepen: roape (Eys), rōōpə (Beesel), stukmaken: Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  stikmaken (Gruitrode), trekbekken: Opm. v.d. invuller: als ze op elkaar pikken bij het paren.  trekbekken (Jeuk), vaardig maken: vjadig maoke (Jesseren), woeken: woeken (Mielen-boven-Aalst), zich aanstellen: zich aanstèlle (Doenrade), zich opblazen: zich op blaoze (Meijel) Hoe benoemt men de volgende baltsverschijnselen van duiven: zich rechtop houden en de krop laten opzwellen? [N 93 (1983)] III-3-2
zich schamen beschaamd zijn: beschaemd zeen (Lutterade), besjeemp zien (Maastricht), besjeump zien (Hoeselt), beteuterd kijken: beteuterd kieke (Neer), beteuterd staren: ps. invuller twijfelt over het tweede woord!  beteuterd stjaarte ? (Neer), in de ambras zitten: in d⁄n ambras zitte (Maastricht), zich beschamen: (eerste e = franse ê).  zich besjeme (Vlijtingen), zich bescheten voelen: zich bescheten veulen (Horst), zich generen: geneere (Mheer), geneiere (Sittard), genere (Eys, ... ), generen (Born, ... ), genēre (Voerendaal), jeneren (Hoensbroek), schjəneerə (Montfort), sich generen (Gulpen), sich genéére (Wijlre), sjenant (Maastricht), sjeneere (Lutterade, ... ), sjenere (Thorn), sjeneren (Haler, ... ), sjnere (Swalmen), sjöneere (Posterholt), sjəneerə (Epen, ... ), ze.x šən‧ēərə (Eys), zich cherere (Susteren), zich dzjənééjrə (Niel-bij-St.-Truiden), zich geneere (Geleen), zich geneerə (Doenrade), zich genere (Beek, ... ), zich generen (Eigenbilzen, ... ), zich generə (Oirsbeek), zich geneëre (Waubach), zich genĕĕre (Schimmert), zich gənerə (Wijnandsrade), zich schenere (Amby), zich schuneeru (Brunssum), zich sjeneere (Ell, ... ), zich sjeneerə (Schinnen), zich sjeneire (Nieuwstadt), zich sjenere (Maasbree, ... ), zich sjenēēre (Thorn), zich sjĕneere (Echt/Gebroek), zich sjèneere (Sevenum), zich sjéneren (Ittervoort), zich sjəneerə (Beesel, ... ), zich sjənerən (Urmond), zich zjeneere (Geulle), zich zjeneerə (Meijel), zich zjenere (Gronsveld), zich zjenieere (Weert), zich zjenīēere (Venray), zich zjenère (Bree), zich zjenére (Klimmen, ... ), zich zjenéére (As), zich zjənee.rə (Kelpen), zich zjəneerə (Amstenrade, ... ), zich zjənēērə (Nieuwenhagen), zich-sjəneerə (Heerlen), ziech geneere (Maastricht), ziech genere (Maastricht), ziech sjeneere (Caberg), ziech zjəneerə (Maastricht), zieg zjuneerə (Maastricht), zig sjeneere (Maastricht), zig sjenere (Meijel), zĭĕch sjəneerə (Maastricht), zĭĕg gəneerə (Maastricht), zjenere (Maastricht), zjeneren (Eksel), zjeniere (Meerlo), zjenieëre (Altweert, ... ), zjenêêre (Swalmen), zjəneerə (Roermond), zjənèrə (Loksbergen), zïch zjënièrë (Tongeren), (Eijsden!).  zjenere (Noorbeek), Note v.d. invuller: lameer: babbelaarster op straat, als je nu te lang blijft praten bij iemand, dan zeg je wan "lameer"ben ich.  zich generen (Jeuk), zich schamen: schaemen (Heerlerbaan/Kaumer), schame (Lutterade, ... ), schjamme (Vaals), schoame (Beverlo), sjaame (Melick), sjaame, zich (Sittard), sjame (Kerkrade, ... ), sjaome z. (Maastricht), sjāāmə (Reuver), sja’me, ziech (Bleijerheide, ... ), sjáámə (Epen), ze.x šā.mə (Eys), zich schaame (Weert), zich schaamə (Gennep), zich schame (Venlo, ... ), zich schamen (Leopoldsburg), zich schaome (Zonhoven), zich schaâme (Altweert, ... ), zich scháámə (Zonhoven), zich sjaame (Geulle, ... ), zich sjaamə (Kapel-in-t-Zand, ... ), zich sjame (Beek, ... ), zich sjamen (Uikhoven), zich sjāāmə (Beesel), zich sjāme (As), zich sjàà⁄mə (Brunssum), zich sjômë (Tongeren), ziech sjaome (Caberg), zig sjaomə (Maastricht), zig sjāāmə (Hulsberg), ww wederk.  scheeme (Sint-Truiden), schoame (Sint-Truiden), zich schoften: zich schoefte (Venlo), zijn eigen schamen: sén èègən schààmən (Lommel) generen, schamen || schamen || schamen zich || zich generen || zich schamen || zich verlegen of onbehaaglijk voelen tengevolge van het besef dat men iets doet of gedaan heeft dat tot oneer of spot strekt, of daar getuige van zijn [zich generen, schieten, sieneren] [N 85 (1981)] III-1-4
zich schuren hem schuren: ǝm sxūrǝ (Sint-Truiden), ǝm sxūrǝn (Beringen), ǝm sxǫu̯rǝ (Linkhout), ǝm šūrǝ (Riksingen, ... ), jeuken: jȳǝkǝ (Hoensbroek), jø̄kǝ (Geulle), juksen: jøksǝ (Ysselsteyn), schabben: šabǝ (Swalmen), schobben: sxobǝ (Middelaar), šubǝ (Egchel, ... ), schrobben: sxrobǝ (Milsbeek, ... ), schrompen: sxrompǝ (Leuken, ... ), šrompǝ (Baexem, ... ), schuren: schuren (Tessenderlo), sxou̯rǝ (Meldert), sxou̯rǝn (Lummen), sxuǝrǝ (Herk-de-Stad), sxyrǝ (Halen), sxōrǝ (Opitter, ... ), sxūrǝ (Borgloon, ... ), sxūrǝn (Milsbeek, ... ), sxūǝrǝ (Donk), šurǝ (Meijel, ... ), šȳrǝ (Montzen), šōrǝ (Aldeneik, ... ), šūrǝ (Beverst, ... ), zich jeuken: zex jø̄kǝ (Kerkrade), zix jø̄kǝn (Gulpen, ... ), zich juksen: zex jøksǝn (Leunen), zich schobben: zex sxobǝ (Bergen, ... ), zex šobǝ (Ittervoort), zich schuren: zex sxōrǝ (Blerick, ... ), zex sxūrǝ (Buchten, ... ), zex sxǭrǝ (Hout-Blerick), zex šōrǝ (Eijsden, ... ), zex šūrǝ (Baarlo, ... ), zex šǭrǝ (Maasmechelen), zich schuren (Rotem), zix sxōrǝ (Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler), zøx šōrǝ (Borgharen), zich schurken: zex šø̜rkǝ (Tegelen) Zich schuren tegen een paal of boom vanwege de jeuk, gezegd van het varken. [N M, 7] I-12
zich vergissen (sich) tuschen (du.): teusche (Vaals), abuis hebben: abuis hebben (Meeuwen), abuis hubbe (Lutterade), abuus hebbe (Venray, ... ), abuûs hebbe (Venlo), abūūs höbbə (Beesel), àbŭŭs hébbə (Gennep), abuis zijn: abbuis zien (Maastricht), abi-js zeen (Bree), abuis zeen (Schimmert, ... ), abuis zien (Maastricht), abuus zeen (As, ... ), abuus zien (Weert), abuus zin (Schinnen), àbūūs zĭĕn (Venlo), əbis zēͅn (Meeuwen), de plank misslaan: de plank missjlaon (Herten (bij Roermond)), der neven houwen: dər nēēëvə houwə (Nieuwenhagen), der neven zitten: dörnééve zittə (Meijel), d⁄r naeve zitte (Weert), fehlen (du.): faelle (Beek), fout hebben: ut fout hebbe (Venlo), fout zijn: fout zien (Weert), mis doen: misduuje (Sittard), mis haan: ət-més-hán (Heerlen), mis hebben: hai hait ⁄t mis (Melick), het mis höbbe (Merkelbeek), mis hŭbbe (Schimmert), mis höbbe (Echt/Gebroek, ... ), mishubbə (Montfort), mishöbbe (Sittard), ⁄t mis höbbe (Amby, ... ), mis zijn: hae waes mis (Herten (bij Roermond)), mis zin (Swalmen), verdolen: verdaole (Geleen, ... ), verdaolt (Maastricht), verdoalen (Stein), vərdaolə (Maastricht, ... ), verdwalen: verdwolle (Hoeselt), vergalopperen: vergallopperen (Horst), vergeten: vergaete (Tungelroy), vergeitte (Vlodrop), vergēte (Nieuwstadt), vergèète (Swalmen), vergééte (Posterholt), vər gêêtə (Epen), vergissen: vergisse (Maastricht, ... ), vergissen (Born, ... ), vergissə (Wijnandsrade), verjèse (Kerkrade), vurgisse (Horst), vergrabbelen: vergrabbelt (Heerlerbaan/Kaumer), Dao vergrabbelde hae zich  vergrabbele (Echt/Gebroek), verkabbelen: vərkabələ (Eupen), verkeerd haan: ⁄t verkierd ha (Schaesberg), verkeerd hebben: verkierd hebbe (Oirlo), zich bedriegen: zich bədrĭĕgə (Niel-bij-St.-Truiden), zich tromperen: cf. fr. "se tromper  zich trómpieren (Uikhoven), zich verdoen: zex vərdōnə (Eupen), zich vərdoon⁄ (Brunssum), zich vərdŏĕë (Nieuwenhagen), mar. Volgens WNT s.v. "verdoen"10 alleen in de vorm van herhalen, opnieuw doen  zich verdoon (Venlo), zich verdolen: dje verdoolt oech (Jeuk), verdaole, zich (Sittard), zich verdao:le (Roermond), zich verdaole (Amby, ... ), zich verdoale (Vlijtingen), zich verdoalen (Gulpen), ziech verdaole (Caberg, ... ), zig vərdāōlə (Maastricht), zĭĕch vərdaolə (Maastricht), cf. VD s.v. "verdolen"2. (wederk.) (gew.) ik heb mij verdoold, vergist  (zich) vərdaolə (Meeswijk), mar.: verdolen = verdwalen  zich verdooële (Zonhoven), Num mich neet kwaolik, ich höb mich verdaoldj  (z.) verdaole (Echt/Gebroek), zich vergalopperen: (ernstiger).  zich vergaloppéére (As), zich vergeten: īn-īērdóm zich vərgêêtə (Heerlen), michvərgèètə (Reuver), vergaete, zich (Sittard), ze.x˃ vərgēͅ.ətə (Eys), zich vergaete (Haelen, ... ), zich vergaite (Maasniel, ... ), zich vergete (Montfort), zich vergeëte (Waubach), zich vergèètə (Doenrade), zich vərgaeëtə (Nieuwenhagen), zich vərgètə (Venlo), zich vərgèètə (Heel), zich vərgétə (Kapel-in-t-Zand), zich vərgéétə (Beesel), zig vərgéétə (Roermond), ich vergoot mich mit den hoesnòmmer  (z.) vergaete (Echt/Gebroek), zich vergissen: (zich) vərgissə (Meeswijk), vergisse, zich (Sittard), zich vergisse (Amby, ... ), zich vergissen (Eigenbilzen), zich vergissə (Oirsbeek), zich vərgissə (Kelpen, ... ), zich vərgissən (Urmond), ziech vergaesse (Simpelveld), ziech vergisse (Maastricht, ... ), ziech vərgissə (Maastricht), zig vergisse (Geulle, ... ), zig vergissə (Montfort), zich vergrabbelen: ze.x˃ vərgr‧abələ (Eys), zich verhelen: zich vərhélle (Nieuwenhagen), cf. WNT XIX, kol. 2503 s.v. "verhelen"4) b. iets voor zichzelf niet willen toegeven, ontkennen  zich vərhèllə (Amstenrade), zichzelf vergissen: zichzelf vergisse (Tienray), zijn eigen vergissen: zich eige vergisse (Tienray), zien eige vergisse (Tienray) het mis hebben, zich vergissen [abuis hebben, zijn eigen misgissen] [N 85 (1981)] || vergissen || zich vergissen III-1-4
zich verkleden andere kleren aandoen: ander kleren aandoen (Gors-Opleeuw), aner kleer ondon (Vliermaal), Opm.: In de betekenis van kleing veranderen  anger kleijer aandoon (Roermond), andere kleren aantrekken: aander kleer ontrekke (Mechelen-Bovelingen), aander klèr aontrèkke (Eigenbilzen), Opm.: In de betekenis van kleing veranderen  anger kleijer aantrèkke (Roermond), anders aandoen: aandersj aandōē (Mheer), anders aaəndoeən (Hechtel), anders oandoeng (Achel), anges aandoon (Tungelroy), ā.ərs ōͅ.ndū.n (Genk), zich aanders āāendōēn (Hechtel), zich aanes aondoēn (Bilzen), zich anges aandoon (Tungelroy), ânes oandoen (Hoeselt), óech ââ.nes ê.ndón (Gors-Opleeuw), Miejehr as drei kiejehre per daag konde ohg nie verkliehjen of anders aan doen, want as ge sterft hadde giejehne remork noewehdig: alles blijft heij op aarde.  anders aandoen (Peer), get anders aandoen: get angers aadoeë (Simpelveld), get angers aandoon (Maaseik), get anges aan gaon doon (Kinrooi), get angesj aandoon (Limbricht), Met karnaval: *zich verkleijen.  gèt anges aandoon (Geistingen), heraandoen: her-oowen-doen (Vorsen), hérao.ëndōē.ën (Zonhoven), syn. hersjaddel`n.  heraondoen (Diepenbeek), herschaddelen: syn. heraondoen.  hersjaddel`n (Diepenbeek), iet anders aandoen: (zich) iet aanes (gon) aondoēn (Bilzen), eet aners oanduun (Zutendaal), iet a:nes oandoen (Wellen), iet aandërs oindun (Tongeren), iet aanes aawndoen (Jeuk), iet aanes euwen dün (Alken), iet anders oaëndōēn (Eksel), iet ânes ōāndoen (Hoeselt), ijt andərs ändyn (Lommel), iet anders aantrekken: eet aners oantrekke (Zutendaal), iet annes oantrekke (Hoepertingen), ijt andərs äntreͅ?ən (Lommel), iets anders aandoen: iets [anəs} aandoen (Grote-Spouwen), iets aanders aandoen (Sint-Truiden), iets anders aandoen (Diepenbeek, ... ), its a:nəz o.əndu.ən (Diepenbeek), zech iets aanes aondoen (Riemst, ... ), Zich verkleden"gebeurt bij carnaval.  iets anders aandoen (Hasselt), Zich verkleden.  iets anders oaëndōēn (Eksel), iets anders aantrekken: iets anders aantrekken (Lommel), its a:nəz o.əntrɛkən (Diepenbeek), omkleden: o(e)mkleije (Dilsen), oemkleën (Genk), omkleden (Kerkhoven, ... ), omkleije(n) (Stokkem), omkleië (Geleen), omklieën (Tessenderlo), ŏŏmkleije (Baexem), um-klejje (Mheer), umkleie (Maasbree), umkleie, ziech (Kerkrade), umkleien (Arcen, ... ), umkleije (Maasbree, ... ), umkleijə (Itteren), umkliën (Houthalen), ŭŏmkleije (Echt/Gebroek), zich imklēje (Veldwezelt), zich imklâêie (Zutendaal), zich umkleiə (Berg-en-Terblijt), zich òmkleije (Maaseik), zich ômkleije (Maaseik), zich ömklaeje (Kanne), zich ùmklèjjë (Tongeren), zéx ómklɛijə (Kinrooi), ómkleijə(n) (Geistingen), ømkle.ən (Diepenbeek), ûmkleije (Venlo), Dus omkleden.  umkleije (Mechelen-aan-de-Maas), i.e. andere klederen aandoen. Zich verkleije = zich kleden voor b.v. carnaval.  zich ómkleije (Bree), NB verkleije: (zich) anders kleden, inz. met vastenavond.  umkleije (Maastricht), Niet algemeen. Voor karnaval e.d.: zich verkleeë.  zich imkleeë (Bilzen), Spelling: <`> = sjwa.  òmkleije (Bocholt), Verkleijen doet men met karnaval.  omkleijen (Stramproy), omtrekken: omtrekke (Meerlo, ... ), omtrekken (Beesel), omtrèkke (Maasbracht), ŏmtrèkke (Ell), umtrekke (Venlo, ... ), umtRēkə (Meterik), òmtrèkke (Echt/Gebroek), ömtrekke (Tegelen), ömtrêkke (Tegelen), ûmtrekke (Venlo), verkleden: verkleden (Maastricht), verklee`n (Diepenbeek), verkleeë (Genk), verkleien (Lauw), verkleije (Herten (bij Roermond)), verkleje (Eigenbilzen), verkli-jje (Waubach), verklieën (Zonhoven), verklèje (Eigenbilzen), vərkléjə (Meijel), zich verkleejën (Munsterbilzen), zich verkleie (Bilzen), b.v. `ch ben op tein minute vjadig, `ch moet mich nog djus verkleë.  verkleë (Kortessem), Miejehr as drei kiejehre per daag konde ohg nie verkliehjen of anders aan doen, want as ge sterft hadde giejehne remork noewehdig: alles blijft heij op aarde.  verkliehjen (Peer), wat anders aandoen: Spelling: <`> = sjwa.  wa an`rs aaëndooën (Kaulille) *heraandoen || Hoe zegt men in uw dialekt zich verkleden, andere kleren aandoen, om b.v. in de tuin te gaan werken? Ik moet me even... [DC 58 (1983)] || omkleden || omkleden: zich andere kleren aantrekken || van kleren verwisselen || verkleden || verkleden (andere kleding aantrekken) || verkleden - opm. || verkleden, omkleden || verkleden: van kleren veranderen || zich omkleden || zich verkleden || Zich verkleden [verkleden, omkleden, omtrekken, iets anders aandoen] [N 114 (2002)] III-1-3
zich verkneuteren amezeren: ps. Algemene note: Het omspellen van het Eksels dialect is misschien niet helemaal correct (geen spellingslijst daarvoor ik heb het bij benadering omgespeld!  aməzēͅrən (Eksel), monteren (op-?): monterre (Vlodrop), ophemelen: oephijmələ (Loksbergen), schik in uw eigen hebben: schik ien òw aege hebbe (Venray), spa aan mijn eigen: sjpas aan mien eige (Sittard), spa hebben: sjpas hubbe (Voerendaal), spas hùbbe (Noorbeek, ... ), verlustigen: verlöstige (Maastricht), zich freuen (<du.): zich vruijə (Nieuwenhagen), zich zelver de spa maken: ze.x˃ zeͅ.ləvər də špa.s mā.kə (Eys) zich in zijn eentje vrolijk of blij maken [kaoieren] [N 85 (1981)] III-1-4
zich verslikken verslikken: vastzitten (Eksel), vers-jlikken (Schinveld), verschlik (Vlodrop), verschlikke (Buchten, ... ), verschlikke(?) (Amby), versjlikke (Beek, ... ), versjlikken (Bunde), versjlikkə (Asselt, ... ), versjlikt (Rimburg), versli.kkə (Maastricht), verslik (Montfort), verslikke (Echt/Gebroek, ... ), verslikken (Eys, ... ), verslikkə (Kelpen, ... ), verslikt (Eys, ... ), vérsjlikkə (Heugem), vərsjlikke (Susteren), vərsjlikkə (Doenrade, ... ), vərslikkə (Horn, ... ), zich verslikken: versjlikt zich (Stein), zich verschlikken (Gulpen), zich versjlikke (Meerssen, ... ), zich verslikke (Meeuwen), zich verslikkə (Echt/Gebroek, ... ), zich verslikkə (?) (Maastricht), ziech verslikə (Simpelveld), zĭĕch vərslikkə (Maastricht), neet verkroppe (alleen figuurlijk gebruikt)  ziech verslikkə (Caberg) Hoe noemt U: In de slokdarm blijven steken, gezegd van een hap voedsel (kroppen) [N 80 (1980)] || slikken; Hoe noemt U: Voedsel of drank door de keel uit de mond naar de maag brengen (slikken, slokken, halzen) [N 80 (1980)] III-2-3