27837 |
een verbinding tot stand brengen |
traweren:
trawērǝ (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
trouer:
truē (Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
Een verbinding tot stand brengen bij het graven van een doorhouw. [Vwo 793; Vwo 799]
II-5
|
18077 |
een verkoudheid hebben |
aan de snotterij zijn:
ik bin aan de snotterie (L271p Venlo),
bevangen zijn:
ig ben bevange (P197p Heers),
de hoest hebben:
ich höb der hoos (Q111p Klimmen),
Ook bij de kippen.
ich höb də ouosj (L426z Holtum),
Ook wanneer men zich verslikt.
ix həp dər hőős (Q112p Voerendaal),
de klats hebben:
de klatsj höbbe (Q034p Merkelbeek),
ich hub de klatsch (Q021p Geleen),
ich höb de klatsj (Q034p Merkelbeek),
de klets eweg hebben:
ich hüb de klets eweg (L376p Linne),
de klets hebben:
də klètsj hāān (Q117p Nieuwenhagen),
kletsch (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
de klets weg hebben:
ich höb de klets weg (L381b Pey),
ik heb de klets weg (L271p Venlo),
de koorts hebben:
ich höb der kots (Q111p Klimmen),
ig höb der kots (Q203p Gulpen),
i.e. hoesten.
e:x han dər ko.ts (Q247a Sint-Pieters-Voeren),
de snop getrappeerd hebben:
ich hub mich n sjnoep getrappeerd (Q196p Mheer),
de snop hebben:
de sjnop höbbe (Q019p Beek),
der sjnop háán (Q112c Kunrade),
der sjnóp han (Q121p Kerkrade),
də sjnŏĕp höbbə (Q038p Amstenrade),
dər šnolp hā.n (Q202p Eys),
dər šnu.p høͅbə (Q203b Ingber),
e bietje de sjnoep (Q204a Mechelen),
grellig de sjnoep (Q204a Mechelen),
ich ha d`r sjnoep (Q208p Vijlen),
ich han d`r schnŏp (Q117a Waubach),
ich han d`r schnŏp kriège (Q117a Waubach),
ich han d`r sjnop (Q113p Heerlen),
ich han der sjnop (Q121p Kerkrade),
ich han der sjnop e bisje (Q121p Kerkrade),
ich han der snop (Q112b Ubachsberg),
ich han erg der sjnop (Q121p Kerkrade),
ich hub de schnop (Q021p Geleen),
ich hub de sjnoep (Q196p Mheer),
ich hub de ṣnoep (Q101a Sibbe/IJzeren),
ich hub geē der snop (Q112b Ubachsberg),
ich hŭb de schnöp (L429p Guttecoven),
ich höb de schnoep (Q032p Schinnen, ...
Q032p Schinnen),
ich höb de sjnoep (Q192p Margraten),
ich höb de sjnop (Q097p Ulestraten),
ich höb de sjnŏp (Q021p Geleen),
ich höb der sjnoep (Q111p Klimmen),
ich höb der sjnop (Q112p Voerendaal),
ich höp de sjnôp (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen),
ich hùb də sjnóp (Q103p Berg-en-Terblijt),
iech han der sjnób (Q119p Eygelshoven),
iech hup te snŏp (Q102p Amby),
iech höb de sjnoep (Q101p Valkenburg),
ieg hub de chnoep (Q103p Berg-en-Terblijt),
ig han de sjnoep (Q204a Mechelen),
ig höb de sjnop (L433p Nieuwstadt),
ix han dər šnŏŏp (Q202p Eys),
ix həp dər šnop (Q112p Voerendaal, ...
Q112p Voerendaal),
jež ha dər žnōēp (Q222p Vaals),
sjnoep (Q196p Mheer),
snoep (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
šnŏŏp (Q202p Eys),
šnu.p (Q203b Ingber),
deze uitdrukking werd soms ook wel eens gebruikt. Het wijst op een neusverkoudheid - lopende neus
hè hèt de sjnoep (L300p Beesel),
de snop te pakken hebben:
ix həp dər šnop tə pakkə (Q112p Voerendaal),
de snot hebben:
ich höb der sjnot (Q111p Klimmen),
een beetje de snop hebben:
e bietje de sjnoep (Q204a Mechelen),
ich han der sjnop e bisje (Q121p Kerkrade),
een halsvalling hebben:
ich əp ən ho:əsvaliŋ (Q011p Boorsem),
een kalfje hebben:
Schertsend voor een lichte verkoudheid.
ix ɛp ə kaeifkə (Q188p Kanne),
een kil gepakt hebben:
ig hèb ene kel gepakt (Q005p Zutendaal),
een kilte in het hoofd:
een kilte in het hoofd (L366p Gruitrode),
een klets hebben:
ech həb nə klets (Q001p Zonhoven),
een kou gekregen hebben:
ich höb ein kaoj gekrege (L325p Horn),
iech höb n kaw gekrege (Q095p Maastricht),
een kou gepakt hebben:
ich heb n ka gepak (Q072p Beverst),
ich heb ne ka gepak (Q083p Bilzen),
ich hem inne kaa gepakt (Q004p Gelieren/Bret),
ich hem n kaa gepakt op mijn borst (L414p Houthalen),
ich hep əne kaa gepak (P197p Heers),
ich hup kaaj gepak (L329p Roermond),
ich həb ənə kaa gəpakt (Q071p Diepenbeek),
ig h- ene ka gepak (Q155p Werm),
k ən ənə kaa gəpakt (K317p Leopoldsburg),
een kou hebben:
`ch həb ĕnə kā oͅbə bōͅs (Q074p Kortessem),
`ch əp n kaw op m`n bors (L372p Maaseik),
ch hem ne ka (K357p Paal),
e kaw hebbe (Q193p Gronsveld),
ech hebə nə kau oͅpə boͅrst (L416p Opglabbeek),
ech heͅm ən kāw oͅp də bōͅrst (L286p Hamont),
ech həb nə kā (Q001p Zonhoven),
een kaw (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
eng kou hubbe (Q203p Gulpen),
eͅch hɛm ən kaw oͅp də borst (L312p Neerpelt),
geub ēnne kaa op de bo.is (P193p Mettekoven),
ich ep ēͅnə kā oͅp də bōͅs (P193p Mettekoven),
ich ep iene ka op mên bors (Q002p Hasselt),
ich hab ene ka op de m`en had (Q090p Mopertingen),
ich hab ənə ka op de broos (Q086p Eigenbilzen),
ich hau een kaou op in boasj (Q209p Teuven),
ich hau een kouw op de brōst (Q278p Welkenraedt),
ich heb e kaw (Q193p Gronsveld),
ich heb een ka op de bos (P218p Borlo),
ich heb een kau op de bēūrs (Q188p Kanne),
ich heb een kau op het hat (Q188p Kanne),
ich heb ein kau oppe borst (L368p Neeroeteren),
ich heb ein kou op de borst (L420p Rotem),
ich heb eine kaa op m`n bos (Q083p Bilzen),
ich heb eine kauw op de boors (Q088p Lanaken),
ich heb eine kaw op de borst (L415p Opoeteren),
ich heb ene kaa (Q178p Val-Meer),
ich heb ene kaa op m`n bos (P057p Kuringen),
ich heb inne kaa op de bos (P183p Mielen-boven-Aalst),
ich heb inne kaa op mən bōst (P058p Stevoort),
ich heb n ka op de borst (Q003p Genk),
ich heb ne kaa op be bòs (Q074p Kortessem),
ich heb ne kaa op de bost (Q083p Bilzen),
ich heb ne kaa oppe bos (Q180p Mal),
ich heb ne kaa oppet hat (Q180p Mal),
ich heb ne kā oͅp mən boͅs (Q077p Hoeselt),
ich hem ine kaa ope borst (L354p Wijchmaal),
ich hem n kaa op de borst (L413p Helchteren),
ich hem n kau op te borst (L316p Kaulille),
ich hem n kāw op m`n bōrst (L314p Overpelt),
ich hem ne kaa up de boist (K318p Beverlo),
ich hem ne kā oep de boscht (K316p Heppen),
ich hem ne koa op men borst (K357p Paal),
ich hen n kaa op de borst (L355a Linde),
ich hen ne kaa op de bors` (L355a Linde),
ich hep ein kaw op de bors (L372p Maaseik),
ich hep enne ka op de bos (Q183p Vreren),
ich hep enə kā op də bost (P050p Herk-de-Stad),
ich hep inne kaa op de bo-os (P121p Ulbeek),
ich hep n kaa op te bos (Q155a Neerrepen),
ich hep n kauw op de bos (Q091p Veldwezelt),
ich heub ein kauw op mien bors (Q011p Boorsem),
ich heub ein kaòòi oppe borst (L371a Geistingen),
ich heub ein koi op de brst (L370p Kessenich),
ich heub eine kaa op de bos (Q158p Riksingen),
ich heub ine kââ op de bāōs (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
ich heub ne kaa op men bos (Q177p Millen),
ich heub ne kaâ op de bos (Q162p Tongeren),
ich heə n kaoj oppe borst (L289p Weert),
ich hĕb eine kauw op de borst (L355a Linde),
ich hĕb ĕ kā (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
ich hĕb ĕnĕ kā op de bost (P176p Sint-Truiden),
ich hĕŭp ein koaj oppe borst (L371a Geistingen),
ich heͅb enne kā op e bost (Q071p Diepenbeek),
ich heͅm nö kā up meͅn böst (K315p Oostham),
ich hub een kouw (Q035p Brunssum),
ich hub ein koa oppe borst (L370p Kessenich),
ich hub n koaj (L324p Baexem),
ich hŭb n kaw op de borst (L419p Elen),
ich häb enə kā op də bōa (Q002p Hasselt),
ich hè ne kaa up de borst (Q003p Genk),
ich hèb een kaw op de borst (Q008p Vucht),
ich hèb eine kauw oppe borst (L415p Opoeteren),
ich hèb n kau op de borst (Q007p Eisden),
ich hèb n kau op m`n borst (L420p Rotem),
ich hèf ne ka op m`n borst (P057p Kuringen),
ich hèùb ne ka (Q168p s-Herenelderen),
ich hép inne káá op men bors (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
ich hêb ein kaaw op te borst (Q012p Rekem),
ich hêm ene kaa oppe borst (L355p Peer),
ich höb ein kaa (Q034p Merkelbeek),
ich höb ein kau op te borsch (Q020p Sittard),
ich höb n kaw (Q192p Margraten, ...
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen),
ich höb ənə kā op mən bos (Q173p Genoelselderen),
ich həb `nə kau oppe borst (L315p Kleine-Brogel),
ich həb enə kā op men hat (Q074p Kortessem),
ich həb n kaa op de boͅst (P118p Kozen),
ich həb nə kā op də boͅs (Q074p Kortessem),
ich həb ən kaw op də bors (Q088p Lanaken),
ich həb ɛn ka. op də bos (Q079p Guigoven),
ich həm einə kauw op də borst (L364p Meeuwen),
ich həmən kaw op də borst (L312p Neerpelt),
ich həp ene kâ (Q156a Groot-Loon),
ich hɛm nə ka: op də borst (K358p Beringen),
ich əp nə ka op nen hat (P195p Gutshoven),
ichep inne kaə op de bost (P117p Nieuwerkerken),
iech hĕp èjn kaw op dĕ bwos (Q172p Vroenhoven),
iech höb n kaw (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ig heb eine kouw op de borst (L317p Bocholt),
ig heb ene ka op de boest (P176p Sint-Truiden),
ig heb n kau op de broeus (Q091p Veldwezelt),
ig heb ne kaa (Q167p Koninksem),
ig hem inne koa op de borst (L352p Hechtel),
ig hem n kaa oup mn bost (P046p Linkhout),
ig hem ne kaa op mən boist (K318p Beverlo),
ig heub ene kaa op de bwos (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
ig hèb n kaw oppe borst (L416p Opglabbeek),
ig hêb ein kauw op te borst (L419p Elen),
ig hêup ne kaa op de bwost (Q175p Riemst),
ig həb ne ka op mən bos (Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
ig həb ne kaa op pe bos (Q180p Mal),
ik heb een kaa (P219p Jeuk),
ik heb een kou op de borst (P180p Kerkom),
ik heb eene ka op de bo...s (P121p Ulbeek),
ik hem een kaaw op de bôst (K278p Lommel),
ik hem een kau op m`en böst (K278p Lommel),
ik hèm n kauw ôp de bôət (K278p Lommel),
īch heb ənə kaw op tə bōrs (Q088p Lanaken),
k hèb ne kaa ên t hat (Q173p Genoelselderen),
n kaw (Q095a Caberg),
n kaa op de bos (Q077p Hoeselt),
n kae op m`n hat (Q075p Vliermaalroot),
ne kaa op de bos (Q167p Koninksem),
nə kà op z`n borst (P051p Lummen),
çəb enə kā ob də bō.s (Q156p Borgloon),
əg hōͅp ənə kaw op mən bōͅrs (Q088p Lanaken),
ɛch həb enne kao op de bōst (P050p Herk-de-Stad),
ɛng kôw op et lie:f (Q196p Mheer),
#NAME?
ich hĕb ein koaj oppe borst (L370p Kessenich),
ig heb ne kaa op de bos (Q083p Bilzen),
een kou in de huid hebben:
ich höb ein kauw in də hōēt (L426z Holtum),
een kou in het hoofd:
een kou in het hoofd (L366p Gruitrode),
een kou opgedaan hebben:
iech hub n kaw opgedoon (Q095p Maastricht),
een kou opgelopen hebben:
ich heb ein kouj opgelaope (L318a Keent),
ich höb ein kaoj opgeloupe (L320b Kelpen),
ich höb ein koaj opgelaupe (L378p Stevensweert),
ich höb mich n koaj opgəloupe (L381b Pey),
ich höp ei kaw opgeloupe (Q021p Geleen),
ich hùb (mich) ən kou opgəloupə (Q103p Berg-en-Terblijt),
iech höb n kaw opgeloupe (Q101p Valkenburg),
ieg höb n kaw opgeloupe (Q095p Maastricht),
kouw of verkouwe ontbreekt niet, i.e. één van beide komt altijd voor in de uitdr.
ich ha iŋ kouw opgəloopə (Q113p Heerlen),
een kou te pakken hebben:
ich heb een kaoj te pakke (L289p Weert),
ich heb ein kouj te pakke (L318a Keent),
ich heb n kauw te pakken (Q099p Meerssen),
ich hub een kouw te pakke (Q035p Brunssum),
ich hub ein kaoj te pakke (L377p Maasbracht),
ich hub ein kauw te pakke (L429p Guttecoven),
ich hub ein kaw te pakken (Q099p Meerssen),
ich hub n kaoj te pakken (L327p Beegden),
ich hub n koaj te pakke (L324p Baexem),
ich hup n kaaj te pakke (L329p Roermond),
ich hŭb ein kaaj tĕ pakkĕ (L330p Herten (bij Roermond)),
ich hób ein kaw te pakke (Q021p Geleen),
ich höb ein kaoj te pakke (L320b Kelpen),
ich höb ein kauw te pakke (Q032a Puth),
ich höb ein kaw te pakken (Q021p Geleen),
ich höb eine kaoj te pakke (L292p Heythuysen),
ich höb n kaw te pakke (Q111p Klimmen),
ich höb ə kauw te pakke (Q019p Beek),
ich höp ei kaw te pakke (Q021p Geleen),
ich höp ein kaw te pakke (L386p Vlodrop),
iech höb n kaw te pakke (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ieg hob n kaw te pakke (Q095p Maastricht),
ik heb een kou te pakken (L426p Buchten, ...
L320p Hunsel,
L329p Roermond,
Q097p Ulestraten,
L289p Weert),
ik heb het te pakken (L426p Buchten),
ik hub n kaw te pakke (Q036p Nuth/Aalbeek),
kouw of verkouwe ontbreekt niet, i.e. één van beide komt altijd voor in de uitdr.
ich ha iŋ kouw tə pakkə (Q113p Heerlen),
een koude gepakt hebben:
ich heb n keldj gepaktj (L288p Nederweert),
ik höb ein kelt gepak (L269p Blerick),
een koude hebben:
ik heb een kelt (L271p Venlo),
een koude te pakken hebben:
ik heb en kelt te pakke (L271p Venlo),
ik heb n kelt te pakken (L210p Venray),
ik heb ên keld te pakke (L268p Velden),
ik hèb en kèld te pakken (L248p Lottum),
een kwakvors in de keel hebben:
Schertsend.
ich hem eine kwakvors in mien kèl (L356p Grote-Brogel),
een snotneus hebben:
en snotneus hebbe (L216p Oirlo),
een snotvalling hebben:
ich hub `n snotvalling (Q074p Kortessem),
een valling gepakt hebben:
k ən ənə valiŋ gəpakt (K317p Leopoldsburg),
een valling hebben:
ich heb n valling (L316p Kaulille),
ich heb ən valling (P052p Schulen),
ig hem n valling (L312p Neerpelt),
ig həb een valling (P114p Runkelen),
k hèm een valleng (K278p Lommel),
vàlling (K317p Leopoldsburg),
een verkoudheid opgedaan hebben:
ech həp ən vərkāthət opjəduōͅwn (L414p Houthalen),
een verkoudheid opgelopen hebben:
ich höb mich ein verkaudheid opgeloupe (Q032a Puth),
ich höb ən verkautheid opgeloupe (Q019p Beek),
iech höb ein verkajdheid opgeloupe (Q095p Maastricht),
ig hub ein verkaojdhèd opgeloupe (L377p Maasbracht),
ik heb een verkoudheid opgelopen (L426p Buchten, ...
L320p Hunsel,
L329p Roermond,
Q097p Ulestraten,
L289p Weert),
ik hub en verkausheid opgeloupe (Q036p Nuth/Aalbeek),
ik n verkeltheid opgelopen (L192p Bergen),
een verkoudheid te pakken hebben:
k hĕp n vərkaajthei̯t tə paŏkkə (L381a Putbroek),
een verkoudigheid hebben:
ich heb n vərkaddigheid (L291p Helden/Everlo),
een verkoudingheid opgelopen hebben:
ik heb ein verkaddingheit opgeloupe (L290p Panningen),
een wind hebben:
ech həb nə went (Q001p Zonhoven),
ech həp nə wēnd oͅp mən bōͅrst (Q001p Zonhoven),
erg de snop hebben:
ich han erg der sjnop (Q121p Kerkrade),
get opgedaan hebben:
ich höb mich gĕt opgedoan (L381b Pey),
get opgelopen hebben:
ich höb mich get opgeloupe (Q032a Puth),
grillig de snop hebben:
grellig de sjnoep (Q204a Mechelen),
het aardig zitten hebben:
Hij is zwaar verkouden.
he heet het aardig zitten (L370p Kessenich),
het beestig te pakken hebben:
ik heb ut beestig te pakke (L214p Wanssum),
het behoorlijk te pakken hebben:
iech hub t behurelik te pakke (Q095p Maastricht),
het erg te pakken hebben:
ich hub t erg te pakke (L299p Reuver),
het flink te pakken hebben:
ik heb em flink te pakken (L248p Lottum),
ik heb ut flink te pakke (L271p Venlo),
het goed te pakken hebben:
ig hub het good te pakke (L377p Maasbracht),
het goed zitten hebben:
t goed zitten (L354p Wijchmaal),
t good zitte hébbe (L417p As),
het heeft mij te pakken:
t hach mich te pakke (Q097p Ulestraten),
ət hat miež tse pakkə (Q222p Vaals),
het lelijk te pakken hebben:
ich hebsj lieeluk te pakke (L289p Weert),
ichùp t leilèk te pakke (L377p Maasbracht),
ik heb het lĕllik te pakken (L165p Heijen),
ik heb t lelijk te pakke (L267p Maasbree),
ik heb t lelijk te pakken (L290p Panningen),
het lelijk zitten hebben:
[sic]
ich həb hət lielə zittə (Q007p Eisden),
het plakken hebben:
iech hub t plakke (Q095p Maastricht),
het snopje hebben:
e hat e sjnuupke (Q196p Mheer),
ich hob t sjnópke (Q021p Geleen),
het te grazen hebben:
ich hób t te graze (Q021p Geleen),
het te pakken hebben:
ich han t te pakke (Q113p Heerlen),
ich han t vies te pakke (Q113p Heerlen),
ich han ut vies te pakke (Q117a Waubach),
ich heb t te pakke (L318a Keent),
ich hebsj lieeluk te pakke (L289p Weert),
ich hub et te pakke (L329p Roermond),
ich hub t erg te pakke (L299p Reuver),
ich hub t te pake (L293p Roggel),
ich hub t te pakke (Q099p Meerssen),
ich hub t te pakken (Q099p Meerssen),
ich hub t tə pakkə (L292p Heythuysen),
ich hub ze te pakke (Q196p Mheer),
ich hub ət te pakke (Q035p Brunssum),
ich höb t te pakke (L295p Baarlo, ...
Q111p Klimmen,
L382p Montfort,
Q097p Ulestraten),
ich höb t te pakken (L378p Stevensweert),
ich höb t tə pakkə (L381b Pey),
ich höb ut te pakke (Q032a Puth),
ich hùb t weer tə pakkə (Q103p Berg-en-Terblijt),
ich hüb t te packe (L376p Linne),
ichùp t leilèk te pakke (L377p Maasbracht),
iech hub t behurelik te pakke (Q095p Maastricht),
iech hup t te pakke (Q102p Amby),
iech höb t te pakke (Q095p Maastricht),
iež han ət tsə pakkə (Q222p Vaals),
ig haan ut te pakke (Q203p Gulpen),
ig hub het good te pakke (L377p Maasbracht),
ig hub het te pakke (L377p Maasbracht),
ig höb het te pakke (Q203p Gulpen),
ik heb em flink te pakken (L248p Lottum),
ik heb het lĕllik te pakken (L165p Heijen),
ik heb het te pakken (L192p Bergen, ...
L320p Hunsel,
L288p Nederweert,
L329p Roermond,
L271p Venlo,
L289p Weert),
ik heb t lelijk te pakke (L267p Maasbree),
ik heb t lelijk te pakken (L290p Panningen),
ik heb ut beestig te pakke (L214p Wanssum),
ik heb ut flink te pakke (L271p Venlo),
ik heb ut te pakke (L214p Wanssum),
ik heb ut zwaor te pakke (L215a Wellerlooi),
ik hĕb t te pakken (L164p Gennep),
ik hob ut te pakke (L269p Blerick),
ik hub t te pakke (Q036p Nuth/Aalbeek),
ik høp t te pakkə (L269a Hout-Blerick),
jež hahn ət tsə pakkə (Q222p Vaals),
t haet mich vreigel te pakke (Q097p Ulestraten),
zwaor te pakke (L295p Baarlo),
Deze uitdr. vooral wanneer men makkelijk kan merken dat iem. verkouden is.
ich höb het te pakke (Q030p Schinveld),
Dit is volgens de informant vertaald uit het Nederlands.
ich höb t te pakke (Q019p Beek),
het vies te pakken hebben:
ich han t vies te pakke (Q113p Heerlen),
ich han ut vies te pakke (Q117a Waubach),
het vies zitten hebben:
ich höb t vies zitte (Q021p Geleen),
het vreigel te pakken hebben:
t haet mich vreigel te pakke (Q097p Ulestraten),
het zitten hebben:
ich höb t vies zitte (Q021p Geleen),
iech hub t zitte (Q095p Maastricht),
ik heb t zitten (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
ik heb t zwoar zitte (L266p Sevenum),
t goed zitten (L354p Wijchmaal),
t good zitte hébbe (L417p As),
[sic]
ich həb hət lielə zittə (Q007p Eisden),
Hij is zwaar verkouden.
he heet het aardig zitten (L370p Kessenich),
het zwaar te pakken hebben:
ik heb ut zwaor te pakke (L215a Wellerlooi),
zwaor te pakke (L295p Baarlo),
het zwaar zitten hebben:
ik heb t zwoar zitte (L266p Sevenum),
ik heb een verkoudheid opgelopen of ik heb een kou te pakken. worden er ook uitdrukkingen gebruikt waarin verkouden of verkoudheid ontbreekt, als b.v. ik heb he:
e:x han dər šnup (Q247a Sint-Pieters-Voeren),
e:x han ət sitə (Q247a Sint-Pieters-Voeren),
her hèèt mich lielik te pakken (Q007p Eisden, ...
Q007p Eisden),
ich hab `n valling (Q090p Mopertingen),
ich hab ene kaa (Q090p Mopertingen),
ich hab n ka opgedwon (Q090p Mopertingen),
ich heb `ne kaa gepak (Q163p Berg),
ich heb een kou gepakt (P118p Kozen),
ich heb eene kaa (P188p Hoepertingen),
ich heb ein koaj te pakken (L370p Kessenich),
ich heb enen kaa (Q163p Berg),
ich heb het liggen (P188p Hoepertingen),
ich heb het lèlek zitten (Q075p Vliermaalroot, ...
Q075p Vliermaalroot),
ich heb het zitte (P057p Kuringen, ...
P057p Kuringen,
Q010p Opgrimbie),
ich heb het zitten (P188p Hoepertingen, ...
P118p Kozen,
Q093p Rosmeer),
ich heb n kaa gepak (P184p Groot-Gelmen),
ich heb n klets gepakt (P057p Kuringen),
ich heb ne kaa opgeduen (Q163p Berg),
ich heb ne kouw te pakke (Q010p Opgrimbie),
ich heb weer eine weirt! (Q163p Berg),
ich hep `n valling (P177p Zepperen),
ich hep het zitten (P177p Zepperen),
ich hĕb hët weer zitten (L424p Meeswijk),
ich hub ene kaa (Q162p Tongeren),
ich hub het zitte (Q162p Tongeren),
ich hub ne ka (Q171p Vlijtingen),
ich hèp ne ka gepakt (P220p Mechelen-Bovelingen),
ich həb hət zittə (Q007p Eisden),
ich həb ənə kauw te pakkə (Q007p Eisden),
ich hɛp ənə ka.u (L314p Overpelt),
ich hɛp ət va:st (L314p Overpelt),
ich hɛp ət zitən (L314p Overpelt),
ieg heb het erg zitten (L421p Dilsen, ...
L421p Dilsen),
ig heb het zitten (P218p Borlo, ...
Q157p Jesseren),
ig ɛb əd aŋə (P176p Sint-Truiden),
ig ɛp ənə ka: (P176p Sint-Truiden),
ig ɛp ənə ka: gepakt (P176p Sint-Truiden),
ik heb een kau opgedaan (L368p Neeroeteren),
ik heb een kauw (L421p Dilsen),
ik heb een koude gepakt (Q078p Wellen),
ik heb een valling (K317p Leopoldsburg, ...
K353p Tessenderlo),
ik heb eene ka gepakt (Q164a Widooie),
ik heb eene kou (P218p Borlo),
ik heb het fel zitten (P118a Wijer, ...
P118a Wijer),
ik heb het goed zitten (L369p Kinrooi, ...
L369p Kinrooi,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven),
ik heb het lelijk zitten (L368p Neeroeteren, ...
L368p Neeroeteren),
ik heb het snot (K353p Tessenderlo),
ik heb het te pakke (L420p Rotem),
ik heb het te pakken (L372p Maaseik, ...
L312p Neerpelt),
ik heb het zitte (L366p Gruitrode),
ik heb het zitten (Q007p Eisden, ...
L371p Ophoven,
Q164a Widooie),
ik heb ne ka gepakt (P118a Wijer),
ix (h)em ən klets (L413p Helchteren),
ix aep ənnə ka: (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen),
ix aep ət zittə (Q083p Bilzen),
ix heb et ɛrx te pakə (L317p Bocholt, ...
L317p Bocholt),
ix heb nə kauw gepakt (L317p Bocholt),
ix heb ət ɛrx zitə (L317p Bocholt, ...
L317p Bocholt),
ix héb ənə(n) kaw gepakt (L360p Bree),
ix həb nə kaw (Q087p Gellik),
ix həb ət lɛlɛə sitə (Q080p Vliermaal, ...
Q080p Vliermaal),
ix həp tə snot (Q080p Vliermaal),
ix həp tə strɛŋəl (Q080p Vliermaal),
ix həp ənə ka: (Q080p Vliermaal),
ix hɛb ət sitə (P055p Kermt),
ix øp ət (xo.t) sitə (L372p Maaseik, ...
L372p Maaseik),
ix øp ət zitə (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
ix əbət sitə (P185p Engelmanshoven),
ix əp ət xot sitə (L360p Bree, ...
L360p Bree),
ix ɛm nə ka. gəpakt (P055p Kermt),
ix ɛp ən ka:uw tə pakə (Q188p Kanne, ...
Q188p Kanne),
kɛm ən valiŋ (K317p Leopoldsburg),
t sit mix vas (L364p Meeuwen),
ət zit mich hɛ.i (L314p Overpelt),
əx høb ənə ka: (opxəša:rt) (Q179p Zichen-Zussen-Bolder, ...
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
[AN]
ik heb een kou te pakken (Q008p Vucht),
ik heb het zitten (Q008p Vucht),
Pijn in de keel, d.i. hees spreken.
(ich heb ne kater) (P057p Kuringen),
koude gevat hebben:
këlt gevat (L266p Sevenum),
neusverkoud zijn:
of 31b??
naasverkaodj zeen (L292p Heythuysen),
niet lang meer gaan:
Zware kou.
ik goan nie lang meer met (Q164a Widooie),
op de borst gepakt zijn:
ich ben op de bos gepak (Q162p Tongeren),
snopje:
e hat e sjnuupke (Q196p Mheer),
ich hob t sjnópke (Q021p Geleen),
zich verkouden hebben:
ich ha məch vərkoͅt (Q278p Welkenraedt),
īch ha məch vərkoͅ.t (Q284p Eupen)
|
Gebruikt men afzonderlijke benamingen voor een zware en lichte verkoudheid? [Lk 05 (1955)] || Griep. Hoe noemt men tegenwoordig een zware verkoudheid met koorts? [DC 30 (1958)] || ik ben verkouden [ZND 34 (1940)] || Ik heb een kou op de borst. [ZND 22 (1936)] || Lichte verkoudheid. Gebruikt men afzonderlijke benamingen voor een zware en lichte verkoudheid [DC 27 (1955)] || verkouden || Verkouden: verkouden zijn; ontsteking van neusslijmvlies, met neusverstopping en slijmafscheiding (verkoud, verkouden, verkeld, versnoft). [N 84 (1981)] || Verkoudheid. Op welke wijze wordt dit gewoonlijk uitgedrukt? B.v. Ik ben verkouden [Lk 05 (1955)] || Verkoudheid. Op welke wijze wordt dit gewoonlijk uitgedrukt? B.v. Ik ben ~ [DC 27 (1955)] || Zware verkoudheid. Gebruikt men afzonderlijke benamingen voor een zware en lichte verkoudheid [DC 27 (1955)]
III-1-2
|
33877 |
een veulen werpen |
(een) veulen werpen:
vø̜̄ǝlǝ węrǝpǝ (Q251p Gemmenich),
veulderen:
vȳǝldǝrǝ (Q111p Klimmen),
vøldǝrǝ (Q188p Kanne),
vø̄ldǝrǝ (P214p Montenaken),
vø̜i̯ldǝrǝ (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
vø̜ldǝrǝ (P227p Vorsen),
veuleden:
viɛ.lǝdǝ (Q094p Hees),
vyǝ.lǝdǝ (Q172p Vroenhoven),
veulen:
vi̯ø.lǝ (Q163p Berg, ...
Q077p Hoeselt,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
Q168p s-Herenelderen,
Q162p Tongeren,
Q155p Werm),
vi̯ølǝ (Q086p Eigenbilzen, ...
Q162p Tongeren),
vi̯ø̜.lǝ (Q167p Koninksem, ...
Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
vȳǝlǝ (Q112a Heerlerheide, ...
Q158a Henis,
Q039p Hoensbroek,
Q117a Waubach),
vøi̯.lǝ (Q074p Kortessem, ...
P118p Kozen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk),
vøi̯lǝ (P187p Berlingen, ...
P049p Donk,
P188p Hoepertingen),
vølǝ (Q121c Bleijerheide),
vø̄.lǝ (K358p Beringen, ...
P224p Boekhout,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
Q071p Diepenbeek,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q079p Guigoven,
L352p Hechtel,
Q164p Heks,
L413p Helchteren,
K360p Heusden,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
Q152p Kerniel,
K359p Koersel,
P051p Lummen,
L319p Molenbeersel,
Q157a Overrepen,
K357p Paal,
Q161p Piringen,
P058p Stevoort,
Q166p Vechmaal,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
Q073p Wimmertingen,
K361p Zolder),
vø̄.lǝn (K316p Heppen, ...
K315p Oostham),
vø̄i̯.lǝ (P186p Gelinden, ...
P220p Mechelen-Bovelingen,
P192p Voort),
vø̄lǝ (L295p Baarlo, ...
L192p Bergen,
K318p Berverlo,
P113p Binderveld,
L269p Blerick,
Q002c Bokrijk,
L247p Broekhuizen,
P048p Halen,
P197p Heers,
P050p Herk-de-Stad,
L330p Herten,
L318a Keent,
K317a Kerkhoven,
Q121p Kerkrade,
K317p Leopoldsburg,
P046p Linkhout,
L332p Maasniel,
P045p Meldert,
P176a Melveren,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
P117p Nieuwerkerken,
P222p Opheers,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
K353p Tessenderlo,
L374p Thorn,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L289p Weert,
P044p Zelem),
vø̄lǝn (K314p Kwaadmechelen, ...
K278p Lommel),
vø̄ǝlǝ (L387p Posterholt, ...
Q248p Remersdaal),
vø̜̄lǝ (L324p Baexem, ...
P182p Buvingen,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L322p Haelen,
L325p Horn,
L246p Horst,
L292a Maxet,
L294p Neer,
L290p Panningen,
L293p Roggel,
L266p Sevenum),
vø̜̄ǝlǝ (Q252p Moresnet),
vø̜i̯.lǝ (P120p Alken, ...
P184p Groot-Gelmen,
P195p Gutschoven,
P188p Hoepertingen,
P177a Ordingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P121p Ulbeek,
P118a Wijer,
P177p Zepperen),
vø̜i̯lǝ (P179p Aalst, ...
P218p Borlo,
P178p Brustem,
P115p Duras,
P175p Gingelom,
P173p Halmaal,
P219p Jeuk,
P180p Kerkom,
P107a Rummen,
P174p Velm,
P172p Wilderen),
vø̜lǝ (L191p Afferden, ...
L163p Ottersum,
L329p Roermond,
P176p Sint-Truiden),
vē.lǝ (P053p Berbroek, ...
Q002a Godschei,
Q002p Hasselt,
P055p Kermt,
P057p Kuringen,
P052p Schulen,
P056p Stokrooie),
vē.lǝn (L355p Peer),
vīę.lǝ (Q084p Waltwilder),
vīǝ.lǝ (Q072p Beverst, ...
L356p Grote-Brogel,
Q081a Heesveld-Eik,
L362p Opitter),
vīɛ.lǝ (Q170p Grote-Spouwen),
v˙ø̄lǝn (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
v˙ē.lǝn (L355p Peer),
veulenen:
vię.lǝnǝ (Q083p Bilzen),
vi̯ø.lǝnǝ (Q178p Val-Meer),
vi̯ø̜lǝnǝ (Q162p Tongeren),
vi̯ę.lǝnǝ (Q089p Martenslinde),
vȳǝ.lǝnǝ (L317p Bocholt),
vȳǝlǝnǝ (Q193p Gronsveld, ...
Q113p Heerlen,
Q111p Klimmen,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland),
vø̄.lǝnǝ (Q011p Boorsem, ...
Q007p Eisden,
L414p Houthalen,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
Q009p Maasmechelen,
Q096c Neerharen,
Q010p Opgrimbie,
L423p Stokkem,
Q013p Uikhoven,
Q001p Zonhoven),
vø̄.lǝnǝn (L316p Kaulille, ...
L315p Kleine-Brogel,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
Q008p Vucht,
L354p Wijchmaal),
vø̄lǝnǝ (Q112a Heerlerheide, ...
Q039p Hoensbroek,
Q109p Hulsberg,
Q095p Maastricht,
Q032a Puth,
L329p Roermond,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
Q096d Smeermaas,
Q197a Terlinden,
Q112b Ubachsberg,
Q101p Valkenburg,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
vø̄lǝnǝn (L353p Eksel, ...
Q014p Urmond),
vø̄ǝ.lǝnǝ (Q006p Leut, ...
L424p Meeswijk,
Q012p Rekem),
vø̜̄lǝnǝ (Q204a Mechelen),
vø̜̄ǝlǝnǝ (Q250p Hombourg),
vø̜i̯lǝnǝ (P047p Loksbergen),
vīǝ.lǝnǝ (Q087p Gellik, ...
L356p Grote-Brogel,
Q089p Martenslinde,
Q090p Mopertingen,
Q082p Munsterbilzen,
L358p Reppel),
veulezen:
vi̯ø.lǝzǝ (Q174p Herderen, ...
Q175p Riemst,
Q181p Sluizen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
vi̯ø̜lǝzǝ (Q162p Tongeren),
vø̄.lǝzǝ (Q163p Berg, ...
Q242p Diets-Heur,
Q240p Lauw,
Q241p Rutten),
vīǝ.lǝzǝ (L363p Ellikom, ...
Q004p Gelieren Bret,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L365p Wijshagen),
veulingen:
vyǝleŋǝ (L421p Dilsen),
vȳø̜̄.leŋǝ (L420p Rotem),
vȳǝ.leŋǝ (L372p Maaseik),
vȳǝ.leŋǝn (L419p Elen),
vø̄.leŋǝ (L370p Kessenich, ...
L369p Kinrooi,
L371p Ophoven),
vø̄leŋǝ (L321p Neeritter),
vīǝ.leŋǝ (L417p As, ...
L359p Beek,
L360p Bree,
Q003p Genk,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L361p Tongerlo,
Q005p Zutendaal),
werpen:
węrǝpǝ (L244c America)
|
Als de weeën toenemen, gaat de merrie liggen. De geboorte begint, als de vliezen breken en het vruchtwater wegloopt. [JG 1a, 1b; N 8, 52]
I-9
|
22900 |
een vlieger oplaten |
vliegerten (ww.):
vleegerte (L318b Tungelroy)
|
Vliegeren.
III-3-2
|
30457 |
een vloer aandrijven |
aandrijven:
āndrīvǝ (L387p Posterholt, ...
L385p Sint Odilienberg),
ǭndręjvǝ (Q083p Bilzen),
aandrijven met kijlen:
āndrīvǝ męt kīlǝ (L385p Sint Odilienberg),
aanjagen:
ǭnjǭgǝ (Q083p Bilzen),
aankijlen:
ākilǝ (Q204a Mechelen),
aanpersen:
āpɛǝšǝ (Q121c Bleijerheide),
aanspieën:
ānspijǝ (L271p Venlo),
de vloer aandrijven:
dǝ vlūr āndrī.vǝ (L271p Venlo),
dǝ vlūr ɛndrīvǝ (L163p Ottersum),
de vloer drijven:
dǝ vlōr drīvǝ (Q018p Geulle),
dǝ vlūr drīvǝ (L163p Ottersum),
het gebinte aandrijven:
ǝt jǝbøn ādrīvǝ (Q121c Bleijerheide),
ineenkijlen:
enēkilǝ (Q204a Mechelen),
opkijlen:
ǫpkīlǝ (L330p Herten),
opspannen:
upspanǝ (K353p Tessenderlo),
spannen:
spanǝ (Q078p Wellen),
španǝ (L387p Posterholt)
|
De vloerdelen van een houten vloer met behulp van een drijfkram en één of meer houten wiggen of door middel van een vloerdrijver dichter tegen elkaar drukken. [N 54, 135a]
II-9
|
27906 |
een vloergat maken |
beunloker maken:
bȳnløxǝr māxǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina]),
de stijlen beunlok geven:
dǝ štilǝ bynlǭx jęǝvǝ (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
inbeunen:
enbȳnǝ (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Domaniale]),
inführen:
enfyǝrǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Emma, Maurits])
|
Het maken van een ondiep gat in de vloer om er een stijl in te kunnen plaatsen; bij uitbreiding ook het plaatsen van de stijl in het betreffende vloergat. [N 95, 300; monogr.]
II-5
|
32754 |
een voor afhakken, afscheppen |
afhakken:
afhakǝ (L192b Aijen, ...
L164p Gennep,
L165p Heijen,
L265p Meijel,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L115p Mook,
L163p Ottersum,
L192a Siebengewald),
ãfhakǝ (L244c America, ...
L246p Horst),
āfhakǝ (L269p Blerick, ...
L269b Boekend,
L326p Grathem,
L291p Helden,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
L265b Kronenberg,
L248p Lottum,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L322a Nunhem,
L290p Panningen,
L299p Reuver,
L266p Sevenum,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen
[(weinig gedaan)]
,
L318b Tungelroy),
āfhákǝ (L211p Leunen),
áfhákǝ (L209p Merselo),
afhouwen:
āfhǫu̯ǝ (L387p Posterholt),
aflappen:
ǭflɛpǝ (Q083p Bilzen),
afrissen:
ãfresǝ (L332p Maasniel),
afschellen:
ãfš ̇ę ̞lǝ (Q116p Simpelveld),
afscheppen:
afsxø̜pǝ (L163p Ottersum, ...
L192a Siebengewald),
ãfsxø̜pǝ (L246p Horst),
ãfšø̜pǝ (L426p Buchten, ...
L431p Dieteren,
L430p Einighausen,
L429p Guttecoven,
Q100p Houthem,
Q028p Jabeek,
Q111p Klimmen,
L294p Neer,
Q033p Oirsbeek,
L290p Panningen,
Q030p Schinveld,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L270p Tegelen,
Q097p Ulestraten,
L386p Vlodrop),
āfsxøpǝ(n) (L286p Hamont),
āfsxø̜pǝ (L269p Blerick, ...
L249p Grubbenvorst,
L268p Velden,
L210p Venray),
āfšøpǝ (Q035p Brunssum, ...
Q036p Nuth,
Q112b Ubachsberg),
āfšø̜pǝn (Q014p Urmond),
afschobben:
ǭfšubǝ (Q072p Beverst),
afschoepen:
afsxupǝ(n) (K278p Lommel),
ãfšuapǝ (L382p Montfort),
āfsxōpǝ (L269a Hout-Blerick),
āfšōpǝ (L295p Baarlo, ...
L381p Echt,
L321a Ittervoort,
L374p Thorn),
ǭfsxopǝ (Q001p Zonhoven),
afschoffelen:
afsxǫfǝlǝ (K358p Beringen, ...
K357p Paal),
afschulpen:
afsxø̜lǝpǝ (P176b Bevingen),
afspaden:
ãfspãi̯ǝ (L321p Neeritter),
ãfšpãi̯ǝ (L270p Tegelen),
afsteken:
afsteken (L282p Achel, ...
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
Q100p Houthem,
L369p Kinrooi),
ãfstēkǝ (Q096c Neerharen, ...
Q013p Uikhoven),
ãfstę̄kǝn (Q015p Stein),
ãfstę̄ǝkǝn (L316p Kaulille),
āfstę̄kǝ (L324p Baexem, ...
L269p Blerick,
L320a Ell,
L326p Grathem,
L289b Leuken,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L288p Nederweert,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L378p Stevensweert,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
āfstę̄ǝkǝ (L416p Opglabbeek),
āfstīǝkǝ (L420p Rotem),
āfštē ̞ǝkǝ (Q113p Heerlen, ...
Q039p Hoensbroek,
Q112z Ten Esschen),
āfštēkǝ (Q097p Ulestraten, ...
Q117a Waubach),
āfštę̄i̯xǝ (Q121p Kerkrade),
āfštę̄kǝ (Q027p Doenrade, ...
L330p Herten,
Q016p Lutterade,
Q022p Munstergeleen,
L294p Neer,
Q019a Neerbeek,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
Q098p Schimmert,
Q020p Sittard,
L432p Susteren),
ǭfstę̄kǝ (Q001a Oud-Winterslag),
afvlakken:
ãf˲vlakǝ (L271p Venlo),
afzetten:
ãf˲zętǝ (L366p Gruitrode, ...
L248p Lottum),
de groes afsteken:
dǝ grou̯s˱ āfštēkǝ (Q099q Rothem),
de ris afdoen:
dǝ res˱ āf˱dōn (L288a Ospel),
de wats afsteken:
dǝr wātš˱ āfštē ̞xǝ (Q121b Spekholzerheide),
gelijkscheppen:
gǝlīkšø̜pǝ (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
hakken:
hakǝ (L265b Kronenberg, ...
L289p Weert),
hákǝ (Q180p Mal),
inhakken:
inhakǝ (L164p Gennep),
inschobben:
ęnsxǫbǝ (P050p Herk-de-Stad),
inschoffelen:
ęi̯nsxofǝlǝ (P056p Stokrooie),
ęnsxofǝlǝ (P051p Lummen),
kruid steken:
krūt štę̄kǝ (Q193a Eckelrade),
lappen houwen:
lɛp hǫu̯ǝ (Q096c Neerharen),
omlappen:
ømlapǝ (Q158p Riksingen),
onkruid afschaven:
on˱krūt˱ ǭfšǭvǝ (Q198p Eijsden),
ruwigheid afdoen:
rǫu̯exhęi̯t˱ āf˱dōn (L288a Ospel),
scharren:
šãrǝ (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
schellen:
šęle (Q096b Itteren)
|
Voordat men een voor met de spade omwerkt, hakt of schept men, na eerst de mest met een riek in de voor geduwd te hebben, de bovenlaag van de harde voor af om deze aarde op de mest in de open voor te deponeren. De termen veronderstellen doorgaans de voor als object, ook als dat niet werd opgegeven. Toch kunnen ze soms - absoluut gebruikt - op de handeling zonder meer slaan (b.v. "ze zouden om de beurt spitten en (af)hakken c.q. afscheppen"). [N 11A, 149; N Q, 2b; div.; monogr.]
I-1
|
33183 |
een voor overslaan |
afstandsvoor:
āfstāndsvōr (L312p Neerpelt),
bilken:
bilkǝ (Q028p Jabeek),
dikvoor:
dikvoor (Q035p Brunssum),
draadvoor:
drǭdvōr (L325p Horn),
een pad laten:
een pad laten (L270p Tegelen),
een voor laten:
een voor laten (L270p Tegelen),
een voor overslaan:
ǝn voǝr jǭvǝrsløn (Q180p Mal),
ǝn vur ȳvǝršlǭ (Q039p Hoensbroek, ...
Q121p Kerkrade),
ǝn vōr ø̄vǝrsluǝ (P046p Linkhout),
ǝn vōr ø̄vǝrsløn (K358p Beringen),
ǝn vōr ø̄vǝrslǭn (L321p Neeritter, ...
Q020p Sittard,
Q015p Stein),
ǝn vōr ø̄vǝršlǭn (Q099q Rothem, ...
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert),
ǝn vǭr yvǝršluǝ (Q204a Mechelen),
hoogvoor:
hø̄gvōr (L430p Einighausen),
in de dobbelvoor:
en dǝ dubǝlvur (Q113p Heerlen),
laagvoor:
lǫxvǫr (Q096c Neerharen),
met de omganger:
mɛt dǝn ømgaŋǝr (L159a Middelaar),
om de andere voor:
øm dǝ āndǝr vōr (Q187a Heugem),
ǫm dǝ aŋǝr vōr (L427p Obbicht, ...
Q015p Stein,
Q112z Ten Esschen),
om de anderste voor:
øm dǝ andǝrstǝ vōr (L271p Venlo),
op de andere voor:
ǫp dǝ aŋǝrdǝ vōr (L294p Neer),
ǫp dǝ aŋǝrǝ vōr (L269p Blerick),
op de anderste voor:
ǫp dǝ āndǝrstǝ vōr (L164p Gennep, ...
L165p Heijen),
op de tweede voor:
ǫp dǝ twɛi̯dǝ vōr (Q204a Mechelen),
op rioolvoort spaden:
ǫp riūǝlsvōrt spai̯ǝ (L288p Nederweert),
openlaten:
ǭpǝlǭtǝ (Q039p Hoensbroek),
over de andere voor:
ivǝr d andǝr vǭr (L362p Opitter),
ȳvǝr dǝ aŋǝr vōr (Q111p Klimmen),
over de anderste voor:
ǫvǝr dǝ aŋǝrstǝ vōr (L322p Haelen, ...
L288a Ospel),
ǫvǝr dǝ āndǝrstǝ vōr (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
overslaande voor:
ø̄vǝršlāndǝ vōr (L331 L331p
[Swalmen]
),
overspringen:
ōvǝrspreŋǝ (L192p Bergen),
riolen:
riōlǝ (L332p Maasniel),
triōlǝ (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen),
rioolgat spaden:
riǭlgāt spai̯ǝ (L289b Leuken, ...
L289p Weert),
rioolsvoor:
riōlsvur (Q030p Schinveld),
teugvoor:
tø̄gvōr (L426z Holtum),
watervoor:
watervoor (Q072p Beverst, ...
Q022p Munstergeleen)
|
Bij het poten van aardappelen achter de ploeg een voor overslaan. Bij bijwoordelijke uitdrukkingen moet steeds het werkwoord voor "poten": ɛpoten, plantenɛ of ɛzettenɛ, worden toegevoegd; zie daartoe het lemma Poten. ɛTeugɛ in ɛteugvoorɛ is een afleiding van ɛtieënɛ "trekken". [N M, 19; monogr.]
I-5
|
27513 |
een waardeloos karakter hebben |
niks goeds in gen lijf hebben:
neks jutǝs ejǝ līf hān (Q255p Kelmis)
|
[monogr.]
II-4
|
32707 |
een weide scheuren |
(de zode) onderakkeren:
[onderakkeren] (Q178p Val-Meer),
(de zode) onderdoen:
[onderdoen] (L321p Neeritter),
(de zode) onderploegen:
[onderploegen] (L282p Achel),
(de) groes breken:
grus˱ brīǝ.kǝ (Q071p Diepenbeek),
grūs˱ brē.kǝ (Q010p Opgrimbie),
grūs˱ bręɛ.kǝ (Q161p Piringen
[(werd zelden gedaan)]
),
grūs˱ brę̄.kǝ (Q083p Bilzen, ...
Q182p Nerem,
Q168a Rijkhoven,
Q084p Waltwilder),
grǫu̯s˱ brēkǝ (Q097p Ulestraten),
(de) rus scheuren:
dǝ røs sxø̄rǝ (K353p Tessenderlo),
rø̜s sxēǝrǝ (P055p Kermt),
(een wei) plat omdoen:
plat˱ ømduǝ (Q191p Cadier
[(in één keer omploegen)]
),
(een wei) ploegen:
[ploegen] (L363p Ellikom
[(jonger dan de dries blekken)]
, ...
L416p Opglabbeek,
L361p Tongerlo),
afrissen:
āfresǝ (L383p Melick),
afschellen:
ãfsxęlǝ (Q002p Hasselt),
áfsxęlǝ (L209p Merselo),
ǭ ̞fsxęlǝ (Q002c Bokrijk),
afscheren:
ãfšę̄rǝ (Q035p Brunssum),
afzoden:
ãf˲zōi̯ǝn (L282p Achel),
akkeren:
[akkeren] (L429a Berg, ...
L428p Born,
Q035p Brunssum,
Q191p Cadier,
Q027p Doenrade,
Q087p Gellik,
P175p Gingelom,
Q002a Godschei,
Q193p Gronsveld,
L429p Guttecoven,
Q113p Heerlen,
L426z Holtum,
Q188p Kanne,
Q111p Klimmen,
L422p Lanklaar,
Q009p Maasmechelen,
Q089p Martenslinde,
Q204a Mechelen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q197p Noorbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q198b Oost-Maarland,
P222p Opheers,
Q111q Ransdaal,
Q203a Reijmerstok,
Q175p Riemst,
Q194p Rijckholt,
Q096d Smeermaas,
Q197a Terlinden,
Q162p Tongeren,
Q014p Urmond,
Q117a Waubach),
belken:
[belken] (Q019p Beek, ...
L429a Berg,
L428p Born,
Q191p Cadier,
P175p Gingelom,
L429p Guttecoven,
L426z Holtum,
L422p Lanklaar,
Q198b Oost-Maarland,
Q098p Schimmert,
Q187p Sint Pieter,
Q096d Smeermaas,
L423p Stokkem,
Q162p Tongeren,
Q013p Uikhoven,
Q014p Urmond,
Q178p Val-Meer,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
Q005p Zutendaal),
bø̜lkǝ (Q171p Vlijtingen),
beulen:
bø̄lǝ (P113p Binderveld),
blekken:
[blekken] (K314p Kwaadmechelen, ...
K317p Leopoldsburg,
K278p Lommel,
L364p Meeuwen),
blø̜kǝ (L317p Bocholt),
blękǝ (L359p Beek
[(ouder dan scheuren)]
, ...
K358p Beringen
[(vroeger)]
,
K318p Berverlo,
K318p Berverlo,
L317p Bocholt
[(vroeger in twee keer - later ineens)]
,
L356p Grote-Brogel
[(vroeger)]
,
L286p Hamont,
K316p Heppen,
K360p Heusden,
K359p Koersel,
K317p Leopoldsburg,
P051p Lummen,
L364p Meeuwen
[(vroeger in twee keer - later ineens)]
,
K357p Paal
[(vroeger)]
,
L358p Reppel,
K353p Tessenderlo,
L354p Wijchmaal
[(vroeger)]
,
L365p Wijshagen
[(ineens diep erdoor ploegen)]
,
K361p Zolder),
blękǝ(n) (L413p Helchteren
[(in de herfst)]
, ...
L414p Houthalen,
L316p Kaulille
[(vroeger)]
,
L315p Kleine-Brogel,
L312p Neerpelt),
blękǝn (L282p Achel, ...
L353p Eksel,
L352p Hechtel,
K278p Lommel,
L314p Overpelt
[(ouder dan scheuren)]
,
L355p Peer
[(minder gebruikelijk dan omdoen)]
,
L313p Sint Huibrechts Lille),
blęʔǝ (K317a Kerkhoven, ...
K314p Kwaadmechelen),
blęʔǝ(n) (K315p Oostham),
blęʔǝn (K314p Kwaadmechelen, ...
K278p Lommel),
blę̄kǝ(n) (L314p Overpelt),
blɛʔǝ(n) (K278p Lommel),
bouwen:
[bouwen] (L270p Tegelen),
bovenaf ploegen:
bōvǝnāf [ploegen] (L288a Ospel),
bovenaf rijden:
bōvǝnaf ręi̯ǝ (K315p Oostham, ...
K353p Tessenderlo),
breken:
br ̇ēkǝ (L423p Stokkem),
breękǝn (L420p Rotem
[(ineens diep)]
),
briǝ.kǝ (P118p Kozen, ...
L422p Lanklaar
[(ineens diep)]
),
briɛ.kǝn (P184p Groot-Gelmen
[(werd vroeger niet gedaan - later soms met frees)]
),
brē ̝ǝ.kǝ (Q006p Leut, ...
L424p Meeswijk),
brē.kǝ (Q007p Eisden, ...
Q095p Maastricht,
Q096c Neerharen,
Q013p Uikhoven,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
brēkǝn (Q008p Vucht),
brēǝ.kǝ (Q009p Maasmechelen
[(jonger dan omdoen)]
),
bręǝkǝ (Q193p Gronsveld),
brę̄.kǝ (Q174p Herderen, ...
Q188p Kanne,
L371p Ophoven,
Q020p Sittard,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen,
Q084p Waltwilder),
brę̄kǝ (L432p Susteren, ...
L374p Thorn,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
brę̄kǝn (Q015p Stein),
de dries blekken:
dǝn drēs˱ blękǝ (L363p Ellikom
[(ouder dan weiploegen)]
),
de groes afploegen:
dǝ grōs˱ ãf[ploegen] (Q116p Simpelveld),
de groes afschellen:
dǝ grōs˱ ãfš ̇ę ̞lǝ (Q116p Simpelveld),
de groes breken met een belkvoor:
dǝ grǫu̯s bre ̝ǝkǝ męt˱ ǝn bęlǝk˲vǭr (Q191p Cadier),
de groes kort maken:
dǝ grūs kǫrt mãkǝ (L163p Ottersum
[(met een vleugeleg)]
),
de groes kulteren:
dǝ grūs kyltǝrǝ (L192b Aijen
[(met een aparte versterkte cultivator)]
),
de groes omdoen:
dǝ grōs˱ [omdoen] (L289a Hushoven),
de groes omschellen:
dǝ grūs˱ ømsxęlǝ (L115p Mook),
de groes ploegen:
dǝ grus [ploegen] (L282p Achel),
de groes schellen:
dǝ gros šęlǝ (Q033p Oirsbeek),
de groes scheuren:
dǝ grus sxīǝ.rǝ (P053p Berbroek),
de onderste voor ploegen:
dǝ oŋǝlstǝ vǭr [ploegen] (L322p Haelen),
dǝ øŋǝrstǝ vǭr [ploegen] (L322p Haelen),
de ros afbouwen:
dǝ rǫs āf˱[bouwen] (L246p Horst),
de ros afzetten:
dǝ rǫs˱ ãfzętǝ (L248p Lottum),
de tweede voor ploegen:
dǝ twīǝdǝ vǭr [ploegen] (L416p Opglabbeek),
de watsen afploegen:
dǝ wãdžǝ ãf[ploegen] (Q116p Simpelveld),
de watsen afschellen:
dǝ wãdžǝ āfš ̇ę ̞lǝ (Q116p Simpelveld),
diep akkeren:
[diep akkeren] (Q191p Cadier, ...
P175p Gingelom,
Q116p Simpelveld),
diep bouwen:
[diep bouwen] (L192b Aijen, ...
L244c America,
L295p Baarlo,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L290p Panningen,
L270p Tegelen,
L268p Velden),
diep ombouwen:
[diep ombouwen] (L164p Gennep, ...
L115p Mook,
L163p Ottersum),
diep omdoen:
[diep omdoen] (L289a Hushoven, ...
L369p Kinrooi,
L289b Leuken,
L318b Tungelroy),
diep omvaren:
[diep omvaren] (L369p Kinrooi),
diep ploegen:
[diepploegen] (K318p Berverlo, ...
Q211p Bocholtz,
Q187a Heugem,
L332p Maasniel,
L288p Nederweert,
L270p Tegelen,
L289p Weert),
diep varen:
[diep varen] (L324p Baexem, ...
L330p Herten),
diepvoorden:
[diepvoorden] (L312p Neerpelt),
dobbelvoor rijden:
dǫbǝlvōr ręi̯ǝn (K359p Koersel),
dobbelvoord ploegen:
dǫbǝlvōrt [ploegen] (L314p Overpelt),
doorbouwen:
dø̜r[bouwen] (L215p Blitterswijck),
doorsteken:
dōrštę̄kǝ (L324p Baexem),
doorwroeten:
dø̜rvrytǝn (L282p Achel),
dreeg belken:
[dreeg belken] (Q009p Maasmechelen
[(drie vingers diep)]
),
dreeg bouwen:
[dreeg bouwen] (L290p Panningen),
dreeg omdoen:
[dreeg omdoen] (L298b Onbekend),
dreeg omvaren:
[dreeg omvaren] (L369p Kinrooi),
dreeg ploegen:
[dreeg ploegen] (L289p Weert),
dreeg varen:
[dreeg varen] (L324p Baexem),
droten:
drutǝ (Q002p Hasselt),
een voor derbovenop bouwen:
ęn [voor] dǝrbǭvǝnǫp˱ [bouwen] (L248p Lottum, ...
L266p Sevenum),
frezen:
frezen (Q160p Bommershoven, ...
Q157a Overrepen),
frēzǝ (L292p Heythuysen, ...
Q077p Hoeselt
[(jonger dan omakkeren)]
,
Q177p Millen),
frę̄zǝ (L192b Aijen, ...
P115p Duras,
Q152p Kerniel
[deze opgaven zijn afgeleid van de naam van een werktuig dat men in latere tijd voor het scheuren van grasland is gaan gebruiken]
,
P117p Nieuwerkerken),
gereedploegen:
gǝrēi̯ǝt[ploegen] (K278p Lommel),
groes akkeren:
grūs˱ [akkeren] (Q074p Kortessem),
groes belken:
grūs˱ [belken] (Q167p Koninksem),
groes omakkeren:
grūs˱ [omakkeren] (Q155p Werm),
grű̄s˱ [omakkeren] (P121p Ulbeek),
grǫu̯s˱ [omakkeren] (Q090p Mopertingen),
groes ombreken:
grű̄s˱ ømbriɛ.kǝ (P121p Ulbeek),
groes omdoen:
grus˱ [omdoen] (Q076p Romershoven),
grūs˱ [omdoen] (Q002a Godschei, ...
Q081a Heesveld-Eik,
Q079a Wintershoven),
grǫu̯s˱ [omdoen] (Q003p Genk, ...
Q005p Zutendaal),
groes omvaren:
grūs˱ [omvaren] (Q170p Grote-Spouwen),
groes onderakkeren:
grūs˱ [onderakkeren] (Q163p Berg),
groes opvaren:
grūs˱ op˲vu̯ǭrǝ (Q162p Tongeren),
grūs˱ ǫp˲vǭ.rǝ (Q168p s-Herenelderen),
groes ploegen:
grōs [ploegen] (L320a Ell, ...
L369p Kinrooi),
groes scheuren:
grūs [scheuren] (L159a Middelaar, ...
L115p Mook),
groes telen:
grūs tø̄lǝ (L265p Meijel),
groes uitakkeren:
grūs˱ áu̯.t˱[akkeren] (Q240p Lauw, ...
Q162p Tongeren),
groezen omakkeren:
grūzǝn [omakkeren] (Q077p Hoeselt),
in de akker varen:
en dǝn akǝr vārǝ (Q191p Cadier),
licht ploegen:
lext [ploegen] (L416p Opglabbeek),
licht stropen:
lex [stropen] (Q035p Brunssum),
omakkeren:
[omakkeren] (P218p Borlo, ...
Q159p Broekom,
P178p Brustem
[(meer gebruikelijk dan scheuren)]
,
P182p Buvingen,
Q094p Hees,
Q157p Jesseren,
Q152p Kerniel,
P220p Mechelen-Bovelingen,
Q177p Millen,
Q168a Rijkhoven,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q187p Sint Pieter,
P176p Sint-Truiden,
Q181p Sluizen),
omblekken:
o ̝mblękǝ (L364p Meeuwen),
ombouwen:
[ombouwen] (L248p Lottum
[(twee voren op elkaar)]
),
omdoen:
[omdoen] (L324p Baexem, ...
L359p Beek
[(ouder dan scheuren)]
,
Q072p Beverst,
Q121c Bleijerheide,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
Q087p Gellik,
L366p Gruitrode,
P195p Gutschoven,
L322p Haelen,
Q002p Hasselt,
P219p Jeuk,
Q009p Maasmechelen,
L319p Molenbeersel,
Q082p Munsterbilzen,
L367p Neerglabbeek
[(ouder dan scheuren)]
,
L418p Niel-bij-As,
Q117p Nieuwenhagen,
L362p Opitter,
L355p Peer,
L358p Reppel,
Q175p Riemst
[(ondiep - met de frees)]
,
Q241p Rutten,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
K353p Tessenderlo,
L318b Tungelroy,
Q075p Vliermaalroot,
P227p Vorsen,
Q172p Vroenhoven,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
Q001p Zonhoven),
omploegen:
[omploegen] (L362p Opitter, ...
L415p Opoeteren,
Q116p Simpelveld),
omrijden:
[omrijden] (P055p Kermt, ...
P117p Nieuwerkerken,
P052p Schulen),
omschellen:
ømsxęlǝ (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
ømsxęlǝn (K316p Heppen),
øę̄msxęlǝ (K358p Beringen),
omvaren:
[omvaren] (Q007p Eisden, ...
Q177p Millen,
Q082p Munsterbilzen),
omzetten:
omzętǝ (L421p Dilsen),
onderdoor bouwen:
o.ndǝrdōr [bouwen] (L246p Horst),
ondǝrdø̜r [bouwen] (L163p Ottersum),
onderuit bouwen:
o.ndǝrūt˱ [bouwen] (L248p Lottum),
oŋǝrūt˱ [bouwen] (L266p Sevenum),
onderuit ploegen:
oŋǝrūt [ploegen] (L288a Ospel),
ǫndǝrø̜t [ploegen] (K353p Tessenderlo),
onderuit rijden:
ōndǝrø̜t ręi̯ǝ (K315p Oostham, ...
K353p Tessenderlo),
ǫndǝrø̜t rę̄ǝn (K314p Kwaadmechelen),
opblekken:
ǫp˲blękǝ (K357p Paal),
opbreken:
op˱briɛ.kǝ (Q078p Wellen, ...
Q073p Wimmertingen),
ǫp˱briǝ.kǝ (P119p Sint-Lambrechts-Herk, ...
P118a Wijer),
ǫp˱briɛ.kǝ (P188p Hoepertingen, ...
Q080p Vliermaal),
ǫp˱brīǝ.kǝ (P057p Kuringen, ...
P058p Stevoort,
P056p Stokrooie
[(in twee keer)]
),
ǫp˱brē.kǝ (P050p Herk-de-Stad),
ǫp˱bręǝ.kǝ (Q158a Henis),
ophakken:
ophakǝ (P115p Duras
[(vroeger - blijkens deze term werd de grasmat ook met de hak bewerkt)]
),
oprijden:
ǫprę̄i̯ǝ (P107a Rummen),
opvaren:
ǫp˲vǭrǝ (Q188p Kanne),
ǫp˲vǭǝrǝ (P187p Berlingen),
overploegen:
ø̄vǝrplōgǝ (L321p Neeritter),
riesteren:
ristǝrǝ (P192p Voort),
ris breken:
res˱ brę̄.kǝ (L368p Neeroeteren),
ris omdoen:
res˱ [omdoen] (L417p As, ...
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek),
ręs˱ [omdoen] (P113p Binderveld, ...
P117p Nieuwerkerken),
ris ploegen:
res [ploegen] (L382p Montfort, ...
L368p Neeroeteren),
russen:
røsǝ (P048p Halen),
schaven:
šãvǝ (L322p Haelen),
schellen:
[schellen] (L295p Baarlo, ...
L324p Baexem,
Q072p Beverst,
Q211p Bocholtz,
L331b Boukoul,
L322p Haelen,
L330p Herten,
L332p Maasniel,
Q204a Mechelen,
L321p Neeritter,
Q117p Nieuwenhagen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q117a Waubach),
sxęlǝ (L244c America, ...
P049p Donk,
L289a Hushoven,
L268p Velden),
šęlǝ (Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
šɛlǝ (Q194p Rijckholt),
schervelen:
šervǝlǝ (L426p Buchten),
scheuren:
sky ̞ǝrǝ (P197p Heers
[(moderne term)]
),
skø̄rǝ (K357p Paal),
sx ̇ø̜i̯rǝ (P184p Groot-Gelmen),
sxyø̜rǝ (P120p Alken, ...
Q165p Hopmaal),
sxyǝrǝ (Q156p Borgloon, ...
P118p Kozen
[(jonger dan breken)]
,
P192p Voort),
sxyǝrǝn (L353p Eksel
[(minder gebruikelijk dan blekken)]
),
sxøę̄i̯ǝrǝ (K353p Tessenderlo),
sxøę̄i̯ǝrǝn (K314p Kwaadmechelen),
sxøę̄rǝ (L266p Sevenum),
sxø̄ ̝ǝrǝ (P178p Brustem
[(minder gebruikelijk dan omakkeren)]
),
sxø̄ ̞rǝ (P049p Donk),
sxø̄.rǝ (L286p Hamont
[(minder gebruikelijk dan blekken)]
, ...
K360p Heusden,
L414p Houthalen
[(moderne term)]
,
P051p Lummen,
L314p Overpelt
[(jonger dan blekken)]
,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
sxø̄.rǝn (L312p Neerpelt, ...
L313p Sint Huibrechts Lille),
sxø̄rǝ (P179p Aalst
[(moderne term)]
, ...
K358p Beringen
[(ineens diep)]
,
K318p Berverlo,
L247p Broekhuizen
[(in één keer)]
,
L164p Gennep,
P048p Halen,
P050p Herk-de-Stad
[(minder gebruikelijk dan opbreken)]
,
L246p Horst,
L265b Kronenberg,
L211p Leunen,
L248p Lottum,
P045p Meldert,
P176a Melveren,
L209p Merselo,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L115p Mook,
L216p Oirlo,
K315p Oostham,
L163p Ottersum,
K357p Paal
[(ineens diep)]
,
L192a Siebengewald
[(in één keer)]
,
K353p Tessenderlo,
K353p Tessenderlo,
L268p Velden,
P174p Velm,
L214p Wanssum,
P044p Zelem),
sxø̄rǝn (K359p Koersel),
sxø̄ǝrǝ (K315p Oostham),
sxø̜i̯rǝ (P173p Halmaal),
sxī(ǝ)rǝ (Q002p Hasselt),
sxīǝ.rǝn (L356p Grote-Brogel
[(jonger dan blekken)]
),
sxȳǝrǝ (L192b Aijen),
šērǝ (Q171p Vlijtingen),
ši̯ø̜rǝ (Q162p Tongeren),
ši̯ę.rǝ (Q089p Martenslinde),
šy ̞ǝ.rǝ(n) (L419p Elen),
šyø̜rǝ (Q079p Guigoven, ...
Q157a Overrepen,
Q181p Sluizen
[(met frees)]
),
šyɛ.rǝ (Q178p Val-Meer),
šøę̄rǝ (L324p Baexem, ...
Q011p Boorsem,
Q191p Cadier,
Q193p Gronsveld,
L322p Haelen,
Q088p Lanaken,
Q006p Leut,
L294p Neer,
Q096c Neerharen,
L322a Nunhem,
Q198b Oost-Maarland,
L290p Panningen,
L381b Peij,
Q012p Rekem,
Q187p Sint Pieter,
Q112z Ten Esschen,
Q008p Vucht
[(jonger dan breken)]
,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
šø̄.rǝ (L331b Boukoul, ...
Q071p Diepenbeek,
L421p Dilsen,
L370p Kessenich,
L372p Maaseik,
L371p Ophoven,
L331p Swalmen),
šø̄rǝ (L295p Baarlo, ...
Q027p Doenrade
[(vroeger met brabander - later met schijveneg)]
,
Q193p Gronsveld,
L291p Helden,
L330p Herten,
Q187a Heugem,
L292p Heythuysen,
P047p Loksbergen,
L377p Maasbracht,
L265p Meijel,
L387p Posterholt,
Q175p Riemst
[(ondiep - met de frees)]
,
L270p Tegelen,
Q101p Valkenburg,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
šø̄ǝrǝ (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden,
Q079a Wintershoven),
šēǝrǝ (Q072p Beverst),
šīǝ.rǝ (L417p As, ...
L359p Beek
[(jonger dan blekken en omdoen)]
,
Q003p Genk,
L367p Neerglabbeek
[(jonger dan omdoen)]
,
L418p Niel-bij-As
[(minder gebruikelijk dan omdoen)]
,
L416p Opglabbeek,
Q005p Zutendaal),
šȳǝrǝ (L378p Stevensweert),
snijwellen:
snii̯wɛlǝ (L322a Nunhem),
stropen:
[stropen] (Q193p Gronsveld, ...
Q113p Heerlen,
Q111p Klimmen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q198b Oost-Maarland,
Q111q Ransdaal,
Q203a Reijmerstok,
Q118p Schaesberg,
Q117a Waubach),
stroppen:
[stroppen] (P175p Gingelom, ...
P222p Opheers),
ter zaai varen:
[ter zaai varen] (L324p Baexem, ...
L331p Swalmen),
twee sneden ploegen:
twēǝ snēi̯ [ploegen] (K278p Lommel),
twee voortjes opeenvaren:
twī vø̄rkǝs ǫp˱ęi̯nvārǝ (L330p Herten),
twee voren boveneenbouwen:
twiǝ vōrǝ bǫvǝniǝn[bouwen] (L248p Lottum),
twee voren opeenploegen:
twiǝ vǭrǝ ǫp˱ęi̯.n[ploegen] (L416p Opglabbeek),
twee voren opeenvaren:
twi vūǝrǝn ǫp˱ęi̯.nvǭ.rǝ (Q005p Zutendaal),
tweeploegen:
twīǝplugǝ (K317p Leopoldsburg),
tweevoorden:
twiǝvōrdǝ (L312p Neerpelt),
tweevoren:
twiǝvōrǝ (L291p Helden, ...
L211p Leunen,
L268p Velden),
twēǝvou̯ǝrǝn (K278p Lommel),
uitakkeren:
áu̯.t˱[akkeren] (Q242p Diets-Heur, ...
Q168p s-Herenelderen),
ō ̞ǝ.t˱[akkeren] (Q160p Bommershoven),
uitdoen:
áu̯.t˱dy.n (Q168p s-Herenelderen),
uitsmijten:
ãtsmę̄tǝ (P214p Montenaken),
ǭ ̝ǝ.tsmę̄ǝ.tǝ (Q166p Vechmaal),
uitvaren:
áu̯.t˲vǭ.rǝ (Q169p Membruggen),
villen:
velǝ (L421p Dilsen, ...
Q111p Klimmen,
L422p Lanklaar,
Q008p Vucht),
voor zaai varen:
[voor zaai varen] (L321p Neeritter),
voorgoed akkeren:
vørgut˱ [akkeren] (L414p Houthalen),
wendelen:
[wendelen] (Q098p Schimmert),
zwart maken:
zwart mãkǝ (L268p Velden)
|
Een weide scheuren is het omploegen van weiland, vooral om het daarna als akkerland te gebruiken. Voor (delen van) varianten die hieronder in de [... [JG 1a + 1b + 1c + 1d; N 11, 42a + b + c; N 11A, 114 + 115a + b; monogr.]
I-1
|