e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hommel angel: WLD  angəl (Reuver), bij: ook in ZND 01, a-m  bie (Hoepertingen, ... ), bij (Vroenhoven), bruine hommel: ideosyncr.  broen hommel (Vlodrop), dikke bij: dieke bij (Heerlen), dreen: hommelbij  dreehn (Heerlen), druiltje: ook in ZND 01, a-m  dreuilke (Rotem), goudhommeltje: ook in ZND 01, a-m  jothumelke (Rijkhoven), hom: ook in ZND 01, a-m  hoem (Mielen-boven-Aalst), hommel: (h)oemmel (Hasselt), (h)ooməl (Sittard), (h)uməl (Niel-bij-St.-Truiden), heumel (Grathem, ... ), heummel (Hushoven, ... ), heûmel (Grathem), hēūmel (Heythuysen), hoamel (Nuth/Aalbeek), hoemel (Bocholtz, ... ), hoemmel (Hoeselt, ... ), hoemmël (Tongeren), hoeməl (Loksbergen), hoēēmel (Doenrade), hoĕmmel (Bilzen), hom-mel (Blitterswijck), homel (Born, ... ), hommel (Amby, ... ), hommō (Nuth/Aalbeek), homməl (Maastricht), homəl (Meeuwen, ... ), homɛl (Zonhoven), hooemel (Doenrade, ... ), hoomel (Amstenrade, ... ), hoommel (Obbicht, ... ), hooëmel (Oirsbeek), hoŏmel (Meterik), hōmel (Heek), hōmmel (Blerick, ... ), hōmməl (Roermond), hōməl (Hout-Blerick), hōəməl (Merkelbeek), hŏĕmel (Mechelen), hŏĕmmel (Posterholt), hŏĕ’məl (Sittard), hŏmel (Wellerlooi), hŏmmel (Amby, ... ), hŏŏm-mel (Vijlen), hŏŏmel (Horst), hŏŏmmel (Arcen, ... ), hoͅmel (Puth), hoͅməl (America), hummel (Broeksittard, ... ), hŭmmel (Herten (bij Roermond)), hòmmel (Asenray/Maalbroek, ... ), hòmməl (Schimmert), hó:mmel (Roermond), hómel (Hulsberg), hómmel (Blerick, ... ), hómməl (Epen), hôemmël (Hoeselt), hômmel (Bergen, ... ), hömmel (Maasniel, ... ), hùmmel (Beverlo), hûmmel (Tungelroy), oemel (Sint-Truiden), omel (Lutterade), ommel (Stein), oomel (Geleen), ooməl (Puth), ’oməl (Meeswijk), [ ? + verkortingsboogje]  hòmmel (Buggenum), Bree Wb.  hómmel (Bree), cassettebandje  hommel (Meijel), de o lang  homul (Schimmert), doffe o-klank  hommel (Blerick), eigen spellingsysteem  heumel (Ell), hommel (Meerlo), hoomel (Schinnen), hômmel (Geleen), Endepols  hommel (Heer, ... ), hómmel (Maastricht), Gronsveld Wb  hommel (Gronsveld), ideosyncr.  hoemmel (Kerkrade), hommel (Doenrade, ... ), hoomel (Sittard, ... ), hómmel (Susteren), hômmel (Melick), IPA  hoͅməl (Kwaadmechelen), kort  hŏŏmmel (Gennep), o dof  hommel (Ulestraten), o kort uitgesproken  hōmmel (Sevenum), ook in ZND 01, a-m  ho.məl (Opgrimbie), hoemel (Alt-Hoeselt, ... ), hoemmel (Heusden), hoeəmel (Wellen), homel (Rekem), hommel (Amby, ... ), homəl (Maastricht), hoͅməl (Hamont), humməl (Herk-de-Stad), huməl (Borgloon, ... ), hömmel (Gerdingen), hø̄məl (Molenbeersel), ommel (Sint-Truiden), oumel (Wilderen), ōu̯məl (Mechelen-aan-de-Maas), oͅməl (Boorsem, ... ), uəməl (Leopoldsburg), ŭməl (Maaseik), opgenomen onder ZND 27, 021a  hoemel (Hasselt), oude spelling  hommel (Meijel), Veldeke  hommel (Waubach), hòmmel (Echt/Gebroek, ... ), hômmel (Nunhem), ’n hòmmel (Klimmen), Veldeke 1979 nr. 1  de hòmmel (Venray), Veldeke (aangepast)  hómmel (Tienray), Veldeke, eventueel aangevuld met systeem Jones oe = lang uitgesproken (?)  hoemel (Gulpen), WBD  hómməl (Meijel), WBD/WLD  hoeməl (Heerlen, ... ), hommel (Caberg, ... ), homməl (Maastricht), homəl (Urmond), hoomməl (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), hōēməl (Opglabbeek), hōmməl (Maastricht), hōōməl (Nieuwenhagen), hŏĕmməl (Amstenrade), hŏmməl (Beesel), hòmməl (Maastricht), hómmel (Lutterade), hómməl (Heerlen, ... ), hôomməl (Roermond), WBD/WLD ó even gesloten als oo  hómmel (As), WLD  hoamöl (Stevensweert), hoemel (Beesel, ... ), hoemul (Brunssum), hoeməl (Ubachsberg), homel (Born), hommel (Doenrade, ... ), hommul (Itteren), homməl (Maastricht, ... ), hoomel (Geleen, ... ), hoomməl (Heel), hooməl (Hulsberg), hōōmel (Oirsbeek), hŏĕ məl (Sweikhuizen), hŏmmel (Tungelroy), hőmməl (Haelen, ... ), hòmmel (Maastricht, ... ), hòmməl (Maastricht, ... ), hòòmel (Posterholt), hómmel (Gennep, ... ), hômmel (Schimmert, ... ), hôomel (Swalmen), h‧uməl (v.) (Eys, ... ), WLD (? koomel - moelijk leesbaar)  hoomel (Maasbree), WLD (N.B. korrespondent onderscheidt 2 soorten): witte en rodekonte -  hommel (Vlijtingen), ± WLD  hoeməl (Wijnandsrade), hommelaar: ook in ZND 01, a-m  hommelair (Beek (bij Bree)), hommeleer (Peer), hommelèr (Kleine-Brogel), WLD  hommele’r ([hoͅməlɛr) (Eksel), hommelbij: hommelbi-j (Venlo), hŏmmelbie (Tegelen), o bijna oo  hommelbi-j (Venlo), hommelt: hommelt (Heijen), hŏŏmmelt (Afferden), hómmelt (Gennep, ... ), WLD  hömmeltjer (Weert), hommeltje: hummeltjer (Weert, ... ), mv.  hummeltjer (Altweert, ... ), ook in ZND 01, a-m  hummelke (Koersel), hunmmeltje (Weert), hommer: hoeəmer (Brunssum), homer (Stein), hŭəmər (Koningsbosch), hòamer (Schinveld), hòmer (Brunssum), eigen spellingsysteem  hooëmer (Merkelbeek), hooisel: ook in ZND 01, a-m  hooisel (Rutten), horzel: hoorsel (Horn), hoostel (Thorn, ... ), hōstəl (Laar, ... ), ook in ZND 01, a-m  hossel (Lauw, ... ), koninginnebij: ook in ZND 01, a-m  kuininginnebie (Sint-Truiden), mooshommel: klein soort bruine hommel die op de grond woont in een nest van mos en droge halmen  mōshómmel (Blitterswijck, ... ), mooshommeltje: ook in ZND 01, a-m  mosheumelke (Mheer), paardshorzel: ook in ZND 01, a-m  piadshossel (Herten), vers (?): vêrsj (Berg-en-Terblijt), wesp: ook in ZND 01, a-m  weesp (Hoepertingen), wejbs (Piringen), wesp (Kuringen, ... ), witvot: witvot (Echt/Gebroek), zwarte hommel: ideosyncr.  zwarte hommel (Vlodrop) Hoe noemt u een soort bij: groot, breed gebouwd en meestal kleurig behaard (bruinrood of geel) (hommel) [N 83 (1981)] || hommel [DC 07 (1939)], [DC 09 (1940)], [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 27 (1938)] || hommel, soort || hommel, tuinhommel || hommel, wilde brombij III-4-2
homp brood brok: brok (Schinnen), bròk (Meeuwen), brək (Horn), dik stuk: dik sjtök (Guttecoven), dikke schijf brood: dicke schief broêd (Heerlerbaan/Kaumer), dikke snede: dikke sneej (Ospel), fomp: fump (Kwaadmechelen), fond: fong (Opglabbeek), fòn-g (Opglabbeek), gebroken  fóng (As), gesneden  fóng (As), indien gesneden  fóng (Opglabbeek), homp: hoamp (Sittard, ... ), hoe.mp (Hasselt), hoemp (Schinveld), homp (Beek, ... ), hoomp (Gennep, ... ), hōmp (Buggenum, ... ), hōōmp (Maastricht, ... ), hŏĕmp (Loksbergen), hŏomp (Valkenburg), hŏŏmp (Thorn), ho‧mp (Weert), hò.mp (Montfort), hòmp (Echt/Gebroek, ... ), hómp (Beek, ... ), hômp (Herten (bij Roermond), ... ), hôomp (Horst, ... ), hömp (Sint-Odiliënberg), höömp (Posterholt), h‧ómp (Haelen), oe.mp (Hasselt), de o is niet zeker goed geschreven  homp (Roermond), gebroken  hómp (As), homp  homp (Meeuwen), indien gescheurd  hómp (Opglabbeek), n koors veur et paard  hoomp (Caberg), vooral van brood  hómp (Tongeren), homp brood: hoe.mp brōēëd (Hasselt), homp broêd (Blerick), hómp broed (Maastricht), hómp brōēd (Sevenum), hômp broed (Blerick), hômp broëd (Hoensbroek), kijl: kīēl (Grevenbicht/Papenhoven), kīēle (Stein), klomp: klo.mp (Neeroeteren), klomp (Waubach), kloomp (Doenrade), knab: kna.p (Eys, ... ), knab (Vijlen, ... ), knap (Beek, ... ), knáp (Epen), meevoud knabbe  knab (Klimmen), ne Knab kees  knab (Roermond), knab brood: knòp brōēt (Maastricht), knauw: knàw (Maastricht), knauwel: kna.wwel (Amby), knauwel (Kerkrade, ... ), knauwəl (Meers, ... ), knawwel (Echt/Gebroek, ... ), knouwel (Herten (bij Roermond)), knààwə (Sweikhuizen), kná⁄wəl (Brunssum), van iets eetbaars ne knouwel balkenbriej, brood, sjpek, sjónk  knou:wel (Roermond), knauwel brood: knaéwul brŏĕd (Itteren), knode: knao (Brunssum, ... ), knoa (Kerkrade), knô (Beek), knode brood: knao brood (Sittard), knoa brōēd (Heerlen), knode weg: knaoë wék (Nieuwenhagen), knoden: arch.  knui (Maastricht), knoef: knōēf (Hamont), knoest: knus (Meeswijk), ënë kn؉s és wat gro¯ttër as ënë hómp  knōēs (Tongeren), knots: knods (Schimmert), korst: kaorst (Gennep), koeəsj (Heerlerbaan/Kaumer, ... ), korst (Kelpen), kōōəsj (Schinnen), kôêsj (Jabeek), de korst  koeësj (Klimmen), korst brood: koest broëd (Eys), kors broëd (Maasbree), kōēsjbrōēd (Rimburg), voor de paarden: vur de pèèd  koasch broĕed (Gulpen), korstje: keurske (Maastricht), paardsbrood: dik stuk brood voor het paard bij pauze tijdens werk op het veld  p‧eͅəts˂br‧uət (Ingber), rammel: remmel (Geleen), rèmməl (Kapel-in-t-Zand), dikke snee (?)  remmel (Lutterade), richel: richəl (Urmond), riem: reem (Guttecoven, ... ), roggeknol: Mèt kies en roggeknölle  roggeknöl (Maastricht), snap brood: sjnààp brôêt (Heerlen), spie: spi (Meeuwen), spi-j (Gruitrode), gesneden  spi-j (As), indien gesneden  spi-j (Opglabbeek), stomp: sjtoomp (Kapel-in-t-Zand), sjtômp (Herten (bij Roermond)), stj‧ómp (Haelen), stoemp (Hoeselt), stomp (Kelpen, ... ), stoomp (Tungelroy), stómp (Kesseleik, ... ), stômp (Ell), stömp (Stein), de o is niet zeker goed geschreven  sjtomp (Roermond), mv.  stump (Heythuysen), stomp  stómp (Meijel), stuk: sjtök (Doenrade), stuk (Heythuysen), stèk (Neeroeteren), stök (Rekem, ... ), stuk brood: stuk broed (Eys), stuk broot (Leopoldsburg), tomp: to.mp (Neeroeteren), tomp (Meeswijk), tòmp (Buchten, ... ), tómp (Bree), tômp (Stokkem), Eine tômp broeët  tômp (Nederweert), gebroken  tómb (As), indien gescheurd  tómb (Opglabbeek), tomp brood: tómp brōēd (Sevenum) brok || brok brood || dikke snede, homp (brood) || een homp brood || homp || homp (brood), voornamelijk een stuk aan de zijkant || homp (voedsel) || homp brood || homp; Hoe noemt U: Een dik stuk brood (homp, fomp, facht, hoft, knods, knoft, kreeuw) [N 80 (1980)] || hompen roggebrood || onooglijk(e) homp || stuk vormloos vlees III-2-3
homp, brok, klont brok: brok (Roermond, ... ), homp: (heumpke-hoompe).  hoômp (Tungelroy), (lange doffe o). (hompe-humpke).  homp (Heerlen), Bijv. eine tómp broeëd  eine hómp (Nederweert), klatsje: klətsje (Koninksem), klok: klokke (Linkhout), klòk (Montzen), klomp: klomp (Eupen, ... ), klōmp (Neeroeteren), klômp (Maaseik), kləmp (Beringen), klont: klont (Loksbergen), klont ēͅrt (Overpelt), kloont (Elen), klunt (Leunen), (klûntje-klûntj of kloôntje).  kloôntj (Tungelroy), ps. boven de ó moet nog een lengteteken staan; deze combinatieletter is niet te maken!  klónt (Blitterswijck, ... ), klonter: ps. onduidelijke schrijfwijze.  klointir (Bree), klot: klod (Koninksem), kloet (Arcen, ... ), kloeət (Voort), klot (Alt-Hoeselt, ... ), klotte (s-Herenelderen), kloət (Sint-Truiden), klōēt (Horst, ... ), klōēṭ (Meterik), klōt (Sint-Truiden), klōͅt (Gerdingen, ... ), kloͅt (Aalst-bij-St.-Truiden, ... ), kloͅt eͅər (Paal), klòt (Bree, ... ), klöt (Millen), klöët (Wellen), klø͂ͅt (Sint-Truiden), (boter, leem, enz.).  klot (Opgrimbie), (klùt-klùtje).  klot (Heerlen), Opm. meervoud: [kl@t].  klot (Hasselt), ps. boven de [ staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet om te spellen.  kløt (Borgloon), klotje: klətjən (Tessenderlo), klots: klots (Montzen, ... ), klöts (Montzen), klotsje: klotsje (Koninksem), kluit: klajət (Hoepertingen), kleet (Rosmeer), kleut (Maaseik), kliët (As), kluit (Piringen), kluut (Blitterswijck, ... ), klūt (Montzen), klŭt (Wellerlooi), klŭŭt (Afferden, ... ), klu‧a.t (Montzen), klyt (Ulestraten), klüt (Heijen, ... ), (kluute-kluetje).  kluut (Heerlen), (steen, kolen).  kly(3)̄t (Rekem), Enne klüt dieëg: een klomp deeg.  klüt (Blitterswijck, ... ), Opm. de u netals in woord cup.  klut (Amby), ps. boven de ü staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken.  klüt (Montzen), ps. letterlijk overgenomen.  kléūūt (Elen), kluitje: kleutsje (Rijkhoven), knab: (knabbe-knebke). ps. boven de e (van knebke) moet nog een punt staan; deze combinatieletter is niet te maken (betekent: korte vocaal als in het Ned. Bek, gek).  knab (Sittard), knode: knao (Geleen), knŏa (Waubach), knô (Remersdaal), knoep: knoep (Blitterswijck, ... ), knul: knūl (Eupen), knül (Montzen), knüll (Lontzen), schoon: sjoo:n (Mheer), stomp: štómp (Roermond) brok || homp, brok || homp, dikke snede || klomp, brok || klont || klont, kluit || kluit [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)], [ZND 28 (1938)], [ZND B2 (1940sq)] III-4-4
hond beest: beest \"hond\"(alg. voor spec. )  bees (Roermond), beller: beͅələr (Zonhoven), duuk: duuk (Altweert, ... ), fiks: hondennaam > soortnaam  fiks (Sittard), gotenzeiker: göötezè.jker (Gennep, ... ), hond: (h)o.nd (Hasselt, ... ), (h)oͅnt (Mielen-boven-Aalst, ... ), aent (Maaseik), den oond (Neerpelt), haund (Eupen, ... ), hau̯nt (Eupen), ho-nd (Wellen, ... ), ho-nt (Wellen), ho.nk (Bree, ... ), ho.nt (Achel, ... ), ho.ntj (Montfort), ho.ntjš (Kinrooi, ... ), ho.ŋk (Bocholtz, ... ), ho:nd (Heers), ho:nt (Maastricht, ... ), hoant (Wellen), hoend (Eksel, ... ), hoendj (Genooi / Ohé, ... ), hoent (Mechelen-aan-de-Maas, ... ), hoĕnd (Maaseik, ... ), hon (Borgharen), hond (\'s-Herenelderen, ... ), hondj (Asenray / Maalbroek, ... ), hongt (Helden / Everlo), honjd (Sittard), honjdj (Schinveld), honjt (Obbicht, ... ), honk (Baarlo, ... ), honkt (Maasbree), hont (Beek, ... ), hontj (Beesel, ... ), hooind (Heks), hoond (Afferden, ... ), hoondj (Sint Odiliënberg), hoonk (Tegelen, ... ), hoont (Banholt, ... ), hoōēnd (Elen), hoŏndj (Grevenbicht / Papenhoven), hoūntj (Molenbeersel), hoëngt (Panningen), hoónt (Altweert, ... ), hoôndj (Tungelroy, ... ), hoönd (Heers, ... ), hoənd (Piringen), hoənt (Gutshoven), hō(ə)nt (Gutshoven), hō.nt (\'s-Gravenvoeren, ... ), hō.ŋk (Vaals), hōnd (As, ... ), hōndt (Aubel), hōnt (Amby, ... ), hōənt (Meeuwen Wl), hōͅ.nt (Alken, ... ), hōͅnd (Zonhoven), hōͅnt (Gelinden, ... ), hōͅu.nt (Eupen, ... ), hŏantj (Guttecoven), hŏĕndj (Posterholt), hŏnd (Gulpen, ... ), hŏndj (Heythuysen, ... ), hŏnk (Steyl), hŏntj (Nederweert), hŏŏnd (\'s-Herenelderen, ... ), hŏŏndj (Reuver), hŏŏnk (Grubbenvorst, ... ), hoͅ.nt (\'s-Herenelderen, ... ), hoͅnd (Diepenbeek, ... ), hoͅnt (\'s-Herenelderen, ... ), hoͅŭ.nt (Eupen), hoͅu̯nt (Eupen), ho’nt (Mechelen-aan-de-Maas), hu.ntjš (Kessenich), hund (Beverlo, ... ), hundj (Kessenich), hunt (Elen, ... ), hūntj (Molenbeersel), hŭndj (Herten (bij Roermond), ... ), hònd (Epen, ... ), hòndj (Echt / Gebroek, ... ), hònk (Velden), hòntj (Thorn), hó.nd (Gennep, ... ), hó.ntj (Montfort), hónd (Heer, ... ), hóndj (Hunsel, ... ), hónjt (Sittard, ... ), hónk (Bleijerheide, ... ), hóntj (Roermond), hô.nt (Eynatten, ... ), hô.ŋkt (Raeren), hônd (Eisden, ... ), hôndj (Limbricht), hôngk (Tegelen, ... ), hônt (Heers, ... ), hôntj (Neeritter), hönd (Niel-bij-As, ... ), hø͂ͅ.nt (Gelinden, ... ), hùnd (Beverlo, ... ), h‧oͅnt (Rekem), n-ondj (Ophoven), nmoͅnt (Gingelom), o.nt (Eisden, ... ), oend (Lanklaar, ... ), oent (Maaseik), oĕnd (Lanklaar), ond (Bilzen, ... ), ondj (Lutterade), ont (Opgrimbie, ... ), oŋt (Rekem), ōnt (Lanaken, ... ), oͅ.nt (Bilzen, ... ), oͅnd (Boorsem, ... ), oͅnt (Brustem, ... ), stüpp (Eupen), unt (Maaseik), ŭnt (Maaseik), ònt (Sint-Truiden, ... ), ônd (Opitter), [ ò + verkortingsboogje]  hònjdj (Buggenum), \' o bijna oo \'  hond (Venlo), \' o dof\'  hond (Ulestraten), \' o kort uitgesproken\'  höngd (Sevenum), \' oe kort\'  hoendj (Einighausen), \'Bourgogne\'  hondj (Broeksittard), \'hê sjtinktj wie einen hondj (boek... / hê is bekintj wie eine bòntje hòntj\'  hòntj (Beegden), as ge ovver d\'n hoond kómt, kòmde ok ovver de stárt: wanneer men iets aangaat moet men ook de gevolgen dragen Bekend staon as d\'n boonten hoond: in de omgeving bekend staan als persoon met verdacht gedrag D\'n hoond löpt de pieël òp: een jongen gaat het ouderlijk huis uit Ennen bángen hoond bláft mieër, asdat hij biet: van dreigen hoeft men niet veel te vrezen kòmmandieër òwwen hoond en bláft aeges: wel bevelen geven, maar zelf niets uitvoeren Twiwë kwoj heund biete mekaar nie: Boze mensen zijn het gauw met elkaar eens, wanneer zij zich tegen een derde keren Wie aens hoond hiet, hiet vort âltied hoond: wie eens een misstap begaan heeft, wordt hier altijd voor nagewezen Groeëte heund biete mekaar nie: grote heren sparen elkaar Dat is ennen hoond van \'n paerd , zaej de jòng en toen reej hij òp \'n kat: in het kleine toch het grootte zien  hoond (Castenray, ... ), hoekje op de o in plaats van een streepje  hōͅnd (Tessenderlo), Ich bön bang veur daen hóndj Of ge noe door den hóndj of de kat gebete waert Ich bön zo meug es \'nen hóndj Och heer, zag Knoups, geer zeet ouch al van \'t huundje gebete: een bepaalde theorie aanhangen Höbste den hóndj (\'t huundje) mitgebrach: heb je het geld bij je Waat \'nen hóndj: gemen valse kerel det is \'n huundje: verlopen kerel Rojen hóndj is neet zo erg es roodvónk  hóndj (Roermond), met staartje onder de u  hunt (Welkenraedt), mv h#]/h[]  hoŋk (Bleijerheide, ... ), u eigenlijk superscript  hoͅūūnt (Molenbeersel), Verklw. hundje  hòndj (Echt/Gebroek), hondje: hi-jndsje (As), hundje (Echt/Gebroek), hundsche (Hoeselt), kalf: (ironisch)  kielf (Venlo), kanes: kanes (Heerlen), kèter (d): käöter (Echt/Gebroek), kèter (d.): köter (Gemmenich), kø&#x0304tər (Bleijerheide, ... ), platserd: platsjert (Heerlen), stoeltje: stoeltje (Heijen, ... ), stootblok: stootblok (Beesel, ... ), stèpp: stüpp (Eupen, ... ), te: teͅ (Niel-bij-St.-Truiden), wouw: wou:w (Roermond, ... ), wouwouw: wou-wou (Limb. Idioticon Wb.) blaffende hond || hond [Goossens 1b], [Goossens 1b (1960)], [Heem 05.4 (1961)], [N C (1962)], [SGV (1914)], [Willems (1885)], [ZND 01 (1922)], [ZND 08 (1925)], [ZND 21 (1936)], [ZND A2 (1940sq)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || hond (kindertaal) || hond, kindertaal || hond, straathond [DC 30a (1958)] || hondje || Stuk hout (in de standerdmolen) waaraan het vanghoofd door middel van een ijzeren haak bevestigd is. Zie ook afb. 51.3. [N O, 12k; A 42A, 83] II-3, III-2-1
hond, maat van 100 roeden vrecht: vregt (Meijel) de maat die een oppervlakte aangeeft van 16 are [N 91 (1982)] III-4-4
hond, maat van 1400 m2 of 100 roeden 100 roede: 100 rooj (Echt/Gebroek), hond: honk (Eys), hónd (Maastricht), vrecht: ein vrecht (Schimmert), en vreg land (Susteren), vrech (Sittard), vrecht (Ittervoort, ... ), vreg (Sittard), zille: zil (Doenrade), (= de maat die een oppervlakte aangeeft van 2000 vierkante meter!).  zil (Guttecoven), (zille). Vb. veier zillen is ei boender (vier zillen is een bunder).  zil (Sittard), 1 zil onze landsmaat is: 100 kleine roeden à 20,55 m2 4 zillen is ein boender  zil (Sittard), = 100 kl. roede.  1 zil (Hoensbroek), Opm. vrouwelijk: (-e).  zil (Zonhoven) de maat die een oppervlakte aangeeft van 1400 vierkante meter, dat is 100 roeden [hond] [N 91 (1982)] || landmaat van 100 kleine roeden || vlakke maat (100 kl. roeden) III-4-4
hondehut hondshut: hǫngshøt (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma]) Houten kist die op de Domaniale mijn bij de luchtdeuren om de bandtransporteur was getimmerd. Aan beide zijden was de kist voorzien van rubber lappen, opdat de luchtstroom zoveel mogelijk geremd werd. [monogr.] II-5
hondenhok bacht: (d¯r -)  bach (Heerlerheide), hondenhok: hondehok (Venlo), hondenhok (Blerick), hoonde-hok (Afferden), hoondehok (Castenray, ... ), hoͅndəhoͅk (Achel, ... ), hoͅndənhøͅk (Kaulille), hondenhut: hôndehut (Gennep), hondenkooi: (h)oͅndəkuəi̯ (Opgrimbie), hondekeùj (Venray), hondjəkoëej (Tungelroy), hondəkuəj (Koningsbosch), honjəkoaj (Echt/Gebroek, ... ), honəkōi̯ (Peer), hönjəkooi (Nunhem), hondenkot: hondenkot (Genk), hoͅndəkoͅt (Schulen, ... ), hoͅndənkoͅt (Oostham), hoͅnəkoͅt (Lommel), hondkooi: hontjkūəj (Grathem), hòndkuuj (As, ... ), hondkot: hoͅntkoͅt (Kwaadmechelen), hondsbacht: hondsbacht (Nuth/Aalbeek), hondsbag (Nuth/Aalbeek), honjsbach (Amstenrade), honjsbak (Amstenrade), honjschbach (Schinnen), hunš˂bax (Merkelbeek), hóndjsbach (Schinveld), hondshok: hoenshok (Roermond), hondshok (Baarlo, ... ), honjshok (Stein), honkshok (Tegelen), honshok (Velden), hoongshok (Maasbree), hōnshok (Heerlen), hōŋshok (Hout-Blerick), hoͅnshoͅk (Bocholt, ... ), hoͅntshoͅk (Achel, ... ), hòngshok (Tegelen), onjshok (Stein), in steen  hondshok (Valkenburg), Verklw. hónkshöksjke  hónkshók (Heerlen), hondshut: hondshut (Geysteren, ... ), hongshut (Bocholtz, ... ), honkshut (Heerlen, ... ), honshut (Houthem, ... ), honshüt (Valkenburg), hontshøt (Well), hoͅŋshøt (Bleijerheide, ... ), hònshut (Ransdaal), hóngshut (Eygelshoven), h‧onshøͅ.t (Sint-Martens-Voeren, ... ), ÁÁÁ = uu als in acuut  hontshy(3)̄t (Sibbe/IJzeren), hondskooi: hoendjskooi (Heel), hoenjskooj (Leveroy), hoensjkoaj (Herten (bij Roermond)), hoensjkoauj (Maasbracht), hoensjkoij (Linne), hoenskooi (Hushoven), hondskaoj (Roggel), hondskoei (Amby), hondskoej (Heugem), hondskoesj (Gulpen, ... ), hondskoij (Dieteren), hondskooi (Broeksittard, ... ), hondskoëij (Stramproy), hondskoòj (Geleen), hondskui (Merselo, ... ), hondskuij (Wanssum), hongskoej (Ospel), hongskoeëi (Weert), hongskoeëj (Weert), hongskooe-j (Weert), hongskuè (Helden/Everlo), honjskooi (Nieuwstadt, ... ), honjskooij (Buchten), honkskuie (Helden/Everlo), honsjkaoi (Putbroek), honsjkooi (Vlodrop), honsjkōj (Born), honsjkuoi (Echt/Gebroek), honsjkwooi (Echt/Gebroek), honsjköj (Montfort), honskoai (Hunsel), honskoey (Borgharen), honskooj (Geulle), honskoìj (Thorn), honskūi̯ (Peer), honskūə (Lanaken), honsky(3)̄i̯ (Meeuwen), hontsjkoai (Roosteren), hontskoͅi̯ (Maaseik), hontskui̯ (Lanaken), hontskuəi̯ (Lanaken), hontskūi̯ (Bunde), hontskūəi̯ (Neeroeteren), hoondskui (Siebengewald), hoondsköj (Castenray, ... ), hoêntsjkôi (Beegden), hoŋskuəi̯ (Altweert, ... ), hōndskoi (Tungelroy), hōnjskoeei (Stevensweert), hōnskooi (Echt/Gebroek), hōnskuij (Lottum), hŏenjskoeaj (Pey), hŏndškooi (Einighausen), hŏnsjkoeej (Heel), hoͅ.ntskū.i̯ (Neeroeteren), hoͅnskōi̯ (Helchteren, ... ), hoͅnskui̯ (Neerpelt), hoͅnskūi̯ (Bocholt, ... ), hoͅnskūəi̯ (Bocholt), hoͅnsky(3)̄i̯ (Meeuwen), hoͅntskōi̯ (Bree, ... ), hoͅntskoͅi̯ (Houthalen), hoͅntskuəi̯ (Lanklaar), hoͅntskūi̯ (Bree, ... ), hoͅntskøͅi̯ (Neerglabbeek), hoͅu̯nskoi̯ (Mechelen-aan-de-Maas), hundskooi (Dieteren), hunskūi̯ (Maaseik), huntskōi̯ (Rotem), hòndskuuj (As, ... ), hònsjkoaj (Echt/Gebroek, ... ), hònskoaj (Pey), hóndshut (Venray), hóngskuë (Panningen), hônsjkoeij (Kessel), hôôndskùj (Wellerlooi), ondskooi (Stein), onskuəi̯ (Mechelen-aan-de-Maas), ōnskūəi̯ (Eisden), oͅntskuəi̯ (Mechelen-aan-de-Maas), Hae haet de hónjskooj opp@ kop: hij heeft een hoge hoed op  hónjskooj (Sittard), hondenkooi  honskowaj (Pey), oi = in fr. mois  honts-koij (Urmond), hondskot: hondskot (Maastricht), hons-kot (Grathem, ... ), hōnskoͅt (Tessenderlo), hoͅ.ntskot (Sint-Truiden), hoͅnskoͅt (Beringen, ... ), hoͅntskōt (Heusden, ... ), hoͅntskoͅt (Alken, ... ), hoͅntskut (Lummen), huntskoͅt (Beverlo), huntskut (Herstappe), ontskoͅt (Sint-Truiden), oͅnskoͅt (Sint-Truiden), hondskouw: hondskou (Heer), hondskouw (Geulle), hondskow (Gronsveld, ... ), honjskauwj (Stein), honskau (Schimmert), honskoiw (Geulle), honskouw (Amby, ... ), honskow (Amby, ... ), honskoûw (Gronsveld), hoͅntskou̯ (Moelingen), hundsjkoaw (Spaubeek), h‧onsk‧oͅu̯ (\'s-Gravenvoeren), onjskauwj (Stein), #NAME?  hondskouw (Nuth/Aalbeek), De hónskouw verreve  hónskouw (Maastricht), in hout  hondskouw (Valkenburg), hondsnest: hoͅnsnest (Diepenbeek), hoͅnsneͅs (Val-Meer), hoͅntsnes (Eigenbilzen, ... ), hoͅntsneͅi̯s (Diepenbeek), hoͅntsneͅs (Grote-Spouwen, ... ), hondsstal: hoͅnsstal (Jeuk, ... ), hoͅnsstāl (Borgloon, ... ), hoͅntsstal (Beverst, ... ), hoͅntsstaəl (Gutshoven), hoͅntsstāl (Horpmaal), Kaajd wie in ¯nen hónsstal  hónsstal (Maastricht), hondstal: hōnstal (Millen), hoͅnstā.l (Wellen), hoͅnstāl (Val-Meer), hoͅntjstal (Vlijtingen), hoͅntstal (Sint-Lambrechts-Herk), hoͅntstāl (Ulbeek, ... ), hut: hut (Welten), kooi: ky(3)̄i̯ (Meeuwen) hondehok || hondenhok [DC 10 (1941)], [ZND 38 (1942)] III-2-1
hondenkar hondskar: honjskar (Tungelroy), honjskɛr (Roermond), honjškar (Neerbeek), honskar (As, ... ), honskē̜r (Houthalen, ... ), honskǫu̯ǝr (Lommel), honskɛr (Diepenbeek, ... ), hontskar (Oost-Maarland, ... ), hontskɛr (Haelen, ... ), hontškar (Roosteren), hontškɛr (Grathem), honškɛr (Ell), hoŋskār (Eygelshoven, ... ), hōntskar (Gennep, ... ), hūnskar (Opglabbeek), hǫnskār (Bilzen, ... ), hǫntskarǝ (Boorsem, ... ), hǫntskār (Tongeren), hǫntskē̜r (Borgloon, ... ), hǫŋskɛr (Baarlo, ... ), ontskar (Meeswijk), ontskār (Hasselt), ontskē̜r (Sint-Truiden), ǫntskē̜ǝr (Niel-Bij-Sint-Truiden) Kleine kar die door een hond getrokken wordt en die voornamelijk gebruikt werd voor het vervoer van allerlei kleine hoeveelheden. [N 17, 15a; JG 1a; N G, 51; monogr] I-13
hondenmolen hondsmolentje: huntsmø̄lǝkǝ (Maasmechelen) Vierkant molentje met slechts één steen, dat in Q 9 door een hond in een ronde ren werd voortgetrokken. Het molentje werd vermoedelijk gebruikt om oliezaden te breken. [N D, add.] II-3