e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hotsen batteren: battere (Lutterade), bobbelen: bobbele (Tungelroy), bóbele (Maastricht), bodderen: bodderen (Eksel, ... ), boddərə (Leopoldsburg, ... ), bolderen: boldere (Amby, ... ), botselen: botsele (Weert), botsen: bo.tse (Amby), boetse (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), bootse (Maastricht), botse (Stevensweert), botsen (Belfeld), botsə (Maastricht, ... ), bŏĕtsə (Venlo), bótsə (Grathem, ... ), bøtse (Schinveld), hotsë en botsë (Tongeren), bottelen: bortele (Venray), bottele (Schimmert, ... ), bottelen (Montfort), daggelen: dogələ (Aalst-bij-St.-Truiden), dokkeren: dokkere (Blerick, ... ), hinkelen: henkele (Jeuk), hobbel (zn.): hoebel (Swalmen), hobbelen: hobbele (Bree, ... ), hobbele(n) (Velden), hobbelen (Bunde, ... ), hobbelle (Geulle), hobbələ (Maastricht), hobbələn (Urmond), hobb’le (Bocholt), hoebbele (Klimmen), hoebele (Blerick, ... ), hoebelen (Kesseleik, ... ), hoebelə (Guttecoven, ... ), hoebëlë (Tongeren), hoebələ (Hulsberg, ... ), hoepələ (Gennep), hotsen en hobbelen met ne platte veloband op slehte wegen (Peer), hŏbbele (Schimmert), hŏĕbələ (Epen, ... ), hòbbele (Echt/Gebroek), hòbbələ (Maastricht), hóbbele (Maastricht, ... ), höbbele (Rekem), höbbelen (Stein), h‧ubələ (Eys), hoddelen: hóddələ (Susteren), hodderen: op en neer bewegen, dokkeren  hóddere (Zolder), hossen: hosse (Ell, ... ), hossen (Eksel, ... ), hotselen: hodzele (Kessel), hotsele (Afferden, ... ), hotselen (Jeuk, ... ), hotselle (Venray), hōtsele (Weert), hŏŏdzele (Horst), hŏtsele (Gennep), hotsen: (h)otsə (Sint-Truiden), (hotsə) (Aalst-bij-St.-Truiden), hodse (Thorn), hootse (Meijel), hotse (Amby, ... ), hotsen (Alken, ... ), hotsen en hobbelen met ne platte veloband op slehte wegen (Peer), hotsë en botsë (Tongeren), hotsə (Beringen, ... ), hōēetsen (Elen), hōtsen (Oirlo), hŏĕtsə (Heerlen), hŏŏtse (Leunen), hŏtse (Well), hoͅtsən (Tessenderlo), hu.tsə (Eys), hŭtsje (Herten (bij Roermond)), hòtsö (Stevensweert), hòtsə (Gennep), hótse (Hunsel, ... ), hótsə (Venlo), jagelen: jaogələn (Diepenbeek), klotsen: klotse (Maaseik), lobberen: lobberen (Ospel), met hotsen en stoten: mit hotse en stoëte (Oirlo), met hotsen en stoten vooruitgaan: vjerootofwèn met hotse en stote (Eigenbilzen), met schokjes vooruitgaan: met zjukskes veroetgoon (Kanne), met schokken vooruitgaan: met zjokke veroetgoon (Kanne), niet rap gaan: ni rap gaon (Kerkhoven), pechen: peche (Susteren), rammelen: rammëlë (Lanklaar), rangelen: rangele (Horn), robbelen: robbele (Ittervoort), robbelə (Doenrade), roebele (Gulpen, ... ), roddelen: rôdele (Geleen), rulsen: #NAME?  rölse (Heek), rutschen (du.): rutschen (Urmond), schodderen: vgl. WBD, 3.1 (blz. 388): schodderen, Aarschot en Kapellen.  schòdərə (Loksbergen), schokkelen: djoëgele (Wellen), schjokkele (Born), schoegele (Venlo), schoekgele (Blerick), schoekkele (Blerick), schoekələ (Montfort), schokkele (Blitterswijck, ... ), schokkelen (Eksel, ... ), schŏkkele (Meerlo), schòkkele (Sevenum, ... ), schókkele (Maasbree, ... ), schôggele (Maasbree), schôkkele (Oirlo, ... ), schôkkelle (Venray), schøkele (Venlo), shokkuln (Brunssum), sjagkele (Swalmen), sjoegkələ (Beesel), sjoekele (Maasniel, ... ), sjoekelle (Vlodrop), sjoekkele (Herten (bij Roermond), ... ), sjogkele (Maastricht), sjokkele (Kerkrade, ... ), sjokkelen (Neeroeteren), sjokkələ (Simpelveld), sjoogele (Tungelroy), sjōēkələ (Reuver), sjòkkele (Thorn), sjòogele (Maastricht), sjôgkele (Maaseik), sjôkkele (Kesseleik), š‧oͅqələ (Eys), ṣokələ (Meeuwen), zjoeggĕle (Hoeselt), zjóggele (As), (gg)  schokkele (Heerlen), De informant heeft de mogelijkheid schokkelen in de opgave onderlijnd.  jokkelen (Gruitrode), dooreen geschud worden op oneffen bodem  zjoeggëlë (Tongeren), in de richting van een [y]  džoegele (Kuringen), Note v.d. invuller:  sjôggele (Ell), ps. letterlijk overgenomen!  sjŏĕGGələ (Heerlen), sjòGGələ (Heerlen), sjòGələ (Maastricht), schokken van voertuigen: tram, kar  schóggele (Zolder), schokkelent?rre: sjoegëlëntèrrë (Hoeselt), schokken: schoeke (Boekend), schokke (Weert), schokken (Lanklaar), schokkend (Lommel), schokkə (Montfort), schòkkə (Loksbergen), sjoeke (Susteren), sjoekə (Kapel-in-t-Zand), sjokke (Bilzen, ... ), sjokke(n) (Eigenbilzen, ... ), sjokkə (Wijnandsrade), sjōkke (Maastricht), sjòkke (Echt/Gebroek), sjòkkə (Maastricht, ... ), sjókkə (Susteren), zjoekke (Bilzen, ... ), zjòkke (Boorsem), zjókke (Kaulille), [Paragraaf: regelmatige werkwoorden].  zjòkke (Boorsem), voertuig  dzjòekke (Gors-Opleeuw), schommelen: sjommele (Neer), sjómmələ (Meijel), schonkelen: sjoenkele (Kerkrade, ... ), schopperen: sjoepperen (Eksel), schravelen: schravele (Sevenum), schravèle (Sevenum), sjravelə (Doenrade), schuddelen: schuddele (Heerlen), sjäddele (Meerssen), schudderen: schôddere (Maasbree), slaan: de ker sleit (Beesel), #NAME?  sjloan (Guttecoven), spanken: spanke (Hoepertingen), springen: sjpringe (Berg-en-Terblijt), springe (Caberg), stoten: sjtoite (Puth), stoite (Schimmert), stòte (Heythuysen), straffelen: mens  straffele (Gors-Opleeuw), strobbelen: stróbbele (As), strompelen: sjtrompele (Beek), stuikelen: sjokhele (Kinrooi), sjtoegkele (Klimmen), sjtoekele (Doenrade, ... ), sjtoekələ (Schimmert, ... ), sjtokkele (Geulle), sjtŏĕgelə (Oirsbeek, ... ), sjtôkkele (Gronsveld), sjtøkele (Munstergeleen), stòggele (Valkenburg), št‧uqələ (Eys), ps. letterlijk overgenomen!  sjtoeGGele (Schaesberg), stuiken: schtókke (Heer), schtøke (Epen), sjtoeke (Eys, ... ), sjtoekə (Kapel-in-t-Zand), sjtokkə (Maastricht), sjtŏĕgə (Oirsbeek), sjtŏĕkə (Brunssum), stoeke (Gulpen, ... ), stoekən (Urmond), stŏkke (Limmel), stókke (Maastricht), stókkə (Grevenbicht/Papenhoven), stôkke (Stein), štu.kə (Eys, ... ), štøke (Brunssum), tsjoeke (Jeuk), ps. boven de ò staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken!  stòkkə (Maastricht), taffelen: tsjaffele (Borgloon), tàffele (As), mens  tsjaffele (Gors-Opleeuw), toffelen: tjoefele (Jeuk), traag vooruitgaan: traag vuruitgaon (Kerkhoven), vooruithuppelen: vørāhupələ (Montzen), wiebelen: wibbele (Vijlen), wiebelen (Heerlerbaan/Kaumer), wiegelen: wiegele (Blerick), zwingelen: zwengel roteren, om bv. een emmer boven te halen  zwengele (Vliermaal) hotsen [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND m] || Hotsen: schokkend, stotend vooruitgaan (schokkelen, hotsen, hotselen, bodderen). [N 84 (1981)] || Hotsen: schokkend, stotend vooruitgaan (schokkelen, hotsen, hotselen, hobbelen, stokken) [N 108 (2001)] || zachtjes schokken in of op een voertuig op een hobbelige weg (botteren, bottelen) [N 90 (1982)] III-1-2, III-3-1
houden houden: (h)aan (Mielen-boven-Aalst), (h)ān (Sint-Truiden), (h)ân (Sint-Truiden), aauwe (Lutterade), awə (Lanklaar), h.aw.ə (Rekem), ha.uə (Opoeteren), ha.wə (Maaseik), ha: (Hoepertingen, ... ), ha:gə (Bilzen), ha:wə (Maastricht), haagə (Kermt, ... ), haaie (Herten (bij Roermond)), haaje (Asenray/Maalbroek, ... ), haajə (Swalmen), haalde (Gennep, ... ), haalden (Wellerlooi), haate (s-Herenelderen), haauwe (Venray), haauwte (Heek), haawe (Maaseik), haaë (Panningen, ... ), hage (Bilzen, ... ), hagen (Hasselt), haje (Beesel, ... ), hajen (Sint-Odiliënberg), halde (Arcen, ... ), halden (Heijen), haoije (Laak), haoje (Echt/Gebroek), haue (Dieteren), haute (Bingelrade, ... ), hauten (Posterholt), hautə (Hoensbroek), hauwe (As, ... ), hauwen (Amby, ... ), hauwte (Schinveld), hauwə (Gerdingen, ... ), hauwən (Bocholt), haven (Oostham), havə (Beverlo), hawe (Neeroeteren, ... ), hawen (Neerpelt), hawte (Doenrade, ... ), hawwe (Klimmen), hawə (Opgrimbie, ... ), hawən (Overpelt), haə (Herk-de-Stad), haəgən (Zonhoven), hā (Borgloon, ... ), hā.gə (Hasselt), hā.wə (Maastricht), hā.ə (Veulen), hāān (Peer), hāāūwen (Lommel), hāge (Rosmeer), hāgə (Beverst, ... ), hāgən (Helchteren, ... ), hājen (Reuver), hālde (Afferden, ... ), hālden (Steyl), hāowə (Meldert), hāte (Rosmeer), hātə (Berg), hāūwe (Eijsden), hāūwen (Bree), hāvən (Kwaadmechelen), hāwe (Valkenburg), hāwen (Overpelt), hāwə (Borgloon), hāwən (Sint-Huibrechts-Lille), hāə (Borgloon, ... ), ha͂gen (Bilzen), ha͂nə (Lozen), ha͂ë (Herk-de-Stad), hēn (Eksel), hēəvən (Tessenderlo), ho:ən (Beringen), hoage (Sevenum), hoaje (Beegden, ... ), hoaë (Helden/Everlo), hoje (Baarlo), hotte (Gulpen), hou.ge (Tongeren), hou.xa (Tongeren), houden (Stokkem), houwe (Griendtsveen, ... ), howən (Kerkrade), hoən (Koersel), hō.n (Lummen), hōn (Paal), hōūwe (Mheer), hōūwen (Hamont), hōwə (Meldert), hōən (Paal, ... ), hōͅə (Linkhout, ... ), hōͅən (Zelem), hŏte (Eys), hoͅ.u.ə (Eupen, ... ), hoͅugə (Tongeren, ... ), háaje (Herten (bij Roermond)), hâ.n (Aalst-bij-St.-Truiden), hâgen (Diepenbeek, ... ), hâte (Val-Meer), hêëve (Tessenderlo), hójen (Horn), hôn (Beringen), hɛ:əvən (Tessenderlo), [Paragraaf: onregelmatige werkwoorden].  hawwe (Boorsem), In het dorp Blerick  halden (Blerick), In het gehucht Vlaut Blerick  haaien (Blerick) halten, houden [ZND m] || houden [SGV (1914)], [ZND A1 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || houden (houwen) [ZND m], [ZND m] || houden, houwen [ZND 01 (1922)] III-1-2
houden van beminnen: beminne (As), een oogje hebben op: neugske op hubbe (Montfort), er hoog op hebben: d⁄r hŏĕg ophèbbe (Sevenum, ... ), immes d⁄r hoëg op hebbe (Sevenum, ... ), fel zijn (met): fel zeen met (Opitter), fel zijn (Meeuwen), feͅl zijn meͅt īmand (Genk), feͅlzēͅnmeͅt (Meeuwen), fèl zeen (As), fèl zijn (Eksel), fèl zijn met iemand (Hechtel), föl zeen möt (Bree), heͅ ɛs fɛl mɛt vodər ɛn mudər, mɛt Pa ɛn Ma, mɛt noͅnk ɛn tant, mɛt de boͅəs ɛn gəbur, mɛt də timərman (Genk), fel zijn bet: fəl bet iəmant zejən (Zonhoven), fəl zɛjən (Zonhoven), fijn zijn (met): fien zijn (Stein), gaarne hebben: enge jäèr haa (Lontzen), ĕēngə gan hā (Remersdaal), gaer höbbe (Sittard), gan heube (Tongeren), geer han (Simpelveld), geer höbbe (Gulpen), geer-hán (Heerlen), geër höbbə (Wijnandsrade), gèrhöbbe (Brunssum), géér höbbe (Posterholt), gêr hèbbë (Lanklaar), g‧eͅar hā.n (Eys), iemand gan haan (Sint-Martens-Voeren), iëme gan haa (Remersdaal), ĭĕə⁄məs géér höbbə (Brunssum), jeer han (Kerkrade), jer ha (Vaals), zich gêre höbben (Elen), ə(r) ɛtsə vadər ɛn zə mudər fɛ̄l, əzy zə noŋk ɛ zən tānt, də mɛistər ɛn zənə nōͅbər, (Stokkem), gaarne mogen: gaer moge (Neer), gér màggə (Gennep), gaarne zien: eeme gēer zeen (Neeroeteren), eeme gêr zeen (Neeroeteren), eemen gèr(e) zeen (Kaulille), eemend geerne zeen (Kaulille), eemes gêr zeen (Maaseik), eg zien deg gjan (Zichen-Zussen-Bolder), eine gèr zeen (Neeroeteren), enge jäer zie (Lontzen), gaarne zien (Berbroek), gaer zeen (Opoeteren), gan zien (Rijkhoven), gan zin (Millen), gaon zien (Vechmaal), gee-en zien (Waasmont), geerne ø zien (Sint-Truiden), geir zeen (Maaseik), geire zien (Lommel), geèr zeën (Opoeteren), geəren zien (Oostham), gēēr zeen (Bree), gēͅn zin (Sint-Truiden), geͅi zīn (Sint-Huibrechts-Lille), geͅr zīn (Mechelen-aan-de-Maas), gi-ân zîên (Ulbeek), gian zien (Hoepertingen), gii̯en zīn (Martenslinde), gjaan zien (Stevoort), gjaḁn zièn (Wellen), gjan zien (Eigenbilzen), gjanzi (Zichen-Zussen-Bolder), gjān zīn (Kuttekoven), gja͂:n zi.jən (Hoepertingen), gjâ.n zie.n (Wellen), gjâ:n zi.ən (Voort), gääre zien (Kermt), gèn zeèn (Hechtel), gèr zeen (Opitter), gère zien (Leopoldsburg, ... ), gêêr zien (Stokkem), gɛ.ən zi:n (Aalst-bij-St.-Truiden), gɛ̄rə zen (Rekem), gɛ̄rə zĕn (Rekem), hem gan zien (Beverst), hĕm gîan zien (Diepenbeek), hij ziet ze geern (Sint-Truiden), ich zin oeg giaan (Ulbeek), iem gan zin (Tongeren), iem giën zien (Maaseik), iem. gèərə zien (Leopoldsburg), iemand geere zien (Beverlo), iemand gein zien (Sint-Truiden), iemand gerre ziən (Koersel), iemand gijn zien (Sint-Truiden), iemand gijre zïen (Kwaadmechelen), iemand gièren zijen (Beringen), iemand gjan zieən (Hoepertingen), iemand gjan zin (Lauw), iemand gère zien (Tessenderlo, ... ), iemand gère zieën (Peer), iemand gèren zien (Lommel), iemande geiren zien (Heppen), ieme gèr zien (Mechelen-aan-de-Maas), iemed geir zie-en (Overpelt), iemed gjan zië (Hees), iemend gain zien (Genk), iement gèer zien (Neerpelt), iemet gjan zien (Rosmeer), iemet gjan zië (Rosmeer), iemet gèr zien (Hamont), iemès gair zien (Eisden), iemèt gjan zien (Riemst), ieməs gjan zië (Rosmeer), iemɛnd gère zièn (Lanaken), imaand gein zien (Sint-Truiden), imand g ān zīn (Rotem), imand giaan zin (Zepperen), imand gjaon zin (Hoepertingen), imant gaan zieən (Hoepertingen), imant gern zien (Sint-Truiden), imant gian ziən (Gelinden), imant gjan zīn (Diepenbeek), imaənd giərə zīn (Zolder), immand géaan zien (Spalbeek), immant gian zien (Zepperen), immanə gjaën zieən (Stevoort), immèd gère zien (Oostham), imənd gēͅrə zīn (Lanaken), imənt gjān zin (Borgloon), imənt jeͅn zīn (Vroenhoven), imət gēͅr zīn (Hamont), īēmĕs jèn zīēn (Vroenhoven), īmand giĕn zīēn (Houthalen), īmə gɛr zēn (Neerglabbeek), īmət gjân zî (Zichen-Zussen-Bolder), jo͂ͅma͂nt chjān zin (Mettekoven), uməlt gjaen ziən (Stevoort), zich gêre zeen (Elen), (geire zien)  gɛjrə zien (Leopoldsburg), (oude benaming).  geere zien (Caberg), e toonloos in gaen  ich zi n uch gaen (Voort), Fransche accent grave op è  gèn zien (Wilderen), gain (Franse uitspraak)  imandt gain zien (Sint-Truiden), gere: e als in den maar dan lang  jemand gere zien (Lommel), gjan: a zoals in kerkban, een weinig uitgerekt  jomet gjan ziejən (Heers), gèr: Franse è  ich zeen dich gèr (Opoeteren), géen: lijk Fransche gaine  géən zieən (Duras), ie lang  iemand gijën zien (Tessenderlo), meest gebruikt  iemand geere zien (Landen), gek zijn achter: gek achter (Ulbeek), gek zijn op: gek op eeme zeën (Opoeteren), gek zeen op (Weert), in de verkering  hè/zij es gek njo r/m (Rijkhoven), genegen zijn: genegen zijn (Meeuwen), iemès genege zien (Eisden), genegenheid (zn.): (= warmte).  genegenheid (Meijel), goed moeten: iem. gōēd motte! (Oirlo), heven: īēmĕs heevĕ (Vroenhoven), houden aan: hēͅ hāxt ōͅn vōͅdər en mōdər, ōͅn noŋk ən tant, ōͅn də mijstər en də gəbōr, ōͅn d (Genk), houden van: adzjə vöyl van pa, van mam van naŋk ɛn tant, van də mɛstər en van də gəbyr, van də schɛ.inəwɛrkər (Borgloon), die hot veul van Pa en mau, umke en tenke, van miester en beuerman, van de schreinwerker (Linkhout), dù huls veul va dinge pap en ding mam, van bâ en mem, va nonk en taant, va mèsder en nouber, va genne schrienewerker (Sint-Martens-Voeren), e hilt veul van zene papa, zenmam, van nonk en taant, de miester en de geboerman, van de schrijnwerker (Montenaken), e hölt es van si vadder en sing modder, va singe pap en sing mam, va singe nonk en sing tantm va singe mééster en singe noober, van der schriiner (Lontzen), er veul van jauwen (Lommel), haa hield veul van papa en mama, van nonkel en tante, van de meester en gebeur, van den schreinwerker (Vechmaal), haaie van (Maasniel), haaje van (Roermond, ... ), haajə van (Roermond), haawə van (Meijel), hae hilt veel van voader en moede, va Pa en Mam, van nonk en Tant, van meester en geboer, van den timmerman (Martenslinde), Hai heelt veel van Vaijer en moeijer, van Pa en Moen, van Nonk en Tant, van miester en geboeren, van den tummermaan (Hechtel), Hai hiljt vail van Vader en moeder, van Pa en Moo, van Nonk en Tant, van meister en naoberman, van der schrienwairker (Maaseik), halde van (Horst), haoje (Tungelroy), haoje van (Maasbree, ... ), haojə van (Heel, ... ), haotə và (Nieuwenhagen), haute van (Einighausen, ... ), hauwe (Merkelbeek), hauwe van (Stein), hauwte van (Geleen, ... ), hauwə vanŋ (Meeuwen), hawe vaan (Gronsveld), hawtə vàn (Susteren), hawwe van (Caberg, ... ), hawwə vaan (Maastricht, ... ), hawwə van eməs (Urmond), hāoten van (Born), he held veel van Pa en Moen, van nonk en tante van miester en geboer, van de timmerman (Peer), he hild veul van vader en mooder, van pa en moo, van nunk en tant, van meister en nober, van den tummerman (Maaseik), he hild vijl van Voader en Moeder, van Pa en Ma, van nonk en tant, van de Meester en de geboere, van de sjrijnwerker (Hoeselt), he hilt veul van vader en mooder, van Pa en Ma, van nunk en Tant, van meister en naober, avn den tummerman (Mechelen-aan-de-Maas), hee hield veul va va͂der en moeder, va pa en ma, va nonk en tant, van ne miester en ne geboere, van ne schrijnwerker (Godschei), hee hield veul van Papa en Mama, van Pa en Mam, van NOnk en Tant, van de Miester en de Geboerman, van de schrijnwerker (Gingelom), heei huilt vuel va vaoer en moer, va Pa en Ma, va nunk en Taant, va ne meester en va ne geboer, va ne schreünwèrker (Diepenbeek), hei hīlt veͅyl van pa en ma, va noenk ɛn tant ɛn vanne mɛstər (Kortessem), Hei hulsj vøul van Vader (Vajer) en Mooder, van Pa en Moo, Van Nonk en Tant van meister en geboor, vanne tummerman (Bocholt), heie hültsch veiel van vader en moder, van Pa en Ma, van nonk en Tant, van den schrinewerker (Bree), heij hult veul van voader en moeder, van Pa en Ma, van Nonk en Tant, van miester en gebuur van de schrijnweyrker (Helchteren), heje hilt veel van paa en maa, van oem en tant, van miester en buurman, van de timmerman (Berbroek), Heje huld veul va vaijer en moeijer, va Pa en Moe, van Nonk en Tant, va Miester en boerman, vanne tummerman (Zolder), her hilt veul van voujer en majer, van papa en mem, van eum en tant, vam de meester en gebuur, van de schreenewerker (Zichen-Zussen-Bolder), hē hylt vøl van vōͅedər en mudər, van pa͂ en mā, van nunk en tant, van də mīstər en də gəbūr, van dən timərman (Sint-Lambrechts-Herk), hēe hy(3)̄lt v"l va vōͅder en mūder, va pā en mā, van nūnk en tānt, va mēster en gebūr, van den timmerman (Diepenbeek), hēe hylt voil va vōͅeder en muder, va pā en mā, van nunk en tānt, va mēster en gebur, van den timmerman (Diepenbeek), hēͅ huld vél van vaoder, mooder, van pa, van Moo, van Nunk en tant, van meister en naober, van de schrienwerker (Gruitrode), hēͅ hylt vøl vḁn voier en moier, van pēr en mēr, van nonk en tānt, van meister en gebūr, van de šraainwerkər (Tongeren), hēͅi hildt vēͅl van Vader, van Muuder, van Pa en Ma, van Noonk en tant, van Myster en gebuur, van de schrienwerker (Opglabbeek), heͅ helt vēͅl van vādərə en van mydərə, van pā en mā, van nunk ən tantə, van meͅjstər en by(3)̄rman, van dən temmərman (Zutendaal), heͅ helt veͅl, van vadər ɛn modər, van pakə en makə, van oͅnk ɛn tant, van mɛistər ɛn oͅbər, van dən tɛmmərman (Neerglabbeek), heͅ hoͅd veul van Vader en moeder, van Pa en Ma, van Nonk en Tant, van Miester en Buur, van den timmerman (Koersel), heͅə helt veͅl van vādər, eͅn mōədər, noŋk eͅn tant, van də šriənweͅrkər (Opitter), hie hielt veel van vaoder en moëder, van pa en ma, van nonk en tant, van Mièster en geboër, van de schrijnwërker (Hasselt), hiej hielt veul van pa en mam, van pa en moeder, van noenk en tant, va mester en geboer, va den timmerman (Ulbeek), hieje huljt veul va vaoder en moeder, van pa en ma, van noŋk en tant, vanne miester enne geboer, vanne schrijnewerker (Zonhoven), hieje hult veul va vaor en moder, van pa en mem, van noŋk en tant, vanne Miester enne geboer, vannen tummerman (Zonhoven), hieje huuld vuil van pa en mam, va voar en moewer, va noenk en tant, va mister en geboewer, va de timmermaan (Sint-Lambrechts-Herk), hieë hot veul van Vaoder en Moeuder, van pa en mou, van nounk en tant, van den mister en de gebuur, van de schreenwerker (Halen), Hij hadt veul van voader en moewder, van Pa en Ma, van oewem en taante, van de mester en de gebuur, van den timmermaan (Achel), hij held veul van Voeder en Moeder, van Pa en Moe, van nonk en tant, van de Meester en de gebuur, van den timmerman (Neerpelt), hij hield veel van hem (Stokrooie), hij hild voel van vaader en mooder, van pa en Moo, van nonk en tant, van meester en nober, van de schriemooker (Neeroeteren), hij hild vuel van vader en moeder, van pa en ma, van nonk en tant, van meister en gebuur, van den meublenmaker (Eisden), hij hilt van hem (Gruitrode), hij hodt veul va Vajer, va moejer, va Pā en va moeier, va nonk en tant, van ne mièster en geboer, van ne timmerman (Zolder), hij hout v"l van vaədər ən muder, vən Pā ən Moe, van nonk en tānt, van Misstər ən gəbuur van ən timmermān (Kleine-Brogel), hije hult veul van pa en moeder, van pa en moee, van oem en tant en miester en geboer, van den tummerman (Helchteren), hijə hyəlt vōəl van Pā en Mā, vaədər eͅn muədər, van nonk en tant, vanə meͅəstər eͅnə gəbuər, vanən timmə (Alken), hilt vøl van Pa en Ma, van NUnk en Taent, van Mistər en gebur, van de schrijnweəkər (Sint-Truiden), hiè hult veul va Vaoder en moejer, van noonk en tant, va miester, de buurman, van de timmerman (Eversel), hīə hilt vōl va pa en ma, va nujk en tant, va mistər en gəbūər, vannə schr"nmēkər (Wellen), hjē hot vōl va Vāər en Mūər, va Pā en Mā, va Nonk en Tant, vanə Mīstər en vanə būrman, vanə tumərman (Voort), hoaje van (Weert), hojen van (Ophoven), hotte va (Schaesberg), houden van (Leopoldsburg, ... ), houje van (Thorn), houtə van (Oirsbeek, ... ), houtə vàn (Amstenrade), houwe van (Mheer, ... ), hŏje van (Tungelroy), hoͅ.tə vā.n (Eys), hàw.wə váán (Maastricht), hàwə váán (Maastricht), hààje (van) (Swalmen, ... ), hè hielt veul van Vaor en van moojer, van nounk en tānt, van mister en geboeer, van den timmerman (Wellen), hè hildj veul van vader, mooder, van pa en Ma, van nonk en tant, van meister en buurman, van de tummerman (Kessenich), hè hiljt veul van Vader en moder, van P en Ma, van Nounk en Tant, van maister en gebeur, van den tummerman (Ophoven), hè hilt feel van ze voader en ze moeder, van pa en moeder, van Nonk en tant, van de meester en zɛn geboeren, van de chrijnewerreker (Genk), hè hilt veel van pa en ma, van vajer en moîjer, van nonk en tant, van mîester en boerman, vannen timmerman (Peer), hè hilt veul van vader en mooder, van pa en moo, van nonk en tant, van meister en beurman, van den schrienewirker (Maaseik), hè hilt vijel van voader en moeder, van pa en ma, van noenk en tant, van meester en geboere, van den timmerman (Beverst), hè hilt vèl van Vaïer en Moïer, van pa en muder, van nonk en tant, avnne meister, vanne schrienwerker (Opglabbeek), hè hilt vèle van Pa en Ma, van Noonk en Tant, van meister en gebuur, van den timmerman (As), hè houdt veel van Pa en moen van nonk en tante, van miester en geboer, van de schrijnwerreker (Peer), hè hèld vêl van pa en muder, van pa en mu, van nonk en tant, van mêster en buurmaan, van de timmerman (Rosmeer), hèe hilt vēle van vader en moeder, van Paa en maa, van nonk en tant, van de myster, en van de nober, van den schrienwərker (Beek (bij Bree)), hèe hilt vèel van vader en moeder, van Pa en Moe, van Nonk en Tant, van meister en naber, van den timmerman (Gruitrode), hé hadt veul va Vaader en moëder, va Pa en Moë, va Oem en Tant, va Miester en Buurman, va den timmerman (Koersel), hé hild veul van pa en mam, va nonk en tant, van miesteren geboer, va den schrijnwerker (Stokrooie), hé hilt vuil van Voir en Moir, van Nonkel en Taant, van Miester en geboer, van de schrijnwerker (Sint-Truiden), hê hilt vêl van vader en moeder, van pa en ma, van nonk en tant, van meister en beerman, van den srienwèrker (Niel-bij-As), hòwə vàn (Loksbergen), hɛ heltš vɛl van vadər ɛn môder, van pa en ma, van nônk ɛn tant, van də mɛjstər, van də šzeinwərkər (Bree), hɛi hoͅut vøl van voͅdər, mudər, van pa en ma, van oͅnkəl en tant, van mestər en byrman, van dən tɛmərman (Neerpelt), hɛi hoͅūt vøl vən voͅdər ɛn mūdər, van Pa en Mū, və ōͅm en tantə, van mistər en byrman, van dən timmərman (Overpelt), hɛ̄ij hÚɛ̄lt v"l van pa ən mudərə, van noŋkə en tant, van mistər ɛn byrman, van dən tømərman (Overpelt), ik hald vuul van ⁄m (Hoensbroek), r veul van hawe (Overpelt), va hŏŭtu (Brunssum), vaan hauwe (Maastricht), vaan iemĕs haawĕ (Vroenhoven), van ... hājə (Martenslinde), van eeme hauwe (Bree), van eemen hawen (Bree), van eemes haaje (Reuver), van eemes hauten (Maaseik), van eemes hauwte (Beek), van eemes hawte (Geleen), van eemə hoajə (Neeroeteren), van eeməs hauwə (Valkenburg), van eeməs hawtə (Hulsberg), van einne hauwe (Amby), van emes haoje (Haelen), van emes hauwen (Maaseik), van enge haue (Lontzen), van ēməs (h)auwə (Rekem), van hotte (Noorbeek, ... ), van houtə (Doenrade), van iem. hooën (Koersel), van iem. hougâ (Tongeren), van iemand ha-en (Duras), van iemand haan (Landen), van iemand heiəven (Beverlo), van iemand houge (Tongeren), van iemand hyiəvən (Tessenderlo), van iemand jawen (Lommel), van iemed haage (Vlijtingen), van iemend hagen (Genk), van iement hawen (Neerpelt), van iemes hate (Zichen-Zussen-Bolder), van iemes haëte (Rosmeer), van iemet haote (Rosmeer), van iemet haëte (Rosmeer), van ieëme hawte (Klimmen), van imand veul hagen (Diepenbeek), van imant haa (Gelinden), van iməd hawən (Sint-Huibrechts-Lille), van imənd hâuwə (Lanaken), van imənt vøyl hāə (Borgloon), van ièmet haate (Riemst), van iəmant ha͂gə (Zonhoven), van èmə hauwə (Opoeteren), van əm hāwə (Vroenhoven), vḁn imət hāwən (Hamont), veel houden (Jeuk), veel houden van (Heythuysen), veul halde van (Meerlo, ... ), veul halde van! (Oirlo), veul haoje (Ittervoort), veul haojen (Nederweert), veul hauwen van (Elen), veul hoate van (Eys), veul hâlde van (Venray), veul van iemand hàe (Wellen), veul van immanə haaə (Stevoort), viĕul van iemand haage (Beverst), vjeul hâge (Hoeselt), vōl hauwe (Maastricht), vuel houte van (Voerendaal), vul van m haoje (Weert), vuul halde van (Venlo, ... ), vuël halde van (Venlo), vuûl hoaje van (Kesseleik), vūūl hàldə vàn (Venlo), vūūəl hāāje (Reuver), väöl haaje vanne (Herten (bij Roermond)), väöl hawwe vaan (Maastricht), väöl hawwen vaan iemes (Maastricht), väöl hotte và (Gulpen), vèul van iemen hauwen (Mechelen-aan-de-Maas), vèùl hawwə van (Urmond), vèùl houje vanne (Thorn), vèùl hòwwə van (Epen), vêûl haoje (Nunhem), vël van iməs hagən (Eigenbilzen), völ haute van (Susteren), vööl haajə van (Kapel-in-t-Zand), vøͅl van īmənauwə (Mechelen-aan-de-Maas), vəjl van imant hāgən (Diepenbeek), ər hɛlt fə:l van vo:jər ən mojər, van pa: ən ma:, van nő:ŋk ən van ta:nt, van də mestər ən van zənən noibər, van de šri:newɛrk (Vroenhoven), au = Franse haut  van iemand hauen (Beringen), au niet ou  van eemen auwen (Rotem), d¯r pap en de mam wordt meer gezegd  hé hilt vöäl van ze vader en ze moeder, van d’r noonk en de taant, van d’r meester en d’r noaben, van d’r sjrienwerker (Mheer), ook: van hem haten  van iemand haten (Rijkhoven), pa ook voader  hae hilt vijl van voader en moeder, van pa en mam, van noenk en tant, van meester en geboer, van den timmerman (Martenslinde), ps. boven de à staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!  hàwwə vaan (Maastricht), lief zijn voor: leef zeen veur eeməs (Montfort), liefde voelen voor: leefde veulen veur (Maastricht), liefhebben: eeme leef hebben (Neeroeteren), eemus leef hubbe (Venlo), eimand leif hɛmmə (Lummen), eine leef höbbe (Amby), eine leefhebben (Neeroeteren), ejnə lēf(h)öbə (Rekem), emĕ leefhebben (Opoeteren), ēmant lēfhøbə (Molenbeersel), iemand lief hebbe (Landen), iemand liefhemmen (Beverlo, ... ), ieme leef hübben (Mechelen-aan-de-Maas), iemend liefhube (Piringen), iement liefhemmen (Neerpelt), imənt lēf həbbə (Lanaken), le:f høbə (Maastricht), leef ebbe (Maaseik), leef ha (Schaesberg), leef haa (Mechelen), leef han (Simpelveld), leef hebben (Bree), leef hubbe (Baarlo, ... ), leef hubben (Echt/Gebroek), leef hèbbë (Lanklaar), leef höbbe (Beesel, ... ), leef höbben (Elen), leef höbbə (Maastricht), leef öbbe (Lutterade), leef-han (Vijlen), leefha (Epen), leefhan (Heerlen, ... ), leefhebbe (Arcen, ... ), leefhebben (As), leefhubbe (Amby, ... ), leefhubben (Amby, ... ), leefhubbə (Swalmen), leefhèbbe (Lottum), leefhöbbe (Asenray/Maalbroek, ... ), leefhöbbe(n) (Guttecoven, ... ), leefhöbben (Blerick, ... ), leefhùbbe (Maasbracht, ... ), leif höbbe (Doenrade, ... ), leifhebbe (Hasselt), leifhubbe (Bingelrade), leifhöbbe (Schinnen), leifhöbbe(n) (Guttecoven), lē:fhøbə (Opgrimbie), lēēf höbben (Posterholt), lēf höbbə (Maastricht), lēf høbə (Mechelen-aan-de-Maas), lēfhøbə (Opgrimbie), lēføbə (Rekem), li.fhømən (Tessenderlo), lief həbən (Zonhoven), lief-hèb-be (Blitterswijck), liefhebbe (Bilzen, ... ), liefheibbe (Oirlo), liefhĕbbe (Well), liefhèbbe (Merselo, ... ), liefhèbben (Heijen), liefhëbbe (Rosmeer), liefhəbbe (s-Herenelderen), liefhəbə (Kermt), lIēfhebbe (Wellerlooi), lifhaemə (Beringen), līēfhebbe (Meerlo), līēfhèbbe (Afferden, ... ), hebben: twee doffe e  eemes leef hebben (Maaseik), ps. deels omgespeld volgens Frings.  leef[hø͂ͅbbe (Limmel), liefhouden: emes leefhawen (Maaseik), liefste (zn.): leefste (Opoeteren), minnen: minnen (Oostham), mogen: iemand meuge (Venray), spass (du.) hebben aan: schpâs hŭbbe áán (Schimmert), staan op: stoan hebbe op (Weert), verliefd (volt.deelw.): verlief (Bilzen), verliefd zijn: verleefdj zeen (Ell, ... ), voelen voor: veule vuur (Waubach), veur eemes veule (Geulle), voor iemand voelen: vör iem. vülle (Tienray), wit zijn met: (= bevriend).  wit zeen mèt (As), zijn op: zeen op (Weert), zijn voor: tər vuir zén (Loksbergen), voor iemand zen (Hoepertingen), zot zijn van: zòt vàn (Loksbergen) Hij houdt veel van Vader en Moeder, van Pa en Moe, van Oom en Tante, van Meester en Buurman, van den Timmerman [ZND 44 (1946)] || Iemand liefhebben, gaarne zien, v. iem. houden [ZND 30 (1939)] || liefde voelen voor iemand [fiel zijn met, veel houden van, veel afhouden] [N 85 (1981)] || liefhebben [SGV (1914)] || Liefhebben. [ZND 01 (1922)], [ZND m] || warme genegenheid of gehechtheid aan een persoon of zaak [liefde, hart] [N 85 (1981)] III-3-1
houder van slachtvee beestenkoopman: biǝstǝkuǝpman (Leopoldsburg), biǝstǝkǫpman (Lommel), beestenmaster: bīstǝmastǝr (Stokkem), beestenvetter: bēstǝvetǝr (Rosmeer), boer: būr (Niel-Bij-Sint-Truiden), boer met vetweiden: bur mɛt vɛtwēǝ (Oud-Waterschei), kalverkoopman: kalǝvǝrkūpman (Rummen), kalvermaster: kawvǝrmastǝr (Stokkem), koopman: kǫu̯pman (Borgloon), kǫu̯pmān (Smeermaas), mastboer: maz˱būr (Zichen-Zussen-Bolder), veekoopman: viǝkōpman (Neerpelt), vēkǫu̯pman (Sittard), vīkǫu̯pmān (Maaseik), vetbeestenkoopman: vetbesǝkōpman (Riksingen), vetboer: vetbur (Genk), vętbōr (Maasmechelen), vętbūr (Borlo, ... ), vɛd˱būr (Romershoven), vɛtbuǝr (Zepperen), vɛtbōr (Opglabbeek), vetmaker: vɛtmē̜kǝr (Mechelen), vɛtmɛjǝkǝr (Teuven), vɛtmɛkǝr (Oost-Maarland), vetman: vɛ̄tman (Hasselt), vetmaster: vɛtmastǝr (Urmond), vetmester: vetmestǝr (Mal), vętmęstǝr (Beringen), vęǝtmęǝstǝr (Lummen), vɛtmestǝr (Boekend), vɛtmɛstǝr (Achel, ... ), vetter: vētǝr (Hasselt), vē̜tǝr (Hasselt), vętǝr (Borgloon, ... ), vɛtǝr (Herk-de-Stad, ... ), vetweider: vetwęi̯jǝr (Tongeren), vetwɛi̯jǝr (Vlodrop), vetwɛjǝr (Oost-Maarland), vøtwē̜i̯ǝr (Bree), vē̜twɛi̯jǝr (Welten), vē̜twɛi̯ǝr (Melick), vętwēǝr (Hoeselt), vę̃twējǝr (Kermt), vɛtwai̯ǝr (Tessenderlo), vɛtwējǝr (Brunssum), vɛtwē̜i̯jǝr (Beringen, ... ), vɛtwęi̯jǝr (Neeritter), vɛtwęi̯ǝr (Lommel), vɛtwę̃i̯r (Meldert), vɛtwɛi̯jǝr (Baarlo, ... ), vɛtwɛi̯ǝr (Baarlo, ... ), vɛtwɛjǝr (Angerlo, ... ), vɛwɛi̯jǝr (Rotem), vɛ̄twɛi̯jǝr (Neerpelt), weidenboer: wejbūr (Beverst), wēbur (Boekt Heikant), wēbūǝr (Rapertingen), wēbǫu̯ǝr (Hasselt), wē̜bǫwǝr (Paal), wē̜i̯bōr (Bocholt), wē̜i̯būr (Ophoven), wębǫu̯r (Linkhout), węi̯bōr (Kaulille, ... ), wǭi̯jbūǝr (Lanklaar), wɛi̯bōr (Ell, ... ), wɛi̯būr (Baarlo, ... ), weidenman: węi̯māǝn (Rekem), wɛi̯mān (Maasmechelen), weidenmaster: wɛi̯jǝmastǝr (Eisden) [N 3A, 77d] I-11
houtblokje klots: kløtš (Kelmis) Een blokje hout van ongeveer 15 cm dat men in de winter voor de kachel mocht meenemen. [monogr.] II-4
houtboor ebel: ēbǝl (Zie mijnen  [(Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Domaniale]), egger: ęgǝr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen)]  [Zolder, Winterslag, Waterschei, Eisden]), evel: ēvǝl (Zie mijnen  [(Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), ever: ēvǝr (Zie mijnen  [(Zolder / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), houtboor: (h)ōt˱buǝr (Bilzen), hāt˱bōr (Leopoldsburg), hōts˱bǫar (Spekholzerheide), hōt˱bawr (Loksbergen), hōt˱bō̜r (Mechelen), hōt˱bǫwr (Bevingen), hǫlt˱bǭr (Heijen, ... ), hǫwt˱bō̜r (Herten, ... ), hǭt˱bȳr (Zutendaal), hǭwtbōr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Beringen, Zolder, Houthalen]), negger: nɛgǝr (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen)]  [Beringen, Zolder, Houthalen]) Boor waarmee gaten in hout kunnen worden geboord. De "houtboor" wordt vooral gebruikt voor het maken van gaten in de houten dwarsliggers onder de spoorstaven. [Vwo 302; Vwo 307; Vwo 314; Vwo 315; Vwo 382; Vwo 545] || In het algemeen een werktuig om ronde gaten in hout te maken. Om dit te bereiken plaatst men in de houtboor een boorijzer dat, wanneer men het laat draaien, als een kurkentrekker in het hout dringt. Daarbij worden de houtdeeltjes afgesneden en naar boven geleid, waardoor er een gat ontstaat. Zie ook het lemma ɛhoutboorɛ in Wld II.5, pag. 158.' [N 33, 133; N 53, 160a] II-12, II-5
houtdraadbout boulon: balown (Wellen), houtdraadbout: hǫlt˱drǭt˱bǫlt (Venlo), hǭwt˱drǭt˱bǫwt (Posterholt), sleutelschroef: šløsǝlšruf (Bleijerheide), telefoonbout: telǝfō.nbǫw.t (Sittard), telǝfōnbǫwt (Geulle), telefoonschroef: tēlǝfōnšrūf (Sint Odilienberg, ... ), tęlǝfōnšruf (Herten), tire-fond: terfǫn (Mechelen), tirfõ̜ (Bilzen), wagenbout: wāgǝnbǭlt (Ottersum) Zware houtschroef met vierkante kop die met een steeksleutel wordt vastgedraaid. Zie voor de woordtypen tire-fond, telefoonbout en telefoonschroef ook het lemma ɛkraagschroefɛ in wld II.5, pag. 203.' [N 54, 27; monogr.] II-12
houtdraaibeitel beitel: bęjtǝl (Neeritter), beitel voor draaibank: biǝtǝl vø̜r drē̜baŋk (Bilzen), draaibeitel: drējbęjtǝl (Stein), dręjbęjtǝl (Neeritter  [(plat blad)]  , ... ), drīǝbęjtǝl (Geulle), drɛjbęjtǝl (Heel, ... ), drɛ̄jbęjtǝl (Ottersum), draaiersbeitel: drǭjǝrs˱bęjtǝl (Leopoldsburg  [(plat blad)]  ), houtdraaibeitel: hǫwt˱drɛjbęjtǝl (Herten), mesbeitel: mɛts˱bęjtǝl (Maastricht), schietbeitel: šēt˱bęjtǝl (Maastricht  [(beitel met een blad dat in een punt uitloopt: dient om het oppervlak spiegelglad te maken - vooral bij zachte houtsoorten zoals bijvoorbeeld dennenhout)]  ) Beitel waarvan het beitelblad een rechte of schuine voorkant heeft en aan beide zijden een vouw, zodat hij in meerdere richtingen bewogen kan worden. De houtdraaibeitel wordt gebruikt voor het glad afwerken van voorgedraaide werkstukken en het steken van verschillende profielen. Zie ook afb. 182. [N 47, 11b; N 53, 40] II-12
houtdraaier draaier: drēǝr (Sittard), drē̜ǝr (Bilzen), dręjǝr (Neeritter), drījǝr (Gronsveld), drɛjǝr (Posterholt), drɛ̄jǝr (Castenray, ... ), drechsler: drɛksǝlǝr (Eupen), houtdraaier: (h)ōt˱drē̜ǝr (Bilzen), hǫwt˱drɛ̄jǝr (Maastricht), tourneur: turnø̜jr (Niel-Bij-Sint-Truiden) De vakman die op een houtdraaibank het werk van het houtdraaien verricht en vaak gespecialiseerd is in een bepaald soort werk. [N 47, 2; N 56, 88a-c; monogr.] II-12
houtduif bosduif: boesdoef (Horn), boo.sdōē:f (Panningen), boschdoe-oef (Gennep), boschdoef (Schimmert), boschduif (Molenbeersel, ... ), bosdaaf (Jeuk), bosdauf (Eksel, ... ), bosdawf (Heusden), bosdoe.f (Herten (bij Roermond)), bosdoef (Baexem, ... ), bosdoëf (Maasbree), bosdōēf (Weert), bosduif (Rosmeer), bosduif (gew.uitspr.) (Diepenbeek, ... ), bosjdoef (Urmond), bos˂dūf (Kinrooi), bōͅsdūf (Overpelt), boͅsduu̯f (Achel), boͅs˂dou̯f (Maaseik), boͅs˂dyf (Opglabbeek), boͅs˂døͅf (Hasselt, ... ), boͅzduf (Meeswijk), bòsdóuf (As), bósdoe.f (Gennep, ... ), bósdouf (Zolder), bósdōēf (Boukoul, ... ), bósduu.f (Gennep, ... ), Frings  bōͅsdau̯f (Borgloon), boͅs˂dø͂ͅu̯f (Gelieren/Bret), boͅəs˂dau̯f (Borgloon), Frings; half lang als lang omgespeld  boͅs˂dou̯f (Lanklaar), IPA, omgesp.  boͅsdoͅf (Beverst), boͅsduf (Rekem), Syn. dükke douf.  bosdouf (Diepenbeek), vdBerg; omgesp.  boͅs˂dōͅf (Stokrooie), zegsman aarzelt en zegt ook hoëldauf  bosdauf (Bilzen), dikke duif: dieke doef (Heerlen), dieke doeëf (Heerlen), dike doef (Gemmenich), dikke doaf (Vliermaal), dikke doef (Elen, ... ), dikke douf (Eigenbilzen), dikke duif (Molenbeersel), Syn. bosdouf.  dükke douf (Diepenbeek), vdBerg; omgesp.  dekə dø̄f (Wellen), woudduif  dikke duif (Molenbeersel), duif: doe.f (Kelpen), doef (Houthem), dōēf (Tienray), dòf (Sint-Pieter), franse duif: fransə dauf (Tongeren), holduif: holdoef (Broekhuizen), hoolduif (gew.uitspr.) (Herk-de-Stad, ... ), hoͅldøͅu̯əf (Kerkhoven), ?JK  ouldààf (Sint-Truiden), houtduif: haol(t)doēf (Castenray, ... ), haoltdōēf (Ottersum), haotdōēf (Voerendaal), hātøͅi̯f (Lommel), ho.ltdoe.f (Gennep, ... ), hoatdawf (Heusden), holt doef (Blerick), holtdoef (Middelaar, ... ), holtdoèf (Venlo), holtdoëf (Venlo), hooddouf (Herk-de-Stad), hootdoef (Heerlen, ... ), hootdoëf (Vrusschemig), hootdōēf (Brunssum, ... ), hootsdoef (Kerkrade), hooëtdauf (Eksel), hou.tdōēf (Boukoul, ... ), hout-douf (Maastricht), hout-doëf (Sevenum), houtdauf (Membruggen), houtdoe.f (Herten (bij Roermond)), houtdoe:f (Herten (bij Roermond), ... ), houtdoef (Altweert, ... ), houtdouf (Maastricht), houtdoèf (Swalmen), houtdoêf (Tungelroy), houtdoëf (Sevenum), houtdōēf (Haelen, ... ), houtdóef (Herten (bij Roermond)), hōltdōēf (Venray), hoͅŭtdūf (Beringe, ... ), hoͅu̯tdūf (Meijel, ... ), hòòltdoe-oef (Gennep), hòòtdōēf (Brunssum), hóltdoef (Afferden, ... ), hôltdoef (Meerlo), hôtdouf (Houthalen), hôôtsdoef (Kerkrade), eigen spelling; omgespeld  hou̯tdūf (Roosteren), Frings; half lang als lang omgespeld  oͅu̯t˂dou̯f (Lanklaar), lange oe  houtdoef (Horn), vdBerg; omgesp.  oͅtāf (Sint-Truiden), koolduif: koͅldūf (Meijel), kuəldūf (Beringe, ... ), kwalduu̯f (Achel), columba palumbus  kwoͅldūf (Hamont), Frings, omgesp.  koͅldøͅyf (Lommel), kol, zo noemde men de planten die men op de hoek van de akker liet staan voor het zaad, mn koolzaad; hier kwamen de duiven dan op af"JK sic kòl = bos!  kòldoef (Meijel), kwalduif: kwoldūf (Hamont), Misschien bij kwal (holtedier), mnl. kwalle, mhd. qualle (grote, dikke kerel; van kwellen = zwellen).  kwaldoef (Achel, ... ), ringduif: rangdoef (Stein), rijnkdoef (Oirsbeek), ringduif (Meeswijk), Een ringduif heeft ene ring om den nek.  rèŋduf (Meeswijk), Frings  reͅŋkdoͅu̯f (Diepenbeek), IPA, omgesp.  reŋkduf (Rekem), IPA; omgesp.  reiŋkduf (Meeswijk), omdat ze een witte ring van veren om de hals heeft  rĕinkdoef (Oirsbeek), veldkretser: veldjkretser (Montfort), vèltkrètser (Venlo), wilde duif: wel douf (Gronsveld), wel duf (Kaulille), wi-jl doef (Bocholt), wijl doef (Susteren), wil dauf (Oost-Maarland), wil doef (Doenrade, ... ), wil doev (Vijlen), wil douf (Gronsveld, ... ), wil dōē.f (Waubach), wil dōēf (Klimmen, ... ), wil dóuf (As), wil(de) dōēf (Mheer), wildaof (Oost-Maarland), wilde doef (Meijel), wilde dōēf (Venray), wildoef (Mechelen, ... ), wilj doef (Geleen, ... ), wilj dōēf (Nieuwstadt, ... ), wilj-dŏĕf (Guttecoven), wiljdōēf (Geleen, ... ), wo’ldauf (Hoeselt), wul dauf (Eigenbilzen), wul douf (Eigenbilzen), wél doef (Kelmis), wêl doûf (Gronsveld), wöl duif (Hees), [wilde duif, rk]  wêl doûf (Gronsveld), Algemene opmerkingen bij deze vragenlijst:  wilj doef (Thorn), doorgaans Frings, soms eigen spelling  wilde duif (Kwaadmechelen), Frings  woͅldōͅu̯f (Hoeselt), Gewisse bezeichnen so auch die Turteltaube und die Türkentaube, die zwar häufig bei uns vorkommen (bes. letztere), aber trotzdem keinen eigenen Namen zu haben scheinen.  wel duv (Gemmenich), vdBerg; omgesp.  weͅldoͅf (Veldwezelt), Vgl. pag. 178: houtduif, z.o. *wilde duif.  wil` douf, wul` douf (Zonhoven), wilde duiven  wil doeve (Holset), woudduif: wouddoef (Roermond), zangduif: zangdoef (Limbricht) *Wilde duif: Houtduif. || 1. Houtduif; 2. Holeduif. || bosduif || Bosduif (wilde duif, houtduif). || duif, soort || houtduif || houtduif (41 grootste en bekendste van het stel; wit aan nek en vleugels; broedt overal in bossen en tegenwoordig ook in dorp en stad; vaak in grote troepen [N 09 (1961)] || Houtduif (Columba palumbus). || Houtduif. || Kent U daarin diverse variëteiten of rassen? Welke? Geef naam en eigenschappen. [N 93 (1983)] || Kwalduif: houtduif, columba palumbus. || Meist Ringeltaube. || Ringduif: Houtduif. (Columba palumbus). || Wilde duif [N 94 (1983)] || Wilde duif. III-3-2, III-4-1