e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hoesten bassen: WNT: bassen  basse (Beverlo), bassen (Eksel), bellen: WNT? - cfr. beelen sub beel?  beele (Berg-aan-de-Maas), blaffen: (blaffe) (Limbricht), blaffe (Afferden, ... ), bláffen (Ottersum), bletsen: blètsje (Geleen), bulken: bulke (Bocholtz), bulsen: WNT: bulsen, afl. buls: hoest.  bulsje (Waubach), bulseren: WNT: bulsen, afl. buls: hoest.  bulsjere (Brunssum), hoesten: (h)ūstə (Mielen-boven-Aalst), (hooste) (Ell), (hoostë) (Lanklaar), haoste (Limbricht), ho.sten (Hoepertingen), ho:stə (Hoensbroek), hoaste (Thorn), hoesse (Hoeselt, ... ), hoessen (Riksingen), hoesta (Koninksem, ... ), hoeste (Afferden, ... ), hoesten (Beringen, ... ), hoestə (Beverlo, ... ), hoeëste (Weert), hoosdje (Nederweert), hooste (Baarlo, ... ), hoosten (Boekend, ... ), hoostə (Heerlerheide, ... ), hoowste (Schinveld), hoste (Bleijerheide, ... ), hosten (Kerkrade, ... ), hostə (Opglabbeek, ... ), houste (Bingelrade, ... ), howstə (Paal), hoystən (Koersel), hoəstə (Hasselt, ... ), hō:stə (Neerglabbeek), hōōste (Blerick), hōste (Kerkrade), hōstə (Bree, ... ), hŏĕstə (Opglabbeek), hŏŏste (Maastricht), hu.stə (Hoepertingen), hu`stə (Voort), huste (Berg, ... ), hustə (Beverlo, ... ), hustən (Eksel, ... ), huəstə (Tongeren), hūista (Tongeren), hūstə (Herk-de-Stad, ... ), hŭstən (Kwaadmechelen), hòste (Bocholtz, ... ), hòòste (Panningen), hòòsten (Maastricht), hóste (Eygelshoven), hôste (Mechelen), hôôste (Blerick, ... ), hùste (Beverlo), hōstǝ (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]), h˙ōstǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), oosten (Maaseik), uste (Sint-Truiden, ... ), ūstə (Leopoldsburg, ... ), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  hòòste (Boorsem), NB verkawd  hoesten (Neerpelt), Vgl. lm. "niezen", trefw. proesten (ook proessen).  hoesse (Middelaar), kaffen: kaffe (Blerick, ... ), keffen: keffe (Maasniel), keuken: kèùke (Schinveld), knuchelen: knuggele (Nuth/Aalbeek), knuuchele (Klimmen), knuchten: [sic]  knuchte (Gennep), koffen: koeffe (Leuken), koffe (Weert), kóffe (Boeket/Heisterstraat), kotsen: (kotse) (Hoensbroek), k"tšə (Mechelen-aan-de-Maas), keutsche (Lutterade), keutschen (Stein), keutsje (Bunde, ... ), kotse (Ulestraten, ... ), käötsje (Geleen), kèùtsje (Geleen), kèùtsjen (Neerbeek), kötsje (Geleen), kötsjen (Meers), kötsjə (Oirsbeek), kø̜̄tšǝ (Geleen  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kûûtsje (Puth), kǫtsǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), #NAME?  k"tšə (Mechelen-aan-de-Maas), kø͂ͅtšə (Opgrimbie), (minachtend)  k"tšə (Opgrimbie), In hevige mate.  kotse (Schinveld), kruchelen: kreugele (Heerlen), kruchele (Elsloo, ... ), kruchen: kriche (Susteren), kroche (Broekhuizen, ... ), kròòche (Broekhuizen), krôche (Oirlo), Voortdurend hoesten.  kroche (Wanssum), kuchelen: kechele (Urmond), kechelen (Kerensheide), kuchele (Meerssen), köchele (Maastricht), kùchele (Schimmert), kuchen: keche (Baexem, ... ), kegge (Thorn), koche (Herten (bij Roermond), ... ), kooche (Panningen), kuchche (Swalmen), kuche (Baarlo, ... ), kugge (Thorn), kèche (Beverlo), kóche (Horn), kôche (Ell), i.e. droog hoesten.  kuche (Leveroy), i.e. zwaar hoesten.  koche (Baexem), Lang en hevig hoesten.  kīēche (Kerkrade), kuchhoest hebben: kuchhoos höbbe (Berg-aan-de-Maas), kuimen: kúmme (Venlo), kwatsen: kwātšǝ (Lutterade  [(Maurits)]   [Domaniale]), rochelen: raochele (Herten (bij Roermond)), raogele (Roermond), rochele (Blerick, ... ), ruchele (Oost-Maarland, ... ), ruchelen (Oost-Maarland), ròggele (Sittard), röchele (Heugem), uitleggen: i.e. met fluimen.  oetlegge (Leveroy), zich murg hoesten van de stub: %%zinnetje%%  dęǝ hōst zex mørǝx van dǝr štøp (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Maurits]) [N 95, 964]hoesten [ZND A2 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || hoesten [keche, kechelen] [N 10a (1961)] || kuchen [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || Kuchen: kort en droog hoesten (kuchen, kochelen, krochen, krochelelen). [N 84 (1981)] || zachtjes hoesten, kuchen [ZND 29 (1938)] II-5, III-1-2
hoeveelheid halmen voor een halve schoof enkel geleg: enkǝl gelęx (Linkhout), geleg: gǝlęq (Buchten, ... ), gǝlęx (Alken, ... ), half geleg: halǝf ˲gǝlęx (Linkhout), hāu̯f ˲gǝlęi̯q (Stokkem), hoop: huǝp (Waasmont, ... ), hō.p (Bommershoven, ... ), hōp (Kuttekoven), hūp (Boekhout, ... ), hűp (Ordingen), hǫu̯p (Berlingen, ... ), hǫűp (Ulbeek, ... ), ūp (Aalst, ... ), űp (Melveren), (mv)  hø̜yp (Gors-Opleeuw), hoopje: hø̜pkǝ (Lauw), hopper: høpǝr (Tongeren), hoppertje: hɛpǝrkǝ (Maasmechelen), opper: øpǝr (Henis, ... ), ø̜pǝr (Beverst, ... ), ē̜pǝr (Alt-Hoeselt, ... ), ępǝr (Beverst, ... ), ǫpǝr (Eisden, ... ), oppertje: øpǝrkǝ (Opgrimbie), pikhoopje: pekhøpkǝ (Walshoutem) In het zuiden van Belgisch Limburg waar met de zicht wordt gemaaid kent men het begrip "ongebonden halve graanschoof"; de maaier haalt met één keer inkappen en uitwinnen de hoeveelheid halmen voor een halve schoof bijeen. In de rest van het onderzoeksgebied komt het begrip niet voor. Zie ook de algemene toelichting bij deze paragraaf en kaart 19. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; Goossens 1963, krt. 29; monogr.] I-4
hoeveelheid hooi die men opsteekt armvol: hęløvǝr (Neerpelt), hęrvǝl (Eys, ... ), hɛlǝvǝr (Achel, ... ), ø̜̄rvǝl (Horst, ... ), ęl(ǝ)vǝr (Beringen, ... ), ɛlǝvǝrt (Kwaadmechelen), ɛr(ǝ)vǝl (Broekhuizen, ... ), bussel: bøsǝl (Schinnen), bø̜sǝl (Linne, ... ), flok: fluk (Beverst, ... ), flǫk (Borgloon, ... ), slek (Maasmechelen), sluk (Blerick, ... ), slǫk (Blitterswijck, ... ), gaffel: gafǝl (Achel, ... ), gavǝl (Wanssum), gǭfǝl (Helden, ... ), jafǝl (Bleijerheide, ... ), handvol: hamfǝl (Overpelt), pak: pak (Vijlen), poes: pys (Gruitrode), portie: pārsi (Maasniel), riek: rek (Hasselt), rik (Maaseik, ... ), rēk (Amby, ... ), rēǝk (Velden), ręi̯k (Sittard), ręk (Linde, ... ), schoefel: sxufǝl (Arcen, ... ), steek: štēk (Helden), štɛ̄ǝk (Vaesrade), tros: trǫs (Ulestraten), vork: vø̄rk (Mheer), vø̜i̯rǝk (Maastricht), wap: wap (Boukoul, ... ), wis: wø̄š (Mechelen), wø̜s (Gulpen), wø̜š (Amby, ... ) De hoeveelheid hooi die de opsteker in één keer met z''n gaffel aangeeft aan de optasser. Zie voor het vocalisme van het woordtype riek de opmerking in de semantische toelichting bij het lemma ''houten schudgaffel'' en bij het lemma ''hooihark''.' [N 14, 118; A 34, 5a] I-3
hoeveelheid van tienduizend bakstenen mond: mont (Valkenburg  [(meervoud: møn)]  ) Hoeveelheid van 10.000 bakstenen, de eenheid waarnaar het loon van de steenbakkers werd berekend (Dorren, pag. 124). [monogr.] II-8
hoeven verwijderen afhakken: āfhakǝ (Rothem), afhouwen tot onder de knieën: āfhǫwǝ tūt oŋǝr dǝ knēn (Tegelen), afkappen: afkapm (Lommel), afkappen (Alken), afkapǝ (Grazen, ... ), afkapǝn (Kuringen), āfkapǝ (Maasmechelen, ... ), āfkapǝn (Neerpelt), ǭfkapǝ (Zepperen), ǭfkapǝn (Oud-Waterschei), afkloppen: āvklopǝ (Neerpelt), afslaan: afslǭn (Ottersum), afzagen: (de hoeven worden) āfgǝzēx (Hoensbroek), de schoenen afhouwen: dǝ šoŋ āfhǫwǝ (Bleijerheide), derafslaan: trāf šlǭn (Herten), hoeven afhakken: huvǝ āfhakǝ (Gulpen), hoeven afhouwen: hyf āfhø̜jwǝ (Gruitrode), hōvǝ āfhǫwǝ (Helden), hōǝvǝ āfhǫwǝ (Nuth), hūvǝ āfhǫwǝ (Buchten), ājhǫwǝ (Blerick, ... ), ōjhōwǝn (Diepenbeek), hoeven afkappen: huvǝ afkapǝ (Meijel), hoeven afsnijden: hīvǝ āfsnījǝ (Opglabbeek), in het gewricht afhouwen: en ǝt gǝwrext āfhǫwǝn (Hoensbroek), kappen: kapǝ (Tungelroy, ... ), kapǝn (Maastricht), klauwen afdoen: klǫwǝn āfdōn (Kaulille), klauwen afhouwen: klāwǝ āfhōwǝ (Mechelen), klǫwǝ ājhǫwǝ (Berg / Terblijt), met bijlen afhouwen: mɛt bęjǝlǝ āfhǫwǝ (Kerkrade), met de bijl afhouwen: met dǝ bīl āfhǫwǝn (Leunen), schouwen: sxāǝn (Kuringen), tenen afhakken: tī.n āfhakǝ (Panningen), tenen afhouwen: tiǝnǝ āfhōwǝ (Eys), tīǝn āfhǫwǝ (Helden), tenen afkappen: tīn afkapǝ (Beringen), tenen afsnijden: tēnǝ ǭfsnajǝ (Tongeren), voeten afkappen: vūtǝ afkapǝ (Waasmont), vūtǝn afkapǝn (Sint-Truiden) Eerst wordt de gehele poot verwijderd van het lijf en dan worden later de hoeven van de poot gekapt. Het kan zijn dat sommige antwoorden eerder duiden op het begrip "poot verwijderen" dan op "hoef verwijderen". [N 28, 46; monogr.] II-1
hoge herenschoen botje: botjes (Ittervoort), bottine: bettine (Venray), botinnen (Sint-Truiden), bottennnə (Kwaadmechelen), bottiens (Meijel, ... ), bottines (Urmond), bottinne (Weert), boͅten (Meeswijk), boͅtenə (Kwaadmechelen, ... ), boͅtinə (Zelem), bòttennə (Leopoldsburg, ... ), bəttinnə (Venray), [Fax Maurice Moyaerts 18/03/02]  botinne (Vorsen), hoog  bottines (Blerick), hoge bottine: hoeoge bottinnen (Neeritter), hoge herenschoen: hoeg hiere scheun (Maastricht), hoeəgə hiərəschoenə (Beverlo), hoge herenschoenen (Wijk), hoëge hiëreschoon (Venlo), huəgə hiərəsXunə (Beverlo), hoge mansluischoen: də hüwəxmanslyšōn (Teuven), hoog mans(lie)sjoon (Neeroeteren), hoge mansschoen: h,ugma:n sŋn (Wintershoven), hoag mans-schoon (Schimmert), hochmansjoen (Val-Meer), hoeg manschoon (Weert), hoegemanssjeun (Wijk), hoeəgəmansschoenə (Beverlo), hoochmansju (Zichen-Zussen-Bolder), hoog mans(lie)sjoon (Neeroeteren), hoog mansjoen (Eigenbilzen), houg mansschoeən (Borgloon), hōyəmansšyn (Riksingen), hoͅuxmänsxuu (Borgloon), hujə manssxoͅun (Linkhout), huwəgəmansXun (Tessenderlo), huəgəmansXun (Leopoldsburg), huəgəmansXunə (Beverlo), huəgəmānsXunə (Kwaadmechelen), hūgəmasXūn (Sint-Truiden), hūxmansšōn (Maaseik), hòugəmanskūən (Opheers), hüwəxman(s)šōn (Teuven), hŋwgma:n sŋn (Wintershoven), owg mansjōn (Boorsem), #NAME?  hòugəmanskūən (Opheers), bottines  hoeəgəmanschoene (Leopoldsburg), dit zijn gewone hoge schoenen voor mannen (niet voor het werk)  hūX mansXūn (Boekt/Heikant), gewone hoge schoenen voor mannen (niet geschikt om mee te werken)  hōēg maschōēn (Boekt/Heikant), hoge herenschoenen, ook bottines genoemd  hoeəgəmaanschoenə (Kwaadmechelen), hoge rijgschoenen [rèègschoen]  hogemanschoenen (Beringen), hoge schoenen voor mannen  hoeəgəmanschoenə (Tessenderlo), met 7-10 veter gaatjes om te werken op t land  hoeog mansjoon (Neeritter), schoenen tot aan de enkels met veters  oegemansschoen (Sint-Truiden), hoge schoen: hauge sjoen (Bilzen), hawgsjoon (Susteren), hoag sjoon (Horn), hoagsjoon (Munstergeleen), hochsju (Zichen-Zussen-Bolder), hoe-eg schoon (Mechelen), hoeag schoean (Jabeek), hoear schong (Kerkrade), hoech schoon (Neerharen), hoech sjoen (Oirsbeek), hoeg schoun (Lummen), hoeg scheun (Maastricht), hoeg schjeun (Wijk), hoeg schoon (Brunssum, ... ), hoeg sjeun (Caberg, ... ), hoeg sjoon (Baarlo, ... ), hoeg sjōēn (Schinveld), hoeg sjōōn (Tungelroy), hoege schoon (Boekend), hoegscheun (Maastricht), hoegschoene (Paal), hoegschoon (Horst, ... ), hoegsjeun (Wijk, ... ), hoehg sjoehn (Meijel), hoeweg schoe’n (Eksel), hoeweg sjoon (Hoensbroek), hoeéch sjoen (Diepenbeek), hoeëg schoon (Heerlen), hoeëg schōēn (Oirlo), hoeëg sjong (Bleijerheide), hoeëg sjoon (Ell, ... ), hoeëge schoene (Halen), hoeëgsjoon (Heythuysen), hoeəg schoen (Oirlo), hoeəgə schoenə (Kwaadmechelen), hoeəgə schoon (Blerick), hoeəgə sjoon (Tegelen), hoēg sjoon (Mheer), hoēëg sjoon (Hoensbroek), hoge schoenen (Vliermaal, ... ), hoig syn (Tongeren), hooch sjoen (Hoeselt, ... ), hoog schoeŋ (Lommel), hoog schün (Mal), hoog sjoon (Maasniel, ... ), hoog sjoōn (Einighausen), hoog sjōōn (Roermond), hoogschjun (Millen), hoogsjoon (Grathem, ... ), hox šy (Rosmeer), hoèg sjong (Bocholtz), hoèg sjoon (Schimmert), hoèàgsjoon (Stevensweert), hoég sjoon (Amstenrade), hoêge schoon (Boekend), hoëg sjoon (Tegelen), hoëg sjóon (Tegelen), hoëge schoon (Blerick), hoëgschoon (Venlo, ... ), hoëgsjoon (Egchel), hoög sjoon (Maasbracht), hōēg schōēn (Beringen, ... ), hōēg sjoon (Oost-Maarland, ... ), hōēg sjōōn (Mechelen), hōēgeshoon (Dilsen), hōx šy.n (Tongeren), hōx šyn (Ketsingen, ... ), hŏĕg sjŏĕn (Meijel), hoͅux sxuu (Borgloon), hugə sXun (Herk-de-Stad), hugə sXüünə (Donk (bij Herk-de-Stad)), hugɛ sXüünə (Donk (bij Herk-de-Stad)), hujə sxoͅun (Linkhout), huug sjoon (Bree), huX sXun (Hamont), huX sXuən (Hasselt), hux šōn (Lanklaar), huXsXuən (Hasselt, ... ), huəgəsXunə (Kwaadmechelen), huəx šūn (Meijel), huəXsXuwŋ (Achel), huəXšon (Rekem), hūg sXūn (Beringen), hūX sXūn (Boekt/Heikant), hūXsXòwn (Paal), hūXšoon (Bocholt), hūəXsXōən (Kaulille), hyjšōn (Opglabbeek), hòòg sjoon (Nunhem), hóógschóón (Oirsbeek), hôêg sjoon (Hoensbroek, ... ), hôôg sjoon (Haelen, ... ), hôôg sjōōn (Lutterade), hôôge sjoon (Klimmen), höeg schön (Valkenburg), hüX šōn (Bree), oege sjoon (Stokkem), owg sjōn (Boorsem), uəgə sXun (Velm, ... ), uəx šōn (Ophoven), ūəx šōən (Rotem), wòXsjzjaon (Mechelen-aan-de-Maas), Afbeelding 206.  huəgə šōn (Montzen), hoge schoen voor mannen: hoge schoenen voor mannen (Tessenderlo), hoge zondagsschoen: hoig zondes sjoon (Ulestraten), knoopjesschoen: knoopjesschoenen (Weert), lappenschoen: lappesjoon (Grathem), lichte getschoen: lĕXtə geͅtsXūn (Sint-Truiden), mansluischoen: mansluusjoon (Beek), mansschoen: manssjoon (Ulestraten), [Afzonderlijke bladzijde met gegevens voor Jeuk]  mansskoen (Jeuk), rijgschoen: reXsXun (Beringen), rēͅXsXun (Borlo), rieschoon (Meerssen), vaarschoen: [cf. hoge waterdichte schoen]  vāršoon (Bocholt), wagschoen: whag-schoon (Meerssen), whagsjoon (Stein), whoͅXšón (Mechelen-aan-de-Maas) De halfhoge schoen die indertijd door iedereen werd gedragen? (bottine?) [N 60 (1973)] || herenschoenen, hoge ~ [N 24 (1964)] || Hoe noemt men de schoenen? Maakt men verschil tusschen hooge en lage schoenen? [bottine] [DC 09 (1940)] || Hoe noemt u in het algemeen het meestal leren voetbekleedsel met hak dat tot iets hoger dan de enkels kan komen (schoen?) [N 60 (1973)] || hoge schoen || hoge schoenen [N 114 (2002)] || sokschoenen, hogemanschoenen, in de betekenis van soort schoen; betekenis/uitspraak [N 24 (1964)] III-1-3
hoge hoed bolhoed: bolhōt (Opglabbeek), boͅlhut (Leopoldsburg), buis: baus (Tongeren, ... ), bawš (Millen), beͅis (Eigenbilzen, ... ), bi-js (Bree), bijz (Bree), bous(hoot) (Neeroeteren), boͅus (Genk), buis (Aldeneik, ... ), bus (Rekem), buus (Boorsem, ... ), būūs (Mechelen, ... ), by(3)̄s (Boorsem, ... ), by:s (Wintershoven), bys (Eisden, ... ), bäys(hūt) (Romershoven), bèjs (Achel), bø:s (Opheers), bøjs (Opheers), bøs (Beverlo), bøy(ə)s (Zelem), bøys (Diepenbeek, ... ), bøyəs (Brustem, ... ), bø͂ͅjs (Lummen), bø͂ͅus (Hoeselt), bøͅis (Rotem, ... ), bøͅjs (Halen), bøͅs (Borlo, ... ), bøͅys (Boekt/Heikant, ... ), bøͅys(kə) (Bocholt), bøͅyəs (Borgloon), bøͅəs (Niel-bij-St.-Truiden), bújs (Kaulille), bûis (Gronsveld), (vroeger)  buus (Blerick), Bet. 2  buus (Sint-Truiden), Bet. 3.  bùis (Sint-Truiden), Buis.  boͅys (Tessenderlo), Et. Waals bûse (~AN buis, Tg. baus).  büus (Tongeren), informant: voor hoge hoed  buus (Grathem), Nu.  bāys (Borgloon), Scherts.  buisj (Zonhoven), Voor hoge hoed.  bøͅys (Boekt/Heikant), Zie ook afb. p.97.  būūs (Hasselt), buishoed: bijzōt (Bree), buishoed (Eksel), bøͅshut (Borlo), Buishoed.  bə:shut (Beverlo), ceremoniehoed: sērəmənihūət (Kermt), chapeau (fr.): sepeng (Weert), šapo. (Genk), chapeau-buse (fr.): sjappoobūūs (Hasselt), šapo bys (Eisden), šapobøs (Hasselt), šapo͂ͅbøs (Kermt), ṣapəby:s (Paal), Bet. 2  sjapoo buus (Sint-Truiden), Chapeaubuse.  šapôbūs (Leopoldsburg), Een schappe buus.  šapə bys (Beringen), Ook voor het geheel van ceremoniekleren.  sjapoobuus (Sint-Truiden), Sjappebuus.  šapəby(3)̄s (Boekt/Heikant), cilinder: cilinder (Heerlen, ... ), cylinder (Amstenrade, ... ), sielinder (Mechelen), silinder (Mechelen), tseliender (Chèvremont, ... ), tsiliender (Bocholtz), zilinder (Kerkrade), Zie ook hoeëgezieë.  cilinder (Heerlen), hoge buis: huybēs (Hasselt), hoge hoed: hawgen hood (Susteren), hoagen hood (Schimmert), hoe`ge hood (Baarlo), hoeage hood (Jabeek), hoeegen hood (Herten (bij Roermond)), hoege hoed (Weert), hoege hoeit (Diepenbeek), hoege hoeït (Diepenbeek), hoege hood (Reuver, ... ), hoegen hoed (Weert), hoegen hood (Boekend, ... ), hoegen hoot (Oirsbeek), hoegenhood (Hout-Blerick), hoehge hoed (Meijel), hoeëge hood (Heerlen), hoeëgen hood (Klimmen), hoge hood (Roermond, ... ), hoge houd (Limbricht, ... ), hoge(n) hood (Maasniel), hogehòòd (Posterholt), hogen houd (Sittard), hogən hut (Lommel), hogənūt (Grote-Spouwen), hoigen hood (Ulestraten), hoogen hood (Roermond), hoëge hoot (Hoensbroek), hoëgen hōēd (Oirlo), hoëgenhood (Blerick, ... ), hoôge hood (Maasbracht), hōēge hood (Oost-Maarland), hōēge hoot (Waubach), hōēge hōōd (Mechelen), hōēàge hood (Stevensweert), hōēëge hoot (Hoensbroek), hŏŏge hood (Nunhem), hŏŭgen hoot (Valkenburg), hugə huwt (Zelem), hugən hut (Beringen), hugənhuət (Kermt), hôêge hood (Hoensbroek), hôêgen hood (Panningen), hôôge hood (Haelen), hôôge-hood (Klimmen), höge hoad (Hoensbroek), ugənūwt (Hasselt), hoge tip: hôêgen tiep (Panningen), hoge zijden: hoe:ge zije (Meijel), hoeege zieje (Tungelroy), hoege sieie (Hoensbroek), hoege zeije (Maastricht), hoege zieje (Tungelroy), hoege zijde (Caberg), hoege zijje (Maastricht, ... ), hoege zèie (Maastricht), hoege zèje (Wijk), hoege zéje (Borgharen), hoeëge zieje (Ell), hoeëge zéjje (Meijel), hoge zieje (Einighausen, ... ), hoge zieë (Limbricht), hoige zieje (Beek), hoëge zieje (Oirlo), hōēge zieje (Oirsbeek), hōēëge zieje (Hoensbroek), hŏĕge zije (Maastricht), hôôge zīēje (Haelen, ... ), Zie ook cilinder.  hoeëgezieë (Heerlen), hoge, een -: hoege (Sevenum), pijp: Voor hoge hoed.  pēp (Boekt/Heikant), rouwhoed: raəwhūt (Vliermaal), rouwhoed (Rummen (WBD)), rouwhood (Stein), steek: sjteek (Ulestraten), stiək (Rotem), stijve hoed: stieve hood (Tungelroy), stopsel: hoge hoed  stupsel (Wellen), Vroeger.  støpsəl (Borgloon), zijden hoed: zie-je hood (Klimmen), zieë hood (Nuth/Aalbeek), zijden, een -: zieje (Swalmen), ziĕ-je (Klimmen), [zîjje, zîjjes]  zijje (Maastricht) 3. hoge hoed, cilinderhoed || buis(hoed) || buis: hoge hoed || buis: hoge hoed, sjapo || buishoed || buishoed, hoge hoed || chapeau-buse: hoge hoed || cylinder [N 23 (1964)] || cylinderhoed || Hoe noemt men een (dames- en heren-)hoed van haarvilt? [-> hoge hoed] [N 45 (1972)] || Hoe noemt U in het algemeen de hoge, zijden, cylindervormige hoed? [N 45 (1972)] || hoed (enkelvoud - meervoud) [ZND 01 (1922)] || hoed, hoge ~, gedragen bij rouwgelegenheden [N 25 (1964)] || hoed: spotbenamingen [weerhaan, sjeuvel, sjtift, tups, teps, tips, tömps, döppe, tietsj, dinkerik] [N 25 (1964)] || hoge hoed || hoge hoed (chapeau buse) || hoge hoed, gedragen bij rouwgelegenheden || hoge, zijden hoed || Welke spotnamen kent U? [N 45 (1972)] || zijden: b) hoge zijden hoed || zijdenhoed III-1-3
hoge hoed bij begrafenis bolhoed: bolhōt (Opglabbeek), boͅlhut (Leopoldsburg), buis: baus (Tongeren), bawš (Millen), beͅis (Eigenbilzen, ... ), bijz (Bree), boͅus (Genk), buis (Aldeneik, ... ), bus (Rekem), buus (Grathem, ... ), būūs (Mechelen, ... ), by(3)̄s (Boorsem, ... ), by:s (Wintershoven), bys (Eisden, ... ), bèjs (Achel), béújs (Beverlo), bêûs (Niel-bij-St.-Truiden), bø:s (Opheers), bøjs (Opheers), bøs (Beverlo), bøy(ə)s (Zelem), bøys (Diepenbeek, ... ), bøyəs (Brustem, ... ), bø͂ͅjs (Lummen), bø͂ͅus (Hoeselt), bøͅis (Rotem, ... ), bøͅjs (Halen), bøͅs (Borlo, ... ), bøͅys (Boekt/Heikant, ... ), bøͅyəs (Borgloon), bújs (Kaulille), ən bøͅs (Sint-Truiden), (vroeger)  buus (Blerick), Buis.  boͅys (Tessenderlo), cf. WNT s.v. "buis (IV)"I) b) y) hoge zijden herenhoed  bøͅys (Lommel), MET AFBEELDING  būūs (Hasselt), Nu.  bāys (Borgloon), buishoed: bijzōt (Bree), bous(hoot) (Neeroeteren), buishoed (Eksel), buishoet (Herk-de-Stad), bäys(hūt) (Romershoven), bøͅshud (Halen), bøͅshut (Borlo), bə:shut (Beverlo), ceremoniehoed: sērəmənihūət (Kermt), chapeau (fr.): šapo. (Genk), chapeau-buse (fr.): šapo bys (Eisden), šapobøs (Hasselt), šapo͂ͅbøs (Kermt), ṣapəby:s (Paal), Chapeaubuse.  šapôbūs (Leopoldsburg), Een schappe buus.  šapə bys (Beringen), fr. chapeau-buse; MET AFBEELDING  sjappoobūūs (Hasselt), Sjappebuus.  šapəby(3)̄s (Boekt/Heikant), cilinder: cilinder (Heerlen, ... ), cylinder (Amstenrade, ... ), sielinder (Mechelen), silinder (Mechelen), tseliender (Chèvremont), tsiliender (Bocholtz), zilinder (Kerkrade), hoge hoed: den hoegen hoot (Oirsbeek), der hōēëge hoot (Hoensbroek), einen hoogen hood (Roermond), ennen hoegen hood (Boekend), hawgen hood (Susteren), hoagen hood (Schimmert), hoe`ge hood (Baarlo), hoeage hood (Jabeek), hoeegen hood (Herten (bij Roermond)), hoege hoed (Weert), hoege hoeit (Diepenbeek), hoege hood (Reuver, ... ), hoegen hoed (Weert), hoegen hood (Maastricht, ... ), hoegenhood (Hout-Blerick), hoehge hoed (Meijel), hoeëge hood (Heerlen), hoeëgen hood (Klimmen), hoge hood (Roermond, ... ), hoge houd (Limbricht, ... ), hoge(n) hood (Maasniel), hogehòòd (Posterholt), hogən hut (Lommel), hogənūt (Grote-Spouwen), hoigen hood (Ulestraten), hoëge hoot (Hoensbroek), hoëgen hōēd (Oirlo), hoëgenhood (Blerick, ... ), hoôge hood (Maasbracht), hōēge hood (Oost-Maarland), hōēge hoot (Waubach), hōēge hōōd (Mechelen), hōēàge hood (Stevensweert), hŏŏge hood (Nunhem), hŏŭgen hoot (Valkenburg), hugə huwt (Zelem), hugən hut (Beringen), hugənhuət (Kermt), hôêge hood (Hoensbroek), hôêgen hood (Panningen), hôôge hood (Haelen), hôôge-hood (Klimmen), höge hoad (Hoensbroek), nen hoegen hood (Maastricht), ugənūwt (Hasselt), hoge tip: cf. Schuermans s.v. "tip"z. tippenhoed; cf. s.v. "tippenhoed"z. tikkenhaan; cf. s.v. "tikkenhaan"benaming voor priestersteek  hôêgen tiep (Panningen), hoge zijden: den hoge zieje (Sittard), den hōēge zieje (Oirsbeek), hoe:ge zije (Meijel), hoeege zieje (Tungelroy), hoege sieie (Hoensbroek), hoege zeije (Maastricht), hoege zieje (Tungelroy), hoege zijde (Caberg), hoege zijje (Maastricht, ... ), hoege zèje (Wijk), hoege zéje (Borgharen), hoeëge zieje (Ell), hoeëge zéjje (Meijel), hoge zieje (Einighausen, ... ), hoge zieë (Limbricht), hoige zieje (Beek), hoëge zieje (Oirlo), hōēëge zieje (Hoensbroek), hŏĕge zije (Maastricht), hôôge zīēje (Haelen, ... ), unnen hoege zèie (Maastricht), met afbeelding  hoege zij-je (Maastricht), hoge, de -: den hoege (Sevenum), hondshoed: hónkshut (Sevenum), hondskooi: honsjkooj (Swalmen), hôônskoeoi (Neeritter), kachelpijp: kachelpie:p (Horst), kachelpīēëp (Hoensbroek), (vroeger)  kachelpiep (Blerick), rouwhoed: raəwhūt (Vliermaal), rouwhood (Stein), steek: sjteek (Ulestraten), stiək (Rotem), stijve hoed: stieve hood (Tungelroy), stopsel: Vroeger.; cf. VD s.v. "stopsel"3. een kurk (om een vat te sluiten)???  støpsəl (Borgloon), tits: tiets (Neerpelt), zijden hoed: den zieë hood (Nuth/Aalbeek), zie-je hood (Klimmen), zijden, de -: der ziĕ-je (Klimmen), zieje (Swalmen) chapeau-buse, hoge hoed || hoed, hoge ~, gedragen bij rouwgelegenheden [N 25 (1964)] || hoge hoed || hoge hoed bij gelegenheidskleding [N 02 (1960)] || hoge hoed, gedragen bij rouwgelegenheden || hoge zijden || hoge zijden hoed || hoge, zijden, cylindervormige hoed [N 45 (1972)] III-2-2
hoge kaart(en) bonken van kaarten: boenke van kaot (Bilzen), bonken van kaarten (mv.): Sub bonk.  bunk van kaart (Roermond), Sub bónk, bunk [mv.], bunkske [verkl.], 1. Bonk.  bunk van kaart (Venlo), dikke kaart: Sub dik.  diekke kaa.rt (Hasselt), dikke koat (Sint-Truiden), hoge kaart: Sub hoog.  een hoog kaart (Meeswijk), hoog, een ~: Sub kaartspel : spel kaarten : 52 stuks.  hoe"g (Beverlo), kaarten wie armen en benen: Sub arm2 (mnl. a(e)rm, erm).  kao.rt wij érrem én bien (Zonhoven), kaarten wie bomen: Sub boum.  koòt wéi buim (Kortessem), Sub kaart, (1)a.  kaa.rt wèè bīēm (Hasselt), Sub koòt.  koòt wéi buim (Kortessem), kwajong: Dich hads gen kwaojónge jij had goede speelkaarten.  kwaojóng (Venlo), mastellen (mv.): Sub mastel, (3). Dzjië t nogal mastélle!: Jij hebt nogal mooie kaarten! (misschien niet algemeen).  mastélle (mv.) (Hasselt), schone handkaarten: sjoen haandkaot (Diepenbeek), stompen (mv.): sjtómp (Geleen), Sub sjtómp.  hae haet stump! (Sittard) (Kaartsp). Prachtig spel. || 2. Kaartterm. || 4. Zeer goede/hoge speelkaarten. || [Hogere kaart]. || Een hoge kaart (kaartspel). || een kaart met een prentje erop [beeld, pop, prentje] [N 112 (2006)] || Goede kaarten. || Hij heeft goede kaarten. || Hoge kaarten. || Ik heb goede kaarten (kaartspel). || Kaarten als armen en benen, d.i. zeer goede kaarten. || Kaarten als bomen (goede kaarten). || Kaarten als bomen, d.i. hoge kaarten. || Kaarttermen: goede kaarten, maar géén troefkaarten. || Mooie kaarten. III-3-2
hoge kaart(en) add. macht: mach (Hasselt) Kracht: 4. Mooie kaarten in een bepaalde kleur (kaartsp.). III-3-2