e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
houten deur met vergaring deur met een raam derachter: dø̄r męt˱ ǝnǝ rām draxtǝr (Stein), deur met opdekplanken: diǝr met˱ ǫp˱dękplaŋkǝ (Bilzen), opgeklampte deur: opjǝklamptǝ dȳr (Bleijerheide), ǫp˲gǝklamptǝ dø̄r (Sint Odilienberg, ... ), opgeklampte deur met spiegelklampen: ǫp˲gǝklampte dø̄ǝr met špēgǝlklampǝ (Posterholt), opgeklampte deur met steekklampen: op˲gǝklāmptǝ dø̄r met stē̜kklāmpǝ (Ottersum), spiegeldeur: špēgǝldø̄r (Sint Odilienberg) Houten deur waarbij de planken op een vergaring met pen-en-gatverbinding worden gespijkerd. Zie ook de lemmata 'Vergaring' en 'Spiegel'. [N 55, 23a] II-9
houten drevels, deuvels deuveltje: dø̄vękǝ (Eisden, ... ), drevels: dręjvǝls (Tegelen), houten pinnen: houten pinnen (Borgloon), hǫwtǝ pen (Maastricht), houteren bodempinnen: hø̜̄ltǝrǝ bǫjǝmpenǝ (Gennep), houteren pinnen: hø̜ltǝrǝ pen (Blerick, ... ), pinnen: pen (Klimmen), penǝ (Ell, ... ), pinǝ (Kortessem), stiften: šteftǝ (Roermond  [(bij grote vaten)]  ), voegpinnen: v ̇ōxpen (Panningen) De houten pennen waarmee de verschillende bodemplanken met elkaar verbonden worden. Zie ook afb. 223 en het lemma ɛdeuvelɛ in de paragraaf over de vaktaal van de timmerman.' [N E, 38d] II-12
houten eg hout[eg]: hōt[eg] (Nieuwerkerken), hǫu̯t[eg] (Achel), ō(ǝ)t[eg] (Gingelom), houten [eg]: houten [eg] (Rummen), hou̯.tǝ [eg] (Beverst), hø̄ltǝ [eg] (Eijsden, ... ), hø̄ǝltǝ [eg] (Gronsveld), hø̜̄tǝ [eg] (Tessenderlo), hō ̞tǝ [eg] (Kanne), hō.tsǝ [eg] (Simpelveld), hō.tǝ [eg] (Diepenbeek, ... ), hōtǝ [eg] (Brunssum, ... ), hōǝ.tǝ [eg] (Genk), hǫu̯.tǝ [eg] (As, ... ), hǫu̯tǝ [eg] (Amby, ... ), hǭ(u̯)tǝ [eg] (Mechelen  [(driehoekig)]  , ... ), hǭ.tǝ [eg] (Zutendaal), hǭtǝ [eg] (Houthalen, ... ), ǫu̯.tǝ [eg] (Leut  [(driehoekig)]  ), ǭ ̝tǝ [eg] (Hasselt), houteren [eg]: hø ̞ltǝr [eg] (Meijel), hø̄ ̞ltǝrǝ [eg] (Baarlo), hø̜̄ltǝrǝ [eg] (Gennep, ... ), hø̜̄tǝrǝ [eg] (Oostham, ... ), hø̜i̯tjǝrǝ [eg] (Nunhem  [(vierkant)]  ), hø̜ltjǝrǝ [eg] (Swalmen  [(aan beide kanten te gebruiken)]  ), hø̜ltǝr [eg] (Boekend), hø̜ltǝrǝ [eg] (Helden, ... ), hātǝrǝ [eg] (Peer), hō.tǝrǝ [eg] (Beringen), hōtǝrǝ [eg] (Helchteren), hǫu̯.tǝrǝ [eg] (Kaulille, ... ), hǫu̯tǝrǝ [eg] (Dieteren, ... ), ǫu̯tǝrǝ [eg] (Meeswijk), %%van deze varianten is het eerste lid, staande vóór het vrouwelijke en met een klinker beginnende eg, gereduceerd tot een vorm zonder uitgang%%  hǫu̯tǝr [eg] (Roermond) De oude drie- of vierhoekige eg met houten hoofd- en dwarsbalkjes, waarin houten, later ook ijzeren tanden zaten; zie afb. 51, 52, 53 en 54. Waar men een houten eg gebruikte als onkruideg en/of als zaadeg, is aangegeven in de desbetreffende lemmata. Hieronder is de vorm die de houten eg ter plaatse kon hebben, voorgesteld door de tekens ‚àÜ en vierkant. Voor het woord(deel) ''eg'' resp. ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''.' [JG 1a; JG 1b add.; N 11, 70 + 71 + 72 add.; N J, 10; A 13, 16b; div.; monogr.] I-2
houten emmer emmer: emǝr (Gennep), houten tob: houten tob (Kortessem), houteren eker: hø̜ltǝrǝ iǝkǝr (Panningen), houteren emmer: hø̜ltǝrǝ ɛj.mǝr (Panningen) Uit houten duigen vervaardigde en met behulp van metalen banden verstevigde emmer. [N E, L] II-12
houten gaffel, schudgaffel gaffel: ga.fǝl (Montzen), gafǝl (As, ... ), gã.fǝl (Eupen), gāfǝl (Borgloon, ... ), jafǝl (Bocholtz), jāfǝl (Raeren), gavel: gāvǝl (Afferden, ... ), hooidraaier: hooidraaier (Hasselt), hooigaffel: [hooi]gafǝl (Beringen, ... ), hooiriek: hōi̯rek ('S-Herenelderen), hooischudder: hōi̯sxødǝl (Weert), hooitrekker: hōi̯trɛkǝr (Houthalen), hooivork: [hooi]vø̜rǝk (Horst, ... ), [hooi]vęrǝk (Hasselt), [hooi]vǫrǝk (Geleen, ... ), houten gaffel: hōtǝ gafǝl (Hoeselt), hǫu̯tǝ gafǝl (Berg, ... ), keervork: kīrvurǝk (Hoensbroek), korengaffel: kōrǝngafǝl (Berverlo), oogstgaffel: osgafǝl (Martenslinde), opschudder: ǫpšø̜dǝr (Hoensbroek), opschudgaffel: ǫpsxø̜t˲gafǝl (Weert), riek: rēk (Eisden), rɛǝk (Beverst), schepvork: šøpvǫrǝk (Kerkrade), schuddegaffel: šødǝgafǝl (Sint Odilienberg), šø̜dǝgafǝl (Beesel, ... ), schuddegavel: sxødǝgāvǝl (America), schuddelgaffel: šø̜dǝlgafǝl (Heugem), schudder: sxø̜dǝr (Mechelen-Bovelingen, ... ), schudgaffel: sxet˲gafǝl (Schulen), sxø.t˲gafǝl (Maasmechelen), sxøt˲gafǝl (Achel, ... ), sxø̜t˲gafǝl (Blerick, ... ), sxø̜t˲gāfǝl (Borgloon), sxę.t˲gafǝl (Hasselt), sxęt˲gafǝl (Kermt, ... ), šet˲gafǝl (Genk), šøt˲gafǝl (Baarlo, ... ), šø̜t˲gafǝl (Amby, ... ), šø̜t˲gāfǝl (Diepenbeek, ... ), šø̜t˲gǭfǝl (Helden, ... ), šęt˲gafǝl (Beverst, ... ), š˙ø̜t˲gafǝl (Melick), schudgavel: sxøt˲gāvǝl (Arcen, ... ), schudmik: šø.tmek (Maasmechelen), schudroe: sxøtrui̯ (Lottum), schudsgaffel: šøts˲gafǝl (Bemelen, ... ), šø̜ts˲gafǝl (Amby, ... ), schudsgaffeltje: šøts˲gɛfǝlkǝ (Meerssen), schudsvork: šøts˲vø̜rǝk (Bocholtz, ... ), schudvork: sxøt˲vø̜rǝk (Kozen), sxøt˲vǫrǝk (Sevenum), sxø̜t˲vø̜rǝk (Mechelen), sxø̜t˲vǫrǝk (Gulpen, ... ), šøt˲vø̜rǝk (Bocholtz, ... ), šøt˲vǫrǝk (Nieuwenhagen, ... ), šø̜t˲vø̜rǝk (Klimmen, ... ), šø̜t˲vǫrǝk (Geleen, ... ), schuigaffel: šø̜i̯gafǝl (Mechelen), schuttegaffel: šøtǝgafǝl (Berg, ... ), stro-/strooigaffel: strø̄gafǝl (Hoeselt), strø̜i̯gafǝl (Schimmert), strōu̯gafǝl (Wellen), strǫi̯gafǝl (Wellen), str˙ygafǝl (Rotem), stro-/strooivork: strōu̯vɛrǝk (Kuringen), strōvø̜rǝk (Kozen), stroschudder: strūšø̜dǝr (Maastricht), vork: vuǝrk (Noorbeek), vø̜̄rǝk (Lanaken), vø̜rǝk (Alken, ... ), vērǝk (Zepperen), vǫrǝk (Geleen, ... ), vorkgaffel: vǫrǝkgafǝl (Heerlerheide), weergaffel: wɛrgāfǝl (Overpelt) Houten gaffel met twee lange en enigszins gebogen tanden en een korte steel, doorgaans uit een gevorkte tak gesneden; gebruikt om het hooi te spreiden en te keren, maar ook voor andere doeleinden zoals het opschudden van de graanhalmen bij het dorsen met de vlegel, of het strooien van strooisel en voeder voor de dieren in de stal. Zie afbeelding 10, a. Hoewel in het algemeen de term riek een stuk gereedschap aanduidt met méér dan twee tanden, heeft het woord oorspronkelijk en nog in sommige dialecten ook wel de betekenis van een tweetandige vork, met name dan de vork waarmee het hooi wordt opgestoken (zie het lemma ''oogstgaffel''); de opgaven in dit lemma zijn alle dubbelopgaven, naast gaffel of vork. Buiten Haspengouw en het gebied rond Lommel duidt de combinatie van een lange klinker en de letter f in de varianten van het type gaffel wel op een contaminatie van gaffel en gavel; ze staan telkens aan het slot van de varianten onder het type gaffel bijeen. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 30; A 28, 6; L 16, 18c; L B2, 243; Lu 6, 6; Av 1, III, 5e; monogr.] I-3
houten hamer blokhamel: blǫkhǭmǝl (Jeuk), bolhamel: bǫl(h)ǭmǝl (Bilzen), bombeerhamel: bombējrhōmǝl (Lanaken  [(van palmhout)]  ), houten hamel: (h)ōtǝ (h)ǭmǝl (Bilzen), (h)ōtǝn hǭmǝl (Bilzen), hātǝn hāmǝl (Waasmont), hōatǝn hǭmǝl (Wellen), hōtǝ hǭmǝl (Eigenbilzen), hōtǝn hāmǝl (Hasselt), hōtǝn hē̜mǝl (Kermt), hōtǝn hǭmǝl (Aalst), hǫwtǝ hāmǝl (Posterholt), hǫwtǝ hǭmǝl (ɛ'S-Herenelderen'), hǫǝtǝ hǫmǝl (Voort), hǭtǝ hāmǝl (Loksbergen), hǭtǝn hǭmǝl (Martenslinde, ... ), uwtǝn hǫmǝl (Hoepertingen), houten hamer: haltǝ hāmǝr (Sevenum), hø̄tn hǭmǝr (Tessenderlo), hø̜̄tǝn hǭmǝr (Tessenderlo), hø̜ltsǝ hamǝr (Spekholzerheide), hø̜tǝn hǫmǝr (Zonhoven), hōtsǝ hamǝr (Simpelveld), hōtǝ hāmǝr (Heerlen, ... ), hǫltǝ hāmǝr (Horst), hǫwtǝ hāmǝr (Heel, ... ), hǫwtǝn hāmǝr (As, ... ), hǫwtǝn āmǝr (Amby), hǭwtǝn hāmǝr (Maastricht), ǫwtǝn āmǝr (Rekem), houten klaas: ǫwtǝ klǭs (Rekem), houteren hamel: hø̜ltǝrǝ hāmǝl (Tegelen), hōtǝrǝn hāmǝl (Beringen), hǫwtǝrǝ hāmǝl (Herten), hǫwtǝrǝn hāmǝl (Herten), houteren hamer: hø̜̄ltǝrǝ hāmǝr (Ottersum), hø̜ltǝrǝn hāmǝr (Venlo), hātrǝ hǭmǝr (Leopoldsburg), hōtsǝrǝ hamǝr (Bleijerheide, ... ), hǫwtǝrǝ hāmǝr (Neeritter, ... ), hǫwtǝrǝn hāmǝr (Elen, ... ), ǫwtǝrǝ āmǝr (Stokkem), ǫwtǝrǝn āmǝr (Dilsen, ... ), houthamer: hōtshamǝr (Bleijerheide), hulteren hamer: hø̜ltǝrǝ hāmǝr (Oostrum, ... ), hø̜ltǝrǝn hāmǝr (Heijen, ... ), plaathamer: plāthāmǝr (Schimmert), uitklophamer: ūtklǫphāmǝr (Wijnandsrade), walshamer: walshāmǝr (Montfort) Hamer die geheel uit hardhout is vervaardigd. Zie ook afb. 89. De houten hamer wordt onder meer gebruikt bij bepaalde soorten beitels en om houtverbindingen aan te slaan. [N 53, 127; L 1a-m; monogr.] || In het algemeen een houten hamer die wordt gebruikt bij het plooien of platslaan van plaatmateriaal. De kop van de hamer kan vlak zijn, maar er bestaan ook houten hamers met een bolvormige kop. Zie ook afb. 163. De bombeerhamer (Q 88) is volgens Van Houcke (pag. 306) een hamer met één of twee bolronde koppen. Vgl. ook het lemma "bolhamer". [N 33, 62; N 33, 83; N 64, 41a; N 66, 8a] II-11, II-12
houten hamer waarmee men het slachtvee verdooft hamel: hamel (Diepenbeek), hāmǝl (Herk-de-Stad, ... ), hōmǝl (Sint-Truiden), hǫmǝl (Borgloon), hǫǝmǝl (Nieuwerkerken), hamer: hamǝr (Kerkrade, ... ), hāmǝr (Blerick, ... ), hǫmǝr (Sint-Truiden), hǭmǝr (Sint-Truiden), hǭǝmǝr (Eijsden), houten hamel: hutǝ hāmǝl (Zepperen), hātǝn hāmǝl (Waasmont), hōtǝ hamǝl (Heugem), hōtǝ hǭmǝl (Wellen), hōtǝn hāmǝl (Beringen, ... ), hǫwtǝ hāmǝl (Maastricht), ōtǝ ǭmǝl (Sint-Truiden), houten hamer: houten hamer (Bilzen), høltsǝ hamǝr (Bleijerheide), hø̄tǝ hāmǝr (Gruitrode), hōtsǝ hamǝr (Kerkrade), hōtǝ hāmǝr (Gulpen, ... ), hōtǝn hāmǝr (Beringen), hǫwtǝ hāmǝr (Berg / Terblijt, ... ), hǫwtǝn hāmǝr (Herten, ... ), hǫwtǝn hōmǝr (Kaulille), houteren hamel: hø̜ltjǝrǝ hāmǝl (Swalmen), hø̜ltǝrǝ hāmǝl (Heythuysen), hø̜ltǝrǝn hāmǝl (Tegelen), houteren hamer: holtsǝrǝ hamǝr (Kerkrade), hø̜ltǝrǝ hāmǝr (Boekend), hø̜ltǝrǝn hāmǝr (Helden, ... ), hātǝrǝn hāmǝr (Lommel), hōtsǝrǝ hamǝr (Bleijerheide), hǫwtǝrǝn hāmǝr (Rotem), hǭtǝrǝn hāmǝr (Helchteren), hǭwtǝrn hāmǝr (Neerpelt), houthamer: hōtshamǝr (Kerkrade), klomp hout: klomp hāt (Berverlo), klophamer: klophǭmǝr (Neerpelt), klophout: klophǫwt (Kaulille), klǫphyet (Opitter), klǫphǫwt (Maaseik), klopper: klǫpǝr (Lummen), klots: klots (Meijel), knots: knots (Hoensbroek), knuts (Blerick, ... ), kophamer: kǫphāmǝr (Neerharen), paal: pǭl (Leunen), slachthamel: slaxtǭmǝl (Sint-Truiden), slachthamer: slaxhamǝr (Blerick), šlāxhāmǝr (Mechelen), tuierhamel: tȳjǝr hāmǝl (Herten), tuierhamer: tyjǝrhāmǝr (Horn), varkenshamel: vɛrkǝshǭmǝl (Tongeren) Uit verschillende toelichtingen bij de opgaven valt op te maken dat deze hamer voornamelijk bij de varkensslacht in gebruik is. Op de hamer zit soms een ijzeren pinnetje dat door de schedel van het dier wordt gedreven om zo de hersenen te beschadigen. Niet voor alle woordtypen kan de garantie gegeven worden dat ze een "houten hamer" aanduiden. [N 28, 5a; N 28,10c; monogr.] II-1
houten klosje blok: blǫk (Alken, ... ), blokje: bløkskǝ (Kaulille), blø̜kskǝ (Roosteren, ... ), blø̜kškǝ (Rumpen), blękskǝ (Bilzen, ... ), blokje (van schietlood): blø̄kskǝ (Boorsem), blǫkskǝ (Tessenderlo), blokschietlood: blǫksxītlūǝt (Sint-Truiden), geleider: geleider (Montfort), glijblok: glęjblǫk (Mesch), houten blokje: hōtǝ blø̜kskǝ (Waubach), houteren blok: hātǝrǝ blǫk (Lommel), houteren klos: hātǝrǝ klǫs (Lommel), klos: klos (Bree, ... ), klōs (Helden), klǫs (Beek, ... ), klosje: kløskǝ (Heythuysen), klø̜skǝ (Maasbree, ... ), klotsje: klø̜tsjǝ (Kerkrade), klø̜tskǝ (Blerick, ... ), knab: knap (Noorbeek, ... ), noot: nos (Vaals), noǝt (Brunssum), nut (Gronsveld), nōs (Kerkrade), nōt (Geulle, ... ), nūǝt (Eys, ... ), richter: rextǝr (Rothem), schietblok: šit˱blǫk (Hoeselt), schietblokje: sxit˱bløkskǝ (Kleine-Brogel), šēt˱blø̜kskǝ (Heerlen), schietklos: šītklos (Meijel), schietloodblok: sxītlut˱blok (Zonhoven), schietloodklos: šētlutklǫs (Maastricht), schuifblok: šȳf˱blǫk (Munstergeleen) Houten klosje met daarin een geboord gat waarlangs het touw met aan de onderzijde het gewicht van het schietlood, naar beneden kan zakken. Zie ook afb. 29. [N 30, 11b; monogr.] II-9
houten leest handwerkleest: haŋkwęrklęjst (Maasbree), houten leest: houten leest (Lommel, ... ), hōtǝ lę̄s (Bilzen, ... ), hǫtǝ lę̄s (Eigenbilzen), hǫwtǝ lęjst (As), hǫwtǝ lɛjst (Roggel), hǫwtǝn lęjs (Geleen, ... ), houteren leest: hǭltǝrǝ lest (Milsbeek), leest: lę̄s (Bilzen), lɛjst (Roggel), zachte leest: zachte leest (Lommel, ... ) De houten leest waar geen ijzer aan zit. Zie afb. 11. [N 60, 185b; N 60, 244b] II-10
houten lepel beslaglepel: besjlaagläepel (Heerlen), deegklopper: deigklopper (Wolder/Oud-Vroenhoven), deeglepel: m.  dēͅixli(ə)pəl (Bocholt), draailepel: om leverworst te draaien  trielaeëpel (Eijsden), eierlepeltje: eijerlaepelke (Melick), geleilepel: žəleͅi̯lɛi̯əpəl (Teuven), geleileper: m. konfituurlepel  žəlɛiləpər (Borgloon), geleilepertje: ae aan elkaar  zəlɛløͅi̯pərkə (Sint-Truiden), honinglepel: honeklēpəl (Beverlo), houten lepel: hoote lèpel (Heerlen), hootse leeëpel (Eygelshoven), hootse leffel (Spekholzerheide), hote lēēëpel (Hoensbroek), hote läepel (Heerlen), houte laepel (Limbricht), houte leepel (Rothem), houte lepel (Wolder/Oud-Vroenhoven), houte lepele (Schimmert), houte lèepel (Maasbracht), houte lèpel (Klimmen), houte léepel (Nuth/Aalbeek), hōtə lipəl (Gelieren/Bret), hōͅtə li̯eͅpəls (Rosmeer), hōͅtə n⁄eͅpəl (Val-Meer), hoͅu̯.tə løͅ.pəl (Tongeren), hoͅu̯tə lēpəl (Smeermaas), algemeen  houten lepel (Sint-Pieter), werd vooral gebruikt tijdens het bereiden van de maaltijd (roeren)  hōtə løpəl (Diepenbeek), houten leper: hōͅtə løpər (Wellen), hōͅtə løͅpər (Niel-bij-St.-Truiden), als algemene benaming  hōͅtə lēpər (Halen), m.  o͂ͅtə løͅpər (Opheers), houteren lepel: (h)ōͅu̯tərə lipəl (Maaseik), (h)ōͅu̯tərəlipəl (Maaseik), holtere lèpel (Boekend), hootsere leffel (Kerkrade), houtere laepel (Herten (bij Roermond)), houtere leepel (Kinrooi), houtere lepel (Buchten), hoͅu̯tərə lipəl (Maaseik, ... ), huitere liêpel (Bree), höltere leepel (Panningen), Alle houten lepels, groot of klein hadden dezelfde naam.  höltere laepel (Tegelen), gewoonlijk wordt de vroegere specifieke benaming vervangen door de meer algemene benaming  høͅi̯jtərə līpəl (Bree), onz moes op teljoren te doen  hātərə lēpəl (Peer), kletsspaan: kletsspaan (Grathem), kneedlepel: kneͅi̯lēpəlkə (Neerharen), knijlipəl (Maaseik), (boter)  kneilièpel (Weert), kruidspaan: #NAME?  kroetspaon (Velden), lepel: lāēpel (Heythuysen), lèpel (Heythuysen), moeslepel: mooslepel (Ell, ... ), Deze wordt gebruikt voor zuurkool of stampot.  mooslepel (Tungelroy), mosterdlepel: mo͂sterdlaepel (Melick), moͅstərliəpəl (Genk), moͅstərtlēpəl (Lummen), ™ niet omgespeld  mōstərle͂ͅpəl (Kermt), mosterdlepeltje: moͅstərtlepəlkə (Kaulille), moͅstərtlipəlkə (Bocholt), mosterdlepel  mŏesterdlaepelke (Oirsbeek), mosterdlepertje: mostərtleͅpərkə (Spalbeek), mostərtløͅi̯pərkə (Sint-Truiden), nap: nop (Herten (bij Roermond)), paddenvel: padəvɛl (Hasselt), pannenlekker: panəleͅkər (Kermt), pannenlepel: panneläepel (Heerlen), pannenlikker: panəlekər (Tongeren), paplepel: paplaepel (Sittard), paplepel (Kwaadmechelen, ... ), paplēpəl (Lanklaar), paplèpel (Baarlo), paplèèpel (Mechelen), papléëpel (Heerlen), papløpəl (Tongeren), (roeren in pap, deeg)  paplaepel (Sevenum), m.  paplīəpəl (Opglabbeek), mv.~s  papløpəl (Wellen), paplepeltje: paplèepelke (Amstenrade), pollepel: pollepel (Kwaadmechelen), polliepel (Weert), pollèpel (Boekend), mv.~s  poͅløpəl (Wellen), pollepel  pølēpəl (Kwaadmechelen), polleper: pou̯løpər (Gelinden, ... ), potagelepel: pətazilēpəl (Lommel), potlepel: potlaepel (Sittard, ... ), potlee.pel (Panningen), potlepel (Ell, ... ), potlèpel (Amstenrade), potlèèpel (Mechelen), potlépel (Roermond), potléëpel (Heerlen), potløpəl (Tongeren), potleper: m. konfituurlepel  poͅtləpər (Borgloon), rijstpaplepel: rɛ̄spaplēpəl (Beverlo), roerlepel: reurlaepel (Melick), reurlēēëpel (Hoensbroek), reurläepel (Heerlen), reurlêêpel (Puth), rērlipəl (Bree), roerläepel (Heerlen), ruurléëpel (Mechelen), ry(3)̄rløpəl (Diepenbeek), rø&#x0304rlepəl (Kaulille), mv.~s  ry.rløpəl (Wellen), om in de spijzen te roeren  reurlaepel (Oirsbeek), veur in de pap te reuren  reurlépel (Heerlen), roomspaan: raomspaan (Grathem), saladelepel: sjlaatlèèpel (Mechelen), slaotléépel (Milsbeek, ... ), slāi̯lipəl (Bocholt), slāi̯līpəl (Opglabbeek), sla͂lēpəl (Lummen), saladespaan: slaaispaan (Grathem), sauslepel: sauslepel (Ell), sāsløͅpəl (Hoeselt), sōͅslɛi̯əpəl (Teuven), suislepel (Kwaadmechelen), søu̯sløpəl (Diepenbeek), šōͅu̯slēpəl (Lanklaar), ™ niet omgespeld  sø&#x0304əsle͂ͅpəl (Kermt), sausleper: m.  sau̯sløpər (Wintershoven), scheplepel: sjuplaipel (Maasniel), schuimlepel: schuumlèepel (Amstenrade), šai̯mløͅpəl (Ketsingen), šimlipəl (Bree), schuppertje: šøͅpərkə (Tungelroy), sirooplepel: šrupløͅpəl (Hoeselt), šrūəplīəpəl (Rotem), om stroop uit de pot te halen  sjroeplaeëpel (Eijsden), sirooplepel  srupljeͅpəl (Zichen-Zussen-Bolder), smoutspaantje: smaaltspaontje (Milsbeek, ... ), soeplepel: soplepel (Ell), soͅplēpəl (Beverlo), spaan: sjpoon (Roermond), spaon (Kinrooi, ... ), spōͅwən (Beringen), spōͅən (Niel-bij-St.-Truiden), spøn (Niel-bij-St.-Truiden), spøͅn (Niel-bij-St.-Truiden), m.  span (Hasselt), spa͂n (Hasselt), spaander: sjpaander (Roermond), stamper: m.  stɛmpər (Hasselt, ... ), om groente te stampen  stemper (Nunhem), stoemper: m.  stumpər (Hasselt, ... ), struiflepel: stond in aarden teil waarin struifbeslag was  strøi̯flēpəl (Lommel), waslepel: waslēͅpəl (Mechelen-aan-de-Maas), zoutlepel: zoͅu̯tlīpəl (Opglabbeek) houten lepeltje, schepeltje zoals vroeger in zoutvat || lepel, houten ~; inventarisatie benamingen (boterspaan); betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] III-2-1