e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
inkappen, eerste slagen maken met de zicht aanmaaien: a[maaien] (America), an[maaien] (Bocholt, ... ), ā[maaien] (Gruitrode, ... ), ān[maaien] (Baarlo, ... ), ōn[maaien] (Geistingen), ǭǝn[maaien] (Hamont, ... ), aanschieten: ǭǝnsxitǝ (Niel-Bij-Sint-Truiden), ǭǝnsxīǝtn (Zonhoven), aanslaan: ānslǭn (Hasselt), ǫǝnslǫǝn (Achel), aanwerk maken: anwęrk mākǝ (Bree, ... ), ānwęrk mākǝ (Grevenbicht / Papenhoven, ... ), aanzetten: ø̜nzętǝ (Tongeren), aanzichten: ānzextǝ (Elen, ... ), afhouwen: ǭfhǫu̯ǝ (Batsheers), afkappen: afkapǝ (Vorsen), ǭfkapǝ (Mettekoven, ... ), afpikken: afpikken (Gorsem), afpikǝ (Paal), afslaan: afslǭn (Middelaar), afzichten: af˱zextǝ (Gorsem, ... ), ǫf˱zextǝ (Kanne), banen: banen (Gelinden), bijslaan: bē̜ǝslōǝ (Halen), gang kappen: gaŋk kapǝ (Zelem), gang maken: gaŋ mākǝ (Hasselt), gaŋk mākǝ (Susteren), geleg daal leggen: geleg daal leggen (Wijer), inbreken: ęnbrīǝkǝ (Hasselt), inhakken: enhakǝ (Molenbeersel), ęnhakǝ (As, ... ), inhalen: ęnhǫǝlǝn (Achel), inhouwelen: ē̜i̯nhǭu̯ǝln (Diepenbeek), inhouwen: e.nhōǝ (Martenslinde, ... ), e.nhǫu̯ǝ (Tongeren), e.nōǝ (Waltwilder), e.nǫu̯ǝ (Boorsem, ... ), enhǫu̯ǝ (Arcen, ... ), enhɛu̯ǝ (Eigenbilzen), enǫu̯ǝ (Kinrooi, ... ), i.nǫu̯ǝ (Veldwezelt, ... ), ihǫu̯ǝ (Bleijerheide, ... ), inhǫu̯ǝ (Blitterswijck, ... ), ē.i̯nhǭn (Grote-Spouwen), ē.nhōgǝ (Hoeselt), ē.nhōǝ (Millen, ... ), ē.nhǫu̯ǝ (Hees, ... ), ē.nōǝ (Membruggen), ē.nǫu̯ǝ (Vlijtingen), ę.nhōǝ (Romershoven), ęi̯.nhǫu̯ǝ (Overrepen, ... ), ęnhō.ǝ (Bilzen), ęnhǫu̯ǝ (Beverst, ... ), ęnjhō.ǝ (Diepenbeek), ęnǫu̯ǝ (Maasmechelen), īnhǫu̯ǝ (Oost-Maarland), ɛi̯hǫu̯ǝ (Mechelen), inkappen: e.njkapǝ (Koninksem, ... ), e.nkapǝ (Beringen, ... ), ekapǝ(n) (Heppen, ... ), enkapǝ (Berverlo, ... ), i.nkapǝ (Henis), ē.njkapǝ (Piringen), ē.nkapǝ (Lanaken, ... ), ē.ŋkapǝ (Ordingen), ę.njkapǝ (Hasselt, ... ), ę.nkapǝ (Boekhout, ... ), ęi̯.njkapǝ (Berlingen, ... ), ęi̯.nkapǝ (Berbroek, ... ), ęi̯.ŋkapǝ (Gelinden, ... ), ęnjkapǝ (Brustem, ... ), ęnkapǝ (Aalst, ... ), ī.nkapǝ (Rutten), inmaaien: en[maaien] (Baexem, ... ), in[maaien] (Leuken, ... ), ęi̯n[maaien] (Overpelt), ęn[maaien] (Gennep, ... ), innerhouwen: enǝrhǫu̯ǝ (Neerrepen), inslaan: enslun (Maaseik, ... ), enslu̯ɛn (Hoelbeek), ensløn (Beringen, ... ), enslōu̯n (Stokkem), enslōǝn (Gingelom), enslū (Halen), enslǭ (Meijel), enslǭn (Berkelaar, ... ), enšlōn (Valkenburg), enšlǭ (Heerlerheide, ... ), enšlǭn (Brunssum, ... ), eslǭ (America), ešlǭn (Klimmen, ... ), i.nslø.n (Sluizen), inslaan (Rijkhoven, ... ), inslǭn (Middelaar), ēslǭn (Lottum), ęnsloǝn (Niel-Bij-Sint-Truiden), ęnslǭn (Hasselt), ɛi̯šlūǝ (Mechelen), insnijden: ensnā̯ǝ (Ophoven), enšnā̯ǝ (Herten), instrijken: enštrīǝkǝ (Heerlen), inzetten: enzętǝ (Koersel), inzichten: enzextǝ (Buchten, ... ), ēnzīxtǝ (Val-Meer), kappen: kapǝ (Alken, ... ), kapǝn (Heusden, ... ), maaien: [maaien] (Kuttekoven), ommaaien: ø[maaien] (Milsbeek, ... ), openhouwen: ō.pǝnhǫu̯ǝ (Dilsen), ophouwen: ophouwen (Meeswijk, ... ), opkappen: ǫpkapǝ (Zonhoven), opslaan: øpslo.n (Kanne), opzichten: opzichten (Eisden), overkappen: jø.vǝrkapǝ (Rijkhoven), pikken: pekǝ (Achel, ... ), slaan: šlǭn (Sittard), uithouwen: uthǭu̯ǝ (Maasmechelen), uitmaaien: űt[maaien] (Bree  [(een baan vrijmaken)]  ), voormaaien: vø̄r[maaien] (Beringen, ... ), voorpikken: vø̄rpekǝ (Heppen, ... ), vø̜rpeʔǝ (Kwaadmechelen), voorzichten: vērzixtǝ (Kiewit), zichten: zextǝ (Bevingen, ... ), zi.xtǝ (Hoeselt, ... ), zixtǝ (Bilzen, ... ), zī.xtǝ (Wellen) De eerste slagen met de zicht maken in een aan te maaien akker en tevens het uitvoeren van de "eerste fase" van de zichtbehandeling; zie de algemene toelichting van deze paragraaf. De terminologie wordt soms ook gebruikt voor het maken van de eerste gang voor de maaimachine; dit wordt uitdrukkelijk vermeld in K 316, L 270, 294, 320c, 355, 360, 372, 419, 420, 432, P 186, Q 99*, 121c, 197, 197a. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [maaien], zie het lemma ''maaien'' (3.1.1) en de klankkaart (kaart 7) in aflevering I.3. [N 15, 16j; JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c; A 23, 16.2; L 48, 32.2; Lu 1, 16.1a; monogr.; add. uit N 15, 16f] I-4
inkarnaatklaver, franse klaver franse klaver: fra.nsǝ [klaver] (Diepenbeek, ... ), fransǝ [klaver] (Alken, ... ), frānsǝ [klaver] (Hamont, ... ), frǭnsǝ [klaver] (Tessenderlo), franse klee: fra.nsǝ [klee] (Beverst, ... ), fransǝ [klee] (Baarlo, ... ), frānsǝ [klee] (Margraten, ... ), inkarnaat: inkarnaat (Hoepertingen), trǝnār (Gingelom), trɛnār (Borgloon), ękǝrnā (Waasmont), inkarnaatklaver: enkǝrnāt[klaver] (Achel), trēna[klaver] (Diepenbeek), inkarnaatklee: inkarnaatklee (Tegelen), renār[klee] (Hoeselt), klee: [klee] (Maaseik, ... ), poppeklaver: pø̜pǝ[klaver] (Velden), pǫpǝ[klaver] (Broekhuizen, ... ), rode klaver: rui̯ǝ [klaver] (Achel, ... ), rōi̯ǝ [klaver] (Gutschoven, ... ), rōǝ [klaver] (Rutten), rōǝi̯ǝ [klaver] (Lommel), rode klee: rōi̯ǝ [klee] (Bilzen, ... ), rōǝ [klee] (Neer), rode knop: rui̯ knǫp (Montenaken), spaanse klaver: spansǝ [klaver] (Lommel), spaǝnsǝ [klaver] (Houthalen), topklaver: tǫp[klaver] (Lummen, ... ), zevenjaarsklaver: zevenjaarsklaver (Sint-Lambrechts-Herk), zē̜všors[klaver] (Rummen), zevenjarige klee: zięvǝjē̜rǝgǝ [klee] (Gellik) Trifolium incarnatum L. Een 15 tot 60 cm hoge plant met helder scharlakenrode bloemhoofdjes die van mei tot juli bloeien. Het wordt in augustus gezaaid, levert in mei een flinke snee groenvoer op en wordt dan ondergeploegd. Zie ook de toelichting bij het lemma Klaver, Algemeen. Zie het lemma Klaver, Algemeen voor de fonetische documentatie van de woord(delen) klaver(-) en klee(-). [N 14, 83; L 36, 35; monogr.] I-5
inkepen inkepen: ekēpǝ (Bleijerheide), inlaten: inlaten (Dilsen), ravelen: ravēlǝ (Herten), uitkavelen: øtkāvǝlǝ (Tessenderlo), ǫwǝtkāvǝlǝ (Leopoldsburg), uitkepen: ytkēpǝ (Ottersum), ū.tkēpǝ (Mechelen), ūtkēpǝ (Heel, ... ) Met behulp van de zaag of beitel een groef in het hout maken, meestal met als doel om daar een ander stuk hout in of aan te voegen. [N 53, 237b] II-12
inkeping op de maatstok inkerving: enkɛrveŋ (Sevenum), kerf: kɛrf (Loksbergen), steek: stēǝk (Meeswijk) Bij de meeste klompenmakers was de maatstok ook voorzien van markeringen die de maat van kinder-, vrouwen- en mannenklompen aangaven. In Meeswijk (L 424) was een steek ongeveer 2 cm. [N 97, 67; Bakeman 8; monogr.] II-12
inkepingen voor de steekbanden ogen: ǫwgǝ (Neeritter, ... ), steunkepingen: stø̄nkēpeŋǝ (Weert) De inkepingen in de standerd waarin de steekbanden zijn vastgezet. [N O, 42g] II-3
inkerven derin vreten: dren vręǝtǝ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Domaniale]), eng inkerven: eŋ ekɛrvǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Maurits]), inbreken: inbreken (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), incouperen: e.nkupērǝ (Zolder  [(Zolder)]   [Winterslag, Waterschei]), enkupē̜rǝ (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zolder]), incouperen (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]), inkerven: ekɛrvǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), enkɛrvǝ (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Willem-Sophia]), ̇ekɛrvǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), ̇ekɛ̄rvǝ (Heerlen  [(Emma)]   [Domaniale]), ̇ęk ̇ɛrǝvǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), inkerven tegen de lagen in: ekɛrvǝ tēǝgǝ de loǝgǝ en (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Domaniale]), insnijden: insnijden (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kerf houwen: kɛrf hǫwǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Maurits]), kerf maken: kerf maken (Stein  [(Maurits)]   [Maurits]), kɛrf mākǝ (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Emma]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]), kerf slaan: kęrf šlǭn (Stein  [(Maurits)]   [Domaniale]), kɛrf šloǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), kerven: k ̇ɛrǝvǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Winterslag, Waterschei]), kɛrvǝ (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), voorkolen: vȳrkoǝlǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), voorwerken: vȳǝrwerkǝ (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Maurits]), zich inkerven: zix ekɛrǝvǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Emma]) Een kerf in de koollaag maken. Daardoor verschaft de houwer zich een gunstige positie voor de ontkoling van het stuk in verband met de stand van de splijtvlakken. Respondenten uit Q 121 en Q 121a die invullen voor respectievelijk de mijnen Wilhelmina en Julia, verstaan onder "inkerven" een sleuf maken in de koollaag van ongeveer een meter tot op panddiepte. De laatstgenoemde zegsman merkt daarnaast op dat men op deze wijze de lagen vrij krijgt. Een andere invuller uit Q 121 schrijft voor de Domaniale mijn verder nog dat bij een ideale stand van de lagen, d.w.z. wanneer zij evenwijdig aan het vervoermiddel lopen, de winning eenvoudig kan plaatsvinden. Staan de splijtvlakken daarentegen dwars op het transportmiddel, dan zal in zo''n pijler een minimale prestatie worden geleverd ondanks een maximale prestatie van de koolhouwer omdat de kool versplintert en geen brokken levert. Een dergelijke pijler zal dus, indien de helling van de laag dit toelaat, gedraaid moeten worden. Defoin (pag. 86) merkt over "inkerven" op: "Om het front zijlings te kunnen aanvatten, moeten de kolenhouwers eerst een inkerving maken, hetgeen door twee naburige houwers doorgaans in samenwerking wordt gedaan op de grens tussen hun beider stokken." [N 95, 511; N 95A, 11 add.; N 95, 800; N 95, 393; monogr.] II-5
inkomsten <omschr.> daar komt heel wat binnen: dao kömt hiel get binne (Baarlo), beur: beur (Leuken), der beur (Mechelen), gebeur: gebuur (Heerlen), het gebeur (Wolder/Oud-Vroenhoven), gebeurde, het ~: ps. omgespeld volgens Frings (omdat het een Fringsteken is!), of letterlijk overnemen: gebört, met vermelding dat er boven de ö nog een lengteteken moet staan en deze combinatieletter niet te maken is)?  gebø͂ͅrt (Heer), ps. omgespeld volgens Frings.  ət gəb"rdə (Neerharen), inbeur: in bĕŭr (Nunhem), inbeur (Grathem, ... ), wat ich inbuir (Grevenbicht/Papenhoven), ps. omgespeld volgens Frings.  enb"r (Lanklaar), inb"r (Lommel), ps. omgespeld volgens IPA.  ēͅnbør (Overpelt), inkom: ps. omgespeld volgens Frings.  ēͅnkøm (Hasselt), inkomen: het i-kŏĕmme (Oirsbeek), het i-kòmme (Hoensbroek), i-komme (Bleijerheide), i-koome (Waubach), ienkoeme (Mesch), ikaome (Mechelen), ikoeme (Guttecoven), ikomme (Hoensbroek, ... ), inkaome (Sevenum), inkoamen (Wijk), inkome (Egchel), inkomen (Echt/Gebroek), inkomme (Baarlo, ... ), inkoome (Heerlen), inkoume (Weert), inkòmme (Roermond, ... ), inkôme (Sittard), inkômme (Venlo), inkömmen (Urmond), mien ienkômme (Oirlo), oos jöörliks inkòmme (Sittard), ut inkoume (Maastricht), è good inkumme hebbe (Susteren), èè (good) inkómme höbbe (Bree), ’t i-kome (Eygelshoven), ’t ienkoème (Gronsveld), ’t inkomme (Klimmen, ... ), ’t inkômme (Kinrooi), ⁄t ienkómme (Milsbeek, ... ), ⁄t inkomen (Vlodrop), ⁄t inkomme (Born), ⁄t inkòmme (Baarlo), ⁄t inkómme (Roermond), ⁄t inkômme (Limbricht, ... ), ⁄t inkôôme (Neeritter), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssysteem Veldeke, maar met een vraagteken erachter; de lijst is gewoon in het "Nederlands"ingevuld en heb het daarom maar letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  het inkomme (Ulestraten), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  ’t i-kómme (Klimmen), ’t inkomme (Welten), Algemene opmerking: invuller twijfelt over het spellingssysteem (Veldeke). Aangezien de lijst normaal (dus in gewoon Nederlands) is ingevuld, heb ik de lijst letterlijk overgenomen, dus niet(s) omgespeld!  ’t ienkoeëme (Eijsden), Opm. inkomsten ontvangen = beure.  inkomme (Reuver), ps. alleen het eerste gedeelte van dit woord (i]...) omgespeld volgens IPA (R.N.D.) en niet volgens Eyckman.  iŋkôôme (Sittard), ps. deels omgespeld volgens Frings.  énkumə (Maaseik), ps. invuller heeft hierbij geen fonetische notering gegeven.  het inkomen (Halen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  īēnkoeme (Oost-Maarland), ps. letterlijk overgenomen.  ’t ink-me (Schimmert), ps. omgespeld volgens Frings.  (h)ət inkomə (Mechelen-aan-de-Maas), dekōmə (Teuven), enkomə (Bree, ... ), enkou̯mə (Sint-Truiden), enkōmə (Borgloon, ... ), enkoͅu̯mə (Borgloon), enkūmə (Rotem), enky(3)̄mə (Opglabbeek), enkyəmə (Bree), eŋ kōmə (Tongeren), eŋkōmə (Zelem), ēnkōmə (Kaulille), ēnkōmən (Hamont), ēnkwoͅmə (Val-Meer), ēnkwəmə (Rosmeer), eͅinkōͅmə (Wellen), eͅjnkōmə (Diepenbeek), eͅnkomə (Wintershoven), inkoͅmən⁄ (Lommel), teͅnk"mə (Hasselt), ət enkōmə (Lummen), ət ēͅi̯nk"mə (Spalbeek), ət eͅnkou̯mə (Kinrooi), ⁄ēn⁄kōmə (Boekt/Heikant), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de "#"staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "#"omgespeld.  eͅinkoͅ~mə (Opheers), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de "e"(resp. omgespeld: e) staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "e"omgespeld.  hət e~nk"mə (Kermt), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de e staat nog een ´; dit tekentje heb ik niet meegenomen in de omspelling!  enkōmə (Ketsingen), ps. omgespeld volgens IPA.  ēͅn’komə (Gelinden, ... ), inkomende, het ~: inkomendje (Boeket/Heisterstraat, ... ), inkommendje (Ell), inkŏmmende (Meijel), inkòmende (Wijk), inkômməndə (Holtum), ’t inkômmendje (Kinrooi), ⁄t inkomentj (Heythuysen), ⁄t inkoomend (Panningen), ⁄t inkòmmendje (Echt/Gebroek), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  īēnkoemende (Oost-Maarland), ps. omgespeld volgens Frings.  enkumənšə (Bocholt), hət enkōməndə (Stokkem), hət enkūmənžə (Bocholt), ət eͅnkōͅəməndə (Rekem), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.  ⁄enkoməndə (Lanklaar), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje vóór de \\ heb ik geïnterpreteerd als een "glottishslag".  enkoməndʔə (Waterloos), inkomengeld: inkoumegeld (Mechelen), inkomsten: ikomste (Hoensbroek), inkomste (Heerlen, ... ), inkomsten (Wijk), inkumste (Blerick), inkòmsten (Roosteren), inkómste (Beegden, ... ), ps. omgespeld volgens Frings.  eŋkomstə (Peer), ēnkoͅmstə (Zichen-Zussen-Bolder), ēͅnkoͅmstə (Hoeselt), eͅinkoͅmst’n (Diepenbeek), eͅnkōmstə (Gelieren/Bret), eͅnkoͅmstə (Rummen), eͅnkømstə (Hoeselt), eͅŋkoͅmstə (Niel-bij-St.-Truiden), ps. omgespeld volgens IPA.  eͅnkoͅmstən (Achel), intrek: ps. omgespeld volgens Frings.  dən ēͅntrēͅk (Hasselt), ēͅi̯ntreͅk (Wellen), eͅntrək (Rummen), ps. omgespeld volgens IPA.  eͅntrek (Tongeren), loon: loen (Maastricht), loeën (Bleijerheide), nutzen (du.): de notse (Klimmen), ontvangsten: ontvaangsten (Wijk), optrekken: optrekken (Eksel), salaris: salaris (Maastricht), traktement: traktement (Haelen), ’t traktement (Klimmen), trek: trĕk (Eksel), ps. omgespeld volgens Frings.  dən trēͅk (Hasselt), treͅk (Halen, ... ), verdienst: verdeens (Bleijerheide, ... ), Opm.:  de verdeens (Klimmen), verdiensten: verdeenste (Born, ... ), ps. omgespeld volgens Frings.  də vərdenstə (Kermt), vərdənstə (Velm) geld verdienen [bladen] [N 89 (1982)] || inkomsten, de ontvangsten, het inkomen [inkomende, inbeur?] [N 21 (1963)] III-3-1
inkopen doen voor sinterklaas bestellen: bəsteͅlən (Eksel), gelden: gelje (Brunssum), gelle vur sinterklaos (Ingber), inkopen: inkaupe (Kelpen), inkoupe (Venlo), inkoͅəpə (Oirlo), inkopen doen: inkaupe doon (Geleen), kloteren: kloteren (Stein), kopen: kopen (Leopoldsburg), rijden: rieje (Sittard), sint-niklaas bestellen: st niklaas bestellen (Zonhoven), sinterklaas bestellen: sentərkloͅas bəsjtɛlə (Eys), sinterklaos besjtelle (Gronsveld, ... ), sinterklaos bestelle (Thorn), sinterklaas gelden: sentərkloͅas gēlə (Eys), sentərkloͅəs gēͅlə (Heerlen), sint nicolaas gelle (Eys), sinterklaos geele (Epen), sinterklaos gelje (Doenrade), sinterklaas inkopen: sinterklaos inkoope (Oirsbeek), sinterklaos inkope (Merkelbeek), sinterklaos inkoupe (Tungelroy), Sinterklaos inkoupe (Weert), sinterklaas kopen: sentərklōͅskoͅupə (Venlo), sentərkloͅs kōəpə (Meijel), sinterklaas koeepe (Meerlo), sinterklaas kopen (Paal), sinterklaos kaupe (Geulle, ... ), sinterklaos koeepe (Sevenum), sinterklaos kouppe (Vlodrop), sinterkloas koepen (Stal), sinterkloas koupe (Itteren), sinterklaas spreken: sentərtklōͅs sprēkə (Maastricht), sinterklaasgoed kopen: sinterklaosgood koupe (As), sinterklazen: sinterklaoze (Schimmert), surprise: surprise (Maastricht), voor sinterklaas gaan: veur Sinterklaos gaon (Neer), voor sinterklaas geweest: veur sinterklaos gewaes (Herten (bij Roermond)), winkelen: winkele (Waubach), winkelen (Jeuk) Inkopen doen voor St. Nicolaas (6 december) [kloteren]. [N 88 (1982)] III-3-2
inkopen gaan doen op de markt boodschappen doen: bôdschappe dōēn (Oirlo), commissies doen: in de sjtad comissies doon (Sittard), de markt afgaan: ps. omgespeld volgens IPA.  də meͅrk afgoan (Rummen), de markt opgaan: ps. omgespeld volgens IPA.  ixoi̯n də mēͅrdop (Tongeren), inkopen: inkaupe (oppe mèrtj) (Haelen), inkoupe (Sittard, ... ), inkopen doen: ienkoëpe dōēn (Oirlo), inkaope doon (Limbricht), markten: gaon mérte (Middelaar), goa merte (Hoensbroek), maate (Mechelen), maerte (Klimmen, ... ), merdje (Tungelroy), merktje (Boeket/Heisterstraat), merrete (Baarlo, ... ), mertdje (Ell), merte (Baarlo, ... ), merten (Echt/Gebroek, ... ), merten gaon (Roosteren), mertje (Grathem), mērtə (Holtum), miërten (Velden), mèrte (Born, ... ), mèrtjen (Heythuysen), mérte (Maasniel), mêrten (Eksel), Algemene opmerking: deze vragenlijst/dit antwoord zo letterlijk mogelijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  mèrrete (Maastricht), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssysteem Veldeke, maar met een vraagteken erachter; de lijst is gewoon in het "Nederlands"ingevuld en heb het daarom maar letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  merte (Ulestraten), Algemene opmerking: invuller twijfelt over het spellingssysteem (Veldeke). Aangezien de lijst normaal (dus in gewoon Nederlands) is ingevuld, heb ik de lijst letterlijk overgenomen, dus niet(s) omgespeld!  mèrte (Eijsden), Opm. betekent: gaan kopen of verkopen op de markt.  merte (Tegelen), ps. invuller twijfelt over dit antwoord!  mèrte? (Gronsveld), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  mērte (Schimmert), ps. omgespeld volgens Frings.  goͅn mēͅrəkə (Hasselt), gun meͅrtə (Maaseik), mēͅrtə (Diepenbeek, ... ), mēͅrtən (Hamont), mēͅt’n (Diepenbeek), mēͅərtə (Rekem), meͅrkə (Kermt), meͅrti̯ə (Ophoven), meͅrtə (Bocholt, ... ), meͅrtəm (Lommel), meͅrtən (Lanklaar), meͅrəkə (Hasselt, ... ), meͅrəkə gōͅn (Hasselt), meͅrətə (Bocholt, ... ), meͅtə (Halen), mɛrtə (Oud-Waterschei), mɛrtən (Lommel), ⁄meͅrtə (Boekt/Heikant), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de "@"moet nog een ~ staan; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de "@"omgespeld.  meͅ~rtə (Borgloon), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de @ staat nog een ~; deze combinatieletter is niet te maken en heb alleen de "@"omgespeld.  meͅ~tə (Wellen), ps. omgespeld volgens Frings. Boven de u staat nog een dakje (^ deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen en heb alleen de u omgespeld.  meͅrtəgu^n (Maaseik), ps. omgespeld volgens IPA.  mēͅərtə (Rotem), meͅrtən (Achel), meͅrətə(n) (Overpelt), naar de markt gaan: nao de merjt gaon (Neer, ... ), nao de merrentj gaon (Leuken), nao de mert gaon (Limbricht, ... ), nao de Mert gaon (Sittard), nao de mert gaon (Swalmen), nao de mertj gaon (Beegden), nao de mèrt gaon (Born, ... ), nao de mèrtj gaon (Heythuysen), nao der mèrt gao (Hoensbroek), naor de maert gaoṇ (Milsbeek, ... ), naor de mèrrit (Wolder/Oud-Vroenhoven), naor te merret gaon (Wijk), no de merkt gŏ (Meijel), noa de merrentj goan (Weert), noa de mert goan (Houthem), noa de mertj gaon (Tungelroy), noa de mèrt goan (Guttecoven, ... ), noa d’r maat goa (Eygelshoven), noa d’r mert goa (Heerlerheide), noa genne maat goa (Heerlen), noa g’ne maat goa (Heerlen), non der maat jon (Kerkrade), noë de mert goan (Nuth/Aalbeek), Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).  nao genne maat gaoë (Welten), nao ’ne mêrt gao (Klimmen), ps. letterlijk overgenomen (dus niet omgespeld!).  nōā de mērt gōān (Jabeek), ps. letterlijk overgenomen!  nao de mert gâôë (Oirsbeek), ps. letterlijk overgenomen.  nòò de mérret gòò.n (Panningen), ps. omgespeld volgens Frings.  nao də meͅrt gaon kōͅupə (Mechelen-aan-de-Maas), nodəmeͅrkgon (Herk-de-Stad), nogənəmātxūwə (Teuven), nogənəmātxūə (Teuven), noə də meͅrək goͅn (Niel-bij-St.-Truiden), nōͅ də meͅrt gōͅn (Kinrooi), noͅ də mēͅrət gōͅən (Kaulille), noͅ də meͅrt xwø (Zichen-Zussen-Bolder), nwoͅ mēͅət xoͅn (Wellen), nø də meͅrt gøn (Lummen), nøͅ də meͅrət xøͅn (Peer), nə də meͅt goͅn (Halen), ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.  nə də ⁄mēͅrt gon om tə vərku(ə)pən (Neerpelt), op de markt gelden: gélje op de mért (Puth), op der maat gelle (Heerlen), op d’r maat gelle (Waubach), ps. letterlijk overgenomen (dus niet(s) omgespeld!).  gelle op de māā.t (Mechelen), ps. letterlijk overgenomen (of het woord op pe ne aanelkaar schrijven?).  op pe ne máát gééle (Mechelen), ps. omgespeld volgens Frings.  gēͅlə oͅpənə māt (Teuven), op de markt kopen: kaupe op de mèrt (Schimmert), koupe oppe mertj (Nunhem), op de merret goon koupe (Maastricht), op de mert gaon kòpen (Wijk), ps. omgespeld volgens Frings.  obə meͅrək kypə (Spalbeek), ōͅbdəmɛrətkoͅu̯pə (Smeermaas) geldsbedrag dat, b.v. in de vorm van mest, in de grond wordt geïnvesteerd [de reek?] [N 21 (1963)] || inkopen gaan doen op de markt [markten, merten?] [N 21 (1963)] III-3-1
inkorven inkorven: è.nkèrreve (Hasselt), è.nkörreve (Zonhoven), énkùr"vë (Tongeren), De doe:ve ienkörve.  ienkörve (Venray), Dë dauvë énkièvërë: in korven zetten. I, II (vkt. duivenmelker).  énkièvërë (Tongeren), Héë is de dôuve góun einkörve: Hij is met zijn duiven naar het duivenlokaal.  einkörve (Kortessem), NB i.nkùreves: het inkorven.  i.nkùreve (Zolder), Sùttërës gon dë dauvëmèlkërs bij kiewit ènkùrvë: s Zaterdags gaan de duivenmelkers in café bij kiewit inkorven.  ènkùrvë (Hoeselt), korven: körve (Sittard, ... ) (Duivent.) Inkorven. || In korven doen. || In manden zetten van duiven. || Inkorven (v. duiven) (duivenmelkerij). || Inkorven. || Inkorven: inkorven van duiven. || Inkorven: Inz. van duiven. III-3-2