e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
pafferig dik, opgeblazen van lijf bierbuikig: bierboekig (Kerkrade), dempig: dempig (Diepenbeek, ... ), dèmpig (Gennep, ... ), dik: dek (Montzen), diek (Heerlerheide, ... ), dik (Bokrijk, ... ), dik ? (Roosteren), dīk (Sint-Truiden), dikke buik: einen dieken boèk hebbe (Venlo), een sladderbuik hebben: ein sladderbōēk hebbe ? (Boeket/Heisterstraat), fatterig: fatterig (Kerensheide), fel dik: fɛl dik (Tongeren), flotsig: floͅtsəx (Opheers, ... ), geplotserd: geploesterd (Brunssum), gepoft: dé is zoe gepoef (Oost-Maarland), gepoef zien (Oost-Maarland), gepŭft (Mechelen-aan-de-Maas), gespoest: gesjpoetst (Boukoul), gesjpōē:st (Panningen), gespoets (Montfort), gezwollen: gezwolle(n) (Rekem), gəzwoͅlə (Beverst), goed voor de limco: goot vèùr de Limco (Leveroy), kop en kont: koͅp en koͅnt (Hasselt), kwabbelachtig: kwabbelejgtig (Boeket/Heisterstraat), kwabblechtig (Holtum), kwabbelig: kwabbelig (Rimburg, ... ), kwabbeltig: kwabbeltig (Ubachsberg), lomp dik: loomp diek (Boekend), maf: maf (Broekhuizen, ... ), maf van dikkigheid: maf van dikkigheid (Sittard), meelzakkerig: meilzäkkerig (Kerkrade), moddervet: modərvɛt (Neeroeteren), model vet: mōdel vet (Echt/Gebroek), mottig: mottig (Baexem), môtsig (Ell, ... ), ongemot: óngemót (Panningen), ongezond dik: ong-gezondj dik (Nederweert), ongezonde dikte: ongezonde diekte (Blerick), opgeblaasd (dik): ogeblosdj (Ittervoort), opgeblosdj diek (Ell), opgeblazen (dik): dae is get opgeblāōze (Sittard), dasnənupgəbloͅzə (Tessenderlo), he is opgeblôôze diek (Ubachsberg), opchəbloͅwəzən (Lommel), opg`blaoëze (Kaulille), opgeblao.ze diek (Boukoul), opgeblaose (Brunssum, ... ), opgeblaoze (Afferden, ... ), opgeblaoze diek (Broekhuizen), opgeblaoze dik (Neerbeek, ... ), opgeblaozen (Broekhuizen), opgeblazen (Alken), opgebloase (Berg-aan-de-Maas), opgebloaze (Ell, ... ), opgebloaze diek (Nieuwenhagen), opgebloaze dik (Guttecoven), opgebloaze(n) (Rekem), opgebloazen (Tegelen), opgebloeëze (Vliermaal), opgeblooze (Sint-Pieter, ... ), opgebloze (Bokrijk, ... ), opgeblozen (Baarlo, ... ), opgeblozze (Schaesberg, ... ), opgeblōōze (Schimmert), opgeblweuze (Hees), opgeblòze (Buchten, ... ), opgəblo:ze (Hasselt), opgəblōzə (Montzen), opgəbluwoͅzə (Tongeren), opgəblwoizə (Val-Meer, ... ), opjebloase (Bocholtz), opjebloaze (Kerkrade), opxəblōzə (Kanne), oͅpgəblozə (Gingelom), oͅpgəbluəzə (Bocholt), oͅpgəblūəzə (Maaseik), oͅpxəbloazə (Opheers), oͅpxəbloəzə (Gingelom, ... ), oͅpxəblōəzə (Meeswijk), oͅpxəblōͅzə (Hasselt), oͅpxəbloͅəzə (Neerpelt), oͅpxəbloͅəzən (Achel, ... ), oͅpxəblyəzə (Opglabbeek), òpgeblooze (Maastricht), ôpgebloaze (Heerlen), B.v. opgebloaze wie ne kwekker.  opgebloaze (Echt/Gebroek), Idem als Ndl.  opgeblazen (Bree), opgeblazen gevoel: en ôpgeblaoze gevuul hebbe (Oirlo), opgeblaoze geveul (Boekend), opgeblazen lijf: opgeblaoze lîef (Blerick), opgeblazen van lijf: op je blooze van lief (Kelmis), opgeblaoze van lief (Venlo), opgejaagd: opchəjacht (Koersel), opchəjacht (?) (Koersel), opgejaagd (Neeritter), oͅpxəjaxt (Opglabbeek), opgelopen: opgelope (Hees), opgeloupe (Maastricht, ... ), opxəlo.upə (Neeroeteren), oͅpxəloͅupə (Opheers), Van een koe gezegd.  opgeloope (Oirsbeek), opgepapt: hae zuut d`r opgepap oet (Baarlo), opgepoest: opgepoesjd (Maasbracht), opgepoft: opgepoef (Hoeselt), opgepoôf (Stein), ópgepoef van lief (Swalmen), opgespoest (dik): opgesjpoesd zeen (Roermond), opgesjpoetsjt (Horn), opgesjpoetsjtj (Horn), opgesjpōēs (Herten (bij Roermond), ... ), opgespoest (Horst), opgespoest dik (Horst), opgespuit: Oedeem.  opgespöt (Gors-Opleeuw), opgesteven: opgesteven (Eksel), opgestijfd: opxəstīft (Kinrooi, ... ), opgetrompt: opgetrómp (Montfort), opgezet: opgezajt (Neeritter), opgezat (Maastricht, ... ), opgezatj (Heel), opgezwollen (dik): opgeschwolle diek (Vrusschemig), opgezwolle (Jeuk, ... ), opgezwollen lief (Hoensbroek), oͅpXezwoͅile (Tongeren), overdik: euverdiek (Tegelen), pafferig (dik): pafferich (Valkenburg), pafferig (Bocholtz, ... ), pafferig diek (Roermond, ... ), pafferik (Valkenburg), pafərech (Koersel, ... ), paffetig: paffetig (Waubach), pampelijk dik: pompelik dik (Kerkrade), pampus: eine pampus (Roermond), paampes (Veldwezelt), pampes (Puth), pampus (Nuth/Aalbeek), unne pampus (Weert), ənə pampəs höbə (Heerlerheide), dempisj  pémpisj (Kerkrade), pampusdik: pòmpustiek (Guttecoven), pampustig: pampestig (Hoensbroek), papachtig: papachtig (Hasselt), papperig (dik): pamperig dik (Rimburg), papperig (Baexem, ... ), papperig diek (Roermond), papperig dik (Elsloo, ... ), papəreg (Halen), papərex (Achel, ... ), papərex dek (Maaseik), papərəch (Lommel), papərəx (Meeswijk), papperig opgeblazen: è papperig opgebloaze lijf (Peer), pappetig (dik): pappetig (Meerssen, ... ), pappetig dik (Buchten, ... ), papətex (Kanne), papətəx (Smeermaas), papətəx dek (Smeermaas), pappig: pappig (Maastricht), papəx (Achel), papvet: papvet (Rekem), papzakkerig: papzakkerig (Brunssum), patapoef: ne boetepoef (Gemmenich), pattapoef (Sittard), patserig: patserig (Venlo), plofferig: plofferig (Mesch), plotserig: ploetserig (Tegelen, ... ), plòtsjerig (Maastricht), plotsig dik: ploetsig dik (Tegelen), poester: poester (Heerlerheide), poesterig: poesterig (Blerick, ... ), poestetig (Hoensbroek), poestig: poezetieg (Eygelshoven), pof dik: poef diek (Roermond, ... ), pofferig: poeferig (Maasniel, ... ), poefferig (Klimmen), pofferig opgeblazen: pofferig opgebloze (Ulestraten), poffetig: poeffetig (Klimmen), potserig: potserig (Sittard), protserig dik: proetserig dick (Tegelen), pummeldik: pomeldek (Tongeren), te dik: tə dik (Tongeren), vadsig: vadsig (Bocholtz, ... ), vatszich (Bocholtz), vatzig (Venlo), vet: vet (Alken, ... ), vēt (Houthem), veͅt (Hamont, ... ), vèt (Leveroy, ... ), vét (Ophoven, ... ), Pejoratief.  vet (Geistingen), vies dik: vies diek (Tegelen), vurig: vūūrig (Broekhuizen), winddik: windjdik (Weert), zwabberig: zwabberig (Kwaadmechelen) Dik, pafferig (papperig, vet, maf). [N 109 (2001)] || dik, pafferig [maf] [N 10 (1961)] || Opgeblazen van lijf (pafferig, pappetig, poesterig, opgezwollen). [N 109 (2001)] || opgeblazen van lijf [poesterig] [N 10 (1961)] III-1-1
paillette blinkertje: blienkerkes (Herderen), broche (fr.): broche (Eigenbilzen, ... ), brosch (Loksbergen), brozj (Maastricht), (= sieraad op borst gespeld).  bròsj (As), galon (fr.): gallon (Beek), gas (fr.): Fr. gaïs.  zjèh (Maastricht), gespje: èè gespke (Bree), git: gette (Maastricht), git (Boorsem, ... ), gitte (Ittervoort, ... ), Gebr. was zjèh &lt; Fr. jaïs.  git (Maastricht), Grotere zwarte platte sierstukjes.  git (Neerpelt), Verouderd. Als garnituur: feestelijk of rouw. [sic]  krallen-èn-gèt (Mechelen-aan-de-Maas), Zijn geen echte Limb. woorden, zijn bedoeld voor sieraad. - git: klein glimmend. - paillette: iets groter dan git.  git (Schimmert), Zjwarte krelkes  git (Valkenburg), Zwart glazig steenje in verschillende vormen.  git (Kesseleik), Zwarte kraaltjes, net glas.  git (Lutterade), Zwarte steentjes.  git (Meijel), gitje: gitjes (Hoensbroek), gitsjes (Schimmert), glinster: glinster (Hechtel), glinstertje: glinsterkes (Hechtel), glitter: glitter (Doenrade, ... ), glittertje: glitterkes (Gors-Opleeuw), glittərkəs (Susteren), glitzer (<du.): glietzer (Vaals), NB jlietsere: glinsteren. vgl. Van Dale (DN): glitzern, glinsteren, fonkelen, schitteren.  jlietser (Kerkrade), goudgalon (<fr.): goutgállón (Grevenbicht/Papenhoven), kraaltje: Vroeger zei men kreulekes, nu pailetten.  kreulekes (Achel), kralen (mv.): Verouderd. Als garnituur: feestelijk of rouw. [sic]  krallen-èn-gèt (Mechelen-aan-de-Maas), lits: litsj (Nieuwenhagen), lovertje: loverkes (Eksel), lovertje (Kesseleik), Kleine rondjes met gaatje diep apart moesten opgenaaid [worden].  lovertjes (Kesseleik), opsmuk: upsmūūk (Meijel), pailletje: (mv)  pajętšǝs (Bilzen), pajɛtjǝs (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), palɛtšǝs (Rothem), polɛtšǝs (Herderen), pailletje (<fr.): pa-jetjes (Kunrade), paajettjus (Brunssum), pailletjes (Gulpen), pajetje (Horst), pajetjes (Meijel), pajètsjes (Bilzen), palletjes (Eys, ... ), pooletjes (Herderen), (mv.: pajette).  pajettje (Herten (bij Roermond)), Kleine ronde plaatjes met een gat erin. - eveneens voor N62,060a.  pailletjəs (Opglabbeek), paillette: paillette (Achel, ... ), pajɛt (Bocholt), pǝlɛt (Lutterade), (mv)  pajętǝ (Eisden), pajɛtǝ (Boorsem, ... ), palɛtǝ (Heerlen, ... ), pǝjɛtǝ (Weert), paillette (fr.): paijetten (Jeuk), paijètte (Eisden), pailette (Eigenbilzen, ... ), pailetten (Gennep, ... ), pailjet (Sittard), pailjetter (Eksel), paillet (Caberg), paillette (Weert, ... ), pailletten (Eksel, ... ), paillètte (Riemst), pailètte (Val-Meer), pajet (Gingelom), pajette (Eksel, ... ), pajetten (Beesel), pajettə (Maastricht, ... ), pajētte (Veldwezelt), pajjette (Boorsem), pajjètte (Kanne), pajjètten (Maaseik), pajjéttən (Urmond), pajèt (Montfort), pajètte (Kinrooi), pajéttə (Roermond), pajêtte (Gronsveld), pajɛtjəs (Kinrooi), palet (Born, ... ), palette (Heerlen, ... ), paletten (Achel, ... ), paljette (Bilzen, ... ), paljetten (Thorn), paljiêtten (Genk), paljötte (Bree), paljɛt (Kanne), pallette (Blerick, ... ), palletten (Lommel), pallèt (Guttecoven), pallètje (Ell), palètte (Alken), palɛt (Wellen), paulléttə (Grevenbicht/Papenhoven), pājèt (Maastricht), pejette (Hoeselt, ... ), pelette (Eigenbilzen), pelètte (Hoeselt), plĕtten (Geleen), polette (Thorn), pouletten (Tessenderlo), pàijéttə (Venlo), pàjét (Maastricht), pàljèttə (Maastricht), pájètte (Hechtel), pájèttë (Tongeren), pélêtten (Schimmert), Blinkend klein [...]  paillette (Houthalen), E bollerooke mèt blinkende kloemmel op (al die glitter vonden de mensen vroeger maar niets: ích (h)éb se laeve zoe viël van dat tènk genêd, fòj! fòj!). krêllekes, krêlkes (kraaltjes) werdenook vaak als versiering gebruikt.  pajètte (Bilzen), Glinsterende goud-, zilver- of metaalkleurige plaatsjes voor feestkledij en carnavalspakken.  paillette (Mechelen-aan-de-Maas), Glinsterende schijfjes die je op kan naaien.  paillette (Jeuk), i.e. platte dingskes die opgenaaid worden.  pájèttə (Tessenderlo), Kleine glinsterende plaatjes, om als versiering op een kledingsstuk te worden genaaid.  paillette (Hoepertingen), Mauwstukken.  pallette (Opglabbeek), Op paletten woort er mèt gouddroad en zilveren droad gewerkt.  paletten (Peer), Paljètte worre rond mèt e kietsje èn de middel, ze woënte èn kraegskes genêd. NB: gètte = beenbeschermers.  pajètte (Bilzen), Platte sjiefkes mèt e leukske.  paillette (Valkenburg), Platte, ronde kraaltjes.  pajjet (Bocholt), Rond glanzend schijfje wordt met kraaltjes vastgezet of met git.  pelet (Lutterade), Spelling: &lt;`&gt; = sjwa.  p`lètte (Kaulille), pajèt (Bocholt), Versiering op de borsten, glitter.  paillette (Diepenbeek), Versiering op de schouders. [oeplég]  paillette (Loksbergen), vr.; (mv).  pal‧ɛtə (Ingber), Vroeger zei men kreulekes, nu pailetten.  pailetten (Achel), Zeer kleine blinkende zwarte kraaltjes.  paillette (Neerpelt), Zijn geen echte Limb. woorden, zijn bedoeld voor sieraad. - git: klein glimmend. - paillette: iets groter dan git.  paillette (Schimmert), paulette (<fr.): Op de schouder.  epolette (Vliermaal), plat kraaltje: platte krèllekes (Ottersum), schelfjes: [opgave alleen in potlood; niet in pen overgenomen]  sjêlfkes (Herderen), schilfertje: sjilverkes (Meijel), (mv)  šelfǝrkǝs (Meijel), speld: spèl (Loksbergen), spiegeltje: spiegeltjes (Eksel), streifen (du.): vgl. Kerkrade Wb. (p. 265): sjtrief, streep, strook. Van Dale (DN): Streifen, 1. streep; 2. strook.  sjtriefe (Kerkrade), tres (<fr.): Van Dale: tres, 1. boordsel of oplegsel van gevlochten goud- of zilverdraad of zijde.  très (Nieuwenhagen), versiering: Zo noemt men het ook!  versiering (Meijel), watten: [watten]  watte (Mechelen-aan-de-Maas), zwart kraaltje: zwarte krèllekes (Ottersum), zwatte kreulkes (Jeuk) [zjèh*]: git || een plaatje of reepje gouden of zilveren folie, tot versiering van kledingstukken (pailetten, gitten) [N 86 (1981)] || een plaatje of reepje gouden of zilveren folie, tot versiering van kledingstukken [pailetten, gitten] [N 86 (1981)] || git: zwarte agaatsteen || Kent U de volgende benamingen van versieringen, hoe spreekt U ze uit, wat wordt ermee bedoeld: git [N 62 (1973)] || Kent U de volgende benamingen van versieringen, hoe spreekt U ze uit, wat wordt ermee bedoeld: paillette? [N 62 (1973)] || pailette: plaatje, reepje gouden of zilveren falie, parlemoer, vooral gebruikt om kledingstukken te versieren || pailette: reepje gouden of zilverfoelie gebezigd tot versiering van kledingstukken || paillette || paillette: paillette || Pailletten. Een plaatje of reepje gouden of zilveren folie, tot versiering van kledingstukken [pailetten, gitten] [N 114 (2002)] || Versiering voor kledingstukken. Glinsterend schijfje met in het midden een gaatje. [N 62, 60b] II-7, III-1-3
pak slaag aframmeling: aaframmeling (Doenrade, ... ), bataille (fr.): battaj (Maastricht), bətaej (Rekem), flinke getrog: ein flînke getrog (Nieuwstadt), geut: geut (Maasbree), gäöt (Haelen), hoop kletsen: hoep kletsen (Heusden), hoop slaag: hūp slø͂ͅg (Linde), ine hōēp slèg (Wijchmaal), hoop smeer: nen houp smīr (Neeroeteren), klatsen: kladze (Weert), kletsen: kletse (Heusden, ... ), klop: klop geve (Caberg), massa slaag: ein mas slöe:g (Vliermaal), moppen: Mv. slagen.  móppen (Bree), neut: neut (Heusden), pak rammel: e pak rammel (Vijlen, ... ), e pak rammel gève (Geulle), ein pak rammel (Schimmert), n pak rammel (Maasbree), pak rammel (Geulle, ... ), pak ramməl (Maastricht), pak rámməl (Reuver), pàk ràmmel (As), pàk ràmməl (Opglabbeek), ə pàk rāmməl gééëvə (Nieuwenhagen), ə pàk ràmməl (Nieuwenhagen), pak ransel: e pak ransel (Beek), pak rânsel (Tienray), pak slaag: a pak sleeg (Sint-Pieter), a pak sleeg geven (Sint-Pieter), e pak schleeg (Gulpen), e pak sjleig (Amby), e pak sleeg (Maastricht, ... ), e pak sleeëg (Velm), e pak sleèg (Eisden), e pak sli.jch (Bommershoven), e pak slie-ëg (Wellen), e pak sliech (Gelinden), e pak sluig (Val-Meer, ... ), e pak slèèg (As), ei pak sjléég (Beesel), ei pak sjléég géévə (Beesel), ei pak sleeg (Ophoven), ei pàk sláách (Stevensweert), ein pak sjlaeg (Reuver), ein pak sjlaeg gaeve (Reuver), ein pak slaeg gaeve (Boekend), ē pak sl"ch (Riksingen), ĕn pak slaog (Oostham), i pak sleeg (Houthalen), n pak slaeg (Maasbree), ne pakschlag (Montzen), pak sjlaeg (Herten (bij Roermond), ... ), pak sjlaig (Maasniel, ... ), pak sjlég (Susteren), pak sjlééch (Reuver), pak sjléég (Kapel-in-t-Zand, ... ), pak slaag (Oirlo), pak slaeg (Blerick, ... ), pak slaig gêve (Schimmert), pak slēch (Molenbeersel), pak slēēg (Maasbree), pak sli-jech (Hoepertingen), pak slègə (Montfort), pak slêêg gêve (Stein), pak slɛ.ch (Meeuwen), pe pak slèèg (Niel-bij-As), pàk slèèg (Opglabbeek), è pak sleeg geve (Maastricht), è pak slêîg (Lanaken), é pak sleug (Kanne), ë pak slêg (Lanklaar), ə pak sjleëg (Wijnandsrade), ə pak sleech (Kuringen), ə pak sleeg (Eksel), ə pak sleejəch (Kermt), ə pak slēch (Hamont, ... ), ə pak slēͅ:ch (Opgrimbie), ə pak slēͅch (Bilzen, ... ), ə pak slēͅg (Genk, ... ), ə pak sliēch (Zonhoven), ə pak slijg (Loksbergen), ə pak sloch (Tessenderlo), ə pak släch (Linde), ə pak slø͂ͅg (Koninksem), ə pak slɛ̄ch (Rekem), ə pàk sjlééëg (Nieuwenhagen), ə pàk sjlééëg gaevə (Nieuwenhagen), ə pàk slééch (Urmond), ə pàk sléég gijəvə (Loksbergen), [Paragraaf: regelmatige werkwoorden].  (e pak) slèè geve (Boorsem), pak smeer: ein pak smaer (Boekend), pak smèr (Heythuysen), um pak smaer gaeve (Blerick), pak zwens: ein pak zwens gaeve (Venlo), è pak zwéns geve (Maastricht), pakje slaag: ə peͅkskə slēͅg (Peer), partij slaag: e partij sleeg (Eksel), pats: n pats geve (Wolder/Oud-Vroenhoven), peer: péér (Meijel), pezel: piezel (Vaals, ... ), pompernikkel: poempernikkel (Wellen), priegel: preugel (Herten (bij Roermond), ... ), prīēgəl (Opglabbeek), rammel: rammel (Blerick, ... ), raməl (Rotem), ràmmel (Sevenum), rámmel (Venray), rammeling: n rammeling (Caberg), rammeling (Amby), ramməling (Leopoldsburg), ranseling: ranseling (Gruitrode), rijting: n rieting (Caberg), roepel: rŏĕpəl (Venlo), roffel: roefel (Jeuk, ... ), roeffel (Hoeselt), roefəl (Schimmert), roffel (Ophoven), rŏĕfəl (Loksbergen), róffel (As), schoor: schoor (Weert), sjoor (Tungelroy), sjoôr kriêge (Tungelroy, ... ), šōr (Rekem), schrammen: sjrèùm (Brunssum), schrob: sjruup (Thorn), slaag: schlèch (Montzen), sjlaag (Swalmen), sjlaeg (Geleen), sjleach (Simpelveld), sjleeëg (Waubach), sjleuig (Melick), sjleïg (Ten-Esschen/Weustenrade), sjlèg (Geulle, ... ), sjlééch (Epen, ... ), sjléég (Hulsberg), sjléég gééve (Posterholt), sjléég géévə (Kapel-in-t-Zand), sjlééəch (Amstenrade), sjlêêch (Heerlen), sjlêêch gêêvə (Heerlen), sjééch (Swalmen), sla:ch (Rekem), slaag gaeve (Oirlo), sleeg (Maastricht, ... ), sleeg gaiven (Ospel), sleig (Amby), slēg (Maastricht), slēͅ.ch (Sint-Huibrechts-Lille), slēͅch (Martenslinde), slèèg (Meijel, ... ), slèèg gèève (Thorn), slééch (Kelpen, ... ), slìjg (Stein), šleͅəch (Eys), smakken: schmagge (Montzen), sjmakke (Bunde), smarren: sjmarre (Bunde), sjmarrə (Oirsbeek), smeer: enne schmèèr (Schimmert), sjmaer (Haelen), sjmaer gaeve (Neer), sjmiejər (Heel), sjmier (Kunrade), smaer (Blerick, ... ), smeer (Ell, ... ), smeer gaeve (Tungelroy), smēēr (Venray), smiēr (Bree), smīēr (As, ... ), smèr (Meerlo), smèèr (Eigenbilzen), sméér (Gennep), smêr (Molenbeersel), stravats: strəvàts (Loksbergen), streep: stri.ip (Bree), strèjp (As), strèèp (Eigenbilzen), striemen: strî.m (Borgloon), tik: tèk (Schimmert), trek onder de broek: een trek onder de broek (Gruitrode), troef: troef (Jeuk), truf (Rekem), watsen: watsjə (Simpelveld), zwens: sjwéns (Brunssum), zjwens (Geleen, ... ), zjwens geve (Valkenburg), zjwens kriege (Gulpen), zjwiens (Kapel-in-t-Zand), zwe.ns (Weert), zwens (Blerick, ... ), Opm. RK: als overige heteroniemen kunnen waarschijnlijk afgeleide vormen van de ww. onder vraag 089 gelden, alhoewel de informant dit niet aangeeft.  zjwens (Klimmen), zwoord: zwaarse (Neer), B.v. doe kries zjwaars.  zjwaars (Herten (bij Roermond)), {pak}: pek (Haler) een pak slaag [N 84 (1981)], [ZND 06 (1924)], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m], [ZND m] || een pak slaag geven || een pak slaag krijken || hij zal strepen krijgen (een pak slaag) [ZND 07 (1924)] || pak slaag || Pak slaag (tek, travans, streep, smeer, batter, roefel, kiffel, pek). [N 84 (1981)] || pak slaag geven (batteren, foeksen, foempen, juinen, kletsen, naaien, peren, rossen, smeren, vegen). [N 84 (1981)] || rammel, pak slaag || Slag op de kaak; muilpeer (flets, fleer, plakkaat, kek, kokarde, klamats). [N 84 (1981)] III-1-2
pak, kostuum anzug (du.): aantsooch (Vaals), an-tsŏŏg (Vijlen), antsoch (Bocholtz, ... ), antsoek (Kerkrade, ... ), antsog (Waubach), antsooch (Simpelveld), antsóg (Kerkrade), antzog (Kerkrade), anzug (Siebengewald), en nuj antsooch (Simpelveld), ene nuien Anzug (Rimburg), Hochd. (Rimburg), inne nuu-je an-tsŏŏg (Vijlen), Bui. anzug  antsoch (Bleijerheide), Duits: Anzug  antsoch (Bleijerheide), Zie ook pak, montoer.  anzóg (Heerlen), gekleed pak: B.v. Hae leep dus sjtedig, wie me de zo zaet, in e gekleid pak.  gekleid pak (Roermond), goed pak: good pak (Neer), habijt (<lat.): Auw lu-j.  habiet (Uikhoven), b.v. boor en boorin in klook -.  habiet (Maastricht), herenkostuum: herenkostuum (Opglabbeek), hierekestum (Neeroeteren), hierekestuum (s-Gravenvoeren), hierencostuum (Zolder), hierenkestum (Diepenbeek), herenpak: hiere-pak (Noorbeek), kleren: klei er (Lutterade), nu klei er (Lutterade), kostuum: costuum (Eys, ... ), costŭum (Valkenburg), ee neuj kostüm (Heerlen), ei nuud kèstuum (Einighausen), ein nuuj kostuum (Valkenburg), ein nuut kostūūm (Sittard), ĕn nuu kĕstuum (Gulpen), kesjstuum (Maasniel), kesjtuum (Eijsden, ... ), kestjuum (Buchten), kestum (Beverlo, ... ), kestuum (Eksel, ... ), kestŭŭm (Klimmen, ... ), kestím (Hasselt), kestøjm (Bree), kestüm (Lummen), kĕstuum (Gulpen), kosjtuum (Eijsden, ... ), kostum (Beverlo, ... ), kostuum (Amstenrade, ... ), kostym (Ketsingen, ... ), kostøm (Beringen, ... ), kostûûm (Hoensbroek), kostüm (Heerlen, ... ), ko͂ͅstøm (Sint-Truiden), koͅstym (Teuven), koͅstöm(əkə) (Herk-de-Stad), koͅstøm (Beringen), kustuum (Doenrade, ... ), kòstum (Sint-Truiden), kósjtuum (Roermond), köstum (Beverlo), kəsjtuum (Holtum), kəst m (Gingelom), kəstem, -s, -kə (Neeroeteren), kəstim (As), kəstum (As), kəsty(3)m (Borgloon), kəsty.m (Opglabbeek, ... ), kəstym (Boorsem, ... ), kəstöm (Velm), kəstøm (Boekt/Heikant, ... ), kəstøm -kə (Rotem), kəstøͅm (Maaseik), kəstüm (Kanne), kəstəm (Donk (bij Herk-de-Stad), ... ), Et. Fr. costume.  këstüm (Tongeren), kòstüm (Tongeren), Fr. costume.  kestuum (Zonhoven), montoering is verdwenen sedert 1935  kostuŭm (Mheer), Tegenwoordig.  kesjtuum (Tegelen), Zie ook afb.  kestim (Genk), Zie ook montoer.  kostüm (Heerlen), Zie ook montoering.  keͅstuum (Sittard), livrei: en noeuw levrei’ (Banholt), levrei’ (Banholt), maatkostuum: moatkostüm (Heerlen), mannetjekostuum: mannekekostuum (Eisden), manskostuum: ma.nsko.støm} (Borlo), manskestùum (Meeuwen, ... ), manskostum (Neerpelt), manskostuum (Borgloon, ... ), manskəsty(3)̄m} (Wintershoven), manskəstym (Eigenbilzen, ... ), manskəstøm (Diepenbeek), mànskəstum (Bilzen), mansluipak: mansluupak (Lutterade), montering: ein nuuj mantoering (Doenrade, ... ), ein nuuj monteering (Klimmen, ... ), en nuj manteering (Heek), en nūuj mentoering (Susteren), ĕĕn nuuj mantoering (Schinveld), manteering (Heek, ... ), mantoering (Doenrade, ... ), mentoering (Hoensbroek, ... ), monteering (Hoensbroek, ... ), montēreŋ (Lanklaar), montoering (Doenrade, ... ), móntoering (Sittard), mənteriŋ (Eisden), məntoering (Holtum), məntūreŋ (Stokkem), (v.).  mantoering (Obbicht), 40 jaar geleden.  mantoering (Oirsbeek), Oud woord.  mantoering (Susteren), Oud woord. Zie habijt.  montéring (Uikhoven), Vero.  montoéring (Gronsveld), ZIN: "Doe mos èns `n nuut pak (montoering) gelje".  (montoering) (Puth), montuur (<fr.): (montoer) (Simpelveld), een nuuj mantoer (Brunssum), en nuj montoer (Simpelveld), eng nui mentoer (Epen), in nuj mantoer (Oirsbeek), ing neuj mantoer (Schaesberg), ing neuj montoer (Heerlen), manteer (Doenrade), mantoer (Brunssum, ... ), mantoēr (Nieuwenhagen), mentoer (Epen, ... ), montoe-er (Chèvremont), montoer (Amstenrade, ... ), montoor (Klimmen), montōēr (Eys), montuur (Ulestraten), motour (Echt/Gebroek), ⁄n nuij mantoer (Mechelen), ⁄n nŭj montōēr (Eys), De betekenis van móntoer n.l. uitrusting, kleding wordt als "boers"aangevoeld.  móntoer (Maastricht), Duitse invl. Van Dale (DN): Montur.  montoer (Echt/Gebroek), mentéring/ Fr. monture  mentoeer (Klimmen), vroeger  montoer (Schinveld), Zie ook 1. kostüm; - 2. anzóg; pak.  montoer (Heerlen), pak: e nĕĕj pak (Venray), e nuij pak (Limmel), e nuuj pak (Meerssen), ee nuuj pak (Swalmen), een nu pak (Genooi/Ohé, ... ), ei nei pak (Helden/Everlo), ei nĭĕj pak (Reuver), ei noe pak (Horn, ... ), ei noew pak (Buggenum, ... ), ei nu pak (Schinnen), ei nuj pak (Montfort), ei nuu pak (Broeksittard, ... ), ei nuud pak (Einighausen), ei nuuj pak (Echt/Gebroek, ... ), ei nŭ pak (Dieteren), ein nej pak (Oirlo), ein nie pak (Belfeld, ... ), ein noe pak (Neeritter), ein nu pak (Grubbenvorst, ... ), ein nuj pak (Puth), ein nuu pak (Berg-en-Terblijt, ... ), ein nuuj pak (Sint-Odiliënberg, ... ), ein nuut pak (Buchten), en neej pak (Leunen), en nei pak (Blitterswijck), en nej pak (Wellerlooi), en nĕĕj pak (Lottum), en nij pak (Meterik, ... ), in ni-j pak (Swolgen), in nie pak (Sevenum), nuij pak (Sint-Pieter), nuj pak (Bingelrade), nuu pak (Asenray/Maalbroek), pak (Achel, ... ), pâk (Mechelen), u niej pak (Baarlo), è neej pak (Meerlo), èn nĕĕj pak (Merselo), èn nij pak (Gennep), ’e nuij pak (Borgharen), ’n neij pak (Arcen), ⁄n nĕĕj pak (Afferden), ⁄n nouw pak (Eijsden), ⁄n nui pak (Amby), ⁄n nèj pak (Panningen), b.v. e soondes en e sjwèrdes -.  pak (Gronsveld), Cfr. ook par. 34: De Kleding, p. 442.  pak (Herten (bij Roermond)), i-klank  en nij pak (Horst), Nu.  pak (Oirsbeek), ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.  ei noew pak (Beegden), pak (Beegden, ... ), ⁄n nui pak (Heer), ps. invuller heeft de zin niet beantwoord.  pak (Beesel), vroeger  pak (Tegelen), Zie ook anzóg, montoer.  pak (Heerlen), pak van de hark: ein pak van de Hark (Venlo, ... ), pakje: pékske (Wijk), b.v. De joûng haw mêt zn kemunie e sjoen - aon.  pekske (Gronsveld), tenue (fr.): tenie (Genk), tenu (Maastricht), tenue (Houthalen), tenuj (Beverlo, ... ), tenuu (Sittard), tenuu, tenūū(j) (Zonhoven), tenéj (Hasselt), tenú (Uikhoven), tən (Gingelom), tən`øj (Lanklaar), təni (Meeuwen), təny (As, ... ), təny.j (Wellen), tənø (Niel-bij-St.-Truiden), tənø:j (Meeswijk), tənøyj -kə (Rotem), ouder  təny (Kwaadmechelen), tenue  teniej (Meeuwen, ... ), Veroud.  tənyi (Lommel) 1. kostuum van de naoorlogse hulpactie Rode Kruis || 1. kostuum; - 2. pak || 2. kostuum, pak || 2. ook gezegd van kleding die niet al te fraai meer is || [al || `s zondags kostuum met vest || costume: costume || costume: pak, kostuum voor mannen || een herenkostuum [N 59 (1973)] || gekleed [kostuum] || habijt: deftige kleding || habijt: pak, kostuum, tenue || herenkostuum || Je moet een nieuw pak kopen. [DC 41 (1966)] || jongens- of herenkostuum || kleding, kostuum || kostuum || kostuum (pak) || kostuum of pak voor mannen en jongens [pak, montoer, monteering, antsoch, kloeft] [N 23 (1964)] || kostuum voor mannen || kostuum, pak || kostuum: kostuum || kostuum: stel kleren (voor een heer) || maatkostuum || manskleeding, jongenspak || montuur: (zie toel.) || pak [SGV (1914)] || pak (costuum) || pak (dienstpak) || pak (kleding) || pak (kleding), kostuum || pak (kleren) || pak [een nieuw ~] [SGV (1914)] || pak, kostuum || pak: een stel bovenkleren || tenue || tenue (fr.): pak, kostuum || tenue, pak || tenue: militaire kleding || tenue: uniform || tenue: uniform; beste burgerpak || tenue: zondagspak || uniform III-1-3
pakken turf pak gemul: pak gemul (Ospel), pakjesturf: pɛkskǝstø̜rǝf (Griendtsveen), pakken: pakǝ (Meterik), turfpakken: tø̜rǝfpakǝ (Griendtsveen, ... ) Pakken turf van turfstrooisel. [II, 114d] II-4
pakking blijwol: blęjwǫl (Bleijerheide), gietlood: gētlū.t (Nieuwenhagen, ... ), hanf: hanǝf (Bleijerheide), hennep: hennep (Nieuwenhagen, ... ), he̜nǝp (Kaulille), kalfaterwerk: kalfātǝrwe̜rak (Bocholt), kemp: kɛmp (Jeuk, ... ), kennep: kɛnǝp (Stokkem), kit: ket (Nieuwenhagen, ... ), kit (Bleijerheide  [(werd met gemalen hennep vermengd)]  ), rap: rap (Bocholt, ... ), strikkoord: štrekkoǝt (Nieuwenhagen, ... ), štrekko̜at (Bleijerheide), striklood: štreklū.t (Nieuwenhagen, ... ), verpakking: vǝrpakeŋ (Nieuwenhagen, ... ), vlaspop: vlaspǫp (Houthalen), werk: we̜rk (Diepenbeek, ... ), we̜rǝk (Stokkem), wērǝk (Maastricht) In dit lemma zijn de materialen waarmee een buisverbinding vloeistof- of gasdicht kan worden gemaakt, bijeengeplaatst. Hennep is een eenjarige plant waarvan de vezels werden gebruikt om er dichtingsmateriaal voor leidingen van onder meer gas en water van te vervaardigen; in gevlochten vorm wordt het in fittingen van buizen aangebracht. Het woordtype strikkoord (Q 117, Q 118, Q 121c) is een benaming voor geteerde hennep. Dit materiaal wordt als afdichting in fittingen aangebracht; het wordt op zijn plaats gehouden door een ingegoten ring van lood. In plaats van het ingieten van een loden ring kan ook met geteerd strikkoord en zgn. ɛkoud loodɛ een verbinding worden gemaakt. Dit laatste bestaat uit looddraad of bandlood dat in bossen in de handel verkrijgbaar is. Nadat de buisverbinding met strikkoord is opgevuld, worden er met behulp van de strikbeitel een aantal ringen looddraad achter gedreven totdat de verbinding geheel gevuld is (Tabak, pag. 317-318). Blijwol (Q 121c) en striklood (Q 117, 118) zijn benamingen voor dit ɛkoude loodɛ. Zie ook de lemmata ɛstrikbeitelɛ en ɛzetbeitelɛ. Kit (Q 117, Q 118, Q 121c) heeft dezelfde functie als lood. Volgens Zwiers I, pag. 187 wordt het onder meer onder de merknamen Fair en Hessoriet in de handel gebracht. Zie ook afb. 259. In Leuvense lijst 43, 3 werd gevraagd naar: "de afval van vlas of hennep, die gebruikt wordt om gaten te stoppen, om gasbuizen goed dicht temaken..." Uit dit materiaal zijn alleen die opgaven opgenomen, die specifiek verwezen naar materiaal voor het dichten van buisverbindingen.' [N 64, 123a-f; L 43, 3] II-11
pakkingring afdichtingsring: āf˱dexteŋsreŋ (Nieuwenhagen, ... ), dichtung: dixtuŋ (Bleijerheide), joint: zwē̜ (Stokkem), žwē̜ (Houthalen), žwẽ (Niel-Bij-Sint-Truiden) Afdichtingsmiddel voor buizen en pijpen in de vorm van een ring van leer, metaal, gummi, etc. Een pakkingring wordt tussen flenzen aangebracht. [N 64, 123g] II-11
paleiriemen riemen: rēmǝ (Stramproy) De riemen, eventueel met leren lusjes, die over de wel hangen en waarover de weeframen van de weefkam zijn opgehangen en op en neer bewogen worden. [N 39, 34c] II-7
palen balken: balǝkǝ (Herk-de-Stad), eiken: ēkǝn (Diepenbeek, ... ), geheide palen: gǝhęjdǝ pǭ.lǝ (Bree), halve bomen: halǝf bø̜jm (Vliermaalroot), palen: pōǝlǝ (Diepenbeek, ... ), pő̜wlǝ (Berlingen, ... ), pilotten: pǝlǫtǝ (Stevoort) In de bedding van de beek geslagen palen die het fundament vormen voor de vloer. Zie ook afb. 67. [Vds 28; Jan 27; Grof 31] II-3
paling, aal aal: aail (Peer), aal (Baarlo, ... ), ael (Buchten), aijl (Schinnen), ail (Dieteren, ... ), ail, iəl (Stein), ao:l (Roermond), aol (Amstenrade, ... ), ao͂l (Afferden), aôl (Arcen), āl (Baelen), āol (Hamont, ... ), āōl (Blitterswijck, ... ), eeil (Susteren, ... ), eel (Einighausen, ... ), eĕl (Broeksittard, ... ), eéèl (Geulle), ēel (Born), ēél (Nuth/Aalbeek), ēël (Geleen), ĕel (Geleen), ie-èl (Meerssen), ieel (Doenrade, ... ), ieĕl (Geleen), iel (Amby, ... ), ieèl (Bunde, ... ), ieêl (Berg-en-Terblijt), ieël (Maaseik, ... ), iēl (Houthem), iĕl (Ulestraten), ièl (Dieteren, ... ), iêl (Maaseik, ... ), iël (Heerlerheide), iəl (Rekem, ... ), īēl (Eijsden), īēêl (Berg-en-Terblijt), īl (Heerlen), jel (Borgharen), jeèl (Uikhoven), o-al (Vaals), oal (Afferden, ... ), oâl (Tungelroy), oël (Bocholtz), oòl (Velden), oəl (Merkelbeek), ōāl (Blitterswijck, ... ), ōl (Hout-Blerick, ... ), ŏl (Hunsel), o͂l (Thorn), äjl (Urmond), ääl (Buchten, ... ), èēl (Guttecoven), èl (Mheer), èèel (Eijsden), êl (Mheer), êêîl (Meerssen, ... ), íil (Bree), òòl (Gulpen), ‧iəl (Meeswijk), #NAME?  oal (Eys), aalskwak is en klein soort aal  aol (Panningen), als in [zek = zag  èl (Broeksittard), aol is licht van kleur met spitse muil; paling is donker en heeft en donkere snuit.  aol (Weert), De klank in dit en weer andere woorden voorkomende is niet aan te duiden door een klank in een vreemde taal  ieèl (Grevenbicht/Papenhoven), Een teeken voor deze klank vond ik niet in de toelichting. k Heb hem daarom trachten te benaderen en overal weergegeven door i? ( i en ? hecht verbonden)  iêl (Obbicht), geel van onder  aal (Arcen), geen verschil  aal (Baarlo, ... ), aijl (Schinnen), aol (Amstenrade, ... ), āol (Koningsbosch), āōl (Afferden), eeēl (Geulle), eel (Einighausen, ... ), eĕl (Broeksittard), ēel (Born, ... ), ēəl (Geleen), iel (Amby, ... ), ieèl (Bunde, ... ), iēl (Houthem), ièl (Dieteren, ... ), iël (Heerlerheide), īēl (Eijsden), īl (Heerlen), oal (Beegden, ... ), ol (Thorn), oul (Ospel), oël (Bocholtz), oəl (Vaals), ōl (Hout-Blerick, ... ), ŏl (Hunsel), äel (Buchten), òòl (Gulpen), het gerecht heet paoling  aol (Venlo), iets langer dan de paling  aol (Valkenburg), kwabaal is een aal met een grote kop  aol (Bergen), kwakaal heeft verdikking achter de kop, gevonden in sloten  aol (Velden), lang en dik, altijd in de modder  aol (Tungelroy), M.  iel (Borgharen), m.  oal (Beesel), M.  oal (Mechelen), meervoud: ööl  oal (Merselo), modern: poaling, maar het gaat over dezelde vissoort  oal, veroud. (Tegelen), mv. äöl, dim. äölke  aol (Altweert, ... ), mv. ööl  oal (Meerlo), oal en poaling is hetzelfde oalpoeuet zijn korter van lichaam en hbben een brede kop, met snor  oal (Weert), verkleind: öltje  oal (Gennep), veul oal, maar twee poalinge  oal (Griendtsveen), z?? glaad es einen oal  oal (Beegden), zoo glaad es einen oal [verbindend boogje onder/tussen einen oal]  oal (Beegden), aalskwak: aolskwak (Panningen), aalt: ielt (Moelingen), aaltje: öelke (Schinveld), beekaal: beekaol (Heythuysen), haasaal: haasaol (Heythuysen), kwakaal: kwakaol (Venlo), leum: leum (Spekholzerheide), paling: (paling) (Puth), pa:ling (Roermond), paailink (Peer), pailing (Bilzen), paling (Amby, ... ), paling (recent) (Vaals), palink (Tessenderlo), paliŋ (Sint-Geertruid), palling (Neerpelt), pallink (Lommel, ... ), paolimg (Overpelt), paolin (Stokkem), paoling (Amstenrade, ... ), pāling (Merkelbeek), pāoling (Rekem, ... ), pāōling (Hamont, ... ), peuling (Hasselt), poaling (Afferden, ... ), poeëling (Borgloon), pooling (Genk), poâling (Tungelroy), poəleŋ (Zonhoven), poəling (Beverlo), pōāling (Beringen), pōͅleŋ (Hamont, ... ), pōͅliŋ (Bree), pōͅliŋk (Sint-Truiden), pōͅləŋ (Hasselt), pŏallink (Lommel), poͅleŋ (Lommel), puoͅliŋ (Gutshoven), può’léng (Tongeren), puələŋ (Loksbergen), pwoileeng (Mal), pwo’llëng (Hoeselt), pwòling (Val-Meer), pàëling (Diepenbeek), pâling (Genk, ... ), pâoling (Genooi/Ohé, ... ), pòlling (Meijel), póaling (Heijen), de aal is dikker en langer; de paling is dun en kort  poaling (Tungelroy), geen verschil  paling (Geleen, ... ), paoling (Amstenrade, ... ), pāling (Merkelbeek), gerookt, klaar om gegeten te worden  paling (Amby), kleine kop dan de aal  paoling (Herten (bij Roermond)), kleinere kop dan de aal  paoling (Herten (bij Roermond)), kort en dun  paoling (Tungelroy), ook: aol  paoling (Altweert, ... ), veul oal, maar twee poalinge  poalinge (Griendtsveen), wit van onder  paling (Arcen), zelden  poaling (Stevensweert), peul: peul (Spekholzerheide), geen verschil  peul (Spekholzerheide), zeek: zeek (Epen), zēēk (Genk) aal [SGV (1914)], [Willems (1885)] || aal, kleine soort [DC 10 (1941)] || aal, paling [DC 10 (1941)], [ZND m], [ZND m] || paling [SGV (1914)], [Willems (1885)], [ZND 23 (1937)] || paling, grote aal || paling, kleine soort III-4-2