e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kwaadspreekster adder: adder (Roermond), baar: baar (Herten (bij Roermond)), baarschotel: bāārsjōēətəl (Opoeteren), babbel: babbel (Meerlo), babəl (Zonhoven), babbelaar: bebbelêêr (Buggenum), babbelheks: babbelheks (Berbroek), babbelkaas: babbelkaas (Zepperen), babbelkont: babbelkont (Berbroek), babbeltong: babbeltong (Sint-Truiden), babbeltrien: babbeltrien (Berbroek, ... ), babbelwijf: babbelwaaif (Genoelselderen), babbelweyf (Piringen), babbelwief (Bree, ... ), babbelwijef (Hoepertingen), babbelwijf (Hoepertingen, ... ), babbelwèf (Koersel), babbelwèəf (Heppen), banstschotel: wld III, 3.1 lm tondeldoos (147)  baanschoetel (Opoeteren), baansjotel (Stein), barenbinderse: barebingesche (Heerlen), barebinge"= kletsen, labbekakke  barebingersje (Heerlen), bebbel: bĕbbel (Swolgen), bebbeljeus: bebbeljeus (Zichen-Zussen-Bolder), blaak: blaak (Beverlo), blaak (van een vrouw) (Leopoldsburg), blats: blatsj (Geleen, ... ), blāātjs (Roermond), blets: bledsj (Kerkrade), bletsj (Valkenburg), bletsmuil: bletsjmōēl (Schinnen), canaille (fr.): kanaai (Sint-Huibrechts-Hern), feeks: ein fäks (Schimmert), feeks (Elen, ... ), foek: foêk(e) (Tungelroy), foetel: foehtel (Waubach), gazet: eng gazet (Mheer), gazet (Lommel, ... ), gezèt (Beverlo), gemeen wijf: gemein wief (Vlodrop), heks: heks (Beringen), kakel: kakel (Sint-Martens-Voeren), kalbaard: kalbaart (Buggenum), kallage: kallaasj (Schinnen), kawaaw: kawaaw (Sint-Huibrechts-Lille), kawāw (Sint-Huibrechts-Lille), kazelheks: kazelheks (Hechtel), kazelkont: kazelkoend (Opglabbeek), kazelkont (Opitter), kazelwijf: kazelwief (Opglabbeek, ... ), klapater: klapater (Helden/Everlo), klapekster: klap-ek-ster (Blitterswijck), klapekster (Heijen), klapester (Born), klapjeus: klapjeus (Zichen-Zussen-Bolder), klapkappei: klapkapei (Beesel), klapkəpei (Beesel), klapkont: klapkoond (Vlijtingen), klapmuil: klapmoël (Hoensbroek), klapmŏel (Mechelen), klapmuts: klapmuts (Velden), klappampei: klappampej (Reuver), klappapei: klappapei (Kessel), klappei: klap-pŏŏi (Vijlen), klapai (Borgloon), klapeer (Ulbeek), klapei (Eys, ... ), klapeij (Caberg, ... ), klapej (Lutterade), klappaai (Griendtsveen), klappaij (Baarlo), klappee (Mielen-boven-Aalst), klappei (Amby, ... ), klappeij (Maastricht, ... ), klappej (Geulle, ... ), klappĕj (Eijsden, ... ), klappij (Maastricht, ... ), klappijj (Amby), klappo-ie (Epen), klappoi (Gulpen), klappoj (Remersdaal), klappäj (Limmel), klappää (Mheer), klappääj (Sint-Pieter), klappèi (Sittard), klappèj (Borgharen, ... ), klappêî (Meerssen), klappɛej (Opgrimbie), klapèj (Maastricht), kloppĕĕj (Merselo), klàppei (Schinnen), klàppij (Amstenrade), klàppèj (As, ... ), klàpéj (Meeswijk), klàpééjə (Loksbergen), klápei (Venlo), kləpèj (Maastricht), ⁄n klappej (Klimmen), e als het  klappej (Eigenbilzen), Opm. klank van kei - kaij; lei - laij. Is scheldnaam voor babbelachtige vrouw.  klappaij (Einighausen), Opm. voor een vrouw.  klappei (Horn), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  klapeersj (Berg-en-Terblijt), klappĕj (Heer), klappèj (Grevenbicht/Papenhoven), ps. omgespeld volgens Frings.  klappoj (Eys), klappeies: klappiéjes (Gronsveld), klappende ekster: de klappende eekster (Caberg), klapschotel: klapchweuttel (Rosmeer), klapspaan: klapspoan (Afferden), klapspōān (Well), klapster: klapster (Wellerlooi), klaptoet: klaptoet (Belfeld), klaptong: klaptong (Martenslinde), klaptuut: klaptuut (Brunssum), klapwijf: klapweef (Mopertingen), klater: klaater (Eupen), klater (Niel-bij-As), klats: klatsch (Heerlen), klatsoor: klatsoer (Genk), klàtsōēr (As), klatspijp: klatspiep (Gruitrode, ... ), ie van bier  klatspiep (Opoeteren), klatswijf: klatschwief (Lontzen), klatsjwief (Simpelveld), klàtsjwīēf (Susteren), ⁄n klatsjwīēf (Geleen), klavater: klavater (Venray), klep: klep (Stokrooie, ... ), (Eijsden!).  klep (Noorbeek), opgepast viêr di-j klep, want straks wötsj jan-en-al-leman waat deste gezagd höbs  klep (As, ... ), klepel: klepel (Meeuwen), klepmuil: klepmuil (Stokrooie), klepper: klepiër (Martenslinde), klepper (Bingelrade), (m.).  klepper (Horn), klepperd: kleppert (Heel, ... ), kleps: klepsj (Doenrade), klepschotel: klepchweuttel (Rosmeer), klepster: klepster (Stokrooie), klets: klèts (Reuver), kletskont: kletsjkont (Rekem), klétskoont (Maastricht), kletskous: kletskous (Neerpelt), klètskòws (As), kletspruik: kletspruuk (Horst), kletstant: kletstant (Nunhem), kletstante: kletsjtante (Merkelbeek), kletswijf: e kletswief (Caberg), klets wieëf (Ell), kletsjwief (Wijlre), kletswief (Echt/Gebroek, ... ), kletswijef (Bree), kletswiêf (Venlo), kletswīēf (Tienray), kletswèəf (Beverlo), klètsj-wīēf (Epen), klètsjwief (Doenrade), klètswief (Maastricht), klètswīēf (Gennep), klètswééjəf (Loksbergen), èè kletswi-jf (Bree), kletswijfje: èè kletswi-jfke (Bree), kwaad babbelwijf: kōͅt babəlwīf (Opglabbeek), kwaadklepper: kôtklepper (Zichen-Zussen-Bolder), kwaadspreekster: kad.spreeəkster (Ulbeek), kaodsjprèèkster (Merkelbeek), kaodspreester (Vechmaal), koedspreekster (Maastricht), kōͅtspriəkster (Alken), kwaodsjpraekster (Posterholt), kwoadsprēkster (Maasbracht), kwoatsprèèkster (Meerlo), kwaaimre: komeer (Leopoldsburg), kwaaimuil: kóimaul (Tongeren), kwaaitong: kaai taung (Gelinden), kaodtoeng (Nieuwerkerken), kaoitong (Kaulille), kaojtóng (As), kautaung (Ulbeek), kauətaung (Ulbeek), koei-tōŋ (Vroenhoven), koeitong (Maastricht), koej tong (Maastricht), koejtong (Maastricht), koew tong (Borgloon), koi tuŋ (Sint-Truiden), koijtong (Sint-Truiden), koitoŋ (Genk), koj tong (Hoeselt, ... ), kojtoeng (Sint-Truiden), kooetoëng (Wellen), kooi toong (Genk), kooi-tong (Jeuk), kooitong (Beverst, ... ), kooitoong (Genoelselderen, ... ), kooitŏng (Millen), koojtong (Zichen-Zussen-Bolder), kootaung (Hoepertingen), kooëtong (Voort), kouei tông (Houthalen), koujtong (Houthalen), kouətoeng (Zepperen), kow tong (Heugem), kōetuŋ (Herk-de-Stad), kōi̯toŋ (Zichen-Zussen-Bolder), kōͅjetoeng (Hasselt), kōͅjtoeng (Hasselt), kŏĕi-tong (Vroenhoven), koͅi̯tong (Diepenbeek), koͅi̯tou̯ŋ (Sint-Truiden), koͅi̯tøͅŋ (Mechelen-aan-de-Maas), kuitong (Peer), kuitoŋ (Lanaken), kuoͅjtoŋ (Zonhoven), kūətōŋ (Mettekoven), kwaa tong (Sint-Huibrechts-Lille), kwaaitong (Leopoldsburg, ... ), kwao tong (Hoepertingen), kwatong (Ophoven, ... ), kwatoong (Wellen), kóitóng (Tongeren), köjtong (Mechelen-aan-de-Maas), kø͂ͅtən (Borgloon), ⁄n koej tong (Caberg), als Fr. jaune  kautaung (Wilderen), de o niet omgespeld  koͅi̯toŋ (Opglabbeek), de tweede o niet omgespeld  koͅətoŋ (Hamont), oo van toong kort  kooitoong (Lauw), ooi is kort  kooi taung (Genk), kwaak: en kwaak (Venray), kwaak (Blitterswijck), kwade heks: kóój(h)aks (Niel-bij-St.-Truiden), kwade tong: koe-e tong (Zepperen), koiətong (Tessenderlo), kowe tong (Spalbeek), kōə toeng (Stevoort), kūe tōi̯ŋ (Lanaken), kwadetong (Heythuysen), kwoie tong (Kesseleik), kòwətòng (Loksbergen), kwats: kwètsj (Swalmen), kwatswijf: kwatschwif (Maaseik), kwebbel: kwèbbəl (Roermond), kwek: kwek (Weert), kwekmuil: kwekmo-e-l (Eksel), lameer: lameer (Borlo, ... ), làmeiər (Lommel), làmijr (Loksbergen), lange maal: lang moal (Duras), lange tong: lang tong (Koninksem, ... ), laŋ toŋ (s-Herenelderen), laŋə tuŋ (Oostham), láng tòng (Zonhoven), langtong: langtaong (Lauw), langtoeng (Sint-Truiden), langtong (Kerkom, ... ), laəngtoeng (Nieuwerkerken), lapats: snapster (Z.O.)  lapatsch (Heerlen), lapdoos: lapdoeës (Tungelroy), lelijke heks: lielike heks (Peer), lelijke tong: līləkə toͅng (Neerglabbeek), maal: ps. Algemene note: Het omspellen van het Eksels dialect is misschien niet helemaal correct (geen spellingslijst daarvoor ik heb het bij benadering omgespeld!  moͅəl (Eksel), muile-lawaai: moele lavoi (Gulpen), muilewijf: moelewief (Noorbeek, ... ), nut vrouwmens: ei nut vroumes (Neer), ondeugdig beest: ondjeudige bis (Rijkhoven), prattel: pratel (As, ... ), rammel: ramməl (Beverlo), rauwel: ‘V.’  rouwel (Banholt), roddel: roddel (Maasbree), roddelaarster: roddeleerstər (Kapel-in-t-Zand), roddelièrster (Thorn), roddelheks: rooddəlhèks (Heel), roddeltant: roddəltant (Kelpen, ... ), roddelwijf: roddelwief (Maasniel, ... ), ros: ros (Elen), rot kreng: rotkring (Melick), saaielaar: sajelair (Eisden), saaielwijf: ie als vier  sajelwièf (Eisden), schandaal: schandaal (Weert, ... ), schandmuil: sjandjmoel (Maasbracht), schind-tong: sjintong (Maastricht, ... ), sjīntŏng (Maastricht), semmel: semmel (Lommel), sèməl (Loksbergen), serpent: serpent (Kwaadmechelen), sladdermuil: sladdermoel (Rekem), slang: slang (Koersel), sledder: schlĕdder (Heer), sjleddər (Hulsberg), v.  šl‧ɛdər (Eys), slet: sled (Heerlerbaan/Kaumer), straatveeg: straotvéég (As), taats: taatsj (Geleen), taâtsj (Heel), tāātjs (Roermond), tang: tang (Kessenich, ... ), of taug? de informant twijfelt  tang (Tongeren), tatel: tatel (Nunhem), toet: toet (Beverlo, ... ), toèt (Venlo), tōēt (Arcen, ... ), tŏĕwt (Lommel), ⁄n tōēt (Venlo), toeter: ⁄nnen tōēter (Venlo), tooi: tŏĕij (Brunssum), troffel: troffel (Opoeteren), vieze muileprij: v.  v‧īs m‧ulə pr‧ii̯ (Eys), viswijf: vischwijf (Beringen), vuilbakkes: vuilbakkes (Paal), vuilsnuit: ui als Fr. soeur  vuilsnuit (Kwaadmechelen), vuiltong: vaultong (Sint-Huibrechts-Hern), veul toeng (Heppen), vijltoeng (Nieuwerkerken), voeltong (Montfort), voil tong (Lommel), voul tong (Peer), vuieltong (Leopoldsburg), vuiltoeng (Kwaadmechelen), vójl tòng (Zonhoven), vówltóng (As), vø̄l tō əwŋ (Wellen), slecht leesbaar  veoltong (Rijkhoven), ui als Eng. bird  vuiltŏĕng (Beverlo), waswijf: e wesjwīēf (Geleen), waschwief (Kessenich, ... ), waswief (Swalmen), wāswief (Horst), wāswīēf (Meerlo), weschwief (Geleen), wesjwief (Mheer, ... ), wĕsjwief (Heek), wäschwief (Lutterade), ook voor manspersoon  waswief (Gennep), wauwel: wauwel (Sint-Odiliënberg), wauwelaar: wawwelear (Hunsel), wauwelheks: wauwelhĕks (Beegden), wauweltant: wauweltant (Geleen), wauwelwijf: wauwelwief (Dieteren), woawelwīēf (Schinnen), xantippe: tsantiep (Vaals), zauwelheks: sawelheks (Bree), zauwelwijf: sawelwieef (Opoeteren), zijgschotel: zougsjeutel (Rijkhoven), zijgzeef: zougseef (Rijkhoven), zwegelvot: zwaegel-vot (Sevenum), ⁄n zwaegelvot (Sevenum), zwets: schwêtsch (Schimmert), zwets (Rosmeer, ... ), zweͅts (Zonhoven), zwäts (Hasselt), zwetserd: zjwetsjert (Obbicht), zwetsmuil: zwetsmoel (Weert), Opm. arm.  zjwetsmoel (Buggenum), zwetswijf: zjwetswief (Asenray/Maalbroek), zwetswijfje: zwetswiefke (Meijel, ... ) babbelaarster, klappei || een vrouw die graag kwaad spreekt [kwadetong, vuiletong, kommeer, blameer, klapei] [N 85 (1981)] || iemand die altijd kwaad spreekt van anderen [insteker] [N 85 (1981)] || klappei [SGV (1914)] || klappei, kwaadspreekster || kwaadspreekster || kwaadspreekster of kwaadspreker || kwaadspreekster, klappei || kwaadspreekster, kreng || kwaadspreekster, kreng (lett. fuik) || kwaadspreekster, vrouw die alles rondbazuint || lawaaierig vrouwmens, kwaadspreekster || vrouw die gaarne kwaadspreekt [ZND 29 (1938)] III-1-4
kwaadspreker aanstoker: aansteuker (Montfort), achterklepper: achterklepper (Lutterade), babbelaar: babbelèr (Eksel), blagueur (fr.): blageur (Maastricht), blats: blatsj (Stein, ... ), doorstroper: doarsjtreuper (Schinveld), doerschtreuper (Heerlen), dörchsjtreupər (Heerlen), een die de lui bekalt: eine dê de luj bekalt (Heek), gamin (fr.): gəming (Epen), geksteker: geksteker (Montfort), kalfakter (du.): Cf. VD (du.) en RhWb (IV), kol. 77, s.v. "Kalfakter"2.  kalfakter (Sittard), kazelaar: kazeléér (As), klappei: klappei (Urmond), klappej (Maastricht), klappèj (Nederweert), klàppèj (As), (vrouw).  klappej (Lutterade), klatspijp: klàtspi-jp (As), klatswijf: ⁄n klatsjwīēf (Geleen), kletser: kletser (Maastricht), klètser (Maastricht), klètsər (Reuver), (m.).  kletser (Venray), kletskont: klétskoont (Maastricht), kletskous: kletskouws (Meijel), kletsmajoor: kletsmajoor (Echt/Gebroek), kletspruik: kletspruuk (Horst), kletswijf: klètswief (Maastricht), klètswééjəf (Loksbergen), kwaad: bijv.nmw  kwŏaj (Well), kwaadkaller: kōtkalər (Martenslinde), kwaadklapper: kōͅətklapər (Beringen), kwaadklepper: kootklepper (Rosmeer), kwaadspreker: kaodschprêker (Mheer), kaodsjprèker (Merkelbeek), kaodspriéker (Hasselt), koadschpêker (Oirsbeek), koadsjpreeker (Guttecoven), koadspreeëkër (Lanklaar), koadsprēker (As), koadsprèker (Bree), koadsprêker (Bingelrade, ... ), koatschpräker (Heerlen), koatsjprêker (Munstergeleen), koatspreker (Puth), koatsprèker (Grevenbicht/Papenhoven), koatsprêker (Sittard), koedschprĕker (Eijsden), koedschprêker (Heer), koedsjprêker (Limmel), koedspreker (Borgharen, ... ), koetspreekər (Maastricht), koetsprèker (Amby), koewet spräëker (Gulpen), koeëdsjpreëker (Mheer), koidsjpreeker (Berg-en-Terblijt), kootsprêieker (Rosmeer), koudsprêker (Bilzen), kowətsprèjəkər (Zonhoven), koàdsjprêker (Valkenburg), kōͅtsprēkər (Tessenderlo), kōͅtspreͅkər (Sint-Huibrechts-Lille), kutsprēkər (Amby), kuətsprēͅkər (Rekem), kwaadspreker (Leopoldsburg), kwaatspräker (Maasbree), kwaod spraiker (Maasniel), kwaodsjpraeker (Posterholt), kwaodsjpraiker (Roermond), kwaodsjprêker (Asenray/Maalbroek), kwaodspraeker (Sevenum), kwaodspraiker (Echt/Gebroek), kwaodspreker (Genooi/Ohé, ... ), kwaodspräker (Montfort), kwaodsprèker (Broeksittard, ... ), kwaodspréker (Tungelroy), kwaotsjpréékər (Beesel), kwāōtspreker (Maaseik), kwoad sprèker (Belfeld), kwoad-sprē-ker (Blitterswijck), kwoadsjprèker (Susteren), kwoadsjprêker (Beegden, ... ), kwoadspreiker (Vlodrop), kwoadspreker (Griendtsveen, ... ), kwoadsprĕker (Heijen), kwoadsprèker (Arcen, ... ), kwoadsprêke (Blerick), kwoadsprêker (Afferden, ... ), kwoadsprêkər (Swalmen), kwoatsprèker (Meerlo), kwoatsprêker (Heel, ... ), kwâôdsprèker (Tienray), kâôdsjpreker (Meerssen), kø̄tsprēkər (Maastricht), met lengteteken op de tweede a  kwoadspräker (Leunen, ... ), Opm. Duitse sp.  koadsprêker (Schimmert), kwaadstoker: koadschtüker (Heerlen), koadsjteuker (Einighausen), koatschtuker (Heerlerbaan/Kaumer), koatštuuker (Brunssum), koeadsteuker (Epen), koedsteuker (Maastricht), kootstookər (Kermt), kwoadsteuker (Dieteren), kwaadtong: kūwətoͅŋ (Hoepertingen), kwaaitong: koajtoeng (Lanklaar), koajtōōeng (Elen), koeitong (Simpelveld), koejtóng (Maastricht), koitong (s-Herenelderen), koj tong (Hoeselt), kojtoung (Kortessem), koowjtong (Jeuk), kooëtong (Wellen), kowəjtoŋ (Zonhoven), kōətoͅŋ (Voort), kōͅjtoͅŋ (Aalst-bij-St.-Truiden), kwaojtông (Herten (bij Roermond)), kòòëjtòng (Zonhoven), kójtoeng (Sint-Truiden), ⁄n koej tong (Caberg), kwaak: (vr.).  en kwaak (Venray), kwade heks: kóój(h)aks (Niel-bij-St.-Truiden), kwade muilejan: koa moelejaan (Eys), kwatser: kwoatscher (Vaals), lage, een -: leëge (Waubach), lapats: lapatsj (Heerlen), lasteraar: lasteraer (Thorn), lasterāār (Born), lastereer (Maastricht), lasterär (Buchten), lesterêr (Simpelveld), mchant zijn: mesjant zien (Maastricht), mchante, een -: ene mesjante (Maastricht), muilemaker: (man).  moelemaaker (Lutterade), oorafsnijder: urafschniejer (Schaesberg), prij: priej (Brunssum), raddel: ràdəl (Loksbergen), rammel: rammel (Beverlo), roddel: roddel (Maasbree), rôddel (Schimmert), roddelaar: roddelaer (Oirsbeek), roddelair (Schimmert), roddeleer (Doenrade, ... ), roddeleir (Ittervoort), roddelièr (Thorn), roddelleer (Kesseleik), roddəlaer (Urmond), roddəleer (Kapel-in-t-Zand), roddəleër (Wijnandsrade), roddəléér (Hulsberg), ròddəleer (Heerlen), roddeltante: roddəltant (Kelpen), roddelvos: rooddəlvòs (Heel), schandaler: schandaler (Weert), sjandaalder (Ell), schander: ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  schantjer (Stevensweert), schandlap: sjanjdjlap (Schinveld), schandmuil: sjantjmoel (Horn), schind-tong: sjintóng (Sittard), snaat: snaat (Jeuk), stechelaar: stichelaer (Geleen), stèchelair (Schimmert), stoker: schteuker (Amby), sjteuker (Geulle), steukər (Maastricht), stökər (Roermond), valse tong: valsje-tong (Schinveld), valserik: valserik (Venlo), vieze muilejan: m.  v‧īzə m‧uləjā.n (Eys), vuile kwek: vûîl kwèk (Beverlo), vuile tong: vûîl tùng (Beverlo), ps. weet niet precies of invuller dit als één antwoord bedoelt!  vōēlə tóng (Venlo), vuiltong: voultŏŏng (Kermt), vuurspuit: vûûrspéújt (Niel-bij-St.-Truiden), wazelaar: wazelieër (Nunhem), zouwaas: zouwoas (Kerkrade), zwartmaker: zwartmaakər (Meijel), zwartmaker (Buggenum), zwartprater: zwartpraoter (Oirlo), zwartpröter (Oirlo), zwegelvot: ⁄n zwaegelvot (Sevenum), zwetser: zwēͅtschər (Amby), zwetsmannetje: zwetsmenneke (Meijel), zwetswijfje: zwetswiefke (Meijel) iemand die altijd kwaad spreekt van anderen [insteker] [N 85 (1981)] || klappei || kwaadspreekster of kwaadspreker || kwaadspreker [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || kwaadspreker, kwaadspreekster || kwaadtong, kwaadspreker, kwaadspreekster || pesoon die roddelpraatjes en laster vertelt over anderen III-1-4
kwaal erg kwaad: erg kwad (Kinrooi), ergens plichtig aan zijn: Gevoelig voor een bep. ziekte zijn.  dae`s doe plichtig aon (Bilzen), kwaal: koal (Hoepertingen), koewel (Wellen), kwaal (Achel, ... ), kwael (Stein), kwaol (Afferden, ... ), kwaol ôngerlinje (Herten (bij Roermond)), kwaowl (Jeuk), kwaoël (Kaulille), kwaòl (Sevenum), kwaôl (Kessel, ... ), kwāōl (Mheer, ... ), kwo.l (Meeuwen), kwo:l (Berg-aan-de-Maas, ... ), kwoal (Achel, ... ), kwool (Beverlo), kwoul (Kerkhoven), kwoâl (Heel, ... ), kwōal (Heijen, ... ), kwōāl (Roosteren, ... ), kwōāÒl (Velden), kwōl (Blerick, ... ), kwōͅL (Ingber), kwŏal (Schinveld), kwŏaəl (Heerlen), kwŏŭl (Leveroy), kwoͅal (Eys), kwá:l (Kerkrade, ... ), kwâôl (Maastricht, ... ), kwäël (Bocholt), kwò:l (Arcen, ... ), kwò:əl (Meijel, ... ), kwòal (Hushoven, ... ), kwòeël (Borgloon, ... ), kwòl (Merselo, ... ), kwòòl (Gulpen), kwòəl (Heerlen), kwó:al (Chèvremont), kwóal (Ubachsberg), kwô:l (Grubbenvorst), kwôl (Jabeek), kwôol (Hoeselt, ... ), kwôâl (Eys, ... ), klets = verkouden.  kwaol (Tungelroy), kwade kwaal: kòj kwooël (Eksel), lijden: Leide (Vaals), leide (Vijlen), làídə (Kerkrade), ongeneeslijke kwaal: ongeneesleke kwooël (Eksel), ongezond: ôongezôônjt (Swalmen), pijn: ping (Vaals), plaag: plòəch (Bocholtz), pluier: WNT: pluieren: kwijnen, aan een slepende ziekte sukkelen, ziekelijk zijn.  ploewer (Tungelroy), slepende kwaal: slepende kwaal (Lommel), slepende ziekte: sleepende ziekde (Eksel), slöpende zikte (Hoeselt) kwaal [DC 02 (1932)] || kwaal, ziekte, euvel || Kwaal: langdurige of telkens terugkerende ziekte (kwaal, klets, muik). [N 107 (2001)], [N 84 (1981)] III-1-2
kwabaal en puitaal aal: aol (Venlo), WLD  aol (Klimmen), aalkuit: al’kūt (ook: ōͅls’kūt) (Meeswijk), haolkoet (Sittard), aalkwab: WBD/WLD  aalkwab (Stein), WLD  aolkwab (Venlo), aalpuit: aolpoet (Nederweert), aolpōēt (Nederweert), oalpoet (Weert), klein soort paling  aolpoêt (Altweert, ... ), aalskuit: aolskōēt (Swalmen), ōͅls’kūt (Meeswijk), ?  holskoet (Thorn), WLD komt hier niet meer voor  oalskōēt (Stevensweert), aalskwab: ook: kwakaol  aolskwab (Blitterswijck, ... ), aalskwak: alskwak (Maasbree), oalskwak (Helden/Everlo), hypercorr. h  halskwak (Sevenum), hansaal: [ ? hanskaet - of hansaal? moeilijk leesbaar]  hanskael (Echt/Gebroek), hanskuit: hansjkoet (Echt/Gebroek), hanskoet (Beegden, ... ), hollandse kuits: WBD/WLD De kwabaal noemt men in ~Grevenbicht: -  Hollussə kōēts (Grevenbicht/Papenhoven), kwab: kwab (Vaals), Endepols  kwab (Heer, ... ), WLD  kwap (Brunssum), kwabaal: kwab-oal (Blitterswijck), kwabaal (Amby, ... ), kwabao:l (Roermond), kwabaol (Blerick, ... ), kwabāōl (Blitterswijck, ... ), kwabboal (Gennep), kwaboal (Afferden, ... ), kwabuul (Urmond), kwabôal (Heijen), ideosyncr.  kwab ől (Velden), WLD  kwabaol (Venray), kwakaal: kwakaol (Venlo), kwakoal (Beesel, ... ), oude spelling ? / komt in zoetwater voor in beken en soms in plassen / is te erkennen aan gaten in de flank  kwakaol (Meijel), kwakbol: kwakbol (Borgharen), lomp: lomp (Zonhoven), IPA  loͅmp (Kwaadmechelen), loup (fr.): loe (Maasbracht), meun: meun (Blitterswijck, ... ), paling: uitdr. "loemp is ooch v?s", maar als soortnaam niet courant  poëling (Bilzen), puit: WLD  poet (Venlo), puitaal: poetaol (Montfort), poetoal (Herten (bij Roermond)), ideosyncr.  poetaol (Vlodrop), WLD  puiteel (Born) Hoe noemt u de puitaal: een levendbarende beenvis. Komt voor in zout water. De rug is bruinachtig en de onderzijde roodachtig. Op de rug en op de flank ligt een rij zwarte vlekken. Hij wordt tot 60cm lang (aalskwab, magaal, lomp, aalkwab, kwab, puit) [N 83 (1981)] || kwabaal || puitaal || puitaal (kwabaal) [SGV (1914)] || puitaal, modderaal || soort vis, als kwabaal III-4-2
kwade droes droes: drus (Baarlo, ... ), kwade droes: kwǭi̯ǝ drus (Blerick, ... ), kwǭǝn drus (Panningen), kōjǝn drus (Meijel), kǭ drus (Schimmert), kwade streng: kwade streng (Lanaken), rots: rǫts (Ottersum  [(kwade droes= snotziekte - duits ''Rotz'')]  ) Kwade droes of malleus is een slepende ziekte die nog weinig voorkomt. Op het neusslijmvlies ontstaan knobbeltjes en wonden met opstaande randen die stervormige littekens achterlaten. De keelgangsspieren zijn gezwollen, met harde knobbelige, vastzittende verdikkingen. De dieren hebben koorts en vermageren. Meestal wordt tussen goedaardige en kwade droes geen onderscheid meer gemaakt; op vele plaatsen is kwade droes onbekend. [A 48A, 28a; N 8, 90a; N 52, 15a; monogr.] I-9
kwade vrouw canaille (fr.): kernalje (Venlo) kwaadaardige vrouw III-1-4
kwajongen kastaar: kastaar (Kaulille, ... ) een rakker (kwajongen) of het woord dat uw dialect hievoor bezigt. [ZND 41 (1943)] III-1-4
kwajongen (kaartspel) kwajong spelen: Sub coïon, (2).  coïon [kujo͂ͅ} spelen (Niel-bij-St.-Truiden), kwajongen: kaoejonge (Waubach), kaojonge (Doenrade, ... ), kaojongen (Heerlerbaan/Kaumer), ko-jon-gê (Widooie), koajonge (Bocholtz, ... ), koejoenge (Kuringen), koejonge (Epen, ... ), koejonge (soort kaartspel) (Rijkel), koejounge (Gronsveld), kojonge (Heerlen, ... ), kojongen (Eigenbilzen), koojonge (Brunssum), kōͅjoŋə (Amstenrade), kōͅəjoŋə (Nieuwenhagen), koͅjoͅŋə (Loksbergen), kuəjoͅŋə (Eys), kwaajonge (Susteren), kwajongen (Zonhoven), #NAME?  kaojonge (Hulsberg), In: Veldeke, jg. 38 (1963), nr. 209, p. 53 - voetnoot 6.  koewejonge (Margraten), kaujonge=kaartspel troeven  kaujonge (Sittard) Bekend kaartspel. || Een kaartspel. || Kaartspel waarin twee partijen tegen elkaar spelen om het eerst de boom te winnen, en waarbij de spelende partij ingeval van verlies een coïon of kloot krijgt. || Kwajongen (kaartspel). || Lievelingsspel 5. [SND (2006)] || Namen [en beschrijving] van diverse kaartspelen zoals: [bonken, eenentwintigen, hoogjassen, kajoeteren, klaverjassen, kwetten, kruisjassen, liegen, pandoeren, petoeten, schuppemiejen, smousjassen, tikken, toepen, wijveren, zwartebetten, zwartepieten, zwik [N 88 (1982)] || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] III-3-2
kwajongensstreek <uitdr.> ondeugd veil hebben: Opm. v.d. invuller: dit is een uitdrukking!  o.nd‧yəx˃ v‧ēl hā.n (Eys), bagatel (<fr.): Van Dale: bagatel (&lt;Fr.), zaak van geen betekenis, kleinigheid.  bagatel (Stein), baggetel (Eksel), bagətèl (Diepenbeek), bàgətèl (Susteren), bak: Van Dale: II. bak, 4. (gemeenz.) grap, mop, poets.  bak (Blerick, ... ), bake (Meijel), bàk (Venlo), blauw (bn.): flaw (Klimmen), farce (fr.): Van Dale: farce (Fr.), 2. (oneig.), dolle, dwaze grap.  farce (Jeuk), fars (Ophoven), flauw mopje: flāūw mupke (Nieuwstadt), flauwe grap: flauw grap (Schimmert), flauwekul: flawwe köl (Klimmen), flawwə köl (Maastricht), grap: ps. omgespeld volgens RND!  grap (Meeuwen), grapje: grepke (Posterholt, ... ), grèpkə (Maastricht, ... ), grêpke (Schimmert), huif: houf (Wolder/Oud-Vroenhoven), vgl. Maastricht Wb. (pag. 149): huif, houf, c) grap, mop.  hof (Maastricht), houf (Maastricht), kapoenenstreek: kapoenestreken (Leopoldsburg), kattenkwaad: kattekwoad (Venray), kinderwits: kingerwiets (Eys), mop: mop (Loksbergen, ... ), môp (Melick), mopje: mupku (Brunssum), mouw: mòw (Heerlen), niet wetend: neet wetend (Maastricht), onnozel (bn.): onneuzel (Venlo), plagen (ww.): plaoge (Maastricht), pretje: prèètje (Merkelbeek), smoesje: smoesje (Blerick), spa (du.): Algemene opmerking: heb deze vragenlijst letterlijk overgenomen, dus zoals invuller het genoteerd heeft!  spàs (Nieuwenhagen), ps. boven de "a"staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken (omgespeld volgens Frings is het inderdaad een a).  spas (Gulpen), streek: sjtreek (Kapel-in-t-Zand), sjtrèèk (Swalmen), strīēk (As), wits: Van Dale: witz (Du.), grap, mop, geestigheid.  wiets (Kerkrade, ... ), wĭĕts (Epen, ... ) min of meer onschuldige kindergrap [bate(n), bake(n)] [N 90 (1982)] III-3-1
kwaken gaggelen: gagǝlǝ (Jeuk), garren: WBD/WLD  gàrrə (Heerlen), gekwaak (zelfst. nmw.): gǝkwāk (Sint Huibrechts Lille), gǝkwǭk (Jesseren), geschreeuw (zelfst. nmw.): geschreeuw (zelfst. nmw.) (Neeroeteren), goggelen: gogǝlǝ (Tongeren), grozen: grōzǝ (Alken), kaatsen: ideosyncr. tuinfluiter  kaatsj (Sittard), kaken: kaakde (wwvorm) (Reuver), kake (Maasbree), keken: kei̯ǝkǝn (Diepenbeek), kē.kǝ (Millen), kēkǝ (Alken), kē̜kǝ (Zutendaal), kē̜kǝn (Grote-Spouwen), kęi̯kǝ (Zichen-Zussen-Bolder), korren: kǫrǝn (Millen), kwakelen: kwākǝlǝn (Reppel), kwaken: kwa.kǝn (Dilsen), kwaake (Bilzen, ... ), kwaakə (Epen), kwai̯kǝ (Elsloo), kwake (Amby, ... ), kwaken (Achel, ... ), kwakə (Maastricht, ... ), kwāāke (Houthalen, ... ), kwāā’kə (Sittard), kwākə (Meeuwen), kwàke (Lutterade), kwáke (Maasbree, ... ), kwááke (Pey), kwáákə (Loksbergen, ... ), kwâke (Hoeselt, ... ), kwāi̯kǝ (Alsemberg), kwākǝ (Alken, ... ), kwākǝn (Diepenbeek, ... ), kwǭkǝn (Neerharen), Bree Wb.  kwake (Bree), cassette  kwaken (Meijel, ... ), cassettebandje  kwakkers (Meijel), cassettebandje = kikkers  kwakkers (Meijel), eigen spellingsysteem  kwaake (Schinnen), kwake (Ell, ... ), kwaken (Meerlo), kwakkert (Merkelbeek), Endepols  kwake (Heer, ... ), Gronsveld Wb  kwake (Gronsveld), ideosyncr.  kwaake (Neer), kwake (Kerkrade, ... ), kwaken (Doenrade, ... ), IPA  kwaʔə (Kwaadmechelen), oude spelling  kwaken (Meijel), Veldeke  kwake (Echt/Gebroek, ... ), Veldeke 1979 nr. 1  kwake (Venray), Veldeke (aangepast)  kwake (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones  kwake (Gulpen), WBD  kwaokə (Meijel), WBD/WLD  kwaake (Caberg), kwaakkə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), kwaakə (Kapel-in-t-Zand, ... ), kwake (As, ... ), kwaken (Ophoven, ... ), kwakə (Beesel), kwāāe (Maastricht), kwāākə (Maastricht, ... ), kwààkə (Heerlen, ... ), kwáàkə (Simpelveld), kwáákə (Amstenrade, ... ), WLD  kwaake (Swalmen, ... ), kwaaku (Itteren), kwaakə (Guttecoven, ... ), kwake (Beesel, ... ), kwaken (Born, ... ), kwāāke (Schimmert), kwāākə (Oirsbeek), kwááke (Kunrade), kwáákö (Stevensweert), kwáákə (Doenrade, ... ), kw‧ākə (Eys, ... ), kəwāākə (Maastricht), ± WLD  kwakə (Wijnandsrade), kwakkelen: kwakǝlǝ (Neerpelt), kwakken: kwakǝ (Achel, ... ), kweken: (de eend) kwęǝkt (Voort), kwaeke (Stokkem, ... ), kweeke (Tungelroy), kweken (Meeuwen), kwekte (wwvorm) (Castenray), kwèkde (wwvorm) (Schimmert), kwèke (Geulle), kwē.kǝ (Moelingen), kwēkǝ (Ulbeek), kwēkǝn (Jeuk), kwē̜kǝ (Rutten, ... ), kwē̜kǝn (Hamont, ... ), kwęi̯kǝ (Jeuk), kwɛ̄kǝn (Kaulille, ... ), ideosyncr.  kwaike (Melick), WLD  kweekūn (Brunssum), kwekke (Weert), kwéékə (Sweikhuizen), roepen: roepen (Genk, ... ), rupǝ (Sint-Truiden), rø̄pǝ (Beek), rōpǝ (Geistingen), rǫǝpǝ (Rummen), schreeuwen: (de eend) sxrift (Meeuwen), sxrivǝ (Zonhoven), sxrięvǝ (Opoeteren), sxrȳvǝn (Hechtel), sxrīvǝn (Peer), šriǝvǝ (Opitter), slang (sic): slang (Maastricht), WBD/WLD  slang (Urmond), snateren: snai̯tǝrǝn (Hechtel), snateren (Houthalen), snau̯tǝrǝn (Zonhoven), snotrǝn (Maaseik), snātǝrǝ (Lanklaar, ... ), snōǝtǝrǝn (Hamont), snǭtǝrǝn (Hamont), snɛ̄tǝrǝ (Lanaken), tateren: tẽ̜tǝrǝ (Houthalen), wielen: wilǝn (Eigenbilzen), zingen: zingen (Montfort), WLD  zinge (Sevenum, ... ) Het geluid dat de koninginnen maken net vóór ze uit de cel komen. Waarschijnlijk luistert de jonge, nog niet uitgelopen moer, of zij antwoord van een mogelijke mededingster krijgt op dit gekwaak. Als dit niet het geval is, kan ze de moercel verlaten. [N 63, 32a; N 63, 33a; Ge 37, 43] || Hoe noemt u een kwakend geluid maken, gezegd van kikkers (kwaken) [N 83 (1981)], [N 83 (1981)] || kwaken || kwaken v kikkers || Roepen, gezegd van de eenden. [L 37, 8b] I-12, II-6, III-4-2