18951 |
schurk, smeerlap |
balie:
bali (Q203p Gulpen),
bandiet:
bandiet (Q099p Meerssen),
bandīēt (L333p Asenray/Maalbroek),
batjak:
bátjàk (Q113p Heerlen),
batjakker:
batjakker (Q203p Gulpen, ...
Q095p Maastricht),
batraaf:
batteraaf (Q203p Gulpen),
batteraof (Q193p Gronsveld, ...
Q095p Maastricht),
battraaf (Q032p Schinnen, ...
Q117a Waubach),
bátrààf (Q113p Heerlen),
cf. Weijnen p. 10 s.v. "batraof"= straatvlegel ; tweede deel v.h. woord is onverklaard; eerste deel van limb. batte (fr. battre?)
batraaf (Q020p Sittard),
beest:
bies (Q095a Caberg),
bieëst (L245b Tienray, ...
L210p Venray),
bīst (L364p Meeuwen),
bîes (Q113p Heerlen),
beest van een vent:
⁄n bies vaan ⁄ne vent (Q095p Maastricht),
boef:
boef (Q095p Maastricht),
deugeniet:
deugeneet (L428p Born, ...
L381p Echt/Gebroek,
L320a Ell,
L325p Horn,
Q098p Schimmert),
deugeniet (L210p Venray),
dēūgəneet (Q095p Maastricht),
dĕŭgeneet (Q095a Caberg),
däögeneet (Q203p Gulpen),
däögəneet (Q095p Maastricht),
dègeniet (Q086p Eigenbilzen),
dögeniet (Q077p Hoeselt),
dûûgəneet (Q113p Heerlen),
eine deugeneet (L294p Neer),
deugeniks:
daugəniks (L271p Venlo),
dougenieks (L299p Reuver),
deugniet:
deugneet (L300p Beesel, ...
L382p Montfort,
L322a Nunhem,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
L374p Thorn),
deugnēēt (Q117p Nieuwenhagen),
deugniet (L321a Ittervoort, ...
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L216p Oirlo,
L245b Tienray,
Q171p Vlijtingen),
dēūgneet (L246p Horst),
doerak:
dōēràk (Q038p Amstenrade),
een die nergens voor deugt:
einə dee nörrəgəs veur doug (Q095p Maastricht),
gamin (fr.):
(van een jongen gezegd).
gemin (Q095p Maastricht),
guit:
guut (L323p Buggenum),
kruier:
kruier (Q027p Doenrade),
kwal:
kwal (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
lage, een -:
laege (L330p Herten (bij Roermond)),
lopetige:
loepetige (L330p Herten (bij Roermond)),
lorejas:
Ki-k ût möt dèè lorejas, want iêrste het wöts, hèèt ¯r dich al in deekskes gedoan
lorejas (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
niksnutsiger:
niksnötziger (Q101p Valkenburg),
nutterd:
nuttert (L300p Beesel),
nutterik:
nötterik (L318b Tungelroy, ...
L289p Weert),
nötərik (L320b Kelpen),
ondeugd:
onduug (Q202p Eys),
ondèèg (Q086p Eigenbilzen),
ondeugende, een -:
uu v. muur
onduugende (Q035p Brunssum),
ongebhende, een - (<du.):
m. ww bähen: betten, met warme compressen, omslagen behandelen. (VD D-N 190) Akens wb 58: bïene: bähen, baden
o.ngəb‧iəndə (Q202p Eys),
ploert:
ploert (Q095p Maastricht),
ploertjas:
ploertjas (Q095a Caberg),
prul:
prul (L265p Meijel),
rakker:
rakker (L382p Montfort, ...
L294p Neer),
ràkkər (L271p Venlo),
rauber (du.):
ruiber (Q202p Eys),
rekel:
räekel (Q032p Schinnen),
rotzak:
rotsak (Q095p Maastricht),
rotzak (L164p Gennep, ...
L322p Haelen,
Q095p Maastricht,
L383p Melick,
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L289p Weert),
rotzàk (L266p Sevenum),
ròtzak (L417p As, ...
L266p Sevenum),
ròtzàk (L329p Roermond),
saras:
sááràs (Q113p Heerlen),
schalenveger:
sjaalevaeger (L423p Stokkem),
schavuit:
chevoet (L295p Baarlo),
schaavuut (L378p Stevensweert),
schavoet (L297p Belfeld, ...
L331p Swalmen),
schavōēt (L249p Grubbenvorst, ...
L266p Sevenum,
L268p Velden),
schavuit (Q102p Amby, ...
L377p Maasbracht,
Q196p Mheer,
L382p Montfort),
schavut (L165p Heijen),
schavuut (L269p Blerick, ...
L434a Broeksittard,
Q198p Eijsden,
Q113p Heerlen,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L288p Nederweert,
Q118p Schaesberg,
L385p Sint-Odiliënberg,
L213p Well),
schavūūt (L267p Maasbree),
schavŭŭt (L164p Gennep, ...
L217p Meerlo,
L217p Meerlo,
L215a Wellerlooi),
schavüt (L191p Afferden, ...
L215p Blitterswijck,
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L216p Oirlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
schevoet (L250p Arcen),
schevōēt (L300p Beesel, ...
L248p Lottum),
schevōēut (L245p Meterik),
schevuut (L320p Hunsel),
schevŭŭt (L210p Venray),
schàvèùjt (K278p Lommel),
sjavōēt (L296p Steyl),
sjavuit (L381p Echt/Gebroek, ...
L430p Einighausen,
L328p Heel,
Q104a Limmel,
L387p Posterholt),
sjavuut (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
Q096a Borgharen,
L426p Buchten,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
Q110p Heek,
L330p Herten (bij Roermond),
Q111p Klimmen,
Q095p Maastricht,
Q022p Munstergeleen,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren,
Q014p Urmond),
sjevoet (L291p Helden/Everlo, ...
L299p Reuver),
sjevōēt (L290p Panningen),
sjevuut (L298p Kessel, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
sjūfel (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
(oe; langer aanhouden).
schavōēt (L271p Venlo),
ingevoerd
šjevuut (Q035p Brunssum),
Opm. Duitse sch.
schavuut (L382p Montfort),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
schavuut (Q105p Heer),
‘O.’
shavuut (Q196a Banholt),
schavunder:
sjavuunder (Q030p Schinveld),
schelm:
sjellem (Q193p Gronsveld, ...
Q095p Maastricht),
schind-aas:
sjinaos (Q095p Maastricht),
sjinoas (Q016p Lutterade),
o.
š‧eͅn‧oͅas (Q202p Eys),
schobbejak:
schobbejak (L364p Meeuwen),
schoebjak (L267p Maasbree),
schŏĕbdzjàk (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
sjobiak (Q116p Simpelveld),
sjoebejàk (L331p Swalmen),
sjoebiak (Q112p Voerendaal),
sjoebiejàk (L329p Roermond),
sjoebəjàk (Q117p Nieuwenhagen),
sjoobəjāk (Q095p Maastricht),
sjóbbejak (Q095p Maastricht),
sjóbbejàk (L417p As),
schobber:
schobber (L320c Haler),
schoebər (L271p Venlo),
schobberd:
schobbert (L288a Ospel),
sjóbberd (L417p As),
schoft:
schoeft (L246a Swolgen),
schoft (L431p Dieteren),
schŏŏft (L246p Horst),
sjoef (L430p Einighausen, ...
L387p Posterholt,
Q117b Rimburg),
sjoeft (Q116p Simpelveld),
sjof (Q032p Schinnen),
sjŏĕf (Q204a Mechelen),
sjŏf (Q032a Puth),
meer landloper
schoft (L215p Blitterswijck),
schooierd:
schoijert (Q098p Schimmert),
schuifel:
sjuufel (L423p Stokkem),
schuiverd:
sjèuivert (L423p Stokkem),
smeerkanis:
sjmîêrkàànəs (Q113p Heerlen),
smeerkanis (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
smeerlap:
schmeerlap (Q102p Amby, ...
Q207p Epen),
schmierlap (Q203p Gulpen),
schmêêrlap (Q098p Schimmert),
sjmaerlap (L322p Haelen, ...
L322a Nunhem),
sjmeerlap (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen,
Q109p Hulsberg,
L329a Kapel-in-t-Zand,
L332p Maasniel,
L433p Nieuwstadt,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
L331p Swalmen,
Q101p Valkenburg,
L386p Vlodrop),
sjmierlap (Q027p Doenrade, ...
Q118p Schaesberg,
Q201p Wijlre,
Q108p Wijnandsrade),
sjmieslap (Q034p Merkelbeek),
sjmieërlap (Q203p Gulpen),
sjmieərláp (L328p Heel),
sjmīērlàp (Q117p Nieuwenhagen),
sjmĭĕrlap (Q033p Oirsbeek),
sjmèèrlap (Q018p Geulle, ...
Q196p Mheer),
sjméérlap (L300p Beesel, ...
L299p Reuver,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren),
sjméérlàp (L432p Susteren),
sjmêrlap (Q193p Gronsveld),
sjmîêrlap (Q207p Epen, ...
Q113p Heerlen),
smaerlap (Q039p Hoensbroek, ...
Q014p Urmond,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
smeerlap (Q095a Caberg, ...
L292p Heythuysen,
P219p Jeuk,
K317p Leopoldsburg,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L364p Meeuwen,
L382p Montfort,
L382p Montfort,
L371p Ophoven,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
smerlag (L216p Oirlo),
smerlap (L245b Tienray),
smerrelap (L353p Eksel),
smieerlap (L289p Weert),
smier lap (Q222p Vaals),
smièrlap (L374p Thorn),
smiêrlap (L360p Bree),
smīērlàp (L417p As),
smīrlap (L364p Meeuwen),
smĭĕrlàp (P047p Loksbergen),
smâirlap (Q098p Schimmert),
smèrlap (L298a Kesseleik, ...
L265p Meijel),
smèèrlap (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
sméérlàp (L271p Venlo),
smêêrlap (Q015p Stein),
⁄ne sjmieërlap (Q111p Klimmen),
(ê).
sjmaerlap (L294p Neer),
m.
šmi.ərla.p (Q202p Eys),
Note v.d. invuller: veugnaas: lastig, nieuwsgierig, niet onsympathiek.
sjmeerlap (L330p Herten (bij Roermond)),
snaak:
sjnaak (Q208p Vijlen),
snaak (L323p Buggenum),
spitsboef:
sjpitsboof (Q117a Waubach),
spitzbube (du.):
sjpitsboeb (Q020p Sittard),
strekel:
strikkəl (L265p Meijel),
vagebond:
vàgəbond (P047p Loksbergen),
(goedig).
voagebont (Q086p Eigenbilzen),
varken:
e verreke (Q095a Caberg),
vèrəkə (P047p Loksbergen),
vlegel:
vlaegel (L246p Horst, ...
L322a Nunhem,
L299p Reuver),
vleëjel (Q121p Kerkrade),
vlieegel (L289p Weert),
vlè-gel (L215p Blitterswijck),
vlêgel (Q101p Valkenburg),
voyou (fr.):
cf. VD fr. s.v. "voyou, voyoute"02. schooier, deugniet, gannef, schoft
vajŏĕ (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
vuilak:
vuilàk (Q117p Nieuwenhagen),
vuilerik:
vaalərik (L329a Kapel-in-t-Zand),
vuilik:
kleine jongen
vüllik (L191p Afferden)
|
dief, schelm || een persoon die allerlei streken uithaalt met kwade bedoelingen [prul, smeerlap, rakker, deugniet, beest, schobberd, schavuit] [N 85 (1981)] || leegloper, deugniet, schelm || lorejas || rakker, schelm || schavuit [SGV (1914)] || schavuit, schelm, boef || schelm, boosdoener, schurk
III-1-4
|
31584 |
schutkap |
askop:
askǫp (L434p Limbricht),
chapeau:
šapō (L331b Boukoul, ...
L381p Echt,
Q119p Eygelshoven,
Q193p Gronsveld,
Q019b Groot Genhout,
L320c Haler
[( ijzeren moer die op het eind van de as wordt geschroefd en met een luns wordt vastgezet)]
,
L383p Melick,
L382p Montfort,
L294p Neer,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L268p Velden
[(ijzeren moer die op het eind van de as wordt geschroefd en met een luns wordt vastgezet)]
,
L289p Weert),
šapǫw (P227p Vorsen),
dop:
dǫp (Q111p Klimmen, ...
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum),
drapeau:
trāpō (L322p Haelen),
hoed:
hōt (L322a Nunhem),
hūt (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
hoedje:
hø̄tjǝ (Q022p Munstergeleen),
leundop:
lø̜ndǫp (Q204a Mechelen),
luns:
lø̜ns (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
raderdop:
rājǝrdǫp (L382p Montfort),
smeerdop:
šmiǝrdǫp (Q111p Klimmen)
|
Metalen kap die het uiteinde van de modernere, gietijzeren fabrieksas beschermt tegen stof en vuil. De schutkap wordt meestal in het voorste deel van de naafbus vastgeschroefd en draait dan mee met het wiel. Van der Kloes en Van Helden (pag. 21) noemen dit type naafbus Collings patentbus. De schutkap kan met behulp van een speciale sleutel worden verwijderd. Zie ook het lemma ɛwielsleutel, chapeausleutelɛ. Er bestaan ook uitvoeringen van de naafbus waarbij een dopvormige moer op de van schroefdraad voorziene as wordt vastgedraaid en met behulp van een luns wordt geborgd. Bij Van der Kloes en Van Helden (pag. 21) wordt dit type naafbus halfpatentbus genoemd. De opgaven van de respondenten uit L 268 en L 320c (chapeau) zijn benamingen voor deze moer. In Meerlo-Wanssum e.o. (L 214, 214a, 215, 217, 245b, 246a) heeft het woord luns (vgl. het vorige lemma) een betekenisverschuiving ondergaan: men gebruikt het daar specifiek voor de "dop van de as van het karwiel" (v.d. Voort, pag. 188).' [N G, 50d; N 17, 64; monogr.]
II-11
|
22427 |
schutsboom |
boom:
baum (L271p Venlo),
boom (Q034p Merkelbeek),
boum (L318b Tungelroy),
boͅəm (L216p Oirlo),
de bàom (Q188p Kanne),
gaai:
gaai (Q039p Hoensbroek),
reek:
der reek (met de bölkes) (Q200p s-Gravenvoeren),
raek (L330p Herten (bij Roermond), ...
L289p Weert),
reek (Q098p Schimmert),
rē:k (L424p Meeswijk),
rēək (Q117p Nieuwenhagen),
schietboom:
ne sjietboom (Q083p Bilzen),
scheetbaum (L267p Maasbree, ...
L267p Maasbree,
L271p Venlo),
scheetboeëm (L316p Kaulille),
scheetboum (L271p Venlo, ...
L289p Weert),
schietboewem (L282p Achel),
schietboom (P188p Hoepertingen),
schuitboom (L382p Montfort),
sjeetbaom (L332p Maasniel),
sjeetbaum (L320a Ell, ...
L298a Kesseleik,
L387p Posterholt,
L318b Tungelroy),
sjeetboam (L294p Neer, ...
L374p Thorn),
sjeetboom (Q118p Schaesberg),
sjeetboum (L417p As, ...
L417p As,
L328p Heel,
L330p Herten (bij Roermond),
Q111p Klimmen,
L329p Roermond,
L331p Swalmen,
L374p Thorn),
sjietboam (Q071p Diepenbeek),
sjietboom (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q086p Eigenbilzen),
sjītbom (L265p Meijel),
B.v. Ene schietboom moet zo opgesteld zijn dat de kogels ergens in het veld vallen.
šēdboͅ.um (L424p Meeswijk),
Het is de hoge paal waarop de "raek"(raamwerk met de, af te schieten bolletjes) staat.
sjeetboum (L330p Herten (bij Roermond)),
Sub voehgelsjiettes: Wedstrijd, waarbij de leden van de schutterij (sjètterij) om beurten trachten de houten vogel boven de schietboom (sjietboom) af te schieten.
sjietboom (Q003p Genk),
Sub vogel.
schietboeëm (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
schietpaal:
sjeetpaol (Q109p Hulsberg, ...
Q098p Schimmert),
sjeetpoâl (L318b Tungelroy),
schietroede:
sjeetroo (L300p Beesel),
De sjeetrooj neerlaote òm de vogel drop te zètte.
sjeetrooj (L381p Echt/Gebroek),
schietstang:
sjeetsjtamg (Q201p Wijlre),
sjeetsjtang (Q027p Doenrade, ...
L429p Guttecoven,
L329a Kapel-in-t-Zand),
sjeetssjtang (L386p Vlodrop),
sjis sjtang (Q121p Kerkrade),
schutboom:
schutbooem (L266p Sevenum),
sjutbaum (L321a Ittervoort),
schutroede:
sjötrooj (L270p Tegelen),
schutsboom:
schutsboeem (L217p Meerlo, ...
L266p Sevenum,
L210p Venray),
schutsboeëm (L210p Venray),
schutsboum (L269p Blerick),
sjutsbom (L265p Meijel),
sxøtsbom (L164p Gennep),
schutsenboom:
schutseboom (Q202p Eys),
schuttenboom:
sjetteboam (Q086p Eigenbilzen),
sjutteboom (Q035p Brunssum),
sjøͅtəbaum (L320b Kelpen),
sjøͅtəbām (Q015p Stein),
sjøͅtəboͅum (L331p Swalmen),
schuttenstang:
schuttestang (L428p Born),
schuttenvogelstaak:
shèttevwùggelstaok (Q086p Eigenbilzen),
schuttergarde:
schuttergeer (K360p Heusden),
schuttersboom:
schuttersbaom (L382p Montfort),
schuttersboam (Q096b Itteren),
schuttersboom (L353p Eksel, ...
Q203p Gulpen,
L320c Haler,
Q015p Stein,
Q001p Zonhoven,
Q001p Zonhoven),
schött`rsboeëm (L316p Kaulille),
schøͅtərsboͅum (L381p Echt/Gebroek),
sjuttersbaum (L299p Reuver),
sjuttersboom (L321a Ittervoort),
sjøͅtərsbaum (L432p Susteren),
sjøͅtərsboum (Q095p Maastricht),
sjøͅtərsboͅum (Q014p Urmond),
schuttersgarde:
Ss. sub schutter.
schöttersgiárt (Q001p Zonhoven),
stang:
sjtang (Q034p Merkelbeek, ...
Q033p Oirsbeek,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen),
stang (L271p Venlo),
vogelkooi:
voeegelkouw (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
vogelstang:
vaogelsjtang (Q207p Epen),
vaogelstang (Q197a Terlinden),
voeegelsjtang (Q193p Gronsveld, ...
Q117a Waubach),
voeejel sjtang (Q121p Kerkrade),
voeëgelsjtang (Q113p Heerlen, ...
Q116p Simpelveld),
voeëjelsjtang (Q121p Kerkrade),
vogelsjtang (L383p Melick, ...
L433p Nieuwstadt,
Q020p Sittard,
L270p Tegelen),
vogelstang (L381p Echt/Gebroek),
voggelsjtang (Q196p Mheer),
voogelschtang (Q101p Valkenburg),
voëgelsjtang (Q193p Gronsveld),
vuəgəlsjtaŋ (Q202p Eys),
vūgəlsjtaŋ (Q038p Amstenrade),
vūəgəlsjtaŋ (Q113p Heerlen),
[Vogelschieten: het koningschieten der schutterijen op een nagemaakte vogel van knoestig hout (vooraf geprepareerd om het taai te maken waardoor het moeilijk splijt), geplaatst op een hoge mast. De schutter, die het laatste stukje van de vogel eraf schiet, wordt voor een jaar koning van de schutterij].
voogelsjtang (Q020p Sittard),
Sub Simpelvelds voeëgelskoad.
voggelsjtang (Q211p Bocholtz),
wip:
(ne wip) (Q083p Bilzen),
dë wip (Q162p Tongeren),
liggende wip (L364p Meeuwen),
staande wip (L364p Meeuwen),
støͅndə wep (L353p Eksel),
wep (L360p Bree),
wip (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q086p Eigenbilzen,
L353p Eksel,
L353p Eksel,
Q003p Genk,
Q153p Gors-Opleeuw,
K360p Heusden,
Q077p Hoeselt,
P219p Jeuk,
K359p Koersel,
K359p Koersel,
Q240p Lauw,
K317p Leopoldsburg,
K278p Lommel,
L371p Ophoven,
K357p Paal,
K359a Stal,
K359a Stal,
L210p Venray,
L210p Venray,
P227p Vorsen,
Q078p Wellen,
K361p Zolder),
wup (L317p Bocholt),
[Alg. opmerking: de invuller is een nieuwe medewerker en heeft enkel vernederlandste woorden genoteerd die reeds tussen haakjes in de vraagstelling gesuggereerd werden]
wip (P197p Heers),
Dat wordt hier niet gespeeld.
wip (P219p Jeuk)
|
*Schuttersgard, schutsboom. || 3. Vierkant met latten waaraan bolletjes zijn bevestigd, op de schietboom van de schutterij. || [Schutsboom, lange staak waarboven op een houten vogel is bevestigd]. || Ca. 20 m hoge mast (dennestam), op de top waarvan een dwarshout met rechtopstaande pinnen met bolletjes die eraf moeten worden geschoten (de rèèk). || de lange staak waar bovenop een houten vogel is bevestigd die afgeschoten moet worden [schuttersboom, schutsboom, gaai, gaaipers, pers, wip, sprang] [N 112 (2006)] || De lange staak waar bovenop een houten vogel is bevestigd die afgeschoten moet worden [schuttersboom, schutsboom, gaai, gaaipers, pers, wip, sprang]. [N 88 (1982)] || Denneboom van 22 m. hoogte die de houten vogel draagt waarop geschoten wordt bij het vogelschieten. || Hoge mast om de vogel te schieten. || Hoge rechte mast, 15 à 20 m hoog, waarop de houten vogel bij t vogelschieten wordt geplaatst. || Mast waarop de vogel geplaatst is. || Riek: 2. (Schutterij) vierkantig houten raam met in het midden de zwarte houten bolletjes die dienen afgeschoten te worden. || Schietboom (in gebruik bij een schutterij). || Schietboom (schutterij). || Schietboom van de schutterij. || Schietboom van schutterij. || Schietboom voor de schutterij. || Schietboom. || Schietboom. Hoge mast, waarop het doelwit voor de schutters van onze schutterijen is bevestigd. || Schietboom: (Schutterij) paal met raam op, waaraan kleine houten blokjes bevestigd zijn, die moeten afgeschoten worden. || Schietpaal (hoge dennenstam) met de "vogel"in top. || Schietpaal, waarop een houten vogel geplaatst is. || Vogelstang (schutterij). || Vogelstang, hoge mast, waarop de nagemaakte vogel is bevestigd.
III-3-2
|
23002 |
schutsboom add. |
staande wip:
stəndə wip (L353p Eksel)
|
de lange staak waar bovenop een houten vogel is bevestigd die afgeschoten moet worden [schuttersboom, schutsboom, gaai, gaaipers, pers, wip, sprang] [N 112 (2006)]
III-3-2
|
22824 |
schutter |
schut:
schut (L381p Echt/Gebroek, ...
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek),
schöt (L300p Beesel, ...
L434a Broeksittard),
sjut (Q030p Schinveld, ...
Q030p Schinveld),
sjy.t (Q203p Gulpen),
sjöt (L327p Beegden, ...
L421p Dilsen,
Q027p Doenrade,
L371a Geistingen,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q111p Klimmen,
L293p Roggel,
L420p Rotem,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L423p Stokkem,
L432p Susteren,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L375p Wessem),
sjött (Q117b Rimburg),
sjət (Q038p Amstenrade, ...
Q119p Eygelshoven,
Q113p Heerlen,
Q033p Oirsbeek),
De bèste sjöt vanne sjötteriej.
sjöt (L331p Swalmen),
De sjötte trèkke deze middig oet.
sjöt (L381p Echt/Gebroek),
lid van een schuttersgilde
sjət (Q111p Klimmen),
Mnl. schut, schutte = Nl. schutter; Teuth. schutte = sagitarius, jaculator; Kil. schut, schutte = schutter.
šøͅt (L424p Meeswijk),
Opm. bijv. mie broor is sjöt (= lid der schutterij).
sjöt (L323p Buggenum),
u v. Eng. sun
sjut = šut (Q035p Brunssum, ...
Q035p Brunssum),
Vgl. pag. 94: Sjöttefieës, Feest der schutterijen.
sjöt (Q036p Nuth/Aalbeek),
We zien beniejd of Paulese Jeu dit jaor wir de vogel aafsjüt.
sjöt (L295p Baarlo),
Zie ook: sjutter.
sjut (Q113p Heerlen),
schuts:
sj^öts (Q211p Bocholtz),
sjuts (Q211p Bocholtz, ...
Q121p Kerkrade,
Q116p Simpelveld,
Q116p Simpelveld,
Q208p Vijlen),
sjöts (Q121p Kerkrade, ...
Q263p Raeren,
Q222p Vaals),
sjøts (Q279p Baelen, ...
Q284p Eupen,
Q251p Gemmenich,
Q254p Henri-Chapelle,
Q255p Kelmis,
Q259p Lontzen,
Q253p Montzen,
Q260p Walhorn,
Q278p Welkenraedt),
schutter:
chieeter (Q249p Aubel),
chutter (L295p Baarlo),
schaetter (L360p Bree, ...
Q002p Hasselt),
sche.tər (L356p Grote-Brogel),
schetter (Q156p Borgloon, ...
Q003p Genk),
schieëtter (Q279p Baelen),
schitter (L355p Peer),
schitər (Q002p Hasselt, ...
P057p Kuringen,
L355p Peer,
P052p Schulen),
schjötter (L431p Dieteren),
schoütter (Q178p Val-Meer),
schuotər (L266p Sevenum),
schut-ter (L215p Blitterswijck),
schutter (L191p Afferden, ...
L250p Arcen,
L297p Belfeld,
Q029p Bingelrade,
Q029p Bingelrade,
L381p Echt/Gebroek,
L380p Genooi/Ohé,
L286p Hamont,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
L413p Helchteren,
L246p Horst,
L379p Laak,
L211p Leunen,
K278p Lommel,
L248p Lottum,
L217p Meerlo,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
L312p Neerpelt,
L216p Oirlo,
K315p Oostham,
L314p Overpelt,
L266p Sevenum,
K353p Tessenderlo,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L215a Wellerlooi,
K361p Zolder),
schuttər (L331p Swalmen),
schŭtter (L164p Gennep, ...
L246a Swolgen,
L213p Well),
schytər (P048p Halen, ...
L414p Houthalen,
P046p Linkhout,
P047p Loksbergen,
P045p Meldert,
P044p Zelem),
schyʔər (K353p Tessenderlo),
schètter (Q002p Hasselt),
schêtter (Q083p Bilzen),
schöter (Q199p Moelingen, ...
L423p Stokkem),
schött`r (L316p Kaulille),
schötter (K358p Beringen, ...
L269p Blerick,
Q198p Eijsden,
Q207p Epen,
L249p Grubbenvorst,
Q105p Heer,
P050p Herk-de-Stad,
L325p Horn,
P171p Landen,
Q016p Lutterade,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
Q012p Rekem,
Q118p Schaesberg,
L385p Sint-Odiliënberg,
P176p Sint-Truiden,
L378p Stevensweert,
Q001p Zonhoven),
schötər (P120p Alken, ...
L244c America,
L250p Arcen,
L192p Bergen,
P113p Binderveld,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q156p Borgloon,
L247p Broekhuizen,
P178p Brustem,
P115p Duras,
L353p Eksel,
L164p Gennep,
L214a Geysteren,
P175p Gingelom,
P184p Groot-Gelmen,
L249p Grubbenvorst,
P195p Gutshoven,
L352p Hechtel,
L246c Hegelsom,
L413p Helchteren,
P050p Herk-de-Stad,
L246p Horst,
L316p Kaulille,
K317a Kerkhoven,
P047p Loksbergen,
L267p Maasbree,
L217p Meerlo,
L246b Melderslo,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
L159a Middelaar,
L115p Mook,
P181p Muizen,
L288p Nederweert,
L312p Neerpelt,
P117p Nieuwerkerken,
L216p Oirlo,
L288a Ospel,
L163p Ottersum,
L314p Overpelt,
P223p Rukkelingen-Loon,
L192a Siebengewald,
L313p Sint-Huibrechts-Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P176p Sint-Truiden,
P058p Stevoort,
L246a Swolgen,
L268p Velden,
P174p Velm,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L289p Weert,
L213p Well,
Q078p Wellen,
L215a Wellerlooi,
P172p Wilderen,
P177p Zepperen,
Q001p Zonhoven),
schøtər (P051p Lummen),
schùtter (Q102p Amby, ...
L377p Maasbracht),
schûter (Q071p Diepenbeek),
schətər (P055p Kermt),
sjchötər (Q183p Vreren),
sje.tər (L368p Neeroeteren, ...
L415p Opoeteren),
sjeətər (Q284p Eupen),
sji.ətər (L417p As, ...
Q249p Aubel,
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
sji:tər (Q163p Berg),
sjiitər (Q154p Sint-Huibrechts-Hern),
sjitər (Q072p Beverst, ...
Q083p Bilzen,
Q086p Eigenbilzen,
Q082p Munsterbilzen,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen),
sjotter (L299p Reuver),
sjutter (L429p Guttecoven, ...
Q204a Mechelen,
Q022p Munstergeleen),
sjêtər (Q205p Wahlwiller),
sjötter (L327p Beegden, ...
Q103p Berg-en-Terblijt,
Q096a Borgharen,
Q096a Borgharen,
L426p Buchten,
L430p Einighausen,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
Q110p Heek,
L328p Heel,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L320p Hunsel,
L298p Kessel,
Q104a Limmel,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
Q032a Puth,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen,
Q187p Sint-Pieter,
Q020p Sittard,
L296p Steyl,
Q101p Valkenburg),
sjött⁄r (L333p Asenray/Maalbroek),
sjötər (L324p Baexem, ...
L300p Beesel,
L297p Belfeld,
Q163p Berg,
L265c Beringe,
Q072p Beverst,
L317p Bocholt,
L428p Born,
Q071p Diepenbeek,
L381p Echt/Gebroek,
Q007p Eisden,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
L291p Helden/Everlo,
L292p Heythuysen,
Q077p Hoeselt,
L325p Horn,
L320p Hunsel,
Q188p Kanne,
L298p Kessel,
Q074p Kortessem,
Q088p Lanaken,
L434p Limbricht,
L376p Linne,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q180p Mal,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
L265p Meijel,
Q177p Millen,
Q199p Moelingen,
L319p Molenbeersel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L368p Neeroeteren,
L371p Ophoven,
Q161p Piringen,
L387p Posterholt,
Q168a Rijkhoven,
L329p Roermond,
Q241p Rutten,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q116p Simpelveld,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
L423p Stokkem,
L318p Stramproy,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q162p Tongeren,
Q166p Vechmaal,
Q075p Vliermaalroot,
L386p Vlodrop,
Q172p Vroenhoven,
L375p Wessem,
Q204p Wittem/Partei,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
sjüttër (Q162p Tongeren),
sjətər (Q102p Amby, ...
Q019p Beek,
Q103p Berg-en-Terblijt,
Q035p Brunssum,
Q198p Eijsden,
Q021p Geleen,
Q193p Gronsveld,
Q105p Heer,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen,
Q240p Lauw,
Q192p Margraten,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q117p Nieuwenhagen,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
Q020p Sittard,
Q206p Slenaken,
Q015p Stein,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
Q112p Voerendaal,
Q117a Waubach,
Q201p Wijlre),
sjɛ.ətər (L360p Bree),
sjɛtər (Q003p Genk, ...
L364p Meeuwen,
L416p Opglabbeek,
Q005p Zutendaal),
skiitər (P218p Borlo, ...
P222p Opheers,
P227p Vorsen),
skötər (P218p Borlo, ...
P197p Heers,
P188p Hoepertingen,
P219p Jeuk,
P214p Montenaken),
sxeͅtər (Q002p Hasselt),
sxötər (P176p Sint-Truiden),
sxøͅtər (P047p Loksbergen),
šchytər (K359p Koersel),
šöttər (Q095p Maastricht),
ṣchi.tər (K318p Beverlo),
ṣchytər (K316p Heppen, ...
K314p Kwaadmechelen,
K317p Leopoldsburg),
ṣchötər (K358p Beringen, ...
K360p Heusden,
K278p Lommel,
K315p Oostham,
K357p Paal,
K278a Stevensvennen,
K361p Zolder),
ṣé2ter (L360p Bree),
4
šöttər (L329p Roermond),
De Sjöttedèl langs de Maas in Tedaal: waar de schutterij eertijds oefeningen deed.
sjötter (Q013p Uikhoven),
Doe bös eine slechte sjötter, detste daen haas neet raakdjes.
sjötter (L381p Echt/Gebroek),
Opm. bijv. eine gooje sjötter.
sjötter (L323p Buggenum),
ps. alleen het tekentje wat ik niet kan maken omgespeld volgens Frings.
sch[øͅ}tter (Q098p Schimmert, ...
Q098p Schimmert),
Rare schutter: rare kerel. Rauwe schutter: rauwe kerel met een goed hart.
schutter (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
Vgl. sjöt.
sjötter (L331p Swalmen),
Zie ook: sjut.
sjutter (Q113p Heerlen)
|
2. Lid van de schutterij. || Lid van de schutterij. || Schut: Lid van een schutterij, schutter. || schutter [RND], [SGV (1914)] || Schutter (die raak kan schieten). || Schutter van de schutterij. || Schutter, kerel. || Schutter, lid van een schutterij. || Schutter. [Willems (1885)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || Schutter: b) lid van een dorpse schietvereniging. || Schutter: schutter. || Schutter; lid van de schutterij.
III-3-2
|
23016 |
schutter add. |
achteropschut:
achteropsjöt (L331p Swalmen),
vooropschut:
veuropsjöt (L331p Swalmen)
|
Eerste schutter: degene die het eerste schot lost bij een schietwedstrijd. || Laatste schutter (degene die als laatste een schot lost bij een schietwedstrijd).
III-3-2
|
23145 |
schutterij |
schutseverein:
šøtsǝvǝrajn (Q255p Kelmis),
schutterij:
sjutterij (Q119p Eygelshoven)
|
De schuttersvereniging die door de mijnmaatschappij was opgericht voor de mijnwerkers. [monogr.] || Schutterij.
II-4, III-3-2
|
22853 |
schutters |
schtze (du.):
sjuts-se (Q208p Vijlen),
sjutse (Q116p Simpelveld),
schutten:
de schutte (L381p Echt/Gebroek),
schutte (Q033p Oirsbeek, ...
Q033p Oirsbeek),
schötte (L300p Beesel, ...
L434a Broeksittard),
sjutte = šutte (Q035p Brunssum, ...
Q035p Brunssum),
sjutte(n) (Q030p Schinveld, ...
Q030p Schinveld),
sjötte (L327p Beegden, ...
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
Q027p Doenrade,
Q021p Geleen,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q111p Klimmen,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L270p Tegelen),
gow sjötte
sjötte (Q117b Rimburg),
schutters:
chutters (L295p Baarlo),
schjötters (L431p Dieteren),
schut-ters (L215p Blitterswijck),
schutters (L191p Afferden, ...
L250p Arcen,
L297p Belfeld,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen,
L246p Horst,
L211p Leunen,
L248p Lottum,
L217p Meerlo,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
L216p Oirlo,
L266p Sevenum,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L215a Wellerlooi),
schuttesch (Q029p Bingelrade, ...
Q029p Bingelrade),
schuttərs (L331p Swalmen),
schŭtters (L164p Gennep, ...
L246a Swolgen,
L213p Well),
schötters (L269p Blerick, ...
Q198p Eijsden,
Q207p Epen,
L249p Grubbenvorst,
Q105p Heer,
L325p Horn,
L267p Maasbree,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
Q118p Schaesberg,
L385p Sint-Odiliënberg,
L378p Stevensweert),
schöttesch (Q016p Lutterade),
schùtters (Q102p Amby, ...
L377p Maasbracht),
sjotters (L299p Reuver),
sjutters (Q022p Munstergeleen),
sjuttesj (L429p Guttecoven),
sjötters (L327p Beegden, ...
Q096a Borgharen,
Q096a Borgharen,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
Q203p Gulpen,
L328p Heel,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L320p Hunsel,
L298p Kessel,
Q104a Limmel,
Q099p Meerssen,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
Q187p Sint-Pieter,
L296p Steyl),
sjöttersj (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
Q101p Valkenburg),
sjöttesj (L430p Einighausen, ...
Q110p Heek,
Q032a Puth,
Q032a Puth,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen),
sjött⁄rs (L333p Asenray/Maalbroek),
[sic]
sjuttere (Q204a Mechelen),
ps. alleen het tekentje wat ik niet kan maken omgespeld volgens Frings.
sch[øͅ}tters (Q098p Schimmert)
|
Leden van de schutterij: schutters. || Lid van de geweerschutterij. || schutters (mv.) [SGV (1914)] || schutters (mv.) [SGV (1914)]
III-3-2
|
27506 |
schutterslokaal |
schutselokaal:
šøtsǝlokāl (Q255p Kelmis)
|
Trefpunt van de leden van de schutterij. [monogr.]
II-4
|
33373 |
schutting naast de koeienstand |
batch (wa.):
bats (P174p Velm),
beschot:
bǝšǫt (Q204a Mechelen),
box:
bǫks (P177p Zepperen),
bred:
brīǝt (L416p Opglabbeek),
(mv)
brīr (Q156p Borgloon),
eindbred:
ęi̯njbrēt (L326p Grathem),
geschot:
gǝšǫt (Q007p Eisden),
hout:
hōt (P218p Borlo),
kalverleertje:
kalǝvǝrlīrke (K361a Boekt Heikant),
koeschut:
kui̯sxøt (K317p Leopoldsburg),
kribschot:
krøpšǫt (Q022p Munstergeleen),
muurtje:
myrkǝ (L159a Middelaar),
mȳrxǝ (Q211p Bocholtz),
mørkǝ (P218p Borlo
[(speciale afscheiding voor kalveren)]
),
mø̄rkǝ (L288c Eind),
onderslag:
onǝrslǭx (Q177p Millen),
oŋǝršlāx (Q111p Klimmen),
ǫnǝrslãx (Q170p Grote-Spouwen),
ǫnǝrslǭx (Q071p Diepenbeek, ...
Q093p Rosmeer),
plank:
plaŋk (L330p Herten),
schei:
sxē (K361p Zolder),
scheiding:
š˙ęi̯eŋ (Q088p Lanaken),
scheirek:
sxēręk (Q002b Kiewit),
scherm:
sxɛ.rǝm (Q002p Hasselt),
šɛrǝm (Q028p Jabeek, ...
Q162p Tongeren),
schoft:
sxoft (P051p Lummen),
sxǫft (P055p Kermt, ...
K314p Kwaadmechelen),
schot:
sxǫt (L164p Gennep, ...
L312p Neerpelt,
L163p Ottersum,
L266p Sevenum,
L244d Ysselsteyn),
šǫ.t (Q187a Heugem),
šǫt (L360p Bree, ...
Q202p Eys,
L291p Helden,
Q111p Klimmen,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
Q032a Puth,
L420p Rotem,
L378p Stevensweert,
L331p Swalmen),
schutsel:
skø ̝tsǝl (P222p Opheers),
sxy ̞tsǝl (P048p Halen),
sxøtsǝl (K358p Beringen, ...
P045p Meldert,
K357p Paal),
sxø̜tsǝl (K318p Berverlo, ...
P046p Linkhout),
šø̜tsǝl (L422p Lanklaar, ...
Q158p Riksingen,
Q080p Vliermaal),
schutting:
šøteŋ (L327p Beegden, ...
L290a Egchel,
Q095p Maastricht,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
šęteŋ (Q086p Eigenbilzen),
separatie:
sǝpǝrǭsǝ (Q072p Beverst),
slagboom:
šlāx˱bōm (Q209p Teuven),
slagpaal:
šlāxpǭl (L426z Holtum),
staketsel:
stakętsǝl (L360p Bree),
stalmuurtje:
stalmø̄rkǝ (L320a Ell),
teûtê (wa.):
ti̯ø̞ ̞t (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
tšø̞ ̞t (Q178p Val-Meer),
tussenbeide:
tø̄sǝbē̜ ̞i̯ (P222p Opheers),
windscherm:
węntšɛrǝm (Q162p Tongeren),
zijbreder:
zibrēǝr (Q039p Hoensbroek),
zijschot:
zīšǫt (L270p Tegelen),
zijstukken:
zīštøkǝ (Q098p Schimmert)
|
Om de koeienstand af te scheiden van de gang ernaast is er een schutting, een lage muur of een paal of plank aangebracht. De benamingen kunnen vaak ook van toepassing zijn op de scheiding tussen twee paarden in de paardestal. [N 5A, 38d]
I-6
|