19153 |
razen en gevaarlijk |
sakkeren:
sakkere (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert)
|
razen
III-1-4
|
18868 |
razen en tieren |
baljoenen:
baljoene (Q021p Geleen),
baljoune (L372p Maaseik),
balkeneren:
balkeneër’n (Q071p Diepenbeek),
balken"+ "-eren"?
ballekeneere (L318b Tungelroy),
boeren:
buiere (Q020p Sittard),
brullen:
brullen (L353p Eksel),
door het dak uitgaan:
dōēr ət dààk ōēt⁄gaon (Q035p Brunssum),
duivelen:
dievələ (L364p Meeuwen),
foeteren:
foetere (Q203p Gulpen),
keken:
keke (Q095p Maastricht),
non-de-juu-en:
nondejuuje (Q032p Schinnen),
opspelen:
opsjpele (Q098p Schimmert),
(u is meer doffe e {\\}).
opspjulle (Q086p Eigenbilzen),
permitteren:
permettiere (L210p Venray),
razen:
raase (L265p Meijel),
raaze (Q196p Mheer, ...
L216p Oirlo),
raosə (Q033p Oirsbeek),
raoze (Q102p Amby, ...
L417p As,
Q019p Beek,
Q095a Caberg,
L245a Castenray,
L381p Echt/Gebroek,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
Q193p Gronsveld,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
L330p Herten (bij Roermond),
Q111p Klimmen,
L211p Leunen,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q034p Merkelbeek,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L212a Smakt,
L432p Susteren,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L210p Venray,
L244a Veulen,
Q112p Voerendaal),
raozen (L332p Maasniel),
raozə (L300p Beesel, ...
Q113p Heerlen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L382p Montfort,
Q117p Nieuwenhagen,
Q033p Oirsbeek,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren,
L271p Venlo),
razen (P219p Jeuk, ...
L320b Kelpen,
L364p Meeuwen),
razə (Q027p Doenrade),
rāōze (Q098p Schimmert),
roaze (Q113p Heerlen, ...
L298a Kesseleik,
Q222p Vaals,
L386p Vlodrop,
L289p Weert),
roazə (Q108p Wijnandsrade),
rooëz’n (Q071p Diepenbeek),
roâze (L318b Tungelroy),
rōāzu (Q035p Brunssum),
rwozze (Q077p Hoeselt),
râoze (L331p Swalmen),
râôze (L245b Tienray),
razen en tieren:
Hïj deej niks as raoze én tie.re
raoze én tie.re (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
razend:
raozend (Q202p Eys),
razend (Q015p Stein),
razend tekeergaan:
raozend tekier gaon (L271p Venlo),
ronddassen:
rònd dəssə (P047p Loksbergen),
rondvliegen:
rònd vlīēgə (P047p Loksbergen),
sakkeren:
sakkere (Q032p Schinnen, ...
L271p Venlo),
sákkere (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
sakramenten:
tsakramente (Q121p Kerkrade),
schelden:
sjelje (L330p Herten (bij Roermond), ...
L329p Roermond,
Q015p Stein),
sjelle (Q113p Heerlen, ...
Q117a Waubach),
schobben:
sjoebe (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
schreeuwen:
sjriewe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
schreien:
sjreie (Q113p Heerlen),
sjri-jjə (Q207p Epen),
sjamfoeteren:
fr. Jean foutre
sjamfoetere (Q020p Sittard),
sjàmfŏĕttərə (L424p Meeswijk),
spektakelen:
spektakələn (Q014p Urmond),
fr. Jean foutre
sjamfoetere (L320a Ell),
te zeil gaan:
te seil gaon (L328p Heel, ...
L294p Neer),
tekeergaan:
te kair gaon (L294p Neer),
te keer gaon (L382p Montfort),
te keer gwèn (Q086p Eigenbilzen),
te kier gao (L265p Meijel, ...
Q118p Schaesberg),
te kier gaon (L267p Maasbree, ...
L210p Venray,
Q201p Wijlre),
te kier goan (L210p Venray, ...
L289p Weert),
te kieër gaoe (Q203p Gulpen),
te kieër gaon (L322a Nunhem),
te kieër goan (L217p Meerlo),
te kiër goan (L318b Tungelroy),
te koar gaon (L294p Neer),
te koer gaon (L266p Sevenum),
te koer gaòn (L266p Sevenum),
te koër gaon (L267p Maasbree),
te kêêr goan (L360p Bree),
tekeer gao (L265p Meijel),
tekeer gaon (L387p Posterholt),
tekeergaan (L428p Born, ...
L364p Meeuwen),
tekeergaon (L374p Thorn),
tekeirgaon (L321a Ittervoort),
tekier gaon (Q039p Hoensbroek),
tekiergaon (Q095p Maastricht),
tekiêrgaon (L374p Thorn),
tekiër gaon (L246p Horst),
tekiërgaon (L271p Venlo),
tekīērgōēn (L417p As),
tekĭĕrgaon (Q033p Oirsbeek),
tə keer gaon (L164p Gennep),
tə kīē-ər gaon (L300p Beesel),
tə kīēr gaon (L299p Reuver),
tə kîer gao (L265p Meijel),
təkeergaon (L329p Roermond),
təki.ər gaon (Q109p Hulsberg),
təkīēr gao (Q117p Nieuwenhagen),
təkīēr gaon (L271p Venlo),
təkīr gy(3)̄n (L364p Meeuwen),
təkîergaon (Q038p Amstenrade),
təkîergaoə (Q113p Heerlen),
tək‧iərgoͅ.a (Q202p Eys),
tempeesten:
cf. VD s.v. "tempeesten"2. razen en tieren
tampieëste (L318b Tungelroy),
Hèè mook zich dik; hèè stòng doa te tampiêste wi-j eine roazende zot
tampiêste (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
tieren:
tere (Q193p Gronsveld),
tiere (Q113p Heerlen, ...
Q095p Maastricht,
Q032p Schinnen,
L245b Tienray),
tieren (K317p Leopoldsburg, ...
L383p Melick,
L371p Ophoven),
tīēre (L417p As),
téérə (L271p Venlo),
tîerə (Q113p Heerlen),
torneren:
cf. WNT XVII-1, kol. 1547, s.v. "tornieren - torneeren"2. (Gew.) a. Razen, tieren
to:rne:re (L329p Roermond),
toorn"+ -eren?
torneere (L318b Tungelroy),
uit zijn vel springen:
oet zien vəl sjpringə (L329a Kapel-in-t-Zand),
uitbuffelen:
oetbuffele (Q095p Maastricht),
uitrazen:
oetraoze (Q095p Maastricht),
uitvallen:
oetvalle (Q111p Klimmen),
ū.t˃v‧alə (Q202p Eys)
|
foeteren, vloeken, tierend opspelen || luidruchtig uiting geven aan woede [razen, tieren, tekeergaan, tobben] [N 85 (1981)] || razen || razen en tieren || razen van woede || razen, te keer gaan || razen, te keer gaan, vloeken || razen, tieren || razen, tieren (fig.) || rzen en tieren || tekeer gaan, opspelen || tieren || vloeken, tieren, te keer gaan
III-1-4
|
19120 |
razend van woede |
barsten van nijd:
bärste van niëd (L271p Venlo),
blauwer zijn:
bloowər zén (P047p Loksbergen),
bleek van de gift:
bleik van de guf (Q013p Uikhoven),
brul:
bri-l (L417p As),
bröl (Q095a Caberg, ...
Q113p Heerlen),
Wat waor deë keël brul
brul (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
brul van gift:
brul và gif (Q203p Gulpen),
buiten zichzelf:
boete zich zelf (L383p Melick),
buiten zijn zinnen:
bówte zin zinne (L417p As),
colrig (<fr.):
kelèrig (Q193p Gronsveld, ...
L271p Venlo),
koleirich (Q102p Amby),
kòléérig (L417p As),
kəleirəch (Q095p Maastricht),
dol:
dol (Q027p Doenrade, ...
Q202p Eys,
P219p Jeuk,
L320b Kelpen,
L298a Kesseleik,
L265p Meijel,
L382p Montfort,
Q033p Oirsbeek,
Q015p Stein,
L210p Venray),
dollə (L300p Beesel),
dul (Q019p Beek, ...
Q077p Hoeselt,
L321a Ittervoort,
Q111p Klimmen,
Q016p Lutterade,
Q095p Maastricht,
L364p Meeuwen,
L382p Montfort,
L371p Ophoven,
Q118p Schaesberg,
Q032p Schinnen,
L432p Susteren,
L374p Thorn),
dulle (Q015p Stein, ...
L432p Susteren),
dŭl (Q035p Brunssum),
dòòlle (L387p Posterholt),
dól (L271p Venlo),
döl (L330p Herten (bij Roermond), ...
Q095p Maastricht,
Q032p Schinnen),
(Eijsden!).
deul (Q197p Noorbeek),
dol van gift:
dol van gif (L267p Maasbree),
dul van gif (L330p Herten (bij Roermond)),
döl van gif (L216p Oirlo),
dol van woede:
döl van woede (Q018p Geulle),
dol ziedend:
dol ziedend (Q034p Merkelbeek),
dolgedraaid:
dul gedraetj (L382p Montfort),
door de dolle:
dur den dolle (L210p Venray),
door het dolle:
doer ⁄t dölle (L289p Weert),
door ut dóllə (L329a Kapel-in-t-Zand),
door het dolle her:
door ət dollə héér (L320b Kelpen),
furel (<fr.):
fùrel (K318p Beverlo),
furie:
furie (Q095p Maastricht),
furieus (<fr.):
furius (Q095p Maastricht),
fuurjeus (Q095p Maastricht),
gek:
gek (L265p Meijel),
gek van gift:
gek van güf (Q018p Geulle),
gèk van gift (L328p Heel),
geladen zijn:
gelaoje zién (Q193p Gronsveld),
gift:
gif (Q086p Eigenbilzen),
giftig:
geftəx (L364p Meeuwen),
giftig (L246p Horst, ...
Q074p Kortessem,
L372p Maaseik,
L294p Neer,
L210p Venray),
giftəch (L265p Meijel),
gĭĕf⁄tich (Q035p Brunssum),
gŭftig (Q098p Schimmert),
gŭŭftig (Q109p Hulsberg),
giftig als een konijn:
(oi als in Fr. moi).
zoi giftig es ⁄nə knien (Q014p Urmond),
giftig wie een konijn:
giftig wie eine kniën (L328p Heel),
giftkop:
giftkop (L294p Neer),
gloedig kwaad:
cf. WNT s.v. "gloedig
chlŏĕjəch kaoət (L286p Hamont),
gloeiend:
gleuend (Q021p Geleen),
glòēənt (L299p Reuver),
gloeiend giftig:
gloeiend giftig (L331p Swalmen),
glujendj giftig (L318b Tungelroy),
heel kwaad:
hieël kwoad (L217p Meerlo),
heet van woede:
hees va woed (Q121p Kerkrade),
hels:
hèls (Q095p Maastricht),
hééls (L286p Hamont),
het schuim op de muil:
⁄t schŭŭm op də moel staon (L164p Gennep),
horendol:
haorədul (P047p Loksbergen),
horedul (L318b Tungelroy),
hōērndīl (L417p As),
luns:
leunsj (L423p Stokkem),
over zijn toeren:
euver zien toere (L271p Venlo),
pettig:
pètteg (K318p Beverlo),
pratsgek:
pratsch jek (Q222p Vaals),
purper van colre:
purəpər và klèèrən (K278p Lommel),
raastig:
raoəstəch (P213p Niel-bij-St.-Truiden),
roostəg (P047p Loksbergen),
rooëstig (Q071p Diepenbeek),
raastig kwaad:
Fil wes zoe roùstig koùd: Theofiel was razend kwaad
roùstig koùt (Q074p Kortessem),
radgek:
raadgek (L320a Ell),
razen:
raoze (Q020p Sittard),
razend:
raosənt (Q117p Nieuwenhagen),
raozend (L417p As, ...
Q021p Geleen,
Q193p Gronsveld,
L246p Horst,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L271p Venlo),
raozend zin (Q098p Schimmert),
raozendj (L381p Echt/Gebroek, ...
L322a Nunhem),
raozənt (Q095p Maastricht, ...
L364p Meeuwen,
L329p Roermond),
razend (K317p Leopoldsburg, ...
Q034p Merkelbeek),
raözend (Q039p Hoensbroek),
roazend (L428p Born, ...
L360p Bree,
Q202p Eys,
Q113p Heerlen),
roazendj (L289p Weert),
râozent (L331p Swalmen),
râôzend (L245b Tienray),
rösend (L332p Maasniel),
wie-der det zag, woor ich raozend
rao:zend (L329p Roermond),
razend kwaad:
raoəzət kaoət (L286p Hamont),
razentig:
raosətig (Q117p Nieuwenhagen),
raozetich (Q020p Sittard),
raozetig (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q196p Mheer,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q201p Wijlre),
raozətich (Q095p Maastricht),
raozətəch (Q207p Epen),
roazentig (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
roazetig (Q113p Heerlen, ...
Q117a Waubach),
rooëzentig (Q071p Diepenbeek),
rōͅzətex (Q284p Eupen),
räözetig (Q111p Klimmen),
rëuzetig (Q193p Gronsveld),
ròəzətich (Q113p Heerlen),
r‧oͅazətex (Q202p Eys),
cf. WNT XII-3, p. 432 , s.v. "razend"(razendig, raasdig, raastig)
réúzəntəch (L424p Meeswijk),
Det is òm raozetig van te waere
raozetig (L381p Echt/Gebroek),
doon ze det hiêrde, wèèrde ze roazentig koad
roazentig (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
razentig kwaad:
raozentig kwaod (L372p Maaseik),
razentig van colre:
raoëzentich vá kléér (Q001p Zonhoven),
razetig kwaad:
roozetig kòd
roozetig kòd (Q003p Genk),
razig kwaad:
ròwəzəch kòwət (K278p Lommel),
voor dood te vallen:
veur doet te valle (Q095p Maastricht),
vuur schieten:
vuur schieten (L353p Eksel),
wie een furie zijn:
wie unnə fuurie zien (Q095p Maastricht),
wild:
wēēld (Q095p Maastricht),
wild (L386p Vlodrop),
wit van de gift:
wit van de guf (Q013p Uikhoven),
woedend:
woedentj (L374p Thorn),
woest:
weus (Q112p Voerendaal),
wus (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q113p Heerlen,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
wø.s (Q202p Eys),
zo giftig als een konijn:
zoe giftig aa ’n kenijn (Q074p Kortessem),
zo giftig als een spin:
zoe giftig aa ’n spin (Q074p Kortessem),
zo kwaad wie een konijn:
zoeë kwoad wie unne knien (L318b Tungelroy)
|
gloeiend kwaad || hels || hels, zeer kwaad || pisnijdig || purper zien van woede || razend || razend kwaad || razend van woede || razend van woede, zeer woedend [dol, dul] [N 85 (1981)] || razend, woedend || woedend || woedend (- zijn) || woest || woest, kwaad || zeer boos || zeer kwaad || zo boos zijn als een konijn, erg boos || zo kwaad als een konijn || zo kwaad als een spin (vgl spinnijdig)
III-1-4
|
26932 |
recht stuk van een wijk |
recht stuk:
recht stuk (L244b Griendtsveen),
rē̜xt støk (L266p Sevenum),
rɛ̄xt støk (L265p Meijel),
rechte kant:
rɛxtǝ kanjtj (L288a Ospel)
|
[II, 31]
II-4
|
22000 |
recht uit de richting van de losplaats aankomen |
goede hoek:
de goeie hôêk (L210p Venray),
goede richting:
goei richting (Q168a Rijkhoven),
goouw richting höbbe (Q027p Doenrade),
juist uit kot:
zjust ut kot (K359p Koersel),
koordrecht:
koordrecht (Q162p Tongeren),
recht:
die komt recht (P219p Jeuk),
recht uit de richting:
reg oet de richting (L331p Swalmen),
recht uit gat:
Algemene opmerking: deze vragenlijst is nogal slecht (= weinig antwoorden) ingevuld!
recht ut gaat (L366p Gruitrode),
recht uit het gat:
rech oet ’t gaat (L300p Beesel),
recht ŏĕt het gaat (Q007p Eisden),
rècht ówt hət gaat kōēmə (L417p As),
recht uit het kot:
recht aut ’t koet (Q157p Jesseren),
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.
(ze koëme) raech aut ’t koēt (Q083p Bilzen),
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!
ré.cht óó.t tkōē.t (K361p Zolder),
rechtop:
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!
réchtóp (K361p Zolder),
rechttoe:
rechtoe (L386p Vlodrop),
uit de goede hoek:
oet de goojen hook (L289p Weert),
uit de goede richting:
zə kø.nt ˂ū.t˃ də g‧oͅu̯ re.xt‧eŋ (Q202p Eys),
uit de richting:
oet de richting (Q021p Geleen),
oet de richting kómme (Q111p Klimmen),
uit het gat:
uit het gat (Q162p Tongeren),
uit het kot:
kumt out ’t koot (L414p Houthalen),
oet het koèt (L417p As),
uit richting:
oet richting kome (Q202p Eys),
van boven:
van boavə (L429p Guttecoven),
van bovenuit:
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.
(ze koëme) van boëven aof (Q083p Bilzen),
van onderop:
zə kø.nt˃ va.n o.ŋən o.p (Q202p Eys),
vaste vlieger (zn.):
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.
enne vaste vlieger (L214p Wanssum),
zo recht als een koord:
zo recht als een koord (P183p Mielen-boven-Aalst),
zuiver uit de hoek:
zy(3)̄vər øtj də hūk (L265p Meijel),
zuiver uit de richting:
die duif kömpt zuuver oet de richting (Q027p Doenrade),
zuuver oet de rigting (Q021p Geleen),
zuuver oet de rigting komme (Q201p Wijlre),
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!
zuu.vər oet də richting (L326p Grathem, ...
L320b Kelpen)
|
Hoe zegt men: het aankomen van de duif: recht uit de richting van de losplaats? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
17902 |
recht vooruitstoten met de armen |
afstoten:
afstuətə (P175p Gingelom),
boksen:
boekse (L332p Maasniel, ...
Q032a Puth),
boeksen (L270p Tegelen),
bouksen (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
de slagbomen uitstrekken:
de slāchboum oestrekken (Q121p Kerkrade),
duwen:
dauwe (L352p Hechtel, ...
P219p Jeuk),
dauwə (P057p Kuringen),
dawe (Q077p Hoeselt),
daàn (P176p Sint-Truiden),
doawə (Q178p Val-Meer),
doewe (L316p Kaulille),
douwe (Q091p Veldwezelt),
douwen (Q001p Zonhoven),
dowe (L216p Oirlo, ...
Q078p Wellen),
dowen (L371a Geistingen),
dō (Q080p Vliermaal),
doͅuwə (K359p Koersel),
doͅuwən (L286p Hamont, ...
L286p Hamont,
K278p Lommel),
doͅwə (K359p Koersel),
duiwe (Q094p Hees),
dujen (L371p Ophoven, ...
Q012p Rekem),
duwen (P120p Alken, ...
Q240p Lauw),
dūwə (L369p Kinrooi),
dôôwe (Q153p Gors-Opleeuw),
døi̯ə (Q188p Kanne),
døjə (L422p Lanklaar, ...
Q253p Montzen),
døͅn (Q002p Hasselt),
veuroet duije (Q095p Maastricht),
<u> van lus.
dujen (Q012p Rekem),
met de handen voelen:
móst mèt m`n hènj veule (Q017p Elsloo),
recht vooruitstoten:
met de ehrem recht verout (L355p Peer),
met der ärm rech vuuroet stoete (Q118p Schaesberg),
mit de erm rech veuroèt stoëte (L271p Venlo),
mit de erm reg vuur oet sjtoëte (Q113c Vrusschemig),
mit de erm réhtvuuroetstutte (Q117b Rimburg),
mèt de erm recht vroet stôête (L324a Leveroy),
mɛtə ɛrəm reXv"raut (Q162p Tongeren),
recht vervoet (L246p Horst),
recht vur oët stoëte (L269b Boekend),
recht vooruitstuiken:
räxt føruwt stuwke (L312p Neerpelt),
rechtdoor stoten:
bə də eͅrm reͅxtdoͅur stūtə (P176p Sint-Truiden),
stompen:
stompə (L314p Overpelt),
stòmpe (L295p Baarlo),
stoten:
schtawte (L432p Susteren),
schtoeëte (Q113p Heerlen),
sjoate (L429p Guttecoven),
sjtoase (Q121p Kerkrade),
sjtoate (L429a Berg-aan-de-Maas, ...
Q100p Houthem),
sjtoese (Q211p Bocholtz),
sjtoete (Q112p Voerendaal),
sjtoewte (Q255p Kelmis),
sjtoite (Q097p Ulestraten),
sjtoote (Q035p Brunssum),
sjtote (L332p Maasniel, ...
L387p Posterholt),
sjtoëte (L270p Tegelen),
sjtōēte (Q117a Waubach),
sjtwatte (Q096p Bunde),
sjtôte (L426p Buchten),
sjtôôte (L327p Beegden, ...
Q111p Klimmen),
stoate (Q021p Geleen, ...
Q015p Stein),
stoeatte (L373p Roosteren),
stoeātte (L373p Roosteren),
stoeote (L321p Neeritter),
stoete (Q112a Heerlerheide, ...
Q095p Maastricht,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L270p Tegelen,
P227p Vorsen,
Q104p Wijk),
stoeten (Q071p Diepenbeek),
stoeweten (K314p Kwaadmechelen),
stoeëte (L216p Oirlo),
stoeəte (L424p Meeswijk),
stote (Q086p Eigenbilzen, ...
Q094p Hees,
P188p Hoepertingen),
stowətən (K278p Lommel),
stoèse (Q211p Bocholtz),
stoëte (L271p Venlo, ...
L289p Weert),
stōēte (Q204a Mechelen, ...
L266p Sevenum),
stōte (Q162p Tongeren),
stōͅuwə⁄ə (K353p Tessenderlo),
stu:wətə (P057p Kuringen),
stutə (Q002c Bokrijk),
stuətə (Q002p Hasselt),
stuətən (L282p Achel, ...
L282p Achel,
L314p Overpelt),
stūtə (Q188p Kanne),
stwaote (Q019a Neerbeek),
stàute (Q153p Gors-Opleeuw),
stôete (L269p Blerick),
stôête (L247p Broekhuizen, ...
Q112a Heerlerheide),
stuiken:
mit de erm sjtoeke (L325p Horn),
schtoeke (Q098p Schimmert),
schtòeke (Q198a Mesch),
sjtoeke (L324p Baexem, ...
L297p Belfeld,
L331b Boukoul,
L426z Holtum,
Q111p Klimmen,
L434p Limbricht,
Q196p Mheer,
L290p Panningen,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q097p Ulestraten),
sjtokke (Q100p Houthem),
sjtōēke (Q030p Schinveld, ...
L331p Swalmen),
sjtōkke (Q193p Gronsveld, ...
Q020p Sittard),
sjtuke (L329p Roermond),
sjtòèkke (Q204a Mechelen),
stoeeke (L425p Grevenbicht/Papenhoven, ...
L289p Weert),
stoeke (L324p Baexem, ...
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L381p Echt/Gebroek,
L320a Ell,
L164p Gennep,
L322p Haelen,
Q113p Heerlen,
L321a Ittervoort,
Q015b Kerensheide,
L377p Maasbracht,
L265p Meijel,
L159a Middelaar,
L322a Nunhem,
Q118p Schaesberg,
L378p Stevensweert,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q014p Urmond,
Q014p Urmond,
L214p Wanssum,
L289p Weert),
stoeken (L268p Velden),
stoekke (L382p Montfort),
stoewke (L374p Thorn),
stōēke (L294p Neer, ...
Q198b Oost-Maarland),
stōkken (Q095p Maastricht),
stōͅ.kən (L414p Houthalen),
stuiken (Q002p Hasselt),
stukə (L368p Neeroeteren),
stuuke (L353p Eksel),
stūkə (L317p Bocholt),
stòòkke (Q187p Sint-Pieter),
støykə (L360p Bree),
stø͂ͅkə (K357p Paal),
i.e. knikkerspel.
sjtoeke (L381p Echt/Gebroek),
tokken:
beetje vechten
toeke (Q101p Valkenburg),
van zich afstoten:
van zich aaf sjtoeësse (Q121p Kerkrade),
vooruitsteken:
vooruit steken (P175p Gingelom),
vooruitstoten:
iets verout stoewehten (L355p Peer),
vĕuroet stoiten (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
vərətstuwətə (K353p Tessenderlo)
|
Met de armen recht vooruit stoten (stoeken, duwen). [N 109 (2001)] || stoten: met de armen recht vooruit stoten [stuike] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
21356 |
rechtbank |
gerecht:
ge-rich (Q208p Vijlen),
gerecht (L215p Blitterswijck),
gerēēch (L268p Velden),
gerich (L426p Buchten, ...
L430p Einighausen,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
L249p Grubbenvorst,
Q110p Heek,
Q204a Mechelen,
Q022p Munstergeleen,
Q032a Puth,
Q117b Rimburg,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld,
Q014p Urmond),
gericht (L327p Beegden, ...
L297p Belfeld,
Q027p Doenrade,
L380p Genooi/Ohé,
L379p Laak,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
gerīch (Q101p Valkenburg),
t gerêcht (L266p Sevenum),
’t gerich(t) (Q035p Brunssum),
⁄t gerecht (L300p Beesel),
O
gerich (Q030p Schinveld),
gericht (Q030p Schinveld),
onz.
gericht (L164p Gennep),
rechtbank:
rechbaank (Q187p Sint-Pieter),
rechbank (Q102p Amby, ...
L250p Arcen,
L300p Beesel,
Q103p Berg-en-Terblijt,
L269p Blerick,
Q096a Borgharen,
L431p Dieteren,
Q207p Epen,
Q203p Gulpen,
Q110p Heek,
Q104a Limmel,
Q016p Lutterade,
L267p Maasbree,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q022p Munstergeleen,
Q033p Oirsbeek,
Q098p Schimmert,
Q020p Sittard,
L296p Steyl,
L432p Susteren,
Q208p Vijlen,
L386p Vlodrop),
rechnank (L271p Venlo),
rechtbaank (L211p Leunen),
rechtbank (L191p Afferden, ...
L295p Baarlo,
L327p Beegden,
L434a Broeksittard,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
L381p Echt/Gebroek,
L328p Heel,
L165p Heijen,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
L320p Hunsel,
L377p Maasbracht,
L209p Merselo,
L382p Montfort,
L321p Neeritter,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L385p Sint-Odiliënberg,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
L210p Venray),
rechtbānk (L217p Meerlo),
regbank (Q029p Bingelrade, ...
L298p Kessel,
L288p Nederweert,
Q118p Schaesberg),
rēchbaank (Q198p Eijsden),
rēgbānk (L246p Horst, ...
L245p Meterik),
rĕchbank (L429p Guttecoven),
rêchbank (L290p Panningen),
rêchbānk (L248p Lottum),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
rēchbank (L378p Stevensweert),
rĕchbank (Q105p Heer),
tribunaal (<fr./lat.):
oud woord
rimmenaal (L215p Blitterswijck),
Van Dale: tribunaal (<Lat.), 1. gerecht; vooral een rechtbank voor bijzondere rechtspleging waaraan niet-juristen deelnemen, zoals in Nederl. in 1944-47 voor politieke delinquenten; -2. (gew.) rechtszitting; - bekeuring.
ribbenaal (L271p Venlo),
trebūnaal (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
tribbenaal (Q105p Heer, ...
L427p Obbicht),
tribenaal (Q113p Heerlen),
tribunaal (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
L325p Horn,
Q104a Limmel),
tribunoal (Q116p Simpelveld),
trībbenaal (Q101p Valkenburg),
trŭbenaal (L333p Asenray/Maalbroek)
|
de zitting van een rechterlijk college waarin een overtreding of misdrijf onderzocht wordt, en waarin een uitspraak gedaan wordt [kwerel, audiëntie, proces, ordenantie] [N 90 (1982)] || rechtbank [SGV (1914)]
III-3-1
|
25933 |
rechte stand |
gekruist:
gǝkrø̜̄st (P051p Lummen
[(controle in de oorlog: kǫntrǫl en ǝn ōrlǫx)]
),
in rust:
in rust (L321p Neeritter
[(id)]
, ...
L318p Stramproy
[(na afgelopen werk)]
),
kruis:
kruis (K357p Paal
[(de molenaar wacht op klanten)]
),
kruisstand:
kruisstand (P051p Lummen
[(er wordt op klanten gewacht)]
),
op de gijp:
ǫp˱ dǝ gip (L292a Maxet),
op schooi:
ǫp sxōj (L432p Susteren
[(als er niets te malen is)]
),
overeind:
uǝvǝrent (L289p Weert
[(korte duur of bevestiging tegen storm)]
),
ōvǝrɛn (K353p Tessenderlo
[(in werking)]
),
ruststand:
ruststand (L292a Maxet, ...
L289p Weert),
rø̜ststantj (L319p Molenbeersel
[(gedaan met werk: gǝdǭn męt węrk)]
)
|
De stand van de roeden als een recht kruis. Zie ook afb. 2. In l 164, l 211 en l 316 was de molen in zoɛn geval na gedane arbeid in rust. Bovendien kon men er in l 316 aan zien dat de molenaar thuis was: dǝ mø̜ldǝr is tus. In het lemma is tussen ronde haken achter de plaatscode opgenomen, welke betekenis de ɛrechte standɛ in de betreffende plaats had.' [N O, 8b]
II-3
|
30411 |
rechte steektrap |
rechte steektrap:
rɛxtǝ štē̜ktrap (L387p Posterholt),
rechte trap:
rēǝtǝ trap (Q121c Bleijerheide),
rē̜xtǝn trap (Q083p Bilzen),
rɛxtǝ trap (Q018p Geulle),
rɛ̄xtǝ trap (L163p Ottersum),
steektrap:
stē̜ktrap (Q015p Stein),
štē̜ktrap (L385p Sint Odilienberg)
|
Trap die niet meer dan twee naast elkaar lopende bomen heeft. De rechte steektrap heeft als plattegrond een rechthoek terwijl de voorkanten van de treden alle evenwijdig lopen. Zie ook afb. 69a. [N 55, 124]
II-9
|
17674 |
rechte, vormeloze benen |
benen wie stovenpijpen:
bain wie stove piepe (L381p Echt/Gebroek),
bezemstokken:
baesemsjtekke (L328p Heel),
bonenstaken:
boënesjtake (L270p Tegelen),
bonenstokken:
boene stekke (Q118p Schaesberg),
boenesjtèk (L327p Beegden),
boenestekke (Q117b Rimburg),
bŏĕnestéék (L318b Tungelroy),
boongarden:
būən gērdə (L422p Lanklaar),
boonstokken:
buənstäk (L312p Neerpelt),
i.e. boon stokken.
būənsteͅkə (L422p Lanklaar),
buizen van benen:
būū.ze van bein (L331b Boukoul),
dunne benen:
døn biən (L286p Hamont, ...
L286p Hamont),
flessenbenen:
fleschebein (Q039p Hoensbroek),
geitenbenen:
geitebein (L432p Susteren),
gätəbejən (K278p Lommel),
gelpe benen:
WNT: gelp [...]
geͅlpə biən (L282p Achel),
hanenbenen:
hane bein (L378p Stevensweert),
hennenbenen:
hinne bein (L386p Vlodrop),
kaarsbenen:
kaersbein (Q020p Sittard),
kaarsrechte benen:
kaarsrechte (L364p Meeuwen),
kachelpijpen:
kachelpiepe (L373p Roosteren, ...
Q101p Valkenburg),
kachelpīēpe (L290p Panningen),
kachelpîêpe (Q030p Schinveld),
kachelspijpen:
kachelspiepe (Q117p Nieuwenhagen),
kromme benen:
*
króm bein (L329p Roermond),
kromme stapels:
krom stoapels (L353p Eksel),
latten:
latte (L324p Baexem, ...
L321p Neeritter,
L271p Venlo,
L289p Weert,
L289p Weert),
lucifers:
lucifers (L271p Venlo),
magere stokken:
mōͅgər steͅkkə (Q094p Hees),
mokbenen:
mok-bein (Q097p Ulestraten),
mokbein (L329p Roermond),
mokbiejenen (K314p Kwaadmechelen),
moͅkbejənən (K278p Lommel),
motbenen:
motbein (Q101p Valkenburg),
motbenen (Q002p Hasselt),
mūt biən (L314p Overpelt),
motknoken:
mōētknö:k (L331p Swalmen),
nette benen:
nette bein (L324p Baexem),
olifantenbenen:
olifantenbenen
woͅile fānte beͅijn (Q162p Tongeren),
olifantenpoten:
olifantepūūt (L353p Eksel),
olifantspoten:
oalefants púút (Q117p Nieuwenhagen),
olifantspuüt (L265p Meijel),
olifantspwèt (Q015b Kerensheide),
(olifantspoten)
øələfanspouətə (Q002p Hasselt),
ooievaarsbenen:
ooievaarsbein (L429a Berg-aan-de-Maas),
paardspoten:
paerspuet (L271p Venlo),
palen:
paöl (L271p Venlo),
pāōl (Q098p Schimmert),
peul (Q017p Elsloo),
poale (Q012p Rekem),
pōl (Q253p Montzen),
páól (Q187p Sint-Pieter),
päöl (Q095p Maastricht),
pèùl (Q104p Wijk),
pöl (Q095p Maastricht),
pûul (L269p Blerick),
Mv. van poal (paal).
pöl (L424p Meeswijk),
palotpoten:
[vgl. fr. palot]
pelot poeten (Q071p Diepenbeek),
pijpbenen:
pīēpbein (L373p Roosteren),
plompe benen:
plômpe bee (Q113p Heerlen),
plotten:
plotte (Q002p Hasselt),
poten:
pèùt (Q096p Bunde),
poten wie een haan:
pêût wiej eine haan (L322a Nunhem),
poten wie stelten:
puj wie stelte (Q198b Oost-Maarland),
prise-benen (fr.):
prisebein (Q101p Valkenburg),
rechte benen:
rechte bein (L269b Boekend, ...
L294p Neer,
Q098p Schimmert,
L271p Venlo,
L289p Weert),
rechte bieëne (K318p Beverlo),
rechte staken:
rechte sjtaake (L387p Posterholt),
rechte stokken:
rechte stekke (L322p Haelen),
reigerspoten:
reͅigərsputn (K359p Koersel, ...
K359p Koersel),
rommelen:
römmele (Q032a Puth),
schrale pikkels:
schrááəl pichels (L352p Hechtel),
snakke benen:
WNT: snak [...]
sjnakke bēē (Q121p Kerkrade),
spillebenen:
spillebein (L374p Thorn),
spillebɛɛin (Q162p Tongeren),
springbenen:
spreͅŋbin (P175p Gingelom),
staakbenen:
staakbieën (L352p Hechtel),
staok bien (Q001p Zonhoven),
stāākbein (L287p Boeket/Heisterstraat),
staken:
sjtaa.ke van bein (L331b Boukoul),
sjtake (L324p Baexem, ...
L299p Reuver),
staake (L266p Sevenum),
stake (L295p Baarlo, ...
L269p Blerick,
L247p Broekhuizen,
L164p Gennep,
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L214p Wanssum),
staken (L371p Ophoven),
stākə (L369p Kinrooi),
stāōken (P176p Sint-Truiden),
stakenbenen:
staakebîên (L214p Wanssum),
stalbenen:
sjtalbein (Q111p Klimmen),
stalknoken:
sjtalknèùk (Q111p Klimmen),
steltbenen:
steͅltbijən (K357p Paal),
stelten:
sjtelte (Q100p Houthem, ...
Q097p Ulestraten),
sjteltje (L426p Buchten, ...
Q033p Oirsbeek),
sjtèèlte (Q196p Mheer),
staeltə (Q096d Smeermaas),
ste.lte (Q091p Veldwezelt),
stelte (Q086p Eigenbilzen, ...
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
L216p Oirlo,
L271p Venlo,
L289p Weert),
stelten (Q095p Maastricht, ...
Q198b Oost-Maarland,
Q012p Rekem),
stä:ltə (Q188p Kanne),
stélte (L159a Middelaar),
B.v. din biehjen zijn just stelten.
stelten (L355p Peer),
lange benen
sjteelse (Q121p Kerkrade),
stiepels:
stèpels (Q005p Zutendaal),
stiepen:
schtiepe (Q198a Mesch),
sjtīēpe (Q095p Maastricht),
steipen (Q240p Lauw),
stiepe (L324a Leveroy, ...
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
stijve poten:
steͅvə puuətə (K353p Tessenderlo),
stijve stokken:
steͅvə ste⁄ə (K353p Tessenderlo),
stokbenen:
steͅkbein (Q096d Smeermaas),
stokjes:
stekskes (L352p Hechtel),
steͅkskəs (L286p Hamont),
stokken:
sjtekke (L295p Baarlo, ...
Q119p Eygelshoven,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q121p Kerkrade,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
L427p Obbicht),
sjtekke ? (L426z Holtum),
stekke (L320a Ell, ...
L429p Guttecoven,
Q112a Heerlerheide,
P188p Hoepertingen,
L246p Horst,
P219p Jeuk,
Q117b Rimburg,
Q015p Stein,
Q091p Veldwezelt,
P227p Vorsen,
Q113c Vrusschemig,
L289p Weert,
Q078p Wellen),
stekke van been (Q077p Hoeselt),
stekken (Q019a Neerbeek, ...
P176p Sint-Truiden),
stekker (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
stekker v. bieën (L352p Hechtel),
stekə (Q162p Tongeren),
steͅkə (Q072p Beverst, ...
P175p Gingelom),
steͅkə van bemə (Q003p Genk),
steͅkər (L416p Opglabbeek),
stàè:k (L316p Kaulille),
stèkker (Q095p Maastricht),
stɛ:⁄ə (K278p Lommel),
stɛkər (L368p Neeroeteren),
magere benen
sjtékke (Q121p Kerkrade),
stokkenbenen:
sjtekke bing (Q117p Nieuwenhagen),
sjtekke béé (Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
sjtekkebee (Q112p Voerendaal),
stokkenpaardbenen:
stekkepèèrdbein (L329p Roermond),
stompels:
stimpels (L360p Bree),
stumpele (L381p Echt/Gebroek, ...
Q036p Nuth/Aalbeek),
sjtumpel is een tafel- of stoelpoot
sjtumpele (Q111p Klimmen),
stoofbuizen:
sjtoo:fbūū.ze (L290p Panningen),
stoofpijpen:
stoofpiepe (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
stoͅfpeəpə (L372p Maaseik),
stovenpijpen:
sjtoovepīēpe (L330p Herten (bij Roermond)),
sjtovepīēpe (L331p Swalmen),
štōͅ:və pi.pə (Q252p Moresnet),
tafelpoten:
taofelpjet (Q096p Bunde),
toffelpuuèt (L247p Broekhuizen),
varkenspootjes:
i.e. korte, rechte benen.
verəkəspitšəs (Q002p Hasselt),
voetballistenbenen:
i.e. dikke benen.
fudbalestəbin (Q002p Hasselt),
weipalen:
En andere samenstellingen met palen.
wêjpòeële (Q153p Gors-Opleeuw, ...
Q153p Gors-Opleeuw),
x-benen:
hae haet X-bein (Q020p Sittard),
*
x-bein (L329p Roermond),
zwavelstokjes:
zjwaegelstekskes (L330p Herten (bij Roermond)),
zwavelstokken:
schwejelstäke (Q121p Kerkrade)
|
benen: rechte, vormloze benen [mok-, motbeene] [N 10 (1961)] || Rechte, vormeloze benen (stokken, stelten, palen, latten, staken) [N 109 (2001)]
III-1-1
|