e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
echo echo: echo (Amby, ... ), echoo (Hulsberg, ... ), echŏŏ (As), eeno (Oirsbeek), eggo (Maastricht), exo. (Meeuwen), ēchoo (Maastricht), eͅxo (Houthalen), ècho (Maastricht), èchoo (Gennep, ... ), èchōō (Venlo), èggo (Meijel), ègoo (Roermond), écho (Maastricht, ... ), échōō (Nieuwenhagen), (= weerklank).  echo (Ell), m.  eͅ.xo. (Eys), galm: ga.lm (Grathem, ... ), galhum (Brunssum), gallem (Bunde, ... ), galləm (Maastricht, ... ), galm (Beesel, ... ), gàlləm (Maastricht), gàlm (Susteren), gálm (Roermond), halm (Schimmert), nagalm: (nao)gallem (Klimmen), nagalm (Eys, ... ), nao galm (Schimmert, ... ), nao-galm (Sevenum), naogalm (Amby, ... ), naogalmə (Schimmert), naogàlm (As, ... ), naoëgàlm (Nieuwenhagen), noagalm (Guttecoven), noagalme (Venray), nòəgálm (Heerlen), nəogəllèm (Maastricht), (in de galmgaten)  (nao) galm (Oirlo), naklank: naoklank (Kunrade, ... ), naoklànk (As), nöa klank (Born), naschalm: nao sjalme (Geleen), schall (du.): sjaal (Mheer), weerklank: weerkláángk (Epen) een naklinkend geluid [halm, nagalm, echo] [N 91 (1982)] III-4-4
echte koekoeksbloem haamspanen: homspēn (Vliermaalroot), hanepoot: hānǝpyǝt (Melderslo, ... ), kermisbloem: kermęsblōm (Dieteren), koebloem: kublum (Tungelroy), kōblōm (Houthem), koekertebloem: kukǝrtǝblōm (Herten), koekoe: kuku (Vechmaal), koekoek: kukuk (Nieuwstadt, ... ), koekoekbloem: kukukblum (Walsbets), kukukblōm (Stevensweert), koekoeksbloem: koekoeksbloem (Amby, ... ), kokǝsblōm (Spaubeek), kukuksblom (Arcen, ... ), kukuksblum (Kwaadmechelen), kukuksblōm (Heerlen), kukuksblǫm (Heppen), kukuksblǭm (Blerick), kukusblōm (Bree), kukōksblom (Puth), kukūksblom (Peij), kukūksblum (Grazen), kǝkuksblum (Neerglabbeek), koekoeksbloempje: koekoeksbloempje (Leunen), luisbloem: lusblōm (Geleen), nachtsbloem: naxtsblom (Ransdaal), pinksterbloem: peŋkstǝrblōm (Beegden, ... ), sterre: stęrǝ (Stokkem), sterrebloem: stęrǝblōm (America), verket: vǝrkęt (Hout-Blerick), vuurbloem: vȳrblom (Mheer), vȳrblōm (Born, ... ), wacholderbladeren: węi̯kǝlērblār (Blerick), wilde fletten: welj fǝlętǝ (Haelen) Lychnis flos-cuculi L. Een algemeen voorkomende plant in graslanden met rechtopstaande stengel en roze-rode bloemen met gespleten kroonbladeren. De plant bloeit van mei tot september en komt ook wel gekweekt voor. De hoogte varieert van 30 tot 90 cm. [A 17, 2; A 49B, 2; monogr.] I-5
echtgenoot baas: baas (Altweert, ... ), baos (Gronsveld), bāās (Tienray, ... ), bāōs (Siebengewald), ba͂a͂s (Oirlo), báás (Oirsbeek), de baas (Neer, ... ), de beschaafde vrouw zegt "meenen baas"; zie ook "kerel  baas (Afferden), den baas  baas (Sevenum), echtgenoot  bās (Amstenrade), miene boas  boas (Gennep), die van mich: dieje van mich (Eksel), echtgenoot: aechtgenoeët (Castenray, ... ), echgenoot (Leveroy), echtgenoot (Kerkrade), J(onger) V(enraays)  echtgenoeët (Castenray, ... ), eega: eega (Eys), ehemann (du.): ieëman (Kerkrade), ieë’man (Bleijerheide, ... ), gade: cf. VD s.v. "gade, ga  gaoëj (Zonhoven), halve trouwboek: havën tróbôek (Hoeselt), mennen (h)alleven trōē:bou.k (Hasselt), mennen halleven trouwbòk (Zonhoven), mi-jnen hauven treiwbook (Bree), mène halve traaboek (Jeuk), humor.  mënë haavë tròuwboek (Tongeren), pejoratief  halven trouwboek (Hoepertingen), heer: de -  heer (Tegelen), hospes: mar.: ironisch??  hospes (Meeuwen), jong: de jong (Schimmert), mienne jóng (Kerkrade), kerel: kaeël (Nieuwenhagen), keel (Meerssen, ... ), kel (Oirlo, ... ), kèl (Gennep, ... ), kêl (America, ... ), de lompe vrouw zegt "meiene kel"; zie ook "baas  kel (Afferden), echtgenoot  gətroͅu̯də kēͅl (Schinnen), kēͅl (Brunssum), gering  kêl (Merselo), geringschattend  kairel (Baarlo), keel (Amby), kèèl (Valkenburg), in een enkel geval  kairel (Sint-Odiliënberg), miene kel  kel (Merselo), mienne kèl  kèl (Lottum), minachtend  kael (Limbricht), kèl (Houthem, ... ), ordinair  käl (Blerick), soms  kel (Leunen), vroeger, plat  miene kel (Venray), knul: miene -  knul (Venlo), man: de maan (Caberg, ... ), de man (Caberg, ... ), de mân (Schimmert), der maan (Noorbeek, ... ), dur maan (Vijlen), d’r man (Heerlen, ... ), d⁄r man (Klimmen), e man (Afferden), hman (Doenrade), ma.n (Hasselt, ... ), ma:n (Wellen), maa.n (Zonhoven), maan (Berg-aan-de-Maas, ... ), maanb (Amby), man (Amby, ... ), manne (Herten (bij Roermond), ... ), mannə (Koningsbosch), manu (Brunssum), manə (Doenrade), maän (Vaals), māān (Maastricht, ... ), mān (Eijsden), ma͂n (Limmel), ma’n (Kortessem), menne man (Hoeselt), mĕne man (Jeuk), miene maan (Maastricht, ... ), miene man (Blerick, ... ), miene manne (Nuth/Aalbeek), mienge maan (Noorbeek, ... ), màn (Loksbergen, ... ), mààn (Epen, ... ), mán (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), máán (Maastricht), mân (Meeuwen), méne man (Eigenbilzen), mënë man (Tongeren), mîene maan (Maastricht), mənə māān (Maastricht), m⁄ne maan (Maastricht), (brede aa).  maan (Amby), de vrouw zegt ook wel de man bedoeld als echtgenoot  mam (Elsloo), m.  mā.n (Eys), miene -  maan (Nieuwenhagen), miene maan  maan (Heerlen), miene man  man (Blerick, ... ), mine man  man (Blerick), neen, alleen in uitspraak: eine manne  manne (Sint-Odiliënberg), pejoratief: halven trouwboek  man (Hoepertingen), sleept.  de man (Obbicht), manlief: maanleef (Maastricht), manskerel: echtgenoot  manskēͅl (Schinnen), mansmens: mansmins (Zonhoven), mánsmins (Hasselt), meester: meester (Gronsveld), mens: dah niem ig mijne mins (Peer), de mie:ns (Montfort), de miens (Reuver), de miensj (Posterholt), de mins (Ell, ... ), de minsj (Geleen, ... ), de minš (Schinnen), d’r miensj (Hoensbroek), d⁄r miensj (Ubachsberg), mans (Merkelbeek), meens (Castenray, ... ), meensch (Oirlo, ... ), meensj (Bunde), menne mins (Eksel, ... ), mens (Gennep, ... ), menə mɛns (Meijel), mēēns (America), mĕne mins (Genk), mi-jne mins (Bree), mi.ns (Gennep, ... ), mi:nə miens (Neerpelt), miene meens (Castenray, ... ), miene miens (Kessel, ... ), miene minges (Sevenum), miene mins (Achel, ... ), mienjs (Koningsbosch), miens (Beegden, ... ), miensch (Sweikhuizen), miensj (Berg-aan-de-Maas, ... ), mienə miens (Kapel-in-t-Zand), minges (Sevenum, ... ), mings (Grubbenvorst, ... ), mins (Altweert, ... ), minsch (Blerick, ... ), minschs (Velden), minsj (Beek, ... ), mīēntsj (Amstenrade), mīns (Blitterswijck, ... ), mĭĕne mīēns (Reuver), mĭĕnsj (Heerlen, ... ), mĭns (Tegelen), mèns (Meijel), mínsj (Susteren), mɛns (Meijel), m’ne mins (Maaseik), ziene mins (Thorn), #NAME?  menš (Doenrade), (^ = lang).  mîns (Tienray), (soms)  mins (Hasselt), de minsj va hèur  menš (Nuth/Aalbeek), haar man, haar echtgenoot  hurre mins (Stal), het woord "man"als echtgenoot wordt niet gebruikt  mīns (Horst), in de betekenis van man; maar meestal vrijer, zie vraag 001  miensj (Wijlre), mien mins  mins (Geysteren, ... ), miene -  mēēns (Heijen), mins (Venlo), miene meens  meens (Gennep, ... ), miene mins  mins (Bergen, ... ), miene mins; eure mins  meens (Middelaar), mijn man, mijn echtgenoot  menne mans (Stal), menne mins (Stal), mine mins  mins (Blerick), mine méns  méns (Siebengewald), tegenwoordig miene man, maar dat is geen dialekt  miene miens (Maasbracht), mijne, de -: d’r miene (Venlo), d’r mienge (Kerkrade), patroon: pətrōēn (As), vent: mɛnə vɛnt (Lommel), vent (Echt/Gebroek, ... ), vènt (Beverlo, ... ), vɛnt (Maastricht), miene -  vent (Venlo), Soms noemt men het zo.  vèènt (Vlijtingen) (man. ) Bestaat er een woord voor man in de beteekenis van echtgenoot? [DC 05 (1937)] || (man.) Bestaat er een woord voor man in de beteekenis van echtgenoot? [DC 05 (1937)] || [haar ~ en haar kinderen] [SGV (1914)] || baas, echtgenoot || de man met wie men getrouwd is [man, mens, baas] [N 87 (1981)] || echtgenoot [SGV (1914)] || echtgenoot (scherts) || echtgenoot (scherts.) || echtgenoot, mansmens || echtgenoot, vrouwmens || ega || gemaal || man met wie je getrouwd bent (echtgenoot) [N 102 (1998)] || man, echtgenoot || man/echtgenoot || manlief || men met wie men getrouwd is || mijn man III-2-2
echtgenote andere helft: ander helft (Neerpelt), andere helft van mijn trouwboek: d’ander helft van mennen trouwboek (Eksel), baas: bas (Meijel), (soms noemt men het zo).  bas (Meijel), man zegt spottend"mienen baas"; zie ook "wijf  baas (Afferden), bazin: boͅazin (Koninksem), (= vrouw).  bazin (Meeuwen), die van mich: die van mich (Bocholt, ... ), In beschaafde kringen niet. In een gewone familie zal de man zeggen: "- - -". opm. resp.: de i van mich wordt niet uitgesproken als ie maar als i  die van mich (Blerick), mien vrouw; die van mich; det van mich (verloofde cf. VD D-N s.v. "mich"1. pers.vnw.  die van mich (Blerick), die van ons: die van oas (Kerkhoven), die van ooës (Eksel), dij van os (Lommel), diertje: een afzonderlijk woord is onbekend, men zegt wel: mien -  deerke (Venlo), eega: ēēgà (Nieuwenhagen), (= vrouw).  ega (Meeuwen), cf. VD s.v. ""eega, eegade"= echtgenoot, echtgenote  ega (Hamont), ehefrau (du.): ieëvrauw (Kerkrade), gade: gaoëj (Zonhoven), gieze (barg.): cf. Tongerens Wb. s.v. "gieze"(Et. Brg.) Mar.: het is dus "gosse"en "gieze  gieëze (Sint-Truiden), grietje: mie gritje (Sevenum), halve trouwboek: havën tróbôek (Hoeselt), mene’n àlleve-n traabóek (Sint-Truiden), mennen halleven trouwbòk (Zonhoven), mennen halven trôuwbóek (Kortessem), mène halve traaboek (Jeuk), humor.  mënë haavë tròuwboek (Tongeren), niet duidelijk wat mannelijk of vrouwelijk is  mi-jnen hauven treiwbook (Bree), pejoratief  halven trouwboek (Hoepertingen), huisvrouw: huusvrow (Gennep, ... ), madame (fr.): madame (Hamont), mam: mam (Nederweert), meidje: maidsje (Schimmert), mie meëdje (Kerkrade), mens: meens (Castenray, ... ), mien mins (Venlo), mevrouw: mevròw (Hamont), mijne, de -: d’r mien (Venlo), de mien  mien (de -) (Gennep), moeder: (man.).  mooder (Neer), echtgenote = -  mooder (Tegelen), moeder de vrouw: mŏĕddər də vròw (Hamont), moeder overste: moeder uiverste (Sint-Truiden), moet: cf. WNT s.v. "moet (I)". Zie moei  moet (Middelaar), oud, het -: gekscherend  ’t oud (Bocholtz), vrouw: (men) vrōͅw (Meijel), de vraow (Noorbeek, ... ), de vrou:w (Montfort), de vrouw (Caberg, ... ), de vrouw vaan miech (Maastricht), de vrow (Caberg, ... ), men vrew (Eigenbilzen), meͅn vrouw (Jeuk), mien vrou (Bocholt), mien vrouw (Blerick, ... ), mien vrow (Castenray, ... ), mien vrŏw (Maastricht), miene vrouw (Swalmen), mieng vrow (Noorbeek, ... ), miens vrouw (Swalmen), ming vrouw (Waubach), mièn vro (Genk), mīēn vrouw (Reuver), mèn vroo (Hoeselt), míén vrouw (Venlo), mən vròw (Maastricht), mɛn vra.u (Lommel), m’n vrouw (Maaseik, ... ), m’n vròuw (Tongeren), m⁄n vrouw (Maastricht, ... ), nen vrouw (Eksel), vraow (Hoepertingen), vrauw (Kerkrade, ... ), vraw (Vlijtingen), vreu (Hasselt), vro (Hoepertingen), vrojw (Maaseik), vroo (Loksbergen, ... ), vroouw (Koningsbosch), vroow (Koningsbosch, ... ), vrou (Sittard, ... ), vrouw (Amby, ... ), vrouw (die van mej) (Oirlo), vrouw (min -) (Linne), vrouwə (Oirsbeek), vrow (Amby, ... ), vrow (van -) (Echt/Gebroek, ... ), vroûw (Gronsveld, ... ), vrōu (Aalst-bij-St.-Truiden), vrōͅu̯ (Hoepertingen), vruiw (As, ... ), vrèw (Eigenbilzen), vrèùj (Opglabbeek), vròw (As, ... ), vró (Hoeselt, ... ), vrów (Epen, ... ), vróó (Gelinden, ... ), vróów (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), vrô (Hoeselt), vrôô (Wellen), vröjw (Meeuwen), vrø (Hasselt), zien vrouw (Thorn), òs vrow (Castenray, ... ), (korte ou).  vrouw (Amby), de -  vrów (Opgrimbie), vróów (Riksingen), de vrouw  vrouw (Stramproy), man zegt: de vrouw  vrouw (Born), mien vrouw  vrouw (Heijen, ... ), mieng vrouw  vrouw (Heerlen), mijn -  vrów (Sint-Truiden), mijn vrouw  men vro (Koersel, ... ), v.  vr‧oͅu̯ (Eys), vrouw van ....(naam man)  vròw (van -) (Pey), zoe weert dah toch altijd gezeed  das m’n vrouw (Peer), vrouwmens: mien vrouwmes (Roermond), vrammes (Beverlo), vrommes (Kortessem), vroumes (Herten (bij Roermond)), vroumis (Tungelroy), cf. WNT s.v. "vrouwmensch - vrouwenmensch - vrommes  vrommes (Helden/Everlo), cf. WNT s.v. "vrouwmensch - vrouwenmensch, vrommes  vrouməs (Rotem), zijn vrouw  zeh vromes (Koersel, ... ), vrouwtje: vrowke (Castenray, ... ), een afzonderlijk woord is onbekend, men zegt wel: mien -  vrouwke (Venlo), wederhelft: wederhelft (Hushoven, ... ), widdərhélft (Hamont), wijf: mi: wi:f (Neerpelt), mie wief (Achel), ne wief (Eksel), wi-jf (As), wief (Eksel, ... ), wijf (Heers, ... ), wiêf (Tungelroy), wīēf (America, ... ), wäjf (Wellen), wèf (Wellen), wèè.f (Hasselt), wèè.ëf (Zonhoven), wéf (Tessenderlo), wééf (Tessenderlo, ... ), wééjf (Lommel), wééjəf (Loksbergen), wê"f (Beverlo), wöf (Sint-Lambrechts-Herk), (= verouderd).  wĭĕf (Meijel), (vroegere benaming).  weef (Vlijtingen), achterbuurtsch dialect gebruikt nog wel eens het woord wief  wīf (Maastricht), alleen geringachtend en in scheldpartijen  wīēf (Sevenum), bij minachting  wîef (Wijlre), bijna uitgestorven  wief (Leunen), de hei-mensen zeggen "mien wief"; zie ook "baas  wief (Afferden), echtgenoot  wīf (Maastricht), geringschattend  wief (Amby, ... ), wīēf (Koningsbosch), geringschattend v. echtgenoote  wīf (Brunssum), gewone uitdrukking  wīf (Maastricht), in ongunstige betekenis  wief (Sint-Odiliënberg), in ordinaire kringen  wief (Meerssen), meer ordinair  wief (Merselo), men hoort ook wel eens een man zijn vrouw mie wief noemen  wief (Stein), mien - = minachtend  wief (Heythuysen), mijn -  wééf (Sint-Truiden), minachtend  wief (Heel, ... ), minachtend bedoeld  wief (Meerssen), minder gunstig  wɛi̯əf (Hoepertingen), minderwaardig  wīēf (Opglabbeek), oneerbiedig, ondeftig  wēͅf (Koninksem), ongunstig  wief (Bocholtz), ordinair  wief (Blerick), plat  wīēf (Amby), plat, altijd ongunstige betekenis  wief (Beegden), platvloers  mien wief (Venray), vroeger  wief (Geysteren), wieəf (Opglabbeek), vroeger wel; geringschattend  wīēf (Grubbenvorst), wijfje: wĭĕfkə (Meijel), aanhalig v. echtgenoote  wīfkə (Brunssum) (vrouw bestaat er een afzonderlijk woord voor vrouw in de beteekenis van echtgenoote? [DC 05 (1937)] || (vrouw; ) bestaat er een afzonderlijk woord voor vrouw in de beteekenis van echtgenoote? [DC 05 (1937)] || (vrouw;) bestaat er een afzonderlijk woord voor vrouw in de beteekenis van echtgenoote? [DC 05 (1937)] || de vrouw met wie men getrouwd is [wijf, vrouw] [N 87 (1981)] || echtgenote [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || echtgenote (mijn -) || echtgenote (ruw) || echtgenote (scherts) || echtgenote; liefkozend || ega || gemalin || huisvrouw, echtgenote || mijn echtgenote || mijn echtgenote§ || moeder, soms ook echtgenote || vrouw (echtgenote) [ZND 11 (1925)] || vrouw met wie je getrouwd bent (echtgenote) [N 102 (1998)] || vrouw met wie men getrouwd is || vrouw, echtgenote || vrouw/echtgenote III-2-2
echtscheiding echtscheiding: èchtsjéjing (Meeuwen), scheiding: scheejing (Zonhoven) echtscheiding || scheiding III-2-2
ecthyma, zere bekjes, muilschurft brand: branjtj (Thorn), brand op de tong: brant ōp dǝ tōŋ (Lommel), langmuil: laŋkmau̯l (Tongeren), laŋkmou̯l (Gelinden, ... ), laŋkmul (Baarlo, ... ), laŋkmøu̯i̯l (Bree), laŋkmūl (Baexem, ... ), laŋkmǭu̯l (Hoeselt), laŋmoi̯l (Oost-Maarland), laŋmøi̯l (Zichen-Zussen-Bolder), laŋmø̜l (Rapertingen), laŋmūl (Montfort), lāmmul (Swalmen), mondzeer: monjtjzē̜r (Lutterade), muilruw: mūlru (Melick), spitsmuil: spetsmul (Maasmechelen), sprauw: sprau̯ (Meijel), šprau̯ǝ (Helden), spruw: spruw (Dilsen) Een soms goedaardige, soms ook kwaadaardige aantasting van de slijmvliezen van de mondholte, waarbij op de lippen korsten ontstaan. [N 77, 62; N 19, 68; A 48a, 49] I-12
eczeem baardworm: #NAME?  baardwörm (Tienray), baardziekte: baartziekt (in t gezicht) (Meijel), dartel: dartel (Susteren), dauwworm: dauwworm (?) (Kapel-in-t-Zand), dauwwurm (Sint-Pieter), tow-wurm (Venray), eczeem: eczeem (Boekend, ... ), eeziejem (Achel), ekseem (Amby, ... ), ekszeem (Kerkrade, ... ), ekzeem (Ell, ... ), ekzeen (Roermond), ekzieem (Weert), ekzīēm (Tungelroy), exceem (Oirlo), exeem (Maasniel), exzeem (Geleen, ... ), èkzeem (Epen, ... ), éksēēm (Nieuwenhagen), ékzeem (Kapel-in-t-Zand, ... ), ɛkzēm (Eys, ... ), haarworm: sjimmel  exzeem (Meijel), haorworm is een soort apart!  exzeem (Blerick), Opm.: haorwörrem = douwwörrem : huidziekte, wel of niet eczeem!  ekseem (Maastricht), eczema: eczeema (Hechtel, ... ), eczeima (Wellen), eczema (Alken, ... ), eczèma (Jeuk), eczéma (Zutendaal), egze.ma (Meeuwen), egzema (Kinrooi, ... ), eksema (Maaseik), ekszema (Vliermaal), ekzeema (Eksel, ... ), ekzeemá (Tongeren), ekzema (Bree, ... ), ekzéma (Hoeselt), exema (Achel, ... ), ēēkseemāā (Maastricht), ègkzeema (Kanne), èksəmà (Loksbergen), èkzeema (Leopoldsburg), èkzēma (As), ékseemáá (Opglabbeek), êkseemà (Gors-Opleeuw), êkzeema (Bilzen), ɛGzēma (Montzen), onderlijnd bij mog.antw.  eczeema (Hechtel), haarworm: haarworm (Stein), haorvorm (Schimmert), haorworm (Boekend, ... ), haorworrem (Maastricht), haorworrəm (Venlo), heurwurm (Meerlo), jeuksel: i.e. jeuk.  iëksel (Bilzen), korsten: korsten (Eksel), korstjes: körtsekes (Eksel), krets: krets (Simpelveld), moet: WNT: moet (III) [?]: Indruksel, achtergebleven kreuk of vlek.  môêt (Swalmen), plekken op het vel met kleine knobbeltjes: plekke op ze vel met kleen knoebelkes (Genk), roof: korsten op wonde  roôf (Eksel), rover: roeëver (Hechtel), korsten op wonde  roover (Eksel), schilfers: schilfers (Eksel), schölfers (Eksel), schilfertjes: op hoofd van baby  schölferkes (Eksel), schurft: schö.rf (Borgloon), sjurft (Kapel-in-t-Zand), sjörft (Tungelroy), soort schurft: soort sjörf (Kinrooi), uitslag: autslag op ze vel (Genk), autslaog (Bilzen), oetsjlaag (Roermond, ... ), oetslaag (Blerick), oeëtslaag (Bocholt), oétsjläog (Gronsveld), ōētsjlaach (Grevenbicht/Papenhoven), ōētsjlaag (Doenrade), ōētsjlààch (Brunssum), uitslaag (Zolder), uitslag (Tessenderlo, ... ), utslag (Kerkhoven), uutslaag (Opglabbeek), vreissem: WNT: vreissem, 2): Ben. voor zekere lichte huidaandoeningen (puistje, bloedvin, strontje) alsook voor een wrat.  vrèesem (Gulpen), worm: de worm oppe kop (Herten (bij Roermond)), worm (Maasbree, ... ), wòrm (Sevenum), zeek: zeek (Beek, ... ), zeĕk (Brunssum) Eczeem: jeukende huiduitslag met blaren, roodheid, vochtafscheiding, korsten en schilfers (eczeem, uitslag, (haar)worm). [N 107 (2001)] || Eczeem: jeukende huiduitslag met blaren, roodheid, vochtafscheiding, korsten en schilfers (zilt, haarworm). [N 84 (1981)] III-1-2
eed eed: e[i}d (Kortessem), ed (Diepenbeek), ee-ëd (Epen), ee.id (Merselo), ee[i̯}d (Swalmen), eed (Beverst, ... ), eejd (Venray, ... ), eejt (Borgloon), eet (Alken, ... ), ei[e}d (Opoeteren), ei[i}t (Kuringen), ei[ə}t (Kuringen), eid (Amby, ... ), eit (Asenray/Maalbroek, ... ), ejt (Lanklaar, ... ), eèd (Gulpen), eëd (Sint-Huibrechts-Lille), eît (Sint-Lambrechts-Herk), ēd (Bilzen), ēējd (Heijen), ēit (Tongeren, ... ), ēīd (Heer, ... ), ējt (Hoepertingen), ēt (Beverst, ... ), ēͅd (Meeuwen), ēͅit (Bree, ... ), ēͅjt (Maaseik), ēͅt (Genoelselderen), ēͅ⁄d (Mechelen-aan-de-Maas), ĕed (Eigenbilzen), ĕĕit (Meerlo), eͅ[i}d (Mechelen-aan-de-Maas), eͅd (Lozen), eͅid (Borgloon, ... ), eͅit (Borgloon, ... ), eͅjt (Hasselt), hiet (Sint-Truiden), i[ə}t (Sint-Truiden), id (Herk-de-Stad), ie ed (Lottum), ie-ed (Blitterswijck), ie[ə}d (Koersel, ... ), ied (Borlo, ... ), ieed (Hechtel, ... ), iejd (Well), iejt (Sint-Truiden), iet (Halen, ... ), ieud (Meterik), ieëd (Afferden, ... ), ieəd (Horst), ijd (Grote-Brogel, ... ), ijt (Heers), it (Houthalen, ... ), iëd (Peer), iəd (Beringen, ... ), iət (Loksbergen, ... ), ī[j}ət (Hamont), ī[ə}d (Sint-Huibrechts-Lille), īd (Eksel, ... ), īēət (Arcen), ījt (Meldert), ījət (Beverlo, ... ), īt (Hasselt, ... ), īəd (Oostham), īət (Beringen, ... ), ĭd (Lummen), i‧t (Zonhoven), lĕïd (s-Herenelderen), äd (Rimburg), äjt (Kortessem), èdt (Mheer), èed (Hees), èt (Banholt), è‧id (Maastricht), éjət (Gutshoven), éèd (Millen), êd (Bree, ... ), ëet (Rosmeer), ï‧[ə}t (Aalst-bij-St.-Truiden), ɛj:t (Maastricht), ɛjt (Rekem, ... ), ɛ̄d (Rosmeer), ??? Griekse eta?  ŋt (Neerglabbeek), ee tusschen ee en è  eet (Brunssum), klank niet weer te geven  eid (Oirlo), Opm. bijv. eemes op eit drieve.  eit (Beegden), ps. de e staat subscript geschreven en is omgespeld in: ë.  īēëd (Sevenum) eed [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 23 (1937)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || een eed [ZND A2 (1940sq)] || Ik wil er een (of mijn) eed op doen [ZND 23 (1937)] III-3-1
eekhoorn boomkopertje: ook ZND 02, 008  boemkoeperke (Paal), eekhennetje: ook ZND 02, 008  ē.ŋkēnken (Bree), eͅŋk‧enəkə (Bree), eekhoedertje: eͅjkhujərtjə (Veulen), eekhoorn: eekhoorn (Maastricht, ... ), eekhorn (Mook), eikhoore (Tungelroy), eikhoorn (Amby, ... ), eikhôrə (Schimmert, ... ), eikkaore (Sittard), ekhon (Gennep), ēkouər (Lommel), ēkōrn (Hasselt), inkhoore (Venray), èèkhôn (Gennep, ... ), ook ZND 02, 008  eekhuoͅn (Martenslinde), eekoorə (Kozen), ikørten (Zonhoven), iəkorə’n (Tessenderlo), eekhoorntje: (eiköörke) (Maasbree), aêkhunneke (Afferden), eakhörenke (Meijel), eechhörche (Kerkrade), eechhöörche (Simpelveld), eech’höarsje (Bleijerheide, ... ), eeikhörkə (Swalmen), eek heurke (Oirsbeek), eek-heur-ke (Vijlen), eekeurke (Ubachsberg), eekheurentje (Leunen, ... ), eekheurke (Heerlen), eekhoorntje (Stevensweert), eekhorentsche (Heer), eekhöntje (Vijlen, ... ), eekhörke (Schinveld), eekhööərke (Eygelshoven), eekiehnke (Genk, ... ), eekjonkë (Hoeselt), eekkeurke (Eygelshoven), eekkeuərkə (Eys), eekörke (Nieuwenhagen), eeköörke (Eys), eenkhörke (Lottum, ... ), eežheuənžə (Vaals), eeëkhöntje (Epen), ei körke (Munstergeleen), ei-köörke (Beesel), eik(h)eurke (Tungelroy), eikeunsche (Amby, ... ), eikeunšə (Berg-en-Terblijt), eikeurke (Beegden, ... ), eikeùrke (Beegden, ... ), eikēūrtje (Kessel), eikheunsche (Meerssen), eikheunsje (Berg-en-Terblijt, ... ), eikheuntsje (Valkenburg), eikheureke (Amstenrade, ... ), eikheurensche (Amby), eikheurensje (Meerssen), eikheurentje (Merselo), eikheurke (Amstenrade, ... ), eikheurkĕ (Herten (bij Roermond)), eikheurnsje (Borgharen), eikheurntche (Amby), eikheurntje (Nuth/Aalbeek), eikheurəkə (Nuth/Aalbeek), eikheùnche (Valkenburg), eikheùrke (Swalmen), eikheûnsche (Valkenburg), eikhuuntsje (Eijsden), eikhŭurke (Neer), eikhòrke (Leveroy, ... ), eikhönneke (Well), eikhöreke (Houthem), eikhörensje (Borgharen), eikhörentje (Wijlre), eikhörke (Beesel, ... ), eikhörnke (Geleen, ... ), eikhörəkə (Elsloo), eikhöörentsje (Limmel), eikhöörke (Schinnen), eikhöörntje (Sevenum), eikhø͂ͅrke (Geleen, ... ), eikhùrke (Maasbracht), eikjeurentsche (Amby), eikkeunsje (Sibbe/IJzeren), eikkeurensje (Houthem), eikkeurke (Nuth/Aalbeek, ... ), eikkeŭrke (Haelen), eikkoirke (Buggenum), eikkūnsche (Eijsden), eikkörke (Einighausen, ... ), eikköörke (Herten (bij Roermond)), eikŏrke (Linne), eikuuerke (Heel), eikuuörke (Heel), eikuûrke (Altweert, ... ), eikŭôrke (Munstergeleen), eikäö:rke (Roermond), eikönsje (Ulestraten), eikör ke (Asenray/Maalbroek), eikörke (Baexem, ... ), eiköörke (Buggenum, ... ), eiköörnsje (Valkenburg), eiköəntjə (Wijlre), eikø͂ͅnšə (Houthem), eikø͂ͅrke (Heythuysen, ... ), eikø͂ͅrkə (Guttecoven), eikùrtje (Spaubeek), einkörke (Puth), einkø͂ͅrke (Hunsel), ei̯kjønkə (Tongeren), ekheunšə (Margraten), ekhørənt’ə (Overpelt), ekörke (Brunssum), ekørəntšə (Rekem), engkeùrke (Mechelen-aan-de-Maas), enkaerke (Dieteren), enkeurke (Roosteren), enkheunche (Geulle), enkhoeurke (fr. soeur) (Dieteren), enkhöreke (Broeksittard), enkhörke (Dieteren, ... ), enkhörntje (Horst), enkkeurke (Born, ... ), enkkörke (Horst, ... ), enkköörke (Lutterade), entsheurentje (Venray), eèkhönsje (Gulpen), eŋkhörkə (Nuth/Aalbeek), eŋkɛreŋskə (dim.) (Meeuwen), ēīkööntsche (Heer), ēkhøͅrəkə (Merkelbeek), ēkjyəntjɛ (Heers), ēkjøͅŋkə (Kortessem), ēkøͅrnt’ə (Neerpelt), ēxhönt’ə (Vaals), ēŋkhø̄ərkə (Hamont), ēͅŋkø͂ͅrkə (Meeswijk), ĕnkörken (Berg-aan-de-Maas), eͅnkø͂ͅrkə (Kinrooi), eͅŋkøͅrt’ə (Lanklaar), iehnkiehnke (Genk), iekuireke (Sint-Truiden), ieəkùreke (Beverlo), ikøͅrkə (Houthalen), ingkörke (Brunssum, ... ), ingköörke (Stevensweert), inkeurensje (Itteren), inkheurke (Grathem, ... ), inkhörentje (Venray), inkhöreske (Sevenum), inkhörke (Echt/Gebroek, ... ), inkhörtje (Wanssum), inkkeurke (Hunsel, ... ), inkkörke (Echt/Gebroek, ... ), inkkörreke (Schinnen), inkköörke (Buchten, ... ), inkörke (Brunssum), iŋkø͂ͅrtjə (Thorn), īē.keereke (Hasselt), īkø̄rnkə (Zonhoven), īkərkə (Eksel), īəkøͅrəkə (Sint-Truiden), äkkörke (Rimburg), èikhyùnkë (Tongeren), èikuünsje (Gronsveld), èkùntsche (Mheer), èngkaörke (Echt/Gebroek), èngkeurke (Roosteren), èngkörkə (Pey), ènk-köörke (Einighausen), ènkeunsje (Meerssen), ènkeurke (Puth), ènkhòrke (Einighausen), ènkhörke (Doenrade), ènkäörke (Echt/Gebroek), ènkörke (Guttecoven, ... ), ènköörke (Urmond), ènkø͂ͅrke (Urmond), èèkhunsje (Gulpen), èèkhuntje (Heijen), èèkhŭhsje (Mheer), èèkhöntje (Ottersum), èèkèuirtntsje (Stokkem), ékurke (dim.) (Meijel), êik höneke (Well), êkheurensje (Sint-Pieter), êkhurrentje (Oirlo), êkhönneke (Afferden, ... ), êkhöntje (Gennep, ... ), êkköntsche (Mheer), ênkhörke (Horst, ... ), êêkhöntje (Heijen), [verkortingsboogje boven de ö ]  eeköntje (Mechelen), coeur  enkhoeurke (Obbicht), dim.  eejkhurke (Heerlen), eek(h)örke (Heerlen), eekheurntsje (Maastricht), eikkörke (Grathem), eikörke (Roermond), eingkøͅrke (Sittard), ingkenrke (Neeritter), inköörke (Venlo), dim.mv.  eechhōrntjere (Holset), Fr. eu  inkköörke (Thorn), fr. heure  eikeurke (Melick), neusklank nk  inkeurke (Neeritter), o  eikhörke (Lottum), ook ZND 01, a-m  eekkurr’ke (Lommel), ook ZND 02, 008  e:kho:rəntje (Voort), eekeurken (Hamont), eekheuntje (Herk-de-Stad), eekheurentje (Jesseren), eekhiø͂ͅnkə (Vliermaal), eekhuntche (Vechmaal), eekhönsche (Sippenaken), eekhörentje (Neerpelt), eekieenke (Bilzen), eekjonke (Borgloon), eekjonkje (Wellen), eekkeureke (Kozen), eekkurr’ke (Lommel), eekkörtje (Grote-Brogel), eekurken (Eksel), eekörntje (Baelen), eijkeurtje (Hechtel), eikheuintje (s-Gravenvoeren), eikhöretje (Sint-Martens-Voeren), eikhøͅrendsje (Valkenburg), eikjonəntje (Rijkel), eikjänke (s-Herenelderen), eikkeureke (As), eikø̄renšə (Amby), ej:kø:rəntšə (Maastricht), ejkhörentsje (Amby), engkèurtje (Lanklaar), enkeurke (Maaseik), enkkeurtje (Elen), enkkø͂ͅkə (Rotem), eékēureke (Hasselt), ē.kjöüŋkə (Voort), ēikhø̄yrəkə (Sint-Truiden), ēkhiənkə (Hasselt), ēkieͅnkə (Martenslinde), ēkīonke (Borgloon), ēkjau̯ŋkə (Bommershoven), ēkjōͅŋkə (Gutshoven), ēkkīənkə (Genk), ēkōͅrken (Sint-Huibrechts-Lille), ēkø̄nšə (Welkenraedt), ēŋkø̄nšə (Opgrimbie), ēͅkø͂ͅnšə (Rekem), eͅnkirke (Peer), iekeurte (Wijchmaal), iekkereke (Zolder), iekkeurtje (Achel), iekörke (Velm), iekørəkə (Sint-Truiden), ieëkoreken (Tessenderlo), iēkéureke (Beringen), ie’keerəkə (Kermt), ikkeurke (Heusden), ikørəkə (Donk (bij Herk-de-Stad)), inkkeurtje (Eisden), inkkörke (Molenbeersel), iəko:ərəën (Tessenderlo), iəkøͅrəkə (Halen, ... ), īekkeurtche (Kleine-Brogel), īkērəkə (Hasselt), īkirkə (Peer), īkōrø̄kën (Oostham), ykhĕuntje (Sint-Pieters-Voeren), è‧ikheu‧rənše (Maastricht), é.ŋkērken (Bree), ëek(h)jënske (Rosmeer), ɛjəkørəkə (Hoepertingen, ... ), ɛŋkoertə (Mechelen-aan-de-Maas), ’êkoêansche (Montzen), ‧eikørəkə (Mielen-boven-Aalst), ‧ikoͅrkə (Aalst-bij-St.-Truiden), uit: eekhörke  eekörke (Heerlen), öö hoogduitsch  eikköörke (Reuver), eekjantje: ook ZND 02, 008  ekkjenche (Teuven), èkjènsche (Vlijtingen), eekkammetje: ook ZND 02, 008  ei.kēͅmken (Bree), eekkater: eikkater (Beesel), inkater (Venlo, ... ), inkkater (Montfort), vrnl dim. gebruikt: ingketske  in(g)kater (Venlo), eekkats: eekats (Nieuwenhagen), eekkats (Kerkrade), eengkats (Blitterswijck, ... ), eikets (Makset, ... ), eikkets (Echt/Gebroek, ... ), eikkäts (Maasbree), einkkaats (America), engkats (Venray), enkats (Horst, ... ), ēŋkaats (America), inkets (Grubbenvorst, ... ), inkkats (Meerlo, ... ), eekkatsje: eeikketske (Swalmen), eeketske (Nieuwenhagen), eekketske (Heerlen), eekkätske (Schaesberg, ... ), eenkkēͅtske (Broekhuizen), eiketske (Arcen, ... ), eikĕtske (Posterholt), eikkestske (Venlo), eikketske (Beek, ... ), eikkĕtske (Steyl), eikkätske (Beesel, ... ), eikkètske (Beesel), eikkɛtske (Echt/Gebroek), eikätske (Blerick), ei̯ketske (Putbroek), ei’ketske (Tegelen), enkkätske (Horst), enkkätstkə (Koningsbosch), ēīketske (Arcen), ingketske (Venlo), inketske (Echt/Gebroek, ... ), inkketske (Blitterswijck, ... ), inkkätske (Sevenum), ènketske (Sevenum), dim.  inketske (Venlo), dim.mv.  eiketskes (Reuver), veroud.  eik(a)etske (Roermond), eekkoninkje: ook ZND 02, 008  enkkäninkske (Tongerlo), eekpoes: enkpōēs (Venray), inkpoes (Grubbenvorst, ... ), inkpoēs (Castenray, ... ), inkpōēs (Wanssum), dim: inkpuuske  inkpōēs (Merselo), eekpoesje: entepuuske (Venray), inkpoeske (Geysteren), inkpūske (Venray), inkpūūske (Merselo), j  inkpuuske (Lottum), enkbeugel: enkbygəl (Lozen), ēͅŋkbeͅjgəl (Bree), inkbi-jgel (As, ... ), inkbujel (Stramproy), ook ZND 02, 008  enkbeuu̯gel (Elen), inkbiegel (Neeroeteren), enkbeugeltje: enkbyəlkə (Kinrooi), ook ZND 02, 008  enkbiegelke (Tongerlo), eͅŋbi‧əgəlkə (Bree), enkpetje: ook ZND 02, 008  eͅŋkpɛtjə (Bree), hing: ook ZND 02, 008  hing (Ophoven), tjoek: tjoek (Montfort), vlobok: vloebók (Maaseik), vloobok (Stramproy), vlooienbok: spottend, figuurlijk  vloeëjebók (Altweert, ... ), vlooienbolk: ook ZND 02, 008  vlooeboolk (Elen), zeikhoos: zeikhoos (Roggel), zeikpoes: zei(k)poes (Heythuysen), zeikpoes (Heythuysen), zeikpōēs (Leveroy), zijkpoes (Makset) eekhoorn [DC 07 (1939)], [Roukens 03 (1937)], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 02 (1923)] || eekhoorntje [ZND B2 (1940sq)] || eekhorentje [SGV (1914)] III-4-2
eekhoorntjesbrood champignon: champeljongs (Eigenbilzen), champignon (Jeuk), WLD  zjampeljong (Mheer), eekhoornbrood: WLD  eek hoorn brood (Montfort), eekhoorntjesbrood: ee.kuntjes broed (Vijlen), eekhoorntjesbrood (Oirlo, ... ), eikurkes brood (Schimmert), eigen spellinsysteem  eekhoorntjesbrood (Meijel), idiosyncr.  eekhoorntjesbrood (Blerick), Spelling: "fonetiek-dialect"= Frings  i.jəkørkəsbruwət (iejekurkesbroeëd) (Eksel), WBD/WLD ?  énkkéérənkəsbrōēd (As), WLD  eekheurənsjəsbroet (Maastricht), eekhoorntjesbrood (Thorn), eikhurkesbroat (Beesel), ± Veldeke uit Nederl?  eekhoorntjesbroeëd (Tienray), eekketsjebrood: eigen spelling  eiketskebrood (Vlodrop), eekketsjesbrood: WLD  èèkketskesbroot (Swalmen), jodenoren: WBD/WLD Additie bij vraag 182 e.v.: paddestoelen groeiend op rottende hout noemt men -  judde-oren (Urmond, ... ), kroddelenkaas: WLD  kròòdelekees (Posterholt), paddestoel: WBD/WLD  paddestool (Urmond) Eekhoorntjesbrood: een eetbare paddestoel met een bruine hoed en een lichtbruine, witgeaderde voet. Vaak wordt het vlees bij het doorbreken blauw. [N 92 (1982)], [N 92 (1982)] III-4-3