e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
een ongeluk krijgen een malheur krijgen: a malø̜̄r krī-jǝ (Kelmis), een ongeluk krijgen: ǝ onjeløk krījǝ (Kelmis), verongelukken: vǝronjǝløkǝ (Kelmis) Het werk in de mijn was gevaarlijk. Makkelijk kon men zich verwonden maar ook kon men een zwaar ongeluk krijgen of zelfs verongelukken. [monogr.] II-4
een opbraak maken opwaarts uitwerken: opwaarts uitwerken (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Maurits]) [N 95, 183] II-5
een opening in de vlechtbundel maken doorsteken: dōrstę̄kǝ (Stramproy), een gaatje derinmaken: ǝn gatjǝ dǝrenmākǝ (Meijel) Met een vlechtnaald of priem een gaatje in de bundel stro of buntgras steken. Men kan dan gemakkelijk de vlechtband of vlechtbundel door de stroranden heen steken. Zie ook de toelichting bij het lemma Vlechtnaald Of -Priem. [N 40, 133] II-6
een paar schoenen een koppel schoenen: koppel šon (Neeroeteren), mv.  ə koppəl schoen (Beringen), Sub paar: zie ook koppel.  koͅpəl} schoen (Lommel), een paar schoenen: a paar schoon (Welkenraedt), a paar sjoon (Hoensbroek), a paor schoen (Sint-Truiden), an paar sjoon (Amstenrade), e paar choon (Niel-bij-As), e paar scheun (Maastricht), e paar schjun (Millen), e paar schoen (Eksel, ... ), e paar schong (Kerkrade), e paar schoon (Eisden, ... ), e paar schön (Valkenburg), e paar sjeun (Klimmen, ... ), e paar sjoen (Diepenbeek), e paar sjong (Kerkrade), e paar sjoon (Amby, ... ), e paar sjōōn (Mechelen), e paar sjön (Wijk), e paor schoon (Lanaken), e paor sjin (Zichen-Zussen-Bolder), e paor sjoon (Eijsden, ... ), e par sjoen (Val-Meer), e poar schoen (Mielen-boven-Aalst, ... ), e pour schu (Zichen-Zussen-Bolder), e pour šyn (Riksingen), e pōr šun (Bommershoven), e pâr schōn (Montzen), e päor sjoen (Val-Meer), ee paar schoon (Heerlen), ee paar sjong (Bleijerheide, ... ), ee paar sjoon (Hoensbroek), ee poair šoen (Vliermaal), een paar schoen (Oirlo), een paar sjoen (Hoeselt), een par schoen (Venray), ei paar schjoon (Heerlerheide), ei paar schoen (Neeroeteren), ei paar schoon (Ophoven, ... ), ei paar schōōn (Boeket/Heisterstraat), ei paar sjoon (Ell, ... ), ei par sjòon (Tegelen), ei páár scheun (Maastricht), ein paar schoon (Blerick, ... ), ein paar schóón (Hout-Blerick), ein paar sjoon (Echt/Gebroek, ... ), ein stel sjoon (Stevensweert), en paar schoon (Venlo), ē pâr šyn (Riksingen), ĕ pār šōn (Neeroeteren), ĕn paor schoen (Oostham), i pāar schoen (Houthalen), iën par schoën (Venray), ī pār sxūən (Zonhoven), koͅpəl sXun (Beringen), n paar schoon (Schimmert), n paar sjoon (Baarlo, ... ), n paar sjóon (Tegelen), pa:r} schoenen (Meeuwen), paar [schoon} (Venlo), paar schjoon (Hoensbroek), paar schoean (Jabeek), paar schoen (Heusden, ... ), paar schoon (Horst, ... ), paar schōēn (Oirlo), paar schóón (Oirsbeek), paar sjoen (Meijel, ... ), paar sjoon (Beek, ... ), paar sjoōn (Einighausen), paar sjōēn (Meijel), paar sjōōn (Haelen, ... ), paar šon (Neeroeteren), paor schoe’n (Eksel), paor schön (Lummen), paowər skūən (Opheers), par sjōn (Boorsem), par sXuən (Neerpelt), pawər sXun (Velm), pār sXōən (Kaulille), pār sXuən (Hasselt), pār sXūn (Boekt/Heikant), pār šōn (Bree), pār šón (Mechelen-aan-de-Maas), poar sŋn (Wintershoven), por šōn (Opglabbeek), poər sXun (Herk-de-Stad), pōër schoen (Borlo), pōͅr sXun (Sint-Truiden), pōͅr sXunə (Leopoldsburg), pōͅər sXun (Hamont), po͂ͅər sXuən (Kermt), poͅ:wər sxuwən (Hoepertingen), poͅr sxūn (Sint-Huibrechts-Lille), poͅwər sXunə (Tessenderlo), poͅër schoene (Halen), poͅər sXün (Donk (bij Herk-de-Stad)), pàr šōn (Rekem), u paar scheun (Maastricht), u paar sjeun (Maastricht), u paar sjoon (Mesch), u pèr sjoon (Borgharen), é paor sjeun (Kanne), ë paar šoon (Lanklaar), ə paar schoen (Boekt/Heikant), ə paar schoeən (Borgloon), ə paar sjoen (Eigenbilzen), ə paor schoenə (Beverlo, ... ), ə paor schoewən (Kermt), ə paor schoeŋ (Lommel), ə par šon (Eisden), ə par šōn (Maaseik), ə pār schun (Peer), ə pār sxuwnə (Zelem), ə pār sxūən (Peer), ə pār šoon (Bocholt), ə pār šōn (Molenbeersel, ... ), ə pār šyn (Ketsingen), ə pār šø̄n (Maastricht), ə pāər šōən (Rotem), ə pá͂r sxun (Borgloon), ə poər sxūn’n (Tessenderlo), ə pōr schūnə (Loksbergen), ə pōr šun (Bilzen), ə pōr šūən (Genk), ə pōər sxuən (Gelinden), ə pōͅr sxun (Hamont, ... ), ə pōͅr sXunə (Beverlo), ə pōͅr šun (Koninksem), ə pōͅr šy.n (Tongeren), ə poͅr šūn (Martenslinde), ə poͅr šy (Rosmeer), ə poͅər sxoͅun (Linkhout), ə pòwər schoenə (Tessenderlo), əpōͅəršūm (Romershoven), ’n paor schoèn (Kuringen), [hauflappe (halflappen), maar waarom hiebijgevoegd?]  paar sjoon [hauflappe} (Puth), [invloed van AN?, rk]  ee paar schoenen (Brunssum), een paar schoenen (Vliermaal), korte oo  paar sjoon (Lutterade), mooie schoenen = sjoon sjoon  paar sjōōn (Roermond), Sub paar.  paar sjoon (Roermond), Zie ook koppel.  poͅuər} schoen (Lommel) #NAME? || een paar [schoenen] || een paar schoenen [ZND 06 (1924)] || paar schoenen || schoenen, paar ~ [N 24 (1964)] III-1-3
een paar sokken een koppel sokken: koͅpəl zoͅkə (Boekt/Heikant), ə kòppəl zòkkə (Boekt/Heikant), een paar kousen: ə poͅər koͅsə (Linkhout), een paar manssokken: ə par manszŏkə (Maaseik), een paar slobben: poͅwər sloͅbə (Tessenderlo), ə pòwər slòbbə (Tessenderlo), een paar sokken: e paar sökke (Mechelen), e paar zokke (Borgloon), e paar zukke (Mheer), e paar zök (Kerkrade, ... ), e paar zöke (Susteren), e paar zökke (Hoensbroek, ... ), e paor zokke (Eijsden, ... ), e par zokke (Val-Meer), ee paar zökke (Hoensbroek), een paar sokke (Maastricht), een paar zokken (Eigenbilzen), een par zök (Meijel), ei paar zukke (Heerlerheide), ei paar zök (Ell, ... ), ei paar zökke (Maasbracht), ein paar zök (Blerick, ... ), ein paar zökke (Schimmert), en paar zök (Venlo), n paar zok (Neeroeteren), n paar zök (Heythuysen, ... ), n paar zökke (Klimmen), paar sök (Roermond), paar sökke (Beek), paar zokken (Vliermaal), paar zuk (Caberg), paar zök (Haelen, ... ), paar zöke (Brunssum), paar zökke (Jabeek, ... ), paor zŏĕken (Beverlo), paor zökke (Puth), par zokə (Boorsem), par zök (Meijel), pār zoͅkə (Boekt/Heikant), pārzòkə (Mechelen-aan-de-Maas), poar zəkə (Wintershoven), pōͅrzoͅkə (Leopoldsburg), poͅër zoͅkke (Halen), u pèr zokke (Borgharen), un pōͅr zukən (Beverlo), éé paar zökke (Bleijerheide), ö paar zokke (Stokkem), ə paar zòkkə (Boekt/Heikant), ə paor zokkə (Leopoldsburg), ə paor zök (Lommel, ... ), ə par zokə (Borgloon), ə par zoͅkə (Eisden), ə pār zøͅkə (Teuven), ə pōͅ:r zoͅkə (Tongeren), ə pōͅr zoͅkə (Ketsingen), ə poͅur zokə (Riksingen), een paar voetsels: a paar vətsəls (Sint-Truiden), pōͅr vətsəls (Sint-Truiden), ə pōaər vətsəls (Borlo), sokken: sokke (Maastricht), zekke (Schinveld), zoke (Diepenbeek), zokke (Beringen, ... ), zokə (Opglabbeek, ... ), zoʔə (Kwaadmechelen), zōkə (Beringen), zōͅkə (Linkhout), zo͂ͅkə (Ophoven), zoͅkkə (Lanklaar), zoͅkə (Beringen, ... ), zoͅʔə (Kwaadmechelen), zuk (Caberg), zukku (Mesch), zòk (Venlo, ... ), zòkke (Beringen, ... ), zòkə (Paal), zókken (Urmond), zök (Baarlo, ... ), zökke (Amstenrade, ... ), zøk (Hamont, ... ), zøͅk (Achel, ... ), zək (Achel), voetsels: vötsələ (Velm), vətsəls (Opheers) kousen, paar ~ [zök, zökke] [N 24 (1964)] III-1-3
een paard beslaan beslaan: baslø̄ ̝.n (Heks), baslø̄.n (Helchteren), baslǫ.ň (Ordingen, ... ), bǝsle.n (Martenslinde), bǝsle̜.n (Waltwilder), bǝsle̜n (Grote-Spouwen), bǝsloǝn (Montenaken), bǝslu ̞ǝ.n (Alken, ... ), bǝslue̜.n (Val-Meer), bǝsluǝ.n (Gelinden, ... ), bǝslwe̜n (Eigenbilzen), bǝslø ̞n (Heusden), bǝslø.n (Berg, ... ), bǝslø.ň (Koninksem, ... ), bǝsløǝn (Hees), bǝslø̄.ǝn (Hoepertingen, ... ), bǝslø̜̄.n (Wintershoven), bǝslø̜.n (Beverst, ... ), bǝslø̜j.n (Bommershoven, ... ), bǝslø̜jn (Broekom, ... ), bǝslø̜n (Beringen, ... ), bǝslø̜ň (Kermt, ... ), bǝslō ̝n (Vorsen), bǝslō ̝o.n (Meeswijk), bǝslō ̝ǝ.n (Leut, ... ), bǝslō ̝ǝn (Brustem), bǝslō ̝ǫ.n (Kozen), bǝslō.n (Berlingen, ... ), bǝslōǝ.n (Bilzen, ... ), bǝslōǝn (Aalst, ... ), bǝslő.n (Godschei), bǝslőň (Koersel), bǝslő̜ň (Berbroek, ... ), bǝslū ̞o.n (Lummen), bǝslū.on (Rukkelingen-Loon), bǝslūǝ.n (As, ... ), bǝslű.n (Herderen), bǝslű̄.n (Grote-Brogel), bǝslű̄ǝ.n (Beek, ... ), bǝslű̄ǝn (Opglabbeek, ... ), bǝslǫ (Meijel), bǝslǫ.n (Bilzen), bǝslǫn (Kortessem), bǝslǫň (Godschei, ... ), bǝslǭ.n (Bree, ... ), bǝslǭ.ǝn (Kinrooi, ... ), bǝslǭn (Castenray, ... ), bǝslǭǝ.n (Achel, ... ), bǝšlonǝ (Eupen), bǝšluǝ (Montzen), bǝšlūn (Eijsden), bǝšlūǝ (s-Gravenvoeren), bǝšlǫa (Bleijerheide, ... ), bǝšlǫan (Bocholtz), bǝšlǫn (Vijlen), bǝšlǫǝ (Gulpen, ... ), bǝšlǭ.n (Sittard), bǝšlǭ.̜n (Boukoul, ... ), beslagen: bǝslã.gǝ (Paal), bǝslãgǝ (Meldert), bǝslāgǝ (Halen, ... ), bǝslǭgǝ (Berverlo, ... ), bǝslǭgǝn (Oostham), het/een paard beslaan: e̜i̯ pē̜̜rt˱ bǝšlǭn (Herten), hǝt pē̜rt bǝslǭn (Ell), ęjn pe̜rt˱ bǝslǭn (Boekend), ǝ pē̜rt bǝšlǭn (Obbicht), ǝ pē̜rt˱ bǝslǭn (Echt), ǝn pē̜rt˱ bǝslǭn (Maasbree), ǝt pēǝrt˱ bǝšlōǝn (Margraten), ronderom beslaan: rōntǝløm bǝslǭn (Castenray, ... ), vierkant beslaan: vērkantj˱ bǝslǭn (Ospel), vierkantig beslaan: vērkęjnjtjex˱ bǝslǭ.n (Tongerlo), vērkɛnjtex˱ bǝšlǭn (Guttecoven), vērkɛntjex˱bǝslǭ.ǝn (Kinrooi) Een paard van hoefijzers voorzien. Tijdens het beslaan wordt het paard in de hoefstal van de smidse geplaatst. De hoefsmid verwijdert eerst met behulp van de hoefhamer en de hoeftang het oude hoefijzer. Vervolgens bewerkt hij de hoef door middel van het hoefmes en de hoefrasp. Het nieuwe hoefijzer wordt gewoonlijk warm gepast. Daarvoor wordt het gelijkmatig donkerrood verhit en enige ogenblikken tegen de besneden hoef gehouden. Het ijzer moet overal dicht tegen de hoef passen; aan onverbrande plaatsen onder de hoef kan de smid zien dat deze nog met de hoefrasp moet worden bijgewerkt. Het ijzer wordt met hoefnagels aan de hoef bevestigd. De nagels worden daartoe eerst met behulp van de beslaghamer door de hoef geslagen. Dan worden de uitstekende uiteinden van de hoefnagels met de hoeftang tot op 3 mm afgeknepen. Het gedeelte van de hoefnagel dat nog uitsteekt, wordt vervolgens omgeslagen in een uitholling van de hoef die door middel van de onderkapper is gemaakt. Tot slot wordt de hoef soms nog met de hoefrasp bijgewerkt. [JG 1a; JG 1b; N 100, 17; monogr.] II-11
een pak slaag geven afdekken: aafdìkke (Maasbree), afdekselen: aafdeksele (Neer), afdéksələ (Meijel), afdrogen: aaf drūūge (Sevenum), aafdreuge (Haelen, ... ), aafdruuëge (Venlo), āāfdrŭŭge (Sevenum), innə āāfdrūūëgə (Nieuwenhagen), afhouwen: aafhouwe (Weert), afjassen: aofjassə (Vlijtingen), afperen: aafpéére (As), afpriegelen: aafpruugele (Neer), düüvəlz āfXəpr"gəlt (Mechelen-aan-de-Maas), aframmelen: a.fra.mələ (Meeuwen), aaframmele (Amby, ... ), aaframmelen (Melick), aaframmelle (Herten (bij Roermond)), aaframmelə (Doenrade, ... ), aaframmulu (Brunssum), aaframmələn (Urmond), aafràmmele (As), aframmele (Oirlo), aframmelen (Meijel), aframmələ (Leopoldsburg), aoframmələ (Maastricht), enen aaframmele (Merkelbeek), ààfràmmələ (Amstenrade), afranselen: aafgeranselt (Maaseik), aafransele (Beek, ... ), afgeranseld (Muizen), afgerantseld (Groot-Gelmen), vervaarlek aofgeranseld (Kortessem), afrijten: d`r einen aafriête (Tungelroy), afrossen: a.frosə (Meeuwen), aafrosse (Amby, ... ), aafrossen (Heythuysen, ... ), aafrossə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), aafròsse (As), aafrôsse (Herten (bij Roermond), ... ), afrosse (Venray), afrossen (Eigenbilzen, ... ), aofrosse (Caberg), āāfrosse (Thorn), āāfròssə (Venlo), ááfròssö (Stevensweert), afservetten: afgeservet (Groot-Gelmen), afslaan: áfslaon (Venray), afsmeren: aafsmere (Tungelroy), aafsmīēre (As), aafsmîêre (Bree), afsmaere (Oirlo), afsmère (Meerlo, ... ), afsmèren (Eigenbilzen), oafsmêre (Hoeselt, ... ), ááfsmīērə (Opglabbeek), met een twijg, zweep  oafsmiëre me en smèt (Vliermaal), oafsmiëre mè en wies (Vliermaal), afstrepen: afstrèpen (Eigenbilzen), aftokken: aafgetoek (Bilzen), aftrekken: aaftrekke (As), aftroeven: aafgetroef (Bilzen), aaftrówve (As), aftroeffe (Jeuk), oafgetroef (Groot-Gelmen), [Paragraaf: regelmatige werkwoorden].  aaftroeve (Boorsem), aftuieren: aafti-jere (As), afvegen: aafvéége (As), afzeiken: aofzèike (Gronsveld), afzwamen: ààfzjwààmə (Susteren), afzwensen: aafschwensen (Gulpen), baffen: baffe (Klimmen, ... ), bavve (Gulpen), bataille (fr.) geven: battaj (Maastricht), batteren (<fr.): battere (As, ... ), battərə (Montfort), begaden: B.v. dem höb ich begaajt.  begaje (Herten (bij Roermond)), datsen: daatse (Herten (bij Roermond)), de polder smeren: Een pak slaag op zijn achterste.  de polder smiere (Wellen), de vijf geboden laten voelen: de vief gebaoje laote veule (Geleen), doorlaten: doorlaote (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), doorlaotə (Susteren), dōērlaote (As), durchlaote (Klimmen), dø.rəchloͅatə (Eys), dozen: doeëze (Klimmen), een pak rammel geven: e pak rammel gève (Geulle), pak rammel (Heerlerbaan/Kaumer), ə pàk rāmməl gééëvə (Nieuwenhagen), een pak slaag geven: a pak sleeg geven (Sint-Pieter), ei pak sjléég géévə (Beesel), ein pak sjlaeg gaeve (Reuver), ein pak slaeg gaeve (Boekend), pak slaig gêve (Schimmert), pak slêêg gêve (Stein), è pak sleeg geve (Maastricht), ə pak sjleëg (Wijnandsrade), ə pàk sjlééëg gaevə (Nieuwenhagen), ə pàk sléég gijəvə (Loksbergen), [Paragraaf: regelmatige werkwoorden].  (e pak) slèè geve (Boorsem), een pak smeer geven: um pak smaer gaeve (Blerick), een pak zwens geven: ein pak zwens gaeve (Venlo), è pak zwéns geve (Maastricht), erop naaien: dr op neijen (Meijel), erop slaan: d`r op sloan (Venray), ferm aftuieren: ferm âfgətö:rt (Zonhoven), fiezebriemen: fizzəbriĕəmə (Brunssum), fompen: fempe (Waubach), gereten geven: gereete gèève (Thorn), get afleren: get aaflīēre (As), houwen: houwe (Caberg, ... ), houwen (Ophoven), houwwe (Geulle), houwə (Oirsbeek), hōūwe (Noorbeek, ... ), insoppen: B.v. ich sop dich ein.  soppe (Klimmen), invetten: eingevet (Groot-Gelmen), de tweede i staat bovenaan achtert de eerste i  gud ēngəviit (Stevoort), klabetteren: klàbiĕterə (Oirsbeek), klatsen: klaatse (Herten (bij Roermond)), klatse (Herten (bij Roermond)), klatsen (Eksel), kletsen: kletse (Maastricht), kletsen (Gruitrode), kletsə (Venlo), kletsen geven: klets gévə (Kapel-in-t-Zand), kletse gaeve (Weert), klop geven: klop gegeven (Genk), klop geve (Caberg), konkelen: kónkele (Klimmen), kotsen: kaotse (Gronsveld), lang haren geven: lang häoren gëve (Gronsveld), loezen: Om de oren slaan.  loeësje (Klimmen), motten: motten (Eigenbilzen), op de borst houwen: op die bjès houwen (Stein), op de zak houwen: op dər zak houwə (Simpelveld), op zijn kloten houwen: [Paragraaf: lichaam]  eine(n) op zien kloetten howwe (Boorsem), paaien: pajje (Klimmen), pejje (Gronsveld), pat? geven: n pateij geve (Wolder/Oud-Vroenhoven), pats geven: n pats geve (Wolder/Oud-Vroenhoven), paven: pave (Klimmen), peren: paere (Venray, ... ), peere (Kunrade), peren (Gruitrode), pĕĕre (Mheer), père (Bree, ... ), pèrə (Montfort), pèère (Schimmert), pére (Susteren), péren (Meijel), péérə (Kapel-in-t-Zand, ... ), pɛ.rə (Meeuwen), #NAME?  père (Tienray), pezelen: piesele (Schinnen, ... ), piezele (Gulpen, ... ), piezzele (Kerkrade), pizələ (Eys, ... ), dae krig pizzel.  pizzele (Sittard), Ook z.n.  piezzele (Klimmen), poten: paotə (Kapel-in-t-Zand), priegel geven: prigel gegeiven (Hoeselt), prigel gegeven (Paal), priegelen: preugele (Gulpen, ... ), preugelə (Oirsbeek), prīēgele (As), pruegële (Herten (bij Roermond)), prugkele (Gronsveld), pröögele (Mheer), Ook z.n.  pruegele (Klimmen), priegels geven: prie.gels gië.ve (Borgloon), rammel geven: rammel (Eksel), ràmmel (Swalmen), ràmmel gééve (As), rammelen: rammele (Wellen), rammələ (Montfort), ranselen: ransele (Wellen), rijten: rieete (Weert), rīētə (Heerlen), zə innə rīēëtə (Nieuwenhagen), rossen: rosse (Maastricht, ... ), rossen (Born, ... ), rossə (Montfort, ... ), ròsse (Roermond), sauzen: sawze (Klimmen), schoorrompelen: sjoerrumpele (Klimmen), schoren: schoore (Weert), sjoere (Klimmen), schrammen: sjräöme (Gulpen), slaag geven: sjlééch (Reuver), sjléég gééve (Posterholt), sjléég géévə (Kapel-in-t-Zand), sjlêêch gêêvə (Heerlen), slaag gaeve (Oirlo), sleeg (Ospel), sleeg gaiven (Ospel), slèèg gèève (Thorn), slepen: sjleepə (Epen), smarren: sjmarrə (Oirsbeek), smeer geven: sjmaer gaeve (Neer, ... ), smeer gaeve (Tungelroy), smeren: smere (Thorn), smeren (Haler), sméérə (Gennep), soppen: B.v. ich sop dich ein.  soppe (Klimmen), tegen de harre houwen: NB: herre = hersens, vooral v.e. varken.  eemes tèèjen zien herre houwe (Haelen), tikken: Op zijn kop geven.  tekke (Klimmen), toedekken: ze həbbən həm tøgedekt (Sint-Lambrechts-Herk), nogal toegedekt  nogal taowgədik (Hoepertingen), toffelen: toeffele (Klimmen), zə innə toefələ (Nieuwenhagen), tokken: toeke? (Haelen), tossen: toessje (Klimmen), trijzelen: triezele (Venray), troggelen: traochele (Klimmen), tussenhebben: is goot tusschen gatj (Dilsen), tuisschen gehàd (Wintershoven), uitdrogen: oetdruègə (Hulsberg), B.v. ich drueg dich ein oet.  oetdruege (Klimmen), uitvegen: ing oetvēēge (Gulpen), vegen: vaege (Swalmen, ... ), veege (Caberg), veëge (Waubach), vèege (Gulpen), vège (Kesseleik), vègə (Montfort), véchə (Kapel-in-t-Zand), verkamizolen: [&lt; fr. camisole, WNT kamizool?]  verkammezölə (Oirsbeek), vermeubelen: Men vergelijke met het Duitse vermöbeln.  vermuibële (Herten (bij Roermond)), versoppen: B.v. ich sop dich ein.  soppe (Klimmen), violer (fr.): Volgens de informant afkomstig van: Fr. violer.  fioeële (Klimmen), watsen: watsje (Geulle, ... ), wiksen: wikse (As), zwadriolen: zjwadrieoeële (Gulpen), zjwadrioeële (Klimmen), zwamen: šwāmə (Eys, ... ), zjwame (Gulpen, ... ), zjáámə (Brunssum), zwens geven: zjwens geve (Valkenburg), zwensen: šweͅ.nsə (Eys), zjwense (Gulpen, ... ), zjwèènse (Mheer), zwoorden: zjwaarze (Herten (bij Roermond)) bont en blauw geslagen [RND] || een flink pak slaag geven || een pak slaag [ZND m] || een pak slaag geven || iem. een pak slaag geven || iemand een pak slaag geven || iemand een pak slaag geven. [N 10 (1961)] || Met een tak of zweep slaan (smikken, geselen, klatsen) [N 108 (2001)] || Pak slaag (tek, travans, streep, smeer, batter, roefel, kiffel, pek). [N 84 (1981)] || pak slaag geven || pak slaag geven (batteren, foeksen, foempen, juinen, kletsen, naaien, peren, rossen, smeren, vegen). [N 84 (1981)] || slaan, Met een tak of zweep ~ (gipsen). [N 84 (1981)] || ze hebben hem paars en blauw geslagen (de echte dialectische uitdrukking opgeven) [ZND 40 (1942)] III-1-2
een pak slaag krijgen bataille (fr.) krijgen: bətaej (Rekem), een hoop slaag krijgen: hūp slø͂ͅg (Linde), een pak slaag krijgen: pak slēch (Molenbeersel), ə pak slēͅg (Lanaken), er gezwoord krijgen: ə krichtərs chəzwārs (Rekem), er krijgen: hēͅi zaol eͅr krīgən (Sint-Huibrechts-Lille), er over krijgen: B.v. es-se det duis kries-se ze dréuver [lett. er over].  dreuver (Herten (bij Roermond)), haver krijgen: hààvər kréégə (Loksbergen), kletsen krijgen: kletse (Heusden, ... ), neut krijgen: neut (Heusden), op de ribben krijgen: doe kries-se op tien röbbe (Herten (bij Roermond), ... ), opmaken: opmøkə (Hamont), over zijn schaal krijgen: ə krichtərs "vər zən šāl (Rekem), over zijn streen gaan: t zal hem over zin streen gôân (Sint-Huibrechts-Lille), rammel krijgen: raməl (Rotem), schoor krijgen: sjoôr kriêge (Tungelroy, ... ), šōr (Rekem), slaag krijgen: schlèch (Montzen), sleig (Amby), slēͅ.ch (Sint-Huibrechts-Lille), slēͅch (Martenslinde), smakken krijgen: schmagge (Montzen), smeer krijgen: smêr (Molenbeersel), sodemieter krijgen: sōdĕmittĕr (s-Gravenvoeren), strepen krijgen: stre:jpə (Hoepertingen), streepe (Rosmeer), streip (As), strepe (Val-Meer), strēpə (Martenslinde), strēpən (Hamont), streͅīpə (Gelinden), streͅjpə (Bommershoven), stri:əp (Tessenderlo), striep (Houthalen, ... ), striepe (Montzen), striepə (Vliermaal), strieëpe (Velm), striəp (Sint-Truiden), striəpə (Mielen-boven-Aalst), strīep (Opglabbeek), strīēp (Eksel), strīp (Linde, ... ), strīpə (Eisden), strīëpen (Wijchmaal), strīəp (Oostham), struip (Lanaken), stry(3)̄əp (Sint-Huibrechts-Lille), strè-pe (Wellen), striemen krijgen: strem (Sint-Truiden), strym (Koninksem), troef krijgen: truf (Rekem), tuier krijgen: tüjər (Lanklaar), ze boren: hēͅi zaol zə bōrən (Sint-Huibrechts-Lille), ze gebatterd krijgen: hee krieg ze gebatterdj (Montfort), ze gedozen krijgen: gedoëse kriége (Gronsveld), ze gegoten krijgen: hij kreeg ze gegooëte (Nunhem), ze gepezeld krijgen: gepieseld kriege (Geleen, ... ), zə gəpizəlt krigə (Ingber), ze gereten krijgen: dae kris ze gereete (Geleen), ze geriëte kriége (Gronsveld), zə gəriĕətə krìēgə (Brunssum), ze gestokt krijgen: ze gesjtôk kriége (Gronsveld), ze gezwamd krijgen: gesjwaamp kriege (Geleen, ... ), ze gezjwaamp kriége (Gronsveld), ze gezjwamd kriege (Gulpen), zə gəšwāmp krigə (Ingber), ze gezwensd krijgen: ze gezjwens kriége (Gronsveld, ... ), zwens krijgen: zjwens kriege (Gulpen) [pak slaag krijgen] || een pak slaag (krijgen) || een pak slaag krijken || hij zal strepen krijgen (een pak slaag) [ZND 07 (1924)] || Pak slaag (tek, travans, streep, smeer, batter, roefel, kiffel, pek). [N 84 (1981)] || pak slaag geven (batteren, foeksen, foempen, juinen, kletsen, naaien, peren, rossen, smeren, vegen). [N 84 (1981)] III-1-2
een pasgetrouwde vrouw de weg versperren spertijd?: spertitj (Meijel), vuur stoken: de buren gooiden stro op de weg en staken dit in brand, zodat de pasgetrouzden niet door konden. Ze moesten dan geld gooien voor een tractatie.  vuurstooke (Jeuk) Het gebruik om een pasgetrouwde vrouw de weg te versperren naar haar woning. [N 88 (1982)] III-3-2
een pen verliezen dons laten vallen: do.ns loͅ.tə v‧alə (Eys), dôôns laote vallen (Eisden), een pen gooien: en pen gegooid (Kortessem), pen gooie (Vlijtingen), pen gooien (Jesseren), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ’n pên gòjje (Bilzen), een pen houwen: ’n pen gehoot (Houthalen), een pen laten vallen: en pen loate valle (Venray), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  en pén loeëte valle (Zolder), Opm. v.d. invuller: zijn witte pennen.  ze liejet ’n pen valle (Doenrade), een pen smijten: pen sjmiete (Doenrade), pensmijte (Jeuk), een pen stoten: een pen stoeete (Weert), een pen stoeten (Koersel), ein pen stoeate (Echt/Gebroek), pen sjtoeête (Doenrade), pen sjtooëte (Herten (bij Roermond)), pen sjtoête (Wijlre), pen stooten (Jesseren), vànti-jd stīēt ’r waal in pèn (As), ən pɛ̄n stuətə (Meijel), ’n pen sjtoeëte (Klimmen), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  hae haet ein pen gestoeəte (Thorn), een pen verliezen: pen verliezen (Doenrade), een pluim stoten: pli-jm stōēte (As), ploem stoète (As), gooien: Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!  guuien (Gruitrode), laten vallen: laote valle (Geleen), laten vallen (Tongeren), pennen stoten: penne-stoëte (Sevenum), raven: raven (Mielen-boven-Aalst), ruien: (= verliezen van een pluim).  ruijə (Beesel), ruizelen: ruzele (Buchten), schelletjes afgooien: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ’n dauf gòjt sjéllekes aof (Bilzen), stoten: gestoete (Sint-Pieter), gestootte (Geleen), sjtootte (Vlodrop), sjtote (Swalmen), stoatə (Guttecoven), stoete (Eys), (= verliezen van een pen).  sjtōēətə (Beesel), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  stuute (Zolder), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.  stote (Wanssum), Algemene opmerking: deze vragenlijst is heel slecht ingevuld!  stoëte (Maasbree), veren laten vallen: v‧eͅar loͅ.tə v‧alə (Eys) Hoe zegt men: af en toe een pluim of pen verliezen? [N 93 (1983)] III-3-2