e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kuiltje (in de kin / wangen) gaatje: gaatje (Alken), gieteke in de kin (Maaseik), gøtšə (Zichen-Zussen-Bolder), kinkuiltje: kinkuulke (Heythuysen), kot: kot (Beverlo), kot in de kin (Oostham), kotje: (kuutje) (Alken), e kujj-je in de kin (Lommel), e kəiën inne kin (Kwaadmechelen), en kuiste in de kin (Hoepertingen), k"t`ṇ en ə ken (Zonhoven), keije in ne kin (Lommel), keuteke (Hechtel), keuteke in ne kin (Koersel), kietje (Stokrooie), kietsje (Eigenbilzen, ... ), kietsje in de wang (Eigenbilzen), kiteke (Beverst), kiutschə ən də bât (Zichen-Zussen-Bolder), koddeë ine kin (Kwaadmechelen), koeuteke in z`n kin (Paal), kotje in de kin (Leopoldsburg), ku.ətjə ən zən kin (Wellen), kueteke (Houthalen), kuitje (Vorsen), kuitje ən zijn kən (Hoepertingen), kujte in z`n kin (Overpelt), kutje (Sint-Huibrechts-Lille, ... ), kutje in de kin (Neerpelt, ... ), kutjə in de kin (Koninksem, ... ), kutjə ən de kin (Alken), kutsche ïn de kin (Millen), kutteke (Eksel), kutteke inne kin (Paal), kuutche ĕĕne kin (Genoelselderen), kuutche in de kin (Sint-Huibrechts-Hern), kuutche van de keen (Lauw), kuutje (Helden/Everlo, ... ), kuutje in de kin (Duras, ... ), kuutsje (Kanne, ... ), kuutsje in de kin (Rijkhoven), kuutsjë (Tongeren), kuwtje (Piringen), ky(3)̄.tšə in də kin (Borgloon), kytšən inə kin (Sint-Huibrechts-Lille), köijjə (Lommel), köteke in zijn kin (Houthalen), kütche in de kìn (Borgloon), kütje in de kin (Kuttekoven), kütsche ägene bäk (Eupen), kəttəkə innə kin (Beverlo), kəttəkə inə kin (Beverlo), PLAATS: De informant geeft als gehucht Kiefhoek op.  keutekes inne wangen (Eksel), kuil: kaal in de kin (Sint-Truiden), kull ije kinn (Lontzen), kuiltje: e kuulke in de wang (Beek), e külke (Klimmen), k"lkə in də kin (Lanaken), kaajlke (èn de wang) (Bilzen), kaelke in de kin (Borlo), keilke (Peer, ... ), keilke en de kin (Genk), keilke in de kin (Mopertingen), keilke in de kín (Martenslinde), keilkə in de kin (Eigenbilzen), keilkə ɛn də keͅn (Genk), kelke in de kin (Wellen), keulke (Hoeselt, ... ), keulke in de kin (Ulbeek), keulkŏ (Tongeren), ki-jlke (Bree), kie(j)lke (Amby), kielke (As, ... ), kielke in de kin (Neeroeteren, ... ), kielke in ne kin (Neeroeteren, ... ), kielke inne kin (Bree, ... ), kielke èn de kin (Opglabbeek), kiĕlke innə kin (Opoeteren), kiĕlkə (Opglabbeek), kijlke in de kin (Genk), kijlkə ən də kin (Beverst), kilke en ne kin (Berbroek), kilkə (Meeuwen), kīlkə enə ken (Opglabbeek), kīlkə ēͅnə kin (Opglabbeek), koelke (Merkelbeek), koulke in de kin (Ulbeek), kuelke in ne kin (Bree), kuilke (Genk, ... ), kuilke een de kĕĕn (Rosmeer), kuilke een de kin (Koninksem), kuilke en de kin (Hoepertingen), kuilke in de bout (Zichen-Zussen-Bolder), kuilke in de kin (Jeuk, ... ), kuilke in de kiŋ (Sint-Truiden), kuilke én de kin (Rijkhoven), kuilken (Hechtel), kuilkes (Eksel), kuilkə in də ken (Lanaken), kuilsje (Riemst), kuiltje (Kerkhoven, ... ), kujlke (Maaseik), kulche een ge keene (Sint-Martens-Voeren), kulche é geune baat (Remersdaal), kuleke (Wanssum), kuleke in de kin (Afferden, ... ), kuleken ien de kin (Leunen), kuljke in de kin (Maaseik), kulke (Achel, ... ), kulke in de kin (Arcen, ... ), kulke in zien wang (Achel), kulkə (Oirsbeek, ... ), kultje (Vijlen), kultje in de kīn (Spekholzerheide), kuu.lkə (Kelpen), kuuleke (Venray), kuulekke (Venray), kuulke (Amstenrade, ... ), kuulke en de in (Vucht), kuulke ien de wang (Meerlo), kuulke in `t wang (Posterholt), kuulke in de keen (Mheer), kuulke in de kin (Einighausen, ... ), kuulke in de wang (Boekend, ... ), kuulke inne kin (Haelen, ... ), kuulke inne wang (Herten (bij Roermond), ... ), kuulke inne wange (Neer), kuulke èn de kin (Rekem), kuulke èn de kummike (Boorsem), kuulken in `t kin (Helden/Everlo), kuulkes in de wànge (Sevenum), kuulku (Brunssum), kuulkö (Stevensweert), kuulkə (Doenrade, ... ), kuulsche (Vaals), kuulsje (Kerkrade), kuultsjə (Simpelveld), kuuëlke (Bocholt), kuïlke (Rekem), kuûlke (Geistingen, ... ), kuûlkes ien de wang (Oirlo), kūlke (Rekem), kūlkə (Neerglabbeek), kūūlke (Geleen, ... ), kūūlkə (Heel, ... ), kŭijlke in de kin (Maastricht), kŭilke (Lanaken, ... ), kŭilke ien də kin (Vroenhoven), kŭŭlekə (Gennep), kŭŭlke (America, ... ), kŭŭlke i gen kin (Eys), kŭŭlke in de kin (Eys, ... ), kŭŭlkə (Amstenrade, ... ), kŭŭlkə īn ət bàkkə (Heerlen), kŭŭltje (Vijlen), kŭŭlžə (Vaals, ... ), ky(3)̄lkə en də kin (Mechelen-aan-de-Maas), ky(3)̄lkə ēn də ken (Mechelen-aan-de-Maas), ky:lkə (Opgrimbie), kylkə (Eys, ... ), kylkə enə ken (Hamont), kylṣə (Montzen), kèlke enne kin (Hasselt), kèltje in de kin (Vechmaal), këlkë (Tongeren), kö:lkə (Sint-Truiden), kölke (Borgloon, ... ), köuilke (Caberg), kølkə (Mettekoven), kølkə änə ken (Zonhoven), køͅlken ĕn e kin (Diepenbeek), køͅlkə (Hasselt), køͅlkə eͅn də kin (Herk-de-Stad), kùilke (Sint-Pieter), kùlkë (Hoeselt), kú:lkə (Kinrooi), kúilke (Born), kûilke (Gronsveld), kûûlke (Swalmen), külke (Gulpen, ... ), külsje (Kerkrade), kəjlke īn də kin (Vroenhoven), kəkkə (Loksbergen, ... ), kəlke (Mielen-boven-Aalst), kəlke in de kin (Gelinden, ... ), kəlkə en de kin (Zepperen), kəlkə in de kin (Wilderen), kəwətltjə (Tessenderlo), èè ki-jlke inne wang (Bree), PLAATS: de informant geeft als kerkdorp Jeuk/Hasselbroek op.  kulke (Jeuk), lokje: leukske (Valkenburg), lökske (Nuth/Aalbeek), lø.əkskə (Born), putje: pitsjə (Maastricht), pitteke in de kinnebak (Linde), putje (Jeuk, ... ), putteke (Eksel, ... ), putteke in de kin (Beringen, ... ), putteke in zèn kin (Sint-Lambrechts-Herk), puttəkə (Leopoldsburg), pötjə (Schimmert), pøtəkə (Oostham), pətəkə en də kin (s-Herenelderen) Een dergelijk deukje in de kin? [DC 21 (1952)] || een kuiltje in de kin [ZND 29 (1938)] || kuiltje || kuiltje [in de wang] || Kuiltje in de wang: een kuiltje in de wang, bijv. als men lacht (kuilke, kuiltje, putje). [N 106 (2001)] || Kuiltje in de wang: een kuiltje in de wang, bijv. als men lacht (putje). [N 84 (1981)] || kuiltje in de wangen [N 84 (1981)] III-1-1
kuiltje bij het zeugjagen ketel: kaetel (Sittard), kot: Zie: zoochsjlaon [kinderspelen].  kaot (Sittard) Kuiltje in de grond bij het "zoochsjlaon", zie daar [kinderspelen]. || Spelerskuiltje. III-3-2
kuip bassin: basęŋ (Lommel), basɛŋ (Koersel), kuip: kaw.p (Tongeren), kawǝp (Koninksem), kãp (Sint-Truiden), kowp (Berverlo, ... ), koǝp (Heers, ... ), kuip (Halen, ... ), kup (Bocholt, ... ), kuǝp (Hechtel), kyp (Afferden, ... ), kyǝp (Linkhout), kȳ.p (Tegelen, ... ), kȳp (Asenray / Maalbroek, ... ), kȳǝp (Nederweert), kø̜̄.p (Hasselt), kø̜̄jp (Lommel), kø̜̄p (Herk-de-Stad, ... ), kø̜wp (Koersel), kāp (Borlo, ... ), kāǝp (Hoeselt), kōp (Eigenbilzen, ... ), kōwp (Hechtel, ... ), kū.p (Altweert, ... ), kūp (Amby, ... ), kǫwp (Bilzen, ... ), kǭp (Borgloon, ... ), kǭwp (Beverst, ... ), kǭǝp (Walsbets), tijn: t ̇in (Meeswijk), t ̇ęjn (Gronsveld), ten (Sint Huibrechts Lille  [(om spek in te zouten)]  ), teŋ (Epen, ... ), tin (Berg / Terblijt, ... ), tiŋ (Eys, ... ), tsiŋ (Bleijerheide, ... ), tęjn (Eijsden), tęjŋ (Helchteren, ... ), tęn (Koersel), tęŋ (Eksel, ... ), tīn (Bilzen, ... ), tob: top (Blitterswijck, ... ), tǫp (Hamont), tobje: tępkǝ (Bocholt) In het algemeen een wijd vat, meestal van hout, van boven open en daar ook iets wijder dan aan de onderzijde. [N E, L; S 19; L 1a-m; L 17, 18a; monogr.] II-12
kuip voor veevoeder voerkuip: v ̇ōrkȳ.p (Panningen), vōrkȳp (Tegelen), vōrkūp (Maastricht), voerton: vōrton (Tegelen) Kuip waarin al dan niet gekookt veevoer wordt bewaard. [N E, L] II-12
kuipband band: bantj (Thorn), bānt (Eijsden), kuipband: ky.pba.nt (Weert), kūpbanj (Neeritter  [(id)]  , ... ), reep: ręjp (Herten) De ijzeren band om de steenkuip heen. [N O, 19d] II-3
kuipdeksel dek: dęk (Ittervoort, ... ), dekkel: dɛkǝl (Gennep), deksel: dęksǝl (Alken, ... ), dɛksǝl (Berbroek, ... ), dekseltje: dęksǝlkǝ (Tongeren), kuipdek: kuipdek (Thorn), kupdɛk (Kaulille), kuipdeksel: ku.pdęksǝl (Maastricht), kypdęksǝl (Horst, ... ), kȳpdęksǝl (Hamont, ... ), kūpdęksǝl (Nederweert, ... ), kuipedeksel: kūpǝdęksǝl (Weert), plank: plaŋk (Opoeteren  [(meervoud: plɛŋk)']  ), plankje met half maantje: plę̄.ŋskǝ męt hā.f mø̜̄ntšǝ (Lauw), scheel: sxēl (Lummen, ... ), sxēǝl (Lummen), toedeksel: tǫwdęksǝl (Tongeren) Het uit twee halve cirkels bestaande deksel van de steenkuip. In Q 240 was de kuip half open. Er lag een plankje met half maantje op (Coenen, pag. 115). Zie ook het lemma ɛhalf kuipdekselɛ.' [N O, 19e; Vds 146; Jan 153; Coe 134; Grof 155; A 42A, 36 add.] II-3
kuipen kuipen: kȳpǝ (Castenray, ... ) Houten kuipen, vaten en tonnen vervaardigen. Om een vat samen te stellen worden eerst de duigen gemaakt. Daarvoor wordt een boomstam in stukken gezaagd, die vervolgens tot duigen gekliefd worden. Nadat de ruwe duigen met het snijmes en het haalmes hun voorlopige vorm hebben gekregen, worden ze op de schaafbank verder afgewerkt. Daarna begint het opzetten van het vat. De klaargemaakte duigen worden in een voorlopige metalen band geplaatst totdat er een volledige ring van duigen is ontstaan. Lager op het vat worden met behulp van de kuipershamer en de drijver nog twee voorlopige banden aangebracht, de buikbanden. Vervolgens wordt het vat in kokend water verwarmd of met behulp van een vuurtje verhit. Daardoor wordt het hout van de duigen buigzaam en kunnen ook aan de onderzijde van het vat de metalen banden worden aangebracht. Vaak wordt voor het bijeenbuigen van de duigen ook een kuipersvijs gebruikt. Na het afkoelen van het vat worden de rand en de binnenkant nog met verschillende werktuigen verder afgewerkt en maakt de kuiper de groeven waarin de bodems passen. Na het plaatsen van de bodems worden de voorlopige beslagbanden vervangen door de definitieve en krijgt het vat aan de buitenkant zijn laatste afwerkingen. [monogr.] II-12
kuiper kuipenmaker: kapǝmiǝkǝr (Gelinden), kuipenmaker (Beringen), kāpǝnmākǝr (Landen), kūpǝnmākǝr (Neerpelt), kǫwpǝnmø̜̄kǝr (Genk), kǫwpǝnmǫwkǝr (Koninksem), kuiper: kejpǝr (Bree, ... ), kipǝr (Bree, ... ), kuiper (Borlo, ... ), kyjǝpǝr (Hechtel), kypǝr (Afferden, ... ), kȳ.pǝr (Sittard, ... ), kȳpǝr (Altweert, ... ), køjpǝr (Wellen), køpǝr (Remersdaal, ... ), kø̄pǝr (Rijkhoven, ... ), kø̄wpǝr (Borgloon), kø̜̄jpǝr (Koersel, ... ), kø̜̄pǝr (Heppen, ... ), kø̜.jpǝr (Paal, ... ), kø̜jpǝr (Berbroek, ... ), kø̜jǝpǝr (Alken, ... ), kājpǝr (Genoelselderen, ... ), kēpǝr (Eigenbilzen, ... ), kē̜.pǝr (Hasselt), kęjpǝr (Beverst), kęjǝpǝr (Bree), kīpǝr (Opitter), kǫjpǝr (Lommel), kǫwpǝr (Berverlo), kǭpǝr (Diepenbeek, ... ), tonnenmaker: tonnenmaker (Landen, ... ), tonǝmākǝr (Millen), tonǝmē̜kǝr (Neeroeteren), tonǝmǭkǝr (Rijkhoven), tonǝmɛkǝr (Lauw), tunǝmikǝr (Maaseik), tunǝmākǝr (Sint-Truiden), tunǝmǭkǝr (Berverlo), tōnǝnmākǝr (Bree), tǫnǝmēkǝr (Borgloon), tǫnǝmǭkǝr (Sint-Truiden), tǫnǝmɛ̄kǝr (Genk, ... ), vatbinder: vat˱bɛndǝr (Eupen), vatenmaker: vǭtǝmē̜kǝr (Geleen) Vakman die houten kuipen, vaten en tonnen vervaardigt. [A 32, 10; S 20; L 1a-m; L 29, 13; monogr.] II-12
kuipersaambeeld aanbeeld: āmbēljt (Heel), āmbēlt (Blerick, ... ), āmbęltj (Panningen), ānbēlt (Roermond), ānbęlt (Hasselt), ǭmbēlt (Maastricht), aanvilt: āmvɛlt (Schimmert), āmvɛltj (Eisden, ... ), ǭmvɛlt (Maastricht) Het gietijzeren of stalen blok met voetstuk waarop de banden door de kuiper worden uitgesmeed. Zie ook het lemma ɛaambeeldɛ in wld II.11, pag. 22-24.' [N E, 44] II-12
kuipersbedrijf kuiperij: kȳpǝrej (Altweert, ... ), kȳpǝrēj (Castenray, ... ), kȳpǝręj (Maastricht) Het bedrijf waar men houten kuipen, vaten en tonnen vervaardigt. [monogr.] II-12