e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kreunen van de pijn beuken: beukt (Sint-Martens-Voeren), creperen: krepere (Blerick), grijnen: grent (Wilderen), grijnzen: grienst (Wellen), ineenkruipen: krup inein van de pe͂n (Sint-Truiden), jammeren: iəmərt (Rekem), j"mert (Millen), jaomere (Kunrade), jeemere (s-Herenelderen), jeemert (Beverst), jeimere (Bilzen), jemert (Rosmeer), jemmert (Tongeren), jeumert (Genoelselderen), jeummert (Tongeren), jēmərt (Hasselt), jiemmert (Genk), jiĕmere (As), jimmert (Diepenbeek), jimmərə (Genk), jimərt (Genk), jièmere (Geleen), jīē-ə-mərt (Opoeteren), joͅamərə van də piŋ (Eys), janken: jaankt (Neerpelt), jankt (Kaulille, ... ), jānk (Hees), joenkt (Koninksem), joonkt (Lanaken), joênke (Boekend), jankeren: jonkere (Weert), joênkere (Boekend), junkert (Wellen), jyŋkərə (Aalst-bij-St.-Truiden), jengelen: jengele (Geleen), jongsteren: juŋstərṇ (Zonhoven), keken: keake (Heerlerbaan/Kaumer), keek (Borgloon), keekt (Jeuk, ... ), keik (Riksingen), kek (Hoepertingen, ... ), kekt (Ulbeek), keyk (Piringen), kikt (Sint-Lambrechts-Herk), käk (Alt-Hoeselt), kèk (Rijkhoven), kèkt (Voort), kékt (Sint-Truiden), kéék (Bilzen), këyke (Kuttekoven), kermelieten: kermelie:te (Herten (bij Roermond)), kermelīēte (Swalmen), kèrməluutə (Heel), kermen: kaerəmp (Rekem), kaerəmə (Maastricht), kereme (Vaals), kerme (Beek, ... ), kermen (Blerick, ... ), kermp (Eigenbilzen), kermt (Berbroek, ... ), kermt van de pieng (Noorbeek, ... ), kermtj (Weert), kermə (Doenrade, ... ), kerreme (Gulpen, ... ), kerumu (Brunssum), keërme (Ten-Esschen/Weustenrade), kērme (Schimmert), kērmen (Eigenbilzen), kērmt (Genk), kĕrremp (Maastricht), keͅremp (Lanaken), keͅrme (Alken), keͅrəmp (Vroenhoven), kärmt (Diepenbeek, ... ), kèrme (Kesseleik, ... ), kèrmə (Amstenrade, ... ), kèrreme (Amby), kèrrəmə (Epen, ... ), kèrəmə (Loksbergen), kèèrmə (Heerlen, ... ), kérmə (Maastricht, ... ), kéérmə (Gennep), kêrreme (Schimmert), kɛermə (Opgrimbie), kɛrmp (Borgloon), kɛrəmə (Eys), kermeni?n: kermeniën (Heythuysen), kermenieten: kremeniete (Neer), krəmietə (Kapel-in-t-Zand), kienen: kient (Opglabbeek), krenselen: kreensele (Rosmeer), kreenselt (Rosmeer), krinselt (Ulbeek), krinsəlt (Wellen), lichtjes kreunen  krinsele (Wellen), kreugen: kreugt (Halen), kreumelen: kreumelt (Remersdaal), kreunen: kr"nə (Rekem), kreane (Lutterade), kreent (Hasselt, ... ), kreenə (Kermt), kreune (Caberg, ... ), kreunen (Sint-Huibrechts-Lille), kreunt (Beringen, ... ), kreunö (Stevensweert), kreuênt (Hechtel), kreünt (Borlo), krĕŭnt (Lauw, ... ), kriensj (Bree), krient (Bree, ... ), krientj (Neeroeteren), kriĕne (As), krijnt (Genk), krint (Neerglabbeek), kriêne vanne pi-jn (Bree), kriəntš (Gerdingen), kroent (Linkhout), kruentj (Geistingen), kruint (Gelinden, ... ), krune (Jeuk), krunen (Elen), krunt (Lommel, ... ), kruuent (Sint-Truiden, ... ), kruumt (Stevoort), kruunt (Elen, ... ), kruuënë (Lanklaar), kruuənt (Nieuwerkerken), krūnt (Herk-de-Stad), krwent (Stein), kry(3)̄nə (Sint-Truiden), kry(3)̄ənən (Bocholt), kréne (As), krönə (Amby), krø.nən (Tessenderlo), krø.unt (Zepperen), krø:nt (Rekem), krø:nə (Maastricht), krøjnə (Hoepertingen), krønt (Eisden, ... ), krønə (Voort), krøy.nt (Stokkem), krø͂ͅwnt (Mechelen-aan-de-Maas), krøͅYnə (Borgloon), krieveren: krivĕrt (Neerpelt), krimpen: krump (Rijkhoven), krumpən van de pien (Urmond), kruəmp (Koninksem), krömmt (Eupen), krømp (s-Herenelderen), krø͂ͅmp (Lanaken), kruipen: krypt (Hamont), kruisen: krooəst (Heppen), kruəst (Kwaadmechelen), krūist (Zonhoven), kuimen: kai̯mə (Martenslinde), kĕŭme (Caberg), kiemen (Gruitrode), kiemt (Neeroeteren), kīēmə (Opglabbeek), kuimen (Duras), kuummə (Grevenbicht/Papenhoven), kuûme (Tungelroy), kūūmə (Brunssum, ... ), kŭimp (Vroenhoven), ky(3)̄mə (Ingber), kúme (Herten (bij Roermond)), küümt (Lontzen), keumschoatel  kèume (Wellen), zichte v. pijn, zware inspanning  ky(3)̄mə (Opgrimbie), lamenteren: lamentiejrt (Borgloon), lamentére (Maasbree), lametairt (Opglabbeek), lameteere (Maasbree), lametèrt (Opitter), lammertíəd (Martenslinde), lammëteerë (Lanklaar), leméteerd (Houthalen), leͅmətērt (Zonhoven), lèmmetêêre (Swalmen), lelijk doen: lilək dŏĕn (Loksbergen), permitteren: permetiere (Venray), permettiere (Weert), perməte:rə (Beringen), piepen: piept (Hasselt), roepen: røpt (Beringen), schreeuwen: schreeuwt (Melveren), schrewt (Leopoldsburg), schrēēft (Gruitrode), schrieeuwen (Hechtel), schrief (Maaseik), schrieft (Berbroek, ... ), schrieèfde (Paal), schrieəj (Tessenderlo), schrieəjt (Beverlo), schrift (Zolder), schriəjt (Paal), schruuwde (Overpelt), schrŭwt (Neerpelt), (schreeuwen)  sjrĕŭwe (Geleen), snikken: snikt (Leopoldsburg), steunen: steejnt (Lommel), stēͅənt (Oostham), stønt (Hamont), te keer gaan: te kier gao (Meijel), te kieër gaon (Venray), te koar gaon (Neer), te koër gaon (Venlo), tə kīēər gaon (Reuver), zich kronkelen: zich krūnkələ (Nieuwenhagen), zich krullen: hē krūlt zich van de pien (Rekem), zuchten: zucht (Rotem) hij kreunt van de pijn [ZND 28 (1938)] || kreunen [ZND 01 (1922)], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || Kreunen van pijn (koorgaan, kermeneren, kermen). [N 84 (1981)] || kreunen, zuchten III-1-2
kreupel kreupel: e krjeupel mens (Zichen-Zussen-Bolder), ene kreupel mins (Munsterbilzen), kreupel (Amstenrade, ... ), kReupəl (America), kreupəl (Hout-Blerick), krēūpəl (Heerlen), kri-èpele minsch (Hees), krjepələ (Zichen-Zussen-Bolder), krjeupel (Zichen-Zussen-Bolder), kroeupel (Neer, ... ), kruppel (Amby, ... ), kruppəl (Amby, ... ), kruuĕpel (Heel), kruupel (Gronsveld), kruuëpel (Weert), kräöpel (Heythuysen), kríppel (Vijlen), krôpel (Susteren), kröpel (Dieteren), kröppel (Eys, ... ), krø:pəl (Maastricht), krøpel (Heythuysen), krüppel (Amstenrade), krəpəl (Sibbe/IJzeren), ne krièpele (Bilzen), ənə krøpəl (Lanaken), ənə krøͅppələ mins (Lanaken), [Paragraaf: leven/gezondheid/ziekte/vermoeidheid].  kröppel (Boorsem), i.e. die niet volwassen is.  kröppel (Buchten), i.e. iem. die niet voor zijn taak berekend is.  kröppel (Pey), Vgl. eine kröppel.  kreupel (Vlodrop), Weinig gebruikt.  (kreupel) (Panningen), kreupelend: krupulent (Borgharen), krom: kromp (Broeksittard), krŏmp (Venlo), Het woord kreupel komt volgens informant niet voor.  kromp (Geleen), lam: laam (Arcen, ... ), lāām (Reuver), Het woord kreupel als zodanig bestaat volgens de informant niet. Wel r is unne kröppel.  lāām (Meerssen), Het woord kreupel komt volgens informant niet voor.  laam (Geleen), Het woord kreupel wordt volgens de informant niet gebruikt.  laam (Meerssen), lāōm (Tongeren), Vgl. hè lamt.  laam (Helden/Everlo), mank: (mank) (Stein), mank (Blerick, ... ), scheef: sjeef (Vaals) een gebrekkig mens [ZND 23 (1937)] || gebrekkig [SGV (1914)], [ZND 01 (1922)] || Gebrekkig lopen door bijv. ongelijke lengte van de benen (hompe(le)n, manken, lammen, mank lopen). [N 107 (2001)] || Gebrekkig lopen door bijv. ongelijke lengte van de benen (honkelen, lammen, knakken). [N 84 (1981)] || Kreupel - Kent men in uw dialect het volgende woord in dezelfde of een min of meer afwijkende vorm, zoals b.v. krepel naast kreupel. [DC 17 (1949)] || kreupel, zwak persoon, gehandicapte || ze is lam [ZND 29 (1938)] III-1-2
kreupel zijn (een) kreupele: krøpǝlǝ (Maasniel, ... ), krø̄pǝlǝ (Baarlo, ... ), krø̜̄pǝlǝ (Baexem, ... ), krēpǝlǝ (Hasselt), (een) lamme: lāmǝ (Bokrijk, ... ), lūǝ.mǝ (Houthalen), lǭ.mǝ (Diepenbeek, ... ), lǭmǝ (Bilzen, ... ), (een) manke: ma.ŋkǝ (Niel-bij-As, ... ), maŋkǝ (Tessenderlo, ... ), (het is/staat) kreupel: krii̯pǝl (Hees), kripǝl (Bocholt), kriǝpǝl (Meeuwen), krȳpǝl (Thorn, ... ), krøpǝl (Bleijerheide, ... ), krø̄pǝl (Afferden, ... ), krø̄ǝpǝl (Terlinden), krø̜̄i̯pǝl (Sint-Truiden), krø̜̄pǝl (Gingelom, ... ), krø̜pǝl (Heerlerheide, ... ), krēpǝl (Hasselt), krīpǝl (Neeroeteren), krīǝpǝl (Opglabbeek), (het staat) op de doeken: ǫp ǝ dø̄k (Houthalen), (het) kreupelt: krø̄pǝlt (Berverlo, ... ), (zich) lamen: lē̜.mǝ (Schimmert, ... ), hampeleman: hampeleman (Hoensbroek), hinkepink: eŋkǝpeŋk (Meeswijk), hinkerd: heŋkǝrt (Baexem), klem: klɛm (Sint-Martens-Voeren, ... ), klemmes: klē̜mǝs (Hasselt), kreupel paard: krø̄pǝl pēǝt (Koersel), krø̜̄pǝl pē̜rt (Maxet), krø̜pǝl pēǝt (Remersdaal), lam: loǝm (Hoepertingen), lām (Godschei, ... ), lǭm (Beverst, ... ), lam paard: lām pē̜rt (Klimmen, ... ), lamen (ww.): lēǝmǝ (Hoensbroek), lō.mǝ (Zonhoven), makkementig: makǝmɛntǝx (Diepenbeek), mank: maŋk (Blerick, ... ), mank paard: maŋk pē̜rt (Blerick), mankepoot: maŋkǝpūǝ.t (As), manker: ma.ŋkǝr (Hasselt), maŋkǝr (Tessenderlo), spanken: spaŋkǝ (Beverst  [(hinken)]  ), stalper: stalǝpǝr (Lommel), stokkerd: stǫkǝrt (Meijel  [(een kreupele)]  ), stolp: stø̜lǝp (Meeuwen), stolper: stø̜lǝpǝr (Neerpelt), stǫlǝpǝr (Venray), štø̜lǝpǝr (Bleijerheide, ... ), štǫlǝpǝr (Heerlerheide, ... ), stolperd: stø̜̄lǝpǝrt (Kanne), stroeber: strōbǝr (Bocholt), stumper: stumpǝr (Leopoldsburg) [JG 1a; N 8, 62k en 94f] I-9
kreupele stijl hulpstijl: hølǝpstīl (Stein), kapstijl: kapstīl (Venlo), kapštil (Mechelen), koningsstijl: køneŋsstīl (Ottersum), kreupele stijl: kryǝpǝlǝ štīl (Posterholt), krøpǝlǝ štil (Mechelen), krø̄pǝlǝ stīl (Ottersum, ... ), krø̄pǝlǝ štī.l (Herten), kreupelstijl: krøpǝlštil (Bleijerheide), krø̄pǝlštīl (Sint Odilienberg), krø̜pǝlštīl (Sittard), stijl: stīl (Stein) Stijl die het spantbeen steunt en rust op de zolderbalk. De kreupele stijl voorkomt dat het gebint kan vervormen. Zie ook afb. 49f. [N 54, 154; monogr.] II-9
kreupelhout akkermaalshout: akker maals hout (Montfort), bos: bösch (Gulpen), WBD/WLD  bosj (Urmond), boshout: ± WLD  bösjhout (Klimmen), bosjes: WBD/WLD  böskəs (Maastricht), boskruid: WBD/WLD ó even gesloten als oo inclusief bosbessen  bòskrówt (As), gestruiks: gəštry.ks o. (Eys), gəštr‧yks o. (Ingber), hakhout: eigen spellingsysteem  hakhout (Neer), houtje: höltje (Venlo), Veldens dialekt ook wel  höltje (Velden), kreupelhout: kruppel holtz (Vaals), ideosyncr.  kreupelhout (Vlodrop), WBD/WLD  kreupəlhout (Kapel-in-t-Zand, ... ), WLD  kreupelhout (Montfort, ... ), kreupəlhólt (Venlo), kreuperhout: ideosyncr.  kreuperhout (Sittard), lighout: leech hōt (Hoeselt), liëg holt (Oirlo), lìĕghout (Heerlerbaan/Kaumer), WLD  líech hout (Itteren), onderbos: ideosyncr.  onder-bosch (Eijsden, ... ), ondergroei: WLD  ongergreuj (Tungelroy), onderhout: onderhoot (Jeuk, ... ), ongerhout (Geulle, ... ), oonderhout (Amby), ungerhout (Schimmert), ónderhout (Maastricht), ôngerhout (Herten (bij Roermond)), Bree Wb.  ònderhuit (Bree), eigen spellingsysteem  oengerhoot (Merkelbeek), onderhōlt (Meerlo), Endepols  onderhout (Maastricht), ideosyncr.  unger hout (Thorn), òngerhout (Sittard), ônderholt (Hoensbroek), oude spellingsysteem  onderhout (Meijel), Veldeke  ongerhoot (Waubach), Veldeke aangepast onder bomen  eunderhōlt (Tienray), WBD/WLD  oonderhout (Caberg), ŏngərhōōt (Nieuwenhagen), WLD  onderhout (Zonhoven, ... ), ongerhoot (Schaesberg), ongerhout (Born, ... ), oonderhoot (Mheer), oonderhout (Itteren), oòngerhout (Schinnen), ŭngerhaut (Schimmert), òenger hout (Guttecoven), ± WLD  ongerhout (Weert), poesthout: Veldeke 1979, nr. 1  poesthaolt (Venray), rijsde: WBD/WLD  riesdə (Opglabbeek), roeding: eigen fon. aanduidingen  roedink (Ell), scharhout: IPA, omgesp.  sxarhøͅt (Kwaadmechelen), WBD/WLD ó even gesloten als oo  sjaarhówt (As), slag: eigen spellingsysteem  sjlaag (Neer), slaghout: schlaaghout (Amby), slaaghaot (Noorbeek, ... ), slaaghout (Ospel), sláághout (Pey), #NAME?  sjlaaghout (Klimmen), Veldeke  sjlaaghout (Klimmen), WBD/WLD  sjlaaghout (Lutterade), WLD  sjlääghout (Doenrade), strabeke: WLD  strabbèke (Sevenum), stravel: stravel (Houthalen), struik: sjtruuk (Reuver), struuk (Horst, ... ), strūuk (Heythuysen), eigen spellingsysteem  struuk (Meijel, ... ), ideosyncr.  sjtruuk (Susteren), Nijmeegs (WBD)  strŭŭk (Meijel), Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones  sjtruuk (Gulpen), Veldeke aangepast  strük (Tienray), Venlo e.o.  struuk (Maasbree), WBD\\WLD  sjtrūūk (Amstenrade), WLD  sjtrûûk (Swalmen), strŭŭk (Gennep), struikgewas: Veldeke aangepast  stroekgewas (Tienray), Veldens dialekt  stroekgewas (Velden), ± WLD  struukgewas (Vlijtingen), struikhout: stroëkholt (Boekend), WLD  struukholt (Venray), stròèkhout (Sevenum), uitslagers: oetslegers (Eksel), uitspringsel: WBD/WLD  oetspringsel (Caberg), wild bos: WLD  wille bösch (Vijlen), wildernis: IPA, omgesp.  wildərnis (Kwaadmechelen) Laag houtgewas met dooreengegroeide stammen en takken (onderhout). [N 82 (1981)] III-4-3
kreushamer boordhamer: boordhamer (Horst), bø̜rāmǝr (Stokkem), geulhamer: gø̜lhāmǝr (Schimmert), ophaler: ǫphǭlǝr (Roermond  [(met één kop)]  ), ǫpǭlǝr (Stokkem  [(met één kop)]  ), voorhamer: vø̜rāmǝr (Stokkem), vōrhāmǝr (Venray) Hamer met aan één of twee zijden een plattoelopende, licht stompe kop. De steel van de hamer kan in het midden of aan een eind van de kop zijn aangebracht. Zie ook afb. 154. Volgens Vuylsteke (pag. 63) dient de hamer om geulen in plaatmateriaal te slaan. In de koperslagerijen in L 246 en L 266 werd de hamer echter gebruikt om een boord aan een werkstuk te drijven. [N 66, 6m-n] II-11
krib in de rivier afgedamd: afgədamt (Meijel), badding: badding (Gulpen), bat: Bad (Roermond), bat (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), bath (Vlodrop), batte (Bunde, ... ), batten (Sint-Odiliënberg, ... ), bàtten (Wijlre), (o.).  bat (Montfort), (werkw.: batten).  bat (Nunhem), Nb. "batten"noemt men hier het beschermen van de rivieroever tegen afkalven.  batten (Kapel-in-t-Zand), dam: dam (Eys, ... ), dàm (Maastricht), dàmp (Loksbergen), dijk: diek (Geulle, ... ), dyk (Eys), dijkje: diekske (Lutterade, ... ), flussverengung (du.): flusverengoeng (Vaals), krib: een krup (Hoensbroek), ein krup (Schimmert), krib (Gennep, ... ), krip (Beesel, ... ), krīb (Meijel), krub (Born, ... ), krup (Hunsel, ... ), kröp (Heel, ... ), krùb (Sevenum), n⁄ kröb (Boekend), kribje: kripskə (Pey), met goetsen afgezet: met goetschĕ afgezat (Ingber), rijswerk: rieswèrk (Montfort), rijzen: riezer (Herten (bij Roermond)), stei: sjtei (Simpelveld), talud: teluuj (Ell), tui: tuij (Montfort), tuinwerk: tuin werk (Montfort), uitham: oetham (Maastricht), wering: wering (Merkelbeek) krib, dam van rijswerk, stenen en aarde om de bedding van een rivier te versmallen en zo de stroom te versterken, loodrecht of schuin op de oever aangebracht [bol] [N 81 (1980)] || uit palen bestaand rivierwerk om oever te beschutten III-4-4
kribbebijter kribbebijter: krebǝbai̯.tǝr (Nerem), krebǝbetjǝr (Meijel), krebǝbi.tǝr (Beek, ... ), krebǝbisǝr (Bleijerheide), krebǝbitǝr (Baarlo, ... ), krebǝbē.tǝr (Grote-Spouwen, ... ), krebǝbētǝr (Eigenbilzen), krebǝbē̜.tǝr (Gors-Opleeuw, ... ), krebǝbē̜tǝr (Montenaken), krebǝbē̜ǝ.tǝr (Gelinden, ... ), krebǝbęi̯.tǝr (Hechtel, ... ), krebǝbęi̯tǝr (Bilzen, ... ), krebǝbī.tǝr (As, ... ), krebǝbītǝr (Horst, ... ), krebǝbɛi̯.tǝr (Hoeselt), krebǝbɛ̄i̯tǝr (Lommel), krebǝbɛ̄tǝr (Bokrijk), kribǝbai̯.tǝr (Berg, ... ), kribǝbei̯.tǝr (s-Herenelderen), kribǝbi.tǝr (Gellik, ... ), kribǝbāǝtǝr (Membruggen), kribǝbē.tǝr (Heugem), kribǝbē̜.tǝr (Heks, ... ), kribǝbɛi̯.tǝr (Millen, ... ), krybǝbītǝr (Kinrooi), krøbǝbai̯.tǝr (Millen), krøbǝbei̯.tǝr (Maaseik, ... ), krøbǝbi.tǝr (Bocholt, ... ), krøbǝbitǝr (Echt, ... ), krøbǝbē.tǝr (Herderen, ... ), krøbǝbē̜.tǝr (Helchteren), krøbǝbī.tǝr (Boorsem, ... ), krøbǝbītǝr (Baexem, ... ), krøbǝbīǝtǝr (Weert), krøbǝbɛ̄tǝr (Rummen), krø̜bǝbitǝr (Herten, ... ), krø̜bǝbītǝr (Montfort, ... ), krębǝbitǝr (Bocholt), krębǝbī.tǝr (Zutendaal), kribbijter: krebi.tǝr (Neerglabbeek), krebē̜.tǝr (Berbroek, ... ), krebē̜tǝr (Aalst, ... ), krebē̜ǝ.tǝr (Schulen, ... ), krebē̜ǝtǝr (Borlo, ... ), krebī.tǝr (Achel, ... ), krebɛ̄i̯tǝr (Vorsen), krebɛ̄tǝr (Berverlo), kribai̯.tǝr (Diets-Heur), kribē̜.tǝr (Bommershoven, ... ), kribē̜tǝr (Voort), kribē̜ǝ.tǝr (Gutschoven), kribɛi̯.tǝr (Lauw, ... ), krøbē̜.tǝr (Heusden, ... ), krøbē̜tǝr (Donk, ... ), krøbē̜ǝ.tǝr (Alken, ... ), krøbē̜ǝtǝr (Wilderen), krøbī.tǝr (Overpelt), krøbɛ̄tǝr (Velm, ... ) Nerveus paard dat met de snijtanden in de kribbe of op een ander hard voorwerp bijt, de lucht hoorbaar naar binnen zuigt en kreunt. Dit leidt dikwijls tot indigestie. Een kribbebijter is te herkennen aan de sterke afslijting van de wrijfvlakken, vooral aan de voorrand der snijtanden. Een kribbebijter zuigt wel lucht op; het woord is echter geen synoniem van windzuiger (4.4.5). [JG 1a, 1b; A 48A, 41b; N 8, 62o en 84f; add. uit N 52] I-9
kriel biest: bi.s (Mal, ... ), bi.st (Maastricht), buus: bys (Diepenbeek), fijnzemelen: finzē.mǝlǝ (Maastricht), foetelmeel: fūtǝlmę̄l (Grote-Spouwen), gries: grīs (Martenslinde, ... ), grut: gret (Meeuwen), kort: kǫt (Alt-Hoeselt, ... ), kortmeel: kǫtmē ̝ǝl (Gingelom), kriel: grel (Haren), kre ̝l (Borlo, ... ), krel (Berlingen, ... ), kri ̞.l (Jesseren), kri ̞l (Brustem, ... ), kri.l (Borgloon, ... ), kril (Aldeneik, ... ), kriǝl (Bilzen), kriɛl (Hees), krēǝl (Hoeselt), krī.l (Lauw, ... ), krī.ęl (Broekom), krīj.l (Berlingen), krīl (Alken, ... ), krīǝ.l (Mopertingen), remulage: remulāš (Vorsen), rǝmylāš (Herk-de-Stad) Het op twee na fijnste produkt dat tijdens het builen wordt gescheiden. In volgorde van fijn naar grof is kriel grover dan boulté en fijner dan kortmeel. Zie ook de toelichting bij de lemmata ɛbloemɛ, ɛboultéɛ en ɛbuilmolenɛ. Een aantal molenaars (Q 95, Q 176, Q 188, Q 241) maakt geen onderscheid tussen de verschilende soorten die tussen ɛbloemɛ en ɛzemelenɛ worden aangetroffen. Zij die wel verschillende benamingen gebruiken, noemen kriel en biest datgene wat het dichtste bij meel staat.' [JG 1b; Vds 248; Jan 243; Coe 220; Grof 247; N O, 38e] II-3
krielkip armeluis-hoen: (mv)  ɛrmǝlyshōndǝr (Puth), engels hennetje: eŋǝls enkǝ (Rotem), eŋǝls henǝkǝ (Bree, ... ), eŋǝls hinkǝ (Maasmechelen), eŋǝls hęnǝkǝ (Oost-Maarland), eŋǝlš henǝkǝ (Ulestraten), ēŋǝls henkǝ (Maasmechelen), ęŋǝls henkǝ (Opglabbeek), ęŋǝls henǝʔǝ (Lommel), ɛŋǝls henkǝ (Rotem), engels hoentje: eŋǝls hø̄nšǝ (Oost-Maarland), eŋǝlš hø̄nšǝ (s-Gravenvoeren, ... ), ęŋǝls hø̄nšǝ (Teuven), (mv)  eŋǝlšǝ hø̄nkǝs (Oirsbeek), engelsen: eŋǝlšǝ (Klimmen), huishennetje: hø̜̄shenǝkǝ (Beringen), kakelnestje: kǫʔǝlnęskǝ (Kwaadmechelen), kakkenest: kaʔǝnęst (Lommel), klein haantje: klē̜i̯n hẽ̜i̯nkǝ (Bocholt), kooshaantje: kǭshoǝnkǝ (Kermt), kooshennetje: kōshęnǝkǝ (Rummen), kǭshenǝkǝ (Kermt, ... ), kǭǝshęnǝkǝ (Halen), kraaihen: (mv)  krei̯henǝ (Neerharen), kraaihennetje: krē̜hintjǝ (Zichen-Zussen-Bolder), kreukelhennetje: krȳkǝlhinǝkǝ (Tongeren), kriel: kril (Baarlo, ... ), krielenhaantje: krilǝhānǝkǝ (Kaulille), krielenhennetje: krilǝhenǝkǝ (Achel, ... ), krieletje: krilǝkǝ (Meijel, ... ), krīlǝkǝ (Lanklaar), krielhaantje: krilhē̜nkǝ (Eind), krilhǭnǝkǝ (Oost-Maarland), krīlē̜nkǝ (Kinrooi), krielhen: krilhen (Bocholt, ... ), krilhɛn (Blitterswijck, ... ), krielhennetje: krilhenkǝ (Urmond), krilhenǝkǝ (Geulle, ... ), krilhęnǝkǝ (Heugem, ... ), krielhoen: krilhon (Reuver, ... ), krilhōn (Noorbeek, ... ), (mv)  krilhondǝr (Bleijerheide), krilhø̜nšǝr (Kerkrade), krilhōndǝr (Roermond), krielhoentje: krilhønkǝ (Maaseik), krilhøntjǝ (Heerlen), krilhønǝkǝ (Mechelen), krilhø̄nkǝ (Aldeneik, ... ), krilhø̄nǝkǝ (Gronsveld), krilhø̜ntjǝ (Eygelshoven), krilønkǝ (Maaseik), krielkip: krilkip (Blerick, ... ), krielkipje: krilkipkǝ (Blerick), krieltje: krilkǝ (Baarlo, ... ), kriltjǝ (Bocholtz), kriezelhennetje: krizǝlhenǝkǝ (Beringen, ... ), krizǝlhɛnǝkǝ (Halen), krīzǝlhenǝkǝ (Zelem), kroeshennetje: krūshenǝkǝ (Borgloon), krotshennetje: krotshenǝʔǝn (Lommel), kruiphennetje: kruphenǝkǝ (Maastricht), proeshennetje: prushenǝkǝ (Wellen), prūshęnǝkǝ (Hasselt), proesje: pruskǝ (Wellen), rooshaantje: ruǝshǫi̯nkǝ (Hoepertingen), rooshennetje: rushenǝkǝ (Borgloon), ruǝshinǝkǝ (Hoepertingen), rozelhennetje: ruzǝlhinǝkǝ (Gelinden, ... ), rūzǝlhinǝkǝ (Opheers), sierhennetje: sīrhenǝkǝ (Peer), slofhennetje: slufenǝkǝ (Rapertingen), slufhenǝkǝ (Diepenbeek, ... ), slõ̜fhenǝkǝ (Kermt), zanghaantje: zē̜ŋkē̜nkǝ (Oud-Waterschei), zinghennetje: zēhenkǝ (Rosmeer), zēhenǝkǝ (Val-Meer), zēheŋkǝ (Hoeselt), zēhinǝkǝ (Hoeselt, ... ), zē̜i̯kinǝkǝ (Wintershoven), zęŋkhenǝkǝ (Gelieren Bret) Een krielkip is een soort kleine kip. [N 19, 42; monogr.] I-12