e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 17121

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
wegbereiders van de processie bijlen: biele (Voerendaal), bijlenmannen: bielemanne (Klimmen, ... ), bielemannen (Ophoven), bielemen (Geleen), bielemèn (Montfort), bijlenmanner: biehlemender (Waubach), bielemander (Klimmen), bijlenmannetjes: biehlemenkes (Waubach), biele mennekes (Maastricht, ... ), bielemenkes (Baarlo, ... ), bielemennekes (Eys, ... ), bieləmènəkəs (Maastricht), bilble-menkes (Nieuwenhagen), bīēləmènkəs (Nieuwenhagen), bîêlemenkes (Waubach), groep kinderen met belletjes  bellemenkes (Eksel), bijlmannetjes: bielmenkes (Thorn), processieruimers: percessie reimers (Peer), schutserij: sjutserij (Kerkrade), schutten: de schètte (Eigenbilzen), sjutte (Haler), schutterij: chəterie (Sint-Martens-Voeren), sjötterie (Baarlo), schutterserewacht: schutters ierewacht (Beesel) De groep (militairen, leden van de schutterij) die in de processie vooruit loopt en de eventuele hindernissen opruimt die de processie op haar weg vindt [bielemaander, bielemennekes]. [N 96C (1989)] III-3-3
wegdassen dassen: dasǝ (Klimmen, ... ), opdassen: op˱dasǝ (Heerlen), slechten: slɛxtǝ (Meijel), šlɛxtǝ (Klimmen), uitdassen: ūt˱dasǝ (Buchten, ... ), uitverven: āt˲vɛrvǝ (Jeuk), ǭt˲vęrvǝ (Diepenbeek), uitwissen: ūtwesǝ (Klimmen), verdassen: vǝrdasǝ (Herten, ... ), verdrijven: vǝrdrīvǝ (Kerkrade), wegdassen: wɛx˱dasǝ (Gulpen, ... ), wegdrijven: węx˱drīvǝ (Ottersum), wegstrijken: wɛxštrīkǝ (Klimmen) Kwaststrepen in pas aangebrachte verf met behulp van een daskwast wegwerken. [N 67, 76b] II-9
weggebonkt veen bonksel: boŋksǝl (Meterik, ... ), omgeschoten moer: ø̄mgǝšōtǝ mūr (Meijel), oversteken peel: ø̜vǝrstē̜kǝ pīǝl (Meijel), verbonkt veen: verbonkt veen (Griendtsveen), vergraven veen: vǝrgrāvǝ vēn (Griendtsveen), weggebonkt moer: węxǝboŋkt mūr (Meijel) Veen dat eertijds is bewerkt en dat losse rommel is geworden. [I, 17] II-4
weggrissen bijeenscharren: bjèjnsjàrre (As), bitsen: bietsə (Kapel-in-t-Zand), ewegritsen: eweg ritse (Boorsem), ewegrutschen (<du.): eweg rutse (Boorsem), graaien: graaie (Boekend, ... ), graaien (Eigenbilzen, ... ), graaieu (Brunssum), graaije (Susteren), graaiə (Doenrade, ... ), graaje (Bocholt, ... ), graajə (Kelpen, ... ), graeje (Roermond), graje (Haelen), grāājə (Nieuwenhagen, ... ), greije (Tungelroy), greje (Lutterade, ... ), grejje (Herten (bij Roermond)), gráájə (Heel), grââje (Swalmen), grèjje (Maastricht), grèjjə (Hulsberg), grèèjə (Meijel), grèìen (Valkenburg), gréjje (Amby), (naar zich toe nemen)  graaie (Blerick), grabbelen: grabbelen (Eksel), grappen: gappen ???  grappe (Houthalen), grijbelen: griebele (Maasbree), grijpen: griepe (Venray, ... ), griepə (Maastricht), grissen: grisse (Meijel, ... ), grissen (Gruitrode, ... ), grissö (Stevensweert), grissə (Montfort, ... ), grist (Jeuk), gritsen (Lommel, ... ), gritze (Herten (bij Roermond)), grése (Kinrooi), jatten: jatte (Geleen, ... ), klauwen: kla:we (Bocholt), klaawwe (Vijlen), klauwe (Kerkrade, ... ), klauwe(n) (Maaseik), klauwen (Lanklaar, ... ), klauwen is ongezien iemand iets aafpakken (Peer), klauwë (Tongeren), klawwe (Boorsem, ... ), klowwe (s-Gravenvoeren), stelen  klowə (Montzen), pakken: pakke (Loksbergen), pakken (Alken), pikken: pikke (Jeuk, ... ), pikken (Eksel, ... ), pikkë (Hoeselt), rap vortpakken: rap vótpakke (Kanne), rapitten: rapitten (Lauw), ratsen: ratse (Maasbree, ... ), ratsə (Maastricht), raṭsə (Kapel-in-t-Zand), ritsen: riete (Gulpen), ritse (Bilzen, ... ), ritsen (Born, ... ), ritsə (Kelpen, ... ), ritze (Weert), rīētsjə (Schimmert), roffen: he rofde t mich oat men haan  roffe (Hechtel), Ruw.  roeffe (Bilzen), rutschen (du.): roetse (Klimmen), roetsje (Wolder/Oud-Vroenhoven), rōtsj (Rekem), rôtse (Stein), scharren: schaêren (Eksel), schèèrə (Loksbergen), sjaare (Val-Meer), sjêêre (Gors-Opleeuw), Vernl. scharren.  schaeren (Hamont), schoppen: sjoepe (Geleen), sjoppe (Kinrooi), snaaien: sjnāājə (Reuver), snakken: snakke (Wellen), snappen: sjnappe (Geulle, ... ), sjnappə (Oirsbeek), sjnàppe (Geleen), sjnàppə (Amstenrade, ... ), sjàppə (Brunssum), snappe (Caberg, ... ), snappen (Eksel), snappə (Grevenbicht/Papenhoven, ... ), snàppe (As), snàppən (Urmond), snôeppë (Hoeselt), šna.pə (Ingber), snappen  sjnapə (Montzen), Vlug.  snappe (Bilzen), snutten: sjnutte (Swalmen), strietsen: sjtrietse (Maasniel, ... ), sjtrietsse (Vlodrop), sjtriĕtsə (Susteren), sjtritsje (Geleen), [stelen]  sjtrietze (Nunhem), Heeft meer de betekenis van wegstelen.  sjtritse (Nieuwstadt), vierklauws gaan lopen: veerklaww’s gon loeëpen (Kaulille), vlot: floͅ.t (Eys), vortpakken: vu.tpa.kə (Eys), vortritsen: voertritse (Hoeselt), voetritse (Vliermaal), vurtritse (Eigenbilzen), Van mensen, ervan onder muizen.  voertritse (Bilzen), vortrutschen (<du.): vu.tru.tšə (Ingber), vortscharren: fòetschêêre (Borgloon), voetsjaare (Val-Meer), vótsjaare (Kanne), vortsnappen: voert snappe (Hoeselt), voetsjnappə (Simpelveld), vŏĕt-sjnappə (Epen), vu.tšna.pə (Eys, ... ), Vlug.  voertsnappe (Bilzen), Weggraaien.  voertsjaare (Bilzen), vorttrekken: vóttrèkke (Kanne), weggraaien: weggraaje (Beek), weggrissen: weggrisse (Reuver), wéggritse (Zolder), wegklauwen: wegklauwen (Maaseik), wegpakken: wegpakke (Hoepertingen), wegpikken: wegpikke (Oirlo), wègpikken (Eksel), wegratsen: wegratse (Oirlo), wegrijten: wegrieete (Weert), wegritsen: wegritse (Bree, ... ), wegritsen (Lommel, ... ), wegritsə (Leopoldsburg), wegroffen: weg roffen (Neeroeteren), wegroffe (Bree), wegscharren: weg schare (Genk), wegschaeren (Hechtel), wègschaere (Eksel), wègschaêren (Eksel), wegsnappen: waeg snappe (Zutendaal), wegschnappen (Heerlerbaan/Kaumer), wegsnappe (Caberg), wègsnappen (Eksel), wegsnutten: weg snutte (Sevenum), wègsnutte (Sevenum) grissen: Snel wegnemen (grissen, ritsen, keuteren, graaien). [N 84 (1981)] || naar zich toe halen, graaien, wegnemen || Snel wegnemen (grissen, ritsen, keuteren, graaien, klauwen) [N 108 (2001)] III-1-2
wegkappen afkloppen: ǭfklǫpǝ (Haren), afscherpen: ǭfsxɛrǝpǝ (Sint-Lambrechts-Herk), ewegkappen: ǝwexkapǝ (Sint-Truiden), hart geven: hat ˲gɛ̄.vǝ (Tongeren), hart uithalen: hat ǫwthǭ.lǝ (Mal, ... ), kappen: kapǝ (Gutschoven, ... ), krop uithalen: krǫp u.thō.lǝ (Maastricht), uithalen: ǫwthō.lǝ (Sluizen), vloeren: vlūrǝ (Bree, ... ), vlűrǝ (Opitter), vorthouwen: futhő̜wǝ (Heks), vortkappen: furtkapǝ (Ordingen), futkapǝ (Berlingen), vutkapǝ (Alken), wegkappen: wɛxkapǝ (Berlingen, ... ) De te hoge delen van het maalvlak van een molensteen wegkappen. Woordtypen als hart geven (Q 162), hart uithalen (Q 162, Q 180) en krop uithalen (Q 95) duiden erop dat de te hoge delen in de buurt van het kropgat worden weggehaald. In dit geval spreekt men van een (te) rijke steen. Vgl. het lemma ɛrijkɛ.' [Jan 200; Coe 173; Grof 204] II-3
wegkruien vortvaren: vutvārǝ (Kelmis) Het gewonnen erts wegkruien van de winplaats. [monogr.] II-4
wegkwijnen aan de plader zijn: an de plaar (Venray), achteruitgaan: (fèl) aateraut gon (Bilzen), aachteroetgoon (Kanne), aachteruitgaan (Lommel), aachterut guan (Meerlo), aatraut góin (Tongeren), achter oetgoon (Wolder/Oud-Vroenhoven), achter ut goan (Kerkhoven), achteraat goan (Jeuk), achteraut boere (Genk), achteroat goan (Hechtel), achteroet gaon (Venlo), achteroet goan (Eksel, ... ), achteroet goen (Schimmert), achteroet goon (Boorsem, ... ), achteroet loupe, goan (Weert), achteroetgaon (Heythuysen, ... ), achteroetgoan (Vlodrop), achteroetgooën (Eksel), achteroetgàon (Noorbeek, ... ), achteroewt goan (Achel), achteroewt goen (Maaseik), achteroewt goân (Achel), achterowt goeën (Maaseik, ... ), achteruit gaan (Alken, ... ), achteruut gaun (Reppel, ... ), achteruut goan (Kinrooi, ... ), achterât goân (Sint-Truiden), achterût goan (Bree), achtə oe.t gaon (Kelpen), achtəroetgaon (Urmond), achtəry.tchy.n (Meeuwen), acht’roe:tgaoën (Kaulille), acht’roeët goeën (Bocholt), ateroet geowe (Vijlen), ateroot gwèn (Eigenbilzen, ... ), den göt aachteruût (Oirlo), langsaam agteroet gaon (Thorn), àchtöroetgoan (Stevensweert), àchtərōētgaon (Susteren), áchtərōēt gāōn (Heel), átëraut gon (Hoeselt), âterawt goan (Hoeselt), oe als in coeur  achteroet goan (Kuringen), afgaan: aafgoan (Weert), géér aafgooën (Eksel), aflopen: aafloupe (Weert), dat löp ok af (Oirlo), afsterven: āfšteͅ.rəvə (Eys), āfṣtɛrəvə (Montzen), aftakelen: aaftaakələ (Montfort), aaftakele (Boekend, ... ), afteren: aafteeru (Brunssum), aaftere (Gulpen), aftere (Kerkhoven), afteren (Tessenderlo), afvallen: aafvalle (Ell), de pijp uitgaan: de pie:p oe:t (Herten (bij Roermond)), de piep oetgaon (Sint-Pieter), het niet meer lang trekken: hij zal het niet meer lang trekken (Lauw), hinteraus gaan: hinger oas joa (Vaals), hinger oet goa (Eys), hingeroes joa (Kerkrade), krimpen: Niet alg.  krimpe (Bilzen), kwelen: kwaele (Neer, ... ), kweelen (Montfort), kwelen (Stein), kwééle (Kunrade), kwijnen: kweine (Maastricht), kwejənə (Loksbergen), kwi-jne (As), kwiene (Ittervoort, ... ), kwienen (Born), kwienə (Montfort, ... ), kwijne (Hoeselt, ... ), kwiêne (Venlo), kwīēne (Valkenburg), kwèènə (Leopoldsburg), kwîêne (Schimmert), pratten: pratte (Venray), slabakken: slabakken (Houthalen), slabàkke (As), teren: teere (Tungelroy), tèren (Schinnen), téére (Swalmen), teruggaan: trök chaon (Grevenbicht/Papenhoven), trök gaon (Echt/Gebroek), teruglopen: trōkloupe (Weert), treuren: truire (Loksbergen), uitgaan wie een kaars: geit oet wiej ein kaes (Kinrooi), uitleven: ówtlééve (As), uitteren: oet taere (Geleen), oettaere (Klimmen), oetterə (Doenrade), oottère (Eigenbilzen), ōēt têre (Stein), ówttīēre (As), {u.tr\\n}  oettèren (Eksel), uittreuren: auttruurë (Tongeren), oattrijeren (Wellen), Vnl. door TBC.  ôô.ttruure (Borgloon), vergaan lijk zout in de pot: vergon lik zaot in de pot (Vorsen), verkurijen: verkuu.ri-jje (Borgloon), verspuiten: versjpuüte (Gronsveld), versukkelen: vərsŭŭGələ (Heerlen), vervallen: vervalle (Caberg), vortkwijnen: voert kwijne (Hoeselt), vortteren: voet tère (Wijlre), voetteëre (Waubach), voettsaerə (Simpelveld), vu.tteͅarə (Ingber), wegkwelen: wèg kwèlen (Meijel), wegkwijnen: (weg) kwie:ne (Herten (bij Roermond)), weg kweine (Nunhem), wegkweenə (Maastricht), wegkwēēne (Thorn), wegkwiene (Beek, ... ), wegkwienen (Ophoven), wegkwijne (Caberg), wegkwijnen (Lommel), wèchkwīēnö (Stevensweert), wègkwijne (Peer), wegteren: wechtèèrə (Amby), wechtérə (Kapel-in-t-Zand), weg tere (Hoepertingen), weg tère (Geulle), weg-taere (Sevenum), wegtaere (Blerick, ... ), wegtaire (Roermond), wegteeren (Maasbree), wegtere (Maastricht, ... ), wegteren (Maasniel), wegteëre (Ten-Esschen/Weustenrade), wegtieëre (Bocholt), wegtèere (Gulpen), wegtère (Merkelbeek, ... ), wegtèère (Mheer), wegtére (Blerick, ... ), wegtéére (Oirsbeek), wegtéérə (Gennep, ... ), wèg taere (Sevenum), wèg tère (Kesseleik), wègtēērə (Nieuwenhagen), wègtiêren (Eksel), wègtéérə (Kapel-in-t-Zand), wéchtīērə (Meijel), wégteerə (Maastricht), wégtere (Maasbree, ... ), wégtīējərə (Loksbergen), wégtéérə (Venlo), zienderogen teruggaan: zeenderouge trukgaon (Geleen) (Weg)kwijnen: langzaam achteruitgaan, gezegd van een zieke ((weg)kwijnen, (weg)kwelen, afteren, aflopen, achteruit gaan). [N 107 (2001)] || (Weg)kwijnen: langzaam achteruitgaan, gezegd van een zieke (kwijnen, kwelen, pratten, afteren). [N 84 (1981)] || Sukkelen: aanhoudend ziek of niet gezond zijn, ziekelijk zijn (kwijpelen, plaaieren, op de sukkelbaan zijn, in het sukkelstraatje zijn). [N 84 (1981)] || wegkwijnen III-1-2
wegsnijden afdunnen: afdønǝ (Meijel), āfdønǝ (Bleijerheide, ... ), ǭfdenǝ (Bilzen), afsnijden: āfsnejǝ (Eisden), aftrappen: aftrappen (Genk), de inleg afsnijden: dǝn ęnlęx ǭfsnājǝ (Bilzen), de inleg vortsnijden: dǝn ęnlęx vurtsnājǝ (Bilzen), de inleg wegsnijden: dǝ inlęk węxšni-jǝ (Eijsden), dǝn īnlęk węxsnęjǝ (Lanaken), de naad vortsnijden: dǝ nuǝt vurtsnājǝ (Bilzen), het bezetsel vortsnijden: ǝt bǝzętsǝl vurtsnājǝ (Bilzen), kant verdunnen: kant vǝrdenǝ (Meeuwen), kant(en) afdunnen: kanjtj āfdønǝ (Echt, ... ), kanjtjǝ āfdønǝ (Herten), kant(en) afdunnen (Opglabbeek), kantǝ āfdønǝ (Meerssen, ... ), kęnt āfdønǝ (Ransdaal), kanten bijsnijden: kanjtjǝ bīšni-jǝ (Reuver), kantjes afdunnen: kęntjǝs āfdønǝ (Venlo), uitdunnen: uitdunnen (Hopmaal), ūtdønǝ (Lutterade) Wegsnijden van de naadinleg, kanten afdunnen. [N 59, 117b] II-7
wegwijzer handpaal: hànd paol (Meerlo), hàngd paol (Sevenum), handwijsder: handjwiesder (Ell, ... ), ha‧ndwieesder (Weert), handwijzer: haandwijzer (Hoeselt), haandwijzər (Diepenbeek), haandwīēzer (Gennep), hand-wiezer (Schimmert), handj wiezer (Montfort), handjwiezer (Ittervoort, ... ), handjwīēzər (Heel), handwi-jzer (Bree), handwiezer (Meijel, ... ), handwijzer (Eigenbilzen, ... ), handwiêzer (Venray), hangt-wiëzer (Sevenum), hankwīēzer (Maasbree), hantweͅjzər (Houthalen), hàndwejəzər (Loksbergen), hàndwi-jzer (As), hándwiezer (Tienray), hántwīēzər (Venlo), plaat: pláát (Opglabbeek), richtingwijzer: richtingwiezer (Blerick), riechtingwijzer (Maastricht), schild: sjeilt (Maastricht), wegwijsder: wieegwieesder (Weert), wegwijzer: waegwieser (Reuver), waegwieze (Swalmen), waegwiezer (Echt/Gebroek, ... ), waegwīēzer (Blerick), waehgwiehzer (Herten (bij Roermond)), waig wiezer (Maasniel), waigwiezer (Melick, ... ), wāēgwiēzer (Klimmen), weagwiezer (Doenrade, ... ), wee.ch wiezər (Grathem, ... ), weegweisər (Maastricht), weegwiezer (Hoensbroek, ... ), weegwiezur (Brunssum), weegwiezər (Maastricht), weegwijzer (Maastricht, ... ), weegwijzzer (Amby), weegwijzər (Maastricht), weegwĭĕzər (Maastricht), weegwééjzər (Maastricht), weeëgwiezer (Wijlre), weg wiêzer (Venray), weggewiezer (Born), wegwiehzer (Waubach), wegwiezer (Meijel, ... ), wegwijzer (Bunde, ... ), wegwîser (Gulpen), weigwiezer (Vlodrop), weègwiezer (Gulpen, ... ), weëgwiezer (Geleen, ... ), weëgwiēzer (Ten-Esschen/Weustenrade), wēēchwijzər (Maastricht), weͅchwizər (Meeuwen), wiegwīēzer (Blerick), wiègwiezer (Doenrade), wèchwīēzər (Heerlen), wègwiezer (Kerkrade, ... ), wègwīēzər (Nieuwenhagen), wèèg-wīēzer (Mheer), wèègwiezer (Geulle, ... ), wèègwīēzer (Merkelbeek), wèègwīēzər (Venlo), wèègwĭĕzer (Oirsbeek), wéchweezjər (Meijel), wégwiezer (Noorbeek, ... ), wégwīēzer (Gennep), wééchwiezər (Kapel-in-t-Zand, ... ), wééchwīēzər (Epen, ... ), wéégwiezer (Doenrade, ... ), wéégwīēzər (Hulsberg, ... ), wéégwîêzər (Schinnen), wêgwiezer (Schimmert, ... ), wêêg wiezer (Stein), (is latere benaming).  wèègwiezer (Tienray), m.  weͅ.xw‧īzər (Eys) een plank, bord, enz. met de richting van de weg, de afstand enz. (hand, handwijzer, wegwijzer) [N 90 (1982)] III-3-1
wei afgelaten melk: afxǝlōtǝn mɛlk (Sint-Truiden), band: bānjtj (Ell, ... ), bēnjtj (Guttecoven), bēǝnt (Hoensbroek), bē̜nj (Einighausen, ... ), bē̜njtj (Jabeek, ... ), bē̜nt (Rothem, ... ), bęi̯nt (Posterholt, ... ), bęnt (Meerssen, ... ), bɛnt (Heerlen, ... ), bɛnǝt (Mechelen), beemd: bamp (Genk, ... ), bęmt (Hoensbroek), bīǝmt (Beringen), blaak: blȳøk (Borgloon), blōk (Kozen), botermelk: boi̯tǝrmelk (Stein), botermelk (Sint-Truiden), botǝrmęlǝk (Maasbree, ... ), botǝrmɛlk (Wanssum), broek: bruk (Donk, ... ), brǫk (Beringen), dikke melk: dikǝ melk (Mheer, ... ), dikke wei: dekǝ wēi̯ (Roermond), dekǝ węi̯ (Amby, ... ), dikke wei (Dieteren, ... ), dries: dris (Helchteren, ... ), drēs (Gruitrode, ... ), drēš (Waubach, ... ), drupsel: drupsel (Meeuwen), drupwater: drupwater (Meeuwen), gras: groas (Gronsveld), grās (Hoensbroek, ... ), grasland: grāslant (Ransdaal), gāslanjtj (Maasniel), grasplaats: grāsplāts (Oirsbeek), grasplak: grasplak (Middelaar), grasveld: grāsvɛljtj (Munstergeleen), graswei: graswei (Hechtel, ... ), graswęi̯ (Welkenraedt), grāswęi̯ (Baarlo), grǭswɛ (Eupen), griend: grēnjtj (Haelen, ... ), grēnt (Beegden), grēnš (Stokkem), groes: grau̯s (Kerensheide, ... ), grus (Kortessem, ... ), grōs (Boorsem, ... ), grūs (Beverst, ... ), grǫu̯s (Geulle, ... ), grǭǝs (Zelem), het dun: ǝt døn (Hechtel), het water van de bottermelk: ǝt wātǝr van dǝ botǝrmęlǝk (Stramproy), hof: guo.f (Koninksem), guof (Millen), guu̯ęf (Sluizen), gu̯wof (Berg), gu̯ō.f (Millen), gwo.f (Millen), gwǭf (Val-Meer), gūǝf (Mal, ... ), huo.f (ɛ'S-Herenelderen'), hōǝf (Val-Meer), hūu̯f (Lauw), hǫf (Waasmont, ... ), wof (Vlijtingen), wuof (Herderen), wuø.f (Riemst, ... ), wøf (Rosmeer), hui: hy (Grathem), hø̜i̯ (Heer, ... ), kaas: kiǝs (Schaesberg, ... ), kī.s (Amby), kaasmelk: kēsmɛlk (Roermond), kaasnat: kisnāt (Grote-Brogel), kaaswater: kēswātǝr (Roermond), kēswǭtǝr (Oostham), kęi̯swātǝr (Maxet), kīǝswātǝr (Grathem), kaasweek: kēzwai̯k (Oostham), kaaswei: kii̯ǝzwęi̯ (Beek, ... ), kiswęi̯ (Amby), kiǝswē (Houthalen), kiǝswęi̯ (Heel, ... ), kāswē (Spalbeek), kēi̯ǝswęi̯ǝ (Herten), kēswāi̯ (Oostham), kēswē (Paal), kēswēi̯ǝ (Stokrooie), kēswęi̯ (Leveroij, ... ), kēzwai̯ (Berverlo), kēzwē̜ (Beringen), kēǝswai̯ (Heppen), kēǝswoǝi̯n (Leopoldsburg), kēǝswē. (Houthalen), kēǝswē̜ (Meldert), kēǝswęi̯ (Koersel), kēǝzwęi̯ (Peer), kęi̯swē (Houthalen), kęi̯swęi̯ (Maxet), kīi̯ǝswē (Heusden, ... ), kīi̯ǝswęi̯ (Beesel, ... ), kīi̯ǝzwē (Lummen), kīi̯ǝzwē̜ (Linkhout), kīi̯ǝzǝwē̜ (Halen, ... ), kīswęi̯ (Sint Geertruid), kīǝswęi̯ (Putbroek), kaasweik: kēswęi̯k (Koersel), kīi̯ǝzwęi̯k (Meeuwen), kaasweit: kēzǝwęi̯t (Tessenderlo), kazenweek: kēzǝwai̯k (Tessenderlo), kazenwei: kø̜i̯zǝwoā (Tessenderlo), kēzǝwai̯ (Kwaadmechelen), kēzǝwāi̯ (Tessenderlo), kēǝzǝwē̜ (Zelem), kēǝzǝwęi̯ (Donk, ... ), matte (d.): matǝ (Eupen), ondermelk: oŋǝrmɛlk (Steyl), øŋǝrmęlk (Einighausen), ōndǝrmęlǝk (Maastricht), ōŋǝrmɛ̄lk (Roermond), onderromen: ondǝrroǝmǝ (Venray), oude wei: ǫu̯dǝ węi̯ (Rimburg), pas: pas (Bree), spoelsel: spø̄lsǝl (Blerick), was: wā.s (Margraten), water: watǝr (Leunen, ... ), wātǝr (Bergen, ... ), wǫǝtǝr (Lommel), weerd: wērt (Merselo, ... ), węrt (Well), weg: węi̯x (Tungelroy), wei: wai̯ (Kerkhoven, ... ), we (Eupen), wei (Gorsem), wei̯ (Aubel, ... ), wei̯ǝ (Lauw), wā.i̯ (Mettekoven), wāi̯ (Berverlo, ... ), wāǝ (Linkhout), wē ('S-Herenelderen, ... ), wē. (Beverst, ... ), wēi̯ (Alt-Hoeselt, ... ), wēi̯ǝ (Alken, ... ), wēǝ (Hasselt, ... ), wē̜ (Beringen, ... ), wē̜.i̯ (Schinnen), wē̜i̯ (Achel, ... ), wē̜i̯ǝ (Dieteren, ... ), wē̜ǝ (Beringen, ... ), wę (Amstenrade, ... ), wę.i̯ (As, ... ), węi̯ ('S-Herenelderen, ... ), węi̯m (Opgrimbie), węi̯ǝ (Alken, ... ), węǝ (Millen, ... ), wīi̯ǝ (Lauw), wɛ (Eupen, ... ), wɛi̯ (Berlingen, ... ), wɛi̯. (Zutendaal), wɛǝ (Peer), wɛ̄ (Beringen, ... ), wɛ̄ii̯ (s-Gravenvoeren, ... ), wɛ̄i̯ (Eigenbilzen, ... ), ūē̜i̯ (Opglabbeek), weiland: wāi̯lānt (Kwaadmechelen), węi̯lānjtj (Boukoul, ... ), wɛlant (Halen), weiwas: węi̯was (Valkenburg), winhof: węnǝf (Voort), witte kaas: wetǝ kīǝs (Heerlen), zijning: zīǝneŋ (Koningsbosch), zuur water: zūr wātǝr (Amby) Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.] I-11, I-8